Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
|
|
- Julia van der Meer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Longitudinal study on the effects of maternal anxiety during pregnancy: Neuropsychological and neurophysiological examination of cognitive control in the adolescent offspring Proefschrift aangeboden tot het verkrijgen van de graad van Doctor in de Psychologie door Maarten Mennes Onder leiding van promotor Prof. Dr. Bea Van den Bergh copromotoren Prof. Dr. Lieven Lagae en Dr. Peter Stiers 2008
2
3 Met de gewaardeerde medewerking van Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Onderzoeksgroep Gezondheidspsychologie Faculteit Geneeskunde, Departement Vrouw en Kind, Afdeling Kinderneurologie Katholieke Universiteit Leuven (IMPH/06/GHW en IDO 05/010 EEG-fMRI) Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (G )
4
5 Voorwoord Maarten Mennes (2008). Voorwoord. In Longitudinal study on the effects of maternal anxiety during pregnancy: Neuropsychological and neurophysiological examination of cognitive control in the adolescent offspring. Unpublished doctoral dissertation, Katholieke Universiteit Leuven, Belgium. Abstract Bedankt, iedereen. V.1 Inleiding Hoewel het onderzoek waar deze verhandeling op voortbouwt reeds 20 jaar geleden begon, begon dit alles voor mij in mei 2003 in Graz, Oostenrijk, met een toevallige ontmoeting tussen Peter Stiers, één van mijn toenmalige stagebegeleiders en copromotor van mijn licentiaatsthesis, en Bea Van den Bergh, moeder van een longitudinale studie naar de effecten van angst tijdens de zwangerschap. Kende Peter niemand die interesse had om een doctoraat te maken met ERP en fmri over de gevolgen van angst tijdens de zwangerschap voor het kind? Vermoedelijk antwoordde Peter toen met de bekende, maar gevaarlijke woorden van wijlen Erik Vandenbussche: Daar ken ik de geknipte persoon voor, want enkele maanden later zat ik klaar om mijn tanden in dat onderzoek te zetten. i
6 ii Voorwoord Wanneer u deze zin leest, zijn we enkele verhuizingen, analyses, discussies en artikels later, en zal u tot de conclusie moeten komen dat het project dat iets meer dan vier jaar geleden begon, waarschijnlijk tot een goed einde werd gebracht. Aan hen die meer dan enkel dit voorwoord lezen om uit te maken of al het onderzoek uit die vorige jaren zinvol is geweest en of we nu echt een stap naar een betere wereld hebben gezet... In tegenstelling tot wat de door Maarten Mennes op de kaft van dit proefschrift suggereert, wil ik met dit voorwoord aantonen dat mijn doctoraat er niet zou zijn zonder de hulp van vele anderen. Een Antwerpse nek zonder stevig lijf eronder is toch net dat ietsje minder aantrekkelijk. V.2 Methode Om een beeld te krijgen van de verschillende personen die bijdroegen aan het onderzoek in dit proefschrift werden verschillende DANK- OVAs uitgevoerd. Bijdragen werden zonder restricties als significant beschouwd. V.3 Resultaten Tabel 1 geeft een overzicht van de personen die significant bijdroegen aan het onderzoek in dit proefschrift. Omwille van sterke correlaties tussen de deelnemers was het onmogelijk de specifieke bijdrage van elke persoon te berekenen. V.4 Discussie Uit alle volgende hoofdstukken in deze verhandeling zal duidelijk blijken dat er van de beschreven resultaten geen sprake zou zijn zonder de bereidwillige medewerking van de deelnemende adolescenten en hun
7 iii Tabel 1. Overzicht van personen die bijdroegen aan huidig onderzoek Persoon De deelnemende adolescenten en hun ouders Bea Van den Bergh, Lieven Lagae, Peter Stiers Alfons Marcoen, Stefan Sunaert, Paul van Hecke Willy Lens, Patricia Bijttebier, Rudi D Hooge, Ralf Krampe, Richard Ridderinkhof, Johan Wagemans Jan Buitelaar, Ralf Krampe, Odin Van der Stelt Merel Ackx, Norbert Börger, Paul Casaer, Leo de Sonneville, Jaap Oosterlaan, Veerle Stevens, Erik Vandenbussche, Jaap Van der Meere Wim De Clerq, Maarten De Vos, Katrien Vanderperren, Sabine Van Huffel, Bart Vanrumste, Anneleen Vergult Achtergrond Proefkonijnen Promotoren Promotoren van FWOproject G Leden van de doctoraatscommissie Leden van de doctoraatsjury Co-auteurs en adviseurs Leden van de werkgroep SCD-SISTA en het IDO project rond de integratie van EEG en fmri (IDO 05/010) Stefaan Van Gool Naïef scherpzinnig onderzoeker, licentiaatspromotor Birgit, Ivan, Jan Caroline, Ron, Silvia, Stefan Annick F., Annick M., Bart, Caroline, Ellen, Heidi, Jennifer, Karen M., Karen V.H., Michelle, Nikolai, Peter, Sven Annelies, Ariane, Sylvia Omer Van den Bergh, Katleen, Nele, Steven, Wan Li en de andere leden van het vroegere OSGW Migros-Evosoft-Ordina-Vipa, de Noordzee EEG-experten fmri-experten Bureaugenoten in de barak en op de 10de verdieping in Gasthuisberg Bureaugenoten in het Psychologisch Instituut Onderzoeksgroep Gezondheidspsychologie Katalysators
8 iv Voorwoord ouders! Op een vrije dag of zondagmorgen je haar vol EEG-gel laten kliederen of in een lawaaierige scanner komen liggen, getuigt van de nodige zelfopoffering in naam van de wetenschap. Niet te vatten in een tabel of analyse is het enthousiasme en de energie waarmee Bea Van den Bergh zich in haar onderzoeksactiviteiten (en vermoedelijk ook ver daarbuiten) stort. Als nieuwbakken promotor van een doctorandus legde je net dat ietsje meer druk om dingen tijdig af te krijgen, maar door je enthousiasme begreep ik (achteraf) telkens dat die extra inspanning de moeite waard was. Jouw Gewoon doen was meermaals nodig om me over bepaalde strepen te trekken en je streven om gegevens uit verschillende domeinen met elkaar in verband te brengen was het perfecte medicijn tegen het ontwikkelen van wetenschappelijke oogkleppen. Je was een ideale ruggengraat voor dit doctoraat. De onderzoeksobstakels die ik de afgelopen vier jaar tegenkwam, zou ik nooit overwonnen hebben zonder het stevig paar benen dat Peter Stiers onder die ruggengraat plaatste. In het begin had ik enkel controle over de voeten, maar gaandeweg liet je me meer en meer zelf beslissen over de weg die we zouden nemen, zolang ik maar de juiste argumenten op tafel legde. Je kon me op de juiste momenten doen stilstaan om zo de dingen beter te begrijpen. Er is volgens mij weinig waar je echt niets van weet en gelukkig voor mij en de anderen deel je die kennis graag uit. Bindweefsel tussen de benen, de ruggengraat, en mijn nek (en eigenlijk ook alle andere delen) is Lieven Lagae. Als hoofdpromotor van het FWO-project en co-promotor van de verhandeling volgde je het hele gebeuren van nabij. Voor een frisse kijk op onze hersenspinsels waren we bij jou aan het juiste adres. Je inspanningen om de rol van psychologen in de wereld van de geneeskunde te onderstrepen mogen niet onderschat worden en zouden velen tot voorbeeld moeten dienen. Bij jullie als promotoren kreeg mijn eigen inbreng een kans. Af en toe gepaard met het nodige duw- en trekwerk, maar net dat waren
9 236 References contours in the brain. Cerebral Cortex, 13, Zysset, S., Wendt, C., Volz, K., Neumann, J., Huber, O., & von Cramon, D. (2006). The neural implementation of multiattribute decision making: A parametric fmri study with human subjects. NeuroImage, 31,
10 List of Publications Mennes, M., Wouters, H., Lagae, L., & Stiers, P. (in preparation). A quick and comprehensive application of ICA to remove eye movement artifacts from ERP recordings. Mennes, M., Van den Bergh, B., Lagae, L., & Stiers, P. (in preparation). Antenatal maternal anxiety modulates to BOLD response in 20-year old adolescents during an endogenous cognitive control task. Mennes, M., Van den Bergh, B., Lagae, L., & Stiers, P. (submitted). Endogenous cognitive control and antenatal maternal anxiety: an ERP study in 17-year-olds. Van den Bergh, B., Mennes, M., Stiers, P., & Lagae, L. (submitted). Is exposure to prenatal maternal anxiety associated with specific deficits in cognitive control in adolescents with AD/HD? Wouters, H., Mennes, M., Lagae, L., & Stiers, P. (in revision). Event-related potential correlates of stimulus-driven alerting and orienting of attention. Brain and Cognition. Mennes, M., Wouters, H., Van den Bergh, B., Lagae, L., & Stiers, P. (accepted for publication). Detection and resolution of conflict: ERP correlates of complex human decision making. Psychophysiology. 237
11 238 List of Publications Mennes, M., Stiers, P., Lagae, L., & Van den Bergh, B. (2006). Antenatal maternal anxiety is associated with impairments in cognitive control: involvement of the orbitofrontal cortex. [Abstract] Early Human Development, 82, Mennes, M., Stiers, P., Lagae, L., & Van den Bergh, B. (2006). Long-term cognitive sequelae of antenatal maternal anxiety: involvement of the orbitofrontal cortex. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 30, Van den Bergh, B.R.H., & Mennes, M. (2006). The association between a mother s anxiety during pregnancy and self-regulation during adolescence. Kind en Adolescent, 27, Van den Bergh, B.R.H., Mennes, M., Stevens, V., van der Meere, M., Börger, N., Stiers, P., Marcoen, A. & Lagae, L. (2006). ADHD deficit as measured in adolescent boys with a continuous performance task is related to antenatal maternal anxiety. Pediatric Research, 59, Van den Bergh B.R.H., Mennes, M., Oosterlaan, J., Stevens, V., Stiers, P., Marcoen, A., & Lagae, L. (2005). High antenatal maternal anxiety is related to impulsivity during performance on cognitive tasks in 14- and 15- year- olds. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 29, Van den Bergh, B.R.H., Mulder, E.J.H.J., Mennes, M., & Glover V. (2005). Antenatal maternal anxiety and stress and the neurobehavioral development of fetus and child: links and possible mechanisms. A review. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 29, Mennes, M., Stiers, P., Vandenbussche, E., Vercruysse, G., Uyttebroeck, A., De Meyer, G., & Van Gool, S.W. (2005). Attention and information processing in survivors of childhood
12 239 acute lymphoblastic leukemia treated with chemotherapy only. Pediatric Blood and Cancer, 44, Mennes, M., Vandenbussche, E., Vercruysse, G., Uyttebroeck, A., De Meyer, G., & Van Gool, S.W. (2003). Neuropsychological Dysfunction after treatment of childhood acute lymphoblastic leukaemia [Abstract]. Medical and Pediatric Oncology, 41,
13
14
15
Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33187 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33187 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hidding, Elske Title: Neurocognitive mechanisms and vulnerability to autism and
Nadere informatie6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015
6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015 Het is al weer lang geleden dat jullie iets van ons hebben gehoord en dat komt omdat er veel is gebeurd. We hebben namelijk heel veel analyses kunnen doen op
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37815 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Kleibeuker, Sietske Willemijn Title: 'What Box?': behavioral, neuro-imaging, and
Nadere informatiePublications Bea R.H. Van den Bergh. I. Journal articles, international
Publications Bea R.H. Van den Bergh I. Journal articles, international Van den Bergh, B. (2010, in press). Some societal and historical scientific considerations regarding the mother-fetus relationship
Nadere informatie25 jaar whiplash in Nederland
25 jaar whiplash in Nederland Vanuit een fysiotherapeutisch perspectief Maarten Schmitt M.Sc 1 2 Fysiotherapeut & manueeltherapeut Hoofd van de Divisie Onderwijs Stichting Opleidingen Musculoskeletale
Nadere informatieHeeft een etiket wel voordelen voor uw kind? Heeft een etiket wel voordelen voor uw kind?
Ritalin maar er zijn ook bijwerkingen. Dit vindt ook kinderpsychiater van der Zuilen. Kinderpsychiater van der Zuilen: Onlangs is er vanuit de Universiteit van Amsterdam onderzoek gedaan naar de bijwerkingen
Nadere informatieDankwoord (Acknowledgements)
Dankwoord (Acknowledgements) Dit proefschrift was niet tot stand gekomen zonder de bijdrage van velen. Allereerst een woord van dank aan alle proefpersonen die door het invullen van vragenlijsten of deelname
Nadere informatieHet verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij
Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Een vergelijking van een depressieve en een niet-depressieve groep met Experience-Sampling-Method
Nadere informatieWelke Factoren hangen samen met Kwaliteit van Leven na de Kanker Behandeling?
Welke Factoren hangen samen met Kwaliteit van Leven na de Kanker Behandeling? Which Factors are associated with Quality of Life after Cancer Treatment? Mieke de Klein Naam student: A.M.C.H. de Klein Studentnummer:
Nadere informatieAppendices. Nederlandse samenvatting. Dankwoord. List of publications Bibliography Curriculum Vitae
Nederlandse samenvatting Appendices Dankwoord List of publications Bibliography Curriculum Vitae Mijn promoter, prof. dr. BFAM van der Laan. Beste Bernard, altijd heb ik prettig kunnen samenwerken met
Nadere informatiePsychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere
Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve
Nadere informatieMALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION
MALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden op gezag van de Rector Magnificus Dr. D. D. Breimer,
Nadere informatieVoorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel
Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Een onderzoek naar de invloed van cognitieve stijl, ziekte-inzicht, motivatie, IQ, opleiding,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45043 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Plak, R.D. Title: What works for whom? Differential genetic effects of early literacy
Nadere informatieDifferences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children
1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-
Nadere informatieAnxiety, fainting and gagging in dentistry: Separate or overlapping constructs? van Houtem, C.M.H.H.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Anxiety, fainting and gagging in dentistry: Separate or overlapping constructs? van Houtem, C.M.H.H. Link to publication Citation for published version (APA): van
Nadere informatieEffecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme
Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Developmental changes in cognitive control Smulders, S.F.A. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Developmental changes in cognitive control Smulders, S.F.A. Link to publication Citation for published version (APA): Smulders, S. F. A. (2017). Developmental changes
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 3. Mijn artfiact 3. Proces 4. Mijn beoordelingsblad en presentatie 5. Autotic Selfie eindproduct (ware grootte) 6
1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Mijn artfiact 3 Proces 4 Mijn beoordelingsblad en presentatie 5 Autotic Selfie eindproduct (ware grootte) 6 2 Autobiotic Selfie Inleiding De autobiotic selfie heeft mij heel
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18701 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Gent, Tiejo van Title: Mental health problems in deaf and severely hard of hearing
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieLize, bedankt voor de mooie cover en het opmaken van dit proefschrift, ik vind het prachtig geworden!
Velen van jullie zullen misschien gedacht hebben dat het er niet meer van zou komen. Nu het toch eindelijk zo ver is, wil ik de mensen bedanken die op enige wijze hebben bijgedragen aan dit proefschrift.
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieCognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety
Cognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety Uitgave in de RGOc-reeks, nummer 12 Copyright 2006 Peter C.A.M. den Boer, Groningen Cognitive self-therapy. A contribution
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/74052 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Winder, J.Y. Title: The UHDRS and UHDRS-FAP assessments in Huntington's disease
Nadere informatieEerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.
juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers
Nadere informatieUniversity of Groningen. On physical functioning after pediatric burns Disseldorp, Laurien Maria
University of Groningen On physical functioning after pediatric burns Disseldorp, Laurien Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite
Nadere informatieDankwoord (Acknowledgements)
Dankwoord (Acknowledgements) Dankwoord (Acknowledgements) 245 Het heeft even geduurd maar daar ligt hij dan eindelijk, de gedrukte versie van mijn proefschrift! Ik kan me nog als de dag van gisteren herinneren
Nadere informatieDankwoord. Mijn liefste, jouw steun is onontbeerlijk geweest om dit proefschrift mogelijk te maken. Bedankt voor alles.
149 Aan de totstandkoming van dit proefschrift hebben veel mensen een waardevolle bijdrage geleverd. Naast de steun van velen tijdens het onderzoek, wil ik de volgende personen met name bedanken. Prof.
Nadere informatieAANDACHT VOOR EMOTIEREGULATIE BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET ADHD
AANDACHT VOOR EMOTIEREGULATIE BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET ADHD Prof. dr. Roeljan Wiersema Universiteit Gent Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Onderzoeksgroep Ontwikkelingsstoornissen
Nadere informatieOuderbetrokkenheid: interviewschema
Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer
Nadere informatieEmotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: The Manager as a Resource.
Open Universiteit Klinische psychologie Masterthesis Emotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: De Leidinggevende als hulpbron. Emotional Job Demands, Vitality and Opportunities
Nadere informatieCURRICULUM VITAE LIST OF PUBLICATIONS
CURRICULUM VITAE LIST OF PUBLICATIONS Curriculum Vitae Curriculum Vitae Barbara Wilhelmina Cornelia Zwirs werd geboren op 3 oktober 1977 in Alphen aan den Rijn. Daar behaalde zij in 1995 haar Gymnasiumdiploma
Nadere informatiePositieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43530 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Stijntjes, M. Title: Interactions of cognitive and physical ageing Issue Date:
Nadere informatieDe Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.
RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede
Nadere informatieHet modererend effect van de moeder kind relatie op de effecten van prenatale blootstelling aan PCB s op de cognitieve ontwikkeling van het kind
Het modererend effect van de moeder kind relatie op de effecten van prenatale blootstelling aan PCB s op de cognitieve ontwikkeling van het kind The moderating effect of the mother child relation on the
Nadere informatieWillemien de Kleijn Maart 2012
Dankwoord 129 130 Dankwoord 131 In dit dankwoord maak ik graag gebruik van de gelegenheid om een aantal mensen hartelijk te bedanken voor hun bijdrage aan de totstandkoming van dit proefschrift. Allereerst
Nadere informatieZELF-DETERMINATIE THEORIE EN PSYCHISCH WELZIJN
ZELF-DETERMINATIE THEORIE EN PSYCHISCH WELZIJN Prof. Dr. Inge Antrop Dr. Katrijn Brenning MSc. Lana De Clercq Prof. Dr. Sarah De Pauw Ph.D. Lisa Dieleman Prof. Dr. Patrick Luyten Ph.D. Elien Mabbe Dr.
Nadere informatiefaculteit gedrags- en maatschappijwetenschappen Vroege ontwikkeling Motorische ontwikkelingspatronen bij jonge kinderen met ZEVMB
Datum 22-06-2015 1 Vroege ontwikkeling Motorische ontwikkelingspatronen bij jonge kinderen met ZEVMB Opzet en eerste resultaten Linda Visser Annette van der Putten Gertruud Schalen Bieuwe van der Meulen
Nadere informatieThe Measurement of Drivers Mental Workload. Dick de Waard
The Measurement of Drivers Mental Workload Dick de Waard 1996, Dick de Waard, Glimmen (Haren) All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted
Nadere informatieTestattitudes van Sollicitanten: Faalangst en Geloof in Tests als. Antecedenten van Rechtvaardigheidspercepties
Testattitudes van Sollicitanten: Faalangst en Geloof in Tests als Antecedenten van Rechtvaardigheidspercepties Test-taker Attitudes of Job Applicants: Test Anxiety and Belief in Tests as Antecedents of
Nadere informatieOnderzoek Alcohol en Zwangerschap
Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Mei 2011 - Nieuwsbrief Nr 2 Beste verloskundige en assistente, Dit is de tweede nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut voor
Nadere informatieThe downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care
The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care Annemiek T. Harder Studies presented in this thesis and the printing of this
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24307 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Broek, Colette van den Title: Optimisation of colorectal cancer treatment Issue
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Nadere informatieQuestion-Driven Sentence Fusion is a Well-Defined Task. But the Real Issue is: Does it matter?
Question-Driven Sentence Fusion is a Well-Defined Task. But the Real Issue is: Does it matter? Emiel Krahmer, Erwin Marsi & Paul van Pelt Site visit, Tilburg, November 8, 2007 Plan 1. Introduction: A short
Nadere informatieBRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE. Henrica Martina Antoinette de Bie
BRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE Henrica Martina Antoinette de Bie Cover MP van den Heuvel, Josephine & Steven Ang This project was supported by an educational grant
Nadere informatieDankwoord 135. Dankwoord
Dankwoord 135 Dankwoord Promoveren doe je (gelukkig) niet alleen. Ik had het geluk om in 2 ziekenhuizen te mogen werken wat dubbele collega s dus dubbele gezelligheid betekende. Rotterdam, Utrecht, Utrecht,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder
Nadere informatiePsychologische Predictoren van Peri-Partum-Pelvic-Pain:
Psychologische Predictoren van Peri-Partum-Pelvic-Pain: Onderzoek naar de invloed van zwangerschapsgerelateerde angst, psycho-neuroticisme, copingstijl en distress op het ontwikkelen van zwangerschapsgerelateerde
Nadere informatieTransnational Forces and Corporate Governance Regulation in Postsocialist Europe
Transnational Forces and Corporate Governance Regulation in Postsocialist Europe reading committee: prof. dr. B. Greskovits dr. O.H Holman prof. dr. J.E. Keman dr. S. Shields prof. dr. R. Van Tulder Arjan
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20183 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rooden, Stephanie Maria van Title: Clinical patterns in Parkinson s disease Date:
Nadere informatieUniversity of Groningen. Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta
University of Groningen Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatieStil verdriet: een kwalitatief onderzoek naar de beleving van ouderen met een volwassen kind met kanker.
Stil verdriet: een kwalitatief onderzoek naar de beleving van ouderen met een volwassen kind met kanker. 19 december 2013 Liesbeth Van Humbeeck Universitair Ziekenhuis Gent Dienst Geriatrie B1 gelijkvloers
Nadere informatieGeheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties. Grace Ghafoer. Memory strategies, learning styles and memory achievement
Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties Grace Ghafoer Memory strategies, learning styles and memory achievement Eerste begeleider: dr. W. Waterink Tweede begeleider: dr. S. van Hooren
Nadere informatieVerhaal van verandering
Belgische Ashoka Fellow Ashoka : Kun je ons iets vertellen over je familie en waar je bent opgegroeid? Ingrid : Ik ben opgegroeid in Antwerpen, een belangrijke stad in Vlaanderen, België. Ik heb een oudere
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36475 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Windhorst, Dina Aafje (Dafna) Title: Differential susceptibility to parenting
Nadere informatieN i e u w s b r i e f
N i e u w s b r i e f 26 augustus 2008 Hiep, hiep, hoera! Het brain and Development lab bestaat deze zomer alweer 3 jaar! In deze jaren hebben we al enorm veel studies gedaan en dingen ontdekt. Maar natuurlijk
Nadere informatieDe Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria
De Invloed van Religieuze Coping op Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria Ria de Bruin van der Knaap Open Universiteit Naam student:
Nadere informatieAfstudeerrichting. Theoretische & Experimentele Psychologie. wat, wie, hoe, later? Wouter Duyck
Afstudeerrichting Theoretische & Experimentele Psychologie wat, wie, hoe, later? Wouter Duyck wat? + géén opleiding data-analyse/statistiek vorming Ma psychologen met nadruk op: het zelfstandig kunnen
Nadere informatieEmotieregulatie bij kinderen en jongeren met ADHD
Emotieregulatie bij kinderen en jongeren met ADHD Valerie Van Cauwenberghe en Prof. dr. Roeljan Wiersema Emotieregulatie bij kinderen en jongeren met ADHD Dit onderzoek werd uitgevoerd door: Prof. dr.
Nadere informatiePSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE
Mastervoorlichting masterweek februari 2016 PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE The search to understand the most complex, sophisticated and powerful information processing device known; The Human Brain - Brain
Nadere informatieop het latere leven Anja Huizink Vrij Universiteit Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen
De gevolgen van prenatale stress op het latere leven Anja Huizink Vrij Universiteit Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen De ontwikkeling begint prenataal Dierstudies: prenatale stress Programmerend
Nadere informatieDe Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Nadere informatieKATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Onderzoeksgroep LUCAS Participatie en betrokkenheid in een ontmoetingshuis voor patiënten met ernstige en langdurige psychische
Nadere informatieFLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2
FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieInvloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen. bij Voormalige Borstkankerpatiënten
Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen bij Voormalige Borstkankerpatiënten Influence of Coping and Illness Perceptions on Depression and Anxiety Symptoms among Former Breast
Nadere informatieDe Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering
De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent
Nadere informatieHet derde jaar van de Bachelor Psychologie
Het derde jaar van de Bachelor Psychologie studieadviseurs Psychologie 21 april 2015 Discover the world at Leiden University onderwerpen structuur van de bachelor/3e jaar veranderingen in 2015 2016 (verdiepings
Nadere informatieSekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar
Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Gender Differences in Crying Frequency and Psychosocial Problems in Schoolgoing Children aged 6
Nadere informatieBeertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2
Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even
Nadere informatieVan sondevoeding naar marsepein
Van sondevoeding naar marsepein Eerste druk, 2013 2013 Nelleke van Doodewaard Corrector: Anneke van Heusden isbn: 9789048430765 nur: 402 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel
Nadere informatieCHIMERISM IN HEALTH, TRANSPLANTATION AND AUTOIMMUNITY
CHIMERISM IN HEALTH, TRANSPLANTATION AND AUTOIMMUNITY CHIMERISM IN HEALTH, TRANSPLANTATION AND AUTOIMMUNITY Thesis, University of Leiden, The Netherlands The studies described in this thesis were performed
Nadere informatieDiagnostiek met vragenlijsten in de eerstelijn
Diagnostiek met vragenlijsten in de eerstelijn drs. G.J. Kloens RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN DIAGNOSTIEK MET VRAGENLIJSTEN IN DE EERSTELIJN Proefschrift ter verkrijging van het doctoraat in de Psychologische,
Nadere informatieVan mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht
[Gepubliceerd in Erik Heijerman & Paul Wouters (red.) Praktische Filosofie. Utrecht: TELEAC/NOT, 1997, pp. 117-119.] Van mij Een gezicht is geen muur Jan Bransen, Universiteit Utrecht Wij hechten veel
Nadere informatieBeïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?
Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety
Nadere informatieStigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer
Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons
Nadere informatieOnderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie
Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie Dr Mirjam Fransen Amsterdam UMC, Universiteit van Amsterdam Afdeling Sociale Geneeskunde, locatie AMC Deze presentatie 1. Waarom onderzoek
Nadere informatieU schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?
Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen
Nadere informatieDoctoraathouders op de Belgische arbeidsmarkt
Doctoraathouders op de Belgische arbeidsmarkt Discussienamiddag Rathenau Instituut Utrecht, 15 juni 2012 Loopbaanperspectieven van onderzoekers in Nederland Karen Vandevelde Universiteit Gent & ECOOM Onderzoeksresultaten
Nadere informatieNatuurlijk wil ik iedereen die heeft geholpen bij het tot stand komen van dit proefschrift, zowel direct maar zeker ook indirect, hartelijk bedanken!
Dankwoord Dankwoord 122 Natuurlijk wil ik iedereen die heeft geholpen bij het tot stand komen van dit proefschrift, zowel direct maar zeker ook indirect, hartelijk bedanken! Ten eerste Barend Middelkoop
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieMedley 4: Liefdes medley
Medley 4: Liefdes medley Wordt nooit verliefd - De Jantjes Zodra ik zestien jaren werd Heeft moeder me gezegd: "Mijn kind, vertrouw het manvolk niet Die kerels zijn zo slecht Ze maken al de meisies gek
Nadere informatiePublications PUBLICATIONS
Publications 164 Publications PUBLICATIONS 1. Heemskerk B, Veltrop-Duits LA, van Vreeswijk T, ten Dam MM, Heidt S, Toes RE, van Tol MJ, Schilham MW. Extensive cross-reactivity of CD4 + adenovirus-specific
Nadere informatieGeconstateerde problemen bij verzoeken aan de examencommissies
Geconstateerde problemen bij verzoeken aan de examencommissies Voorwoord Naar aanleiding van haar visiedocument heeft de Facultaire Studentenraad (FSR) een inventarisatie gedaan onder de studenten van
Nadere informatieOnthaal 2014-2015 BACHELOR GESCHIEDENIS OPBOUW PROGRAMMA/MOTIVATIE
Onthaal 2014-2015 BACHELOR GESCHIEDENIS OPBOUW PROGRAMMA/MOTIVATIE Kennismaking Monitoren Charlotte Verrydt Katrien Philippen Tim Juwet Gemotiveerde keuze Doel van de sessie Motivatie is je brandstof om
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication Citation for published version (APA): Spruit, A. (2017). Keeping youth in play: The effects of sports-based interventions
Nadere informatieHet (on)meetbare brein
Het (on)meetbare brein Proost op de wetenschap, SPUI25 Lukas Snoek Universiteit van Amsterdam Even voorstellen... Wie ben ik? Lukas Snoek, promovendus psychologie ("Brein & Cognitie") aan de UvA Interesse
Nadere informatieInvloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders
Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Influence of Mindfulness Training on Parental Stress, Emotional Self-Efficacy
Nadere informatieAutisme, wat weten we?
Autisme, wat weten we? Matt van der Reijden, kinder- en jeugdpsychiater & geneesheer directeur Dr Leo Kannerhuis, Oosterbeek 1 autisme agenda autisme autisme en het brein: wat weten we? een beeld van autisme:
Nadere informatieEr zijn mensen nodig met nieuwe fantasie
Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl
Nadere informatieID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.
ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/23005 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Stoutjesdijk, Regina Title: Children with emotional and behavioral disorders in
Nadere informatieDE ONRUST IN DE JEUGD PSYCHOPATHOLOGIE BIJ HET PUBERBREIN
drs. Stephen Ebecilio DE ONRUST IN DE JEUGD PSYCHOPATHOLOGIE BIJ HET PUBERBREIN 4 juni 2015 Opvoedingstoolbox 2015 1 2 Periode van tweede rijpingsproces Adolescentie Vertraagde rijpingsproces Prefrontale
Nadere informatieWhen others are doing better or worse: Responses from the heart and the head
When others are doing better or worse: Responses from the heart and the head Hinke A.K. Groothof 1 ISBN 90-76269-38-6 Uitgave van dit proefschrift werd mede mogelijk gemaakt door financiële steun van de
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik weet niet of het u is opgevallen, maar het trof mij dat de lezingen van vandaag vol tegenstellingen zitten: het begint al bij Jesaja 41: mensen zijn
Nadere informatie