Eurobarometer van het Europees Parlement (EB/EP 84.1) Parlemeter Deel II ANALYTISCH OVERZICHT

Transcriptie

1 Directoraat-generaal Communicatie Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, 30 november 2015 Eurobarometer van het Europees Parlement (EB/EP 84.1) Parlemeter Deel II ANALYTISCH OVERZICHT Toepassingsgebied: Doelgroep: Methodologie: Veldwerk: EU28 ( EU-burgers) Europeanen van minstens 15 jaar oud Face-to-face (CAPI) september 2015, TNS opinion Inleiding... 2 I. EUROPEANEN EN DE EUROPESE UNIE A.INTERESSE IN EUROPESE AANGELEGENHEDEN IN HET ALGEMEEN B.GEHECHTHEID, LIDMAATSCHAP EN VOORDELEN VAN HET EU-LIDMAATSCHAP Gehechtheid aan uw dorp/uw streek/uw land/de Europese Unie Lidmaatschap in de Europese Unie Voordelen van het lidmaatschap Redenen waarom het land de volgende zaken genoten heeft: C.DE (AL DAN NIET) TOEGEVOEGDE WAARDE VAN DE EUROPESE UNIE D.DE STEM VAN DE EUROPESE BURGERS Mijn stem telt mee De stem van ons land telt E.EUROPESE IDENTITEIT EN BURGERSCHAP Identiteit Burgerschap II. HET EUROPEES PARLEMENT A.INFORMATIE OVER HET EUROPEES PARLEMENT Herinnering door de media Indruk van het Europees Parlement Het zich op de hoogte voelen van de activiteiten van het Europees Parlement B.BEELD VAN, ROL VAN EN VERTROUWEN IN HET EUROPEES PARLEMENT Algemeen beeld van het Europees Parlement Rol van het Europees Parlement Vertrouwen in het Europees Parlement C.KENNIS VAN HET EUROPEES PARLEMENT Hoe het Europees Parlement werkt De besluitvormingsprocedure van het Europees Parlement Algemene kennis van het Europees Parlement D.POLITIEKE PRIORITEITEN EN WAARDEN Prioritaire beleidsmaatregelen De waarden van het Europees Parlement... 90

2

3 Opgelet Onderzoeksresultaten zijn schattingen waarvan de juistheid, bij overigens gelijke omstandigheden, afhankelijk is van de omvang van de steekproef en het waargenomen percentage. Voor steekproeven van ca interviews (het gebruikelijke aantal per lidstaat) ligt het reële percentage, d.w.z. indien de hele bevolking was geïnterviewd, tussen de onderstaande betrouwbaarheidsgrenzen: Waargenomen percentages 10 % of 90 % 20 % of 80 % 30 % of 70 % 40 % of 60 % 50 % Betrouwbaarheidsgrenzen +/- 1,9 punten +/- 2,5 punten +/- 2,7 punten +/- 3,0 punten +/- 3,1 punten 1

4

5 Inleiding Wij publiceren vandaag het tweede deel van de jaarlijkse Parlemeter-enquête die in de 28 lidstaten van de Europese Unie werd gehouden. Het veldwerk werd tussen 19 en 29 september 2015 verricht door TNS Opinion. De publicatie van 14 oktober 2015, aan de vooravond van de Europese Raad, ging over de migratieproblematiek en over de economische en sociale toestand. Deze editie is specifiek gewijd aan het Europees Parlement, kwesties in verband met de gehechtheid aan en verbondenheid met de Europese Unie, Europese identiteit en burgerschap, politieke prioriteiten en waarden. Zoals steeds bij dit soort enquêtes moet bij de analyse ervan rekening worden gehouden met de Europese, de nationale en de internationale context waarin de interviews plaatsvonden. Op EU-niveau neemt de migratiegolf van de afgelopen maanden en de gevolgen ervan voor de Europese Unie en haar lidstaten een prominente plaats in. Op het nationale niveau herinneren we aan de verkiezingen van 20 september in Griekenland, de verkiezingsdebatten in Portugal en Polen en de regionale verkiezingen in Spanje en Oostenrijk. Op het internationale toneel wordt de actualiteit nog steeds beheerst door de situatie in het Midden-Oosten, en meer in het bijzonder de strijd tegen het terrorisme 1. Uit de analyse van de resultaten van de enquête blijkt dat bepaalde gebeurtenissen een duidelijke stempel hebben gedrukt op de antwoorden van de respondenten. Het gemiddelde van Europese lidstaten is een gewogen gemiddelde en de zes lidstaten met de meeste inwoners maken ongeveer 70% van dit gemiddelde uit. 1 Belangrijk te weten is dat de enquête werd gehouden vóór de dodelijke aanslagen van 13 november 2015 in Parijs. 2

6 Belangrijkste resultaten Duidelijk meer belangstelling voor de Europese politiek 54 % van de Europeanen verklaart "geïnteresseerd " te zijn in de Europese politiek in het algemeen. Dat is 11 procent meer dan in % (-11) is daarentegen "niet geïnteresseerd" in Europese politieke kwesties. Nationaal gezien is de belangstelling toegenomen in 25 lidstaten. Deze stijging is het duidelijkst merkbaar in Zweden (+27 punten), het Verenigd Koninkrijk (+20) en Estland (+19) ten opzichte van juni Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 13 De gehechtheid aan de Europese Unie zit in de lift De respondenten zijn veel sterker gehecht aan hun land, regio en stad dan aan de EU. Volgens de resultaten voelt 90 % zich gehecht aan zijn land, 88 % aan zijn stad of dorp en 88 % aan zijn regio. Hoewel de gehechtheid aan de EU minder uitgesproken is, verklaart tegenwoordig toch een absolute meerderheid gehecht te zijn aan de EU: 51 % (+6 in vergelijking met november 2014). Nationaal gezien nam dit aantal het afgelopen jaar toe in 23 lidstaten, en dan vooral in Litouwen met +14, Finland met +13, Nederland met +12 en België en het Verenigd Koninkrijk met +10 punten. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 16 De verbondenheid met de Europese Unie neemt toe, maar de verschillen tussen de lidstaten zijn groot 55 % (+1 in vergelijking met juni 2014) van de Europeanen meent dat het EU-lidmaatschap "een goede zaak" is. Tijdens het hoogtepunt van de economische en financiële crisis in 2011 was slechts 47 % die mening toegedaan. 28 % van de Europeanen (-1) vindt het "noch een goede noch een slechte zaak", en 15 % (+1) noemt het lidmaatschap van de EU een "slechte zaak". Nationaal gezien bedraagt het verschil tussen de lidstaten in sommige gevallen wel 48 procent, met name tussen Luxemburg, waar 82 % van de respondenten het "een goede zaak" vond, en Tsjechië, waar 34 % die mening deelde. In vergelijking met de Parlemeter-enquête van november-december 2014, is de duidelijkste positieve evolutie in de antwoorden op deze vraag op te merken in Griekenland (+12), het Verenigd Koninkrijk (+8) en Finland (+6). 3

7 In 10 landen werd een negatieve evolutie opgetekend: in Tsjechië en in Estland (-6 punten in beide landen), in Oostenrijk en in Roemenië (-4 in beide landen), in Bulgarije en in België (-2 in beide landen) en in Spanje, Polen, Duitsland en Luxemburg (telkens -1). Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 19 Dezelfde vaststelling geldt voor de voordelen van het EU-lidmaatschap: een duidelijke stijging op EU-niveau, maar grote verschillen tussen de lidstaten Gemiddeld vindt 60 % van de Europeanen dat hun land "voordelen heeft gehaald" uit het EU-lidmaatschap (+6 in vergelijking met juni 2013), terwijl een derde van mening is dat dat niet zo is (31 %, -6). Nationaal gezien was in 24 lidstaten een absolute meerderheid van de respondenten van mening dat hun land voordelen heeft gehaald uit het EU-lidmaatschap. In de overige vier landen was minder dan 50 % het daarmee eens: Cyprus, Italië, Oostenrijk en Bulgarije. Ook hier bestaan er grote verschillen tussen de lidstaten, van wel 51 procentpunt, gaande van 34 % in Cyprus tot 85 % in Litouwen en Luxemburg. In 25 lidstaten deed zich een positieve evolutie voor, met Portugal en Hongarije voorop (beide +14), gevolgd door Luxemburg en Spanje (beide +13) en het Verenigd Koninkrijk (+10). In 3 landen stellen we evenwel een stijging vast van het aantal respondenten dat meent dat zijn land geen voordelen uit het EU-lidmaatschap heeft gehaald: Bulgarije (+9), Slowakije (+3) en Litouwen (+1). Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 22 Om welke redenen heeft mijn land voordelen gehaald uit zijn lidmaatschap van de EU? In de ogen van de Europeanen zijn dit de drie belangrijkste redenen: 35 % denkt dat zijn land voordelen heeft gehaald uit zijn lidmaatschap van de EU omdat "de EU bijdraagt tot de economische groei" in zijn land. De hoogste resultaten zagen we in Nederland (54 %), Ierland (51 %), Duitsland, Litouwen en het Verenigd Koninkrijk (elk 46 %). 32 % noemt het feit "dat de EU ertoe bijdraagt dat de vrede bewaard en de veiligheid verhoogd wordt" als belangrijkste reden, met de hoogste percentages in Griekenland (51 %), Cyprus (50 %), Estland en Letland (elk 42 %) en Duitsland (40 %). 4

8 31 % vindt vooral "de samenwerking tussen zijn land en de andere EU-lidstaten" belangrijk. Nederland (60 %) en de drie Scandinavische landen laten de andere landen ver achter zich: Zweden (59 %), Finland (49 %) en Denemarken (48 %). Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 25 De Europese Unie: een meerwaarde, of niet? Voor de tweede keer in de Parlemeter is aan de Europeanen een vraag gesteld over de situatie van hun land als het niet tot de Europese Unie zou behoren. Aan hen is gevraagd of hun land "beter", "slechter" of "noch beter noch slechter" zou scoren op verschillende gebieden. De resultaten zijn stabiel gebleven tussen 2014 en Voor geen enkel van de voorgestelde vlakken was een meerderheid van de Europeanen ervan overtuigd dat hun land "beter" zou scoren als het niet tot de EU zou behoren. De meeste Europeanen denken met andere woorden dat hun land het niet beter zou doen buiten de EU op het vlak van: handel (51 %), industrie (47 %), economie (45 %), buitenlands beleid (44 %), wetenschappelijk onderzoek (44 %), werkgelegenheid (42 %), leefmilieu en bestrijding van de klimaatverandering (42 %), energie (39 %), landbouw (37 %), immigratie (34 %), inflatie en kosten van levensonderhoud (34 %). Op drie vlakken liggen de resultaten voor "beter" en "slechter" echter dicht bij elkaar, en in bepaalde landen behaalt "beter" buiten de EU een meerderheid. Op het gebied van landbouw denkt 35 % van de respondenten dat zijn land "beter" zou scoren, tegenover 37 % die denkt dat zijn land het "slechter" zou doen op dat vlak als het niet tot de EU zou behoren. In 11 lidstaten is er echter een meerderheid van de respondenten die vindt dat zijn land het "beter" zou doen als het zich buiten de EU zou bevinden. Op het vlak van immigratie is 32 % van mening dat zijn land "beter" zou scoren als het niet tot de EU zou behoren, tegenover 34 % die meent dat het "slechter" zou scoren. In 9 landen was een meerderheid van oordeel dat zijn land "beter" zou scoren zonder de EU. Tot slot is 31 % van de Europeanen de mening toegedaan dat zijn land "beter" zou scoren op het vlak van inflatie en de kosten van levensonderhoud als het niet tot de EU zou behoren, tegenover 34 % die denkt dat het "slechter" zou gaan. In 8 lidstaten koos een meerderheid voor het antwoord "beter". Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 28 5

9 Volgens de Europese burgers telt de stem van hun land op EU-niveau meer mee dan hun eigen stem Zes Europeanen op tien vinden dat de stem van hun land meetelt in de EU (61 %, -1 in vergelijking met juni 2013). 34 % gaat echter niet akkoord met die stelling. Daar staat tegenover dat 39 % van de respondenten (-2 in vergelijking met einde 2014) denkt dat zijn stem meetelt in de EU, tegenover 56 % (+3) die denkt dat zijn stem niet meetelt. Nationaal gezien is het gevoel dat de eigen stem meetelt in de EU toegenomen in 7 landen: Portugal (+5), Spanje en Italië (beide +4), Griekenland (+3), het Verenigd Koninkrijk (+2), Ierland en Finland (beide +1). Het gevoel dat de eigen stem meetelt in de EU is daarentegen afgenomen in 19 landen, met name in België (-11), in Slowakije en Polen (beide -10), in Tsjechië en in Zweden (beide -9). Tot slot is 63 % (+5 in vergelijking met eind 2014) van de Europeanen van mening dat zijn stem meetelt in zijn land, terwijl 35 % (-4) meent dat dit niet zo is. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 29 Wat de Europeanen verenigt, is belangrijker dan wat ze van elkaar scheidt Op Europees niveau gaat 72 % van de respondenten "akkoord" met deze stelling (= als in juni 2013), al loopt het verschil tussen de lidstaten op tot 27 punten, gaande van 60 % in Spanje tot 87 % in Zweden. In Zweden, Litouwen, Malta, Nederland en Finland zijn de antwoorden het positiefst, met percentages tussen 84 % en 87 %. 21 % van de Europeanen gaat dan weer "niet akkoord" (+1) met deze stelling. Dit antwoord werd populairder in 22 lidstaten. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 38 Het belangrijkste element in de vorming van de Europese identiteit: de waarden democratie en vrijheid De resultaten op EU-niveau lieten een stijging zien voor de waarden democratie en vrijheid (49 %, +2 in vergelijking met eind 2014), die daarmee het element blijven dat het vaakst werd genoemd door de respondenten. De eenheidsmunt (39 %, -1) is nog steeds het tweede vaakst genoemde element. Cultuur komt op de derde plaats (30 %, +2), gevolgd door geschiedenis (27 %, +3) en aardrijkskunde (19 %, +1), die even vaak werd genoemd als de successen van de Europese economie (19 %, -1). 6

10 Op het nationale niveau zien we dat de waarden democratie en vrijheid opklimmen in 12 lidstaten (met maximaal +7 punten) en dalen in 13 andere (met maximaal -7 punten). De eenheidsmunt, de euro, werd minder vaak gekozen in 19 landen, met de sterkste dalingen in Cyprus (-8), Hongarije (-7) en Tsjechië (-6). De andere elementen van de identiteit die daarna genoemd werden, boekten aanzienlijke vooruitgang op het niveau van de lidstaten: cultuur werd vaker genoemd in 20 lidstaten, geschiedenis in 16 lidstaten en aardrijkskunde in 18 lidstaten. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 41 Het element dat het Europees burgerschapsgevoel het meest versterkt: een geharmoniseerd sociaal welzijnssysteem Op Europees niveau zien we in vergelijking met het najaar van 2014 een duidelijke toename van het antwoord "Een Europees sociaal welzijnssysteem dat tussen de lidstaten is geharmoniseerd (gezondheid, onderwijs, pensioenen enz.)"(45 %, +13). Net zoals in 2014, is dit het element waar de Europeanen het eerst aan denken. Het tweede vaakst genoemde element heeft betrekking op een "Europese noodhulpdienst om internationale natuurrampen te bestrijden", dat ook vaker genoemd wordt dan voordien (28 %, +6). Op de derde plaats komt "naar elk EU-land kunnen verhuizen na uw pensionering en uw pensioen met u kunnen meenemen", met 26 % (-1). Na "een Europese identiteitskaart als aanvulling op nationale identiteitskaarten" (21 %, +1) volgt "een president van de EU die rechtstreeks door de burgers van alle lidstaten wordt gekozen" met 20 % van de antwoorden, 4 punten meer dan in Ook voor de volgende twee antwoorden werd een evolutie vastgesteld: "een Europese burgerschapscursus voor kinderen van de basisschoolleeftijd" (18 %, +3) en "deelnemen aan nationale debatten over de toekomst van Europa" (18 %, +7). Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 44 Respondenten herinneren zich opmerkelijk vaker in de media iets over het Europees Parlement te hebben gezien of gehoord Op Europees niveau heeft 66 % onlangs iets gezien of gehoord over het Europees Parlement (+8 ten opzichte van einde2014). Er zij opgemerkt dat het veldwerk plaatsvond tussen 19 en 29 september, te midden van de migratiegolf en kort na de Staat van de Unie van Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, in het Europees Parlement. 7

11 Reeds in november-december 2014, na de Europese verkiezingen en de benoeming van de nieuwe Europese Commissie, zagen we het aantal mensen dat zich herinnerde in de media iets over het Europees Parlement te hebben gezien of gehoord sterk stijgen Tegelijkertijd vormen Europeanen die aangeven zich niet te kunnen herinneren onlangs iets over het Europees Parlement te hebben gehoord nog slechts 33 % van de ondervraagden (-7 punten in vergelijking met eind 2014). Nationaal gezien nam het aantal mensen dat zich herinnerde in de media iets over het Europees Parlement te hebben gezien of gehoord toe in 25 lidstaten, met de sterkste stijgingen in Roemenië (+27), Griekenland (+16), Italië, Hongarije en Oostenrijk (telkens een stijging met 15 punten) en Slowakije (+14). In vergelijking met november-december 2014 ging dat aantal erop achteruit in 3 lidstaten: Slovenië (-12), Bulgarije (-7) en Frankrijk (-2). Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 47 Onder de respondenten die verklaren onlangs iets te hebben gezien of gehoord over het Europees Parlement, zijn de meningen over de indruk die zij daarvan kregen erg verdeeld Van de respondenten die verklaren onlangs in de pers iets te hebben gezien of gehoord over het EP (66 %), verklaart 35 % dat dit hen algemeen een negatieve indruk van het EP heeft gegeven, 33 % dit hen noch een positieve noch een negatieve indruk (spontaan antwoord) heeft gegeven en 30 % dat dit hen algemeen een goede indrukheeft gegeven. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 50 De Europeanen zijn slecht op de hoogte van de activiteiten van het Europees Parlement Het aantal Europeanen dat van mening is dat zij "goed geïnformeerd zijn" over de activiteiten van het Europees Parlement, is met 5 punten gestegen, tot 35 %, ten opzichte van eind % (-4) geeft echter aan "slecht geïnformeerd" te zijn over die activiteiten. Nationaal gezien is het aantal mensen dat zegt "goed geïnformeerd te zijn" gestegen in 23 lidstaten, en dan hoofdzakelijk in Zweden, waar dat aantal toenam met 12 punten, gevolgd door Nederland met +11 punten en Finland en Griekenland met elk + 10 punten. Tegelijkertijd neemt het aantal mensen dat aangeeft "niet goed geïnformeerd" te zijn over de activiteiten van het Europees Parlement af in 23 lidstaten. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 53 8

12 Het beeld dat de burgers hebben van het Europees Parlement gaat erop achteruit, in het bijzonder in de landen die het zwaarst te lijden hebben onder de gevolgen van de migratiecrisis Het beeld van het Europees Parlement is minder positief dan in november-december 2014: 24 % (-6) van de respondenten heeft een positief, en 46 % (+3) een neutraal beeld van het EP. Het aantal mensen dat een negatief beeld heeft van het EP, is met 4 punten gestegen tot 27 %. Nationaal gezien: een neutraal beeld overheerst in 27 van de 28 lidstaten; in 25 lidstaten neemt het positieve beeld af, en dat met wel -16 punten in Slowakije. het negatieve beeld wint terrein in 21 lidstaten, met wel +13 punten in Oostenrijk en Tsjechië. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 57 Volgens de Europeanen speelt het Europees Parlement momenteel een belangrijke rol, maar de meningen over de rol die het in de toekomst zou moeten spelen, lopen uiteen Wanneer hen werd gevraagd naar de huidige rol van het Europees Parlement, gaf 72 % van de Europeanen te kennen dat zij deze rol "belangrijk" achten (-4 in vergelijking met juni 2013), terwijl 21 % meent dat deze rol "niet belangrijk" is (+3). Op de vraag welke rol zij het Europees Parlement in de toekomst graag zouden zien spelen, antwoordde de meerderheid van de Europeanen nog steeds dat zij het EP graag een "belangrijkere rol" zouden zien spelen (44 %, -3 ten opzichte van eind 2014), al is dat aantal in 23 lidstaten afgenomen (met -18 in Polen, -17 in Portugal en Bulgarije, -15 in Slowakije, -14 in Litouwen en -13 in Hongarije). In 5 lidstaten is het aantal voorstanders van een belangrijkere rol gestegen, een stijging die het meest uitgesproken was in Duitsland (46 %, +11). De respondenten die zich spontaan uitspraken voor dezelfde rol zijn steeds talrijker (25 %, +13). De sterkste stijgingen voor dit antwoord waren te zien in Polen (+28), Slowakije (+27) en Estland (+25). Diegenen die het Parlement een "minder belangrijke" rol willen zien spelen, maken 21 % van de respondenten uit (-6). Nationaal gezien oogstte dit antwoord eveneens minder bijval in 24 lidstaten. In Zweden (29 %) daalde het met wel 20 punten in vergelijking met Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 60 9

13 Het vertrouwen in het Europees Parlement Op Europees niveau gaf 40 % van de respondenten aan vertrouwen te hebben in het Europees Parlement, terwijl 45 % zegt eerder geen vertrouwen te hebben. Als belangrijkste redenen voor dat vertrouwen, noemt deze 40 % van de respondenten: De beslissingen door het Europees Parlement worden op democratische wijze genomen, goed voor 32 %; De leden van het Europees Parlement zijn de meest aangewezen personen om beslissingen te nemen over kwesties die de hele EU aangaan, 26 %; Het Europees Parlement verdedigt de rechten van alle Europese burgers op een goede manier, met 23 % ; U bent in het algemeen voorstander van de EU (spontaan), goed voor 23 %. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 66 De respondenten die eerder geen vertrouwen hebben in het Europees Parlement (45 % van alle respondenten), dragen daarvoor de volgende redenen aan: Het Europees parlement is een ver-van-mijn-bed-show voor de gewone burger; met 39 %; U heeft geen vertrouwen in de leden van het Europees Parlement, met 21 %; U bent niet voldoende geïnformeerd over het Europees Parlement, met 20 %; Het Europees Parlement vertegenwoordigt uw visie op Europa niet op een goede manier, met 17 %; Beslissingen door het Europees Parlement hebben een negatief effect op de economische groei in ons land, met 17 %. Tot slot geeft 17 % van hen spontaan aan geen vertrouwen te hebben in politieke instituties en politici. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 72 De Europese burgers hebben over het algemeen nog steeds een goede kennis over het Europees Parlement 48 % (=) van de respondenten weet dat de leden van het Europees Parlement op grond van hun politieke richting in het EP zitten. Dat aantal is gestegen in 12 lidstaten ten opzichte van november-december % (+3) denkt dat zij er op grond van hun nationaliteit zitten. Het aantal ondervraagden dat niet weet op welke basis de parlementsleden in het EP zetelen is afgenomen en komt op 14% (-3). 10

14 38 % (-2 ten opzichte van eind 2014) van de Europeanen is van mening dat de besluiten van het Europees Parlement vooral worden genomen op basis van de politieke richting van de leden. Dit antwoord wordt door een meerderheid gegeven in 18 lidstaten. 32 % (-6) meent dat de besluiten worden genomen op basis van de belangen van de lidstaten waar de leden van het Europees Parlement vandaan komen. Dit antwoord wordt door een meerderheid gegeven in 7 lidstaten. Interessant is de algemene stijging van het aantal mensen dat spontaan zowel de politieke richting als de nationale belangen van de leden van het Europees Parlement noemt (20 % voor het antwoord "beide", +12). Dit antwoord werd vaker gekozen in 26 lidstaten, maar de grootste stijging zagen we in Estland, met +33 punten (38 %). De objectieve kennis van de Europeanen over het Europees Parlement blijft goed. Zij wordt gemeten aan de hand van de antwoorden op 4 vragen over de rechtstreekse verkiezing van het Europees Parlement, het aantal Parlementsleden per lidstaat, de manier waarop de Europese begroting en de Europese wetgeving worden vastgesteld. Op Europees niveau bedroeg het gemiddelde aantal juiste antwoorden 58 % (-1 sinds november-december 2014), tegenover gemiddeld 20 % (+1) foute antwoorden. Het percentage van de respondenten dat verklaarde het antwoord op deze vragen niet te weten, bleef in vergelijking met 2014 stabiel op 22 %. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 75 Een gemeenschappelijk immigratiebeleid dat uitgevoerd wordt in overleg met de landen van herkomst blijft terrein winnen als beleidsmaatregel die prioriteit zou moeten krijgen van het Europees Parlement "Armoede en sociale uitsluiting bestrijden" blijft veruit de eerste beleidsmaatregel waarvan de respondenten vinden dat hij prioriteit moet krijgen, al nam het aantal voorstanders licht af (51 %, -3 sinds november-december 2014). De Europese en internationale actualiteit blijft een sterke invloed uitoefenen op de beleidsmaatregelen die het Europees Parlement voorrang zou moeten geven. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat "een gemeenschappelijk immigratiebeleid dat uitgevoerd wordt in overleg met de landen van herkomst" op de tweede plaats komt, met 38 % in 2015 (+13 punten in één jaar tijd). Het immigratiebeleid kreeg aanzienlijk meer steun: met name in Estland en Hongarije werd dit antwoord opmerkelijk vaker genoemd (+29 in beide gevallen) evenals in Slowakije (+26), in Oostenrijk en Tsjechië (+23 in beide landen) en in Griekenland en Letland (+20 in beide landen). Ook voor twee andere beleidsmaatregelen werd een stijging opgetekend: "bestrijden van terrorisme, met respect voor individuele vrijheid" (+5) en "een veiligheids- en defensiebeleid dat de EU in staat stelt om het hoofd te bieden aan internationale crises" (+1). 11

15 Het "coördineren van beleid ten aanzien van economie, begrotingen en belasting", "een betere bescherming van de consument en de volksgezondheid" en "de strijd tegen klimaatverandering" waren enkele van de beleidsmaatregelen die daalden in prioriteit. Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 85 Wat de waarden betreft die het Europees Parlement vooral zou moeten verdedigen, oogsten vooral solidariteit tussen EU-lidstaten, solidariteit tussen de EU en ontwikkelingslanden en de dialoog tussen culturen en religies meer bijval "De bescherming van mensenrechten" (59 %, -1 sinds november-december 2014) blijft op Europees niveau de belangrijkste waarde. Op de tweede plaats volgt "vrijheid van meningsuiting", met 34 %. Zowel "gelijkheid tussen mannen en vrouwen" (-4) als "solidariteit tussen EU-lidstaten" (+2) werd door 32 % van de respondenten genoemd. Daarna zien we "solidariteit tussen de EU en ontwikkelingslanden" (23 %, +1), "de dialoog tussen culturen en religies" (21 %, +1), "de bescherming van minderheden" (18 %, =) en"de afschaffing van de doodstraf overal ter wereld" (11 %, -2). Zie tabellen (klik op het bladzijdenummer): bladzijde 90 Afdeling Analyse van de publieke opinie Jacques Nancy EPEurobarometer@europarl.europa.eu 12

16

17 I. EUROPEANEN EN DE EUROPESE UNIE A. INTERESSE IN EUROPESE AANGELEGENHEDEN IN HET ALGEMEEN 1) EU-gemiddelde 13

18 2) Nationale resultaten 14

19 3) Nationale evoluties 15

20

21 B. GEHECHTHEID, LIDMAATSCHAP EN VOORDELEN VAN HET EU- LIDMAATSCHAP 1. Gehechtheid aan uw dorp/uw streek/uw land/de Europese Unie 1) EU-gemiddelde 16

22 2) Nationale resultaten 17

23 3) Nationale evoluties De hiërarchie gebeurt op basis van de evolutie van het item «(ONS LAND)» 18

24 2. Lidmaatschap in de Europese Unie 1) EU-gemiddelde 19

25 2) Nationale resultaten 20

26 3) Nationale evoluties 21

27 3. Voordelen van het lidmaatschap 1) EU-gemiddelde 22

28 2) Nationale resultaten 23

29 3) Nationale evoluties 24

30 4. Redenen waarom het land de volgende zaken genoten heeft: 1) EU-gemiddelde Basis: respondenten die vinden dat hun land voordelen uit het EU-lidmaatschap gehaald heeft (60% van de totale steekproef op EU-vlak) 25

31 2) Nationale resultaten Basis: respondenten die vinden dat hun land voordelen uit het EU-lidmaatschap gehaald heeft (60% van de totale steekproef op EU-vlak) 26

32 Basis: respondenten die vinden dat hun land voordelen uit het EU-lidmaatschap gehaald heeft (60% van de totale steekproef op EU-vlak) 27

33 C. DE (AL DAN NIET) TOEGEVOEGDE WAARDE VAN DE EUROPESE UNIE 1) EU-gemiddelde 28

34

35 D. DE STEM VAN DE EUROPESE BURGERS 1. Mijn stem telt mee 1.1. Mijn stemt telt in ons land 1) EU-gemiddelde 29

36 2) Nationale resultaten 30

37 3) Nationale evoluties 31

38 1.2. Mijn stem telt mee in de Europese Unie 1) EU-gemiddelde 32

39 2) Nationale resultaten 33

40 3) Nationale evoluties 34

41 2. De stem van ons land telt 1) EU-gemiddelde 35

42 2) Nationale resultaten 36

43 3) Nationale evoluties 37

44

45 E. EUROPESE IDENTITEIT EN BURGERSCHAP 1. Identiteit 1.1. Wat Europese burgers verenigt / van elkaar scheidt 1) EU-gemiddelde 38

46 2) Nationale resultaten 39

47 3) Nationale evoluties 40

48 1.2. Aspecten die de Europese identiteit vorm geven 1) EU-gemiddelde 41

49 2) Nationale resultaten 42

50 3) Nationale evoluties Eerste vier genoemde items 43

51 2. Burgerschap 2.1. Elementen die het Europees burgerschapsgevoel zouden versterken 1) EU-gemiddelde 44

52 2) Nationale resultaten 45

53 3) Nationale evoluties Eerste vier genoemde items 46

54

55 II. HET EUROPEES PARLEMENT A. INFORMATIE OVER HET EUROPEES PARLEMENT 1. Herinnering door de media 1) EU-gemiddelde 47

56 2) Nationale resultaten 48

57 3) Nationale evoluties 49

58 2. Indruk van het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde Basis: respondenten die iets over het EP gelezen, gezien of gehoord hebben (66% van de totale steekproef op EU-vlak) 50

59 2) Nationale resultaten Basis: respondenten die iets over het EP gelezen, gezien of gehoord hebben (66% van de totale steekproef op EU-vlak) 51

60 3) Nationale evoluties * NG = niet gevraagd. De vraag werd bij de vorige vragenronde in dit land niet gesteld. Basis: respondenten die iets over het EP gelezen, gezien of gehoord hebben (66% van de totale steekproef op EU-vlak) 52

61 3. Het zich op de hoogte voelen van de activiteiten van het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde 53

62 2) Nationale resultaten 54

63 55

64 3) Nationale evoluties 56

65 B. BEELD VAN, ROL VAN EN VERTROUWEN IN HET EUROPEES PARLEMENT 1. Algemeen beeld van het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde 57

66 2) Nationale resultaten 58

67 3) Nationale evoluties 59

68 2. Rol van het Europees Parlement 2.1. Stand van zaken (vandaag de dag) 1) EU-gemiddelde 60

69 2) Nationale resultaten 61

70 3) Nationale evoluties 62

71 2.2. Wens (toekomst) 1) EU-gemiddelde 63

72 2) Nationale resultaten 64

73 3) Nationale evoluties 65

74 3. Vertrouwen in het Europees Parlement 3.1. Vertrouwen in het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde 66

75 2) Nationale resultaten 67

76 68

77 3.2. Redenen om het Europees Parlement te vertrouwen 1) EU-gemiddelde Basis: respondenten die geneigd zijn het Europees Parlement te vertrouwen (40% van de totale steekproef op EU-vlak) 69

78 2) Nationale resultaten Basis: respondenten die geneigd zijn het Europees Parlement te vertrouwen (40% van de totale steekproef op EU-vlak) 70

79 3) Nationale evoluties * NG = niet gevraagd. De vraag werd bij de vorige vragenronde in dit land niet gesteld. Basis: respondenten die geneigd zijn het Europees Parlement te vertrouwen (40% van de totale steekproef op EU-vlak) Eerste vier genoemde items 71

80 3.3. Redenen om het Europees Parlement niet te vertrouwen 1) EU-gemiddelde Basis: respondenten die geneigd zijn het Europees Parlement niet te vertrouwen (45% van de totale steekproef op EU-vlak) 72

81 2) Nationale resultaten Basis: respondenten die geneigd zijn het Europees Parlement niet te vertrouwen (45% van de totale steekproef op EU-vlak) 73

82 3) Nationale evoluties * NG = niet gevraagd. De vraag werd bij de vorige vragenronde in dit land niet gesteld. Basis: respondenten die geneigd zijn het Europees Parlement niet te vertrouwen (45% van de totale steekproef op EU-vlak) Eerste vijf genoemde items 74

83 C. KENNIS VAN HET EUROPEES PARLEMENT 1. Hoe het Europees Parlement werkt 1) EU-gemiddelde 75

84 2) Nationale resultaten 76

85 3) Nationale evoluties 77

86 2. De besluitvormingsprocedure van het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde 78

87 2) Nationale resultaten 79

88 3) Nationale evoluties 80

89 3. Algemene kennis van het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde 81

90 2) Nationale resultaten 82

91 83

92 3) Nationale evoluties 84

93 D. POLITIEKE PRIORITEITEN EN WAARDEN 1. Prioritaire beleidsmaatregelen 1) EU-gemiddelde 85

94 Eerste zes genoemde items 86

95 Laatste zes genoemde items 87

96 2) Nationale resultaten 88

97 3) Nationale evoluties Eerste zes genoemde items 89

98 2. De waarden van het Europees Parlement 1) EU-gemiddelde 90

99 91

100 2) Nationale resultaten 92

101 3) Nationale evoluties Eerste zes genoemde items 93