REGISTRATIE NIERFUNCTIEVERVANGING NEDERLAND S T A T I S T I S C H. Deel 2 V E R S L A G
|
|
- Petra van der Ven
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 REGISTRATIE NIERFUNCTIEVERVANGING NEDERLAND S T A T I S T I S C H Deel 2 V E R S L A G
2 Statistisch Verslag van Stichting Renine over de periode
3 Redactie: Drs. M. Oppe Mw. W. Barendregt Het bestuur van Renine heeft een bijdrage geleverd aan dit statistisch verslag en bestaat uit: Prof. Dr. J.F.M. Wetzels, voorzitter Prof. Dr. A.J. Hoitsma, secretaris Drs. E.J. Weernink, penningmeester Drs. B.J.J.M. Haase-Kromwijk, bestuurslid Dr. L.J.M. Reichert, bestuurslid Adres: Stichting Renine Plesmanlaan CB Leiden Tel: Fax: Website: Postadres: Stichting Renine Postbus CH Leiden 2
4 Inleiding Het Statistisch Verslag van Stichting Renine geeft een beeld van de ontwikkeling van het nierfunctievervangingsprogramma in Nederland over de periode 1990 tot en met Er is gekozen om het statistisch verslag in nieuwsbrieven te presenteren, waarna het volledige rapport zal verschijnen. De nieuwsbrieven zullen over verschillende onderwerpen gaan die betrekking hebben op de ontwikkeling van de behandeling van chronische nierinsufficiëntie in Nederland. Het eerste deel van het statistisch verslag omvatte de beschrijving van epidemiologische informatie. Er werd ingegaan op de ontwikkeling van de incidentie en prevalentie van nierpatiënten. Voor u ligt het tweede deel dat gaat over de overleving van nierpatiënten. Aan de hand van overlevingsanalyses zullen mortaliteit en overleving in detail worden beschreven. 3
5 Deel 2: Mortaliteit Inhoudsopgave METHODEN... 5 Beschrijving van de data en gebruikte definities... 5 KAPLAN MEIER ANALYSES VAN DIALYSE... 6 Overleving per leeftijdsgroep... 7 Overleving per risicogroep Overleving per leeftijdsgroep en risicogroep KAPLAN MEIER ANALYSES VAN TRANSPLANTATIE Overleving van de patiënt Transplantaat falen INTERVAL POISSON ANALYSES VAN DIALYSE EN TRANSPLANTATIE CONCLUSIES
6 Methoden Beschrijving van de data en gebruikte definities De database die gebruikt is voor de analyses is verkregen vanuit de Renine database. De database bevat alle patiënten die met nierfunctievervangende therapie zijn begonnen vanaf 1 januari 1990 tot en met 31 december In totaal bevat de database data over 24,919 patiënten. In een aantal gevallen werden patiënten niet meegenomen met de analyses. Dit wordt veroorzaakt door 1 of meer van onderstaande redenen. Patiënten werden niet in de analyse opgenomen als: De patiënt korter dan 90 dagen werd behandeld De patiënt in een periode van 90 dagen 2 of meer keer van behandeling was gewijzigd. De patiënt op het moment dat begonnen werd met de behandeling jonger dan 15 jaar was. De patiënt nierfunctievervangende therapie begon met thuishaemodialyse. Om deze redenen werden gegevens van 3,823 patiënten niet in de analyses opgenomen. Daarom werden er analyses uitgevoerd op gegevens van 21,096 patiënten. De verdeling van patiënten over de verschillende behandelingen op 90 dagen na de start van nierfunctievervangende behandeling staan in tabel 1. Behandeling Aantal patiënten Passieve Centrumhaemodialyse (PCHD) 12,909 Actieve Centrumhaemodialyse (ACHD) 945 Continue Ambulante Peritoneaal Dialyse (CAPD) 5,604 Continue Cyclische Peritoneaal Dialyse (CCPD) 809 Pre-emptief Getransplanteerd (TX) 829 Totaal 21,096 Tabel 1: Verdeling van patiënten over de verschillende behandelingen, 90 dagen na start van nierfunctievervangende behandeling. Bij de indeling van de patiënten in de behandelgroepen zijn de definities gebruikt zoals die gehanteerd worden bij stichting Renine. Wanneer tijdens de haemodialyse in een dialysecentrum de behandeling volledig door de medische staf wordt uitgevoerd is er sprake van Passieve Centrumhaemodialyse (PCHD). Wanneer de patiënt zelf diverse handelingen verricht die noodzakelijk zijn voor de dialyse, waaronder in ieder geval het klaarzetten van de apparatuur en het controleren van de apparatuur tijdens de dialyse, is er sprake van Actieve Centrumhaemodialyse (ACHD). Continue Ambulante Peritoneaal Dialyse (CAPD) is een verzamelnaam voor de varianten van peritoneaal dialyse waarbij het merendeel van de vloeistofwisseling handmatig wordt gedaan. Continue Cyclische Peritoneaal Dialyse (CCPD) is een verzamelnaam van de varianten van peritoneaal dialyse waarbij merendeels gebruik gemaakt wordt van een apparaat. Aangezien er maar 7 patiënten begonnen met thuishaemodialyse is deze groep geëxcludeerd. 5
7 Deze definities kunnen echter niet altijd goed aansluiten bij de dagelijkse praktijk. Zo kunnen dialysecentra aangeven dat een patiënt behandeld wordt met ACHD als de patiënt andere taken verricht dan de twee genoemde. Ook kunnen dialysecentra aangeven dat een patiënt behandeld wordt met CCPD als de betreffende patiënt een cycler heeft, ongeacht hoe vaak de cycler wordt gebruikt. Door dit verschil in definities moeten de resultaten met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Kaplan Meier analyses van dialyse Om de mortaliteit van nierpatiënten te onderzoeken zal worden gebruik gemaakt van 2 verschillende analysetechnieken: Kaplan Meier overlevingsanalyse en interval Poisson regressie. In de gezondheidszorg is de Kaplan Meier techniek een van de meest gebruikte methoden voor het schatten van overlevingsfuncties. Er wordt inzicht gegeven in de overleving van de patiënten over de tijd. Dit wordt gedaan door per tijdseenheid te vergelijken hoeveel patiënten risico lopen om te overlijden en hoeveel patiënten daadwerkelijk overlijden. De Kaplan Meier analyses zijn uitgevoerd met het statistisch pakket SPSS Een verschil in overleving op HD en op PD hoeft echter niet alleen worden bepaald door de therapie zelf, maar kan ook worden beïnvloed door de karakteristieken van de patiënten binnen beide groepen. Zo zijn HD patiënten gemiddeld ouder dan PD patiënten en dit leeftijdsverschil van de patiënten is van invloed op de overleving. Om een betere vergelijking tussen de overleving op HD en PD te maken is het nodig dat er wordt gecorrigeerd voor deze patiëntkarakteristieken van de twee behandelvormen. Dit kan niet met de Kaplan Meier techniek, en daarom wordt ook het meer geavanceerde interval Poisson model gebruikt. In de Kaplan Meier analyses zijn de patiëntgroepen gedefinieerd aan de hand van de therapie op dag 90 van de behandeling. Het betreft zogenoemde Intention To Treat (ITT) analyses. Dat wil zeggen dat de patiënten in groepen worden ingedeeld op basis van hun eerste therapie en dat een vergelijking wordt gemaakt van de overleving op het hele behandeltraject op basis deze groepen. Ook al wisselt een patiënt in de loop van de tijd van therapie (bijvoorbeeld als hij/zij stopt met PD en in plaats daarvan overgaat op HD) blijft de patiënt in dezelfde analysegroep. In de analyses van de overleving op dialyse wordt transplantatie als censoring event beschouwd. Dat wil zeggen dat als een dialysepatiënt wordt getransplanteerd hij/zij op het moment van transplantatie uit de analyse wordt gehaald. Let hierbij wel op dat bij censoring in Kaplan Meier analyses er vanuit wordt gegaan dat de gecensureerde patiënten vergelijkbaar zijn met de niet gecensureerde patiënten. Echter, over het algemeen zijn patiënten die getransplanteerd worden echter gezonder dan patiënten die niet getransplanteerd worden. Hierdoor kan het zijn dat de overleving van dialyse patiënten onderschat wordt. De eerste analyse is een vergelijking van de overlevingsduur van patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met PCHD, ACHD, CAPD en 6
8 CCPD, waar we patiënten censoren op het moment dat ze een donornier ontvangen, de nierfunctie zich hersteld (KFR) of patiënten niet volgbaar zijn (ook wel "lost to follow up" (LFU) genoemd). Terminal event is overlijden. Figuur 1: Kaplan Meier Analyse van PCHD, ACHD, CAPD en CCPD PCHD ACHD CAPD CCPD Mediane 95% confidence interval Overleving (jaar) Ondergrens Bovengrens PCHD ACHD CAPD CCPD Tabel 2: Mediane Overleving van patiënten op de verschillende dialysebehandelingen Zoals we zien in figuur 1 en tabel 2 hebben patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met ACHD en CCPD beiden de langste mediane overleving met een overleving van respectievelijk 6.39 en 6.03 jaar. Patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met PCHD hebben de kortste verwachte overlevingsduur met een mediane overleving van ongeveer 3.08 jaar. Overleving per leeftijdsgroep Voor een volgende analyse worden per behandeling Kaplan Meier curves gemaakt die uitgesplitst zijn naar leeftijdsgroep. Op deze manier wordt onderzocht wat voor de verschillende leeftijdsgroepen de mediane overleving is, per behandeling. Voor de patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met PCHD is de grafiek van de overleving te vinden in figuur 2. Voor de patiënten die behandeld worden met ACHD zijn de gegevens over de overleving 7
9 te vinden in figuur 3, en voor de patiënten die behandeld worden met CAPD en CCPD zijn de Kaplan Meier curves te vinden in figuur 4 en 5. De gegevens over de mediane overleving zijn te vinden in tabellen 3 tot en met 6. We kunnen hierbij het effect van leeftijd en behandeling op de overlevingsduur van dialysepatiënten vergelijken. We zien dat bij alle behandelingen de mediane overlevingsduur tussen de verschillende leeftijdsgroepen verschillen. De Kaplan Meier grafieken voor de behandelingen van Actieve Centrumhaemodialyse en Continue Cyclische Peritoneaal dialyse zijn minder vloeiend dan de grafieken van de ander behandelingen. De oorzaak hiervan is dat er minder patiënten 90 dagen na de start van dialyse worden behandeld met ACHD en CCPD dan met de andere therapieen. Figuur 2: Kaplan Meier Analyse van PCHD naar leeftijdsgroep jr jr jr Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens jr jr jr Tabel 3: Mediane overleving van PCHD patiënten per leeftijdsgroep. 8
10 Figuur 3: Kaplan Meier Analyse van ACHD naar leeftijdsgroep jr jr jr Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens jr jr jr Tabel 4: Mediane overleving van ACHD patiënten per leeftijdsgroep. Verder is duidelijk te zien in figuur 2 tot en met 5 en tabellen 3 tot en met 6 dat de overlevingsduur voor de groep van patiënten van 65 jaar of ouder in geval van behandeling met Actieve centrumhaemodialyse het hoogste is. Voor de groep van 45 tot en met 64 jaar is dit ook het geval. Ook is te zien dat het verschil in overleving tussen de leeftijdsgroepen 15 tot en met 44 jaar en 45 tot en met 64 jaar het grootst is voor patiënten die worden behandeld met Continue ambulante peritoneaal dialyse. Het verschil is het kleinst voor patiënten die worden behandeld met Continue cyclische peritoneaal dialyse. Het verschil in overleving tussen de leeftijdsgroepen 45 tot en met 64 jaar en 65 jaar of ouder is het grootst voor patiënten die worden behandeld met Continue cyclische peritoneaal dialyse en het kleinst voor patiënten die worden behandeld met Passieve centrum haemodialyse. Uit de tabellen kunnen we afleiden of de verschillen tussen de leeftijdsgroepen voor de patiënten die behandeld worden met de verschillende dialysevormen significant is op het 95% niveau. 9
11 Figuur 4: Kaplan Meier Analyse van CAPD naar leeftijdsgroep jr jr jr Tabel 5: Mediane overleving van CAPD patiënten per leeftijdsgroep. Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens jr jr jr Figuur 5: Kaplan Meier Analyse van CCPD naar leeftijdsgroep
12 15-44 jr jr jr Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens jr. > jr jr Tabel 6: Mediane overleving van CCPD patiënten per leeftijdsgroep. Overleving per risicogroep Op basis van de primaire diagnose kan er een indeling worden gemaakt in risicogroepen. Er is door Renine een onderverdeling gemaakt in 3 risicogroepen. Welke groepen van primaire nierziekten hieronder vallen is te vinden in tabel 7. Relatief laag sterftecijfer Glomerulonefritis, pyelonefritis, policystische nieren (EDTA codes 10-19,20-29,40-49) Hereditaire nierziekten (EDTA codes 50-59,60-66) Relatief hoog sterftecijfer Diabetes mellitus (EDTA codes 80,81) Overige systeemziekten (EDTA codes 74,82-89) Gemiddeld sterftecijfer Alle andere primaire diagnoses, Inclusief niet vastgesteld (EDTA code 00) en onbekend Tabel 7: Classificatie van patiënten naar primaire diagnose in drie groepen Vervolgens is deze indeling gebruikt voor een analyse van het effect van een risicogroep op de mortaliteit. Per dialysebehandeling is een Kaplan Meier analyse gedaan van de overleving van de patiënten per risicogroep. De uitkomsten hiervan zijn te vinden in de figuren 6 tot en met 9 en tabellen 8 tot en met 11. Figuur 6: Kaplan Meier Analyse van PCHD naar risicogroep. Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico
13 Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Tabel 8: Mediane overleving van PCHD patiënten per risicogroep. Figuur 7: Kaplan Meier Analyse van ACHD naar risicogroep Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Tabel 9: Mediane overleving van ACHD patiënten per risicogroep. Wanneer we naar figuur 6 tot en met 9 kijken, valt als een van de eerste dingen op dat het verschil in overleving tussen patiënten met een hoog risico en patiënten met een gemiddeld risico klein is. Wanneer we ook de gegevens uit tabellen 8 tot en met 11 gebruiken zien we dat er alleen een significant verschil (op 95% niveau) is voor de patiënten die worden behandeld met Passieve Centrumhaemodialyse en patiënten die worden behandeld met Continue Ambulante Peritoneaal dialyse. Voor de overige twee behandelingen is het verschil in mediane overleving niet significant (op 95% niveau). Het verschil in overleving tussen de patiënten met een laag risico en een gemiddeld risico is wel 12
14 voor alle behandelingen significant. Het verschil is hierbij het kleinst voor patiënten die 90 dagen na start van nierfunctievervangende behandeling worden behandeld met CAPD, en het grootst voor patiënten behandeld met PCHD. Figuur 8: Kaplan Meier Analyse van CAPD naar risicogroep Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Tabel 10: Mediane overleving van CAPD patiënten per risicogroep. Figuur 9: Kaplan Meier Analyse van CCPD naar risicogroep Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico
15 Laag risico Gemiddeld risico Hoog risico Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens Laag risico > Gemiddeld risico Hoog risico Tabel 11: Mediane overleving van CCPD patiënten per risicogroep. Overleving per leeftijdsgroep en risicogroep Om het effect te onderzoeken van de diabetes op de overleving zijn er voor haemodialyse- en peritoneale dialysepatiënten Kaplan Meier analyses uitgevoerd per leeftijd en aanwezigheid van diabetes als primaire nierziekte. Figuur 10: Kaplan Meier Analyse van HD naar leeftijd en diabetes jr. geen diabetes jr. geen diabetes jr. diabetes jr. diabetes Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens jr. geen diabetes jr. geen diabetes jr. diabetes jr. diabetes Tabel 12: Mediane Overleving van HD patiënten naar leeftijd en diabetes. 14
16 Figuur 11: Kaplan Meier Analyse van PD naar leeftijd en diabetes jr. geen diabetes jr. geen diabetes jr. diabetes jr. diabetes Mediane 95% confidence interval Overleving Std. Error Ondergrens Bovengrens jr. geen diabetes jr. geen diabetes jr. diabetes jr. diabetes Tabel 13: Mediane Overleving van PD patiënten naar leeftijd en diabetes. Vooral bij de analyse van de haemodialysepatiënten is te zien dat de overleving van jonge patiënten met diabetes ongeveer gelijk is aan de overleving van oude patiënten zonder diabetes. Dus het effect van het hebben van diabetes is ongeveer gelijk aan het effect van een hogere leeftijdsgroep. Voor patiënten behandeld met peritoneaal dialyse is het effect van diabetes kleiner dan het effect van een hogere leeftijdsgroep. Uit beide grafieken en tabellen blijkt dat het effect van diabetes groter is voor de patiënten in de jongste leeftijdsgroep dan voor de patiënten in de hoogste leeftijdsgroep. Het effect voor de haemodialysepatiënten op de mediane dialyseduur voor patiënten van 15 tot en met 54 jaar is ( ) 6.98 jaar, en voor patiënten van 55 jaar of ouder is dit 1.07 jaar. Voor de patienten behandeld met peritoneale dialyse is dit voor de jongste en oudste leeftijdscategorie respectievelijk 4.23 en 0.22 jaar. Kaplan Meier analyses van transplantatie Met behulp van Kaplan Meier analyses kan ook de overleving met een functionerende donornier worden beschreven. Er zijn twee sets van analyses uitgevoerd waarbij een onderscheid werd gemaakt tussen levende en post mortale transplantaties. De eerste set analyses richt zich op de overleving van de 15
17 patiënt. De tweede set analyses richt zich op donornier falen. In de analyses werden alleen transplantaties meegenomen die langer dan 90 dagen functioneerden. Aangezien meer dan 50% van de patiënten in veel gevallen nog leeft aan het eind van periode die is gehanteerd bij de analyses kan de mediane overleving niet worden gerapporteerd. Overleving van de patiënt De eerste analyse is een vergelijking van de overlevingsduur van patiënten die starten op HD, PD of Tx en een transplantatie ondergaan. Patiënten die niet volgbaar zijn, zijn gecensureerd. Patiënt overlijden is het Zoals we zien in figuur 12 hebben patiënten die een nier krijgen van een postmortale donor en gestart zijn op PD of TX een langere overleving dan patiënten die gestart zijn op HD. Figuur 12: Kaplan Meier analyse van patiënten met een nier van een postmortale donor naar initiële behandeling. LFU is censoring event, overlijden is een terminal event. HD PD LFU = Lost to follow up 16 Tx HD PD TX In figuur 13 is te zien dat wederom patiënten die starten op HD en een nier kregen van een levende donor een kortere overleving hebben dan patiënten die gestart zijn op PD of TX en een nier ontvingen van een levende donor. 16
18 Figuur 13: Kaplan Meier analyse van patiënten met een nier van een levende donor naar initiële behandeling. LFU is censoring event, overlijden is een terminal event. HD PD Tx LFU = Lost to follow up HD PD TX Wanneer de figuren 12 en 13 met elkaar worden vergeleken blijkt dat in alle gevallen de overleving met een nier van een levende donor groter is dan met een nier van een post-mortale donor. Transplantaat falen De analyses zijn wederom vergelijkingen van de overlevingsduur van patiënten die een transplantatie hebben ondergaan waarbij de donornier langer dan 90 dagen functioneerde. In deze analyses is lost to follow up censoring events. Patiënt overlijden of donornier falen zijn terminal events. De resultaten van deze analyses staan in figuur 14 en 15. Zoals is te zien in figuur 14 en 15 dat patiënten hebben die een orgaan ontvingen van een levende donor in alle drie de groepen (HD, PD en Tx) gemiddeld een langer functionerende donornier dan patiënten die een orgaan ontvingen van een post-mortale donor. 17
19 LFU = Lost to follow up HD PD TX Figuur 14: Kaplan Meier analyse van patiënten met een nier van een postmortale donor naar initiële behandeling. LFU is censoring event, overlijden en donornier falen zijn terminal events. HD PD Tx LFU = Lost to follow up HD PD TX Figuur 15: Kaplan Meier analyse van patiënten met een nier van een levende donor naar initiële behandeling. LFU is censoring event, overlijden en donornier falen zijn terminal events. HD PD Tx 18
20 Interval Poisson analyses van dialyse en transplantatie Het interval Poisson model (ook wel piecewise exponential model genoemd) is een regressiemodel waarbij verschillende behandelvormen met elkaar kunnen worden vergeleken. In dit model wordt de tijd opgedeeld in periodes van 6 maanden, waarbinnen de zogenoemde "hazard rates" als constant worden beschouwd. De hazard rates kunnen wel variëren tussen verschillende periodes, waardoor tijdseffecten kunnen worden gemodelleerd. Het aantal sterfgevallen per 100 patiënt jaren (ook wel death rate (DR) genoemd) en het relatieve risico (RR) van HD versus PD worden als uitkomstmaat gebruikt. Het interval Poisson model bekijkt hoeveel van de variantie verklaard kan worden uit de achtergrondvariabelen en de interactie-effecten en berekent hoe groot de bijbehorende regressie coëfficiënten zijn. Vervolgens worden de DR en het RR risico berekend voor de gemiddelde patiënt samen met de bijbehorende 95% confidence interval (CI). Vergelijkbare analyses kunnen worden gedaan met een tijdsafhankelijk Cox model. De resultaten van een interval Poisson regressie en een tijdsafhankelijke Cox regressie zijn nagenoeg hetzelfde. Echter, omdat de Poisson regressie ook informatie wat betreft de DR oplevert is er voor gekozen om dit model te gebruiken. In de analyses zijn de volgende achtergrondvariabelen en interactietermen opgenomen: leeftijd, geslacht, start jaar van nierfunctievervangende therapie, diabetes (d.w.z. diabetes als primaire diagnose: EDTA codes 80 en 81), leeftijd * behandelvorm, start jaar * behandelvorm, diabetes * behandelvorm. Aangezien er in de Renine database geen informatie is opgenomen over klinische achtergrond variabelen zoals restnierfunctie en comorbiditeiten kan hiervoor in de Poisson analyses niet voor worden gecorrigeerd. De resultaten van de Poisson analyses moeten dus ook voorzichtig worden geïnterpreteerd. De Poisson analyse zijn uitgevoerd met de GENMOD procedure uit het statistisch pakket SAS 8.2. In de Poisson analyses wordt de overleving van patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met HD vergeleken met de overleving van patiënten die beginnen op PD. Het gaat hier wederom Intention To Treat analyses. De eerste analyse betreft de totale overleving, zowel op dialyse als op eventuele transplantaties. Zoals is te zien in figuur 16 is de overleving van patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met PD beter dan de overleving van patiënten die op HD beginnen. 19
21 Death rates per 100 patient years Figuur 16: Poisson Analyse van totale overleving. Death rates per 100 patiënt jaren. De 95% CI's zijn gearceerd. LFU en KFR zijn HD PD tijd time (in in maanden) months. Het relatieve risico van de HD groep versus de PD groep staat in figuur 17. Hierin is te zien dat de patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met PD een significant betere overleving hebben (p < 0.05) in de eerste 5 jaar na start met nierfunctievervangende therapie dan patiënten die beginnen op HD. 2 Figuur 17: Relative risico 1 Poisson Analyse van totale overleving. Relatieve risico van HD vs PD met 95% CI. LFU en KFR zijn tijd time (in in maanden) months 20
22 In de tweede Poisson analyse wordt wederom de overleving van patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met HD vergeleken met de overleving van patiënten die op PD beginnen, maar in deze analyse is transplantatie een censoring event. Dat wil zeggen dat de data van een patiënt gebruikt wordt tot het moment dat hij/zij getransplanteerd wordt. Wat er met de patiënt gebeurd na transplantatie wordt als onbekend beschouwd. Op deze manier wordt de overleving van HD en PD patiënten niet beïnvloed door overleving op eventuele transplantaties. De resultaten van deze analyse staan in figuur 18. Zoals is te zien in figuur 18 is de sterfte waarneer de tijd op transplantatie niet wordt meegenomen hoger dan wanneer transplantatie wel wordt meegenomen. Ook verdwijnt het verschil tussen de PD groep en de HD groep na 2 jaar. Death rates per 100 patient years tijd time (in in maanden) months Figuur 18: Poisson Analyse van overleving op dialyse. Death rates per 100 patient years. De 95% CI's zijn gearceerd. HD PD Het relatieve risico van de HD groep versus de PD groep staat in figuur 19. Hierin is te zien dat de patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met PD een significant betere overleving hebben (p < 0.05) in de eerste 2 jaar na start met nierfunctievervangende therapie dan patiënten die beginnen op HD. Na twee jaar is het verschil niet meer significant. Dit houdt in dat het verschil in death rate uit de eerste Poisson analyse verklaard kan worden door het relatief grotere aantal patiënten dat getransplanteerd wordt in de PD groep. 21
23 2 Figuur 19: Relative risk 1 Poisson Analyse van overleving op dialyse. Relatieve risico van HD vs PD met 95% CI tijd time (in in maanden) months 22
24 Conclusies Dit tweede deel van het statistisch verslag richtte zich op overleving van nierpatiënten. In de voorgaande paragrafen is laten zien dat patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met ACHD of met CCPD de langste mediane overleving hebben van alle dialysepatiënten (respectievelijk 6.4 en 6.0 jaar). Patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met CAPD hebben vervolgens de langste overleving (4.4 jaar) en die aan het begin van de analyses behandeld worden met PCHD hebben de kortste verwachte overlevingsduur (3.1 jaar). Uit de verschillende sub-groepanalyses blijkt dat jongere patiënten een betere overleving hebben dan oudere patiënten en dat patiënten uit een lage risicogroep een betere overleving hebben dan patiënten uit een hoge risicogroep. Bovendien is aangetoond dat overleving op transplantatie langer is dan op dialyse. Echter, het is noodzakelijk dat de resultaten van de analyses met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. De Renine database bevat informatie over alle patiënten die in Nederland worden behandeld met nierfunctievervangende therapie. Het grote aantal patiënten in de database maakte het mogelijk om een studie te doen waar genoeg patiënten beschikbaar waren in de verschillende sub-groepen voor een betekenisvolle statistische analyse. Echter, de klinische informatie in de Renine database is beperkt tot therapievorm en primaire diagnose. Andere belangrijke variabelen zoals de restnierfunctie van patiënten zijn niet opgenomen in de Renine database. Het gevonden verschillen in overleving tussen patiënten die aan het begin van de analyses behandeld worden met HD en patiënten die behandeld worden met PD zullen voor een deel geassocieerd zijn met verschillen in variabelen zoals de restnierfunctie van de patiënten in de verschillende groepen. 23
Inhoud. Data. Analyse van tijd tot event data: van Edward Kaplan & Paul Meier tot David Cox
van tijd tot event data: van Edward Kaplan & Paul Meier tot David Cox Bram Ramaekers Bianca de Greef KEMTA Masterclass Inhoud Data Kaplan-Meier curve Hazard rate Log-rank test Hazard ratio Cox regressie
Nadere informatieRenine De dialyseafdeling registreert zijn patiënten bij Registratie Nierfunctievervanging Nederland: Renine.
Opvraag kwaliteitsindicatoren zorgverzekeraar UVIT aan dialysecentra MGG ziekenhuizen. April 211 F. Frerichs, internist/nefroloog G. Reinder, afdelingshoofd dialyse Inleiding: Onderstaande gegevens zijn
Nadere informatieCentrumvolume en uitkomst op dialyse voor hemodialyse en peritoneaal dialyse patiënten
Centrumvolume en uitkomst op dialyse voor hemodialyse en peritoneaal dialyse patiënten Een analyse van RENINE data (2004-2014) Auteurs VU Medisch Centrum Dr. Ir. T. Hoekstra Dr. F.J. van Ittersum Leids
Nadere informatieNBVN. Jaarverslag 2012 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie
NBVN Jaarverslag 2012 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie NBVN database & analyse De Commissie Registratie dankt alle dialysepatiënten en patiënten met een niertransplantaat voor hun
Nadere informatieTechnische fiche: indicatoren Geobserveerde vijfjaarsoverleving
Technische fiche: indicatoren Geobserveerde vijfjaarsoverleving Overzicht van de indicatoren Geobserveerde vijfjaarsoverleving voor alle patiënten Geobserveerde vijfjaarsoverleving voor patiënten die radicale
Nadere informatieJaarrapportage Renine 2014 3 december 2015. dr. F.J. van Ittersum, drs. A. Hemke, dr. M.H. Hemmelder
Jaarrapportage Renine 2014 3 december 2015 dr. F.J. van Ittersum, drs. A. Hemke, dr. M.H. Hemmelder Met medewerking van de sectie Registratie van de Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN): dr. F.J.
Nadere informatieTechnische fiche: indicatoren Relatieve vijfjaarsoverleving
Technische fiche: indicatoren Relatieve vijfjaarsoverleving Overzicht van de indicatoren Relatieve vijfjaarsoverleving voor alle patiënten Relatieve vijfjaarsoverleving voor patiënten die radicale resectie
Nadere informatieVoorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen
Voorstellen Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Niertransplantatie UMCG Niertransplantatie 8 centra NL * UMC 1 e jaar UMC vervolg 2 e lijn, periferie
Nadere informatieNefrovisie presentatie NND 2017
Nefrovisie presentatie NND 2017 Agenda NND 2017 en Disclosure Agenda: 14.15-14.20: Welkom en introductie 14.20-14.40: Renine input (Sylvia Vogelaar) 14.50-15.10: Renine output (Tiny Hoekstra) 15.20-15.40:
Nadere informatieWie start er met dialyse? Vlaamse Nefrologie dag. Johan De Meester Commissie Registratie, NBVN
Wie start er met dialyse? Vlaamse Nefrologie dag Johan De Meester Commissie Registratie, NBVN You already know so much that I don t know where to begin Nierziekte traject Acute dialyse Chronische dialyse
Nadere informatieGECOMBINEERD AORTAKLEPLIJDEN EN 5CORONAIRLIJDEN
GECOMBINEERD AORTAKLEPLIJDEN EN CORONAIRLIJDEN Patiënten die de diagnose gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden krijgen, kunnen worden behandeld middels coronaire bypasschirurgie (CABG) en een
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19985 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Appeldoorn- de Jager, Dina Jezina (Dinanda) van Title: Progression of CKD form
Nadere informatieEpidemiology and outcomes of renal replacement therapy: results from the ERA-EDTA registry Kramer, A.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Epidemiology and outcomes of renal replacement therapy: results from the ERA-EDTA registry Kramer, A. Link to publication Citation for published version (APA): Kramer,
Nadere informatie5.3. Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden
5.3 Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden 98 5.3 Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden Patiënten die de diagnose gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden krijgen, kunnen worden
Nadere informatieOorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes,
Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en nierfunctievervangende behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake
Nadere informatieSamenvatting 129. Samenvatting
Samenvatting 128 Samenvatting 129 Samenvatting Het mammacarcinoom is de meest voorkomende maligniteit bij vrouwen, met wereldwijd een jaarlijkse incidentie van 1,67 miljoen. De prognose van patiënten met
Nadere informatieSohal Ismail. Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven
Sohal Ismail Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven Nierziekten, en nu? Nierfalen Jaarlijks 2000 patiënten Dialyse Transplantatie Voorheen
Nadere informatieNierfalen en behandeling
Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake van nierfalen. Nierfalen
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Dit proefschrift richt zich op statinetherapie in type 2 diabetespatiënten; hiervan zijn verschillende aspecten onderzocht. In Deel I worden de effecten van statines op LDLcholesterol en cardiovasculaire
Nadere informatie6DPHQYDWWLQJSURHIVFKULIW$UGLQHGH:LW ³(FRQRPLFHYDOXDWLRQRIHQGVWDJHUHQDOGLVHDVHWUHDWPHQW (UDVPXV 8QLYHUVLWHLW5RWWHUGDPRNWREHU
6DPHQYDWWLQJSURHIVFKULIW$UGLQHGH:LW ³(FRQRPLFHYDOXDWLRQRIHQGVWDJHUHQDOGLVHDVHWUHDWPHQW (UDVPXV 8QLYHUVLWHLW5RWWHUGDPRNWREHU Patiënten met terminale nierinsufficiëntie zijn afhankelijk van nierfunctievervangende
Nadere informatie5-jaars Follow-up van de FAME studie
5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of
Nadere informatieCORONAIRLIJDEN. Hiërarchie gecombineerd voor Coronairlijden
Coronairlijden CORONAIRLIJDEN is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als coronaire atherosclerose welke leidt tot progressieve lumenvernauwing van één of meerdere kransslagaderen (coronairen) met myocardiale
Nadere informatieANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN
ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN Dr. C.P. van Linschoten Drs. P. Moorer Definitieve versie 27 oktober 2014 ARGO BV Inhoudsopgave 1. INLEIDING EN VRAAGSTELLING... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Vraagstelling...
Nadere informatieZorg voor Uitkomst. Analyse en Rapportage. Dr. ir.w.f. (Wim) van den Bosch 7 februari Disclosure belangen van spreker
Zorg voor Uitkomst Analyse en Rapportage Disclosure belangen van spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Dr. ir.w.f. (Wim) van den Bosch 7 februari 2014 Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieOncologische geneesmiddelen langs de lat. Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017
Oncologische geneesmiddelen langs de lat Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017 a.dingemans@mumc.nl Nieuwe middelen Dingemans 15 maart 2016 2 Disclosures I attended advisory boards
Nadere informatieHerkennen van kans op mortaliteit en palliatieve zorgbehoeften bij dialyse patiënten d.m.v surprise question en 4 meter loop test
Herkennen van kans op mortaliteit en palliatieve zorgbehoeften bij dialyse patiënten d.m.v surprise question en 4 meter loop test Yolande Vermeeren, internist nefroloog, Tizza Zomer, epidemioloog Barbara
Nadere informatie3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement
3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement Om zicht te krijgen in de behoeften van nierpatiënten ten aanzien van zelfmanagement is een enquête uitgezet via NP Online. Dit is een online patiëntenpanel
Nadere informatieSurvival Analyse. Help! Statistiek! Survival Analyse: Overzicht. Voorbeeld: Whiplash onderzoek. Voorbeeld: Intensive Care Unit data
Help! Statistiek! Doel: Informeren over statistiek in klinisch onderzoek. Tijd: Doorlopende serie laagdrempelige lezingen, voor iedereen vrij toegankelijk. Derde woensdag in de maand, -3 uur 9 september:
Nadere informatieNierfunctievervangende behandeling in Nederland Jaarboek 2017
Nierfunctievervangende behandeling in Nederland Jaarboek 27 in samenwerking met Inhoud Inleiding 5 Nierfunctievervangende behandeling in Nederland: de cijfers 6 Kerngegevens niertransplantaties per type
Nadere informatieGezonde Nieren. Triple Aim Congres. Almere, 21 juni Concept en Business Case Shared Savings. Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort
Gezonde Nieren Concept en Business Case Shared Savings Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort Triple Aim Congres Almere, 21 juni 2016 Zorgconcept Gezonde Nieren 2 Stadiëring nierschade Stadium egfr
Nadere informatieMedezeggenschap van de patiënt bij het accepteren van een donornier (SDM)
Medezeggenschap van de patiënt bij het accepteren van een donornier (SDM) Sohal Ismail Epidemioloog/Neuropsycholoog Andries Hoitsma, Rebecca Zwart, R. Timman, Lothar E. Hoogdalem, Jan J. Busschbach 15
Nadere informatieNBVN. Jaarverslag 2011 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie
NBVN Jaarverslag 2011 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie NBVN database & analyse De Commissie Registratie dankt alle 27 dialyse centra voor de continue medewerking en validatie van de
Nadere informatiePROMs in de Nefrologie
PROMs in de Nefrologie Nederlandse Nefrologiedagen 26 maart 2019 Esmee van der Willik, PhD student KLINISCHE EPIDEMIOLOGIE, LUMC Disclosure Geen belangenverstrengeling 2 Disclosure Operatie geslaagd 3
Nadere informatieInterne Geneeskunde. Predialyse polikliniek
Interne Geneeskunde Predialyse polikliniek Interne Geneeskunde U bent verwezen naar de predialyse polikliniek omdat de functie van uw nieren verstoord is en nierfunctievervangende behandeling in de toekomst
Nadere informatieDe Prédialyse poli. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden
De Prédialyse poli Informatie voor patiënten F0888-2130 oktober 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357
Nadere informatieVitamine B12 deficiëntie
Vitamine B12 deficiëntie Quality of life Retrospectief onderzoek Dit rapport bevat de analyses van de B12 Quality of Life Questionnaire, waarin meer dan 200 personen met een lage vitamine B12 waarde zijn
Nadere informatieFeiten en cijfers. Beroerte. Aantal nieuwe patiënten met een beroerte. Definitie. Uitgave van de Nederlandse Hartstichting.
Feiten en cijfers Uitgave van de Nederlandse Hartstichting November 211 Beroerte Definitie Beroerte (in het Engels Stroke ), ook wel aangeduid met cerebrovasculaire aandoeningen/accidenten/ziekte (CVA),
Nadere informatie10 Samenvatting
10 Samenvatting Chapter 10 Chronische nierinsufficiëntie komt bij ongeveer 10% van de bevolking voor en is daarmee een groot probleem voor de volksgezondheid. De belangrijkste functies van de nieren
Nadere informatieKlinische implicaties van de EVOLVE studie
ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie
Nadere informatieBELEID NVN ROND ORGAANDONATIE
BELEID NVN ROND ORGAANDONATIE 26-11-2011 1 Stand van zaken: enkele cijfers In totaal in Nederland ± 61.500 mensen met een nieraandoening Waarvan 15.500 mensen met nierfunctievervangende therapie hiervan
Nadere informatieVragenlijst Onderzoek Publieke Opinie. Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven
Medische Psychologie & Psychotherapie Rapport 2006.05 Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven Correspondentie: Drs. L. Kranenburg Medische Psychologie & Psychotherapie
Nadere informatieSamenvatting voor de niet medisch onderlegde lezer
Etnische verschillen in overleving bij dialysepatiënten in Europa. De rol van demografische, klinische en psychosociale factoren. Nieren hebben de belangrijke taak om afvalproducten en vocht uit het lichaam
Nadere informatieMinisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016
Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016 Perspectief vanuit de arts Willem Jan Bos, internist nefroloog Woensdag 9 maart 2016 Heden en Verleden 1,6 miljoen
Nadere informatie6ATRIUMFIBRILLEREN. Hiërarchie gecombineerd voor Atriumfibrilleren
ATRIUMFIBRILLEREN Atriumfibrilleren is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als een ritmestoornis die gekenmerkt wordt door een irregulair RR interval (zonder de aanwezigheid van een repetitief patroon),
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Patient outcomes in dialysis care Merkus, M.P. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Patient outcomes in dialysis care Merkus, M.P. Link to publication Citation for published version (APA): Merkus, M. P. (1999). Patient outcomes in dialysis care General
Nadere informatieOorzaken voor verminderd aandeel peritoneale dialyse als niervervangende behandeling in Nederland
Onderzoek Oorzaken voor verminderd aandeel peritoneale dialyse als niervervangende behandeling in Nederland Aline C. Hemke, Friedo W. Dekker, Willem Jan W. Bos, Raymond T. Krediet, Martin B.A. Heemskerk
Nadere informatieDialysepatient van vandaag. Dr. Carmen Verhelst AZ Sint Blasius Dendermonde
Dialysepatient van vandaag Dr. Carmen Verhelst AZ Sint Blasius Dendermonde Wat mankeren ze? Glomerulonefritis: 20% van alle patiënten: belangrijkste oorzaak ESRD Diabetische nefropathie en renale vaataandoeningen
Nadere informatieVitamine B12 deficiëntie. Een rapport naar De Incidentie en Prevalentie van vitamine B12 deficiëntie in Nederland
Vitamine B12 deficiëntie Een rapport naar De Incidentie en Prevalentie van vitamine B12 deficiëntie in Nederland In de periode januari 2010 tot en met december 2013 worden er in totaal 261.078 vitamine
Nadere informatienierfalen in leven. Als dialysepatiënten ophouden met functioneren van de nieren.
Factsheet Nieren en nierschade deel 8 Dialyse Transplantatie is vaak de beste behandeling bij nierfalen, maar dit is medisch gezien niet altijd mogelijk en niet voor iedereen wenselijk. Dialyse is dan
Nadere informatie5.4. Atriumfibrilleren
5.4 Atriumfibrilleren 112 5.4 Atriumfibrilleren Atriumfibrilleren is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als een ritmestoornis die gekenmerkt wordt door een irregulair RR interval (zonder de aanwezigheid
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/66121 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voskamp, P.W.M. Title: Prepare; before starting dialysis : outcomes in patients
Nadere informatieAORTAKLEPLIJDEN. Hiërarchie gecombineerd voor Aortakleplijden
AORTAKLEPLIJDEN Aortakleplijden is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als een medische conditie waarbij een patiënt symptomatisch is en ernstige aorta klep stenose en/of aortaklepinsufficiëntie heeft.
Nadere informatieStereotactische radiochirurgie bij hersenmetastasen in het ARTI De resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle
Stereotactische radiochirurgie bij hersenmetastasen in het ARTI De resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle Nurer Gergin Radiotherapeutisch Laborant, UMC Utrecht Cancer
Nadere informatieMeervoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden
Er is onderzoek gedaan naar rouw na het overlijden van een huisdier (contactpersoon: Karolijne van der Houwen (Klinische Psychologie)). Mensen konden op internet een vragenlijst invullen. Daarin werd gevraagd
Nadere informatieWie werken op de Predialyse poli?
De Prédialyse poli U bent door de medische specialist verwezen naar de Prédialyse poli van HMC (Haaglanden Medisch Centrum). Zowel in HMC Antoniushove als in HMC Westeinde is er een Prédialyse poli. De
Nadere informatieVroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade
Factsheet Nieren en nierschade deel 5 Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van
Nadere informatieManagement of preterm delivery in women with abnormal fetal presentation
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Management of preterm delivery in women with abnormal fetal presentation Bergenhenegouwen, L.A. Link to publication Citation for published version (APA): Bergenhenegouwen,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/31463 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ocak, Gürbey Title: Vascular complications in kidney disease Issue Date: 2015-01-14
Nadere informatieNederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting 197 198 Samenvatting In het proefschrift worden diverse klinische aspecten van primaire PCI (Primaire Coronaire Interventie) voor de behandeling van een hartinfarct onderzocht.
Nadere informatieNederlandse samenvatting
198 Het eerste deel van dit proefschrift beschrijft de effectiviteit van clopidogrel en tirofiban in patiënten met een acuut hart infarct verwezen voor een spoed dotter behandeling. In hoofdstuk 1 werd
Nadere informatieBetere matching bij transplantatie. Wetenschapsdag 13 oktober 2017 Laura Michielsen
Betere matching bij transplantatie Wetenschapsdag 13 oktober 2017 Laura Michielsen Waarom matchen van donor en ontvanger? Soorten afstoting Hyperacuut Onbehandelbaar Te voorkomen door goede matching Acuut
Nadere informatieNierpatiëntenvereniging Catharina Ziekenhuis en Elkerliek ziekenhuis
Inwendige geneeskunde Nierpatiëntenvereniging Catharina Ziekenhuis en Elkerliek ziekenhuis www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW009 / Nierpatiëntenvereniging
Nadere informatiePredialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling
DIALYSE Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling BEHANDELING Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling In
Nadere informatieNBVN Registratie NBVN
Registratie 1996 2.. Registratie = Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie Sinds 1991 Belangenbehartiging Nefrologen Evaluatie klinische activiteiten Bestuur B. De Moor (voorzitter) W. Lemahieu
Nadere informatieVoorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom
Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom KRING BIJEENKOMST 2 OKTOBER 2017 Chantal den Bakker Onderzoeksvraag Welke factoren zijn
Nadere informatieINLEIDING EEN OVERZICHT VAN CORRECTIEMETHODEN
INLEIDING Als je geïnteresseerd bent in de vraag welke van twee behandelingen of geneesmiddelen het beste werkt, zijn er grofweg twee manieren om dat te onderzoeken: experimenteel en observationeel. Bij
Nadere informatieDe nieren begrijpen... van hun normale werking tot CNI
De nieren begrijpen... van hun normale werking tot CNI Beste patiënt U hebt misschien problemen met uw nieren en wordt opgevolgd door één van de artsen in ons ziekenhuis. De bedoeling van deze brochure
Nadere informatieFrequentiematen voor ziekte: Hoe vaak komt de ziekte voor
Frequentiematen voor ziekte: Hoe vaak komt de ziekte voor 4 juni 2012 Het voorkomen van ziekte kan op drie manieren worden weergegeven: - Prevalentie - Cumulatieve incidentie - Incidentiedichtheid In de
Nadere informatieBenchmark van complicaties en reïnterventies van pacemaker- of ICD implantaties. Concept / 10 januari 2019 / versie
Benchmark van complicaties en s van pacemaker- of ICD implantaties Concept / 10 januari 2019 / versie 2018.0.4 Versie: 2018.0.4 Datum: 10 januari 2019 Voor informatie neem contact op met: Nederlandse Hart
Nadere informatieHoe lang duurt het tot? Stéphanie van der Pas DLF lunchlezing, 11 mei 2016
Hoe lang duurt het tot? Stéphanie van der Pas DLF lunchlezing, 11 mei 2016 Overlevingsanalyse Hoe lang duurt het tot een wiskundestudent afstudeert? een gehuwd echtpaar scheidt? een pagënt aids ontwikkelt
Nadere informatieRegionale Nierpatiëntenvereniging NefroN
Inwendige geneeskunde Regionale Nierpatiëntenvereniging NefroN www.catharinaziekenhuis.nl Deze folder is een gezamenlijke uitgave van het Catharina Ziekenhuis en het Elkerliek ziekenhuis. Patiëntenvoorlichting:
Nadere informatieBijlagen. Bijlage B Tabellen en figuren behorend bij hoofdstuk Bijlage C Tabellen en figuren behorend bij hoofdstuk
Gerda Jehoel-Gijsbers (red.), Beter aan het werk. Trendrapportage ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en werkhervatting. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, september 2007. Bijlagen Bijlage B Tabellen
Nadere informatieNiertransplantatie, donatie en wachtlijst
Factsheet Nieren en nierschade deel 7 Niertransplantatie, donatie en wachtlijst In geval van nierfalen, is niertransplantatie vaak de beste nierfunctievervangende behandeling. Dit levert veel meer levenskwaliteit
Nadere informatieOudere patiënt met chronisch nierfalen: wel of geen start dialyse? Wouter Verberne, arts-onderzoeker
Oudere patiënt met chronisch nierfalen: wel of geen start dialyse? Wouter Verberne, arts-onderzoeker Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieNierpatiëntenvereniging Catharina Ziekenhuis en Elkerliek ziekenhuis
Inwendige geneeskunde Nierpatiëntenvereniging Catharina Ziekenhuis en Elkerliek ziekenhuis www.catharinaziekenhuis.nl Deze folder is een gezamenlijke uitgave van het Catharina Ziekenhuis en het Elkerliek
Nadere informatieNierfunctievervangende behandeling in Nederland Jaarboek 2016
Nierfunctievervangende behandeling in Nederland Jaarboek 2016 in samenwerking met Nierfunctievervangende behandeling in Nederland Jaarboek 2016 Nierfunctievervangende behandeling in Nederland Jaarboek
Nadere informatie11. Multipele Regressie en Correlatie
11. Multipele Regressie en Correlatie Meervoudig regressie model Nu gaan we kijken naar een relatie tussen een responsvariabele en meerdere verklarende variabelen. Een bivariate regressielijn ziet er in
Nadere informatieWelkom Dialyse als nierfunctievervangende behandeling
Namen presentatoren Dialyse als nierfunctievervangende behandeling Welkom Thuisdialyse: de juiste keuze voor elke patiënt (?) dr. Akin Ozyilmaz internist-nefroloog DCG & UMCG Inhoud Nierfunctie Nierfunctie
Nadere informatieStoppen als huisarts: trends in aantallen en percentages
Dit rapport is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen worden gebruikt met bronvermelding. Stoppen als huisarts: trends in aantallen en percentages Een analyse van de huisartsenregistratie over de
Nadere informatieSomatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening
Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening zorggebruik, resultaten 1 dr. Wilma Swildens a, dr. Fabian Termorshuizen b,c, drs. Alex de Ridder M.D. a, dr. Hugo Smeets, M.D. b,d,, prof dr.
Nadere informatieNiercentrum en Dialyse
Niercentrum en Dialyse Niercentrum Locatie Hoorn/Enkhuizen Het Niercentrum van het Dijklander Ziekenhuis, locatie Hoorn, staat voor het bieden van totale zorg op het gebied van nierfunctievervangende therapie.
Nadere informatieVUmc Basispresentatie
Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)
Nadere informatieLevende Donor Niertransplantatie anno 2014. Nierziekte Nierfalen
Levende Donor Niertransplantatie anno 2014 NOODZAAK IN HET LICHT VAN HET ORGAANTEKORT? VOOR- EN NADELEN VANUIT DIVERSE PERSPECTIEVEN? Mark JF Helbert, MD., PhD. Nefroloog ZNA Middelheim Living donor advocate
Nadere informatieSamenvatting Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 hoofdstuk 3
Vallen komt in alle leeftijdsgroepen voor, maar vormt vooral bij ouderen een groot gezondheidsprobleem. Onder een val wordt verstaan een gebeurtenis waarbij de betrokkene onbedoeld op de grond of een lager
Nadere informatieHandreiking Dialyse en Agressie
Handreiking Dialyse en Agressie De aanpak van agressie en geweld binnen de Nederlandse ziekenhuizen en revalidatiecentra staat bekend onder de naam: Veiligezorg. Agressie en geweld kennen veel vormen en
Nadere informatieInzichten in de nefrologie
Inzichten in de nefrologie Prof.dr. W.J.H.M. van den Bosch Prof.dr. J.F.M. Wetzels (Redactie) Inzichten in de nefrologie Voor de huisartspraktjk Houten 2014 Onder redactie van W.J.H.M. van den Bosch Nijmegen
Nadere informatiePalliatieve zorg bij patiënten met eindstadium nierfalen. Noordwest Ziekenhuis
Palliatieve zorg bij patiënten met eindstadium nierfalen Gideon Verhave Internist-nefroloog Marianne Komen Dialyseverpleegkundige Noordwest Ziekenhuis Leerdoelen Welke behandel(on)mogelijkheden zijn er
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 154 NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 155 SAMENVATTING Achtergrond Hoewel het lumbosacraal radiculair syndroom (LSRS) zo lang bestaat als de geschiedenis van onze
Nadere informatieVergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk
M201210 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk Arjan Ruis Zoetermeer, september 2012 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk De leeftijd van de ondernemer blijkt
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Het onderwerp van dit proefschrift is depressieve en angst symptomen in chronische dialyse patiënten en andere patiënten. Het proefschrift bestaat uit twee delen (deel A en deel
Nadere informatieRICHTLIJN BASISPAKKET LABORATORIUMBEPALINGEN BIJ STABIELE CHRONISCHE CENTRUM HEMODIALYSEPATIËNT EN PERITONEALE DIALYSEPATIËNT
RICHTLIJN BASISPAKKET LABORATORIUMBEPALINGEN BIJ STABIELE CHRONISCHE CENTRUM HEMODIALYSEPATIËNT EN PERITONEALE DIALYSEPATIËNT De richtlijn bevat aanbevelingen van algemene aard. Het is mogelijk dat in
Nadere informatiePredialyse Polikliniek
Predialyse Polikliniek H15.012-01 Inleiding Van uw behandelend arts heeft u te horen gekregen dat uw nieren minder goed werken. De arts heeft u daarom doorgestuurd naar de Predialyse Polikliniek. In deze
Nadere informatiePublicatie sterftecijfers 2013 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht
Toelichting bij - Publicatie sterftecijfers 2013 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht W.J.Jansen & F v.d. Elzen Februari 2015 Sterftecijfers Het sterftecijfer (ook wel de mortaliteit genoemd) is één
Nadere informatieSamenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2
Samenvatting 125 Samenvatting Hoofdstuk 1 Gedurende de laatste 20 jaar is binnen de IVF de aandacht voornamelijk uitgegaan naar de verbetering van zwangerschapsresultaten. Hierdoor is er te weinig aandacht
Nadere informatieWerkhervatting na arthroscopische arthrolyse voor frozen shoulder: beïnvloedende factoren.
Werkhervatting na arthroscopische arthrolyse voor frozen shoulder: beïnvloedende factoren. WE T E NSCHA PPELI JK O ND E R ZO EK R O ND A R B E I D SO NGE SCHIK THE ID 04-02-2019 D R. F LO R I S VA E S
Nadere informatiePredialyse informatie
Predialyse informatie Sep 2014 Functies van de nier Verwijderen van de afvalproducten In balans houden van de elektrolyten Verwijderen van het overtollig lichaamsvocht Produceren van hormonen om : de bloeddruk
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016
Factsheet en Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016 Start registratie: 2015 Inclusie & exclusie criteria DATO Inclusie De patiënten die geregistreerd dienen te worden zijn die patiënten die een chirurgische
Nadere informatieJaarverslag Ziekenhuis 195. Gemaakt op:
Jaarverslag 2015 Ziekenhuis 195 Gemaakt op: 2016-03-22 Inhoud Inleiding... 4 Minimale Data Set (MDS)... 5 Algemeen... 6 Aantal... 7 Her... 8 Herkomst... 9 Opnametype... 9 Leeftijd en Geslacht... 10 Reanimaties...
Nadere informatieOuderen met terminaal nierfalen, een betere overlevingskans bij dialyse of een conservatieve behandeling?
Ouderen met terminaal nierfalen, een betere overlevingskans bij dialyse of een conservatieve behandeling? Auteur: M.H. Douma Studentnummer: 1725726 Onderzoeksperiode: December 2015 april 2016 Facultair
Nadere informatie