Bibliotheken Noordoost Fryslân

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bibliotheken Noordoost Fryslân"

Transcriptie

1 Bibliotheken Noordoost Fryslân Noordoost Fryslân

2 Inhoudsopgave Samenvatting 4 Inleiding 8 1. Aanleiding is bezuiniging Intentie van de wethouders is een regionale aanpak Terug naar het verleden of vooruit naar de toekomst Delen van vestigingen Toekomstvisie 9 5. Toekomstvisie Heeft de bibliotheek nog toekomst Toekomst vraagt samenwerking en samenhang Drie lijnen voor de toekomstbestendige bibliotheek E-books Informatieovervloed en mediawijsheid Lees- en taalvaardigheid Synergie FinanciëN Structuur van de volgende hoofdstukken Meerjarenbeleid en convenant Regionale bekostiging = organisatiebrede bekostiging Gelijke behandeling van de burger Standaard en maatwerk zijn mogelijk Afstemming van beleid vraagt afstemming van middelen Bezuinigingsplannen per gemeente, provincie en rijk Huidige begroting Sluiten van vestigingen Beperking van openingsuren levert niets op Gedwongen ontslag van medewerkers vermijden Effecten van sluiting op andere vestigingen Financiële effecten van sluiting op afschrijving en onroerend goed Effecten van sluiting op leden SpreidingsplaN Algemene overwegingen en uitgangspunten Beschrijving van de vestigingen Ledenaantallen en reisafstanden tussen de vestigingen Scenario s en stappenplan Slot

3 Samenvatting Taal en informatievaardigheden zijn essentiële voorwaarden om deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Missie De bibliotheek stelt burgers in staat zich te ontwikkelen tot geletterde en mediawijze burgers door lezen, leren en informeren makkelijker, leuker en toegankelijk te maken voor de samenleving in Noordoost Fryslân. Visie De bibliotheek is een dynamisch en inspirerend kenniscentrum voor persoonlijke ontwikkeling, ontspanning en leesplezier, mediawijsheid en leesbevordering. De bibliotheek is de betrouwbare en eigentijdse gids/raadgever voor en in samenwerking met alle burgers en organisaties in Noordoost Fryslân. Zij is een belangrijke speler op het gebied van sociale cohesie. Juist in onze huidige complexe informatie maatschappij groeit de behoefte aan een onafhankelijk instituut dat mensen helpt bij de selectie van betrouwbare en betekenisvolle informatie. De openbare bibliotheek biedt alle burgers vrije toegang tot informatie, kennis en cultuur zodat zij zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in de maatschappij. De bibliotheek is meer dan een baken in de informatiezee. In een tijd van ontlezing, toegenomen taalachterstanden en laaggeletterdheid, ontwikkelt de bibliotheek zich steeds meer tot het kenniscentrum voor lezen en literatuur. Regionale aanpak en efficiency De wens om tot een regionale aanpak te komen vloeit voort uit het Sociaal Economisch Masterplan Netwerk Noordoost van de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland c.a., Tytsjerksteradiel en de provincie Fryslân. Het Masterplan bevat een visie op de ontwikkeling van de regio tot Het vormt het startpunt voor de gebiedsgerichte aanpak vanuit de coöperatie gedachte in Noordoost Fryslân. De gemeente Ferwerderadiel sluit hier bij aan. Door een regionale aanpak, door afstemming van beleid en een efficiënte bundeling van alle inkomsten en uitgaven geven de 5 gemeenten stichting BNOF de opdracht om iedere inwoner tegen dezelfde kosten en voorwaarden dezelfde dienstverlening te bieden. Concreet houdt dat in dat iedere gemeente eenzelfde subsidiebedrag per inwoner beschikbaar stelt aan BNOF. BNOF zet de middelen optimaal in. Ze doet dat op basis van een door de gemeenten goedgekeurd beleidsplan en een meerjarenconvenant, zonder rekening te houden met gemeentegrenzen. Gemeenteraden zullen ondanks de efficiencyslag eensgezind een keuze moeten maken tussen kwaliteit, spreiding en geld. Bezuinigen betekent dat sluiting van vestigingen niet te vermijden is. Sluiting van vestigingen zal ook het geval zijn als gemeenten ieder voor zich keuzes maken, maar dan zal het efficiencyvoordeel verloren raken. Bovendien zullen gebruikers, in het geval van sluiting van een vestiging, zich verplaatsen, samen met de werkzaamheden en kosten die daar aan verbonden zijn. Het probleem wordt dan afgewenteld op een andere vestiging of buurgemeente. Toekomst De bibliotheek is veel meer dan de zichtbare fysieke openbare gebouwen. BNOF onderscheidt 3 lijnen in de dienstverlening: de fysieke, de educatieve en de digitale bibliotheek. In de toekomst treedt een verschuiving op van het gebruik van de fysieke bibliotheek naar de educatieve en de digitale bibliotheek. BNOF is al op die situatie voorbereid. Op organisatieschaal is een team Jeugd en school voor de educatieve lijn en een team Marketing en communicatie voor de digitale lijn ingericht. Deze diensten worden nu al collectief gedeeld en betaald. De organisatie is er klaar voor. Fysieke bibliotheek In de keuze tussen spreiding en kwaliteit van bibliotheken kiest de klant steeds vaker voor een hogere kwaliteit. Men is bereid daar verder voor te reizen. Ruim 20 % van de bibliotheekleden uit Feanwâlden, Hallum en Kollumerzwaag is nu al lid in een bibliotheek buiten het eigen dorp. De keuze voor de toekomst is dan dat bibliotheken in de kernen met een regiofunctie worden verbeterd en bibliotheken in kernen zonder regiofunctie worden gesloten. Met minder, maar kwalitatief goede bibliotheken wordt het risico op ledenverlies als gevolg van de sluiting beperkt. Bovendien neemt de tevredenheid van de inwoners die al lid zijn toe en da is gunstig voor ledenbehoud. Met minder bibliotheken wordt het gebruik ook bepaald door de mate van mobiliteit van de inwoners. De jeugd van 0 12 jaar is voor vervoer afhankelijk van hun ouders. Daarom wordt voor hen de bibliotheek maximaal dichtbij aangeboden in peuterspeelzalen en scholen in het eigen dorp. Het staat kinderen uiteraard vrij om ook van openbare bibliotheken gebruik te maken. Voor leerlingen in het voortgezet onderwijs is er meestal een bibliotheek in de kern waar de school wordt bezocht. Tenslotte is er voor wie dat nodig heeft een bezorgdienst aan huis. Educatieve bibliotheek BNOF ontwikkelt in samenwerking met professionele partners een krachtige doorgaande leeslijn voor de jeugd van 0 18 jaar. In 49 basisscholen in dorpen waar geen openbare bibliotheek is, is nu al een schoolmediatheek ingericht. Die schoolbiebs zijn een alternatief voor de bibliobus. In 2011 zal in 38 peuterspeelzalen een kleine uitleencollectie worden geplaatst. Voor baby s en hun ouders is Boekstart geïntroduceerd. Consultatiebureaus schenken met regelmaat aandacht aan taalontwikkeling en brengen hierbij de dienstverlening van de bibliotheek onder de aandacht. De bibliotheek biedt leesprogramma s aan als Boekenpret, Piramide, Kinderjury, Leesvirus en kent feestelijke programma s als de Nationale Voorleesdagen, Tomke en de Kinderboekenweek. De bibliotheek ondersteunt meertalig onderwijs. In de regio Noordoost heeft de bibliotheek eind 2011 steunpunten op 87 locaties ingericht. Waar bibliotheken worden gesloten zal een alternatief voor de jeugd tot en met de basisschool worden ingericht. Het aantal steunpunten zal eind 2014 de 100 naderen. Leidsters en onderwijzers begeleiden de kinderen. Hiermee spelen we actief in op leesbevordering en taalontwikkeling. Belangrijke doelstellingen in gemeentelijk beleid. Het Voortgezet Onderwijs krijgt tegen kostprijs alternatieven aangeboden. Digitale bibliotheek Bibliotheken spelen snel in op ontwikkelingen. Of het nu om lp s, cd s, video, cd-rom, blue-ray, luisterboeken, daisy-roms, internet, databanken of e-books gaat: de bibliotheek omarmt iedere kans om waardevolle literatuur en informatie uit het enorme aanbod te selecteren en voor een breed publiek beschikbaar te stellen. De verwachtingen rond e-books, en de mogelijkheden om hierdoor te bezuinigingen, zijn te hooggespannen. Het zal zeker nog 10 jaar duren voor het e-book een penetratiegraad van maximaal 40 % van de bevolking zal halen. De gebruikersgroepen van e-books en bibliotheek komen in het geheel niet overeen. De gebruikersgroepen van e-books zijn vooral mannen in de leeftijd van jaar, hogere inkomens en hoger opgeleiden. De grote gebruikersgroepen van de bibliotheek zijn geheel anders: jeugd, vrouwen, midden en lagere inkomensgroepen. Landelijk wordt over de distributierechten onderhandeld met de uitgeverijen. Internet is al 20 jaar beschikbaar. Het heeft vooral de naslagwerken uit de markt verdrongen. Het boek en andere media en Internet bestaan naast elkaar en vullen elkaar aan. De verwachting 4 5

4 voor de toekomst is dat er geen overheersend medium in de markt zal zijn. De diverse media, radio en tv, kranten en tijdschriften, zullen naast elkaar blijven bestaan met ieder hun eigen specifieke kwaliteiten. Dat betekent wel dat er met dit brede aanbod sprake is van hogere kosten. Ook het gebruik wordt complexer. Er wordt van de burger een hogere graad van mediawijsheid gevraagd om actief te participeren in de maatschappij. Digitale technieken zijn ook essentieel in de marketing van diensten en producten. Door de enorme keuze in (vrije)tijdsbesteding is bibliotheekgebruik niet meer zo vanzelfsprekend als in het verleden het geval was. De bibliotheek moet zichtbaar zijn. Regelmatig (goedkoop digitaal) contact met de gebruikers is essentieel in het behoud en de werving van leden. Marketing is in toenemende mate belangrijk. Bijvoorbeeld in de communicatie rond het sluiten van vestigingen en in het motiveren van het gebruik van alternatieven. Spreidingsplan De bezuinigingen waar de gemeenten en vervolgens BNOF voor staat wordt van bedreiging naar kans omgebogen. Individuele voornemens van gemeenten om vestigingen te sluiten worden nu door het collectief van gemeenten tot een gemeenschappelijk gedragen spreidingsplan gemaakt. Een scenario voor de beleidsperiode ziet er als onderstaand uit. De gemeenteraden zijn echter verantwoordelijk voor de daadwerkelijk te maken keuzes. De vestigingen in Damwâld, Feanwâlden, Hallum, Kollum en Kollumerzwaag worden gesloten. Voor 0-12 jarigen worden alternatieven gemaakt met kleine uitleencollecties in de peuterspeelzalen en schoolmediatheken in de basisscholen en desgewenst in het voortgezet onderwijs. In Kollum wordt een nieuwe brede school (Kindcentrum) gerealiseerd met een moderne schoolmediatheek voor 0 12 jaar. Het verouderde pand in De Westereen wordt vervangen door nieuwbouw van een openbare bibliotheek voor 0 99 jaar. Het is een onderdeel van een brede school en heringericht volgens een modern winkelconcept. De educatieve lijn wordt met deze sluitingen en nieuwbouw aanzienlijk versterkt. Collecties, vloeroppervlak en openingstijden in de bibliotheken in Buitenpost en Dokkum worden aangepast om de leden uit de regio op te vangen. Van deze aanpassingen profiteren ook de inwoners die al lid zijn in deze bibliotheken. In Surhuisterveen vinden geen wijzigingen plaats. Resultaat De regio Noordoost Fryslân beschikt ultimo 2016 over 4 bijdetijdse aansprekende vestigingen. De bibliotheken in Dokkum, Surhuisterveen en Buitenpost zijn recent vernieuwd en in De Westereen vindt nieuwbouw plaats. In de overige 80 dorpen zijn er honderd steunpunten in peuterspeelzalen en basisscholen voor de kinderen en onderwijsteams. De digitale lijn (content en communicatie en administratie) wordt verder ontwikkeld. Landelijke diensten worden geïmplementeerd. Met deze maatregelen wordt 2,27 aan subsidie per inwoner bespaard. Dat is 10,4 % van de subsidie en een bedrag van Hierin zijn de extra kosten van de nieuwbouw in De Westereen al meegenomen. Zonder de nieuwbouw in De Westereen zou de besparing zelfs bedragen (14,7 % van de subsidies). Toetsing aan missie, visie en toekomst Het is aan de gemeenteraden om de inhoud van dit document te beoordelen. In de geschetste toekomst zal een substantiële verschuiving plaatsvinden van de fysieke naar de educatieve bibliotheek. De lijnen fysieke en educatieve bibliotheek worden krachtig ondersteund door de digitale bibliotheek met digitale diensten en producten en marketing. Hiermee wordt synergie bereikt tussen de fysieke openbare bibliotheek, de educatieve bibliotheek en de digitale bibliotheek. De 3 lijnen versterken elkaar. De 3 lijnen worden vorm en inhoud gegeven door gespecialiseerde teams op regioniveau. Dat is op de schaal van BNOF. Er zijn teams rond Informatie en advies (de medewerkers in de vestigingen), Jeugd en school, Marketing en communicatie, Media en collecties, Automatisering en administratie. De leiding en coördinatie berust bij de Overhead met een directeur en een adjunct directeur met ondersteuning op het gebied van personeel en secretariaat. De ontwikkeling van de 3 lijnen en de doorontwikkeling van de organisatie biedt zowel kansen op besparingen als op versterking van kwaliteit en maatschappelijke relevantie. Het tempo waarin de lijnen worden ontwikkeld moet snel, maar beheerst zijn. Een concrete maatstaf is dat ingrijpende veranderingen geen verlies aan bibliotheekgebruik oplevert. Daarom is tussentijdse evaluatie noodzaak. Het tempo en de mate waarin verschuivingen optreden wordt bepaald door de gemeenteraden. Slot Het ambitieuze doel van deze Regiovisie is de aansluiting tussen bibliotheek en maatschappij te herijken, ruimte te maken voor vernieuwing en gelijktijdig een forse besparing te realiseren. Het plan biedt gemeenten, BNOF, maar vooral de inwoners van de gemeenten duidelijkheid en zekerheid over de dienstverlening in de nabije toekomst en een visie op de verdere toekomst. Zonder visie en vernieuwing is er sprake van een gestage achteruitgang. De besluitvorming over de inhoud van deze notitie is bepalend voor de toekomst van het bibliotheekwerk in Noordoost Fryslân. De bezuinigingen en de keuzes die gemaakt worden zijn een versneller in een positieve of een negatieve spiraal. De regionale aanpak, zoals BNOF die adviseert, biedt een unieke kans om de noodzakelijke bezuinigingen van een bedreiging om te vormen tot een hefboom waarmee de noodzakelijke vernieuwing van het bibliotheekwerk wordt versneld. De keuze is deep change or slow death. 6 7

5 Inleiding Toekomstvisie 1. 1 Aanleiding is bezuiniging Vanuit het perspectief van BNOF betekent 5. 5 Toekomstvisie Meedoen en meepraten in de maatschappij De aanleiding tot dit document is de regionaal: het organiseren van dienstverlening Bezuinigen betekent aanpassen van je beleid. betekent taalvaardig en geïnformeerd zijn. noodzaak tot bezuiniging, doordat het Rijk de voor de inwoners vanuit 1 ongedeelde organisatie, Vanuit de noodzaak van de gemeente om Welke hardware en infrastructuur er ook op gemeenten fors kort op de bijdragen in het zonder substructuren per gemeente. te bezuinigen, vanuit de intentie om door de markt verschijnt: computers, internet, gemeentefonds. Iedere gemeente maakt vanuit samenwerking de schade zoveel mogelijk te zoekmachines, e-readers en I-pads: het heeft alleen zijn eigen verantwoordelijkheid plannen rond de 3. Terug naar het verleden of vooruit beperken, maar ook door de bezuinigingen te zien gebruikswaarde als de gebruiker in staat is de bezuinigingen. De plannen van de gemeenten naar de toekomst als een kans en als hefboom voor de bibliotheek content te vinden en te hanteren. lopen uiteen van bezuiniging in percentages tot In nauw overleg met beleidsambtenaren en van de toekomst, is het belangrijk om eerst de Een trend in maatschappij en bibliotheek is de sluiting van vestigingen en de realisering varieert portefeuillehouders is sinds 2004 kwaliteit uitgangspunten in hoofdlijnen vast te stellen en behoefte aan ondersteuning bij het analyseren van 2012 tot Uitvoering van de individuele gewonnen door, naast de reguliere taken van de daarna de financiële gevolgen te beoordelen. en duiden van (digitale) informatieovervloed en plannen veroorzaakt wildgroei in de organisatie overhead, ook andere taken te bundelen. BNOF een behoefte aan persoonlijk contact. Mensen van het bibliotheekwerk in Noordoost Fryslân. heeft organisatiebrede / regionale voorzieningen 6 Heeft de bibliotheek nog toekomst willen enerzijds gemak/goedkoop en een lage prijs gemaakt rond jeugd en school, marketing Door digitale ontwikkelingen als internet (internet, callcenter). Dat gaat meestal gepaard 2. 2 Intentie van de wethouders is een regionale en communicatie, media inkoop en catalogi, en e-books worden vragen gesteld bij de met inleveren van kwaliteit. Anderzijds wil men aanpak administratie en automatisering. Zelfs het toegevoegde waarde in de toekomst van de service/persoonlijk contact met veelal een hoger Bibliotheken Noordoost Fryslân (BNOF) is het telefoonverkeer is uit de vestigingen gehaald en bibliotheek. Vooral in een tijd van bezuiniging prijskaartje. Snel/goedkoop en een hoge kwaliteit/ resultaat van een fusie tussen 7 gemeentelijke centraal georganiseerd. Via een verdeelsleutel is de vraag legitiem of het nog zin heeft te persoonlijk contact gaan doorgaans niet samen. bibliotheekstichtingen in De op basis van ledenaantallen per gemeente investeren in de bibliotheek. Een passende tussenweg voor de burger is de subsidiehoogte en de doelgroepen op Ameland en worden deze regionale kosten toegerekend gesubsidieerde openbare bibliotheek. Schiermonnikoog zijn zo afwijkend dat met deze aan de vestigingen/gemeenten. Het criterium In de geschiedenis vanaf 1900 was er voor De professionele bibliothecaris is gemeenten aparte afspraken zijn gemaakt. ledental is gekozen omdat het financieel het de openbare bibliotheek vooral sprake van informatiebemiddelaar. Hij bemiddelt tussen de BNOF heeft in de afgelopen beleidsperiodes dichtst bij de financiële werkelijkheid aansloot. volksontwikkeling. Sinds de jaren 60 is sprake van vraag van de burger en het virtuele en fysieke bewezen dat door schaalvergroting en het Dat is een defensieve keuze gebaseerd op een wezenlijke rol in het goed functioneren van de aanbod. De bemiddeling is zowel gericht op de bundelen van krachten een hoger rendement het verleden. Een offensieve keuze gericht op democratie. In het beleidsplan voor de jaren 2009 inhoud als op vaardigheden. Individueel vindt de valt te behalen. Mede vanwege deze positieve regionale dienstverlening in de toekomst is een 2012 van BNOF staat: De openbare bibliotheek bemiddeling plaats in de bibliotheek, telefonisch ervaring is de intentie van de portefeuillehouders gemeentelijke subsidie per inwoner. BNOF heeft biedt alle burgers vrije toegang tot informatie, of via digitale wegen. Groepsgewijs door het in de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, tijdens inspraakrondes in de gemeentes gepleit kennis en cultuur zodat zij zich bewust, kritisch ontwikkelen van de vaardigheden van de bewoner. Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland voor afstemming van de bezuinigingen met en actief kunnen bewegen in de maatschappij. Voor jeugd met programma s mediawijsheid in c.a. te onderzoeken of een regionale aanpak van de bedoeling desintegratie van deze regionale De bibliotheek vervult daarmee een unieke rol het onderwijs, voor ouderen in samenwerking met de bezuinigingen ook nu voordelen biedt ten voorzieningen te voorkomen. Als samenwerking in de samenleving en wil die rol in de toekomst Seniorweb, voor de tussenliggende leeftijd door opzichte van een individuele aanpak per gemeente. in tijden van groei werkt dan zal het zeker ook in nog verder versterken. Juist in onze huidige cursussen in de bibliotheken. Regionale aanpak vanuit het perspectief van tijden van bezuiniging werken. complexe informatiemaatschappij groeit immers de gemeenten vloeit ook voort uit het Sociaal Economisch Masterplan Netwerk Noordoost 4 Delen van vestigingen de behoefte aan een onafhankelijk instituut dat mensen helpt bij de selectie van betrouwbare De bibliotheek is meer dan een baken in de informatiezee. In een tijd van ontlezing, van de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, De vraag is nu of het benutten van de en betekenisvolle informatie. De bibliotheek wil toegenomen taalachterstanden en Dongeradeel, Kollumerland, Tytsjerksteradiel en de schaalgrootte, door het op regionaal niveau houvast bieden in de overvloed van informatie en laaggeletterdheid, ontwikkelt de bibliotheek provincie Fryslân. Het Masterplan bevat een visie delen van taken, ook geldt voor het delen van media-uitingen die mensen dagelijks overspoelt. zich steeds meer tot het kenniscentrum voor op de ontwikkeling van de regio tot Het vormt vestigingen. Een regionale aanpak maakt Die doelstelling is nog steeds actueel en staat lezen en literatuur. Het aantal uitleningen van het startpunt voor de gebiedsgerichte aanpak het mogelijk gemeentegrenzen overstijgend ook in een Unesco manifest over de openbare informatieve boeken is als gevolg van internet vanuit de coöperatie gedachte in Noordoost Fryslân. spreidingsbeleid te maken rond vestigingen. Dat bibliotheek beschreven. Zowel in de landelijke afgenomen, maar het aantal uitleningen van Het plan vormt de opmaat voor nieuwe regionale zou dan gelden voor zowel sluiting van vestigingen politiek als ook in het economisch masterplan romans en literatuur is juist toegenomen. Het beleidskeuzes en investeringsprojecten in de harde als voor vervangende nieuwbouw. De vraag is wat speelt de openbare bibliotheek in de toekomstvisie enorme succes van acties zoals Nederland Leest en zachte infrastructuur van de regio. De gemeente de effecten zijn op de kosten en de dienstverlening. een wezenlijke rol in de kenniseconomie. wijst erop dat de bibliotheek daarmee in een Ferwerderadiel haakt hier bij aan. Dit document geeft de antwoorden. Bijvoorbeeld als partner van het onderwijs. duidelijke behoefte voorziet. 8 9

6 Met meer dan 25 duizend leden (27 % van de mate de toekomstmogelijkheden van BNOF. BNOF onderscheidt in de vormgeving van de goede openingstijden ook buiten kantooruren en met bevolking) en uitleningen per jaar in de De plaatselijke bibliotheek concentreert dienstverlening drie belangrijke product - gekwalificeerd personeel. De locaties zullen centra 5 gemeenten is de bibliotheek nog altijd de meest zijn energie steeds meer op de frontoffice. marktcombinaties, die elk een eigen strategie zijn waar de natuurlijke loop van het publiek al in zit succesvolle culturele instelling in Noordoost Ondersteunende activiteiten worden op een vragen. Deze pmc s zijn: en de afstand geen drempel voor een bezoek vormt. Fryslân. Circa 90 % van de basisschoolleerlingen passende schaal georganiseerd. Dat varieert van 1. De fysieke bibliotheek Een indicator is het daadwerkelijke gebruik zoals dat maakt gebruik van de bibliotheek. In de regio Noordoost tot landelijk. Het komt er 2. De educatieve bibliotheek blijkt uit de administratie. samenwerking met diverse organisaties slaagt voor gemeenten en BNOF op aan alles uit de kast 3. De digitale bibliotheek de bibliotheek er steeds beter in maatwerk per te halen om tot voor de inwoners waardevolle 8.2 Educatieve bibliotheek doelgroep tot stand te brengen. Ook slaagt de resultaten te komen tegen de beste kwaliteit/ Een algemene lijn is dat er een verplaatsing van Bibliotheken, veelal op provinciale of landelijke bibliotheek er steeds beter in bij te dragen aan prijs verhouding. Zo kunnen we de toekomst voor dienstverlening plaats zal vinden van de fysieke schaal, ontwikkelen In toenemende mate (digitale) het realiseren van gemeentelijke doelstellingen. een groot deel zelf bepalen. naar de educatieve en digitale bibliotheek. educatieve producten en diensten, die niet in de Het accent in de toekomst van de bibliotheek zal De vraag is in welke mate en in welk tempo. fysieke bibliotheek, maar in de cliëntomgeving liggen op het ondersteunen van gemeentelijke 8 Drie lijnen voor de toekomstbestendige Voor BNOF is een belangrijke indicator dat er worden aangeboden. BNOF organiseert deze diensten doelstellingen op het terrein van taalvaardigheid, bibliotheek geen stagnatie ontstaat in de instroom van op organisatieschaal = regioschaal. De product- mediawijsheid, kenniseconomie en dan in het De bibliotheek is veel meer dan het fysieke leden/gebruikers en er geen versnelling in de marktcombinatie educatieve bibliotheek heeft bijzonder voor jeugd. De diversiteit van de media, gebouw zoals die door de gebruiker tijdens uitstroom plaats vindt. Met andere woorden: de volop groeikansen. De spin in het web -functie van de hardware en de software/content maakt de de openingsuren wordt ervaren. Buiten de toegankelijkheid voor de gebruiker staat centraal. de bibliotheek in het regionale en lokaal netwerk is taak complexer. Het feit dat de grote diversiteit openingsuren worden de bibliotheken benut hierbij een belangrijke kritische succesfactor. aan media altijd lange tijd naast elkaar bestaan voor diverse activiteiten, klassenboeken en 8.1 Fysieke bibliotheek zorgt ervoor dat het verzorgen van een passend cursussen. Maar in toenemende mate vindt ook In de keuze tussen kwaliteit of spreiding kiest Het onderwijs is en blijft voor de bibliotheek aanbod zeker niet goedkoper wordt. buiten de gebouwen bibliotheekwerk plaats. Op de klant voor een hogere kwaliteit en men is de belangrijkste doelgroep. Daarom ligt de dit moment verzorgt BNOF in 49 basisscholen bereid daar verder voor te reizen. De bibliotheek prioriteit bij voorschoolse educatie, basis- en 7. 7 Toekomst vraagt samenwerking en een mediatheek. Er is een uitgebreide website wil daarbij de bereikbaarheid voor iedereen voortgezet onderwijs. Voor stimulering van samenhang gebouwd met een realtime catalogus van de garanderen door rekening te houden met de taal- en informatievaardigheden van de jeugd De samenleving verandert in hoog tempo. collectie, maar ook met toegang tot databanken mobiliteit van de inwoners. Concreet wil dat van 0-18 jaar zoekt de bibliotheek de doelgroep De bibliotheek bevindt zich middenin die en een persoonlijke ingang waarop leden zeggen: op binnen in doelstelling verwante organisaties samenleving en moet dus voortdurend mee media kunnen bestellen en verlengen en hun 1. Minder, maar betere voor iedereen zoals consultatiebureaus, peuterspeelzalen, veranderen. Dat doet een enorm beroep op persoonlijke profielen kunnen maken. Er is toegankelijke openbare bibliotheken kinderdagverblijven, primair onderwijs en voortgezet het innovatieve vermogen van bibliotheken. software beschikbaar voor ondersteuning 2. voorzieningen voor 0 18 jaar op de plek waar onderwijs. In de afgelopen jaren is dat proces in Vernieuwen is geen eindig proces. Continue van WMO, CJG en voor aansluiting op de de jeugd dagelijks komt: de peuterspeelzaal de organisatie al stevig ingezet. Uren en middelen inspelen op maatschappelijke veranderingen elektronische leeromgeving van scholen. Al en de scholen. De verwachting is dat In de die voor deze taak beschikbaar waren in de lokale vraagt om permanente innovatie. die ontwikkelingen zijn in de afgelopen jaren verdere toekomst alle voorzieningen voor vestigingen zijn uit de vestigingen gehaald en binnen het reguliere budget gerealiseerd. BNOF 0-12 jaar ondergebracht zijn bij 1 organisatie gebundeld in één regionaal team Jeugd en school. Dat Ondanks de schaalvergroting die in de afgelopen wil voortbouwen op die ontwikkelingen om ook in 1 gebouw. Dat betekent dat de fysieke team wordt ondersteund door een team Marketing jaren is bereikt, is geen enkele bibliotheek in in de toekomst relevant voor de klant te blijven. educatieve bibliotheek in de brede school/ en een team Media die eveneens op regioschaal staat die innovatiekracht stand alone op te De bezuinigingen vormen hierop een ernstige Kindcentrum toekomst heeft. werken. In de begroting worden deze teams brengen. Naast bundeling van krachten en bedreiging. Temeer omdat die gelijktijdig van 3. Levering op bestelling aan huis. Bovenlokale kosten genoemd. De ombouw van de een heldere opdracht van de gemeenten en 3 overheden komen: Rijk (integratiesubsidie), bibliobus naar 49 mediatheken in de basisschool lokaal ondernemerschap is krachtenbundeling provincie (bezuinigingen op Bibliotheekservice De bibliotheek is in de toekomst op een beperkter en de recent goedgekeurde subsidieaanvraag voor op provinciaal en landelijk niveau dan ook Fryslân, het facilitair bedrijf en kenniscentrum aantal hoogwaardige locaties aanwezig met voor collecties in 30 peuterspeelzalen zijn aansprekende een vereiste. In een samenhangend netwerk van de Fryske bibliotheken) en van gemeenten. iedereen toegankelijke openbare gebouwen. De voorbeelden. Dongeradeel heeft ervoor gekozen om worden ideeën, kennis en middelen gebundeld De omvang is dermate fors dat het een discussie inzet wordt volledig geconcentreerd op de directe ook in de 8 peuterspeelzalen in Dokkum collecties te om tot een maximaal en betaalbaar resultaat vraagt over de toekomst van de bibliotheek in dienstverlening (fysieke front office). Backoffice plaatsen. Eind 2011 biedt BNOF 9 bibliotheken en 87 te komen. Dat alles met het doel de positie van de samenleving. De ambitie van BNOF is de taken worden op passende schaal georganiseerd. steunpunten ten behoeve van de taalontwikkeling de bibliotheek in de lokale omgeving stevig en bibliotheek in al zijn verschijningsvormen in te Er wordt gebruik gemaakt van een landelijk van 2-12 jarigen in de 5 gemeenten in Noordoost duurzaam te verankeren. Het beleid van rijk zetten bij de ondersteuning van gemeenten, ondersteunde winkelformule met aantrekkelijke Fryslân. Deze twee educatieve projecten geven ook en provincie en de landelijke en provinciale onderwijs en andere kindgerelateerde gebouwen, een verleidelijk gepresenteerde aan dat er nog steeds een grote behoefte is aan bibliotheekorganisaties bepalen in belangrijke organisaties en individuele burgers. collectie met actuele en veel gevraagde titels, met papieren boeken

7 Sluiting van vestigingen en het creëren van een alternatief voor 0-18 jarigen brengt verplaatsing van bibliotheekwerk naar het onderwijs met zich mee. Dat blijkt voor deze doelgroep goedkoper en doelgerichter dan het aanbieden van deze dienstverlening in algemene vestigingen. Deze ombouw van openbare bibliotheken naar doelgroepbibliotheken houdt in dat er een verplaatsing van middelen plaats vindt van de fysieke naar de educatieve bibliotheek. 8.3 Digitale bibliotheek Digitale ontwikkelingen zijn moeilijk voorspelbaar, vragen veel innovatief vermogen en kennen een hoog risico. BNOF kiest ervoor de digitale ontwikkelingen op landelijk en provinciaal niveau te organiseren en lokaal in de bibliotheken, aan het onderwijs en in de huiskamer aan te bieden. De landelijke stichting Bibliotheek.nl is in opdracht van het ministerie verantwoordelijk voor het ontwikkelen van bibliotheek.nl. Dat is de landelijke digitale infrastructuur van de openbare bibliotheken. De VOB, de landelijke brancheverenging, is verantwoordelijk voor de inkoop van de content. De kosten van de content worden dus opgebracht door de bibliotheken. De ambitie is om de digitale bibliotheek in de komende jaren zodanig verder uit te bouwen, dat een toenemend aantal gebruikers op een eigentijdse manier gebruik kan maken van het aanbod aan informatie en diensten. Concreter: het toekomstperspectief is een gezamenlijke professionele digitale bibliotheek. Deels in plaats van en deels ter ondersteuning van de fysieke en educatieve bibliotheek. De bibliotheken dragen op dit moment 0,22 per inwoner bij aan de ontwikkeling van de landelijke digitale bibliotheek. Diverse databanken, die niet vrij op internet raadpleegbaar zijn, zijn al exclusief beschikbaar via de openbare bibliotheken. De mogelijkheden en de kosten zullen in de toekomst toenemen. Dit digitale spoor vraagt van BNOF verder te gaan met de al ingezette digitaliseringslag. De rol van BNOF is niet die van innovator. Het ministerie van WVC heeft initiatief genomen om de landelijke infrastructuur te verbeteren en digitale producten te ontwikkelen. De VOB zorgt voor de content. De rol van BNOF is profijt te trekken van de infrastructuur en de digitale producten te implementeren in de dienstverlening en te vermarkten. Het implementeren en aanbieden in de huiskamer is een ontwikkeling op zich. Digitale diensten worden ook aangeboden in spoor 1, de fysieke bibliotheek en in spoor 2, de educatieve bibliotheek. Daar wordt de digitale bibliotheek ingezet als één van de producten. De ontwikkeling van digitale media laat zich moeilijk voorspellen. Ervaringen met andere media als video en cd-rom leren dat andere opslagtechnieken van informatie het papier niet vervangt. De toch al twintig jaren bestaande en inmiddels ver ontwikkelde mogelijkheden van internet en het World Wide Web hebben wel de naslagwerken vervangen en ook het aantal uitleningen aan informatieve materialen teruggedrongen, maar andere informatiedragers zijn bepaald niet vervangen. Dat gaat ook op voor digitale tijdschriften en kranten, en ook voor massamedia als radio en tv. Voor de gebruiker blijft zowel papier als digitale informatie, beeld en geluid interessant. Dat is geen verdedigende houding. Integendeel: de bibliotheek wil juist inspelen op alle nieuwe vormen van taal en informatie en heeft dat in de geschiedenis ook bewezen. Maar dat kost aanvankelijk meer in plaats van minder geld. Nieuwe opslagmedia betekent voor de bibliotheek en-en. De diversiteit aan klanten brengt mee dat de een papier wenst en de ander een luisterboek, een derde een e-book en een vierde wil een documentaire op dvd en dan bij voorkeur op blue-ray. En dan niet gescheiden van elkaar: de klant gebruikt de media naast en door elkaar. Voor mensen met een leeshandicap kennen we dan nog Grote Letter Boeken en daisy-roms en voor kinderen Makkelijk lezen. Het naast elkaar bestaan van de diverse media betekent dus een kostenverhoging in plaats van een kostenverlaging. BNOF wil financiële ruimte vrijmaken door in de fysieke bibliotheek de omvang van de collectie fysieke boeken te beperken. Deze collectie voldoet aan de primaire vraag en moet vooral actueel zijn en aantrekkelijk worden gepresenteerd. Voor de minder gevraagde en meer specialistische titels worden alle bibliotheken in Nederland digitaal met elkaar verbonden in een landelijke catalogus. In combinatie met een goed distributiesysteem haalt de klant alles (longtail) in huis wat hij wenst. Die strategie sluit aan bij de winkelformules en retailprincipes, maar het vrij spelen van middelen dient ook om ruimte te maken voor deelname aan een landelijke dienstverlening rond e-books. Een winwin situatie voor de sporen fysieke en digitale bibliotheek. Deze ombuiging wordt nu bedreigd door bezuinigingen. Niet deelnemen is echter een nog grotere bedreiging. Een belangrijke toepassing van digitale technieken is de communicatie met de klant. Die communicatie is essentieel in de ledenbinding en de ledenwerving. Door de enorme keuze in (vrije) tijdsbesteding is bibliotheekbezoek niet meer zo vanzelfsprekend als in het verleden het geval was. De bibliotheek moet zichtbaar zijn. Regelmatig (digitaal) contact met de leden is essentieel in het behoud van leden en in het buiten de deuren van de fysieke bibliotheek onder de aandacht brengen van diensten en producten. De snelle opkomst van de social media betekent in de communicatie dat de bibliotheek deze media inzet in de marketingmix. Nog nooit hebben zoveel generaties gelijktijdig naast elkaar geleefd als nu en iedere doelgroep vraagt een eigen benadering. Dat betekent vooral ook voor de jongere generaties, die met de social media opgroeien, dat communicatie via deze kanalen vanzelfsprekend en voor de bibliotheek een must is. Marketing in de zin van presenteren van producten en relatiebeheer is onmisbaar in klantbinding en klantwerving. Dat vraagt menskracht en geld. En dan zijn er ook nog andere, voor het publiek niet als zodanig herkende, sectoren die we ondersteunen met digitale dienstverlening: onderwijs, WMO, CJG, zorg. Hierbij maken we gebruik van elders in het landelijk netwerk ontwikkelde concepten. Voorbeelden zijn De Gids, Schoolbieb.nl en Biebsearch. Sleutelwoorden zijn: lokaal ondernemerschap; aansluiten bij lokale en regionale netwerken in combinatie met succesvolle producten ontwikkeld in het bibliotheeknetwerk. BNOF heeft behoefte aan meer ondersteuning bij het ontwikkelen en implementeren van (digitale) bibliotheekproducten en diensten in de cliëntomgeving. Dit vraagt specifieke kennis en vaardigheden. Daarom is de samenwerking met provinciale (Bibliotheekservice Fryslân) en landelijke organisaties (VOB, SIOB) van groot belang. De belangrijkste taak van BNOF in de levenscyclus van digitale producten is a) het faciliteren van landelijke organisaties met klantinformatie en geld en b) uitvoeren in de frontoffice: implementeren, vermarkten, monitoren en het leveren van informatie voor de doorontwikkeling. 9 E-books We gaan ervan uit dat de markt voor e-books een groeimarkt is die aan het begin staat van zijn ontwikkeling. De marktontwikkeling van innovaties wordt vaak verkeerd ingeschat. De adoptie verloopt meestal grillig en ongestructureerd en de uitkomsten laten zich moeilijk voorspellen. Na de fase waarin mensen nieuwe technologieën al dan niet oppakken volgt een fase van de instituties, de wetten en de regelgeving. Deze volgt meestal de ontwikkelingen en hier gaan de veranderingen meestal het traagst. Op dit moment is de landelijke bibliotheekkoepel volop in onderhandeling met de uitgevers over distributierechten. Het gerealiseerde aanbod via bibliotheken is op dit moment nog te verwaarlozen. De huidige gebruikers van e-books zijn de early adapters. De grote massa volgt later. Net als bij andere innovaties ligt het voor de hand dat de eerste gebruikersgroepen vooral in de hogere statusgroepen zijn te vinden: mannen, jongeren, hoger opgeleiden en hogere inkomens. Dat wordt bevestigd door Nederlands marktonderzoek (Intomart GFK Costum Research april 2010)

8 Vooral de leeftijdsgroepen jaar (33 %) en hoger opgeleiden (29%) geven aan het aantrekkelijk te vinden een boek als e-book te lezen. Onderzoek van Intomart van november 2010 toont aan dat de grote groep kopers zich tussen de jaar bevindt. Deze groep geeft aan ook nog papieren boeken te blijven kopen. Jongeren ( < 25 jaar) geven vaker de voorkeur aan een gewoon boek dan 35-plussers. De gebruikersgroepen van e-books en bibliotheek komen in het geheel niet overeen. De grootste gebruikersgroepen / doelgroepen van de bibliotheek zijn juist jongeren tot 18 jaar, vrouwen en midden en lagere opleidingen en inkomens. Die verschillen zijn ook in het aanbod van E-books terug te vinden. De ontwikkeltijd van marktintroductie naar volgroeid is gemiddeld 10 jaar (TNO rapport 29 april 2010). De verwachting van TNO is dat een penetratiegraad van e-books wordt bereikt van maximaal 40 %. Een randvoorwaarde is dat er voldoende Nederlandstalige e-books beschikbaar komen. Het kleine taalgebied heeft zijn beperkingen. In april 2010 was de penetratiegraad van e-readers in Nederland 3%. Voor het Noorden was dat in die meting slechts 0,6 %. Inmiddels zullen door de introductie van de I-pad de percentages hoger liggen. De verkoop van de e-reader op basis van e-ink is hierdoor afgenomen. Bibliotheken hebben nieuwe media altijd snel opgenomen in de collectie. Dat geldt voor lp s, cd s, video, cd-rom, luisterboeken enzovoort. Ook internet en door de landelijke koepel aangekochte databanken werden al snel na de introductie in de bibliotheek aangeboden. In de praktijk blijkt dat media elkaar zelden vervangen en lange tijd naast elkaar blijven bestaan. Technologieën verdringen elkaar wel. Zo heeft de dvd de video en de cdrom vervangen en deze zal op zijn beurt worden vervangen door de blue-ray. Een analoog medium als informatiedrager, zoals papier, is door de jaren heen altijd naast deze digitale informatiedragers blijven bestaan. Gezien het feit dat de gebruikersgroepen (en daarmee ook het aanbod) van e-book gebruikers en leden van de bibliotheek niet overeen komen en de verwachte penetratiegraad van maximaal 40 % over 10 jaar is het niet verantwoord om bibliotheekdienstverlening voor de eerstkomende beleidsperiode te baseren op dit nieuwe medium. Afbouw van de papieren collecties zal een even snelle afbouw van het aantal gebruikers betekenen. Wel bieden e-books kansen om nieuwe gebruikersgroepen te interesseren voor de bibliotheek en het imago als bijdetijdse voorziening te versterken. Inspelen op dit nieuwe medium is dan ook een absolute must, maar het digitale medium e-book kan de eerste 10 jaren geen analoge vestiging met papier (en alle andere media en doelgroepen) vervangen. 10 Informatieovervloed en mediawijsheid Internet is een zeer laagdrempelig, democratisch medium. Iedereen kan er de rol van informatieleverancier aannemen. Dat heeft een voortdurend uitdijende overvloed aan informatie tot gevolg. Hoe meer informatie, hoe meer moeite mensen hebben de relevante en betrouwbare gegevens eruit te filteren. Bovendien wordt de informatie veelal gefragmenteerd opgediend, waardoor de context, de betekenisgevende samenhang verloren raakt. De informatieovervloed blijkt tot een afname van parate kennis te leiden. Maar wie de feiten niet kent, ontwikkelt ook geen inzicht. Zoals managementgoeroe Tom Peters ooit opmerkte: a flood of information can be the enemy of intelligence. De meeste gebruikers, vooral de jongere, zitten daar niet mee. Voor hen staat niet het verwerven van kennis en inzicht voorop, maar het zo snel mogelijk kunnen vinden van een antwoord. De rekenmachine gaat boven hoofdrekenen, de spellingscontrole boven grammatica, het navigatiesysteem boven topografische kennis. Google voorziet in snelle antwoorden en is dan ook uitgegroeid tot publiekslieveling nummer één. Parate kennis is niet meer nodig. Ook al wordt er volop gegoogld, de vaardigheid om de weg te vinden in de digitale wereld is bij de meeste gebruikers matig ontwikkeld. Uit onderzoek onder jongeren blijkt dat zij - in tegenstelling tot het algemeen geldende beeld - helemaal niet zulke goede internetgebruikers zijn. Zij blijken bijvoorbeeld nauwelijks in staat om uit een overvloed aan treffers de waardevolle informatie te selecteren. Ook zijn ze geneigd te geloven dat alles wat op internet staat waar is. Daarbij komt dat het vaak onduidelijk is waar informatie ophoudt en reclame begint. Informatie vermengd met reclame is profijtelijke handel en dus biedt ook Google gesponsorde links aan. Weinig gebruikers weten dit. Mediawijsheid, het vermogen om kritisch en verantwoord om te gaan met internet en met media-uitingen in het algemeen, is vooral bij kinderen en jongeren onvoldoende ontwikkeld. Het onderwijs heeft hierin een belangrijke taak, maar blijkt niet altijd bij machte een adequate oplossing te bieden. Bibliotheken zijn specialist op het gebied van media en mediagebruik. Hier ligt een kans voor BNOF om samen met het onderwijs de landelijk ontwikkelde programma s ter bevordering van mediawijsheid lokaal uit te voeren. Lessen mediawijsheid ondersteunt de doelstelling van beide partijen. Een cofinanciering tussen bibliotheek en onderwijs ligt dan in de rede. 11 Lees- en taalvaardigheid Er zitten meer aspecten aan informatieovervloed en mediawijsheid. De overheid stelt dat iedere burger over voldoende kennis, vaardigheden en onderscheidingsvermogen moet beschikken om zich bewust, kritisch en actief te kunnen bewegen in onze huidige complexe en veranderlijke informatiemaatschappij. Kunnen lezen en schrijven is een essentiële voorwaarde voor zelfredzaamheid. Daarom horen leesbevordering en bestrijding van laaggeletterdheid óók onder mediawijsheid. Voor de drie overheden zijn dit zeer belangrijke speerpunten van beleid. Er zijn1,5 miljoen functioneel analfabeten in ons land. BNOF is initiatiefnemer in een herstart van netwerken rond laaggeletterdheid in Dantumadiel en Kollumerland. Daarnaast verschijnen er steeds meer verontrustende berichten over het lees- en taalniveau van scholieren. Uit onderzoek in 2010 bleek dat 57% van de mbo-leerlingen niet in staat is een eenvoudig tekstje te begrijpen. Het grootste deel van de docenten is dan ook van mening dat de taalvaardigheid van hun leerlingen onvoldoende is om te kunnen functioneren in de maatschappij en in een toekomstig beroep. In de eerste plaats is dit een probleem voor het onderwijs, maar bibliotheken kunnen zich eveneens een belangrijke rol toe-eigenen. Sinds jaar en dag bieden wij al programma s voor leesbevordering aan. Die worden continu gemoderniseerd. Nieuw in de afgelopen beleidsperiode was een ambitieus plan om de bibliobusvoorziening in de dorpen zonder vaste bibliotheek om te bouwen naar schoolmediatheken die permanent beschikbaar zijn in de school. Dat is gerealiseerd. De hardware voor lessen mediawijsheid en leesbevordering 14 15

9 Financiën liggen nu binnen de muren van de school. Het BNOF wil daarbij focussen op een beperkt aantal 13 Structuur van de volgende hoofdstukken voor 2 beleidsperiodes van 4 jaar, op zijn plaats. gebruik van de schoolbieb is niet vanzelfsprekend kansrijke integrale producten. Met integraal In een paar inleidende paragrafen wordt Dat kan prima met een meerjarenconvenant. en vraagt gemotiveerde schoolteams, wordt bedoeld dat er een samenhangend pakket ingegaan op meerjarenbeleid, bekostiging Hierin worden afspraken over missie, visie, ontwikkeling van kennis en vaardigheden en ontwikkeld wordt voor alle fasen van een product: en schaalgrootte, gelijke behandeling van beleid, huisvesting, spreiding, dienstverlening, samenwerking. In 2011 voert BNOF in 5 scholen productontwikkeling, implementatie, exploitatie de burger, standaard en maatwerk, kosten subsidiesystematiek, indexering, planning en een project uit met subsidie van de landelijke (beheer), monitoren en doorontwikkelen. van openingsuren, gevolgen van gedwongen controlcyclus tussen de 5 gemeenten en BNOF stichting Kunst van Lezen om het gebruik van Synergie houdt ook in dat bij het aanbod van ontslag van medewerkers, afstemming van vastgelegd. Na een eerste beleidsperiode 2012 de schoolbibliotheek verder te ontwikkelen. bibliotheekinhoudelijke producten de aansluiting beleid en middelen, de huidige stand van zaken 2015 vindt een evaluatie en herijking plaats Onderdeel is het opleiden van leescoördinatoren wordt gemaakt op de ondersteunende processen rond de gemeentelijke bezuinigingsplannen en wordt een beleidsplan voor de periode 2016 binnen de schoolteams en het vormen van zoals HRM (o.a. scholing), organisatie (bijv. en de huidige begroting. Op basis van de 2019 ontwikkeld. Gemeenten, BNOF, maar in de netwerken. herinrichting processen), ICT, marketing en PR. begroting 2010 is een berekening gemaakt eerste plaats de inwoners hebben belang bij een Eenheid in beleid, synergie in de organisatie, van de subsidieverdeling als gemeenten toekomstgerichte ontwikkeling en continuïteit 12 Synergie bundeling van mensen en middelen zijn dan alle baten en lasten, inclusief huisvesting, in beleid, dienstverlening en financiering. BNOF adviseert de gemeenten BNOF op te belangrijke voorwaarden voor een bibliotheek verdelen volgens het objectieve criterium Een meerjarenconvenant biedt alle partijen dragen zich te richten op de drie sporen fysieke, die actief meegroeit in maatschappelijke subsidiebedrag per inwoner. Dit plan sluit zekerheden. educatieve en de digitale bibliotheek. De inzet van de gezamenlijke middelen zal gericht zijn op ontwikkelingen en zijn weg weet te vinden in de complexe informatiemaatschappij. perfect aan op de toekomstvisie in het sociaaleconomisch masterplan en de eerste prioriteit: 15 Regionale bekostiging = het ontwikkelen, implementeren en exploiteren het accommodatiebeleid. Vervolgens is in beeld organisatiebrede bekostiging van producten en diensten die passen in deze In een tijd van ontlezing, toegenomen gebracht wat de financiële effecten zijn van Het hoofddoel van BNOF is met de beschikbare drie sporen. Een regionale aanpak maakt taalachterstanden en laaggeletterdheid is er sluiting van een vestiging op afschrijvingen en middelen een maximum aan dienstverlening implementatie van landelijke en provinciale volop perspectief voor de toekomst van de verkoop, inkomsten van leden en de effecten van te realiseren voor de inwoners van Noordoost dienstverlening een stuk eenvoudiger dan een bibliotheek als onafhankelijk instituut dat alle verplaatsing van gebruikers op bibliotheken in de Fryslân, ongeacht de gemeente of woonplaats. aanpak per gemeente. Ook het uitvoeren van het burgers vrije toegang tot informatie, kennis en omgeving. Tot slot is een scenario beschreven over In plaats van iedere gemeente voor zich, pleit de eigen beleid van de organisatie is beter mogelijk cultuur biedt zodat zij zich bewust, kritisch en de ontwikkeling van een gecontroleerde afbouw bibliotheek dan ook voor een regionale aanpak. door bundeling van mensen en middelen. actief kunnen bewegen in de maatschappij. van de fysieke bibliotheek met alternatieven voor We zijn er van overtuigd dat we de schade de jeugd van Daarbij speelt vervangende van bezuinigingen voor de burger kunnen nieuwbouw in de brede school in De Westereen beperken door goed overleg en het benutten een essentiële rol. Per situatie zijn de kosten van de schaalgrootte. Maar dat vraagt de uitgedrukt in een bedrag per inwoner. Met een bereidheid van wethouders en gemeenteraden vermenigvuldiging van het subsidiebedrag per om over de eigen gemeentegrenzen heen te inwoner met het inwoneraantal zijn de effecten kiezen voor een regionale aanpak. Daarbij moet op de subsidie per gemeente eenvoudig te niet gedacht worden in een verdeling van de berekenen. Het ideale scenario is dat de afbouw bibliotheekgebouwen, maar in het bieden van de en het bieden van alternatieven zodanig wordt hoogst haalbare dienstverlening aan de inwoners. gekozen dat er geen ledenverlies optreedt. Een regionale aanpak biedt ook meer 14 Meerjarenbeleid en convenant mogelijkheden om te kiezen voor het versterken Een meerjarenbeleid dat door de deelnemende of beperken van organisatiebrede, regionale gemeenten en BNOF in een convenant wordt taken. Sinds de fusie in 2004 is 38 % van het onderschreven maakt een planmatige, voor alle werk en financiën regionaal georganiseerd. De partijen beheersbare en controleerbare oplossing regionale kosten, in de begroting door BNOF mogelijk. Als gemeenten besluiten niet alleen Bovenlokale kosten genoemd, zijn kosten die taken, maar ook vestigingen te delen, dan lijken altijd al gemaakt werden in iedere vestiging. afspraken voor een langere periode, bijvoorbeeld Een groot deel van de werkzaamheden die 16 17

Strategische visie. van de Drentse bibliotheken 2012-2015

Strategische visie. van de Drentse bibliotheken 2012-2015 Strategische visie van de Drentse bibliotheken 2012-2015 Al deze veranderingen hebben ingrijpende gevolgen De bibliotheken in Drenthe krijgen te maken met bezuinigingen en veranderende politieke opvattingen.

Nadere informatie

De Bibliotheek: hart van de samenleving

De Bibliotheek: hart van de samenleving Bibliotheken Noord Fryslân ligt op koers! De Bibliotheek: hart van de samenleving ontdekdebieb.nl /ontdekdebieb Verkort jaarverslag 2015 In deze verkorte versie van het jaarverslag van Bibliotheken Noord

Nadere informatie

Commissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016

Commissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016 Commissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016 Agenda 1. Welkom 2. Ontwikkelingen 3. Strategienota 4. Digitale vaardigheden 5. Taalvaardigheden (inleiding door Chérif Ait Abderrahman (Stichting Lezen en

Nadere informatie

Bibliotheek van Betekenis Gemeente Reimerswaal. 20 november 2014

Bibliotheek van Betekenis Gemeente Reimerswaal. 20 november 2014 Bibliotheek van Betekenis Gemeente Reimerswaal 20 november 2014 Inleiding De afgelopen jaren is onduidelijkheid ontstaan over de richting en inrichting van het bibliotheekbeleid in gemeente Reimerswaal

Nadere informatie

Onderzoek De toekomst van de bibliotheek

Onderzoek De toekomst van de bibliotheek Onderzoek De toekomst van de bibliotheek Rapportage Het 3e onderzoek in 2013 heeft plaatsgevonden van 19 september t/m 9 oktober 2013. Dit onderzoek ging over de toekomst van de bibliotheek met als onderwerpen

Nadere informatie

Beleidsplan 2012 t/m 2016

Beleidsplan 2012 t/m 2016 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Mei 2012 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Inleiding Dit beleidsplan is het resultaat van een voortgaand proces, waar we sinds twee jaar aan werken. In die periode is het volgende gebeurd.

Nadere informatie

Strategie Deuren open voor een rijker leven

Strategie Deuren open voor een rijker leven Strategie 2013 2016 Deuren open voor een rijker leven 9 september 2013 2 Inhoudsopgave Inhoud 3 1 Missie, Visie en Strategie 4 2 Ontwikkeling tot een fysiek en digitaal informatieknooppunt 12 3 De bibliotheek

Nadere informatie

KBO Zeeland. beleidsplan

KBO Zeeland. beleidsplan KBO Zeeland beleidsplan 2014-2018 Vroeger was er ook een jeugd van tegenwoordig. 1 Inhoudsopgave. 1 Inleiding 3 2 Missie en opdracht 4 3 Strategische koers 5 4 Kerntaken 6 Belangenbehartiging Dienstverlening

Nadere informatie

Buurthuizen en activiteiten

Buurthuizen en activiteiten Invalshoek: een wijkbudget voor activiteiten We stoppen met de financiering van (een gedeelte van) de huidige activiteiten in de wijk en stellen per wijk een budget beschikbaar voor initiatieven van inwoners

Nadere informatie

de maatschappelijke bibliotheek

de maatschappelijke bibliotheek de maatschappelijke bibliotheek Jos Debeij / kb en Peter van Eijk / bisc Samen bouwen aan de maatschappelijke bibliotheek Bijeenkomst Bibliotheken Provincie Utrecht 19 april 2017 Bijeenkomst bibliotheken

Nadere informatie

Jos Debeij Hoofd stafafdeling Bibliotheekstelsel Koninklijke Bibliotheek

Jos Debeij Hoofd stafafdeling Bibliotheekstelsel Koninklijke Bibliotheek Jos Debeij Hoofd stafafdeling Bibliotheekstelsel Koninklijke Bibliotheek Ontwikkelingen bij de Koninklijke Bibliotheek visie op de toekomst van het (openbaar) Bibliotheekstelsel. Jos Debeij OCLC Contactdag

Nadere informatie

Visie De bibliotheek Noordenveld is er voor iedereen! Zij is laagdrempelig, toegankelijk en biedt literatuur, informatie, inspiratie en interactie.

Visie De bibliotheek Noordenveld is er voor iedereen! Zij is laagdrempelig, toegankelijk en biedt literatuur, informatie, inspiratie en interactie. Aan de gemeenteraad Roden, 12 juni 2013 G E M E E N T E T N O O R D E N V E L D Agendapunt: 6.5/19062013 Documentnr.: RV13.0062 : : Raadd.d.1 Onderwerp Beleidskader Bibliotheekwerk 2013-2016 Onderdeel

Nadere informatie

De bieb in De buurt 2

De bieb in De buurt 2 De bieb in de buurt 2 Inleiding De bibliotheek is een plek waar kennis, informatie, mooie verhalen en inspiratie voor het oprapen liggen. De bibliotheek dient als trefpunt in de buurt. Het is een plek

Nadere informatie

Visie op de openbare bibliotheek van Bergen

Visie op de openbare bibliotheek van Bergen Visie op de openbare bibliotheek van Bergen Gemeente Bergen, november 2011 Samenvatting De randvoorwaarden voor het bibliotheekbeleid in Bergen worden gekoppeld aan twee kerndoelen: toegang tot kennis

Nadere informatie

Meer Waarde Boeken! Hoofdlijnen Beleidsrichting Vastgesteld RvT maart 2015 Ton Mengerink / Mark Deckers / Lynn Karsijns

Meer Waarde Boeken! Hoofdlijnen Beleidsrichting Vastgesteld RvT maart 2015 Ton Mengerink / Mark Deckers / Lynn Karsijns Meer Waarde Boeken! Hoofdlijnen Beleidsrichting 2015-2018 Vastgesteld RvT maart 2015 Ton Mengerink / Mark Deckers / Lynn Karsijns Gemeenteraad Berkelland 29 september 2015 M. Deckers Strategisch adviseur

Nadere informatie

Deel 2: Uitwerking vijf resultaatgebieden in concrete resultaten

Deel 2: Uitwerking vijf resultaatgebieden in concrete resultaten Prestatiesubsidieovereenkomst bibliotheekwerk 2019 Deel 2: Uitwerking vijf resultaatgebieden in concrete resultaten Om onderscheid te maken tussen die activiteiten waarvoor de bibliotheek structureel of

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Datum Raadsvergadering: Bestuurlijk hoofdthema: Programma D Kennis en Welzijn BBVnummer: 127175 Raadsvoorstel: 129060 Portefeuillehouder: Maret Rombout Onderwerp Vergaande

Nadere informatie

Jaarverslag & Jaarrekening 2013

Jaarverslag & Jaarrekening 2013 Jaarverslag & Jaarrekening 2013 1 Noordoost Fryslân Inhoudsopgave Deel 1 Jaarverslag 3 1. Inleiding...................................... 4 2. Strategie, beleid en toekomstvisie......................................

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Bibliotheek op school. Taal / lezen / rekenen

KWALITEITSKAART. Bibliotheek op school. Taal / lezen / rekenen KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Kinderen die graag lezen, gaan meer lezen. Kinderen die meer lezen, gaan beter lezen. Kinderen die beter lezen gaan beter leren. Leesbevordering is daarom een

Nadere informatie

De rol van de bibliotheek bij verankering van leesbevordering in de opleidingen

De rol van de bibliotheek bij verankering van leesbevordering in de opleidingen De rol van de bibliotheek bij verankering van leesbevordering in de opleidingen Aanvulling Competent in leesbevordering Docentengids voor opleidingen Pedagogisch Werk en Onderwijsassistent Auteur: Margriet

Nadere informatie

De participatiebibliotheek

De participatiebibliotheek Voor meer informatie: Marjolein Bakker adviseur Communicatie marjolein.bakker@bibliotheek-zoetermeer.nl Hoofdbibliotheek Stadhuisplein 2 2711 EC Zoetermeer T 079-34 38 200 www.bibliotheek-zoetermeer.nl

Nadere informatie

Visie Bibliotheekwerk Gemeenten Brummen & Voorst 2013-2015

Visie Bibliotheekwerk Gemeenten Brummen & Voorst 2013-2015 Visie Bibliotheekwerk Gemeenten Brummen & Voorst 2013-2015 Vastgesteld 4 april 2013 Bestuur Bibliotheek Brummen/Voorst Inleiding Het eigen beleidsplan van Bibliotheek Brummen/Voorst heeft een geldigheid

Nadere informatie

VNG Handreiking voor gemeenten Eindhoven, 15 april 2015 Driebergen Zeist, 16 april 2015 Rento Zoutman

VNG Handreiking voor gemeenten Eindhoven, 15 april 2015 Driebergen Zeist, 16 april 2015 Rento Zoutman Lokaal bibliotheekbeleid VNG Handreiking voor gemeenten Eindhoven, 15 april 2015 Driebergen Zeist, 16 april 2015 Rento Zoutman Handreiking lokaal bibliotheekwerk Vraagbaak: Wsob, landelijk netwerk, instrumenten

Nadere informatie

Beleidsplan 2015-2020 Bibliotheek Angstel, Vecht en Venen OPEN. De Bibliotheek als. kennis- en informatieplatform. van een lerende gemeenschap...

Beleidsplan 2015-2020 Bibliotheek Angstel, Vecht en Venen OPEN. De Bibliotheek als. kennis- en informatieplatform. van een lerende gemeenschap... Beleidsplan 2015-2020 Bibliotheek Angstel, Vecht en Venen OPEN De Bibliotheek als kennis- en informatieplatform van een lerende gemeenschap... kennis maatschappij community organisatie wifi educatie samenwerking

Nadere informatie

Participatieverslag Nieuw & Anders

Participatieverslag Nieuw & Anders Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en

Nadere informatie

Producten aangeboden door de Openbare Bibliotheek Rijssen-Holten aan het Voortgezet Onderwijs 2012-2013

Producten aangeboden door de Openbare Bibliotheek Rijssen-Holten aan het Voortgezet Onderwijs 2012-2013 Producten aangeboden door de Openbare Bibliotheek Rijssen-Holten aan het Voortgezet Onderwijs 2012-2013 Voorwoord Uw school besteedt het komend schooljaar natuurlijk veel aandacht aan mediawijsheid en

Nadere informatie

Samenwerking Bibliotheek en Voortgezet Onderwijs

Samenwerking Bibliotheek en Voortgezet Onderwijs Samenwerking Bibliotheek en Voortgezet Onderwijs Naar een landelijke aanpak SAMENVATTING Marleen Wijnen in opdracht van Kunst van Lezen september 2012 Samenvatting De bibliotheek op school voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Beleidsregel bibliotheekwerk

Beleidsregel bibliotheekwerk Beleidsregel bibliotheekwerk Afdeling: Team Maatschappelijke Ontwikkeling & Participatie Versienummer: 1.0 Datum: 17 juni 2013 Corsanummer: Aanleiding De bibliotheek is jarenlang een basisvoorziening geweest

Nadere informatie

Bedrijfsplan Bibliotheekservice Fryslân 2013-2016 De toekomst tegemoet

Bedrijfsplan Bibliotheekservice Fryslân 2013-2016 De toekomst tegemoet Bedrijfsplan Bibliotheekservice Fryslân 2013-2016 De toekomst tegemoet 5 Waarom dit bedrijfsplan 9 Bibliotheekservice Fryslân in 2016 11 Nieuwe uitdagingen 16 Kiezen voor de toekomst 24 Aan de slag 27

Nadere informatie

RESULTATEN KLANTONDERZOEK 2015

RESULTATEN KLANTONDERZOEK 2015 RESULTATEN KLANTONDERZOEK 2015 Resultaten klantonderzoek 2015 De wereld verandert, ook die van u! De uitkomsten De aangegeven kansen voor verbetering zijn: Waar u het meest tevreden over bent: - Investeer

Nadere informatie

De maatschappij verandert, De bibliotheek verandert. Strategietraject Bibliotheek Dalfsen/Nieuwleusen Augustus mei 2014

De maatschappij verandert, De bibliotheek verandert. Strategietraject Bibliotheek Dalfsen/Nieuwleusen Augustus mei 2014 De maatschappij verandert, De bibliotheek verandert Strategietraject Bibliotheek Dalfsen/Nieuwleusen Augustus 2013 - mei 2014 Inhoud 1. Aanleiding 2. Proces 3. Ontwikkelingen 4. Waarden voor de toekomst

Nadere informatie

LEZEN - Kunst van Lezen

LEZEN - Kunst van Lezen LEZEN - Kunst van Lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat

Nadere informatie

Functies van de bibliotheek in Oosterheide en Dommelbergen per 1 januari 2016.

Functies van de bibliotheek in Oosterheide en Dommelbergen per 1 januari 2016. Functies van de bibliotheek in Oosterheide en Dommelbergen per 1 januari 2016. Plaats van verbinding De bibliotheek is een knooppunt van allerlei vormen van kennis en informatie die op uiteenlopende manieren

Nadere informatie

Nu een paar bibliotheekbepalingen in de Wet specifiek cultuurbeleid 1994, rudimenten uit de Welzijnswet 1987 en de Bibliotheekwet 1975.

Nu een paar bibliotheekbepalingen in de Wet specifiek cultuurbeleid 1994, rudimenten uit de Welzijnswet 1987 en de Bibliotheekwet 1975. Wetsvoorstel stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen Aad van Tongeren @AadvanTongeren VOB Bibliotheekwet als kans! 17 november 2014 Waarom een nieuwe bibliotheekwet? Nu een paar bibliotheekbepalingen

Nadere informatie

Jaarbericht auditoren SCOB. Zeven signaleringen over 2015

Jaarbericht auditoren SCOB. Zeven signaleringen over 2015 Jaarbericht auditoren SCOB Zeven signaleringen over 2015 Jaarbericht auditoren SCOB Zeven signaleringen over 2015 De negentien auditoren van de Stichting Certificering Openbare Bibliotheken (SCOB) verzamelen

Nadere informatie

Mediawijsheid in de Bibliotheek op school vo verkenning

Mediawijsheid in de Bibliotheek op school vo verkenning Mediawijsheid in de Bibliotheek op school vo verkenning Achtergrond In de huidige informatiesamenleving groeien jongeren op met media. Om te werken en te leren in de (digitale) wereld moeten jongeren leren

Nadere informatie

naar de toekomst van de Bibliotheek. Rapportage Biebpanel

naar de toekomst van de Bibliotheek. Rapportage Biebpanel De toekomst van de Bibliotheek Rapportage Biebpanel Dit document bevat een compacte rapportage van het in september 2013 gehouden Biebpanelonderzoek naar de toekomst van de Bibliotheek. 27 januari 2014

Nadere informatie

Lezen, leren & lokaal verbonden

Lezen, leren & lokaal verbonden Lezen, leren & lokaal verbonden Meerjarenbeleidsplan 2016 tot en met 2019 Marly Driessens maart 2015 Inleiding In 2016 breekt voor bibliotheek De Lage Beemden een nieuwe beleidsperiode aan. Het fundament

Nadere informatie

Profiel. Manager Bibliotheken. 20 maart 2015. Opdrachtgever Stichting Bibliotheek Rotterdam

Profiel. Manager Bibliotheken. 20 maart 2015. Opdrachtgever Stichting Bibliotheek Rotterdam Profiel Manager Bibliotheken 20 maart 2015 Opdrachtgever Stichting Bibliotheek Rotterdam Voor meer informatie over de functie Manon Min, adviseur Leeuwendaal Telefoon (070) 414 27 00 Voor sollicitatie

Nadere informatie

Toelichting / voorstel van het college aan de gemeenteraad zaaknummer 75352

Toelichting / voorstel van het college aan de gemeenteraad zaaknummer 75352 Toelichting / voorstel van het college aan de gemeenteraad zaaknummer 75352 Gevraagd besluit De gemeenteraad van Molenwaard besluit: 1. tot scenario 1 waarbij de bibliotheekvestigingen in Bleskensgraaf,

Nadere informatie

Argumentatiekaart Bibliotheek VANnU Themagroep jeugd

Argumentatiekaart Bibliotheek VANnU Themagroep jeugd Argumentatiekaart Bibliotheek VANnU Themagroep jeugd Onderdeel van toolkit Nieuw Delen 4.e Argumentatiekaart Bibliotheek VANnU Themagroep Jeugd Wanneer je gaat netwerken is het handig om je verhaal scherp

Nadere informatie

De situatie zoals hieronder beschreven geldt in de verbouwde Binding.

De situatie zoals hieronder beschreven geldt in de verbouwde Binding. Prestatiesubsidieovereenkomst bibliotheekwerk 2019 Deel 1: Beschrijving vijf kernfuncties openbaar bibliotheekwerk In de Wet Stelsel Openbare Bibliotheekvoozieningen (Wsob) uit 2014 wordt het stelsel van

Nadere informatie

Verslaglegging bijeenkomst voor informatie en opinie 13 januari 2010 van 20.30 uur tot 22.00 uur. Mw. A. Kesseler, directeur bibliotheek van A tot Z

Verslaglegging bijeenkomst voor informatie en opinie 13 januari 2010 van 20.30 uur tot 22.00 uur. Mw. A. Kesseler, directeur bibliotheek van A tot Z Verslaglegging bijeenkomst voor informatie en opinie 13 januari 2010 van 20.30 uur tot 22.00 uur Aanwezigen: Dhr. R. van Lavieren, voorzitter Mw. P.M. Wennekes, PvdA Dhr. dr.ir. H. Boersma, SGP Dhr. J.H.E.

Nadere informatie

Bibliotheek Venlo, onmisbaar voor een toekomstbestendige gemeente Venlo. Samen bouwen aan onze maatschappelijke bibliotheek

Bibliotheek Venlo, onmisbaar voor een toekomstbestendige gemeente Venlo. Samen bouwen aan onze maatschappelijke bibliotheek Bibliotheek Venlo, onmisbaar voor een toekomstbestendige gemeente Venlo Samen bouwen aan onze maatschappelijke bibliotheek Inhoud Kernboodschap De Openbare Bibliotheek Venlo Missie Facts en figures (2016)

Nadere informatie

FACTSHEET. Visie en focus, het vervolg

FACTSHEET. Visie en focus, het vervolg FACTSHEET Visie en focus, het vervolg Beleid Elk tijdperk en elke cultuur hebben de bibliotheek opnieuw uitgevonden, gemodelleerd naar zijn eigen prioriteiten en interesses en al doende een afspiegeling

Nadere informatie

Bijlage Bijgevoegd treft u onze beleidsnotitie aan, waarin wij de beslissing verder onderbouwen.

Bijlage Bijgevoegd treft u onze beleidsnotitie aan, waarin wij de beslissing verder onderbouwen. Leden van de Gemeenteraad Gemeente Kaag en Braassem Postbus 1 2370 AA Roelofarendsveen Alphen aan den Rijn, 10 oktober 2016 Geachte leden van de Gemeenteraad Kaag en Braassem, Middels deze brief brengen

Nadere informatie

Bibliotheek Vlissingen maakt

Bibliotheek Vlissingen maakt Bibliotheek Vlissingen maakt het verschil! Informatiebemiddeling in de Google maatschappij. Inforum 2010 Karolien Selhorst De Google maatschappij Informatievloedgolf => het belang van informatie en daarmee

Nadere informatie

de Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar

de Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar de Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Jos Debeij Gerlien van Dalen Adriaan Langendonk VNG regionale conferenties 15 en 16 april 2015 de Bibliotheek en basisvaardigheden 1 Inhoud

Nadere informatie

Lokaal bibliotheekwerk Een handreiking voor gemeenten

Lokaal bibliotheekwerk Een handreiking voor gemeenten Lokaal bibliotheekwerk Een handreiking voor gemeenten Op 1 januari 2015 is de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) van kracht geworden. Deze wet neemt openbare bibliotheekvoorzieningen

Nadere informatie

De gezamenlijke (innovatie) agenda netwerk openbare bibliotheekvoorzieningen

De gezamenlijke (innovatie) agenda netwerk openbare bibliotheekvoorzieningen De gezamenlijke (innovatie) agenda netwerk openbare bibliotheekvoorzieningen 2016-2018 De gezamenlijke (innovatie)agenda Pagina 1 Inhoud Inhoud Aanleiding en opdracht Procesaanpak Uitkomsten Vervolg De

Nadere informatie

PROJECTLEIDER EN CONSULENT MARKETING (schaal 8) voor bepaalde tijd van een jaar

PROJECTLEIDER EN CONSULENT MARKETING (schaal 8) voor bepaalde tijd van een jaar De Bibliotheek Raalte ondersteunt burgers bij het leren en kunnen participeren in de samenleving. Zij doet dit door toegang te bieden tot informatieve en culturele bronnen, door mensen te helpen vaardigheden

Nadere informatie

Aandacht voor de zwakke lezer in Kennemerwaard. Van collecties naar communities

Aandacht voor de zwakke lezer in Kennemerwaard. Van collecties naar communities Aandacht voor de zwakke lezer in Kennemerwaard Van collecties naar communities 10 jaar MLP en 4YOU! 17 mei 2013 2 Mooie plekken in de bibliotheek 17 mei 2013 Aandacht voor de zwakke lezer in Kennemerwaard

Nadere informatie

Hoofdstructuur fusieorganisatie WML en ISD-ML

Hoofdstructuur fusieorganisatie WML en ISD-ML Hoofdstructuur fusieorganisatie WML en ISD-ML Concept 2 SG 6 februari 2012 1 1. Inleiding De ISD-ML en de WML zijn voornemens om zowel bestuurlijk als organisatorisch te fuseren. Tot dit voornemen hebben

Nadere informatie

Leesplan maken? Introductie basisonderwijs

Leesplan maken? Introductie basisonderwijs Leesplan maken? Introductie basisonderwijs Op de www.leespan.nl kun je je eigen (school)leesplan schrijven en bewaren. Daarvoor moet je eerst inloggen. Voor scholen die niet meedoen aan de aanpak de Bibliotheek

Nadere informatie

Meer (voor)lezen, beter in taal. De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar

Meer (voor)lezen, beter in taal. De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Meer (voor)lezen, beter in taal De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Adriaan Langendonk Miniconferentie Flevoland 23 september 2015 de Bibliotheek en basisvaardigheden 1 Inhoud

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

Raadsvergadering : 8 december 2015 agendapunt : Commissie : Sociaal

Raadsvergadering : 8 december 2015 agendapunt : Commissie : Sociaal Zaaknummer : Raadsvergadering : 8 december 2015 agendapunt : Commissie : Sociaal Onderwerp : Beleidsvisie Bibliotheek Oost- Achterhoek Collegevergadering : 10 november 2015 agendapunt : 32 Portefeuillehouder

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Neerijnen

Raadsvoorstel. Neerijnen Raadsvoorstel Aan : Gemeenteraad Datum vergadering : 18 december 2014 Agenda nummer : 2014-09-18273 Portefeuillehouder : J. Andriesse Onderwerp : Convenant bibliotheek 2015-2018 Zaak- / Docnummer : 14-18273/3847

Nadere informatie

Startnotitie. Voorstelnummer RV/16/00658. Startnotitie leesstimulering en laaggeletterdheid

Startnotitie. Voorstelnummer RV/16/00658. Startnotitie leesstimulering en laaggeletterdheid Datum vergadering gemeenteraad 5 april 2016 Voorstelnummer RV/16/00658 Agendapunt 8 Voorstel ingebracht door Portefeuillehouder Begrotingsprogramma Beheerproduct Onderwerp J.G. Marringa S. van Alfen Samenlevingszaken

Nadere informatie

Bibliotheek in Barneveld, nu en in de toekomst

Bibliotheek in Barneveld, nu en in de toekomst Bibliotheek in Barneveld, nu en in de toekomst Bespreking raadscommissie Beleidsuitgangspunten 2013-2016 4 december 2012 Menno Roozendaal Opbouw Inleiding Landelijk Historie en ontwikkelingen bibliotheek

Nadere informatie

DE BASIS EN SPEERPUNTEN VOOR

DE BASIS EN SPEERPUNTEN VOOR 1 JAARPLAN 2015 Voorwoord Het jaar 2014 is bijzonder succesvol geweest voor Present Rotterdam. Met succes zijn we op weg naar een stabiele organisatie met vaste partners, hebben we veel groepen vrijwilligers

Nadere informatie

Mediaplan als onderdeel van het Leesplan, toegespitst op informatievaardigheden

Mediaplan als onderdeel van het Leesplan, toegespitst op informatievaardigheden Mediaplan als onderdeel van het Leesplan, toegespitst op informatievaardigheden Binnen de landelijke aanpak van de Bibliotheek Een mediawijze leerling heeft alle competenties in huis die nodig zijn om

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek. Memorandum. Tarieven voor het gebruik van de digitale bibliotheek. Aan de minister van OCW

Koninklijke Bibliotheek. Memorandum. Tarieven voor het gebruik van de digitale bibliotheek. Aan de minister van OCW Koninklijke Bibliotheek Prins Willem-Alexanderhof 5 Postbus 90407 2509 LK Den Haag Aan de minister van OCW Telefoon (070) 314 09 11 Fax (070) 314 04 50 Website www.kb.nl Memorandum Datum 28 oktober 2015

Nadere informatie

VERTROUWEN IS DE BASIS

VERTROUWEN IS DE BASIS VERTROUWEN IS DE BASIS 1 STICHTING ALGEMEEN BIJZONDERE SCHOLENGROEP AMSTERDAM 2 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 1 Inleiding 2 Missie, visie, kernwaarden en motto 2 Onze scholen 4 Strategie en aanpak 7 ABSA beleidspunten

Nadere informatie

Netwerkprogramma Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken

Netwerkprogramma Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken Netwerkprogramma 2017-2018 Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken Verkorte versie november 2016 1 Inhoud Inleiding 3 Wat is het Gelders Bibliotheeknetwerk? 4 Waarom een netwerkprogrammma?

Nadere informatie

Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen

Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen Beeld > Koptekst en voettekst... 1 Beeld > Koptekst en voettekst... 2 Beeld > Koptekst en voettekst...

Nadere informatie

Toekomstvisie Bibliotheek Venray

Toekomstvisie Bibliotheek Venray Toekomstvisie Bibliotheek Venray Sinds mensenheugenis vertellen mensen elkaar verhalen en geven zij informatie door. Aanvankelijk gebeurde dat vooral door het gesproken woord, maar in de loop van de tijd

Nadere informatie

Regionale Conferentie Meer lezen, beter in taal Deelsessie financiering

Regionale Conferentie Meer lezen, beter in taal Deelsessie financiering Regionale Conferentie Meer lezen, beter in taal Deelsessie financiering Ankie Kesseler, directeur bestuurder de Bibliotheek A tot Z Stephan Haksteek, beleidsambtenaar onderwijsdordrecht Rotterdam 30 oktober

Nadere informatie

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw SKO Flevoland en Veluwe Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018 Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe 1 KINDEREN LATEN LEREN Onze droomschool

Nadere informatie

Manifest onze manier van werken

Manifest onze manier van werken 6-11-2008 12:23 Manifest onze manier van werken De gemeente Lelystad ontwikkelt op dit moment de visie op haar toekomstige manier van werken. Hoe het stadhuis er na de renovatie uit komt te zien en ingedeeld

Nadere informatie

Bibliotheek Beekdaelen. Invoegen plaat je van beekdaelen

Bibliotheek Beekdaelen. Invoegen plaat je van beekdaelen Bibliotheek Beekdaelen Invoegen plaat je van beekdaelen Missie De Openbare Bibliotheek Nuth en (Landgraaf-) Onderbanken is een voor elke burger laagdrempelige en eigentijdse voorziening die vrije toegang

Nadere informatie

Bibliotheken & Over het wat, hoe en wanneer van de Bibliotheek op school

Bibliotheken & Over het wat, hoe en wanneer van de Bibliotheek op school Bibliotheken & Over het wat, hoe en wanneer van de Bibliotheek op school Aanleiding Wat is dbos? De Bibliotheek op school is een gezamenlijke strategische aanpak van de bibliotheken, primair onderwijs

Nadere informatie

Gewoon leven. Samenvatting Contourennotitie Raamwerk

Gewoon leven. Samenvatting Contourennotitie Raamwerk Gewoon leven Samenvatting Contourennotitie Raamwerk 2016-2018 April 2016 lnleiding In 2015 heeft Raamwerk ervaring opgedaan met het nieuwe stelsel voor de langdurige zorg (Wlz) en de Wmo en Jeugdwet. Het

Nadere informatie

Desirée van den Bergh, Marga Kemp, Rob Mientjes, Bianca Peersman en Harry Vankan

Desirée van den Bergh, Marga Kemp, Rob Mientjes, Bianca Peersman en Harry Vankan Project Meer met Mediavoorzieningen een onderzoek naar rol en positionering Mediavoorzieningen: Essentieel en Effectief Samenvatting rapport over de meerwaarde van de diensten van Mediavoorzieningen voor

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Geachte raad,

Raadsvoorstel. Geachte raad, Raadsvoorstel Nummer: 165140 Behandeld door: J. van Dijk Agendapunt: 27 juni 2017 Onderwerp: Voorlopige voorkeur uitvoeringsvariant Participatiewet Geachte raad, Samenvatting: In opdracht van het algemeen

Nadere informatie

Bibliotheek met toekomst

Bibliotheek met toekomst Inspiratie en bezieling : NVMB 12 mei 2011 Bibliotheek met toekomst Jos Oegema De wereld verandert 6 juni 2011 2 Leeszaal Deventer 1916 6 juni 2011 Lissabon-akkoorden die van Europa de meest competitieve

Nadere informatie

Leren begint bij lezen,

Leren begint bij lezen, Leren begint bij lezen, 1 Het voorkomen van taalachterstanden: een maatschappelijke uitdaging voor Gemeente, Onderwijs en Bibliotheek. 2014_debieb_notitie_v01.indd 1 09-10-14 14:48 Inhoud 2 03 05 06 07

Nadere informatie

De top 10 van Biblionet Drenthe in Jaarverslag ingekort tot tien speerpunten

De top 10 van Biblionet Drenthe in Jaarverslag ingekort tot tien speerpunten De top 10 van Biblionet Drenthe in 2015 Jaarverslag ingekort tot tien speerpunten 1 Onderwijs: Succesvolle projecten en een sterk netwerk Biblionet Drenthe draagt bij aan het verbeteren van de lees- en

Nadere informatie

Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan

Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan Binnen de landelijke aanpak van de Bibliotheek Leerlingen met goede informatievaardigheden maken betere werkstukken en houden interessantere spreekbeurten.

Nadere informatie

Trends bij openbare bibliotheken

Trends bij openbare bibliotheken 100 jaar Trends bij openbare bibliotheken - 2015 157 bibliotheekorganisaties (in ca. 400 gemeenten) en 9 provinciale service organisaties verzorgen het openbaar bibliotheekwerk in Nederland met ca. 800

Nadere informatie

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie: BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse

Nadere informatie

PRODUCTENBOEK BIBLIOTHEEK WEST-ACHTERHOEK. Bijlage bij de budgetovereenkomst 2013-2016 september 2012

PRODUCTENBOEK BIBLIOTHEEK WEST-ACHTERHOEK. Bijlage bij de budgetovereenkomst 2013-2016 september 2012 PRODUCTENBOEK BIBLIOTHEEK WEST-ACHTERHOEK Bijlage bij de budgetovereenkomst 2013-2016 september 2012 1 2 BASISDIENSTVERLENING Het aanbieden van een basispakket dienstverlening, bestaande uit: : drempelloze

Nadere informatie

VOORWOORD. Peter Ganzeboom, Coördinator Informatie ALGEMENE GEGEVENS 1

VOORWOORD. Peter Ganzeboom, Coördinator Informatie ALGEMENE GEGEVENS 1 Jaarverslag 2012 VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag 2012 van de Stichting Openbare Bibliotheek Borne. In dit jaarverslag geven we een terugblik op de ontwikkelingen, activiteiten en prestaties van de

Nadere informatie

Piter Jelles Strategisch Perspectief

Piter Jelles Strategisch Perspectief Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03

Nadere informatie

Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving. Breed Welzijn s-hertogenbosch. Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd

Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving. Breed Welzijn s-hertogenbosch. Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving Breed Welzijn s-hertogenbosch Juvans Maatschappelijk Werk en Dienst verlening // Welzijn Divers //

Nadere informatie

Dichter bij de jeugd. Beleidsplan Jeugd Drents Netwerk Bibliotheken. Februari 2011. www.bibliothekendrenthe.nl

Dichter bij de jeugd. Beleidsplan Jeugd Drents Netwerk Bibliotheken. Februari 2011. www.bibliothekendrenthe.nl 1 Nieuwe taken in een veranderende samenleving Internet heeft de samenleving veranderd. Lezen als vrijetijds besteding is voor de generatie van na 1990 niet vanzelfsprekend meer. Kinderen en jongeren houden

Nadere informatie

Strategische zelfanalyse

Strategische zelfanalyse Strategische zelfanalyse Vol vertrouwen de WMO tegemoet Wat betekent de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning voor uw organisatie? Hoe houdt u goed rekening met de modernisering van de AWBZ?

Nadere informatie

Platformtaak volgens gemeente

Platformtaak volgens gemeente Oplegvel 1. Onderwerp Subsidieaanvraag en cofinanciering Taalakkoord 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang Regionale partners en de gemeenten

Nadere informatie

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Aan de Raadscommissie Agendapunt: 5 Onderwerp: Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Kenmerk: Status: VROM - Ruimtelijke Ordening / FK Informerend Kollum, 11 januari 2011 Samenvatting

Nadere informatie

Relatie met beleidskader Wierden weet van kunst (vastgesteld door de raad op 7 juni 2010).

Relatie met beleidskader Wierden weet van kunst (vastgesteld door de raad op 7 juni 2010). Vermindering subsidie Openbaar bibliotheekwerk Omschrijving ombuigingsvoorstel Het voorstel bedraagt het verminderen van de subsidie met 250.000,-- (korting van 54 procent). De subsidie voor 2013 aan de

Nadere informatie

Samen Sterk Voor Uw Belang

Samen Sterk Voor Uw Belang Samen Sterk Voor Uw Belang Verkiezingsprogramma GemeenteBelangen 2014 2018 Speerpunten www.gemeentebelangen-aalten.nl Samen sterk voor uw belang Verkiezingsprogramma 2014 2018 GemeenteBelangen werkt actief

Nadere informatie

Voorschoolse Educatie door openbare bibliotheken

Voorschoolse Educatie door openbare bibliotheken Voorschoolse Educatie door openbare bibliotheken Onderzoeksresultaten BOP-enquête VVE 2015 Oktober 2016 Samenvatting Colofon Uitgever Koninklijke Bibliotheek Prins Willem-Alexanderhof 5 2595 BE Den Haag

Nadere informatie

PLEIDOOI DOORONTWIKKELING HUIS VAN EEMNES TEN BEHOEVE VAN BEHOUD, VERSTERKEN EN VERBETERING VAN VOORZIENINGEN EN LEEFBAARHEID VOOR DE GEMEENSCHAP VAN

PLEIDOOI DOORONTWIKKELING HUIS VAN EEMNES TEN BEHOEVE VAN BEHOUD, VERSTERKEN EN VERBETERING VAN VOORZIENINGEN EN LEEFBAARHEID VOOR DE GEMEENSCHAP VAN Eemnes, 28 maart 2018. Onderwerp: Pleidooi Stichting Huis van Eemnes/St. De Hilt & Bibliotheek Gooi en meer in het kader van de noodzakelijke doorontwikkeling van het Huis van Eemnes als gemeenschapshuis

Nadere informatie

GELDERS BIBLIOTHEEKPROGRAMMA Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken

GELDERS BIBLIOTHEEKPROGRAMMA Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken GELDERS BIBLIOTHEEKPROGRAMMA 2019-2020 Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken opdracht ondersteuning projecten/ activiteiten voor Bibliotheken Gelders Bibliotheekprogramma individuele

Nadere informatie

Wij gaan (voor)lezen

Wij gaan (voor)lezen Wij gaan (voor)lezen Aanbod Primair Onderwijs Bibliotheek Helmond-Peel 2015-2016 De bibliotheek die ertoe doet Asten Deurne Helmond Someren 1 Voorwoord Rode Draad: Lezen is leuk! Met de hele school de

Nadere informatie

Nr.: a/6/A.22, C Groningen, 10 februari 2005

Nr.: a/6/A.22, C Groningen, 10 februari 2005 Aan de leden van Provinciale Staten Nr.: 2005-02544a/6/A.22, C Groningen, 10 februari 2005 Behandeld door: R. Krämer, F. Martens Telefoonnummer : (050) 316 4457, 3164033 Bijlage : 1 Onderwerp : marsrouteplan

Nadere informatie

KOERS VAN CODA

KOERS VAN CODA KOERS VAN CODA 2017-2020 CODA ontvangt per maand 60.000 bezoekers:maatschappelijk ondernemer van formaat CODA Cultuurhuis van Apeldoorn Centrale toegang voor de (culturele) ontwikkeling van alle inwoners

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1. Inleiding Missie en kernwaarden Ambitie en speerpunten Doorvertaling organisatie...6

Inhoudsopgave. 1. Inleiding Missie en kernwaarden Ambitie en speerpunten Doorvertaling organisatie...6 Strategisch kader 2013-2017 0 Inhoudsopgave 1. Inleiding...2 2. Missie en kernwaarden...3 3. Ambitie en speerpunten...5 4. Doorvertaling organisatie...6 1 1. Inleiding Ons vorige ondernemingsplan Wonen

Nadere informatie