Veiligheidsmonitor 2015

Transcriptie

1 Veiligheidsmonitor 2015 Resultaten gemeente, augustus 2016 Sjef Neve Integrale Veiligheid 1

2 Hoofdstuk Inleiding Doel van de Veiligheidsmonitor Opzet en uitvoering van de landelijke Veiligheidsmonitor Leeswijzer AD misdaadmeter Samenvatting 6 Hoofdstuk Leefbaarheid en overlast in de buurt Leefbaarheid buurt Oordeel functioneren gemeente 11 Hoofdstuk Overlast in de buurt Fysieke verloedering Sociale overlast Verkeersoverlast Prioriteit aanpak buurtproblemen 16 Hoofdstuk Veiligheidsbeleving Onveiligheidsgevoelens in eigen buurt Veiligheidsbeleving in eigen woonplaats Veiligheidsbeleving in het algemeen Slachtofferkans Respectloos gedrag 20 Hoofdstuk Slachtofferschap Geweldsdelicten Vermogensdelicten Vandalismedelicten Identiteitsfraude Koop- en verkoopfraude Hacken Cyberpesten Cybercrime totaal 25 Hoofdstuk Burgers en politie Functioneren politie in de buurt Tevredenheid functioneren politie in het algemeen 29 Hoofdstuk Preventie Sociaal preventief gedrag Preventieve voorzieningen in en rond woningen 31 Bijlagen 31 Bijlage 1. Achtergrondkenmerken respondenten 33 Bijlage 2. Landelijk totaalbeeld 35 Bijlage 3. De vragenlijst VM

3 Hoofdstuk 1 Inleiding 3

4 1. Inleiding nam voor de 3 e keer deel aan de Veiligheidsmonitor (VM), een jaarlijks terugkerend onderzoek naar veiligheid en leefbaarheid. In de periode augustus november 2015 is de VM op landelijk, (politie)regionaal en lokaal niveau uitgevoerd. Opdrachtgevers voor de uitvoering hiervan zijn het ministerie van Veiligheid en Justitie en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De VM wordt niet alleen landelijk maar ook op lokaal niveau als meetinstrument gebruikt. In opdracht van de Raad voor de Veiligheidsmonitor zijn vanaf het jaar 2012 verbeteringen doorgevoerd in het onderzoeksdesign van de VM en is ook de vragenlijst grondig herzien. Hierdoor is er sprake van een methodebreuk. Door deze methodebreuk zijn de uitkomsten van de VM vanaf 2012 niet zondermeer vergelijkbaar met de uitkomsten van de Integrale Veiligheidsmonitor (IVM) zoals uitgevoerd in de jaren Om dit verschil te markeren is de naamgeving van het onderzoeksinstrument in 2012 gewijzigd in Veiligheidsmonitor. De VM 2015 is dus de vierde meting in het kader van de nieuwe reeks. deed eerder mee in 2009 en Doel van de Veiligheidsmonitor Voor de invulling van het veiligheidsbeleid en inzicht in de effectiviteit ervan is het belangrijk te kunnen beschikken over één gezaghebbend, landelijk meetinstrument. De VM is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot dit meetinstrument dat jaarlijks voorziet in de behoefte van landelijke, (politie)regionale en lokale (semi-)overheden aan informatie over de ontwikkeling van de sociale veiligheid in Nederland. De inhoudelijke reikwijdte van de VM omvat het monitoren van de subjectieve en objectieve veiligheid van de Nederlandse burger en het functioneren van de politie en gemeenten op het gebied van veiligheid. Het gaat in de VM om de ervaring en beleving van burgers en niet om de registratie van criminaliteit door de politie Opzet en uitvoering van de landelijke Veiligheidsmonitor De VM is een jaarlijks terugkerende grootschalige bevolkingsenquête en wordt uitgevoerd onder alle in Nederland wonende personen van 15 jaar en ouder, met uitzondering van de bewoners van inrichtingen en tehuizen. Bedrijven doen niet mee aan deze enquête. Aan de VM 2015 namen 108 gemeenten deel. In 2014 deden 27 gemeenten mee; veel minder dus dan in Het is gebruikelijk dat in de oneven jaren veel meer gemeenten aan de VM deelnemen dan in de even jaren. Met deze wisselende deelname wordt in de analyse overigens rekening gehouden. Steekproef en respons Voor dit onderzoek is door het CBS een aselecte steekproef getrokken uit de GBA van de gemeente. Voor dit onderzoek zijn de vragenlijsten verspreid in de periode september tot en met november De geselecteerde inwoners kregen een brief thuis met een persoonlijke uitnodiging voor deelname aan het onderzoek en konden vervolgens online de vragenlijst invullen. Aan nonresponders is tweemaal een herinnering met papieren vragenlijst per post gestuurd. Als zij niet reageerden, werden zij nagebeld en telefonisch gemotiveerd om alsnog deel te nemen. In was de gemiddelde respons 44,4% (887 steekproeven 394 respondenten), hoger dan het landelijk gemiddelde (37,2 % procent). Hieruit blijkt dat de enaren zich betrokken voelen bij de leefbaarheid van hun woonbuurt en woonomgeving. Het deel van de mensen dat niet aan het onderzoek wil meedoen is vaak groter dan het deel dat wel bereid is om de vragenlijst in te vullen. Door deze uitval zijn de verkregen gegevens minder representatief en is het noodzakelijk dat ze worden herwogen op basis van beschikbare populatiekenmerken. Ook voor de VM 2015 is een dergelijke herweging uitgevoerd. Vragenlijst De vragenlijst van de Veiligheidsmonitor bestaat uit 12 vragenblokken waarin verschillende onderwerpen op het gebied van leefbaarheid en veiligheid aan bod komen. 4

5 1. leefbaarheid woonbuurt 2. beleving overlast in de buurt 3. veiligheidsbeleving 4. slachtofferschap 5. tevredenheid laatste politiecontact 6. oordeel functioneren politie in de buurt 7. oordeel functioneren politie algemeen 8. oordeel functioneren gemeente 9. preventie 10. onveilige plekken 11. respectloos gedrag 12. achtergrondkenmerken 1.3. Leeswijzer Deze rapportage VM 2015, gemeente, bevat vooral beschrijvende informatie over sociale veiligheid en criminaliteit. Op basis van de VM worden de erse onderzoeksresultaten voor het jaar 2015 gepresenteerd. De uitkomsten worden ook afgezet tegen het Zeeuws en landelijk gemiddelde. Vergelijkingen met de jaren vóór 2012 zijn door de eerder genoemde methodebreuk tussen IVM en VM maar gedeeltelijk mogelijk. De aanpassingen in het onderzoeksdesign en in de vragenlijst (andere vraagstellingen, andere volgorde van vraagstellingen) hebben ertoe geleid dat niveauschattingen van 2013 en 2012 fors kunnen afwijken van schattingen van eerdere jaren. Dit geldt onder meer voor algemene onveiligheidgevoelens, slachtofferschap van sommige delictsoorten en tevredenheid over het functioneren van de politie. Ondanks deze afwijkingen is het voor een beperkte set van indicatoren mogelijk gebleken voor het CBS om op basis van een methodebreukanalyse en daaruit afgeleide correctiefactoren trends in het landelijke totaalbeeld te reconstrueren (zie bijlage 2). In de hoofdstukken 2 tot en met 5 worden de resultaten over de leefbaarheid van de woonbuurt, het functioneren van de gemeente, beleving van buurtoverlast, veiligheidsbeleving en slachtofferschap gepresenteerd. In hoofdstuk 6 komt het functioneren van de politie aan bod en hoofdstuk 7 geeft een beeld van genomen preventiemaatregelen. In bijlage 1 vindt u de achtergrondkenmerken van de respondenten. In bijlage 2 is het landelijk totaalbeeld te vinden. Bron De gegevens/cijfers die in deze rapportage gebruikt worden zijn afkomstig van het door het CBS aangeleverde databestand en de publicatie Veiligheidsmonitor 2015, samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in samenwerking met het ministerie van Veiligheid en Justitie. Z-scores De VM maakt gebruik van Z-scores. Een Z-score geeft aan hoeveel standaarddeviaties een observatie van het gemiddelde af zit. Je krijgt dus je plek ten opzichte van het gemiddelde, uitgedrukt in een standaard maat en ziet direct wie er boven en wie onder het gemiddelde zitten. Een hoge waarde betekent niet altijd een negatieve of positieve afwijking. Om de waardering aan te geven zijn de staven gekleurd weergegeven AD misdaadmeter In de maand mei 2016 werden de resultaten van de AD Misdaadmeter gepresenteerd. Het AD maakt voor de AD Misdaadmeter gebruik van gegevens van de politie over Deze ranglijst van (on)veilige gemeenten is bepaald op basis van tien vormen van veelvoorkomende criminaliteit. Deze delicten worden per gemeente afgezet naar inwonersaantal en gewogen naar impact voor het slachtoffer. staat op de 153 e plaats. In 2015 stond op de 173 e plaats (dit is een verslechtering). In tegenstelling tot de AD Misdaadmeter gaat het bij de VM om de ervaring en beleving van burgers en niet om de registratie van criminaliteit door de politie. Zowel de input van de AD Misdaadmeter als de resultaten van de VM kan de gemeente gebruiken voor haar integraal veiligheidsbeleid. In deze rapportage wordt niet ingegaan op de AD Misdaadmeter. 5

6 1.5. Samenvatting Deze samenvatting laat de onderzoeksresultaten van de VM 2015 voor de diverse thema s op hoofdlijnen zien en een overzicht van de belangrijkste erse uitkomsten Overzicht Leefbaarheid en overlast in woonbuurt - De inwoners van zijn minder positief over de fysieke voorzieningen in hun woonomgeving dan in Voornamelijk het aspect goede speelplekken voor kinderen scoort minder. - Zeven op de tien vinden dat de gemeente de buitenruimte goed onderhoudt en dat het buiten goed verlicht is. - De sociale samenhang is ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van Het rapportcijfer leefbaarheid is ten opzichte van 2013 gelijk gebleven; 7,6. Dit is hoog. In 2009 was dit 7,3. Veiligheidsbeleving - 15,5 procent enaren voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt; een toename ten opzichte van 2013 (toen 13 procent). - De enaren geven de gemeente een 7,5 voor veiligheid. Dit cijfer blijft gelijk procent voelt zich wel eens onveilig rondom uitgaansgelegenheden. In 2013 was dit percentage nog 19. Slachtofferschap criminaliteit - Bijna 2,5 procent enaren was in 2015 slachtoffer van geweld. - 9,5 procent kreeg te maken met vermogensdelicten. - 5,4 procent is slachtoffer geworden van vandalismedelicten. Burgers en politie - 23,8 procent heeft in 2015 contact gehad met de politie in de eigen gemeente; hiervan is 21,4 procent zeer tevreden over het laatste contact. - Een kwart is (zeer) tevreden over totale functioneren politie in buurt. - Bijna twee op de tien ervaart veel overlast van fysieke verloedering in de buurt. - Het percentage er inwoners dat aangeeft dat hondenpoep zich op straat voordoet is nog steeds zeer hoog: 71%. Ook het aantal bewoners dat zegt dat hardrijden voorkomt blijft hoog. - Bijna een op de twee inwoners is (zeer) tevreden over het functioneren van de gemeente op gebied van leefbaarheid. - Bijna een op de drie (31 procent) voelt zich wel eens onveilig in het algemeen. - De kans op woningbraak, zakkenrollerij, mishandeling wordt door respectievelijk 8, 3 en 2 procent als (heel) groot ingeschat. Het aandeel dat de kans op woninginbraak (heel) groot acht is in vergelijking met 2013 gelijk gebleven en ten opzichte van 2009 verdubbeld. - Eén op de bijna vijf inwoners was in 2015 een of meerdere keren slachtoffer van traditionele criminaliteit. - Cybercrime: hacken komt het meest voor, gevolgd door identiteitsfraude en pesten via internet. - Het minst is men het (helemaal) eens met de stelling dat de politie contact heeft met bewoners in de buurt. Preventie - Drie kwart neemt waardevolle spullen mee uit auto om diefstal te voorkomen. - Ruim een derde laat waardevolle spullen thuis om diefstal of beroving te voorkomen. 6

7 - Ruim een derde laat licht branden. 10 procent heeft thuis een alarminstallatie. - Bijna twee op de drie inwoners heeft extra veiligheidssloten aangebracht Belangrijkste uitkomsten Leefbaarheid en overlast in de buurt Over het algemeen zijn de inwoners minder tevreden over de inrichting van hun buurt/wijk. De gemiddelde score is 5,9. In 2013 was dit 6,2. Ten opzichte van het Zeeuws en landelijk gemiddelde krijgt de kwalificatie laag. Dit cijfer wordt voornamelijk beïnvloed door het aspect goede speelplekken voor kinderen. 70 % van de enaren vindt dat de gemeente de wegen en het groen goed onderhoudt en het buiten goed verlicht is. Deze waardering blijft ongeveer gelijk aan 2013 en Het aspect goede voorzieningen voor jongeren scoort laag. Het gemis aan voorzieningen kan er toe leiden dat jongeren op plaatsen gaan hangen die daarvoor niet bedoeld zijn. Op sommige plaatsen constateren bewoners overlast van rondhangende jeugd. Op het gebied van sociale overlast zien we dat drugsgebruik en drugshandel en rondhangende jongeren slecht scoren ten opzichte van Provincie Zeeland en Nederland. Volgens de inwoners moet de gemeente te hard rijden (26 procent) en hondenpoep (17 procent), prioriteit geven en met voorrang aanpakken. Ook in 2009/2013 waren dit de eerste 2 prioriteiten. Op de 3 e, 4 e en 5 e plaats staan respectievelijk parkeerproblemen, drugsgebruik en rommel op straat. Veiligheidsbeleving Het veiligheidsgevoel van de erse inwoners is goed. Acht van de 10 enaren voelt zich veilig in de eigen buurt en negen van de tien denken dat criminaliteit niet of weinig voorkomt. Wel schatten zij de kans om slachtoffer te worden van woninginbraken, hoger in. Dit is een landelijke tendens. Het gemiddelde rapportcijfer dat de inwoners geven voor de veiligheid in de eigen buurt is een 7,5. Het cijfer is gelijk aan voorgaande jaren en ook hoger dan het Zeeuws en landelijk gemiddelde. Een derde van de enaren voelt zich wel eens onveilig. Te zien is dat de onveiligheidsgevoelens op plekken waar jongeren rondhangen en rondom uitgaansgelegenheden stijgen. Slachtofferschap In 2015 is 17,4 procent van de enaren slachtoffer geweest van een of meerdere geweldsvermogens- of vandalismedelicten. Het aantal delicten in deze drie categorieën samen bedroeg in 2015, 24 per 100 inwoners. Vermogensdelicten komen het meest, gevolgd door vandalismedelicten en tenslotte geweldsdelicten. Wat betreft de geweldsdelicten, scoort ongunstig in vergelijking met het Zeeuwse en het landelijke gemiddelde. 12,4 procent van de enaren was slachtoffer van een of meerdere cybercrimedelicten (identiteitsfraude, koop- en verkoopfraude, hacken en cyberpesten). Het aantal delicten op het gebied van cybercrime bedroeg in 2015, afgerond, 18,3 per 100 inwoners. Hacken komt het meest voor. Functioneren politie en gemeente Het functioneren van de politie scoort gemiddeld even hoog als de rest van Zeeland en Nederland. In verhouding met het Zeeuws en landelijk gemiddelde zijn de scores hoog, daar waar het gaat om de politie neemt je serieus en biedt burgers in deze buurt bescherming. Het meest negatief in 2015 is het oordeel over de zichtbaarheid van de politie in de buurt (43 procent). 43,5 procent vindt dat de politie te weinig uit de auto komt. Over het functioneren van de gemeente zijn de inwoners tevreden. scoort hoog in vergelijking met het Zeeuws en landelijk gemiddelde. Preventieve maatregelen De meest getroffen preventieve maatregel is het meenemen van waardevolle spullen uit de auto. In 2013 geeft 67,3 procent van de mensen aan dit vaak te doen. 38,4 procent zegt s avonds vaak het licht te laten branden wanneer er niemand thuis is. Buitenverlichting en extra veiligheidssloten en/of grendels op de buitendeuren zijn het vaakst aangebracht. De aanwezigheid van de verschillende preventieve voorzieningen verschilt landelijk niet tussen 2014 en

8 Hoofdstuk 2 Leefbaarheid woonbuurt 8

9 2. Leefbaarheid en overlast in de buurt In dit hoofdstuk staat het thema leefbaarheid en overlast in de woonbuurt centraal. Eerst komt in paragraaf 2.1 aan de orde hoe de inwoners van de fysieke voorzieningen en sociale cohesie in hun buurt ervaren. Vinden zij het prettig wonen in hun buurt, hebben zij goede contacten met de buurtbewoners? Paragraaf 2.2 beschrijft hoe de enaren het functioneren van de eigen gemeente op het gebied van leefbaarheid en veiligheid beoordelen Leefbaarheid buurt Fysieke aspecten De publieke ruimte en fysieke voorzieningen in de eigen woonomgeving zijn aspecten die in de VM uitgebreid aan de orde komen. Met een aantal stellingen is de bewoners om hun mening gevraagd. Fysieke aspecten (helemaal) mee eens (%) Wegen, paden en pleintjes goed onderhouden Perken, plantsoenen en parken goed onderhouden Het is buiten goed verlicht Goede speelplekken voor kinderen Goede voorzieningen voor jongeren % van de enaren is het (helemaal) eens met de 1 e drie stellingen. Dit percentage blijft op hetzelfde niveau schommelen. Het aantal enaren dat vindt dat er goede speelplekken voor kinderen zijn is ten opzichte van 2013 behoorlijk afgenomen. De jongerenvoorzieningen scoren minder dan in de jaren 2013 en (Rood=negatieve ontwikkeling) Schaalscore Op basis van de stellingen is een schaalscore van 0 tot 10 berekend. Hoe hoger de waarde, hoe meer bewoners vinden dat de fysieke voorzieningen goed zijn. De gemiddelde score is 5,9. In 2013 was dit 6,2. De score van ligt laag t.o.v. het Zeeuws en landelijk gemiddelde. In 2009 was deze schaalscore nog niet beschikbaar. Fysieke voorzieningen in buurt gemiddelde schaalscore 2015 negatieve ontwikkeling Provincie Zeeland Nederland 5,9 6,3 6, Sociale aspecten De kwaliteit van de sociale woonomgeving laat zien hoe de bewoners denken over de sociale samenhang en omgang tussen buurtbewoners. Dit heeft ook invloed op de beleving van de veiligheid. In hoeverre zijn bewoners het helemaal eens met de volgende uitspraken over hun buurt. 9

10 Sociale aspecten (helemaal) mee eens (%) De mensen in de buurt kennen elkaar nauwelijks De mensen in de buurt gaan op een prettige manier met elkaar om Ik woon in een gezellige buurt waar mensen elkaar helpen en dingen samen doen Bewoners zijn over het algemeen minder te spreken over de sociale samenhang in hun woonbuurt dan in De cijfers liggen over de hele linie wel hoger (en dus beter) dan in de Provincie Zeeland en Nederland Ik voel me thuis bij de mensen die in de buurt wonen Ik heb veel contact met andere buurtbewoners Beoordeling woonomgeving Aan de enaren is gevraagd of zij vinden dat hun buurt het afgelopen jaar vooruit, achteruit is gegaan of dat de buurt hetzelfde is gebleven. Ontwikkeling woonomgeving (%) Vooruit Achteruit Gelijk gebleven Weet niet/ geen mening

11 Rapportcijfer leefbaarheid woonomgeving De gemeente krijgt als rapportcijfer een 7,6 van de bewoners. In 2013 was dit eveneens 7,6 en in 2009 was dit een 7,3. Dit is gelijk aan het Zeeuwse gemiddelde en hoger dan het landelijk gemiddelde. Provincie Zeeland Nederland Rapportcijfer leefbaarheid ,6 7,6 7, Oordeel functioneren gemeente De gemeente heeft een verantwoordelijkheid op het gebied van leefbaarheid en veiligheid. De inwoners van konden aangeven of zij tevreden zijn over het totale functioneren van de eigen gemeente wat betreft de aanpak van leefbaarheid en veiligheid. Uit de resultaten blijkt dat over het algemeen midden tot hoog scoort, zowel in vergelijking met Zeeland als Nederland. Wat opvalt in vergelijking met 2013 is dat zeer tevreden omhoog is gegaan van 2,6 % naar 3,6 % maar dat tevreden omlaag is gegaan van 39% naar 33%. Over 2011 en 2009 zijn geen gegevens beschikbaar Oordeel bewoners totale functioneren gemeente Oordeel totale functioneren gemeente leefbaarheid en veiligheid (%) Provincie Zeeland Nederland Zeer tevreden 3,6 2,3 2,2 Tevreden 33 38,8 36,2 Niet tevreden en niet ontevreden 31,4 25,2 26,4 Ontevreden 9,2 9,1 9,3 Zeer ontevreden 3,2 2,6 2,4 Kan dit niet beoordelen 17,3 19,7 21, Oordeel bewoners functioneren gemeente specifieke aspecten Behalve de tevredenheid over het totale functioneren van de gemeente over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid, is ook het oordeel van de bewoners onderzocht over specifieke aspecten van dit functioneren, door middel van drie stellingen. scoort gemiddeld beter dan de vergelijkingsgebieden Zeeland en Nederland. De gemeente: 1. heeft aandacht voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. 4,5 van de 10 inwoners is het (helemaal) eens met deze stelling. 2. informeert de buurt over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid in de buurt. 4 van de 10 inwoners is het (helemaal) eens met deze stelling. 3. betrekt de buurt bij de aanpak van leefbaarheid en veiligheid in de buurt. 34 procent is het (helemaal) eens met deze stelling. 11

12 Antwoordcategorie (helemaal) mee eens 12

13 Hoofdstuk 3 Overlast in de buurt 13

14 3. Overlast in de buurt Om een beeld te krijgen van de buurtoverlast en de beleving ervan door de bewoners zijn in de VM een 13-tal vormen van overlast opgenomen. Komt deze overlast voor in de eigen buurt en, zo ja, in welke mate ondervinden bewoners daar zelf overlast van. De overlastvormen zijn ingedeeld in verschillende categorieën, fysieke verloedering (paragraaf 3.1), sociale overlast (paragraaf 3.2) en verkeersoverlast (paragraaf 3.3.). In paragraaf 4 geven de bewoners aan welke vorm van overlast door de gemeente met voorrang moet worden aangepakt Fysieke verloedering Het percentage er inwoners dat aangeeft dat hondenpoep op straat zich voordoet, is nog steeds zeer hoog. 71% geeft aan dat hondenpoep voorkomt. In 2013 was dit 69% Bijna 40 procent zegt dit van rommel op straat. Dit is wel een stuk lager dan dat van de Provincie en aanmerkelijk lager dan dat van Nederland. Beleving overlast in de buurt, komt voor, ja %, 2015 Provincie Zeeland Nederland Rommel op straat 39,6 44,8 54,3 Vernieling straatmeubilair 26, Bekladding 17,9 18,6 24,7 Hondenpoep 70,9 70,5 68,3 Van de enaren ervaart 17 procent veel overlast van fysieke verloedering.wanneer we de cijfers vergelijken met voorgaande jaren blijft dit ongeveer gelijk Sociale overlast Bewoners kunnen bepaalde vormen van overlast in de buurt als bedreigend ervaren, zoals dronken mensen, overlast door buurtbewoners, mensen die op straat worden lastiggevallen, rondhangende jeugd, drugsgebruik en drugshandel. Aan de bewoners is gevraagd of sociale overlast in hun buurt voorkomt. Beleving sociale overlast in de buurt, komt voor, ja %, 2015 Provincie Zeeland Nederland Dronken mensen op straat 23,3 22,7 26,5 Drugsgebruik en Drugshandel 29, ,5 Overlast buurtbewoners 22,2 22,6 28,4 Mensen op straat lastiggevallen 11,1 11,7 14,2 Rondhangende jongeren 36,1 30,3 37,9 Bijna 30% van de enaren geeft aan dat drugsgebruik en drugshandel voor komt. In 2013 was dit bijna 22%. Dit is een flinke stijging. Het percentage in de Provincie Zeeland en Nederland is ten opzichte van 2013 ongeveer gelijk gebleven. Voor wat betreft rondhangende jongeren scoort ook veel hoger dan bijvoorbeeld de provincie Zeeland. Hier is het percentrage zelfs iets gedaald. 14

15 3.3. Verkeersoverlast Bijna driekwart van de bewoners zegt dat hardrijden voorkomt. Dit is iets hoger dan Zeeland en Nederland. Ten opzichte van 2013 is het percentage wel gedaald. Toen was het nog 78,4%. Het aantal bewoners dat zegt dat parkeerproblemen en agressief rijgedrag voorkomen is lager dan het landelijk gemiddelde. Beleving overlast in de buurt, komt voor, Ja, % 2015 Provincie Zeeland Nederland Te hard rijden 74,1 72,3 70,6 Parkeerproblemen 39,4 45,1 49 Agressief rijgedrag 25, ,4 Zeven op de tien enaren zegt dat te hard rijden voorkomt, dit is ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde. Het aantal bewoners dat vindt dat ze veel overlast ondervindt van te hard rijden is verminderd ten opzichte van 2011 en Dit geldt ook voor parkeerproblemen en agressief rijgedrag. Dat neemt niet weg dat de beleving van deze vormen van overlast hoog is ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Hieronder vindt u de % veel overlast. 15

16 3.4. Prioriteit aanpak buurtproblemen Aan de enaren is gevraagd wat volgens hen de twee belangrijkste problemen zijn in hun buurt, die de gemeente met voorrang moet aanpakken. Een derde van de inwoners geeft aan dat ze geen mening heeft of het niet weet. De overige inwoners komen tot de volgende prioriteiten: 1. te hard rijden - 26 procent 2. hondenpoep - 17 procent Ook in 2009 en 2013 wilden bewoners dat deze overlast als eerste werd aangepakt. wijkt hierin niet af van de Zeeuwse en de landelijke uitkomst. Op de 3 e, 4 e en 5 e plaats staan respectievelijk parkeerproblemen, drugsgebruik en rommel op straat. 16

17 Hoofdstuk 4 Veiligheidsbeleving 17

18 4. Veiligheidsbeleving In dit hoofdstuk staat centraal hoe de inwoners de veiligheid beleven. Eerst komt in paragraaf 4.1 aan de orde hoe zij veiligheid in de directe woonomgeving ervaren. Hoe staat het met de onveiligheidsgevoelens in de eigen woonbuurt en hoe beoordelen zij de veiligheid en criminaliteit in de buurt? Daarna wordt in paragraaf 4.2 ingegaan op de onveiligheidsgevoelens op een aantal specifieke plekken in de eigen woonplaats. In paragraaf 4.3 staan de algemene onveiligheidsgevoelens centraal. Hoe schatten de enaren de kans in om slachtoffer te worden van criminaliteit (paragraaf 4.4). Paragraaf 4.5 gaat over respectloos gedrag Onveiligheidsgevoelens in eigen buurt Het aantal bewoners dat zich weleens onveilig voelt in de eigen buurt (15,5 procent) is gestegen ten opzichte van 2013, toen was dit 13 procent. In 2009 was dit 10,9 procent. Dit percentage loopt dus op. In Nederland respectievelijk de provincie Zeeland zijn deze percentages in ,1 procent en 14,7 procent. 1,4 procent voelt zich vaak onveilig in de eigen buurt. In 2013 was dit nog 0,7 procent Beoordeling voordoen en ontwikkeling van criminaliteit in de buurt 4,7 procent van de enaren heeft het idee dat in de eigen buurt veel criminaliteit voorkomt. In 2013 was dit nog 2,3 procent en in 2009 was dit 2 procent. Dit percentage loopt op terwijl dit voor Nederland en Zeeland af neemt. Nederland: in ,7 procent en in procent. Zeeland: in ,1 procent en in ,6 procent. Wat betreft de ontwikkeling van de criminaliteit in de buurt is het aandeel, dat denkt dat de criminaliteit in de afgelopen 12 maanden is toegenomen, groter dan het aandeel dat denkt dat ze is afgenomen (11,3 tegen 1,5 procent). De helft merkt geen verandering in de criminaliteit. Dit is ook het landelijke beeld Rapportcijfer veiligheid Het gemiddelde rapportcijfer dat de enaar geeft voor de veiligheid in de eigen buurt is een 7,5. Dit is gelijk aan 2013 en aan Dit is ook het cijfer voor de provincie. In 2013 was dit nog een 7,4 Het cijfer voor Nederland gaat ten opzichte van 2013 omhoog van 7,1 naar 7,2. Rapportcijfer veiligheid (gemiddelde score) 7,5 18

19 4.2. Veiligheidsbeleving in eigen woonplaats De bewoners konden aangeven of zij zich op bepaalde plekken in hun woonplaats onveilig voelen. In 2013 zijn de onveiligheidsgevoelens het hoogst op plekken waar jongeren rondhangen. Ruim drie op de tien (38 procent) voelt zich hier wel eens (dat wil zeggen vaak of soms ) onveilig. Ook de onveiligheidsgevoelens rondom uitgaansgelegenheden zijn relatief groot. Hier voelt een kwart zich wel eens onveilig. Het laagst zijn de onveiligheidsgevoelens thuis; in de eigen woning voelt 8 procent zich wel eens onveilig. Dit komt overeen met het landelijk beeld Onveiligheidsgevoelens op plekken in eigen woonplaats Onveilige plekken % Het aantal enaren dat zich weleens onveilig voelt op plaatsen waar jongeren rondhangen, Op plekken waar jongeren rondom uitgaansgelegenheden en in het rondhangen centrum wordt meer en is ongeveer gelijk aan het Zeeuwse gemiddelde. Rondom Het aantal mensen dat zich weleens onveilig uitgaansgelegenheden voelt in het openbaar vervoer en in het eigen In het centrum huis blijft ongeveer gelijk. In het openbaar vervoer (Rood=negatieve ontwikkeling) In het eigen huis Veiligheidsbeleving in het algemeen Na de veiligheidsbeleving in de buurt en de veiligheidsbeleving in de eigen woonplaats is in de VM ook naar de veiligheidsbeleving van de enaren in algemene zin gevraagd. In 2013 voelt ongeveer 29 procent van de enaren zich wel eens onveilig. In 2015 is dit 31 procent. Dit aandeel is precies het dubbele van dat van de onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt (15,5 procent). Twee op de honderd inwoners voelt zich vaak onveilig. Onveiligheidsgevoelens algemeen % 2015 Provincie Zeeland Nederland Voelt zich wel eens onveilig - Ja 30,9 32,1 35,6 Frequentie onveilig - Vaak 0,6 1,2 1,7 Vergelijkingen met de jaren vóór 2012 zijn door de eerder genoemde methodebreuk (zie 1.3. Leeswijzer) tussen IVM en VM maar gedeeltelijk mogelijk. De aanpassingen in het onderzoeksdesign en in de vragenlijst (andere vraagstellingen, andere volgorde van vraagstellingen) hebben ertoe geleid dat niveauschattingen van 2012 en 2013 fors kunnen afwijken van schattingen van eerdere jaren Slachtofferkans In de VM is gevraagd hoe groot de inwoners van de kans achten om in de komende 12 maanden slachtoffer te worden van bepaalde delicten, te weten: zakkenrollerij (met of zonder geweld), woninginbraak, en mishandeling. Het hoogst wordt de kans op woninginbraak ingeschat. In 2009 denkt 4 procent van de inwoners dat de kans op inbraak in de eigen woning groot of heel groot is. In 2013 is dit 8 procent en in 2015 is dit ook 8 procent. 19

20 De kans op zakkenrollerij, en mishandeling wordt door respectievelijk 5, 3 en 2 procent (heel) groot geacht. Slachtofferkans: antwoordcategorie (heel)groot Slachtofferkans % Er is een stijgende tendens van het aantal bewoners dat de kans (heel) groot acht Woninginbraak slachtoffer de worden van een woninginbraak. Zakkenrollerij zonder geweld Dit is een landelijk trend. Ook is er een lichte toegenomen kans om slachtoffer te worden van mishandeling. Dit Mishandeling beeld zien we ook landelijk terug Respectloos gedrag Ook het thema respectloos gedrag is in de VM onderzocht. Dit is gedrag waarbij de grenzen van goed fatsoen worden overschreden. In 2015 komt respectloos gedrag door onbekenden op straat het meest voor (11 procent). In 2015 is dit gestegen naar 12,4 procent. Respectloos gedrag door personeel van winkels/bedrijven is gestegen van 9,2 naar 15,6 procent. Dit is een behoorlijke stijging. Respectloos gedrag door onbekenden in het openbaar vervoer en door personeel van overheidsinstanties is ten opzichte van 2013 iets gestegen. Respectloos gedrag - soms % 2015 Provincie Zeeland Nederland Onbekenden op straat 12,4 15,3 19,1 Personeel van winkels/bedrijven 15,6 13,4 13,6 Onbekenden openbaar vervoer 6,5 9 12,9 Personeel van overheidsinstanties 10 11,1 10,7 20

21 Hoofdstuk 5 Slachtofferschap 21

22 5. Slachtofferschap In dit hoofdstuk staat centraal hoe vaak de inwoners in 2015 geconfronteerd zijn met een of meer vormen van criminaliteit. Dit betreft niet alleen de traditionele criminaliteit, zoals geweld en diefstal, maar ook cybercrime. Dit zijn vormen van criminaliteit via internet of andere digitale media. Eerst komt in de paragrafen 5.1 t/m 5.3 het slachtofferschap van gewelds-, vermogens- en vandalismedelicten aan bod. Vervolgens wordt aandacht besteed aan cybercrime. In de paragrafen 5.4 t/m 5.7 komen het slachtofferschap van identiteitsfraude, koop- en verkoopfraude, hacken en cyberpesten aan de orde. Hierna volgt een totaalbeeld Geweldsdelicten In 2015 is bijna 2,5 procent van de erse inwoners slachtoffer geweest van geweld, bedreiging, of mishandeling. Zoals eerder opgemerkt in deze rapportage, kunnen door aanpassingen van de onderzoeksmethode van de VM de resultaten van slachtofferschap fors afwijken. Vergelijkingen met 2009 zijn niet mogelijk. scoort in 2015 ongunstig ten opzichte van de vergelijkingsgebieden. Dit geldt ook voor het aantal geweldsdelicten per 100 inwoners. Geweldsdelicten aantal per 100 inwoners 2015 Provincie Zeeland Nederland Aantal delicten van geweld totaal 3,8 1,8 3,4 Negatieve ontwikkeling Landelijk Volgens de resultaten van de landelijke VM is zowel voor heel Nederland als voor Zeeland het slachtofferschap van geweldsdelicten tussen 2014 en 2015 iets gedaald. Voor Nederland is een afname te zien van 2,4 procent naar 2,2 procent en voor Zeeland is een afname te zien van 2.0 procent naar 1,6 procent. In is het omgekeerde beeld waarneembaar. In is een stijging van 1,1 naar 2,5 procent Vermogensdelicten In 2015 is 9,5 procent van de enaren het slachtoffer geweest van een of meer vermogensdelicten. In 2013 was dit 8,2 procent en in 2009 was dit 4,4 procent. Het aantal vermogensdelicten per 100 inwoners bedroeg 11,8. In 2013 was dit nog 8. scoort wel gunstig in vergelijking met het landelijk gemiddelde (2015; 18,9 en 2013; 21,2) Persoonlijk slachtofferschap vermogensdelicten 2015 % Vermogensdelicten totaal 9,5 Vermogensdelicten aantal per 100 inwoners Woninginbraak (totaal poging tot + inbraak) De verhoging van het aantal vermogensdelicten per 100 inwoners (van 8 in 2013 naar 11,8 in 4,0 2,5 2015) komt voornamelijk door het aantal woninginbraken en het aantal fietsdiefstallen. Diefstal uit of vanaf auto 1,0 0,9 22

23 Autodiefstal 0,2 0,0 Diefstal ander motorvoertuig 0,2 0,5 Fietsdiefstal 2,5 0,5 Zakkenrollerij en beroving 0,6 0,7 Overige diefstal 3,2 2,9 Aantal vermogensdelicten totaal (per 100 inwoners) 11,8 8,0 Landelijk Volgens de resultaten van de landelijke VM is in geen enkel district of regionale eenheid het aandeel slachtoffers van vermogensdelicten tussen 2014 en 2015 wezenlijk veranderd. In totaliteit is 12,2 procent van de Nederlanders in 2015 slachtoffer geweest van een of meer vermogensdelicten. Het aantal vermogensdelicten bedroeg 18,9 per 100 inwoners. Dit aantal is lager dan in 2013 (toen 21,2 per 100 inwoners). Van 44 procent van de ondervonden vermogensdelicten is in 2015 melding gemaakt bij de politie. Dit is vergelijkbaar met voorgaande jaren en ook 5.3. Vandalismedelicten 5,4 procent van de enaren is in 2015 slachtoffer geweest van een of meer vandalismedelicten. Dat is ongeveer 8,5 delicten per honderd inwoners. Dit is ongeveer gelijk aan het Zeeuwse gemiddelde en iets lager dan het landelijke gemiddelde. Vandalismedelicten aantal per 100 inwoners 2015 Provincie Zeeland Nederland Vandalisme 8,5 8,4 9,4 Landelijk Volgens de resultaten van de landelijke VM is in bijna alle regionale eenheden het slachtofferschap van vandalisme tussen 2012 en 2015 geleidelijk afgenomen. Ruim 6,2 procent van de Nederlanders is in 2015 slachtoffer geweest van een of meer vandalismedelicten. Het aantal vandalismedelicten bedroeg 9 per 100 inwoners in dat jaar. Dit aantal is lager dan in 2012 (12 per 100). Van vandalismedelicten wordt minder melding en aangifte bij de politie gedaan dan van geweldsen vermogensdelicten. In 2015 werd bijna een vijfde van de gevallen (19 procent) gemeld en van 13 procent werd daadwerkelijk aangifte gedaan Traditionele criminaliteit totaal In 2015 is 17,4 procent van de enaren slachtoffer geweest van een of meerdere geweldsvermogens- of vandalismedelicten. Het aantal delicten in deze drie categorieën samen bedroeg in 2015, 24 per 100 inwoners. Vermogensdelicten komen het meest voor (in ,5 procent slachtoffer). In 2013 was 14,6 procent van de enaren slachtoffer van een of meerdere geweldsvermogens- of vandalismedelicten. Het aantal delicten in deze drie categorieën samen bedroeg toen 18 per 100 inwoners. 23

24 5.4. Identiteitsfraude Vanaf 2012 wordt in de VM naast slachtofferschap van traditionele criminaliteit ook aandacht besteed aan slachtofferschap van cybercrime. Cybercrime heeft te maken met internet of andere digitale informatiedragers. Een eerste vorm van cybercrime die in de VM is onderzocht is (digitale) identiteitsfraude, dat wil zeggen gebruik zonder toestemming van persoonsgegevens voor financieel gewin. In de context van cybercrime gaat het dan enerzijds om skimming, het kopiëren van een bankpas of creditcard in een winkel of bij een pinautomaat, en anderzijds om phishing/pharming, het kopiëren van betalingsinformatie via het internet, bijvoorbeeld via een gehackte computer of via een valse website. In 2015 is bijna 0,3 procent van de erse inwoners een of meer keren slachtoffer geweest van skimmen en/of phishing/pharming. Dit is iets lager dan het landelijke gemiddelde. Ook het aantal delicten per 100 inwoners is iets lager dan het landelijk gemiddelde. Identiteitsfraude 2015 % (digitale) Identiteitsfraude 0,3 Landelijk Uit de landelijke resultaten van de VM blijkt dat het percentage identiteitsfraude beduidend lager is dan in De daling wordt vrijwel geheel veroorzaakt door de afname van skimming. Identiteitsfraude wordt verreweg het meest gemeld bij de bank of een andere financiële instelling Koop- en verkoopfraude Een tweede vorm van cybercrime die in de VM is onderzocht is koop- en verkoopfraude via het internet. Hierbij gaat het om het niet leveren van gekochte goederen of diensten (koopfraude) en/of het niet betalen voor geleverde goederen of diensten (verkoopfraude). In 2015 is 2,6 procent van de enaren het slachtoffer geweest van koop- en verkoopfraude. Dat is hoger dan het landelijk gemiddelde. Dit geldt ook voor het aantal delicten per 100 inwoners. Koop- en verkoopfraude per 100 inwoners 2015 Koop- en verkoopfraude via internet 3,4 Landelijk Landelijk gezien is sprake van een stijging ten opzichte van De toename wordt vrijwel geheel veroorzaakt door de stijging van koopfraude. Koopfraude komt veel meer voor dan verkoopfraude. Koop- en verkoopfraude worden het meest gemeld bij de politie. De meldingsbereidheid is duidelijk lager dan bij identiteitsfraude Hacken Bij hacken gaat het om het met kwade bedoelingen inbreken of inloggen op iemands account, computer, website, of profielsite (bijvoorbeeld Facebook, Twitter, Hyves). 24

25 In 2015 is 6,3 procent van de enaren slachtoffer geworden van deze vorm van cybercrime. Dat is hoger dan het landelijk gemiddelde. Ook het aantal delicten per 100 inwoners is hoger dan het landelijk gemiddelde. Hacken per 100 inwoners 2015 Hacken 10,4 Landelijk Landelijk zijn de uitkomsten vergelijkbaar met In de meeste gevallen heeft de hack plaatsgevonden door in te breken of in te loggen op een account. Hacken wordt vaker bij een andere instantie gemeld dan bij de politie Cyberpesten Onder cyberpesten, pesten via het internet, worden in de VM verschillende verschijningsvormen geschaard. Het gaat hierbij om laster (bijvoorbeeld gênante of kwetsende websites of profielen over iemand maken, onder valse naam berichten posten op internetfora, foto s of filmpjes verspreiden of roddels vertellen), chantage/ afpersing tot bedreiging met geweld. In 2015 is 3,2 procent van de ernaren slachtoffer geweest van een of meerdere vormen van cyberpesten. Dit is gelijk aan het landelijk gemiddelde. Het aantal delicten per 100 inwoners is lager dan het landelijke gemiddelde. Cyberpesten per 100 inwoners 2015 Cyberpesten 4,2 Landelijk Landelijk zijn de uitkomsten vergelijkbaar met Het aantal delicten per 100 is ongeveer twee keer zo groot als het percentage slachtoffers. Dit betekent dat slachtoffers van cyberpesten gemiddeld ongeveer 2 delicten meemaken. Dit is een relatief hoge frequentie in vergelijking met andere vormen van slachtofferschap. Laster en andere (dan de genoemde) vormen van cyberpesten komen in 2015 het meest voor, gevolgd door stalken, bedreiging met geweld en chantage. Geen enkele vorm van cyberpesten is tussen 2012 en 2015 toe- of afgenomen Cybercrime totaal In 2015 is 10,8 procent van de enaren slachtoffer geweest van een of meerdere cybercrimedelicten (identiteitsfraude, koop- en verkoopfraude, hacken en cyberpesten). Het aantal delicten op het gebied van cybercrime in totaliteit bedroeg in 2015, afgerond, 18 per 100 inwoners. Hacken komt het meest voor (6,3 procent), 10,4 delicten per 100. In de verhouding tussen het aandeel slachtoffers en het aantal delicten valt op te maken dat bij hacken en vooral cyberpesten meer sprake is van herhaald slachtofferschap. Dit betekent dat men meer dan 1 keer slachtoffer van het zelfde delict) is dan bij koop- en verkoopfraude en identiteitsfraude. 25

26 26

27 Hoofdstuk 6 Burgers en politie 27

28 6. Burgers en politie Dit hoofdstuk gaat over de relatie burger-politie, en meer in het bijzonder over contacten tussen burgers en politie en het oordeel van de burgers over het functioneren van de politie. Een burger kan om verschillende redenen contact hebben met de politie. Men kan een delict aangeven of melden, maar het kan eveneens gaan om verkeerszaken, vragen om hulp, openbare orde problemen of veiligheidskwesties. Paragraaf 6.1 gaat over de tevredenheid over de contacten tussen de burgers en de politie in de eigen woonbuurt. In paragraaf 6.2 staat het oordeel over het functioneren van de politie in het algemeen beschreven. In 2015 gaf een kwart (23,8 procent) van de erse inwoners aan in de afgelopen twaalf maanden wel eens contact te hebben gehad met de politie in de eigen gemeente. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om een melding of aangifte van een delict, een bekeuring of waarschuwing. Van degenen die in het afgelopen jaar contact hebben gehad was 21,4 procent zeer tevreden en 38,5 procent tevreden over het laatste contact met de politie. Deze percentages zijn gelijk aan de Nederlandse maar lager dan de Zeeuwse uitkomsten (respectievelijk 20,6 en 44,1 procent) Functioneren politie in de buurt In de VM 2015 is aan de inwoners van gevraagd hoe tevreden of ontevreden ze zijn over het totale functioneren van de politie in de buurt. 24,4 procent is (zeer) tevreden. 8,1 procent is (zeer) ontevreden, en 24,3 procent is niet tevreden en niet ontevreden. Opvallend is dat het grootste deel (ruim 37,5 procent) aangeeft dit niet te kunnen beoordelen Schaalscore De schaalscore loopt van 0 tot 10, waarbij een hogere score overeenkomt met een positiever oordeel van de burger. Schaalscore functioneren politie in de buurt 2015 Provincie Zeeland Nederland Functioneren politie in de buurt 5,2 5,2 5, Tevredenheid over het totale functioneren van de politie In de VM is de enaren door middel van een aantal stellingen meer specifiek gevraagd naar hun oordeel over het functioneren van de politie in de eigen buurt. In 2015 waren ongeveer vier op tien inwoners het er (helemaal) mee met de stellingen dat de politie je serieus neemt (43,5 procent), de burgers in de buurt bescherming biedt (37,3 procent), reageert op problemen in de buurt (35,1 procent), en haar best doet in de buurt (37,1 procent). Het minst is men het (helemaal) eens met de stellingen dat de politie contact heeft met bewoners in de buurt en zaken efficiënt aanpakt in de buurt. Oordeel functioneren politie (helemaal) mee eens 2015 % Provincie Zeeland Nederland Biedt burgers in deze buurt bescherming 37,3 40,1 41,7 Heeft contact met buurtbewoners 18,3 18,2 22 Reageert op problemen 35, ,9 Doet haar best 37,1 37,5 39,6 Pakt zaken efficiënt aan 21,5 24,1 21,8 Bekeurt te weinig 25,6 27,4 26,9 Neemt je serieus 43, ,8 28

29 Oordeel beschikbaarheid politie in de buurt Behalve het oordeel over functioneren van de politie in de buurt is ook het oordeel over de beschikbaarheid van de politie door middel van (in dit geval negatief geformuleerde) stellingen onderzocht. Het meest negatief in 2015 is het oordeel over de zichtbaarheid van de politie in de buurt, 53 procent. 43,5 procent vindt dat de politie te weinig uit de auto komt. Oordeel beschikbaarheid politie in de buurt (helemaal) mee eens % 2015 Provincie Zeeland Nederland Je ziet politie te weinig in de buurt 53 48,6 49,9 Politie komt te weinig uit de auto 43,5 42,2 46,1 Politie is te weinig aanspreekbaar 39,8 35,8 42,1 Politie heeft te weinig tijd voor zaken 40, ,1 Politie neemt je serieus 43,5 43, Schaalscore De schaalscore loopt van 0 tot 10, waarbij een hogere score overeenkomt met een positiever oordeel van de burger. De schaalscore is vergelijkbaar met 2013 hetzelfde gebleven. Schaalscore beschikbaarheid politie in de buurt 2015 Provincie Zeeland Nederland Beschikbaarheid politie in de buurt 4,1 4,2 4, Tevredenheid functioneren politie in het algemeen Aan de inwoners is ook gevraagd wat zij vinden van het functioneren van de politie in het algemeen. Daarvoor is op de eerste plaats gevraagd hoe tevreden of ontevreden ze zijn over het totale functioneren van de politie het algemeen. Een kwart (28,7 procent) is hierover (zeer) tevreden. 7,6 procent is (zeer) ontevreden, en 26,5 procent is niet tevreden en niet ontevreden. Net als bij de tevredenheid over het totale functioneren van de politie in de buurt geeft ook hier het grootste deel (35,7 procent) aan dit niet te kunnen beoordelen. De tevredenheid over het functioneren van de politie in het algemeen is het laagst in Limburg, Zeeland West-Brabant en Oost-Brabant. Het hoogst in Amsterdam en Den Haag Oordeel functioneren politie algemeen In de VM is de inwoners van door middel van een aantal stellingen meer specifiek gevraagd naar hun oordeel over het functioneren van de politie in het algemeen. Het meest positief is het oordeel van de burger over de bereidheid van de politie om te helpen. Iets meer dan de helft is het eens met de stellingen dat de politie het uiterste zal doen om je te helpen (51,9 procent) en dat de politie als het er echt om gaat voor je is (48,6 procent). Laag scoort de stelling dat de politie criminaliteit succesvol bestrijdt. Hiermee was slechts 19 procent het in 2015 (helemaal) eens. Oordeel functioneren politie algemeen (helemaal) mee eens % 2015 Provincie Zeeland Nederland Politie weet hoe ze criminelen moeten vangen 24,3 32,9 34,9 Politie wil contact hebben met burgers 30,8 34,4 35,6 Politie houdt rekening met wensen samenleving 27 29,4 30,5 Politie werkt goed samen met bewoners 23,9 26,2 28,1 Als het er echt om gaat is de politie er voor je 48,6 46,7 51,4 Politie is makkelijk te benaderen 32,2 39,8 43,3 Politie informeert de burgers 19,5 21,9 27 Politie bestrijdt succesvol de criminaliteit ,4 Als het er echt om gaat zal politie het uiterste doen om te helpen 51,9 50,1 52,1 29

30 Hoofdstuk 7 Preventie 30

31 7. Preventie In dit laatste hoofdstuk staat het thema preventie centraal. Wat doen burgers om te voorkomen dat ze slachtoffer worden van criminaliteit? Eerst komt in paragraaf 7.1 de gedragsmatige component aan de orde. Daarna wordt ingegaan op de aanwezigheid van technische preventieve voorzieningen in of rond de eigen woning (paragraaf 7.2) Sociaal preventief gedrag Hoe voorkomen enaren dat ze slachtoffer worden van criminaliteit? Om dit sociaal-preventieve gedrag te onderzoeken is in de VM voor een viertal preventieve maatregelen gevraagd hoe vaak deze worden genomen om de eigen woning of bezittingen te beveiligen. De meest getroffen preventieve maatregel is het meenemen van waardevolle spullen uit de auto. In 2015 geeft 67,3 procent van de mensen aan dit vaak te doen. 38,4 procent zegt s avonds vaak het licht te laten branden wanneer er niemand thuis is. Waardevolle spullen om diefstal of beroving op straat te voorkomen is een maatregel die elk door ruim één op de drie mensen vaak wordt getroffen. Bijna een kwart maakt gebruik van een bewaakte fietsenstalling. Sociaal preventief gedrag vaak % 2015 Provincie Zeeland Nederland Licht laten branden 38, ,1 Gebruik fietsenstalling 29, ,1 Geen spullen in auto 67, ,4 Laat spullen thuis 36,7 30,6 33, Preventieve voorzieningen in en rond woningen In de VM is gevraagd of een aantal technische voorzieningen aanwezig zijn om de woning te beveiligen. Buitenverlichting en extra veiligheidssloten en/of grendels op de buitendeuren zijn het vaakst aangebracht. In 2015 geven 87 respectievelijk 62 procent van de enaren aan dat deze preventieve voorzieningen in hun woning aanwezig zijn. Andere voorzieningen tegen inbraak komen (aanzienlijk) minder vaak voor: 50 procent heeft (rol)luiken voor ramen en deuren en 11 procent heeft een alarminstallatie. De aanwezigheid van de verschillende preventieve voorzieningen verschilt landelijk niet tussen 2014 en Preventieve voorzieningen in/rond woningen ja % 2015 Provincie Zeeland Nederland Buitenverlichting 86,8 80,6 76,9 Extra veiligheidssloten / grendels 61,9 62,3 66,5 Alarminstallatie 10, ,1 (Rol)luiken voor ramen / deuren 50,3 38,5 19,5 31

32 Bijlagen 32

33 Bijlage 1. Achtergrondkenmerken respondenten Respondenten Respondenten Aantal Steekproeven Aantal Aantal 394 Aantal 887 Gemiddelde respons 44,4% Landelijke respons 37,2% Geslacht Man % 48,3 Vrouw 49,1 Onbekend 2,6 Leeftijd jaar % jaar jaar 13, jaar 20, jaar 18, jaar 11, jaar 8,0 85 jaar en 2,9 onbekend 2,6 Opleiding Geen % 3,2 Basisonderwijs 6,4 LBO (LTS, LEAO, VMBO (k)) 14,1 VMBO (t), MAVO (MULO) 16,0 HAVO/VWO (HBS, MULO-B, Lyceum) 5,6 MBO (bv MTS, MEAO, UTS) 25 HBO (bv HTS, HEAO, Sociale Academie, Kweekschool, PABO, HAS) 17 Wetenschappelijk onderwijs 3,8 Wn / gm 8,9 Werk Werkende met betaald werk - zelfstandige % 52,7 Werkloos 1,8 Vrijwilliger 0,4 Arbeidsongeschikt 3,7 Scholier of studerende 8,2 33

34 Huisvader of huisman -Huismoeder of huisvrouw 4,8 Gepensioneerd of met de VUT 20,4 Geen van deze 1,4 Wn / weigert 6,4 Soort woning Vrijstaande woning/bungalow % 44 Twee-onder-een-kap woning 21,8 Tussenwoning in een rij 14,4 Seniorenwoning / serviceflat / aanleunwoning 3 Verzorgingstehuis 0 Hoekwoning in een rij 9,6 Flat, minder dan vijf woonlagen 2,4 Flat, vijf of meer woonlagen 0,4 Bovenwoning 0,4 Benedenwoning 0,2 Op kamers 0,4 Woonwagen 0,9 Anders 1,5 Wn / gm 1,1 Eigendom Koopwoning % 79,4 Huurwoning 18,8 Wn / gm 1,8 34

35 Bijlage 2. Landelijk totaalbeeld 1. Leefbaarheid en overlast in de buurt Leefbaarheid woonbuurt - Ruim zeven op de tien Nederlanders vinden de leefbaarheid in de buurt in 2015 gelijk gebleven. Oordeel functioneren gemeente - 38 procent is (zeer) tevreden over het functioneren van de gemeente op het gebied van leefbaarheid en veiligheid. Overlast in buurt - Ruim een op de tien Nederlanders ervaart veel sociale overlast in de buurt - Bijna een kwart van de Nederlanders ervaart veel overlast van fysieke verloedering in de buurt - Van verkeer heeft bijna een op de drie veel overlast in de buurt. 2. Veiligheidsbeleving Veiligheidsbeleving in eigen buurt - 18 procent van de Nederlanders voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt; dit is vergelijkbaar met Veiligheidsbeleving in het algemeen - 36 procent Nederlanders voelt zich wel eens onveilig in het algemeen - 41 procent van de Nederlanders voelt zich wel eens onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen - Bijna een kwart voelt zich wel eens onveilig rondom uitgaansgelegenheden. Gepercipieerde slachtofferkans - Kans op woningbraak, zakkenrollerij, beroving en mishandeling wordt door respectievelijk 11, 4, 2 en 2 procent als (heel) groot ingeschat. - Aandeel dat kans op woninginbraak (heel) groot acht is ten opzichte van 2012 gestegen. Respectloos gedrag - Een op de vijf geeft aan wel eens respectloos behandeld te worden door onbekenden op straat. 3. Slachtofferschap en criminaliteit Geweldsdelicten - Ruim 2 procent Nederlanders is in 2015 slachtoffer van geweld. Vermogensdelicten - Bijna 12 procent is slachtoffer geweest van vermogensdelicten. Vandalisme - Ruim 6 procent is slachtoffer geweest van vandalisme delicten. Slachtofferschap totaal - In totaal is bijna 18 procent in 2015 slachtoffer geweest van een of meer van deze vormen van traditionele criminaliteit; dat is minder dan in de voorbijgaande jaren. 35