walsen met strauss Het Gelders Orkest 4-10 januari Martin Sieghart dirigent Cristina Pasaroiu sopraan daar horen we

Transcriptie

1 walsen met strauss 4-10 januari Martin Sieghart dirigent Cristina Pasaroiu sopraan Het Gelders Orkest daar horen we

2 een muzikale start met Het Gelders Orkest! Programma Johann strauss jr. ( ) Ouvertüre Zigeunerbaron Explosionen Polka, opus 43 Persischer Marsch, opus 289 Uit Der Zigeunerbaron: O Habet Acht voor sopraan en orkest Josef strauss ( ) Aquarellen Walzer, opus 258 Franz lehár ( ) Uit Der Lustige Witwe: Viljalied voor sopraan en orkest Johann strauss jr. ( ) Schatz Walzer, opus 418 Pauze Johann strauss jr. ( ) Uit Die Fledermaus: Ouverture Quadrille Czardas Klänge der Heimat voor sopraan en orkest Josef strauss ( ) Sphärenklänge, opus 235 Franz lehár ( ) Uit Giuditta: Meine Lippen, die küssen so heiss voor sopraan en orkest Johann strauss jr. ( ) Perpetuum mobile, opus 257 Josef strauss ( ) Feuerfest Polka, opus 269 Franz lehár ( ) Gold und Silber Walzer, opus 79

3 Martin Sieghart staat bekend om zijn uitstekende neus voor prachtige, vaak niet heel bekende, juweeltjes uit de schatkamer van de Straussen. U treft hem in de kracht van zijn repertoire. De walsen stromen bij wijze van spreken door zijn bloed. Feestelijker kan het nieuwe jaar niet beginnen. Ik wens u een gelukkig en muzikaal 2014! GeOrGe wiegel DireCteur Felice anno nuovo! Vandaag geniet u van een écht nieuwjaarsconcert. De Straussen zorgen gegarandeerd voor een feestelijk inluiden van het nieuwe jaar. U hoort walsen en polka s afgewisseld met een aantal prachtige fragmenten uit bekende operettes. Midden in de koude winter schijnt vandaag de zon in de concertzaal. Felice Anno Nuovo! antonello manacorda CHeF-DiriGent

4 mart in u een sieghart w muzik aal 2 enst 014. martin sieghart DiriGent Hoewel hij al weer enkele jaren geleden als chef-dirigent afscheid nam van Het Gelders Orkest is Martin Sieghart nog steeds een vertrouwde verschijning op de bok van Het Gelders Orkest. Dat kan ook niet anders met zijn benoeming tot honorair gastdirigent van het orkest in Hij begon zijn loopbaan met een gedegen opleiding in zijn geboorteland Oostenrijk, waar hij cello, piano, orgel en orkestdirectie studeerde. Na negen jaar als solocellist bij de Wiener Symphoniker, startte zijn carrière als dirigent, eerst van het Münchener Kammerorchester, daarna van het Bruckner Orchester en de Opera van Linz. Na enkele jaren de leiding te hebben gehad over het Opernfestival Mozart in Reinsberg, werd hij in 2003 benoemd tot chef-dirigent van Het Gelders Orkest. Sieghart bracht zijn liefde voor Mahler mee naar Gelderland wat leidde tot tal van bijzondere uitvoeringen. Sieghart tekent voor optimale inzet. Dat levert een verzengende passie op die de vele luisteraars ontroert en soms ook ontregelt, schreef de Gelderlander treffend over één van deze concerten. Maar ook het lichtere repertoire ligt Sieghart uitstekend, zoals uit de diverse aanstekelijke concerten met het repertoire van de familie Strauss mag blijken. Bij vele orkesten heeft Martin Sieghart inmiddels de baton gevoerd, zoals de Wiener Symphoniker, het Philharmonia Orchestra London en het Residentieorkest. Maar ook Het Gelders Orkest zal hij hopelijk nog lang koesteren.

5 cristina pasaroiu sopraan Al op twaalfjarige leeftijd begon de Roemeense sopraan Cristina Pasaroiu (1986) aan haar zangopleiding. Er volgde een gedegen studie aan diverse conservatoria van onder meer Boekarest, Genève, Milaan en Wenen, waar zij in 2009 haar diploma behaalde. Daarna was ze nog twee jaar te vinden in de operaklas van de Opera van Bologna. Daar deed ze veel ervaring op, wat leidde tot engagementen bij diverse operahuizen zoals Nancy, Frankfurt en Nordhausen. Bij dat laatste gezelschap maakte zij grote indruk in de titelrol van Verdi s La Traviata, waarover de pers schreef: Cristina Pasaroiu zong zo mooi dat je zou willen dat haar aria s veel langer waren. Een moeiteloos vloeiende stem zonder een greintje goedkoop sentiment, schitterende coloraturen, kunstzinnig maar niet gekunsteld en een grote dosis expressie. Haar grote kwaliteit bewees Cristina Pasaroiu door haar deelname aan meer dan twintig concoursen, waarbij ze even zo vaak in de prijzen viel. En niet alleen in de opera is zij succesvol. Ook op het concertpodium en als liedzangeres treedt ze zeer regelmatig op. Met ingang van 2014 is Cristina Pasaroiu vast verbonden aan de opera van het Staatstheater Kassel.

6

7 Een Weens nieuwjaars concert Onsterfelijke klanken zijn het, de opzwepende, romantische en meeslepende walsen, polka s, ouvertures en meezingers van de familie Strauss waarmee overal in de Westerse wereld het nieuwe jaar wordt ingeluid. Het talent van vader Strauss en zijn zonen Johann en Joseph werd door vriend en vijand erkend. Berlioz bijvoorbeeld liet zich uitermate lovend uit over de kleurrijke instrumentaties en Brahms prees de buitengewone melodische charme; Brahms ontmoette Johann Strauss in 1894 in Bad Ischl en bracht vele ontspannen uurtjes met hem door, ze werden samen op de foto gezet. Zelfs een gigant als Wagner noemde Strauss de muzikaalste Oostenrijker van het moment - maar dat was vast bedoeld als sneer naar de aanhang van Brahms en Bruckner. In het hart van de negentiende eeuw bruiste en spetterde het in muzikaal Wenen. Niet langer dankzij financiële injecties van de aristocratie, maar door de bestedingskoorts van de gegoede bourgeoisie en nouveau riches. De geest van avontuur, hedonisme en een ongekende hang naar genot en amusement straalde af op de muziek.

8 Walskoningen en stemacrobaten namen het heft over van de oude garde. Een nieuw publiek bevolkte de concertzalen en theaters. Het zag reikhalzend uit naar repertoire dat de zinnen prikkelde. Salonmuziek vierde hoogtij, de operette werd populair en dansmuziek waarvoor menig componist voorheen de neus ophaalde, emancipeerde zich. In dit klimaat kon de familie Strauss volop gedijen. Hun feestelijke walsen en ouvertures zijn nu nog even geliefd als weleer, vooral toppers als Der Zigeunerbaron (1885). Deze muziek werd gedrukt met het astronomische opusgetal wat illustratief is voor de niet aflatende productiviteit van Johann jr. Het is een liefdesgeschiedenis die zich afspeelt in het Hongarije en Wenen van de 18de eeuw, waarbij een verborgen schat op een vervallen landgoed de rode draad vormt. Tophits werden de Schatzwalzer, de Einzugsmarsch en vooral de gevoelige maar toch zo vrolijke zangnummers Ja, das Schreiben und das Lesen, Als flotter Geist, Wer uns getraut en So elend und so treu. In de loop der tijd werden het echte kaskrakers die hun weerga niet kennen. In de loop der tijd werden het kaskrakers die hun weerga niet kennen Maar ook in het overige oeuvre van Strauss zijn de nodige juweeltjes verborgen. Zoals de operette Die Fledermaus, de derde van maar liefst zestien stuks, waarin de jonge Strauss-telg zich een echte vakman toont. Deze komische huwelijksklucht, met volop jaloezie, humor, genot en feestelijke scènes was bij de première in 1874 in Wenen een ongekende triomf (al kreeg de première nog geen goede kritiek) en heeft sindsdien moeiteloos repertoire gehouden. Niet alleen de aansprekende, gevoelige en soms sentimentele melodieën kenmerken Strauss verbeeldingskracht, ook de uitgebalanceerde orkestratie en het altijd weer opzwepende ritme blijven boeien. Weliswaar is er de nodige cosmetica, uiterlijk vertoon, maar dat kenmerkt nu eenmaal de femme fatale. Al die Weense walsen, polka s en andere dansen behoedden de Donaustad voor muzikaal verval. Het leidde de aandacht af van geruzie en gekonkel op het serieuze vlak, de twist tussen de Brahmsianen en de aanhang van de Neudeutsche Schule van Liszt en Wagner. De liefhebbers van amusementsrepertoire hekelden deze ivoren toren van het l art pour l art. Maar zonder het te beseffen stak men deze vakbroeders de helpende hand toe, namelijk door de concertzalen en operatheaters gevuld te houden en de reputatie van Wenen als bruisende muziekstad te consolideren. Wie omstreeks 1870 over de Weense Ring wandelde, merkte al snel dat de muziekbeoefening niet tot plechtige zalen beperkt bleef. Lichtvoetig

9 repertoire was vooral te horen in café s, koffie huizen, Heurigen en andere horecagelegenheden. Dáár was het dan ook dat de Straussen, Joseph Lanner, de familie Schrammel en andere pioniers de Weense wals uitvonden. In kleine rokerige zaaltjes werd aan deze muziek een folkloristische kleuring toegevoegd. Geen Heurige waar het aan levende Schrammelmusik ontbrak, arrangementen uit operettes van Suppé, Lehár en, alweer, de familie Strauss. In 1874 opende een nieuw gebouw in Wenen de poorten, geheel toegesneden op het populaire genre. Het was de Komische Oper aan het Schottentor. Naar analogie van de Opéra Comique in Parijs werd ook dit een tempel van lachen, gieren en brullen op meezingers en vrolijke dansritmes. Het was vooral hier, in deze feestelijke entourage, dat de walsen, marsen en ouvertures van de familie Strauss de stad veroverden, met als apotheose het jaarlijkse bal en het Oudejaarsfeest. Gorkink Natuurlijk... een bloem Asselsestraat 40, 7311 EM Apeldoorn tel eenbloemnl Dat is nooit meer veranderd. Daaruit zijn de eigenlijke nieuwjaarsconcerten voortgekomen die nu nog overal in Europa aan het begin van de januarimaand worden gegeven. Die Fledermaus en Der Zigeunerbaron hadden eertijds een sociale functie: met de collectieve muzikale roes werden stands- en smaakverschillen overbrugd, wat de cohesie onder de bevolking verstevigde. Dat behoort nu natuurlijk allang tot het verleden, maar toch leeft iets ervan nog voort: concertpubliek, televisiekijkers, feestzaalgangers - zelden is de samenleving zo divers vertegenwoordigd als juist bij dit soort evenementen. Voor deze klassieke music for the millions hoeft volstrekt niemand zich te generen. Jos van der Zanden Castellastraat EV Nijmegen Banketbakkerij Petri wenst u allen fijne en smakelijke feestdagen toe! Banketbakkerij Huize Petri Steenstraat 8, 6828 CJ Arnhem Volg ons op Facebook Speciale actie van Banketbakkerij Huize Petri: tot eind januari 10% korting op heerlijk hazelnoot taartje. Op vertoon van deze bon.

10 en beleef nog meer! Kwartet arnhem t/m amsterdam en Unieke samenwerking tussen toneel, muziek en locatie. Ook in 2014 staat u weer veel moois te wachten van Het Gelders Orkest. Wat dacht u van de bijzondere samenwerking Kwartet? Dat belooft een zeer verrassende voorstelling te worden. Benieuwd? Neem een kijkje op en laat u verleiden. We hopen u snel te mogen begroeten in één van onze concertzalen! Manacorda s favorieten marcus azzini regie met wendell Jaspers en teun luijkx en Het Gelders Orkest Kwartet is een vitaal toneelstuk van Heiner Müller, één van de grootste Duitse toneelschrijvers van de vorige eeuw. Hij baseerde zijn meedogenloze Kwartet op de immorele brievenroman Les Liaisions Dangereuses. Marcus Azzini (Het Proces, Tramlijn Begeerte, Orlando) regisseert Wendell Jaspers en Teun Luijkx, met muziek als derde acteur. De personages Madame de Merteuil en voormalig minnaar Valmont zijn verwikkeld in een gevaarlijk spel tussen man en vrouw. Een spel van verleiding, macht, lust, jaloezie en destructie. Als een levend lichaam bewegen veertig musici van Het Gelders Orkest door de zaal, soms in een grote groep, soms klein, soms solo. Kwartet onderzoekt wat liefde nog betekent als je van binnen al gestorven bent. Tijdens de voorstelling vervagen grenzen tussen podium en zaal, er ontstaat een hele nieuwe zaalbeleving.

11 KinDerCOnCert COnCert VOOr rafiq mozarts muzen arnhem zondag Bas wiegers dirigent eric robillard verteller Koorschool arnhem Kinderkoor numan/vrenegoor liedjes bij mahler Klappen, regen maken en met z n allen keihard op de vloer te stampen. Uit volle borst meezingen met het Gelders Orkest. Normaal mag dat niet tijdens een klassiek concert. Maar nu moet het juist! In Concert voor Rafiq vertelt Eric Robillard samen met het orkest én het publiek een prachtig verhaal over vluchten en vriendschap. Doe je mee? Het verhaal gaat over Saidah. Zij is tien jaar en woont met haar ouders in een land hier heel ver vandaan. Dan raast opeens de oorlog als een storm over het land en Saidah moet vluchten, alleen, zonder haar ouders. Ze krijgt jongenskleding aan en haar lange haren worden geknipt. Vanaf nu heet ze Rafiq, want als jongen is ze veiliger onderweg. Ze komt aan in een land waar de mensen pindakaas eten en waar het vaak waait. Zal zij haar ouders terugvinden? En zal haar vriendje Hajari ontdekken dat ze eigenlijk een meisje is? De eerste Symfonie van Mahler is de muzikale basis van dit concert. Eric Robillard vertelt het verhaal en dirigeert de bezoekertjes in de zaal. De liedteksten staan o.a. in de animaties die achter het orkest worden vertoont. arnhem woensdag apeldoorn donderdag nijmegen zaterdag arnhem zondag antonello manacorda dirigent Cécile Huijnen viool meintje de roest altviool Een programma boordevol blazers en strijkers, met soli voor Cécile Huijnen en Meintje de Roest van Het Gelders Orkest. Voor de pauze is het de beurt aan de hout- en koperblazers in Stravinsky s Octet. Na de pauze staan de strijkers in de hoofdrol in Schönbergs romantische Verklärte Nacht. Kers op de taart in dit programma is Mozarts rijke Sinfonia concertante. stravinsky Octet schönberg Verklärte Nacht mozart Symfonia concertante woensdag Gratis lunchconcert uur - musis sacrum

12 Het Gelders Orkest wenst u een gelukkig nieuwjaar! Kijk voor kaarten en concertinformatie op hetgeldersorkest.nl telefoon HetGeldersOrkest