Een herontwerp van de ordercyclus voor de uitlevering van verse snijbloemen

Transcriptie

1

2 Een herontwerp van de ordercyclus voor de utleverng van verse snjbloemen Producte op prognose van boeketten en monobossen Bedrjfsbegeleder : Dhr. P. Swnkels Paul.Swnkels@jumbosupermarkten.nl 1 e TU/e begeleder : Dr. K.H. van Donselaar k.h.v.donselaar@tm.tue.nl 2 e TU/e begeleder : Dr. Ir. R.A.C.M. Broekmeulen r.a.c.m.broekmeulen@tm.tue.nl Auteur : Rob IJpelaar jpelaar@gmal.com

3 ABSTRACT Abstract Ths report covers the redesgn of the order and delvery schedule of fresh cutflowers for the varous Jumbo supermarkets. Inventory control of fresh cutflowers n supermarkets s a complex task; sales of cutflowers are hghly nfluenced by external factors lke the weather, holdays, seasons and vacatons. Thereby, cutflowers are hghly pershable what makes t dffcult to stock up, amng for a good presentaton at local supermarkets. A new order and delvery schedule wth an orderleadtme of one day and a delvery frequency of sx days should make nventory control less complcated at local supermarkets. Overall objectve wll be mprovng sales due to the new schedule. Keywords: Cutflowers, Pershable, Short term forecast, Supermarket For the thngs we have to learn before we can do them, we learn by dong them Arstotle A good forecaster s not smarter than everyone else; he merely has hs gnorance better organzed Anonymous I

4 SAMENVATTING Samenvattng Bnnen de dverse Jumbo wnkels s een aparte afdelng te vnden, specaal ngercht voor de verkoop van bloemen en planten. Bloemen en planten zjn een aparte productgroep bnnen de versgroep, vergeljkbaar met de afdelngen vlees, vs en a.g.f. In dt rapport staat de groep bloemen centraal, waaronder boeketten en monobossen vallen. Bloemen zjn net één op één te vergeljken met andere versproducten. Een pak melk wordt gekocht om de prmare behoeften van de mens te vervullen, dt geldt ook voor brood en vlees. Voor bloemen geldt dat deze gekocht worden om de secundare behoeften te vervullen. Herdoor s de utstralng van het product en de wjze waarop het product gepresenteerd wordt aan de consument belangrjk. De aankoop van bloemen s nameljk veelal een mpuls aankoop wat een goede utstralng van de bloemenafdelng bnnen de dverse Jumbo wnkels extra belangrjk maakt. Het s dan ook zaak om de voorraad bloemen n de wnkels op een dermate wjze te beheersen dat er een goed evenwcht s tussen dervng van producten en de utstralng van de afdelng. Vanut Jumbo bestaat het vermoeden dat dt evenwcht momenteel ontbreekt n het grootste deel van de Jumbo wnkels. Met dt gegeven s de afstudeeropdracht gestart. Na een orëntate perode van een maand s ntern een presentate gegeven. Tjdens de presentate zjn de oorzaken van de matge voorraadbeheersng bnnen Jumbo wnkels naar voren zjn gebracht. Vanut Jumbo werd aangegeven dat behoefte was aan de aanpak van één van de kernoorzaken. Deze kernoorzaak s de hudge ordercyclus van de bloemen. De ndruk bestond dat de ordercyclus voor de aansturng van bloemen rchtng Jumbo wnkels, te complex was en dt de voorraadbeheersng onnodg gecomplceerd maakte. Een utgebrede analyse bevestgde dt met als reden de afstemmng van de ordercyclus op de nkoopmomenten van de velng. Er werd va maketo-order en make-to-buy geproduceerd en ngekocht, waardoor geen rsco werd gelopen op dervng van producten op de bloemenafdelng n Veghel, waar de boeketten en monobossen geproduceerd worden. Dt betekende voor Jumbo wnkels dat dre bestelmomenten elkaar overlapten. Met andere woorden, dat een bestellng geplaatst moet worden wanneer twee eerdere bestellngen nog net utgeleverd zjn aan de wnkel. Aangezen de verkoop van bloemen al een vak apart s en het personeel bnnen de wnkels veelal geen experts zjn op het gebed van bloemenverkoop, s een dergeljke ordercyclus net wenseljk. De probleemstellng ludt dan ook: Het hudge bestel en afleverschema van bloemen s dermate lastg voor de meeste bloemen verantwoordeljken bnnen Jumbo wnkels, dat zj net n staat zjn om de voorraad bloemen n de wnkels optmaal te beheersen. Dt ledt over het algemeen tot hoge dervngen van bloemen en onnodge out of stocks wat resulteert n onbenutte kansen met betrekkng tot de verkoop van bloemen. Vanut Jumbo bestond de behoefte om aan de hand van de probleemstellng, de ordercylus op zeer korte termjn aan te passen. Bnnen dre maanden dende een geschkte oplossng gevonden te worden en moest de oplossng geïmplementeerd worden. Ook dende de oplossng bnnen gestelde randvoorwaarden gemaakt te worden. Zodoende s bnnen de gestelde randvoorwaarden gezocht naar een passende oplossng. Jumbo wnkels zjn zes dagen per week open en de consument kan op al deze dagen zjn of haar boodschappen doen. Het zou daarom wenseljk zjn om ook edere dag bloemen ut te leveren aan de wnkel, waardoor snel gereageerd kan worden op de aankopen van de consument. Besloten s daarom om op alle zes de dagen, bloemen ut te leveren aan de wnkels, met een levertjd van één dag. Dt verest uteraard een andere logsteke aansturng. Dageljks zal vraag vanut de wnkels bnnenkomen, opgespltst n vraag vanut avondklanten en ochtendklanten. Door de gestelde randvoorwaarden s het net mogeljk om va make-to-order en make-to-buy te bljven werken maar zal veel meer va make-to-stock gewerkt worden. Herdoor komt meer rsco op dervng n Veghel te lggen. Een neuwe logsteke grondvorm s ontwkkeld welke de belangrjkste aanpassngen bevat, benodgd om de neuwe ordercyclus te bewerkstellen. Ondersched s gemaakt tussen make-to-order en make-to-stock producten. Voor producten de va make-to-order worden aangestuurd, geldt dat de vraag naar de producten relatef laag s, waardoor op bass van werkeljke wnkelorders geproduceerd kan worden (geen capactetrestrctes). Voor de make-to-stock producten s een extra voorraadpunt aangelegd. Om dt voorraadpunt te beheersen s besloten om va een vraagvoorspellng te produceren. Het s nameljk net mogeljk om veel voorraad endproduct te houden, aangezen de afspraak s gemaakt dat endproducten één nacht n Veghel mogen bljven staan. II

5 SAMENVATTING Voor de make-to-order producten wordt enkel op bass van een vraagvoorspellng ngekocht. Vanut de randvoorwaarden s nameljk gesteld dat nkoopmomenten bljven zoals ze zjn (ma t/m vrj van 5:00 uur tot 10:00 uur), en wnkels onder de neuwe ordercyclus vóór 10:00 uur moeten bestellen. Er kan dus net op bass van wnkelorders worden ngekocht. Gebruksgemak, eenvoud en snelhed van mplementate speelde de belangrjkste rol bj de keuze van een geschkte voorspelmethodek. Het personeel op de bloemenafdelng n Veghel dent de voorspelmodellen te gebruken en te onderhouden. Het personeel heeft geen enkele achtergrond op het gebed van vraagvoorspellen. Dt s een belangrjk aspect dat meegenomen s n de keuze en de mplementate van het herontwerp. De gekozen voorspelmethodek s sngle exponental smoothng (SES). Deze methodek houdt geen rekenng met sezoensnvloeden en trends. Herdoor dent een goede keuze voor de smoothng constante gemaakt te worden. Er s gekozen voor een optmale smoothng constante door de mean square error (MSE) te mnmalseren na het verwjderen van nvloeden van externe factoren. Wanneer dergeljke nvloeden optreden s menseljke nput verest. Voorbeelden van dergeljke nvloeden zjn moederdag, Kerstms en Pasen. Een meervoudge regresse analyse s utgevoerd voor de boeketten, ter ondersteunng van de aanpassng van de voorspellng ten tjde van externe nvloeden. Voorspelmodellen zjn gemaakt waarmee wekeljks een voorspellng wordt gemaakt voor de verkoop van bloemen een week later. De voorspellng wordt gedsaggregeerd over alle dagen van de week aan de hand van een tradngprofle, waardoor een dagvoorspellng wordt gecreëerd. Vanut de vraagvoorspellng worden beslssngen gemaakt met betrekkng tot nkopen, producte en dstrbute. Deze beslssngen worden ook wel ordervrjgave functes genoemd. Dageljks wordt een order voor producte op de volgende dag vrjgegeven. Ook wordt dageljks bepaald wat wordt utgeleverd aan edere wnkel. Ordervrjgave voor nkoop s gebaseerd op de nkoopmomenten van de velng. Om de voorspelmodellen te mplementeren, s Mcrosoft Excel gebrukt. De output van de modellen zjn gekoppeld aan het ERP systeem van Jumbo. De ordervrjgave functes zjn n de vorm van advezen opgenomen n rapporten. Voor edere ordervrjgave functe s een apart rapport opgesteld. Na de mplementate zjn nametngen gedaan om beter onderbouwde parameters te kezen. Ook s het gehele herontwerp verankerd n de organsate. Aangezen er na de mplementate geen tjd meer s geweest om het effect van de neuwe ordercyclus te meten, kan net gesteld worden dat de neuwe ordercyclus ledt tot een betere voorraadbeheersng n de wnkel. III

6 VOORWOORD Voorwoord Dt afstudeerproject s utgevoerd als afslutng van de stude Technsche Bedrjfskunde, verzorgd door de Technsche Unverstet te Endhoven. De capactetsgroep waarbnnen s afgestudeerd s Operatons, Plannng, Accountng and Control ook wel OPAC genoemd. Door mjn gevolgde vooropledng Chemsche Technologe, heb k een verkorte verse van de stude gevolgd. Dt s de reden waarom het afstudeerproject een doorlooptjd heeft gekend van zes maanden, n tegenstellng tot negen maanden dat staat voor reguler afstuderen. Bnnen de zes maanden s voor Jumbo Supermarkten te Veghel een opdracht utgevoerd. De opdracht s utgevoerd voor en op de bloemen en planten afdelng bnnen Jumbo. Er s net alleen een herontwerp gemaakt voor een neuwe logsteke aansturng van bloemen, het herontwerp s ook geïmplementeerd en s nmddels operatoneel. Dt heb k als zeer prettg ervaren, aangezen alles wat vanut theoretsch perspectef s bedacht, ook s omgezet naar de praktjk. Het geeft veel voldoenng wanneer bljkt dat een bedachte oplossng ook toepasbaar bljkt te zjn n de praktjk. Het zelfstandg managen van een project en effcënt werken onder tjdsdruk zjn de twee belangrjkste leerdoelen geweest tjdens het afstudeertraject. Ook s ondervonden dat het vnden van een passende oplossng veelal waardevoller s dan een optmale oplossng wanneer deze n de kast wordt gezet. Het gerealseerde resultaat zou zonder de steun van dverse personen noot behaald zjn. Personen vanut Jumbo en de TU/e de ervoor gezorgd hebben dat het gehele project net ontspoord s. Vanut de TU/e waren dt Karel van Donselaar en Rob Broekmeulen. Door het gehele afstudeertraject s Karel van Donselaar als eerste TU/e begeleder altjd beschkbaar geweest om een krtsche noot te geven wanneer dt nodg was. Ook heeft Karel altjd rum de tjd genomen om dverse zaken door te spreken met me, om me vervolgens de juste rchtng op te sturen. Bj deze mjn dank hervoor. Rob Broekmeulen heeft als tweede TU/e begeleder op krtsche momenten waardevolle nput geleverd waardoor k op een net ets andere maner tegen bepaalde zaken ben gaan aankjken. Dt s zeer verhelderend geweest, ook hervoor mjn dank. Bnnen de bloemen en planten afdelng n Veghel s altjd voldoende draagvlak geweest voor de oplossngsrchtng de gevolgd s. Ook s er vanut de drecte bedrjfsbegeleder, Paul Swnkels, altjd voldoende en waardevolle nput gegeven, dat mede heeft geled tot een goed endresultaat. Bj deze mjn dank hervoor. Mjn drecte collega s Mark, Tamara, Sonja, Ad en Ivo wl k va deze weg danken voor de steun, nformate en prma medewerkng de k van ze heb verkregen tjdens mjn afstudeertraject. Verder wl k al het personeel van Jumbo Supermarkten bedanken dat betrokken s geweest bj mjn afstudeerproject. Afslutend wl k mjn specale dank uten rchtng mjn ouders, de eder weekend het gezucht en gesteun hebben aangehoord wanneer weer bjgetankt werd voor een neuwe en uneke week. Rob IJpelaar Veghel, Januar 2007 IV

7 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave Abstract... I Samenvattng...II Voorwoord...IV Symbolen en afkortngen... VII Inledng en de drjfveer van het onderzoek...ix Deel A De projectorgansate en supermarkt branche Jumbo Supermarkten Bloemen en planten afdelng Product egenschappen Prestate ndcatoren n de wnkels Benchmark Project opzet Onderzoeksmethodek Methode en techneken Deel B Analyse van de hudge stuate Het assortment Productgroep 1: Snjbloemen Boeketten Monobossen Losse snjbloemstelen Productgroep 2 & 3: Planten en overge Logsteke aansturng Hudge ordercyclus Klantenorders Ordervrjgave producte Ordervrjgave nkoop Ontvangst en expedte Samenvattng van de bevndngen Probleemanalyse Probleemkluwen Probleemstellng Randvoorwaarden voor het herontwerp Deel C Herontwerp V

8 INHOUDSOPGAVE 6. Opbouw herontwerp Aanpak Supply Chan Desgn Aggregaat Plannng Supply Chan Operaton and Plannng Logsteke parameters Neuwe logsteke grondvorm Korte termjn voorspellng en ordervrjgave functes De korte termjn vraagvoorspellng Aggregatenveaus Hstorsche data Model Keuze Voorspelfout Menseljke nput Voorspellen De ordervrjgave functes Ordervrjgave dstrbute Ordervrjgave producte Ordervrjgave Inkoop Een vse op het bullwhp effect Deel D Implementate en afrondng Implementate Voorspelmodel Ordervrjgave functes Verdeeladves Producte adves Inkoopadves Krtsche actvteten Nazorg van de mplementate Organsate Afrondng Concluse Aanbevelngen Lteratuur Bjlagen zjn n een separaat document opgenomen. VI

9 SYMBOLEN EN AFKORTINGEN Symbolen en afkortngen Symbolen a j Matrx van de product stukljst voor product. a Nveau van product. aˆ ( t) Schattng van nveau voor product voor week t. Dˆ ( x) Verwachte vraag voor product op dag x. Dˆ a ( x) Verwachte vraag voor product van avondklanten op dag x, over perode L 1. Dˆ o ( x) Verwachte vraag voor product van ochtendklanten op dag x, over perode L 2. D a (x) Toegewezen vraag van product aan avondklanten op dag x, over perode L 1. D o (x) Toegewezen vraag van product aan ochtendklanten op dag x, over perode L 2. Dˆ ( t) Verwachte vraag voor product voor week t. D (t) Werkeljke vraag voor product n week t. F x Verdeelfactor vanut tradngprofle voor dag x. G (x) Afhankeljke vraag voor product over perode x. I (x) Eventueel over of tekort voor product voor utleverng op dag x. IA (x) Inkopen op dag x voor product. IO (x) Ontvangen of nog te ontvangen ngekocht product op dag x. MSE (t) Mean Square Error n week t. P (x) Producte op dag x van product. S (x) Behoefte voor product op dag x VV (x) Velghedsvoorraad voor product voor opvangen voorspelfout op dag x. w Smoothng constante voor berekenng MSE(t). X (x) Begnvoorraad op dag x van product. Y ˆ ( x ) Verwachte endvoorraad op dag x van product. α Smoothng constante ε (t) Random fout n perode t. ρ Verdeelfactor avond en ochtendklanten VII

10 SYMBOLEN EN AFKORTINGEN Afkortngen BO CSE DF E ERP F FIFO IMA IO K KOOP MAD MAPE MRP MSE OOS PU SCM SES SCOP THT WF WI Busness Object Consumenten eenhed Daly fresh, producten met een shelf lfe klener dan ten dagen Verzamelng endproducten make-to-stock Enterprse Resource Plannng Verzamelng endproducten make-to-order Frst n frst out Boeket Ilos, Mlva en Akto Inkooporders Verzamelng producten op level 1 van de product stukljst Klantenorder ontkoppelpunt Mean Absolute Devaton Mean Absolute Percentage Error Materal Requrement Plannng Mean Square Error Out of stock Producte Unt Supply Chan Management Sngle Exponental Smoothng Supply Chan Operaton and Plannng Tenmnste Houdbaar Tot Weekly fresh, producten met een shelf lfe klener dan 31 en groter dan 9 dagen Wnkelnkoopprjs VIII

11 INLEIDING Inledng en de drjfveer van het onderzoek De laatste jaren s prjsstellng n de supermarkt ndustre een steeds belangrjker mddel geworden om klanten te werven, met als hoofdoorzaak de enorme concurrente bnnen de ndustre. Herdoor zjn brutownst marges op droge krudenerswaren de laatste jaren flnk gereduceerd en vooral op merkartkelen. Voor de verkoop van versartkelen geldt dt mnder. Bj deze producten speelt kwaltet en vershed van de producten een grotere rol voor de consument. Op versartkelen kunnen relatef hoge brutownst marges gehaald worden n tegenstellng tot drogekrudenerswaren. Mede herdoor leggen supermarkten steeds meer focus op de versafdelngen bnnen de wnkels. Bloemen en planten s een productgroep de onder de noemer versafdelngen valt en s de productgroep de centraal staat n dt rapport. Voorraadbeheersng van bloemen en planten s alles behalve eenvoudg. De verkoop van bloemen en planten hangt nameljk af van vele factoren, zoals feestdagen, prjsstellng, het weer, vakantes, de presentate en utstralng van de afdelng bnnen de Jumbo supermarkten. Vooral de laatste factoren zjn erg van belang voor de bloemen en planten verkoop. In prncpe kan de productgroep bloemen en planten beschouwd worden als een acte artkel. Veelal geldt voor acte artkelen dat naast scherpe prjzen ook de maner van presenteren van de producten, over het algemeen hogere omzetten doet genereren. Doordat bloemen en planten kort houdbaar zjn, s het erg lastg om de producten n grote hoeveelheden op te slaan, zonder dat dervng ut de hand loopt. Het evenwcht vnden tussen een optmale presentate en een toegestane dervng van producten vormt dan ook een utdagng. Er bljkt nameljk veel potenteel te ztten n de verkoop van bloemen en planten n supermarkten, Mens (2005). In dt rapport lgt de focus op de groep bloemen bnnen de productgroep bloemen en planten. Het onderzoek s utgevoerd voor Jumbo Supermarkten B.V. dat n het vervolg als Jumbo zal worden aangedud. Voor Jumbo supermarkten zal Jumbo wnkels worden gebrukt om verwarrng te voorkomen. Drjfveer van het onderzoek De bloemen voorraad n de wnkels wordt momenteel aangestuurd va een pull stratege. Personeel bnnen de dverse Jumbo wnkels plaatsen zelf bestellngen voor bloemen op bass van een assortment aangeboden door de producte afdelng n Veghel. In Veghel s ook het hoofdkantoor van Jumbo gevestgd. Het assortment kan door het personeel n de Jumbo wnkels bekeken worden va Jumbo Net, het ntranet van Jumbo. De bestelmomenten waarop het personeel n de Jumbo wnkels bestellngen voor bloemen kan plaatsen zjn momenteel afgestemd op de nkoopmomenten van losse snjbloemstelen va de velng. Producte vndt plaats op bass van werkeljke wnkelorders. Het hudge bestel en afleverschema zorgt herdoor dat dervng op de producte afdelng n Veghel mnmaal s (buy-to-order en make-to-order). Voor het personeel n de Jumbo wnkels zorgt dt echter voor een enorm ngewkkeld bestel en afleverschema. Dre van de ver bestelmomenten lopen door elkaar heen, wat betekent dat een bestellng geplaatst moet worden wanneer twee eerdere bestellngen nog net utgeleverd zjn aan de wnkel. Vanut Jumbo bestaat het vermoeden dat herdoor de voorraadbeheersng van bloemen onder de maat s hetgeen mogeljkerwjs ledt tot te lage verkopen door out of stocks en een te hoge dervng van boeketten en monobossen. Besloten s om het bestel en afleverschema aan te passen. Vanut Jumbo s aangegeven dat met een neuw bestel en afleverschema het volgende gerealseerd moet worden: Dageljkse leverng van boeketten en monobossen aan de wnkels met een utleverng bnnen 24 uur nadat een wnkel een bestellng plaatst. In dt rapport wordt onderzocht hoe de hudge stuate veranderd dent te worden om dt te realseren. Welke logsteke aansturng s verest en hoe kan deze logsteke aansturng bnnen de hudge systemen van Jumbo geïmplementeerd worden? Dt vormt het kernvraagstuk waarop n dt rapport antwoord wordt gegeven. Een bjkomend gegeven s dat de ontwkkelde oplossng n week geïmplementeerd dent te worden. Ook zjn er enkele andere randvoorwaarden gesteld vanut Jumbo de de grenzen van het herontwerp vormen. IX

12 INLEIDING Doel van het onderzoek Het doel s om de hudge logsteke aansturng te herzen om te zorgen dat het personeel bnnen de dverse Jumbo wnkels, op een relatef eenvoudge wjze de voorraad bloemen kan beheersen. Dt dent op langere termjn te resulteren n een betere prestate met betrekkng tot de verkoop van boeketten en monobossen ten opzchte van verkopen onder de hudge logsteke aansturng. Rapport Opbouw Dt rapport s opgebouwd ut ver delen. In het eerste hoofdstuk van deel A, wordt een algemene ntroducte gegeven van Jumbo en de bloemenafdelng van Jumbo. Ook wordt kort toegelcht wat de egenschappen van de producten zjn de centraal staan n dt rapport. Verder wordt n het eerste hoofdstuk besproken of er potenteel zt n de verkoop van bloemen n supermarkten, n het bjzonder voor Jumbo. Hoofdstuk 2 beschrjft de projectopzet, waarn wordt beschreven welke aanpak s gevolgd en welke methoden en techneken gebrukt zjn om het probleem aan te pakken. Deel B beschrjft de hudge stuate bnnen de Supply Chan van de bloemen. Hoofdstuk 3 geeft een toelchtng op het hudge assortment bloemen van Jumbo, n hoofdstuk 4 wordt de logsteke aansturng van dt assortment besproken. Aan de hand van hoofdstuk 3 en 4 wordt n hoofdstuk 5 de probleemanalyse gegeven. Hern wordt dudeljk aangegeven waarom de hudge maner van werken het zo lastg maakt om de voorraad bloemen n de supermarkten te beheersen. Ook wordt n hoofdstuk 5 besproken wat de randvoorwaarden zjn waarbnnen het herontwerp gemaakt dent te worden. Deel C beschrjft het herontwerp dat bnnen de randvoorwaarden van hoofdstuk 5 s gemaakt. In hoofdstuk 6 wordt toegelcht voor welke aanpak s gekozen. Vervolgens wordt n hoofdstuk 6 op bass van deze aanpak de neuwe ordercyclus en de logsteke aansturng beschreven. Hoofdstuk 7 beschrjft de utwerkng van de kernpunten bnnen de neuwe logsteke grondvorm. Dt s een vraagvoorspellng en de neuw gedefneerde ordervrjgave functes. Het gehele herontwerp dende n week geïmplementeerd te zjn. Deel D van dt rapport beschrjft de mplementate van het herontwerp gegeven n hoofdstuk 7. Hoofdstuk 8 beschrjft de mplementate stap voor stap. Doordat het herontwerp bnnen zeer gernge tjd ontwkkeld en geïmplementeerd dende te zjn, s n hoofdstuk 8 een hoofdstuk krtsche actvteten en nazorg van de mplementate opgenomen. In deze hoofdstukken wordt toegelcht wat punten van aandacht zjn na de mplementate. In hoofdstuk 9 wordt de concluse gegeven en worden aanbevelngen gedaan voor eventueel vervolg onderzoek. X

13 Deel A De projectorgansate en supermarkt branche 11

14 ORGANISATIE EN BRANCHE 1. Jumbo Supermarkten Jumbo Supermarkten, begonnen n 1921 als groothandel, s nmddels utgegroed tot een toonaangevende supermarktketen n Nederland. Jumbo bezt 96 Jumbo wnkels (januar 2007), vooral gevestgd n Zud Nederland en een hoofdkantoor gevestgd n Veghel. In de jaren 90 heeft Jumbo een grondg onderzoek verrcht naar de grootste ergernssen van de consument. Vanut deze ergernssen zjn zekerheden opgesteld, wel te verstaan 7 zekerheden, de het fundament vormen van de uneke formule van Jumbo. De zeven zekerheden zjn weergegeven n fguur 1. Fguur 1 De zeven zekerheden Dat de formule zjn vruchten af werpt, mag dudeljk zjn. Jumbo wordt zeer gewaardeerd door de consument, wat bljkt ut de prjzen de Jumbo behaalt. Ut de resultaten van de Elsever Retal Top 100, bljkt dat de consument Jumbo als de nummer één supermarkt bekroont n zowel 2005 als n 2006 bnnen de categore supermarkten. Naast de prjzen de Jumbo behaalt, bljkt er ook een goede groe te ztten n de omzet en het marktaandeel van Jumbo. Dt s net alleen het gevolg van de utbredng van Jumbo, maar ook door de groe van reeds bestaande supermarkten. Deze groe s weergegeven n fguur 2. De omzet n 2006 naderde een mljard euro dat een doelstellng s geworden voor Totaal omzet Jumbo Marktaandeel Jumbo Mljoen euro Marktaandeel (%) Jaar Jaar Fguur 2 Omzet en omzetaandeel groe van Jumbo Ut het fguur bljkt dat zelfs ten tjde van hevge concurrente bnnen de supermarkten ndustre, Jumbo toch weet te groeen. Een verklarng hervoor s de passe en de ambte de Jumbo nastreeft. Onze Passe: klanttevredenhed tot n het extreme! In een tjd waarn alles steeds meer op elkaar gaat ljken, zoekt Jumbo Supermarkten het ondersched. Zj ontwkkelde een unek supermarktconcept waarn de wensen van klanten nu eens écht centraal staan. En dus vroeg Jumbo aan haar klanten, hoe zj de deale supermarkt zen. De prjzen van Ald, de kwaltet en servce van Albert Hejn was unanem het antwoord. Deze wensen zjn nu voor het eerst gecombneerd n een totaal neuwe supermarktformule. Hermee s Jumbo unek n Nederland. ( aprl 2006) 12

15 ORGANISATIE EN BRANCHE Jumbo probeert van edere Jumbo wnkel een lokale marktleder te maken. Dt kan door goede ondersteunng vanut het hoofdkantoor, waardoor het wnkel personeel zch 100% kan rchten op de consument en net onnodg veel tjd bezg hoeft te zjn met admnstrateve werkzaamheden. 1.1 Bloemen en planten afdelng Bnnen Jumbo s de bloemen en planten afdelng een aparte afdelng. Deze afdelng wordt net als de andere versgroepen zoals vlees, vs, brood en a.g.f. ook als versgroep beschouwd. Het organgram van de versgroepen en de bloemen en planten afdelng s weergegeven n bjlage 1 en 2. Jumbo beheert het grootste deel van de Supply Chan voor bloemen en planten. Fguur 3 geeft de Supply Chan weer. De goederenstroom loopt vanut de externe leverancers rchtng Jumbo wnkels. JUMBO BLOEMEN EN PLANTEN EXTERNE LEVERANCIERS Jumbo Supermarkten Dstrbute Producte bloemen en opslag planten en overge Inkoop - Velng - Kwekers - Overge Fguur 3 Supply Chan bloemen en planten afdelng De verkoop van bloemen en planten s n edere Jumbo wnkel unek te noemen. Er worden geen standaard schapndelngen gebrukt om de bloemen en planten te presenteren en te verkopen, maar de wnkel wordt over het algemeen vrj gelaten om zelf te bepalen hoe de bloemen en planten presentate erut zet n de wnkel. Tussen de dverse Jumbo wnkels ztten verschllen met betrekkng tot het wnkeloppervlak, de gemddelde omzet en de wnkelnrchtng. Dt geldt ook voor de bloemen en planten afdelngen. In bjlage 3 zjn enkele uteenlopende bloemen en planten presentates weergegeven. Dverse meubelen zjn n omloop om de bloemen en planten op te presenteren. Ook worden dverse plaatsen om de bloemen en planten te presenteren gebrukt; voor de kassa s, na de kassa s of mdden n de wnkel. De plaatsng van de bloemen en planten afdelng bnnen een Jumbo wnkel wordt bepaald wanneer de supermarkt wordt ontworpen. De flaalmanager geeft de laatste nvullng aan de exacte nrchtng van de bloemen en planten afdelng Product egenschappen Bloemen en planten zjn net één op één te vergeljken met andere versproducten. Een pak melk wordt gekocht om de prmare behoeften van de mens te vervullen, dt geldt ook voor brood en vlees. Prmare behoeften kunnen geplaatst worden n de onderste laag van de veel besproken Maslow pramde, Gbson (2003). De pramde beschrjft oplopend de behoeften van de mens, gestart met de prmare behoeften (fysologsche), daarna behoefte naar velghed, vervolgens behoefte naar lefde en het ergens bj horen en utendeljk de behoefte naar zelfrespect en zelfrealsate. Bloemen en planten kunnen n de derde laag worden geplaatst, de behoefte naar lefde en het ergens bj horen. De welbekende slogan Bloemen houden van mensen benadrukt dt engszns. Waar het natuurljk utendeljk om gaat s dat bloemen en planten net drect gekocht worden voor de vervullng van de eerste levensbehoeften. Herdoor s de utstralng van het product belangrjk wanneer het product gepresenteerd wordt aan de klant. De aankoop van bloemen en planten s nameljk veelal een mpuls aankoop. Even een bloemetje meenemen als cadeautje of om het hus op te fleuren. Bloemen en planten hebben net als andere versproducten een bepaalde houdbaarhedsdatum (THT). Planten zjn over het algemeen langer houdbaar dan snjbloemen. Vanut logstek oogpunt kan er dan ook een ondersched gemaakt worden tussen snjbloemen en planten. Donselaar et al (2006) maken de volgende verdelng bnnen de productgroep versproducten: Daly fresh (DF) Weekly fresh (WF) Versproducten met een shelf lfe 9 dagen Versproducten met een 30 shelf lfe 10 dagen 13

16 ORGANISATIE EN BRANCHE Shelflfe wordt door de auteurs gedefneerd als de tjd van producte tot en met de maxmale verkoopdatum. Snjbloemen vallen dudeljk n de categore DF. Planten zjn wat langer houdbaar, maar denen ook zo snel mogeljk verkocht te worden omdat het onderhoud van planten geld kost (voedng en water s nodg om de planten moo te houden). Tabel 1 geeft het verschl weer tussen DF en WF voor snjbloemen en planten gebaseerd op Donselaar et al (2006), Entrup (2005) en Ashayer en Kampstra (2005) Tabel 1 Ondersched tussen snjbloemen en planten Daly Fresh (DF) Snjbloemen Zeer korte levertjd verest, cross dockng en drecte leverng vaak noodzakeljk. Substtuten nodg Korte levensduur n de wnkel Kort op voorraad, waardoor lage voorraadkosten Inkoop veelal va de velng Weekly Fresh (WF) Planten Korte levertjd verest, voorraad mogeljk bj dstrbute centrum. Substtuten n mndere mate noodzakeljk Meer varate mogeljk n assortment Lang op voorraad te houden bnnen de wnkel Op voorraad houden s relatef duur Inkoop va de velng en va kwekers Ut tabel 1 bljkt dat er verschl zal ztten tussen de aansturng van de snjbloemen voorraad en de planten voorraad bnnen supermarkten. De omloopsnelhed van bloemen n de wnkel dent hoog te zjn om dervng te voorkomen. Na de nkoop van snjbloemen dent de levertjd naar de wnkels toe zo beperkt mogeljk te zjn om ervoor te zorgen dat de kwaltet van de bloemen hoog s n de wnkels. Om ervoor te zorgen dat de omloopsnelhed van snjbloemen en planten toch zo hoog mogeljk s n de wnkels s gekozen voor een te verkopen t/m datum en een gegarandeerd moo t/m datum te gebruken. Ook staan er wat tps op de verkoopstckers om de snjbloemen te onderhouden. Fguur 4 geeft een voorbeeld van een stcker de op de bloemen en planten zt. Fguur 4 Stcker boeket en plant met THT en te verkopen t/m datum Het personeel n de wnkels kan door de datum op de stckers dageljks goed n de gaten houden welke producten nog verkocht kunnen worden en welke op dervng gezet denen te worden. Ook zorgt dt ervoor dat het personeel n de wnkels net bj utstek verstand van bloemen en planten hoeft te hebben om te kunnen beoordelen of producten nog verkocht kunnen worden Prestate ndcatoren n de wnkels De prestate van de bloemen en planten verkoop bnnen de wnkels wordt bjgehouden door de bloemen verantwoordeljken door wekeljks op maandag een formuler n te vullen. Een voorbeeld van dt formuler s weergegeven n bjlage 4. In dt formuler denen alle actvteten met betrekkng tot de bloemen en planten afdelng vastgelegd te worden, de verkopen, nkopen, retourleverngen en dervngen. Aan de hand van deze nput wordt het omzetaandeel en de brutownst van de bloemen en planten afdelng berekend. Het omzetaandeel wordt berekend door de verkoop van de bloemen en planten afdelng van een bepaalde week te delen door de totale wnkelomzet van de week. Ook geeft het formuler een prognose voor de omzet voor de opvolgende week. Deze prognose wordt voorgesteld aan de bloemen en planten verantwoordeljken en als deze nstemmen met de prognose dan worden zj ook beoordeeld op het al dan net realseren van de prognose. 14

17 ORGANISATIE EN BRANCHE Het s bedscusseerbaar of omzetaandeel een goede prestate ndcator s. Wanneer een afdelng bnnen de wnkel een acte houdt waardoor veel omzet wordt gegenereerd s het mogeljk dat het omzetaandeel van de bloemen lager s dan wanneer de acte net gehouden zou worden. Dt kan weerlegd worden door te veronderstellen dat de klanten de komen voor de acte ook een bloemetje mee zouden moeten nemen. Toch bljft het een prestate ndcator de net alles zeggend s. De brutownst de een wnkel haalt s erg afhankeljk van de marges de de bloemenafdelng n Veghel aandraagt aan de wnkels. Wanneer deze marges laag zjn zal het moeljk worden voor de wnkels om een hoge brutownst realseren. Wanneer actes worden gehouden en de verkoopprjs scherp s, zal de marge laag zjn. Dan wordt wel veel verkocht, maar valt de brutownst laag ut. Een mogeljke andere opte om de bloemen en planten afdelngen op prestate te beoordelen s m.b.v. het gemddelde aantal klanten dat een bloemetje koopt bj Jumbo en de gemddelde bestedng per klant. Dt onderwerp valt echter buten de scope van dt onderzoek, maar kan een dscussepunt vormen. Cumulatef wordt aan de hand van de wekeljkse formuleren de perode omzetten berekend. Dt wordt ook voor de brutownst en dervng gedaan. 1.2 Benchmark In eder bloemen en planten vaktjdschrft s wel ets te lezen met betrekkng tot de potente van bloemen verkoop n supermarkten. Op bloemen gerelateerde webstes en n krantenartkelen gerelateerd aan deze productgroep s ook genoeg nformate te vnden dat dt ondersteunt. Enkele voorbeelden: supermarkten kunnen bnnen ver jaar een jaarljkse omzet van mnmaal 250 mljoen euro behalen met de verkoop van bloemen en planten. Vorg jaar lag de omzet op 192,5 mljoen euro Bron: Vakblad voor de bloemsterj (28/07/2006) Het marktaandeel van supermarkten lag n 2002 nog op 11 procent, het afgelopen jaar lag dat cjfer al op 15 procent. 'Het aantal supermarkten dat begnt met de verkoop van bloemen en planten bljft stjgen Bron: Telegraaf (15/05/2006) Volgens het onderzoeksbureau (Van Es Marketng Servces) wnnen supermarkten steeds meer terren op de gespecalseerde bloemenzaken. Ze zouden handg nspelen op de behoefte van de consument met het zogenoemde one-stop-shoppng, waarbj de klant gemak en snelhed prefereert. Inmddels verkoopt dre vjfde van de supermarkten n Nederland bloemen. Bron: ANP (08/08/2006) Jumbo s zch bewust van het potenteel, wat bljkt ut de toenemende aandacht de utgaat naar de bloemen en planten afdelng n Veghel en vanut Veghel naar Jumbo wnkels toe. De vraag s echter hoe hoog het plafond s. Wat s de omvang van het potenteel en wat doet de concurrent. Onlangs s door bureau GFK n opdracht van Dstrfood en Zbb.nl/food een versonderzoek utgevoerd. In het versonderzoek s de far share n kaart gebracht. Met de far share wordt de egen prestate vergeleken met een van te voren vastgestelde norm, bjvoorbeeld het totale marktaandeel. Een waarde n tabel 2 hoger dan 100, betekent dat beter wordt gescoord dan de norm. Tabel 2 Far Share bloemen en planten verkoop Poste Supermarktketen Far schare 2006 Q2 1 Deen Ald Golff Spar Vomar Plus Hoogvlet Albert Hejn Dekamarkt Coop 99 15

18 ORGANISATIE EN BRANCHE Zoals bljkt ut tabel 2, staat Jumbo net n de top 10 n 2006 Q2. Het doel s dan ook om bnnen de top 10 te komen n In een ander onderzoek utgevoerd door bureau GFK medo 2004, bljkt dat Jumbo relatef goed scoort wanneer de bloemen en planten afdelng op een aantal aspecten wordt beoordeeld. Op 10 crtera zjn 33 supermarktformules beoordeeld, Jumbo werd derde achter Deen en de Konmar Superstores (12 Konmar wnkels zjn end 2006 overgenomen van Laurus door Jumbo). Voor een utgebredere toelchtng kan Hamstra (2005) geraadpleegd worden. Vanut tabel 2 s aan te nemen dat er voor Jumbo nog genoeg kansen lggen op het gebed van bloemen en planten verkoop. Afgezen van het fet dat consumenten de bloemen en planten afdelng van Jumbo relatef goed waarderen, bljft de verkoop achter. Door de omschakelng van de ordercyclus van bloemen, wordt getracht de verkoop te laten toenemen n de wnkels. Of dt lukt, zal bljken ut een voor en nametng welke net bnnen de scope van dt rapport valt. 16

19 ORGANISATIE EN BRANCHE 2. Project opzet Er zjn veel verschllende wegen de naar Rome leden. Om tot een bepaald resultaat te komen s dt ook het geval. Uteraard kan het wegdek verschllen waardoor de ene weg wat soepeler gaat dan de andere, of de ene route wat langer s dan de ander. Om tot een bepaald resultaat te komen voor Jumbo dent ook een weg utgestppeld te worden en welke weg dat s wordt besproken n dt hoofdstuk. Vanut de lteratuur zjn er tal van onderzoeksmethodeken bekend. In het boek van Cooper en Schndler (2003) worden dverse onderzoeksmethoden beschreven de toepasbaar zjn om bedrjfsproblemen te onderzoeken. Volgens de auteurs s onderzoek altjd probleem georënteerd en zjn er een vertal onderzoeksmethodeken; rapportage, beschrjvend, verklarend en voorspellend onderzoek. Verklarend onderzoek gaat volgens de auteurs een stap verder dan beschrjvend onderzoek. Zoals de term al zegt, beschrjft deze vorm van onderzoek net alleen het probleem maar zoekt het ook een verklarng. Dt s het soort onderzoek waarop dt rapport gebaseerd s. In dt hoofdstuk zal de onderzoeksmethodek besproken worden en de bjbehorende methoden en techneken de gekozen zjn om de onderzoeksmethodek te volgen. 2.1 Onderzoeksmethodek Om een verklarend onderzoek ut te voeren zjn dverse mogeljkheden. De aanpak de gekozen s voor dt onderzoek s de van Van Stren (1975). De aanpak van Van Stren (1975) s verdeeld n zes stappen waarbj begonnen wordt om vanut een probleemkluwen een probleemstellng te genereren. Het betreft de regulateve cyclus en s weergegeven n fguur 5. Volgens Van Aken et al (2001) s de regulateve cyclus toepasbaar op een groot aantal praktjk problemen. Probleemkluwen Deel B H5 Evaluate Deel D H8 en H9 Deel B H5 Probleemstellng en ontwerprchtng Ingreep/Realsate Deel D H8 Deel B H3 en H4 Analyse en dagnose Deel C H6 en H7 Ontwerp oplossng Fguur 5 Regulateve cyclus en hoofdstuk ndelng In de fguur s aangegeven n welk deel van dt rapport welke stap van de regulateve cyclus wordt gevolgd. Door de snelle mplementate zal een herhalng van de stap ngreep/realsate onvermjdeljk zjn, vandaar dat n fguur 5 een gestppelde pjl loopt van evaluate naar ngreep/realsate. 17

20 ORGANISATIE EN BRANCHE 2.2 Methode en techneken De methoden en techneken beschrjven de maner hoe door de regulateve cyclus wordt gelopen. De start van het onderzoek begnt bj het analyseren van de hudge stuate. Voor de analyse worden twee methoden toegepast. 1. Intervews en observates Allereerst s het goed om de hudge stuate voor de laatste schakel van de Supply Chan n kaart te brengen. Is de voorraadbeheersng wel zo slecht als verwacht wordt? Door ntervews af te nemen bj bloemen en planten verantwoordeljken bnnen de wnkels kan een beeld worden geschetst van de hudge werkwjze bnnen dverse wnkels. Het s uteraard net mogeljk om alle Jumbo wnkels te bezoeken en ntervews af te nemen, herdoor s gekozen om uteenlopende wnkels te selecteren en deze twee dagdelen te bezoeken. Utendeljk zjn ten wnkels bezocht. Naast een afgenomen formeel ntervew s ook nformeel met de mensen gesproken. Om ook een beeld te krjgen over het mago van de bloemen en planten afdelng bnnen Jumbo wnkels zjn 70 klantenntervews afgenomen. Ook s het gedrag van de klanten ten opzchte van de bloemen en planten afdelngen geobserveerd. De resultaten zjn net explcet behandeld n dt rapport maar zjn enkel gebrukt om een goed onderbouwd beeld te krjgen over de bloemen en planten afdelng bnnen dverse Jumbo wnkels. Naast de ntervews afgenomen n de wnkels, worden bnnen de overge schakels n de Supply Chan ntervews afgenomen. Dt om alle processen met betrekkng tot de aansturng van bloemen n kaart te brengen. Vanut de ntervews s een probleemkluwen opgesteld. 2. Data analyse Met behulp van een data analyse wordt het hudge bloemen assortment onderzocht. Vraag karaktersteken worden bekeken. Voor analyses wordt het statstsche programma Statgraphcs 5.0 plus gebrukt. Een analyse van hstorsche data s nodg om een oplossngsrchtng te kunnen kezen en een bjbehorend herontwerp te genereren. Nadat een goede analyse s gemaakt en het probleem n kaart s gebracht kan naar een geschkte oplossng worden gezocht. Een tweede stap s om de esen van Jumbo ten opzchte van de oplossngsrchtng n kaart te brengen en aan de hand van de esen de theore te raadplegen om een goede oplossngsrchtng te kezen. De beschouwde aandachtgebeden waarbnnen de oplossng valt worden afgezet tegen de theore gerelateerd aan de aandachtsgebeden. In de theore wordt dt een talor made dagram genoemd, Van Aken et al (2001). Vanut dt dagram wordt gekeken welke theore toepasbaar s, dan wel net of n een aangepaste verse. Wanneer bekend s wat toepasbaar s voor de oplossng van het probleem kan het herontwerp gemaakt worden. Het herontwerp s een blauwdruk van de oplossng. Om het herontwerp te mplementeren wordt een projectgroep opgestart. Deze projectgroep s een multdscplnare groep de stap voor stap het herontwerp mplementeert. Wekeljks wordt bjeengekomen om de voortgang te bespreken en actepunten erut te lchten. Na de mplementate van het herontwerp komt de evaluate van de mplementate. Het zal onvermjdeljk zjn om de laatste twee stappen n fguur 5 meerdere malen te herhalen. 18

21 Deel B Analyse van de hudge stuate 19

22 ANALYSE 3. Het assortment Het totale productaanbod van bloemen en planten voor de verschllende wnkels s opgebouwd ut dre productgroepen, nameljk: Productgroep 1: Snjbloemen Productgroep 2: Planten Productgroep 3: Overge 1. Boeketten 1. Bloeende planten 2. Monobossen 2. Groene planten 3. Losse snjbloemstelen 3. Tunplanten Van productgroep 1 kan net edere wnkel alle artkelen bestellen. Voor productgroep 1 zjn de wnkels ngedeeld n modulen. De module ndelng s weergegeven n bjlage 5. Wnkels n hogere modulen hebben over het algemeen een groter verkoopoppervlak voor bloemen en planten en een hogere omzet waardoor een breed assortment gewenst s. Door een module ndelng wordt ook voorkomen dat relatef klenere wnkels te veel verschllende artkelen op voorraad hebben waardoor een rommelge presentate ontstaat. Op bass van omzetaandeel wordt momenteel bepaald of een wnkel kan doorgroeen naar een hogere module. De 2,15 module weergegeven n bjlage 5 krjgen enkel emmers geleverd met verschllende monobossen ern met een consumenten verkoopprjs van 2,15. De betreffende wnkels kunnen door verschllende redenen slecht bloemen verkopen en hebben daarom behoefte aan een product met een lage verkoopwaarde. Om goed nzchteljk te krjgen welke producten gezen de omzet het meest van belang zjn voor de bloemen en planten afdelng n Veghel s een ABC analyse utgevoerd en deze s weergegeven n bjlage 6. De analyse s gebaseerd op data ut 2006, aangezen net meer data voorhanden was en veel s veranderd met betrekkng tot het assortment n Verkopen van bloemen worden momenteel net goed geregstreerd. Een deel van de wnkels maakt zelf boeketten en verkopen worden vaak onder één nummer geboekt. Mede herdoor s gekozen voor een analyse op bass van wnkelorders. Ook wordt voorspeld op bass van wnkelorders. Herop wordt nog teruggekomen n hoofdstuk 7 en 9. Ut de analyse bljkt dat de rozen de belangrjkste groep zjn voor de monobossen groep en dre boeketten (Ilos, Mlva en de Akto) voor de boekettengroep. De monobos totaal overge s een verzamelng van dverse klenere producten waaronder ook sezoensartkelen. Er s een gemddelde verkoopprjs gebrukt om voor de groep verkopen te berekenen. Iedere productgroep zal kort worden toegelcht. 3.1 Productgroep 1: Snjbloemen De eerste productgroep betreft snjbloemen. Snjbloemen worden over het algemeen als losse snjbloemstelen ngekocht en aan de wnkels aangeboden n dverse vormen. Wanneer een aantal verschllende snjbloemen bj elkaar worden gestoken n een verpakkng spreekt men van een boeket. Wanneer een bepaald aantal snjbloemen van dezelfde soort bj elkaar wordt gestoken n een verpakkng spreekt men van een monobos. Wnkels n module 4 krjgen ook losse snjbloemstelen aangeboden om zo zelf bloemstukken te maken voor de klanten. Bjlage 7 geeft een aantal voorbeelden van monobossen de aan de wnkels worden aangeboden Boeketten De boeketten zorgen voor ongeveer 48% van de afzet bnnen de productgroep snjbloemen. Momenteel zjn er ten verschllende soorten boeketten de aan de wnkels worden aangeboden. De boeketten worden aan de wnkels aangeboden onder een vaste naam en consumenten verkoopprjs. De nkoopprjs van de boeketten vareert over het algemeen, dt hangt nameljk af van de nkoopprjs van losse snjbloemstelen (nkopen op de velng). Iedere twee weken verandert de samenstellng van de boeketten waardoor de wnkels een wsselend assortment kunnen beden aan de consument. In bjlage 8 s een voorbeeld van de samenstellng van de Sphnx weergegeven (boeketnamen zjn vernoemd naar de Latjnse namen van rozen). 20

23 ANALYSE Een analyse op bass van de totale producte van boeketten over 2006 laat zen dat het effect van moederdag enorm s op de verkoop van boeketten, dt s weergegeven n fguur 6. Van Loo (2006) heeft onderzoek utgevoerd naar de out of stock (OOS) reducte van acte artkelen door zogenoemde lftfactoren te voorspellen. Dt zou een mogeljke methode kunnen zjn om de effecten van externe factoren te bepalen de van nvloed zjn op de verkoop van bloemen. Moederdag kan nameljk ook als een acte beschouwd worden. Volgens de methodek van Van Loo zouden de boeketten een lftfactor van 2.48 meekrjgen. De lftfactor s berekend door verkopen (producte n dt geval) n acte weken te delen door de gemddelde verkopen (producte aantallen) n regulere verkoopweken (producte weken). Som Boeketten # Boeketten Producte week Fguur 6 Producte patroon boeketten In 2006 s veel veranderd bnnen het assortment boeketten. De boeketten Bb, Graca en Sphnx zjn relatef neuwe boeketten. Boeket Inka s tegeljk met de mplementate van het herontwerp geïntroduceerd en vervangt het boeket Trxx. De samenstellng van het boeket s totaal veranderd en de wnkel verkoopprjs s hoger. Voor boeket Super geldt dat dt boeket vooral voor ntern gebruk geproduceerd wordt. (alle namen zjn terug te vnden n bjlage 6). Aangezen geen orderacceptate functe gebrukt wordt en dus alle orders worden geaccepteerd en worden omgezet n producte aantallen zjn de geproduceerde aantallen ook de werkeljke wnkelorders Monobossen Het aanbod van monobossen aan de verschllende wnkels kan onderverdeeld worden n een tweetal groepen. Enerzjds jaarrond artkelen, bloemen de het gehele jaar door besteld kunnen worden door de wnkels, anderzjds zjn er de sezoensartkelen. Sezoensartkelen zjn monobossen de slechts een bepaalde tjd n het jaar worden aangeboden aan de wnkels, wat sterk afhangt van de tjd van het jaar voor het laten groeen en oogsten van de bloemen. Een overzcht van de monobossen de het afgelopen jaar zjn aangeboden aan de wnkels s weergegeven n bjlage 9. De verkoopprjs van deze artkelen vareert en s gerelateerd aan de nkoopprjs. Voor de artkelen waarvoor contractleverancers gelden, s wel sprake van vaste wnkel verkoopprjzen. Vooral voor sezoensartkelen s sprake van een fluctuerende wnkelverkoopprjs. Wanneer de bloemen net te verkrjgen zjn s de nkoopprjs relatef hoog. Vervolgens zakt de prjs en utendeljk stjgt de prjs weer wanneer de bloemen weer moeljk te verkrjgen zjn omdat het sezoen afgelopen s. Momenteel wordt een hogere nkoopprjs doorberekend aan de wnkels, dat resulteert n een hogere verkoopprjs. De gemddelde producte aantallen per week n bjlage 9, zjn per product berekend over de weken dat het product ook werkeljk aangeboden s aan de wnkels. Tjdens het utvoeren van dt project s besloten om voor de rozen de gemengde emmers en de trosrozen ut het assortment te halen. Dt zjn gezen de aantallen ut bjlage 9 de belangrjkste productgroepen voor de rozen. Aangenomen wordt dat het totale aantal rozen dat geproduceerd gaat worden geljk zal bljven, maar de verdelng over de kleuren anders komt te lggen. Ut bjlage 9 bljkt wanneer naar de aantallen wordt gekeken dat een aantal producten dermate weng worden geproduceerd (besteld) dat te overwegen valt om deze producten net meer aan te beden aan de wnkels. Dt s echter een beslssng de door de productmanager gemaakt dent te worden. Dt geldt ook voor de rozen. 21

24 ANALYSE De verkoopprjs voor de rozen kort s 0.50 lager dan de van de rozen mddel. Ook hervoor kan overwogen worden om over te schakelen naar slechts één groep rozen. De vraag s echter wat het effect hervan s op de consument de werkeljk de rozen koopt. De rozen, chrysanten en tulpen komen n verschllende kleur varanten voor. De afzet van de kleur varanten s erg gevoelg voor externe factoren. Wanneer het Pasen s worden meer gele bloemen verkocht, rond de Kerstms en Valentjnsdag rode en met moederdag nagenoeg alle bloemsoorten. Geconcludeerd kan worden dat er een enorm dynamsch assortment monobossen wordt aangeboden aan Jumbo wnkels. De vaste kern bnnen het dynamsche assortment bestaat ut de rozen. De rozen zullen centraal staan voor de monobossen groep bnnen dt rapport. Bj de sezoensartkelen geldt dt voor de tulpen Losse snjbloemstelen Voor module ver wnkels s het mogeljk om losse snjbloemstelen te bestellen. De losse snjbloemstelen worden door de nkoper ngekocht. Ook bepaalt de nkoper samen met de productmanager welke losse snjbloemstelen aangeboden worden aan de dverse wnkels. De snjbloemstelen worden door de wnkels gebrukt om zelf boeketten te maken of om de losse snjbloemstelen aan de consument aan te beden. Door deze actvteten hebben de module 4 wnkels aardg wat vrjhed om verkoopmarges te bepalen. In de module 4 wnkels ljkt de bloemenafdelng dan ook meer op een shop-n-shop. 3.2 Productgroep 2 & 3: Planten en overge Planten worden dageljks aangeboden aan de dverse wnkels. Er s geen module ndelng voor de planten. Dt betekent dat alle wnkels ook alle planten kunnen bestellen de op Jumbo Net worden aangeboden. Aan de hand van de foto kan de wnkel ntekenen op een bepaalde plant of een mx van dverse planten. Planten zjn er n dverse soorten; Bloeende planten, groene planten of tunplanten. Het assortment van de plantenafdelng s op dt moment erg aanbod gedreven. Het komt wel voor dat wnkels nput geven aan de nkoper waardoor de nkoper bepaalde planten nkoopt op bass van klantenvraag. Planten hebben over het algemeen het voordeel dat ze langer houdbaar zjn dan snjbloemen. Planten worden ook vaak n de vorm van actes aangeboden aan de wnkels. Als de ntekenng slut kan de nkoper de ngetekende aantallen nkopen om deze vervolgens ut te laten leveren aan de wnkels. In dt rapport zjn de planten net meegenomen n de analyses. Er s enkel een focus geweest op bloemen aangezen deze producte actvteten ondergaan. Onder overge vallen alle producten met toegevoegde waarde. Dt betreft bloemen n potjes, bakjes, etc. Er wordt contnu gezocht naar neuwe producten om de consument te verleden tot het doen van aankopen. Onder overge valt ook het zomerassortment, dat aangeboden wordt aan de wnkels n de zomer maanden wanneer de verkoop van bloemen mnder s. De aansturng van productgroep 2 verschlt van productgroep 1. Planten worden veelal vanut voorraad geleverd aan de wnkels, op bass van wnkelorders. De aansturng van de groep planten wordt net besproken n dt rapport. Vanaf het volgende hoofdstuk zal enkel de groep bloemen, opgespltst n boeketten, monobossen en losse snjbloemstelen, centraal staan. 22