van Het Amendement tot

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "van Het Amendement tot"

Transcriptie

1 Het Amendement EUROPASPECIAL Europese Verkiezingen Hoofdredactioneel Het Amendement Juni 2004 De Europese verkiezingen zijn weer op komst, zoals u als politicus wel zult weten. Het Amendement zou Het Amendement niet zijn als we daar niet over zouden schrijven. Daarom in deze editie onder andere (kandidaat-) Europarlementariërs, speciale artikelen over de Europese Unie, over de campagnes en over de landen van de Europese Unie. Voor deze Europaspecial van Het Amendement hebben wij enkele (kandidaat-)europarlementariërs aangeschreven met de vraag of zij een artikel wilden schrijven over hoe volgens hen de campagnes voor de Europese verkiezingen gaan. Als u deze artikelen leest, dan zal de varieteit u opvallen. Voor een democratie is een parlement van belang, maar de journalistiek is nog veel belangrijker. Dick Dolman De directe verkiezingen van het Europees Parlement worden sinds 1979 gehouden. Sindsdien is de opkomst almaar gedaald. Dat is geen positieve zaak en daar moet wat aan gedaan worden. Misschien is een verlevendiging daar ook van belang, maar zeker ook het actief dichter bij de burger brengen van de Europese Unie en het Europees Parlement. Dit wordt door de overheid onder andere geprobeerd met de campagne Europa, best belangrijk, waarover u meer kunt lezen op pagina 9. Pagina 9 zult u misschien denken? Normaal zijn het toch maar 6 pagina s? Dat klopt zeer zeker, maar speciaal voor deze Europaspecial is Het Amendement tijdelijk uitgebreid naar 10 pagina s, waarbij u de Kort maar Krachtigjes niet zult vinden, maar wel de artikelen van onze Redactie en van de (kandidaat-)europarlementariërs. Mocht u tijdens of na het lezen nog ideeën hebben, waarvan u denkt dat ze een positieve ontwikkeling van Het Amendement tot gevolg hebben, laat het ons dan weten via het welbekende adres: hetamendement@interpolitics.nl Vanaf deze plaats wil ik alle kandidaten veel succes wensen met de verkiezingen van 10 juni 2004! Rob van den Dungen Hoofdredacteur In dit nummer: Hoofdredactioneel Talking Europe: Max van den Berg Orde, orde Puzzel Talking Europe: Maria Martens Eenwording Parlementen Talking Europe: Johanna Boogerd Unu Eŭropo lingvo Talking Europe: Kathalijne Buitenweg Eurocampagnes Verjaardagen Maar gelukkig... Copyright 2004 by Het Amendement. Niets van deze uitgave mag worden vermenigvuldigd op welke manier ook, zonder schriftelijke toestemming van Rob van den Dungen, Hoofdredacteur, Het Amendement

2 Pagina 2 Het Amendement Talking Europe Europa is beslist belangrijk Max van den Berg (1946) is sinds 1999 lid van het Europees Parlement. Voor de verkiezingen van 10 juni aanstaande staat hij op plaats 1 van de PvdA-lijst. In deze bijdrage schrijft hij over het belang van Europa en over zijn campagne. De tijd begint te dringen. Donderdag 10 juni, de dag van de Europese verkiezingen, komt snel dichterbij. De stemkaarten zijn binnen en de campagne is op volle gang: iedere dag sta ik in straten, pleinen en winkelcentra in Nederland om folders uit te delen en mensen te overtuigen van het belang om te gaan stemmen. De eerste televisiedebatten tussen de lijsttrekkers hebben voor meer bekendheid gezorgd maar de komende week is er nog veel werk te verzetten om zoveel mogelijk mensen naar de stembus te krijgen. Want Europa is niet best belangrijk, zoals de Nederlandse regering ons probeert te vertellen, Europa is beslist belangrijk! 2004 is een bijzonder jaar voor Nederland in Europa. Op 1 mei zijn tien nieuwe lidstaten toegetreden, een historische hereniging. Op 10 juni zullen er Europese verkiezingen plaatsvinden. En, op nationaal niveau: vanaf 1 juli van dit jaar is Nederland voorzitter van de Europese Raad, het hoogste overlegorgaan van de Europese Unie. Ondertussen is het van belang dat de regeringen dit jaar het Europese huis op orde brengen.. Weinig mensen begrijpen hoe Europa functioneert, het is één bureaucratische wirwar van procedures en termen. Dat maakt het nemen van besluiten gaat langzaam en moeizaam. En dat was met 15 landen. Kunt u zich voorstellen hoe dat straks met 25 landen gaat? De Europese grondwet doet goede voorstellen om die bureaucratie en stroperigheid aan te pakken. De grondwet versimpelt terminologie en besluitvorming en maakt Europa democratischer. En daarom is het zo belangrijk dat er nu daadkracht getoond wordt en die grondwet zo snel mogelijk aangenomen! Vaak krijg ik op straat de vraag Europa is zo ver weg, waarom moet ik daar dan voor gaan stemmen?. Ik leg dan uit dat er iets te kiezen valt op 10 juni. Zo n 70 % van de nationale wetgeving wordt al besloten in Europa. Dezelfde verschillen tussen politieke partijen waar we bij de nationale verkiezingen onze keuze op baseren, zijn nu opnieuw relevant.

3 Het Amendement Pagina 3 Orde, orde... U kent ze misschien wel uit eigen ervaring, die vergaderingen die veel en veel te lang door gaan, soms tot midden in de nacht of daarna nog. Die vergaderingen waar geen einde aan komt. Het parlement van Frankrijk, de Nationale Assemblee heeft daar wat op gevonden. In de reglementen staat namelijk aangegeven dat de avondvergadering niet langer mag duren dan Nou zult u zeggen dan duren mijn vergaderingen maar tot één uur, maar dan moet ik nog 3 of 4 commissies af. Drie of vier? In Nederland zijn we gezegend met redelijk wat, maar in vergelijking nog weinig, commissies. Neem bijvoorbeeld een land als Hongarije, dat pas sinds 1989 een democratie is. In Hongarije zijn er maar liefst 25 parlementscommissies, variërend van toerisme tot lokaal beleid, van gezondheid tot veiligheid. Is het dan alleen maar vergaderen wat de klok slaat? Je gaat het je toch wel eens afvragen. Als je jezelf dan net gerust gesteld hebt met woorden als: De burger is ook belangrijk en we spreken ook onze achterban nog wel en je hebt daarna deze argumenten ook nog eens gestaafd met het feit dat bijvoorbeeld in Oostenrijk het burgerinitiatief zeer aangemoedigd wordt doordat petities in het parlement worden behandeld, dan denk je, ach het is niet alleen vergaderen. En weet u. U hebt helemaal gelijk! In Spanje hebben ze voor het gemak de uren die alle vergaderingen in een kabinetsperiode duren geteld. Waar tussen 1993 en 1996 de vergaderingen samen nog 929 uur besloegen, namen ze van 2000 tot 2004 wel 1674 uur in beslag. Aangezien een dag 24 uur telt en een week dus ongeveer 120 werkuren, doet men als parlementslid veel meer dan vergaderen. Wat moet dat een goed gevoel zijn: geen vergadertijgers, maar werkpaarden te zijn! Ω (SF) Puzzel: Europese Hoofdsteden Horizontaal 3. Zweden 6. België 7. Ierland 9. Finland 12. Luxemburg 14. Tsjechië 15. Nederland 17. Estland 18. Portugal 20. Frankrijk 22. Duitsland 23. Verenigd Koninkrijk 24. Malta 25. Denemarken Verticaal 1. Polen 2. Italië 4. Slovenië 5. Hongarije 8. Cyprus 10. Litouwen 11. Griekenland 13. Slowakije 16. Spanje 19. Oostenrijk 21. Letland

4 Pagina 4 Het Amendement Talking Europe Vlaggenactie Maria Martens (1955) is sinds 1999 lid van het Europees Parlement. Voor de verkiezingen van 10 juni aanstaande staat ze op plaats 2 van de CDA-lijst. In deze bijdrage schrijft ze over het belang van Europa. Op maandag 3 mei 2004 hebben nagenoeg alle provincies, veel gemeenten en ook bibliotheken, Kamers van Koophandel en andere organisaties de Europese vlag in top gehesen. Er is enthousiast gereageerd op mijn oproep aan alle gemeenten en provincies om vanaf die dag de Europese vlag permanent uit te hangen. Het gaat niet alleen om: Europa is belangrijk, ik vind dat Europa ook meer zichtbaar moet worden. Ik heb de oproep gedaan om het Europees bewustzijn te vergroten. Vlaggen zijn feestelijk en hebben een grote symbolische zeggingskracht. Ze geven ook de mogelijkheid voor identificatie, bijvoorbeeld met een organisatie, een land of een partij. Het feit dat de Europese vlag in Nederland zo weinig te zien is, weerspiegelt het geringe Europese bewustzijn in Nederland. Voor de meeste Nederlanders is Europa vooral ver weg. Telkens hoor ik mensen klagen dat ze er weinig van weten, er weinig over horen en lezen. Geen wonder dat de opkomst bij de verkiezingen in Nederland laag is. In het buitenland is het Europees bewustzijn groter, er wordt méér over gepubliceerd, men weet er méér van. Ik denk dat het geen toeval is dat je daar dan ook veel vaker de Europese vlag ziet wapperen. Let u maar eens op. Je ziet ze op stadhuizen, hotels, gebouwen en zelfs in Parlementen. Het is ook gemakkelijk want de vlag mag dag en nacht uit hangen en anders dan bij de nationale vlag, ook zonder verlichting 2004 is een belangrijk Europees jaar en dus een uitgelezen moment om Europa ook in Nederland dichterbij te brengen. 2004: het jaar van de uitbreiding, de Europese Verkiezingen op 10 juni, het Nederlands voorzitterschap (1 juli 31 december) en hopelijk de nieuwe Europese Grondwet. Het grote probleem van Europa is niet de omvang, is niet dát er wetgeving in Brussel gemaakt wordt, is niet dát we financieel aan Europa bijdragen. Er ontstaat een probleem als mensen niet zien hoe het hen ten goede komt. Het belang en de betekenis van Europa moeten meer zichtbaar worden. Het uithangen van de vlag is daarvoor natuurlijk niet voldoende, maar het blijkt te kunnen helpen. Het roept in ieder geval discussie op. In sommigen gemeenten is er meer dan een uur over gediscussieerd: waarom zou je de vlag uithangen, wat hebben we eigenlijk met Europa? Mensen die meer dan een uur discussiëren over Europa. Dat alleen al is winst!

5 Het Amendement Pagina 5 Eenwording Het is één van mijn vroegste herinneringen, maar toch is het me allemaal bijzonder goed bijgebleven, mijn bezoekje aan het IJzeren Gordijn. Foto s mochten er niet gemaakt worden, dus de beelden die ik me nog herinner zijn ook echt herinneringen en niet herkenningen van foto s. Toen ik 5 à 6 jaar oud was, het was enkele jaren voor de eenwording van Duitsland, was ik nabij de grens van de toenmalige DDR en besloten we een kijkje te gaan nemen bij het IJzeren Gordijn. Een indrukwekkende ervaring, kan ik zeggen. Ik zie nog een bijzonder hoog hek voor me met om de honderd, tweehonderd meter een hoge wachttoren waar vanuit soldaten een oogje in het zeil hielden. Niet veel later verdween deze bijzonder concrete begrenzing, werd Duitsland één en werd de weg naar Oost-Europa geopend, iets wat 35 jaar had geduurd en wat veel mensen jarenlang voor onmogelijk hadden gehouden. Hoewel de concrete begrenzing in 1989 verdween, is de echte grens tussen oost en west in mijn ogen pas per 1 mei dit jaar voorgoed verdwenen, met het lidmaatschap van verscheidene Oostbloklanden. Europa heeft zich in korte tijd van een verscheurd continent tot één gemaakt. Dit alles is immers nog maar 15 jaar geleden, maar toch is er veel gebeurd in de tussentijd. Het was destijds immers jarenlang ondenkbaar dat Oost en West samen door één deur konden. Laat staan dat we in 2004 zouden discussiëren over het wel of niet hebben van één grondwet en één munt voor heel Europa. Wie weet waar we over 15 jaar staan en hoe Europa er dan uit ziet? Ω (MB) Huizen van parlementen Een parlementsgebouw is een gebouw om te vergaderen en kantoren in te vestigen. Zo denken tenminste de meeste mensen erover. In een paar landen in Europa hebben ze echter door dat het parlementsgebouw ook multifunctioneler gebruikt kan worden. In Finland bijvoorbeeld vormt het gebouw ook het onderkomen voor een bibliotheek. Hier staan boeken in en ook kun je er alle archieven van het Finse Parlement vinden. Dat is nog eens handig als een politicus wat moet hebben. In Duitsland heeft men weer iets anders bedacht met het parlementsgebouw. De Rijksdag, met die glazen koepel is namelijk experimenteergebied voor een energie- en warmte zuinige installatie. Warmte wordt opgeslagen en s winters hergebruikt, terwijl de lage temperaturen van de winter worden gebruikt om s winters het gebouw te koelen. Iedereen heeft tegenwoordig zijn mond vol van duurzaam bouwen, maar dit soort initiatieven zijn toch een knap staaltje werk. De politiek die het voortouw neemt, is dat geen levendigheid op zijn best? Ω (SF)

6 Pagina 6 Het Amendement Talking Europe Campagnedagboek Johanna Boogerd (1944) is sinds 1994 lid van het Europees Parlement. Voor de verkiezingen van 10 juni aanstaande staat ze op plaats 2 van de D66-lijst. In deze bijdrage schrijft vindt u enkele stukken uit haar dagboek. 23 mei Vandaag komt het lijsttrekkersdebat op televisie. D66 is niet uitgenodigd. Daar kunnen we niks aan doen, het is hun eigen afweging. Maar waar ik me echt aan stoor is dat mijn twee rapporten besproken worden, zonder dat mijn inspanningen ook maar in een bijzin worden genoemd. Het is weer het klassieke debat. Een journalist die veel af weet van de nationale politiek bevraagt de Europarlementariërs. Men krijgt de rol van het EP niet echt voor het voetlicht. Het gaat immers om de mate waarin het EP het verschil maakt in het Europese debat. Dat is vaker dat men nu doet voorkomen. In zo n debat hoort het ook over de onderlinge verschillen tussen partijen te gaan. Dat Camiel Eurlings te gemakkelijk wegkomt als het gaat om de rol van het CDA in het debat over Berlusconi s media-imperium, is echt een slechte zaak. 28 mei In Brussel leg ik de laatste hand aan de zoveelste brief naar Pat Cox over de Hofprocedure die de ondertussen gesloten overeenkomst met de Verenigde Staten nietig moet verklaren. Daarna snel naar het Vlaams Parlement om een webcamjournaal op te nemen met VLD coryfeeën zoals Gatz en Neyts. Sophie in tveld doet het erg goed. Ik ben benieuwd of we hiermee veel mensen rechtstreeks kunnen bereiken. Met grote vaart naar Ommen. De vaart is er al snel uit want Nederland staat vol met files door het pinksterweekend. In Ommen hebben we een prima debat over plattelandsontwikkeling en plattelandsbeleid. Evenals deze week in de gemeente Sluis maken we de afspraak dat we gezamenlijk met de gemeente, provinciale staten en de 2e kamer de regelgeving zo transparant en werkbaar mogelijk moeten maken. Dat vraagt om heldere keuzen vooral op het gebied van ruimtelijke ordening. Er zitten daar ondernemers met een duidelijke visie op platteland en samenleving. 29 mei Campagne voeren in Oegstgeest en Leiden. Fantastisch zoals die leden in kramen en op markten voor ons in de weer zijn. Ze hebben zelfs zelf folders gemaakt. Hartverwarmend. Het is ook leuk om met kiezers te praten. Eén kiezer is erg ontevreden over D66. Op sommige van de aangedragen punten ben ik dat zelf ook. Het valt moeilijk uit te leggen dat Brinkhorst een ander standpunt heeft inzake de richtlijn op softwarepatenten dan ik. D66 heeft een duidelijk standpunt in haar programma en daar houd ik me aan. Bovendien zal het keihard nodig zijn dat iemand dit standpunt verdedigd binnen de ELDR, dat is de fractie in het Europees Parlement. Doodmoe kom ik thuis, drink een biertje en probeer de in Ommen gekregen streekkaas uit. Mmmm lekker!!!! Zoals daar al werd gezegd, we zijn de echte smaak van de producten verleerd. Goed idee van ze om daar een campagne voor op te starten. Heeft u nog ideeën voor Het Amendement? Laat het ons weten via hetamendement@interpolitics.nl

7 Het Amendement Pagina 7 Unu Eŭropo lingvo Europa wordt meer en meer één Europa. Steeds meer nationale besluiten worden op het hogere Europese niveau genomen, grenzen verdwijnen, we hebben al één munt en we krijgen binnenkort ook een Europese grondwet. Elke dag komt het grote Europa een stukje dichterbij. Het zal niet lang meer duren of er zal één Europese taal komen. Ik denk namelijk dat binnenkort binnen de Europese instellingen met één taal gecommuniceerd zal worden. Nu zijn er nog altijd hoofdrollen weggelegd voor het Engels en het Frans en ook de verschillende talen van de verschillende lidstaten kunnen nog gesproken worden. Spoedig zal hier verandering in komen, omdat één taal voor de medewerkers van de Europese instellingen de onderlinge communicatie verbetert. De vraag is alleen welke taal dan het meest in aanmerking komt om onze Europese voertaal te worden. Nu zien we al een wederzijdse afkeer tussen met name Franssprekenden en Engelssprekenden. De Fransen hebben al een instituut ingeschakeld om de diplomaten van de nieuwe lidstaten een volledig verzorgde gratis spoedcursus Frans te geven nabij Avignon om maar hun taal te promoten en te zorgen dat Frans de belangrijkste taal wordt binnen Europa. De Engelsen pleiten echter voor het Engels, omdat het Engels de taal van de wereld is en dat bijzonder veel mensen al Engels spreken. De Fransen stellen daartegenover dat het Frans de Europese taal moet worden, omdat Frans gesproken wordt in de meeste landen, die aan de oorsprong liggen van de Europese Unie. Hierbij doelen de Fransen dan op België, Frankrijk en Luxemburg. Daarnaast stellen zij dat de drie belangrijkste steden in Europa (Brussel, Straatsburg en Luxemburg) Franssprekend zijn. Vaak vergeten, maar in mijn ogen net zo belangrijk, is de Duitse taal. Het is een gegeven dat de meeste inwoners van Europa Duits als eerste taal hebben. Met dit argument zou Duitsland ook mee kunnen strijden om hun taal als Europese voertaal in te voeren. Vanwege al dit sentiment ben ik echter een totaal andere mening toebedeeld, zoals u mogelijk in de titel al kunt lezen. Om de eerder genoemde afkeer tegenover reeds veel gesproken talen binnen Europa te omzeilen, wil ik bij deze voorstellen om Esperanto tot Europese voertaal te kronen. Voor diegenen die het Esperanto niet kennen, Esperanto is een taal die is samengesteld uit een veelheid van talen. Het Esperanto is bovendien een tamelijk eenvoudige taal, het Esperanto is dan ook een samenraapsel van de eenvoudigste systemen uit de verschillende talen. Het is hierdoor gemakkelijk te leren. We zijn al aardig op weg naar één Europa, zonder grenzen, met één munt en één grondwet, en in dat grote Europa zie ik wel perspectief voor één taal, het Esperanto. Unu Eŭropo, sen limi, je unu mento, unu konstitucio kaj unu lingvo. Ω (MB) Het Amendement is op zoek naar: Adjunct-Hoofdredacteur m/v Redactrice Correspondent m/v Meer informatie:

8 Pagina 8 Het Amendement Talking Europe Kind zijn Kathalijne Buitenweg (1970) is sinds 1999 lid van het Europees Parlement. Voor de verkiezingen van 10 juni aanstaande staat ze op plaats 1 van de GroenLinks-lijst. In deze bijdrage schrijft vindt u enkele stukken uit haar dagboek. Een van mijn mooiste overwinningen in het Europees Parlement dateert van vorig jaar december. Eigenlijk is het maar een halve overwinning. De zaak ligt nog bij de rechter. Maar dat ik het Europees Parlement zover kreeg om een rechtszaak te beginnen omwille van de rechten van het kind vervult mij met trots. De zaak begon toen de Europese ministers van Justitie overeenkwamen dat de landen van de Europese Unie niet alle kinderen vanaf twaalf jaar die met hun ouders herenigd willen worden, hoeven toe te laten. Een integratietoets kan dienen als selectiecriterium. Als kinderen zakken, krijgen ze geen verblijfsvergunning. En kinderen die wel voor de test slagen mogen drie jaar in de wachtkamer worden gezet. De Nederlandse regering heeft dit voorstel - in de beslotenheid van de Raad van Ministers - vurig gesteund. Er was een alerte mensenrechtenorganisatie voor nodig om mij te alarmeren en duidelijk te maken dat er een besluit lag dat strijdig is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Dat actie dus geboden was! Maar helaas is het Europees Parlement op het gebied van asiel en migratie geen medewetgever. (Met de voorgestelde Europese Grondwet zou dit overigens veranderen.) Ik besloot daarom een onbetreden pad uit te proberen: een gang naar de Europese rechter. Nooit eerder heeft het Europees Parlement, om inhoudelijke redenen, de vernietiging van een richtlijn geëist. Dubbel spannend dus. De klacht moest binnen twee maanden na het besluit worden ingediend. Dat gaf mij negen weken om mijn collega s te overtuigen. Complicerende factor was dat twee verschillende parlementaire commissies mijn voorstel moesten beoordelen. En beide komen slechts eens in de drie weken bijeen. In eerste instantie reageerde niemand enthousiast. Niet vreemd in dit tijdperk van strengstrenger-strengst. Ik vroeg daarom mijn medeparlementariërs eerst alleen toestemming voor een verkennend onderzoek door onze juridische dienst. Dat pakte goed uit. De juristen van het Parlement kwamen niet tot een duidelijk oordeel. Reden temeer, betoogde ik, om naar het Hof te stappen. Een mógelijk onmenselijke richtlijn kunnen volksvertegenwoordigers niet laten passeren. De socialisten en liberalen waren hier wel gevoelig voor. Maar de tijd begon te dringen en de agendering werd getraineerd. Doordat beide commissies worden voorgezeten door christendemocraten die de gezinsherenigingwet wel prima vonden? Eindelijk, op de laatst mogelijke vergadering, ging de kogel door de kerk. En net voor het verlopen van de deadline werd de definitieve klacht ingediend. Het is nu aan de rechters van het Europees Hof van Justitie om de ministers van Justitie terug te fluiten. Is kind zijn tegenwoordig niet meer voldoende reden om naar je ouders te mogen? Ik denk echt dat we dit kunnen winnen.

9 Het Amendement Pagina 9 Eurocampagnes Zoals bij elke verkiezingen zijn er ook deze keer weer campagnes gevoerd. Bijna elke partij van de vijftien deelnemende partijen voert campagne, de een meer dan de ander. Niet alleen de partijen voeren campagne, maar ook de overheid. Het betreft hier de campagne met als slogan Europa, best belangrijk. Veel mensen vinden dat een slechte slogan, omdat Europa zo onderschat wordt en verbeteren deze vaak tot Europa, beslist belangrijk. Eigenlijk vind ik dat de slogan Europa, best belangrijk erg goed gekozen is. Door die slogan wordt er gesproken over Europa, gediscussieerd over Europa en het belang van Europa. De slogan heeft effect en bereikt het doel waarvoor het verzonnen was: mensen gaan praten over Europa. Maar niet alleen de overheid heeft voor haar campagne een slogan bedacht, ook de partijen hebben slogans. Hieronder een overzicht van enkele deelnemende partijen: CDA: Voor een eigen plek in Europa ChristenUnie/SGP: Kies geloofwaardig! D66: Boe roepen is makkelijk GroenLinks: Laat Europa niet rechts liggen LPF: is U iets gevraagd? PvdA: SP: VVD: Voor een sterk en sociaal Europa Stuur een waakhond naar Brussel Voor Europa. Maar er zijn wel grenzen! Zoals u kunt zien is er een grote diversiteit. Over welke het meeste effect heeft ga ik niet schrijven, maar de levendigheid druipt er niet echt vanaf. Dat is wel anders in bijvoorbeeld de campagnespotjes van de Partij voor de Dieren. Zij gebruiken grappige cartoons met een duidelijke lading, maar wel gebracht op een levendige en ludieke manier. Zo kan ik mij herinneren (en dan denk ik terug aan de campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen) dat de SP met Bob Fosko een levendige campagne heeft gevoerd. Die campagne kan bijna iedereen zich wel herinneren, maar vraagt u eens willekeurig op straat aan mensen wat zij van de andere campagnes hebben onthouden. Naar ik denk hebben levendige campagnes wel degelijk effect. De politiek kan op die manier dichter bij de burger komen. Niet stijfjes, maar losjes. Politiek is meer dan alleen politiek. En met levendigheid kunt u meer burgers bereiken dan u denkt. Toch wens ik alle partijen succes met de verkiezingen van 10 juni. Ω (RD)

10 Het Amendement De verjaardagskalender van juni 05 juni Arda Gerkens (SP) EUROPASPECIAL Hyacinthlaan AT DOMMELEN WWW: WEBSITE: WWW. INTERPOLITICS. NL/ HA 06 juni Margreet Smilde (CDA) 07 juni Mariët Hamer (PvdA) 10 juni Clemens Cornielje (VVD) 11 juni Niesco Dubbelboer (PvdA) 11 juni Thom de Graaf (D66) 14 juni Roland Kortenhorst (CDA) 15 juni Johan Remkes (VVD) 16 juni Erik van Lith (CDA) 17 juni Hans van Baalen (VVD) 17 juni Stef Depla (PvdA) 24 juni Harry van Bommel (SP) 24 juni Ineke van Gent (GL) 24 juni José Smits (PvdA) 28 juni Melanie Schultz van Haegen - Maas Geesteranus (VVD) 29 juni Bas van der Vlies (SGP) Ontbreekt er een verjaardag? Laat het ons weten: hetamendement@interpolitics.nl o.v.v. Verjaardagen InterPolitics is een initiatief van Rob van den Dungen en Sander Funcke en heeft het verlevendigen van de politiek tot doel. Colofon Hoofdredactie Redactie Rob van den Dungen Mark Bosch Maar gelukkig... Sander Funcke Eindredactie Rob van den Dungen Lay-out Rob van den Dungen Contactadres InterPolitics Hyacinthlaan AT DOMMELEN hetamendement@interpolitics.nl Het Europees Parlement wijst de EU de weg

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

AEG deel 3 Naam:. Klas:. AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie

Wie beslist wat? Duur: 30 45 minuten. Wat doet u?

Wie beslist wat? Duur: 30 45 minuten. Wat doet u? Wie beslist wat? Korte omschrijving werkvorm: De werkvorm Wie-Beslist-Wat is een variant op het spel Ren je rot. De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen

Nadere informatie

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN LESTIPS OP WWW.EUROPAEDUCATIEF.NL HET STARTPUNT VOOR EUROPA IN HET ONDERWIJS. werkvel - 1. Tweede Fase Havo/vwo

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN LESTIPS OP WWW.EUROPAEDUCATIEF.NL HET STARTPUNT VOOR EUROPA IN HET ONDERWIJS. werkvel - 1. Tweede Fase Havo/vwo werkvel - 1 De Europese Unie (EU). Je hebt er dagelijks mee te maken. Al is het alleen al omdat je niet alleen Nederlander bent, maar ook Europeaan. Of dat er bijvoorbeeld euro s in je portemonnee zitten.

Nadere informatie

Instructie: Quiz EU - Test je kennis!

Instructie: Quiz EU - Test je kennis! Instructie: Quiz EU - Test je kennis! Korte omschrijving werkvorm De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen en blufvragen. Bij kennisvragen kiest

Nadere informatie

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep.

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep. Meander Samenvatting groep 7 Thema 2 Om ons heen Samenvatting Landschappen Landschappen in Europa zijn heel verschillend. Nederland is een heel vlak land. Frankrijk is een land met heuvels en bergen. Zweden

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over het burgerinitiatief

Vragen en antwoorden over het burgerinitiatief Vragen en antwoorden over het burgerinitiatief EU-burgers kunnen de EU binnenkort vragen nieuwe wetgeving in te voeren indien zij daarvoor een miljoen handtekeningen kunnen verzamelen. Dit nieuwe instrument

Nadere informatie

Volume: 0-49 zendingen per jaar Europa 0 2 kg 2-10 kg kg kg

Volume: 0-49 zendingen per jaar Europa 0 2 kg 2-10 kg kg kg Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan direct aan. Volume: 0-49 zendingen

Nadere informatie

"Culturele Hoofdstad van Europa" voor het tijdvak 2005 tot 2019 ***I

Culturele Hoofdstad van Europa voor het tijdvak 2005 tot 2019 ***I P5_TA(2004)0361 "Culturele Hoofdstad van Europa" voor het tijdvak 2005 tot 2019 ***I Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement over het voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad

Nadere informatie

Gevolgen van Brexit voor de besluitvorming in de EU

Gevolgen van Brexit voor de besluitvorming in de EU VIVES BRIEFING 2016/06 Gevolgen van Brexit voor de besluitvorming in de EU Klaas Staal Karlstad Universitet 1 GEVOLGEN VAN BREXIT VOOR DE BESLUITVORMING IN DE EU Klaas Staal INLEIDING Op 23 juni 2016 stemmen

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz)

Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz) Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz) Lees ter voorbereiding de volgende teksten en bekijk de vragen en antwoorden van de quiz. De juiste antwoorden zijn vetgedrukt. Wat wil en doet

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I. Wetgeving. Niet-wetgevingshandelingen. 61e jaargang. Uitgave in de Nederlandse taal. 2 juli 2018.

Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I. Wetgeving. Niet-wetgevingshandelingen. 61e jaargang. Uitgave in de Nederlandse taal. 2 juli 2018. Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I Uitgave in de Nederlandse taal Wetgeving 61e jaargang 2 juli 2018 Inhoud II Niet-wetgevingshandelingen BESLUITEN Besluit (EU) 2018/937 van de Europese Raad van

Nadere informatie

***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT

***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT Europees Parlement 2014-2019 Geconsolideerd wetgevingsdocument 13.6.2017 EP-PE_TC1-COD(2016)0186 ***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT in eerste lezing vastgesteld op 13 juni 2017 met het oog op de

Nadere informatie

Tarieven Europa: staffel 1

Tarieven Europa: staffel 1 Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan

Nadere informatie

Stemmen Europese verkiezingen 2014

Stemmen Europese verkiezingen 2014 Stemmen Europese verkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten,

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité EUROPESE COMMISSIE Brussel, 11.6.2014 COM(2014) 227 final 2014/0129 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité NL NL TOELICHTING

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? 2 De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

PGI 2. Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) EUCO 7/1/18 REV 1

PGI 2. Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) EUCO 7/1/18 REV 1 Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) Interinstitutionele dossiers: 2017/0900 (E) 2013/0900 (E) EUCO 7/1/18 REV 1 INST 92 POLGEN 23 CO EUR 8 RECHTSHANDELINGEN Betreft: BESLUIT VAN DE EUROPESE RAAD

Nadere informatie

DE EUROPESE UNIE MAVO Naam: Klas:

DE EUROPESE UNIE MAVO Naam: Klas: DE EUROPESE UNIE MAVO 2 2016 Naam: Klas: INLEIDING De Eerste Wereldoorlog vernietigde grote delen van Europa en de wereld. Nog nooit had een strijd tussen landen voor zoveel doden, gewonden, materiële

Nadere informatie

VOORLOPIGE AGENDA HET COMITÉ VAN PERMANENTE VERTEGENWOORDIGERS (2e deel) Europagebouw, Brussel 3 en 4 juli 2019 (10.00, 9.00)

VOORLOPIGE AGENDA HET COMITÉ VAN PERMANENTE VERTEGENWOORDIGERS (2e deel) Europagebouw, Brussel 3 en 4 juli 2019 (10.00, 9.00) Raad van de Europese Unie Brussel, 1 juli 2019 (OR. en) 10824/19 OJ CRP2 25 VOORLOPIGE AGENDA HET COMITÉ VAN PERMANENTE VERTEGENWOORDIGERS (2e deel) Europagebouw, Brussel 3 en 4 juli 2019 (10.00, 9.00)

Nadere informatie

MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG!

MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG! MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG! I.I De geboorte van de Europese Unie Zoals jullie waarschijnlijk wel weten zijn er de vorige eeuwen veel oorlogen in Europa geweest. Vooral de Eerste en de Tweede Wereldoorlog

Nadere informatie

Tarieven Europa: staffel 1

Tarieven Europa: staffel 1 Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan

Nadere informatie

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Brussel, 20 juni 2017 (OR. en) 2016/0186 (COD) PE-CONS 25/17 CULT 69 AELE 49 EEE 27 CODEC 867 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Comité van de Regio's

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Comité van de Regio's EUROPESE COMMISSIE Brussel, 11.6.2014 COM(2014) 226 final 2014/0128 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD ter bepaling van de samenstelling van het Comité van de Regio's NL NL TOELICHTING 1. ACHTERGROND

Nadere informatie

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.9.2018 COM(2018) 651 final ANNEX BIJLAGE bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD over de werking van Richtlijn 2011/24/EU betreffende de toepassing

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING Non-member state of the Council of Europe (Belarus) LIDSTATEN HOOFDZETEL EN OVERIGE VESTIGINGEN BEGROTING Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan,

Nadere informatie

1. 31958 Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van 6.12.1958, blz. 534), gewijzigd bij:

1. 31958 Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van 6.12.1958, blz. 534), gewijzigd bij: 9. ENERGIE 1. 31958 Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van 6.12.1958, blz. 534), gewijzigd bij: 31973 D 0045: Besluit 73/45/Euratom van de Raad van 8 maart

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009 Directoraat-generaal voorlichting Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, 13 november 2012 DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en) 9438/17 ADD 1 MAP 12 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 17 mei 2017 aan: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretaris-generaal van

Nadere informatie

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT DE EUROPESE UNIE JANUARI 2016 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 EERSTE EN WAT HEB JE NODIG Grote letters A, B en C Aftelklok (op digibord) 50 sterren, uitgeprint op geel papier Circa 4 grote enveloppen Een prijsje

Nadere informatie

Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank

Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank GROEP / KLAS.. Naam: Ga www.schooltv.ntr.nl Zoek op trefwoord: EU Bekijk de clip Het ontstaan van de EU en maak de volgende vragen. Gebruik de pauzeknop

Nadere informatie

10329/17 mak/gar/ln 1 DRI

10329/17 mak/gar/ln 1 DRI Raad van de Europese Unie Brussel, 20 juni 2017 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2016/0186 (COD) 10329/17 INFORMATIEVE NOTA van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad CODEC 1059 CULT

Nadere informatie

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx Bijlage B4 Werken aan de start Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 5 Tabel B4.3... 6 Tabel B4.4... 7 Tabel B4.5... 8 Tabel B4.6... 9 Tabel B4.7... 10 Tabel B4.8... 11 Tabel B4.9... 12 Tabel

Nadere informatie

Gewoonlijk verblijvende bevolking (Usual residence population - Urespop) Kees Prins, projectleider Urespop

Gewoonlijk verblijvende bevolking (Usual residence population - Urespop) Kees Prins, projectleider Urespop Gewoonlijk verblijvende bevolking (Usual residence population - Urespop) Kees Prins, projectleider Urespop 1. BRP bron voor demografische statistieken 2. Demografische statistieken volgens Europese verordening

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409 NOTA van: de Franse, de Duitse, de Italiaanse, de Spaanse en de Britse delegatie aan: het Comité van artikel

Nadere informatie

Polderen voor beginners

Polderen voor beginners Jongerenkamer Polderen voor beginners Voorwoord De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie. De 150 gekozen Kamerleden gaan met elkaar en de regering in debat over de toekomst van Nederland.

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys

BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys INHOUD 1. Algemene kennis over de EU 2. Wat ging eraan vooraf 3. Structuur 4. Totstandkoming wetten De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen EU-landen Kandidaat-EU-landen

Nadere informatie

Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019

Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019 Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement op 23 mei 2019. Het boek is gemaakt door de medewerkers van Leren & Ontwikkelen Cliënten.

Nadere informatie

ECONOMIE. Begrippenlijst H7 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn

ECONOMIE. Begrippenlijst H7 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn ECONOMIE VMBO-T2 Begrippenlijst H7 PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw Bewerkt door D.R. Hendriks Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn Versie 1 2013-2014 Hoofdstuk 7 Europese grenzen? Paragraaf 7.1 Wat

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 9 november 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 9 november 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 9 november 2017 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2017/0274 (E) 13588/17 ACP 119 FIN 647 PTOM 20 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN DE

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET

TRACTATENBLAD VAN HET 66 (1991) Nr. 6 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2014 Nr. 39 A. TITEL Overeenkomst betreffende samenwerking en een douane-unie tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten,

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 26 november 2003 (27.11) (OR. fr) 15314/03 Interinstitutioneel dossier: 2003/0274 (COD) CULT 66 CODEC 1678

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 26 november 2003 (27.11) (OR. fr) 15314/03 Interinstitutioneel dossier: 2003/0274 (COD) CULT 66 CODEC 1678 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 26 november 2003 (27.11) (OR. fr) 15314/03 Interinstitutioneel dossier: 2003/0274 (COD) CULT 66 CODEC 1678 VOORSTEL van: de Europese Commissie d.d.: 18 november 2003

Nadere informatie

STEM JIJ OOK? WAAR STEM JE VOOR? WAAROVER GAAT DE EUROPESE UNIE? HOE MOET IK STEMMEN? Kijk voor meer informatie op:

STEM JIJ OOK? WAAR STEM JE VOOR? WAAROVER GAAT DE EUROPESE UNIE? HOE MOET IK STEMMEN? Kijk voor meer informatie op: STEM JIJ OOK? Kijk voor meer informatie op: www.stemjijook.nu WAAR STEM JE VOOR? WAAROVER GAAT DE EUROPESE UNIE? HOE MOET IK STEMMEN? VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 WAAR STEM JE

Nadere informatie

Bijlage B4. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Freek Bucx

Bijlage B4. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Freek Bucx Bijlage B4 Eerste treden op de arbeidsmarkt Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 4 Tabel B4.3... 5 Tabel B4.4... 6 Tabel B4.5... 7 Tabel B4.6... 8 Bijlage B4 Eerste treden op de arbeidsmarkt

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET

TRACTATENBLAD VAN HET 34 (2007) Nr. 4 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2010 Nr. 245 A. TITEL Verdrag van Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 29 oktober 2014 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 29 oktober 2014 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 29 oktober 2014 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2014/0298 (E) 14563/14 ACP 166 FIN 764 PTOM 51 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1474 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE

Nadere informatie

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN INTRO VOOR DE LEERKRACHT Deze tijdslijn illustreert het verhaal van de Europese Unie. U kunt de tijdslijn in verschillende stukken afdrukken

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 180

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 180 47 (1997) Nr. 4 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2004 Nr. 180 A. TITEL Overeenkomst inzake economisch partnerschap, politieke coördinatie en samenwerking tussen de Europese Gemeenschap

Nadere informatie

Instructie: Wat weet je van de landen van de EU?

Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Korte omschrijving werkvorm De leerlingen gaan in tweetallen aan de slag en krijgen een werkblad. Welk land hoort bij de omschrijving? Elke lidstaat van

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2015 Nr. 70

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2015 Nr. 70 13 (2013) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2015 Nr. 70 A. TITEL Euro-mediterrane luchtvaartovereenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de regering

Nadere informatie

DEBAT 23 MAART HET ONGEMAKKELIJKE REFERENDUM

DEBAT 23 MAART HET ONGEMAKKELIJKE REFERENDUM DEBAT 23 MAART HET ONGEMAKKELIJKE REFERENDUM AGENDA BLOK 1 Dít referendum. De argumenten voor en tegen het associatieverdrag BLOK 2 Hét referendum. Belang van het referendum als instrument voor democratie

Nadere informatie

5,2. 1.Het ontstaan van de Europese Unie. 2.Geschiedenis van de EU: Werkstuk door een scholier 1839 woorden 10 oktober keer beoordeeld

5,2. 1.Het ontstaan van de Europese Unie. 2.Geschiedenis van de EU: Werkstuk door een scholier 1839 woorden 10 oktober keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1839 woorden 10 oktober 2002 5,2 13 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 1 1.Het ontstaan van de Europese Unie Op 18 april 1951 werd de eerste stap gezet richting een

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 21 maart 2005 (24.03) 6238/05 JUSTCIV 22

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 21 maart 2005 (24.03) 6238/05 JUSTCIV 22 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 21 maart 2005 (24.03) 6238/05 JUSTCIV 22 INFORMATIEVE NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: het Coreper/de Raad nr.vorig doc.: 11093/04 JUSTCIV 101 Betreft:

Nadere informatie

14072/14 roe/lep/hh DG C 1

14072/14 roe/lep/hh DG C 1 Raad van de Europese Unie Brussel, 13 oktober 2014 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2014/0292 (E) 14072/14 ACP 154 FIN 727 PTOM 45 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Informatie voor grensarbeiders

Inhoudsopgave. Informatie voor grensarbeiders Inhoudsopgave WERKEN IN TWEE LANDEN 2 Wonen in Nederland en werken buiten Nederland Waar verzekerd bij werken in twee landen Voorkom dubbele premiebetaling Werkgevers- en werknemersverklaring DE PROCEDURE

Nadere informatie

HET KONINKRIJK BELGIË, DE REPUBLIEK BULGARIJE, DE TSJECHISCHE REPUBLIEK, HET KONINKRIJK DENEMARKEN, DE BONDSREPUBLIEK DUITSLAND, DE REPUBLIEK ESTLAND,

HET KONINKRIJK BELGIË, DE REPUBLIEK BULGARIJE, DE TSJECHISCHE REPUBLIEK, HET KONINKRIJK DENEMARKEN, DE BONDSREPUBLIEK DUITSLAND, DE REPUBLIEK ESTLAND, PROTOCOL TOT WIJZIGING VAN HET AAN HET VERDRAG BETREFFENDE DE EUROPESE UNIE, HET VERDRAG BETREFFENDE DE WERKING VAN DE EUROPESE UNIE EN HET VERDRAG TOT OPRICHTING VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAP VOOR ATOOMENERGIE

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET

TRACTATENBLAD VAN HET 34 (2007) Nr. 7 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2015 Nr. 4 A. TITEL Verdrag van Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING LIDSTATEN Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan, België, Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk,

Nadere informatie

#BeActive Reglement ondersteuning clubs in het kader van Europese uitwisseling

#BeActive Reglement ondersteuning clubs in het kader van Europese uitwisseling #BeActive Reglement ondersteuning clubs in het kader van Europese uitwisseling Artikel 1: Situering De Europese Week van de Sport is een initiatief van de Europese Commissie om sport en lichaamsbeweging

Nadere informatie

Arbeidsmarkt allochtonen

Arbeidsmarkt allochtonen Streekpact 2013-2018 Cijferanalyse Publicatiedatum: 30 september 2013 Contactpersoon: Kim Nevelsteen Arbeidsmarkt allochtonen Samenvatting 1.176 werkzoekende allochtone Kempenaren (2012) vaak man meestal

Nadere informatie

Europese Raad WERKBLAD

Europese Raad WERKBLAD Europese Raad Jullie vinden het belangrijk dat mensen sneller en goedkoper met de trein kunnen reizen tussen Europese hoofdsteden. Zo hoeft niet iedereen meer in het vliegtuig te stappen voor korte afstanden.

Nadere informatie

Europese feestdagen 2019

Europese feestdagen 2019 Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-01 02-01 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 01-02

Nadere informatie

Rob van den Dungen. Met vriendelijke groet, Rob van den Dungen Hoofdredacteur. Dhr. Drs. B.D.R.G. DuPont

Rob van den Dungen. Met vriendelijke groet, Rob van den Dungen Hoofdredacteur. Dhr. Drs. B.D.R.G. DuPont Editie 32 Onder hoofdredactie van Hoofdredactioneel Zo, de verkiezingen zijn weer voorbij en er heeft in sommige gemeenten een ware aardverschuiving plaatsgevonden. In mijn gemeente, waar ik ook op de

Nadere informatie

WELKOM IN HET EUROPEES PARLEMENT! DG Comm, Visits and Seminars Unit

WELKOM IN HET EUROPEES PARLEMENT! DG Comm, Visits and Seminars Unit WELKOM IN HET EUROPEES PARLEMENT! DG Comm, Visits and Seminars Unit EEN PARLEMENT, DRIE PLAATSEN 2 BELANGRIJKE EU VERDRAGEN 3 1952* Verdrag van Parijs (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) 1958 Verdrag

Nadere informatie

Wat kan ik zelf doen?

Wat kan ik zelf doen? Wat kan ik zelf doen? Korte omschrijving werkvorm : In vier groepjes voeren de leerlingen een opdracht uit. Alle opdrachten gaan over een methode om invloed uit te oefenen op politieke beslissingen. Op

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 16.5.2007 COM(2007) 256 definitief 2007/0090 (CNS) Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD overeenkomstig artikel 122, lid 2, van het Verdrag betreffende

Nadere informatie

EUROPESE VERKIEZINGEN Standaard Eurobarometer (EB 69) Voorjaar 2008 Eerste grove resultaten: Europees gemiddelde en grote nationale tendensen

EUROPESE VERKIEZINGEN Standaard Eurobarometer (EB 69) Voorjaar 2008 Eerste grove resultaten: Europees gemiddelde en grote nationale tendensen Algemene directie Communicatie UNIT FOLLOW-UP PUBLIEKE OPINIE 15/09/2008 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Standaard Eurobarometer (EB 69) Voorjaar 2008 Eerste grove resultaten: Europees gemiddelde en grote nationale

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 1

Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. Opdracht 2: Gebruik kaart 2: Europa; Wateren en gebergten.

Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. Opdracht 2: Gebruik kaart 2: Europa; Wateren en gebergten. 0 1 Werkblad: Geografie van Europa. Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. -a-geef de landen van Europa allemaal een eigen kleurtje. (je mag dezelfde kleur vaker gebruiken) -b-zet

Nadere informatie

Europese feestdagen 2018

Europese feestdagen 2018 Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-01 02-01 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 03-03

Nadere informatie

Datum 11 mei 2017 Betreft Kamervragen van het lid Wiersma (VVD) overover kinderbijslag in het buitenland

Datum 11 mei 2017 Betreft Kamervragen van het lid Wiersma (VVD) overover kinderbijslag in het buitenland > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie Raad van de Europese Unie Brussel, 23 mei 2017 (OR. en) 9601/17 ADD 4 JAI 537 ASIM 57 CO EUR-PREP 27 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 17 mei 2017 aan: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de

Nadere informatie

Dienst Voogdij. Hoe zal deze dienst je helpen?

Dienst Voogdij. Hoe zal deze dienst je helpen? Dienst Voogdij Hoe zal deze dienst je helpen? Aankomst in België Je bent nog geen 18 en in België aangekomen zonder je vader of moeder. Je zoekt hulp of opvang, of je werd door de politie onderschept.

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN OVERZICHT

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN OVERZICHT DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN OVERZICHT Niet-lidstaat van de Raad van Europa (Wit-Rusland) LIDSTATEN HOOFDZETEL EN VESTIGINGEN BEGROTING Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan, België,

Nadere informatie

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8 Ik ben de Hamer Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Goedendag! Als

Nadere informatie

5. Protocol tot vaststelling van het statuut van de. Europese Investeringsbank

5. Protocol tot vaststelling van het statuut van de. Europese Investeringsbank De Slotakte vermeldt de verbindende protocollen en de niet-verbindende verklaringen Slotakte De CONFERENTIE VAN DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE REGERINGEN VAN DE LIDSTATEN, bijeen te Brussel op 30 september

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET. Verdrag betreffende de Europese Unie; (met Protocollen) Maastricht, 7 februari 1992

TRACTATENBLAD VAN HET. Verdrag betreffende de Europese Unie; (met Protocollen) Maastricht, 7 februari 1992 10 (1992) Nr. 13 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2012 Nr. 182 A. TITEL Verdrag betreffende de Europese Unie; (met Protocollen) Maastricht, 7 februari 1992 B. TEKST De Nederlandse

Nadere informatie

Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie?

Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie? MEMO/11/406 Brussel, 16 juni 2011 Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie? Vakantie verwacht het onverwachte. Gaat u binnenkort op reis in de EU of naar IJsland, Liechtenstein,

Nadere informatie

Deel 3: Wie heeft het in Europa voor het zeggen?

Deel 3: Wie heeft het in Europa voor het zeggen? Deel : Wie heeft het in Europa voor het zeggen?. Raadje plaatje Net zoals een gemeente, een provincie en een land bestuurd worden, wordt ook de Europese Unie geleid door politici. Ze werken in verschillende

Nadere informatie

MODULE V. Ben jij nou Europees?

MODULE V. Ben jij nou Europees? MODULE V Ben jij nou Europees? V.I Wat is Europees? Wat vind jij typisch Europees? En wie vind jij typisch Europees? Dat zijn moeilijke vragen, waarop de meeste mensen niet gelijk een antwoord hebben.

Nadere informatie

DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE

DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE INSTELLINGEN: WIE DOET WAT? INTRO VOOR DE LEERKRACHT Op de volgende pagina s vindt u materiaal waarmee u de belangrijkste Europese instellingen op

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE EUROPESE COMMISSIE Brussel, XXX [ ](2013) XXX draft MEDEDELING VAN DE COMMISSIE Uitvoering van artikel 260 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie Aanpassing van de gegevens die worden

Nadere informatie

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2006

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2006 BERICHTEN UGA 8501 KORTRIJK-HEULE Tel. 056 36 32 00 Fax 056 35 60 96 E-mail: sales@uga.be januari 2006 GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2006 INSCHRIJVING IN DE KIEZERSLIJSTEN VAN NIET-BELGISCHE BURGERS I. NIET-BELGISCHE

Nadere informatie

Turkije op termijn meeste inwoners EU GIJS BEETS

Turkije op termijn meeste inwoners EU GIJS BEETS dem s Jaargang 20 Maart 2004 ISSN 0169-1473 Een uitgave van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut Bulletin over Bevolking en Samenleving 3 inhoud 17 Turkije op termijn meeste inwoners

Nadere informatie

Gecoördineerde handhavingsmaatregelen voor betere naleving consumentenrechten op reiswebsites

Gecoördineerde handhavingsmaatregelen voor betere naleving consumentenrechten op reiswebsites #sweep2013 Gecoördineerde handhavingsmaatregelen voor betere naleving consumentenrechten op reiswebsites Brussel, 14 april 2014 In 2013 bleek uit een gezamenlijke, door de Europese Commissie gecoördineerde

Nadere informatie

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer Kamer e Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2015 tijdvak 2 economie CSE GL en TL GT-0233-a-15-2-b Zelfstandig of niet informatiebron 1 Cijfers Kamer van Koophandel over 2013 Starters 113.823 Bedrijfsbeëindigingen 136.640 informatiebron

Nadere informatie

RECHTSGROND LEDEN EN SAMENSTELLING

RECHTSGROND LEDEN EN SAMENSTELLING HET EUROPEES PARLEMENT: ORGANISATIE EN WERKING De organisatie en werking van het Europees Parlement vallen onder het Reglement van het Parlement. De activiteiten van het Parlement worden verricht door

Nadere informatie

Wat is de Europese Unie?

Wat is de Europese Unie? Wat is de Europese Unie? De EU is Europees = gelegen in Europa De EU is een Unie = verenigt landen en mensen Laten we eens inzoomen: Wat hebben de Europeanen met elkaar gemeen? Hoe heeft de EU zich ontwikkeld?

Nadere informatie

Tariefplan: Kruidvat Mobiel voor 1 juli Nationaal

Tariefplan: Kruidvat Mobiel voor 1 juli Nationaal Tariefplan: Kruidvat Mobiel voor 1 juli 2013 Je kan niet meer naar dit tariefplan overstappen. Nationaal Bellen in Nederland Prijs in Euro Duur * Vaste net Kruidvat Mobiel 0,05 Per minuut mobiel van andere

Nadere informatie

Samenstelling van het Europees Parlement met het oog op de verkiezingen van 2014

Samenstelling van het Europees Parlement met het oog op de verkiezingen van 2014 P7_TA(2013)0082 Samenstelling van het Europees Parlement met het oog op de verkiezingen van 2014 Resolutie van het Europees Parlement van 13 maart 2013 over de samenstelling van het Europees Parlement

Nadere informatie

Brochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018

Brochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het

Nadere informatie

Brochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2016

Brochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2016 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2016 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij de Tweede Kamerverkiezing van 15

Nadere informatie

Tariefplan: Kruidvat Mobiel voor 1 juli Nationaal

Tariefplan: Kruidvat Mobiel voor 1 juli Nationaal Tariefplan: Kruidvat Mobiel voor 1 juli 2013 Je kan gratis naar dit tariefplan overstappen. Nationaal Bellen in Nederland Prijs in Euro Duur * Vaste net Kruidvat Mobiel 0,05 Per minuut mobiel van andere

Nadere informatie