Inleiding Inhoud Bijlagen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inleiding Inhoud Bijlagen"

Transcriptie

1

2 Inleiding Communicatie is hét sleutelbegrip als het gaat om goed werkgeverschap. Medewerkers hebben informatie nodig om hun werk goed uit te kunnen voeren. Ook hebben ze behoefte aan informatie over zaken die spelen binnen het bedrijf in het algemeen en over de behaalde bedrijfsresultaten. Zo moeten medewerkers op tijd op de hoogte gebracht worden van nieuwe ontwikkelingen, bijvoorbeeld als er een besluit wordt genomen om de werkzaamheden uit te breiden. Hierdoor wordt de betrokkenheid en de verantwoordelijkheid vergroot en daarmee de motivatie. Ook is het belangrijk dat de leidinggevende weet wat er leeft op de werkvloer en bij de individuele medewerker. Naast de informele communicatie het praatje bij de koffieautomaat en in de wandelgangen zijn er enkele formele communicatievormen. Een belangrijke en bekende vorm is het werkoverleg. Vrijwel iedereen weet wat het is, maar een werkoverleg invoeren en een werkoverleg houden is niet altijd even gemakkelijk. Daarom krijgt u tips waar u op moet letten bij de invoering van het werkoverleg en bij het daadwerkelijk houden van een werkoverleg. Naast de vele tips vindt u in de bijlage zowel uitgewerkte voorbeelden als sjablonen voor een agenda en verschillende vormen van verslaglegging. Ook treft u een quickscan (zie bijlage 1) aan. Dit is een instrument dat snel inzicht geeft in de manier waarop u het werkoverleg aanpakt: wat gaat goed en waar zitten de verbeterpunten? Wanneer u de test door alle medewerkers die bij het werkoverleg betrokken zijn laat invullen, dan heeft u een goede analyse van het werkoverleg binnen uw bedrijf. Inhoud Inleiding Werkoverleg Wat is een werkbespreking? Wat is werkoverleg Waarom werkoverleg Het invoeren van werkoverleg Wat is de inhoud van het werkoverleg? Deelnemers aan het werkoverleg Werkoverleg in de praktijk Voorbereidingen Tijdens het overleg Na het overleg Verslaglegging / notulen Tips en trucs werkoverleg... 8 Bijlagen Bijlage 1 - QuickScan werkoverleg... 9 Bijlage 2 - Voorbeeld agenda werkoverleg Bijlage 3: Voorbeeld actiepuntenlijst werkoverleg Bijlage 4: Voorbeeld besluitenlijst werkoverleg Bijlage 5: Voorbeeld verslag werkoverleg

3 1. Werkoverleg De termen werkoverleg en werkbespreking worden nogal eens met elkaar vergeleken, maar er is wel degelijk verschil tussen beide. Wat dit verschil is wordt uitgelegd, evenals de vraag waarom het belangrijk is om werkoverleg te houden. Daarnaast worden nog aanwijzingen gegeven voor het invoeren van werkoverleg en komt de inhoud van het werkoverleg aan de orde. 1.1 Wat is een werkbespreking? Een werkbespreking is geen werkoverleg. Een werkbespreking is een overleg over het werk tussen leidinggevende en medewerkers, maar ook medewerkers onderling en gaat over het te verrichten werk op korte termijn. Een werkbespreking heeft een instructief karakter. Het doel van een werkbespreking is meer afstemming en planning van de dagelijkse of wekelijkse werkzaamheden en het oplossen van problemen. Denk bijvoorbeeld aan werkplanning, taakverdeling, afwijkende bestellingen van klanten, nieuwe producten, vakanties of het inwerken van nieuwe collega s. De frequentie van de werkbespreking is meestal hoger dan die van een werkoverleg (dagelijks of wekelijks). 1.2 Wat is werkoverleg Werkoverleg is een regelmatig¹, gestructureerd² overleg tussen werkgever (of leidinggevende) en medewerkers. In het werkoverleg worden informatie en meningen uitgewisseld over alle aangelegenheden³ die het werk en de werksituatie betreffen. Het gaat bij werkoverleg om wederzijds informeren. Een werkoverleg is dus meer dan een werkinstructie of een werkbespreking. 1 ¹ Werkoverleg dient geregeld plaats te vinden. Maak in het bedrijf afspraken over hoe vaak dit overleg plaatsvindt. Er dient een zekere regelmaat te zijn, bijvoorbeeld maandelijks, tweemaandelijks of eens per kwartaal. Veelal wordt dit vastgelegd op een bepaald tijdstip. Dit heeft als voordeel dat het niet vergeten of even uitgesteld wordt omdat het net niet uitkomt. ² Werkoverleg moet gestructureerd zijn. Dat wil zeggen: - dat er vooraf is nagedacht over de onderwerpen die besproken worden - dat er een bepaalde vergaderorde is - dat bekend is wat er met de besluiten van het overleg gedaan wordt - dat de deelnemers aan het werkoverleg van tevoren een agenda hebben ontvangen, zodat ieder zich op het overleg kan voorbereiden - dat er een verslag wordt gemaakt, waarin op zijn minst de besluiten staan en ook aangegeven wordt wie daarop actie moet ondernemen. ³ Zie paragraaf 1.5 Werkoverleg moet een tweezijdig karakter hebben. Dit wil zeggen dat zowel de werkgever als de medewerkers actief deelnemen aan het overleg en dat de informatie en de opvattingen die de medewerkers inbrengen evenveel waardering krijgen als de informatie en de opvattingen van de werkgever. Werkoverleg met een éénzijdig karakter is niet meer dan een werkinstructie. Bij dit tweezijdige karakter ligt vaak de moeilijkheid bij het tot stand brengen van een werkoverleg, waarin dus ook de invloed van de medewerker op het werk tot zijn recht komt. Het vraagt een cultuurverandering in het bedrijf om niet alleen met opdrachten naar beneden te werken, maar ook signalen van onderaf op te pikken en er daadwerkelijk wat mee te doen. 1 Bron; 3

4 1.3 Waarom werkoverleg Het doel van werkoverleg is het informeren van medewerkers, ze de mogelijkheid te geven invloed uit te oefenen op de werksituatie, ze te betrekken bij de bedrijfsvoering en daardoor te motiveren. Door het houden van werkoverleg krijgen alle medewerkers dezelfde informatie op dezelfde manier. Er is tijd om stil te staan bij bepaalde onderwerpen en rustig te overleggen, zonder gestoord te worden. Werkoverleg heeft enerzijds zakelijke redenen (bijvoorbeeld besluiten over verbeteringen binnen het bedrijf) en anderzijds sociale redenen (bijvoorbeeld tegemoet komen aan de informatiebehoefte en het kunnen uiten van een mening). 1.4 Het invoeren van werkoverleg Werkoverleg van de één op de andere dag invoeren is moeilijk. Medewerkers zijn er niet aan gewend en misschien is het ook wel onduidelijk wat nu precies de bedoeling is. Daarom is het goed om rustig te beginnen, bijvoorbeeld met een verlengde koffiepauze. U zou een vel papier in de kantine op kunnen hangen, waarop de medewerkers mogelijke gespreksonderwerpen aan kunnen geven. Vervolgens kan het werkoverleg steeds meer gestructureerd worden. Er is een aantal zaken waarmee u rekening moet houden bij de invoering van een werkoverleg: Denk na over de aanpak van het werkoverleg, bijvoorbeeld: - hoe vaak vindt het overleg plaats (let op regelmaat)? - hoe gaat u een werkoverleg voorbereiden? - wat is de samenstelling van de groep? - welke (vaste) onderwerpen stelt u aan de orde? (zie ook paragraaf 1.5) - hoe ziet de verslaglegging eruit en wie verzorgt dit? - is er een geschikte ruimte binnen het bedrijf om een werkoverleg te houden? - etc. Zie ook hoofdstuk 2 voor meer informatie over werkoverleg in de praktijk Bij de invoering van werkoverleg is het belangrijk dat u de medewerkers invloed wilt geven. Daarbij gaat het zowel om het inbrengen van ideeën en voorstellen als om besluitvorming. Als dit niet mogelijk is bij een bepaald onderwerp, leg dan uit waarom dat zo is. Aan de andere kant mag u van de medewerkers verwachten dat zij bereid zijn actief deel te nemen aan het werkoverleg. Werkoverleg vindt plaats tussen leidinggevende en alle directe medewerkers. Binnen bedrijven met meer personeel en meerdere hiërarchische lagen heeft het de voorkeur om per afdeling een werkoverleg te organiseren. Iedere leidinggevende houdt op zijn beurt een werkoverleg met collega s en chef. Op deze manier vindt er een verticale doorsluizing van beneden naar boven plaats en omgekeerd. Het is belangrijk dat binnen het hele bedrijf voor iedereen duidelijk is wat een werkoverleg is en kan betekenen voor de onderneming. Werkoverleg als middel om met elkaar te communiceren moet onderdeel van de bedrijfscultuur worden. Zowel directie als leidinggevenden en uitvoerende medewerkers moeten achter het werkoverleg staan. Als de directie niet wil en de werkvloer wel, dan is er grote kans dat verbeteringsvoorstellen van de werkvloer niet worden uitgevoerd en verdwijnt de motivatie bij de medewerkers. Als de directie wel wil maar de werkvloer niet, dan zal een werkoverleg zonder resultaten blijven. Daarom is het van belang dat bij invoering van een werkoverleg direct resultaten zichtbaar zijn, zodat de motivatie om daaraan actief deel te blijven nemen toeneemt. De voorzitter van het werkoverleg speelt een cruciale rol om het werkoverleg tot een succes te maken. Voorzitterschap vereist dat u boven de groep kunt staan en veel hangt dan ook af van de leidinggevende capaciteiten. Het is verstandig dat, zeker in de opstartfase van het werkoverleg, begeleiding vanuit het eigen bedrijf (bijvoorbeeld P&O) of een extern bedrijf (bijvoorbeeld een extern bureau als LTO Noord Advies) wordt gegeven. Eventueel kan scholing gevolgd worden op dit onderdeel. 1.5 Wat is de inhoud van het werkoverleg? Werkoverleg gaat over alle aangelegenheden die het werk en de werksituatie betreffen. Dit betekent dat er in principe geen enkel onderwerp is dat niet besproken kan worden, tenzij het gaat om persoonlijke, individuele zaken of onenigheid tussen mensen onderling of tussen chef en medewerker. In het werkoverleg worden langere termijn zaken besproken. Onderwerpen die aan de orde kunnen komen in het werkoverleg zijn: 4

5 Werkomstandigheden - Werksfeer en onderlinge verhoudingen (let op: onenigheid tussen mensen onderling of tussen chef en medewerker worden niet in een werkoverleg aan de orde gesteld) - Verbouwing en/of aanpassingen - Arbeidsomstandigheden (veiligheid, gezondheid, welzijn, d.w.z. dat het werk niet ongezond mag zijn, veilig moet zijn en dat de werknemers zich er zo prettig mogelijk bij voelen. Concreet valt bijvoorbeeld te denken aan fysieke belasting, werkplekinrichting, persoonlijke beschermingsmiddelen, werk- en rusttijden, ervaren werkdruk, temperatuur, etc) - Hygiëne - Rookbeleid - Ziekteverzuimbeleid De inhoud van het werk - Functie en taakverdeling - Verantwoordelijkheden - Hoeveelheid werk en de kwaliteit van het werk - Afwisseling in het werk De organisatie van het werk - Werkmethoden - Overwerk - Arbeidsproductiviteit (sluiten planning en uitvoering op elkaar aan?) - Logistieke processen - Personeelsplanning - Regelingen, procedures, afspraken, etc. Technische middelen - Apparatuur - Machineonderhoud, machineopstelling Belangrijke ontwikkelingen in het bedrijf - Informatie over bedrijfsresultaten en bedrijfsproblemen - Resultaten van de productie - Jaarplan - Doelstelling van het bedrijf c.q. de afdeling - Notulen van de OR vergaderingen (> 50 medewerkers) Personele aspecten - Opleiding en training (nu en toekomst) - Werktijden - Ziekte - Vakantie - Regeling voor overwerk - (Invoering) bedrijfsreglement - Personeelsfeest Tip: Als gestart wordt met werkoverleg, begin dan niet met de meest moeilijke onderwerpen. Gezien de herkenbaarheid lenen vooral arbeidsomstandigheden en de voortgang van het werk zich goed als agendapunt voor het werkoverleg. Inventariseer de tekortkomingen en ga daarmee aan de slag. Benoem echter ook de punten die goed geregeld zijn. 5

6 1.6 Deelnemers aan het werkoverleg is in feite bedoeld voor alle medewerkers binnen het bedrijf. kan met alle medewerkers tegelijkertijd worden gehouden, maar vaak wordt ook de keuze gemaakt zeker in de grotere bedrijven - om verschillende overleggen te organiseren. Er wordt dan bijvoorbeeld per afdeling een overleg gehouden en de leidinggevenden en directie vergaderen met elkaar. Belangrijk is dan dat leidinggevenden bepaalde punten uit het afdelingsoverleg meenemen naar het overleg tussen leidinggevenden en directie. Andersom geldt natuurlijk ook dat leidinggevenden relevante zaken uit hun overleg terug moeten koppelen naar het afdelingsoverleg. Het is de vraag of scholieren en uitzendkrachten ook bij het overleg betrokken moeten worden. Dit is een lastige vraag, aangezien voor zowel deelname als voor geen deelname wel iets te zeggen valt. Het belangrijkste is dat scholieren en uitzendkrachten goed geïnformeerd moeten worden over voor hen relevante zaken. Als het werkoverleg daaraan bijdraagt, dan moet deze groep daar ook bij betrokken worden. In de praktijk blijkt dat bedrijven er op verschillende manieren mee omgaan. Bedrijven die ervoor kiezen om alle medewerkers bij het werkoverleg te betrekken, dus ook scholieren en uitzendkrachten, vinden niet alleen de informatievoorziening belangrijk, maar geven ook aan dat scholieren en uitzendkrachten als buitenstaander met een frisse blik naar het werk en het bedrijf kijken en daar iets van kunnen leren. Dan zijn er natuurlijk ook nog de buitenlandse uitzendkrachten, zoals Polen. Door de taalbarrière wordt deze groep vaak niet betrokken bij het werkoverleg. Individueel contact met deze mensen kan ertoe leiden dat ze punten naar voren brengen die meegenomen kunnen worden in het werkoverleg. Andersom is het ook verstandig om relevante punten uit het werkoverleg terug te koppelen. 6

7 2 Werkoverleg in de praktijk In dit hoofdstuk wordt ingegaan op zaken waar u als voorzitter voorafgaand, tijdens en na het overleg rekening mee moet houden. 2.1 Voorbereidingen Spreek datum en tijdstip af en zorg voor een geschikte ruimte. Zorg ervoor dat iedereen op de hoogte wordt gesteld van het a.s. werkoverleg en inventariseer onderwerpen bij de medewerkers. Maak een agenda. Plan niet teveel onderwerpen voor één overleg (voorbeeld zie bijlage 2). Verspreid de agenda vooraf. Deel indien nodig extra informatie uit bij de agenda. Zorg dat er tijdens het overleg niet onnodig gestoord wordt. Nodig eventueel een gastspreker uit. Zorg voor eventuele hulpmiddelen, zoals een beamer, overheadprojector of flip-over en test deze van tevoren. 2.2 Tijdens het overleg Leg het doel van het overleg uit (dit geldt natuurlijk met name bij de start van het werkoverleg). Spreek uit wat van de deelnemers wordt verwacht, zoals respect voor elkaars mening, een bijdrage van iedereen en dergelijke (dit geldt natuurlijk met name bij de start van het werkoverleg). Verstrek informatie, leid het gesprek / discussie, laat iedereen aan het woord komen en behoud de leiding. Bij elk overleg dient er door één persoon genotuleerd te worden. Dit is iemand anders dan de voorzitter. Vraag aan het begin of er nog nagekomen agendapunten zijn en zet deze op de agenda. Het is ook mogelijk dat er tijdens het overleg alsnog een onderwerp wordt ingebracht. Houdt u aan de agenda en beslis of het punt later in het overleg nog aan de orde kan komen en anders tijdens een volgend overleg. Bespreek de notulen van het vorige overleg (er wordt teruggekomen op vorige afspraken en ruimte gegeven voor opmerkingen). Sluit ieder agendapunt af door het kort samen te vatten en afspraken te herhalen. Wees concreet in afspraken: wie doet wat en wanneer? Iedereen moet ruimte krijgen om een bijdrage te leveren (een actieve houding moet door iedereen gestimuleerd worden, men moet naar elkaar luisteren en niet elkaar persoonlijk aanvallen). Houd een rondvraag. Stel de datum van het volgende overleg vast. 2.3 Na het overleg Bespreek met de notulist wanneer de notulen klaar zijn. Controleer de inhoud van de notulen voor deze verspreid worden. Verspreid de notulen zo snel mogelijk onder de medewerkers, denk ook aan degenen die niet aanwezig waren. Kom zelf alle gemaakte afspraken na en spreek anderen aan op gemaakte afspraken. Check wat iedereen van het overleg vond. Bedenk welke onderwerpen de volgende keer terug moeten komen en bedenk nieuwe onderwerpen (bijv. door medewerkers aangeleverde onderwerpen). 2.4 Verslaglegging / notulen Voor het goed functioneren van het werkoverleg is goede verslaglegging belangrijk. De notulist maakt van het overleg een verslaglegging ofwel notulen. Er zijn drie mogelijkheden: 1. Een actiepuntenlijst In een actiepuntenlijst worden alleen de actiepunten opgenomen die tijdens het werkoverleg zijn genoemd. In de lijst staat wat de actie is, door wie de actie wordt uitgevoerd en voor welke datum (zie bijlage 3). 7

8 2. Een besluitenlijst Alleen de besluiten die worden genomen worden genoemd. Omdat aan een besluit ook vaak een actie is gekoppeld, is de actielijst in de besluitenlijst verwerkt (zie bijlage 4). 3. Een verslag De opmaak van het verslag ziet er hetzelfde uit als de besluitenlijst, met dit verschil dat van de verschillende agendapunten verslag wordt gedaan en indien van toepassing de verschillende standpunten worden vermeld. De actiepunten kunnen worden samengevat door ze op een rijtje te zetten in een actiepuntenlijst. Deze lijst wordt dan als bijlage meegezonden met de rest van het verslag (zie bijlage 5). De notulen moeten zo snel mogelijk na het overleg worden verspreid omdat: - dan nog vers in het geheugen ligt; - Eventuele afwezigen snel op de hoogte moeten worden gebracht van het overleg; - Deelnemers die actie moeten ondernemen snel geïnformeerd moeten worden en tijdens het overleg niet/weinig hoeven te schrijven. 3 Tips en trucs werkoverleg Breng regelmaat aan in de frequentie waarin het werkoverleg gehouden wordt. Neem een vast tijdstip, bijvoorbeeld iedere eerste maandag van het kwartaal. Vaak wordt de factor tijd als excuus aangedragen om geen werkoverleg te houden. Door regelmaat aan te brengen in de frequentie, kan dit excuus minder snel gebruikt worden. Nodig medewerkers uit om hun onderwerpen door te geven, bijvoorbeeld door een vel papier in de kantine op te hangen. Behandel niet teveel onderwerpen in één werkoverleg. Beter vaker een kort overleg dan één keer een erg lang overleg. Het streven moet zijn om het werkoverleg maximaal een uur te laten duren. Bespreek belangrijke onderwerpen eerst. Naarmate een overleg langer duurt, zijn mensen minder oplettend. Houdt u aan de agendapunten. Op het moment dat een ander onderwerp wordt ingebracht, bekijk dan of er nog ruimte is om dit later in het overleg te bespreken. Is deze ruimte er niet, neem het punt dan mee naar een volgend overleg. Vermijd moeilijke onderwerpen niet! Wanneer u werkoverleg invoert op uw bedrijf, begin dan de eerste keer echter met de iets lichtere en makkelijkere onderwerpen. Kom terug op afspraken die in het laatste werkoverleg zijn gemaakt en check of iedereen zich aan de afspraken heeft gehouden. Besteed naast aandacht voor zaken die niet goed lopen, ook tijd aan zaken die wel goed lopen! Houd aan het einde van het overleg een rondvraag. Bij deze ronde kan iedereen op- of aanmerkingen maken, (korte) vragen stellen of onderwerpen opgeven voor het volgende werkoverleg. Bij de rondvraag kan iedereen afzonderlijk aangeven of hij/zij nog punten heeft. Zet afspraken die tijdens het overleg zijn gemaakt op papier. Als het werkoverleg niet goed van de grond komt, is het mogelijk om het overleg tijdelijk door een adviseur (intern of extern) te laten begeleiden. Een deskundige of gastspreker kan worden uitgenodigd. De inbreng van een deskundige kan een nieuw en wellicht interessant inzicht leveren op een bepaald onderwerp. Het voorzitterschap kunt u laten rouleren. Vraag feedback van de deelnemers over het werkoverleg. Bedenk alvast vergaderpunten voor het volgende overleg, zodat u niet een week voor de volgende vergadering punten moet bedenken. Vlak na een overleg is het vaak nog helder waar de behoefte ligt bij de werknemers. Leg het verslag in de kantine en laat iedereen het verslag ondertekenen na het gelezen te hebben. Nadat iedereen het verslag gelezen en ondertekend heeft, kan het verslag in een map gestopt worden met alle verslagen van het werkoverleg. Uiteraard is deze map voor iedereen toegankelijk. 8

9 Bijlage 1 - QuickScan werkoverleg Met deze quickscan kunt u snel achterhalen op welke punten uw werkoverleg verbetering behoeft. In de quickscan die u op de volgende pagina s aantreft ziet u uitspraken over het werkoverleg. U kunt met een cijfer (1 10) aangeven in hoeverre het werkoverleg binnen uw bedrijf overeenstemt met deze uitspraken. De uitspraken zijn verdeeld in vier categorieën: per categorie telt u de cijfers bij elkaar op en deelt de uitkomst door het aantal uitspraken. Zo heeft u het gemiddelde van elke rubriek. Het kan zijn dat bepaalde uitspraken niet op uw bedrijf van toepassing zijn. U geeft dan geen cijfer op de bewuste uitspraak en deelt de uitkomst door minder uitspraken. Uw bedrijf haalt het meest uit deze quickscan als iedere medewerker het formulier eerst voor zichzelf invult. Vervolgens worden de gemiddelden van iedereen bij elkaar opgeteld en worden deze ook weer gemiddeld. U kunt met deze quickscan: - zien hoe de afdeling in zijn totaliteit het werkoverleg ervaart en wat de verbeterpunten zijn. - zien hoe de afzonderlijke deelnemers het werkoverleg waarderen Vervolgens kan besloten worden op welke wijze het werkoverleg verbeterd kan worden. Wees bij het invullen van de quickscan eerlijk tegenover u zelf en tegenover het team. 9

10 De vergaderprocedure Geef een schoolcijfer van De vergadering begint altijd op tijd 2. Er is een duidelijke agenda 3. Iedereen bereidt zich goed voor 4. Iedereen heeft de juiste stukken bij zich (notulen, beleidsstukken, etc.) 5. Visuele hulpmiddelen zijn aanwezig en worden gebruikt 6. De voorzitter zorgt ervoor dat de vergadering niet onderbroken wordt 7. Alle medewerkers zijn regelmatig aanwezig op het overleg 8. wordt regelmatig gehouden, minimaal.. per. (aanpassen aan interne afspraken hierover) 9. wordt binnen de afgesproken tijd afgerond 10.Van ieder werkoverleg worden notulen gemaakt en deze worden tijdig verspreid Het vergaderproces Geef een schoolcijfer van Iedereen krijgt de gelegenheid om zijn zegje te doen 2. De onderwerpen gaan iedereen aan 3. De voorzitter vat regelmatig samen wat er gezegd is en zorgt ervoor dat de rode draad vastgehouden wordt. 4. Verschil van mening, visie en inzicht wordt gerespecteerd 5. Wij zien onderhandelen als strategie om er samen uit te komen 6. De sfeer is open en veilig; ik durf te zeggen wat ik vind 7. Er wordt in de vergadering ook gelachen, er is plaats voor humor 8. Iedereen wordt gestimuleerd om actief deel te nemen 9. Er wordt op constructieve wijze feedback gegeven aan elkaar 10.Wij kunnen goed met conflicten omgaan De besluitvorming Geef een 10

11 schoolcijfer van Er wordt niet teruggekomen op eenmaal genomen besluiten 2. Er worden concrete afspraken gemaakt: wie, wat, en wanneer 3. Afspraken worden nagekomen 4. De wijze van besluitvorming wordt per agendapunt toegelicht 5. Het is duidelijk en acceptabel waarover het team kan meebeslissen en waarover het team geïnformeerd wordt 6. Het is voor iedereen duidelijk wat het besluit inhoudt 7. Wij zijn daadkrachtig in onze besluitvorming 8. We hebben voldoende informatie om een besluit te kunnen nemen 9. Iedereen is bereid om actiepunten op zich te nemen 10. Er worden verschillende besluitvormingsmethoden gebruikt; stemmen, consensus, autoriteitsbeslissing De inhoud Geef een schoolcijfer van In de vergadering worden standpunten en visies uitgewisseld 2. Wij evalueren regelmatig onze wijze van vergaderen 3. De vergaderpunten zijn voor alle deelnemers zinvol, iedereen kan meepraten 4. De vergadering gaat over lopende zaken, voortgang van het werk 5. Er wordt gesproken over beleid, arbeidsomstandigheden, nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied, samenwerking en collegialiteit 6. Alle medewerkers brengen agendapunten in 7. Afwezigen stellen zich middels de notulen op de hoogte van de genomen besluiten 8. De leidinggevende brengt zaken uit het werkoverleg in op een hoger niveau 9. De leidinggevende geeft voldoende informatie door uit het naast hoger niveau 10. Ik ben tevreden over de wijze waarop ons werkoverleg gaat Staat achter elke uitspraak een cijfer? Tel per groep alle cijfers bij elkaar op en deel dat getal door 10 of door het aantal maal dat u een cijfer gaf. U heeft dan het gemiddelde cijfer. 11

12 Bijlage 2 - Voorbeeld agenda werkoverleg AGENDA Betreft: Werkoverleg kwekerij De Chrysant Datum: 31 mei 2010 Tijd: uur Plaats: Kantine kwekerij De Chrysant I, De Naaldweg 1 Voorzitter: Leo 1. Opening 2. Besluitenlijst werkoverleg 28 februari Rookbeleid 4. Werkdruk 5. Personeelsuitje 6. Rondvraag 7. Vaststellen volgend werkoverleg 8. Sluiting 12

13 Bijlage 3: Voorbeeld actiepuntenlijst werkoverleg ACTIEPUNTENLIJST WERKOVERLEG KWEKERIJ DE CHRYSANT I Datum 31 mei 2010 Plaats Kwekerij De Chrysant I, Naaldweg 1 Aanwezig Leo, Wim, Klaas, Robert, Peter, Margreet, Monique, Eddy, Sylvia, Esther, Marieke, Bram Afwezig Gerard Onderwerp Actie Wie is Wanneer gereed verantwoordelijk Rookbeleid Opgave voor werkgroep rookbeleid. Iedereen 16 juni 2010 Rookbeleid De werkgroep maakt een concept rookbeleid. Leo 30 augustus 2010 Werkdruk Inhuren extra uitzendkrachten: drie voor afdeling A en twee voor afdeling B. Leo 9 juni 2010 Personeelsuitje Organiseren personeelsuitje. Bram en Monique 23 september

14 Bijlage 4: Voorbeeld besluitenlijst werkoverleg BESLUITENLIJST WERKOVERLEG KWEKERIJ DE CHRYSANT I Datum 31 mei 2010 Plaats Kwekerij De Chrysant I, Naaldweg 1 Aanwezig: Leo, Wim, Klaas, Robert, Peter, Margreet, Monique, Eddy, Sylvia, Esther, Marieke, Bram Afwezig: Gerard AGENDAPUNT VERSLAG actie door: 3. Rookbeleid Besloten is een werkgroep samen te stellen voor het maken van een concept rookbeleid. Leo Allen maakt in ieder geval onderdeel uit van de werkgroep. Daarnaast worden minimaal twee en maximaal vier medewerkers gezocht als deelnemers, bij voorkeur enkele rokers en enkele nietrokers. Opgeven kan tot en met 16 juni bij Leo. Het concept rookbeleid wordt tijdens het volgende werkoverleg besproken. Leo 4. Werkdruk Er worden extra uitzendkrachten ingehuurd voor de zomerperiode: drie voor afdeling A en twee voor afdeling B. Leo neemt contact op met AB-service Leo 5. Personeelsuitje Het jaarlijkse personeelsuitje wordt gehouden op 23 september Het uitje begint om uur en eindigt om circa uur. Bram en Monique willen het personeelsuitje dit keer graag organiseren. Het programma bevat een formele en informele activiteit. 7. Vaststellen volgende vergadering Het volgend werkoverleg staat gepland op donderdag 31 augustus 2010 om uur Bram Monique 14

15 Bijlage 5: Voorbeeld verslag werkoverleg VERSLAG WERKOVERLEG KWEKERIJ DE CHRYSANT I Datum 31 mei 2010 Plaats Kwekerij De Chrysant I, Naaldweg 1 Aanwezig: Leo, Wim, Klaas, Robert, Peter, Margreet, Monique, Eddy, Sylvia, Esther, Marieke, Bram Afwezig: Gerard AGENDA PUNT VERSLAG actie door: 1. Opening Leo opent het werkoverleg. 2. Verslag werkoverleg 28 februari 2010 Leo neemt het verslag door. Er wordt nog kort stilgestaan bij de actiepunten. Deze zijn door iedereen uitgevoerd. 3. Rookbeleid Eén van de actiepunten uit de onlangs gehouden RI&E (risico-inventarisatie en evaluatie) is het opstellen van een rookbeleid. Er wordt al een voorstel gedaan: het kantoortje op de eerste verdieping wordt niet of nauwelijks gebruikt en zou veranderd kunnen worden in een rookruimte. Ook wordt aangedragen dat medewerkers bijvoorbeeld alleen het laatste kwartier van de pauze mogen roken, omdat anders de kans bestaat dat er twee groepen ontstaan: rokers en niet-rokers. Besloten wordt dat een werkgroepje samengesteld wordt dat een voorstel gaat schrijven. Het werkgroepje neemt de punten die in dit overleg zijn besproken mee. Leo gaat het groepje leiden en maakt dus in ieder geval onderdeel uit van de werkgroep. Daarnaast worden minimaal twee en maximaal vier medewerkers gezocht als deelnemers, bij voorkeur enkele rokers en enkele niet-rokers. Opgeven kan tot en met 16 juni bij Leo. Het Allen concept rookbeleid wordt tijdens het volgende werkoverleg besproken. Leo 4. Werkdruk Geconstateerd wordt dat er al regelmatig overgewerkt wordt. Leo geeft iedereen een Leo compliment dat iedereen dit zo positief oppakt. De verwachting is echter dat het de komende periode (juni t/m augustus) alleen nog maar drukker wordt. Daarom wordt besloten om extra uitzendkrachten in te huren voor de zomerperiode: drie voor afdeling A en twee voor afdeling B. Leo neemt contact op met AB-service. 5. Personeelsuitje Het jaarlijkse personeelsuitje wordt gehouden op 23 september Het uitje begint om Bram en uur en eindigt om circa uur. Het programma moet een leerzame activiteit bevatten Monique (bijvoorbeeld bij een innovatieve kwekerij) en een ontspannende activiteit inclusief warme maaltijd. Bram en Monique willen het personeelsuitje graag organiseren dit keer. 6. Rondvraag Hier wordt geen gebruik van gemaakt. 7. Vaststellen volgende vergadering Het volgend werkoverleg staat gepland op donderdag 31 augustus om uur. Allen 8. Sluiting Leo bedankt iedereen voor zijn / haar inbreng en sluit het overleg. 15

1. WERKOVERLEG. 1.1 Wat is een werkbespreking? Een werkbespreking is geen werkoverleg.

1. WERKOVERLEG. 1.1 Wat is een werkbespreking? Een werkbespreking is geen werkoverleg. INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 1. WERKOVERLEG... 4 1.1 Wat is een werkbespreking?... 4 1.2 Wat is werkoverleg... 4 1.3 Waarom werkoverleg... 5 1.4 Het invoeren van werkoverleg... 5 1.5 Wat is de inhoud van

Nadere informatie

Werkoverleg in de groothandel in Levensmiddelen, Zoetwaren, Tabaksproducten en Bakkerijgrondstoffen

Werkoverleg in de groothandel in Levensmiddelen, Zoetwaren, Tabaksproducten en Bakkerijgrondstoffen Werkoverleg in de groothandel in Levensmiddelen, Zoetwaren, Tabaksproducten en Bakkerijgrondstoffen Maart 2002 INLEIDING Deze brochure is ontwikkeld door vertegenwoordigers van medewerkers en werkgevers

Nadere informatie

Richtlijn voor het werkoverleg

Richtlijn voor het werkoverleg Richtlijn voor het werkoverleg Nummer: 11.0000274 Versie: 0.1 Vastgesteld door het CMT 10 maart 2011 doc.: pz_alle/regelingen/werkoverleg richtlijn Inleiding Communicatie is hét sleutelbegrip als het gaat

Nadere informatie

Het Functioneringsgesprek

Het Functioneringsgesprek Het Functioneringsgesprek Augustus 2010 Het Functioneringsgesprek Inleiding Een functioneringsgesprek heeft tot doel de kwaliteit van het werk te verhogen en daarnaast zorgt het voor een verhoging van

Nadere informatie

een functioneringsgesprek verschilt naar aard en doel van een evaluatie of beoordelingsgesprek

een functioneringsgesprek verschilt naar aard en doel van een evaluatie of beoordelingsgesprek Het functioneringsgesprek Wat Een functioneringsgesprek is een periodiek gesprek tussen de medewerker en de direct leidinggevende over het werk (inhoud en uitvoering van het werk, werksfeer en werkomstandigheden)

Nadere informatie

Hand-out behorende bij de training. Werkoverleg. Voor iedereen, door iedereen

Hand-out behorende bij de training. Werkoverleg. Voor iedereen, door iedereen Hand-out behorende bij de training Werkoverleg Voor iedereen, door iedereen Itasc Nederland B.V. Itasc Nederland B.V. Strijp-S, Videolab 3.038 WTC Amsterdam Torenallee 20 Toren C, level Level 14 5617 BC

Nadere informatie

VERGADEREN VOOR DUMMIES

VERGADEREN VOOR DUMMIES VERGADEREN VOOR DUMMIES DE AGENDA VASTSTELLEN Er zijn verschillende soorten agendapunten: Open Bij open agendapunten zijn er nog geen plannen gemaakt, er is nog geen concreet voorstel. De discussie is

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Vergaderen. Auteur: Mark van der Lee. Plaats: Delft. Datum: 17 januari 2014. Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft

Vergaderen. Auteur: Mark van der Lee. Plaats: Delft. Datum: 17 januari 2014. Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft Vergaderen Auteur: Mark van der Lee Plaats: Delft Datum: 17 januari 2014 Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft Binnen projecten is het erg belangrijk dat er communicatie is. Dit kan op verschillende manieren

Nadere informatie

Voorbeeld Praktijkopdracht. Bibliotheekmedewerker niveau 4

Voorbeeld Praktijkopdracht. Bibliotheekmedewerker niveau 4 Voorbeeld Praktijkopdracht Bibliotheekmedewerker niveau 4 Betreft: Dagelijkse werkzaamheden coördineren Kwalificatiedossier Medewerker informatiedienstverlening 2011-2012 Kwalificatie Bibliotheekmedewerker

Nadere informatie

MEDEWERKERS VRAGENLIJST BRANCHE-RIE TECHNISCHE GROOTHANDEL

MEDEWERKERS VRAGENLIJST BRANCHE-RIE TECHNISCHE GROOTHANDEL 1 Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E. Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden.

Nadere informatie

Medewerkerstevredenheidsonderzoek

Medewerkerstevredenheidsonderzoek Medewerkerstevredenheidsonderzoek Dit medewerkerstevredenheidsonderzoek bestaat uit een aantal standaard onderwerpen die vaak gebruikt worden in medewerkerstevredenheidsonderzoeken. Afhankelijk van de

Nadere informatie

Handleiding functioneringsgesprek voor medewerker en werkgever in uitvaartverzorging

Handleiding functioneringsgesprek voor medewerker en werkgever in uitvaartverzorging Handleiding functioneringsgesprek voor medewerker en werkgever in uitvaartverzorging In het functioneringsgesprek tussen medewerker en leidinggevende wordt aandacht besteed aan het functioneren van de

Nadere informatie

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten OPDRACHTFORMULIER Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent

Nadere informatie

Versie 10 juni 2015 Uitgave Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten

Versie 10 juni 2015 Uitgave Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten VERGADERTIPS Dit is een uitgave van het Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten. Het CBA ondersteunt de medezeggenschap en inspraak binnen Fontys Hogescholen en is betrokken bij: CMR, DMR-en, IMR-en, (G)OC

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

10 tips over besluitvorming

10 tips over besluitvorming 10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.

Nadere informatie

Checklist MTO voor OR-en

Checklist MTO voor OR-en Checklist MTO voor OR-en Wat is een MTO: Een medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) is een belangrijk instrument om een beeld te krijgen van wat medewerkers van de organisatie vinden, hoe zij in hun werk

Nadere informatie

Het betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E

Het betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E Het betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden.

Nadere informatie

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van

Nadere informatie

Communicatie onderzoek Team haarverzorging

Communicatie onderzoek Team haarverzorging Communicatie onderzoek Team haarverzorging Introductiebrief behorende bij de enquête over de interne communicatie Beste collega s, Gedurende het schooljaar doen wij ons uiterste best om de taken te vervullen

Nadere informatie

Help! Verzuim voorkomen

Help! Verzuim voorkomen TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is

Nadere informatie

Handleiding Vergadertechnieken

Handleiding Vergadertechnieken Handleiding Vergadertechnieken Zelfstudie en rapporteren Bij OGO leer je niet alleen via het actief deelnemen aan groepsdiscussies, maar ook via het individueel uitvoeren van zelfstudieopdrachten (ZSO).

Nadere informatie

Rapport: Delegeren is te leren.

Rapport: Delegeren is te leren. Rapport: Delegeren is te leren. Ingrid Jeuring, trainer, coach, spreker 1 Delegeren is te leren. Allereerst bedankt voor het downloaden van dit rapport. Het betekent dat je open staat voor ontwikkeling

Nadere informatie

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding 3 2 Belangrijke regels voor een vergadering 4 2.1 Vergaderregel 1: vergaderen doe je samen 4 2.1.2 Duidelijke regels helpen

Nadere informatie

Samen werken: het moet wel leuk blijven!!

Samen werken: het moet wel leuk blijven!! Samen werken: het moet wel leuk blijven!! Kwaliteitsproject in het kader van de AVG opleiding Door: Marian de Jeu Jaargroep 2007 s Heerenloo Midden Nederland Lokatie Apeldoorn Periode kwaliteitsproject:

Nadere informatie

Gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid

Gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid Gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid Deze gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid is gemaakt door Berenschot in opdracht van A+O in het kader van het Sectorplan Metalektro. Inleiding Deze gesprekswijzer

Nadere informatie

Functioneringsgesprek

Functioneringsgesprek Naam van het instrument Onderdeel van Functioneringsgesprek Aandachtsgebied functioneren en beoordelen Inleiding Een functioneringsgesprek dat regelmatig (bijvoorbeeld een keer per jaar) wordt gehouden,

Nadere informatie

*** KWALITEITSDOCUMENT KINDEROPVANG SNOOPY ***

*** KWALITEITSDOCUMENT KINDEROPVANG SNOOPY *** Titel: Overlegvormen *** KWALITEITSDOCUMENT KINDEROPVANG SNOOPY *** Document code: 5.25 Soort document: Procedure Aantal pagina s: 12 (incl. bijlagen van 8 pag.) Aantal bijlagen: 8 Status: Vastgesteld

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

Van start in de ondernemingsraad

Van start in de ondernemingsraad Van start in de ondernemingsraad Inleiding Dit stuk is een handreiking voor startende ondernemingsraden. De volgende onderwerpen komen aanbod: Na de verkiezingen Taakverdeling in de OR; Vaststellen van

Nadere informatie

GEDRAGSCODE MEDEWERKERS (ONDERLING) AMBIQ

GEDRAGSCODE MEDEWERKERS (ONDERLING) AMBIQ GEDRAGSCODE MEDEWERKERS (ONDERLING) AMBIQ Inleiding Deze gedragscode dient voor werknemers onderling. Daarnaast kent Ambiq een gedragscode voor de bejegening van haar cliënten. Ambiq hecht veel waarde

Nadere informatie

Binnen het functioneringsgesprek is ook ruimte om de behoefte of noodzaak van een opleiding te bespreken en daarop actie te ondernemen.

Binnen het functioneringsgesprek is ook ruimte om de behoefte of noodzaak van een opleiding te bespreken en daarop actie te ondernemen. Leidraad Consult over: het functioneringsgesprek Functioneringsgesprekken verlopen vaak problematisch. Zowel leidinggevenden als medewerkers zien er nogal eens tegenop en zijn achteraf teleurgesteld over

Nadere informatie

Handleiding. Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Colofon

Handleiding. Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Colofon Handleiding Werkoverleg werkt! Colofon Deze uitgave maakt deel uit van Zo werk je prettiger, een voorlichtingscampagne van de Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS). Deze

Nadere informatie

Gerichte acties mogelijk maken door werkdruksignalen aan de volgende vijf stuurknoppen te koppelen.

Gerichte acties mogelijk maken door werkdruksignalen aan de volgende vijf stuurknoppen te koppelen. Medewerkers Leidinggevenden Wat is het: Beelden van Werkdruk is een hulpmiddel om werkdruksignalen te ordenen en een opstap te maken naar concrete acties. Doel: Gerichte acties mogelijk maken door werkdruksignalen

Nadere informatie

Leerlingenraad december 2017

Leerlingenraad december 2017 Leerlingenraad december 2017 Inleiding Sinds 2006 zijn scholen (bij wet) verplicht om een bijdrage te leveren aan burgerschapsvorming. Op Het Kompas werken we met de methode De Vreedzame School. De Vreedzame

Nadere informatie

reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal

reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal Dit is een eerste opzet van het reglement van de Dorendal. Op 7 februari 2013 zal de leerlingenraad voor het eerst bij elkaar komen en dit reglement bespreken.

Nadere informatie

HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit

HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit Tips en trucs: werkplekbegeleider Tips om tot een goede invulling van de Week van de Mobiliteit

Nadere informatie

Meten en oplossen! Werkdrukinstrument voor de detailhandel

Meten en oplossen! Werkdrukinstrument voor de detailhandel Meten en oplossen! Werkdrukinstrument voor de detailhandel COLOFON Dit is een uitgave van de Commissie Sociale en Onderwijsaangelegenheden van het Hoofdbedrijfschap (HBD). Het HBD is een samenwerkingsverband

Nadere informatie

Handleiding Verbetercheck in teams

Handleiding Verbetercheck in teams Handleiding Verbetercheck in teams Praktisch hulpmiddel om de Verbetercheck in een team toe te passen 22 maart 2011 Betrokken partijen: Teksten en advies: Huub Pennock en Alex van der Wal 1 Inleiding De

Nadere informatie

MOTIVATIE-ONDEZOEK MEDEWERKERS

MOTIVATIE-ONDEZOEK MEDEWERKERS MOTIVATIE-ONDEZOEK MEDEWERKERS Instructie voor het invullen van de vragenlijst: Deze vragenlijst bestaat uit vijf modules: Module 1: De samenwerking tussen medewerkers en collega s binnen het eigen team

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Whitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER. Communicatie. op de werkvloer. 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren!

Whitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER. Communicatie. op de werkvloer. 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren! Whitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER Communicatie op de werkvloer 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren! Een organisatie is zo goed als de kwaliteit van de onderlinge communicatie.

Nadere informatie

Definitiefase fase 2

Definitiefase fase 2 Definitiefase fase 2 Nu dat jullie als projectteam de startnotitie af hebben, kunnen jullie beginnen met de volgende fase: jullie gaan de startnotitie uitbreiden tot een projectplan en jullie gaan de rollen

Nadere informatie

Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid

Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid pagina van 5 Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid Versie 4. VERVALLEN - Vervangen door RI&E en Preventiemedewerker (alle branche) Deelbranche(s) Camper en Caravan Algemene beschrijving & doelstelling

Nadere informatie

Leerlingenraad. de Plantage

Leerlingenraad. de Plantage Leerlingenraad de Plantage Wat is de leerlingenraad (LR)? De leerlingenraad is een vertegenwoordiging van leerlingen uit de groepen 6 t/m 8. De vertegenwoordigers worden gekozen uit- en door de leerlingen

Nadere informatie

werkboek voor de wonenbranche werkoverleg

werkboek voor de wonenbranche werkoverleg v e r m i n d e r e n w e r k d r u k werkboek voor de wonenbranche werkoverleg i Inhoud verminderen werkdruk 2 Voorwoord Leeswijzer Wat is werkoverleg? Waarom is werkoverleg belangrijk? 3 1 Hoe organiseer

Nadere informatie

COMMUNICATIE BIJ VERANDERING

COMMUNICATIE BIJ VERANDERING COMMUNICATIE BIJ VERANDERING Ideeën en tips voor leidinggevenden Communicatie bij verandering Ideeën en tips voor leidinggevenden 2 Inleiding Stilstand is achteruitgang. Wie leiding geeft, weet hoe belangrijk

Nadere informatie

Online onderzoek Uw werknemers

Online onderzoek Uw werknemers Toelichting Online onderzoek In dit bestand vindt u een inspirerende voorbeeldvragenlijst voor een werknemertevredenheid onderzoek! De vragenlijst is bedoeld als hulpmiddel bij het opstellen van uw eigen

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Opdracht Weg met seksuele uitbuiting van kinderen in toerisme

Opdracht Weg met seksuele uitbuiting van kinderen in toerisme Lesmateriaal Kindersekstoerisme Opdracht Weg met seksuele uitbuiting van kinderen in toerisme Opdracht voor 4 personen HBO ECPAT Nederland ECPAT wereldwijd actief ter bescherming van kinderen tegen seksuele

Nadere informatie

In 5 stappen een werkoverleg houden dat wél het verschil maakt

In 5 stappen een werkoverleg houden dat wél het verschil maakt In 5 stappen een werkoverleg houden dat wél het verschil maakt Vergaderen, je hebt er vaak geen zin in. Toch is het belangrijk om af en toe belangrijke zaken met elkaar als team te bespreken. Met deze

Nadere informatie

Het hoe en waarom van Personeelsgesprekken

Het hoe en waarom van Personeelsgesprekken Het hoe en waarom van Personeelsgesprekken Personeelsgesprekken Het personeelsgesprek (ook wel functioneringsgesprek) is een belangrijk instrument dat ingezet kan worden voor een heldere arbeidsverhouding

Nadere informatie

Deelnemen aan een 30vergadering

Deelnemen aan een 30vergadering DC Deelnemen aan een 30vergadering 1 Inleiding Als helpende zorg en welzijn zul je regelmatig deelnemen aan een vergadering. Bijvoorbeeld omdat cliënten besproken worden, of omdat taken verdeeld worden.

Nadere informatie

Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E.

Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E. Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E. Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden

Nadere informatie

2b. Individueel jaargesprek Format leidinggevende

2b. Individueel jaargesprek Format leidinggevende 2b. Individueel jaargesprek Format leidinggevende 1 Introductie Doel Afstemming tussen de ontwikkelwensen en kwaliteiten van de medewerker en de ontwikkeling en doelstelling van de afdeling (juiste persoon

Nadere informatie

Workshop Aandacht voor gewenst gedrag: hoe hoort het eigenlijk?

Workshop Aandacht voor gewenst gedrag: hoe hoort het eigenlijk? Workshop Aandacht voor gewenst gedrag: hoe hoort het eigenlijk? Donderdag 15 november 2018 Agenda en even voorstellen Onderwerpen workshop: Aandacht voor gewenst gedrag Belangrijke voorwaarden Preventie

Nadere informatie

Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen

Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen Werkoverleg werkt! Opleidingsmodule Coachend Leidinggeven Tweedaagse cursus voor alle leidinggevenden: voorlieden, objectleiders en rayonleiders. De cursus wordt op

Nadere informatie

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte Over deze toolkit Welkom in het huis van persoonsgerichte zorg! Zoals je ziet is het huis nog in

Nadere informatie

Werk- en jaarplan. Medezeggenschapsraad. Julianaschool

Werk- en jaarplan. Medezeggenschapsraad. Julianaschool Werk- en jaarplan Medezeggenschapsraad Julianaschool 2013-2014 Inleiding In voorliggend plan blikt de medezeggenschapsraad van de Julianaschool vooruit op de dingen die gaan komen in het cursusjaar 2013/2014.

Nadere informatie

)*.-2%* Thema TEAM. Module 3: Feedback geven en ontvangen "#$%&%&'()*$)+%&'(,-.$'*'%/)+-(,#*0-//%*&$1/

)*.-2%* Thema TEAM. Module 3: Feedback geven en ontvangen #$%&%&'()*$)+%&'(,-.$'*'%/)+-(,#*0-//%*&$1/ Thema TEAM Module 3: Feedback geven en ontvangen Voorbeeld van het begin van de training feedback geven en ontvangen Feedback geven en ontvangen Het geven van effectieve feedback is een waardevol hulpmiddel

Nadere informatie

SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL

SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL Bij werken, zowel betaald als vrijwillig, hoort leiding krijgen of leiding geven. De vraag wat effectief leiderschap is houdt dan ook veel mensen bezig. De meningen hierover

Nadere informatie

Medewerkersbetrokkenheid en medezeggenschap bij bibliotheken. Ervaringen uit de praktijk

Medewerkersbetrokkenheid en medezeggenschap bij bibliotheken. Ervaringen uit de praktijk Medewerkersbetrokkenheid en medezeggenschap bij bibliotheken Ervaringen uit de praktijk BibliotheekWerk Bezoekadres Lange Voorhout 9-13 2514 EA Den Haag Postadres Postbus 556 2501 CN Den Haag T 070-376

Nadere informatie

Inhoud: 1. Inleiding. 3.6 Tips voor een goede MR- en overlegvergadering

Inhoud: 1. Inleiding. 3.6 Tips voor een goede MR- en overlegvergadering Inhoud: 1. Inleiding 3.6 Tips voor een goede MR- en overlegvergadering Tip 1: Maak een agenda Tip 2: Wees kritisch m.b.t. het aanstellen van een voorzitter en secretaris Tip 3: Geef alle relevante informatie

Nadere informatie

Handleiding functioneringsgesprekken voor kosters en kosters-beheerder

Handleiding functioneringsgesprekken voor kosters en kosters-beheerder Handleiding functioneringsgesprekken voor kosters en kosters-beheerder 1. Inleiding Een arbeidsorganisatie wordt gevormd door de mensen die daarin werkzaam zijn. Mensen die met elkaar samenwerken om een

Nadere informatie

Rapport Duurzame Inzetbaarheid

Rapport Duurzame Inzetbaarheid Rapport Duurzame Inzetbaarheid Naam Adviseur Piet Pieterse Reinier van der Hel Datum 31-08-2015 Inleiding Duurzame inzetbaarheid is talenten optimaal benutten, gezond en met plezier werken, nu en in de

Nadere informatie

Bedrijfseigen VGM-voorlichting en -instructie

Bedrijfseigen VGM-voorlichting en -instructie Bedrijfseigen VGM-voorlichting en -instructie Bij vraag 3.5 van de VCA2005/5.1 wordt gezocht naar het antwoord op de vraag of het bedrijf een bedrijfseigen VGM-voorlichting en instructie heeft opgesteld.

Nadere informatie

Beleid neringsgesprekken

Beleid neringsgesprekken Beleid neringsgesprekken Functioneringsgesprekken 4.5.0 Vooraf 1. Regels Binnen de Stichting Prot. Chr. SO/VSO te Ommen eo hanteren we de volgende regels m.b.t. het beleid functioneringsgesprekken: De

Nadere informatie

Introductie 1. Waarvoor hebben de studenten een mentor nodig? 2. Wie kan mentor worden? Iemand die:

Introductie 1. Waarvoor hebben de studenten een mentor nodig? 2. Wie kan mentor worden? Iemand die: Mentor informatie Introductie Het Mentoringprogramma is voor studenten die een begeleidingsvraag hebben. Deze begeleidingsvraag kan zeer divers van aard zijn en heeft te maken met schoolse-, persoonlijke

Nadere informatie

Gastouderbureau SharedCare. Informatiebrochure

Gastouderbureau SharedCare. Informatiebrochure Gastouderbureau SharedCare Informatiebrochure Werkwijze gastouderbureau SharedCare Inhoudsopgave 1. INLEIDING 1.1 Nieuwe koppelingen 1.2 INTAKEGESPREK GASTOUDER 1.3 INTAKEGESPREK VRAAGOUDER 1.4 KOPPELINGSGESPREK

Nadere informatie

6 Coaching van de cliënt

6 Coaching van de cliënt 6.1 6 Coaching van de cliënt De begeleiding of coaching op de werkvloer is afhankelijk van de noden van de cliënt én van de noden van de collega s en werkgever. Samen starten op de stage/ tewerkstelling

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

Mats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.

Mats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.

Nadere informatie

Doelstelling van deze enquete

Doelstelling van deze enquete Doelstelling van deze enquete Het inzichtelijk maken van de bestaande interne communicatiestructuur, de tevredenheid daarover en de mogelijkheden tot verbeteringen. Algemene vragen: - Welke afdeling werkt

Nadere informatie

o Gericht op verleden o Focus op oordelen o Eenrichtingsverkeer o Passieve bijdrage van de medewerker o Gericht op formele consequenties

o Gericht op verleden o Focus op oordelen o Eenrichtingsverkeer o Passieve bijdrage van de medewerker o Gericht op formele consequenties Het zorgen voor een goede basis. Elk bedrijf wil een goed resultaat halen. Dat lukt beter als u regelmatig met uw medewerkers bespreekt hoe het gaat, hoe dingen beter zouden kunnen en wat daarvoor nodig

Nadere informatie

Binden & Boeien van medewerkers

Binden & Boeien van medewerkers Binden & Boeien van medewerkers Slimmer omgaan met (eigen) talent Uit de praktijk van het installatietechnische middenbedrijf Bron: http://www.slimmerscholen.otib.nl/def_versies_txt/4_binden_en_boeien_26-8-08.pdf

Nadere informatie

Handleiding. Functioneringsgesprekken. Zo werk je prettiger!

Handleiding. Functioneringsgesprekken. Zo werk je prettiger! Handleiding Functioneringsgesprekken Zo werk je prettiger! Functioneringsgesprekken: de moeite waard! Aandacht. Goede communicatie. Op de werkvloer heel belangrijk. Medewerkers voelen zich meer betrokken,

Nadere informatie

EmployabilityDriver. Waarom een strategische discussie over employability beleid?

EmployabilityDriver. Waarom een strategische discussie over employability beleid? EmployabilityDriver Waarom een strategische discussie over employability beleid? We weten al een tijd dat door vergrijzing en ontgroening de druk op de arbeidsmarkt toeneemt. Het wordt steeds belangrijker

Nadere informatie

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden zeker gedeeltelijk niet 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Voor discussies heb ik geen tijd, ík beslis. Medewerkers met goede voorstellen

Nadere informatie

Concept. 1. Met betrekking tot de inhoud van het werk/werkzaamheden, hoe tevreden bent u over:

Concept. 1. Met betrekking tot de inhoud van het werk/werkzaamheden, hoe tevreden bent u over: Vragenlijst Medewerkertevredenheidonderzoek MTO - Referentie: RHTC4XPRVL Bedankt voor het meedoen aan dit medewerkerstevredenheidsonderzoek. Met uw antwoorden zal uw werkgever proberen (nog) beter op uw

Nadere informatie

Pagina 1 van 5. Vastgesteld

Pagina 1 van 5. Vastgesteld Pagina 1 van 5 Vastgesteld Dunamare Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad Locatie Ichthus Lyceum Driehuis Aanwezig GMR J. Kuin (voorzitter), J. Galesloot (secr.), R. de Groot, K. de Schipper, U. Wyder,

Nadere informatie

: Danny Groenenboom, Monique Markus, Dion van Bladel, Dieke Maatman, Els Albronda, Marije Luiten, Sonja Heeren en Hetty de Waal

: Danny Groenenboom, Monique Markus, Dion van Bladel, Dieke Maatman, Els Albronda, Marije Luiten, Sonja Heeren en Hetty de Waal Medezeggenschapsraad Notulen MR vergadering Aanwezig Notulist Gast : Danny Groenenboom, Monique Markus, Dion van Bladel, Maatman, Els Albronda, Marije Luiten, Sonja Heeren en Hetty de Waal : Maatman :

Nadere informatie

- Met zorgboerderij worden ook de tuinderij, winkel, bakkerij of kaasmakerij bedoeld.

- Met zorgboerderij worden ook de tuinderij, winkel, bakkerij of kaasmakerij bedoeld. Hieronder volgen drie voorbeelden van deelnemer tevredenheid vragenlijsten. Vragenlijst Tevredenheid deelnemers zorgboerderijen Versie voor deelnemers (1) Toelichting bij het invullen van de vragenlijst

Nadere informatie

Thermometer. Selectie 1: (Deelnemers in selectie: 3) Geslacht Vrouw. Ensize Marketing Ensize Marketing

Thermometer. Selectie 1: (Deelnemers in selectie: 3) Geslacht Vrouw. Ensize Marketing Ensize Marketing Thermometer Selectie 1: (Deelnemers in selectie: 3) Geslacht Vrouw 5 van 5 hebben de analyse afgerond (100 %) Datum analyse: 7-3-2018 Datum van afdrukken: 8-3-2018 - - - Inhoudsopgave 3 Inleiding 4 Overzicht

Nadere informatie

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Organisatie Januari 2012 nvt 18 Januari 2012 Zelfevaluatie Raad van Toezicht Organisatie/Zelfevaluatie Inhoudsopgave 1. PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD

Nadere informatie

Handleiding voor het Beoordelingsgesprek

Handleiding voor het Beoordelingsgesprek Handleiding voor het Beoordelingsgesprek Inhoud Pagina 1. Inleiding 3 2. Doel en achtergrond van het beoordelingsgesprek 3 3. De beoordelingsprocedure Stap 1: het voorlopig invullen van het Ontwikkelingsformulier

Nadere informatie

Enquête onder de vrijwilligers van de Gemiva-SVG Groep 2010

Enquête onder de vrijwilligers van de Gemiva-SVG Groep 2010 Enquête onder de vrijwilligers van de Gemiva-SVG Groep 2010 De Gemiva-SVG Groep heeft ruim 900 vrijwilligers die op zeer uiteenlopende momenten hun diensten verlenen bij activiteiten voor mensen met een

Nadere informatie

Het jaargesprek. PPM/Floris en Vinke. 1 De term jaargesprek is ontleend aan de Academische Ziekenhuizen. Hier is het jaargesprek in 1998

Het jaargesprek. PPM/Floris en Vinke. 1 De term jaargesprek is ontleend aan de Academische Ziekenhuizen. Hier is het jaargesprek in 1998 Het jaargesprek Definitie van een jaargesprek Een jaargesprek is een jaarlijks formeel gesprek tussen een werkgever en een medewerker. In het jaargesprek worden alle onderwerpen besproken die te maken

Nadere informatie

Communiceren met de achterban

Communiceren met de achterban 1 Communiceren met de achterban Je wilt weten hoe je het beste communiceert met de achterban. Je wilt direct aan de slag en snel resultaten. Je hebt een hoe-vraag. Zoals iedereen. Maar als je werkelijk

Nadere informatie

Samenwerking OR met de preventiemedewerker is meer dan een wettelijk voorschrift.

Samenwerking OR met de preventiemedewerker is meer dan een wettelijk voorschrift. Samenwerking OR met de preventiemedewerker is meer dan een wettelijk voorschrift. Vrijwel alle organisaties hebben een preventiemedewerker, ook wel arbo-coordinator, manager Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM),

Nadere informatie

Verslag oudercommissie 12 juni 2014

Verslag oudercommissie 12 juni 2014 Verslag oudercommissie 12 juni 2014 Metagegevens Leden (aanwezig) Ouder Ouder Ouder John Menge (voorzitter) Jolanda van Weeren (notulist) Monica da Silva Fabeiro (penningmeester) Leden (afwezig) Ouder

Nadere informatie

2a. Individueel jaargesprek Format medewerker

2a. Individueel jaargesprek Format medewerker 2a. Individueel jaargesprek Format medewerker 1 Introductie Vraagt u zich ook wel eens af doe ik in mijn werk de dingen waar ik goed in ben en waar ik plezier in heb, heb ik een goede werk/privé balans

Nadere informatie

2. Overdracht naar collega s: gehele dag door overdracht naar collega s en noteren van afspraken.

2. Overdracht naar collega s: gehele dag door overdracht naar collega s en noteren van afspraken. 4.1 Personeelsbeleid: 1.5.6 teamwerk 1 van 7 TEAM WERKINSTRUCTIES COMMUNICATIE: Communicatie vinden wij erg belangrijk zowel tussen pm-ers en ouders, ouders onderling maar ook tussen pm-ers onderling.

Nadere informatie

Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA

Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA Het ervaringsverhaal Start met vragen aan u, kort SITA algemeen Laaggeletterdheid bij SITA Afronding met vragen aan u 2 Vraag 1 Heeft u medewerkers

Nadere informatie

Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen

Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen Verantwoordelijk Als zelfsturend team ben je zelf verantwoordelijk voor de zorg en de organisatie daarvan. In de meeste organisaties krijgen

Nadere informatie

Een werkgever is ook verplicht zich aan allerlei wetten te houden. Een van die wetten is de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg de Arbo-wet.

Een werkgever is ook verplicht zich aan allerlei wetten te houden. Een van die wetten is de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg de Arbo-wet. Arbo Inhoud Arbowet Als werknemer in een winkel heb je samen met de werkgever afspraken genaakt over het werk dat je doet. Dat zijn niet de enige regels waaraan een bedrijf zich moet houden. We gaan het

Nadere informatie

AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT HANDLEIDING JANUARI 2015, VERSIE

AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT HANDLEIDING JANUARI 2015, VERSIE AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT HANDLEIDING JANUARI 2015, VERSIE 2015-2 AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT HANDLEIDING Voor u ligt de Agrifirm Performance Management Handleiding. De handleiding geeft een

Nadere informatie

Solidariteit DE KERNWAARDEN

Solidariteit DE KERNWAARDEN Integer gedrag Samen zorgen voor een prettig woon-, werk- en leefklimaat Openheid, respect en eerlijkheid voor goede zorg Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé is een sociale organisatie waar mensen met

Nadere informatie

Stelling 2 De SWOT analyse is oorspronkelijk bedoeld als analyse-instrument om te analyseren hoe organisaties of afdelingen functioneren.

Stelling 2 De SWOT analyse is oorspronkelijk bedoeld als analyse-instrument om te analyseren hoe organisaties of afdelingen functioneren. Oefenvragen Management Assistent A - Persoonlijke Effectiviteit 1. Wat is de kracht van de 360 graden feedback methode? A. Doordat u een bepaalde positie inneemt binnen de cirkel, bijvoorbeeld Boven-Samen

Nadere informatie