FINANCIËLE ADMINISTRATIE VOOR PDB

Transcriptie

1 OPLEIDING PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN PDB FINANCIËLE ADMINISTRATIE VOOR PDB Drs. P.F. Pietersen K.P. Pietersen A.P.J. Knijnenburg Drs. H.G. van der Wolk met medewerking van: J. Buist J.S.J. Rost 2 e druk, 1 e oplage ISBN: NEDERLANDS ONDERWIJS INSTITUUT BV

2 Copyright: NOI Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, database, computerbestand, internet of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het NOI. Omslagontwerp: Ronald Meij

3 DE NOI-METHODE VOOR DE PRAKTIJKDIPLOMA'S BKB, BKC EN PDB De NOI-serie voor de Associatie-examens BKB, BKC en PDB bestaat uit onderstaande acht uitgaven. BKB BKC Boekhouden in de praktijk 1 Calculaties in de praktijk 1 Boekhouden in de praktijk 2 Calculaties in de praktijk 2 PDB Financiële administratie voor PDB Kostprijscalculatie voor PDB Bedrijfseconomie voor PDB Periodeafsluiting voor PDB Examenregeling Het PDB-examen bestaat uit vier onderdelen. Bovenstaande vier PDB-uitgaven sluiten daarbij aan. De examens worden niet alleen afzonderlijk van elkaar geëxamineerd, ook de volgorde waarin ze worden afgelegd is vrij. Voorwaarde voor het verkrijgen van het PDB-diploma is dat tevens de diploma's BKB en BKC zijn behaald. De Stichting Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens verklaart dat in het studieboek Financiële administratie voor PDB de module Financiële administratie van het examenprogramma Praktijkdiploma boekhouden (PDB) volledig is verwerkt. De stichting doet hiermee geen uitspraak over de didactiek en de correcte verwerking van de vakinhoud.

4 WOORD VOORAF Bij alle vier de onderdelen van het PDB-examen wordt boekhoudkundige kennis verondersteld. De onderdelen Financiële administratie en Periodeafsluiting leggen het accent op de boekhoudkundige verwerking van financiële feiten terwijl bij de onderdelen Kostprijscalculatie en Bedrijfseconomie vooral bedrijfseconomische onderwerpen worden gevraagd. In de uitgave Financiële administratie voor PDB gaat het grotendeels om journaalposten die tijdens het boekjaar worden gemaakt. Bij de uitgave Periodeafsluiting voor PDB ligt het accent meer op het jaarwerk. Voor de vier PDB-uitgaven geldt dat elk hoofdstuk of elke afdeling eindigt met opdrachten om de behandelde stof te verwerken. Ze zijn deels van een * voorzien. Daarbij gaat het om examenopgaven die geselecteerd en/of geschikt gemaakt zijn voor de huidige examens PDB. Deze opdrachten zijn evenals de examens achterin het boek, met toestemming van de Associatie voor Praktijkexamens opgenomen. Uitwerkingenboek en lesprogramma Bij dit boek worden geen bijlagen of losse rekeningschema's gebruikt. Antwoorden van de opdrachten zijn leverbaar onder de titel Uitwerkingen Financiële administratie voor PDB, isbn In dit uitwerkingenboek is tevens een lesprogramma opgenomen waarin de lesstof is verdeeld over 15 lesweken. Samen met het antwoordenboek is 'Financiële administratie' daarmee geschikt als zelfstudiemethode. Werkbladen Om tijd te sparen is liniatuur beschikbaar waarop de boekhoudopdrachten en de examens achterin kunnen worden uitgewerkt. Deze werkbladen kunnen gratis worden gedownload vanaf onze site Voor extra examentraining verwijzen we naar de site van de Associatie voor Praktijkexamens waarop nog meer (model)examens zijn opgenomen ( De lesstof in dit boek sluit aan op de dagelijkse praktijk van het bedrijfsleven. De opgedane kennis geeft inzicht in de administratieve processen binnen een onderneming waarbij o.m. de verwerking van in- en verkoopfacturen en magazijnontvangst- en afleverbonnen op elkaar worden afgestemd. Ook maakt de opleiding het mogelijk zowel maandelijks als jaarlijks balans en resultatenoverzichten samen te stellen waarbij de gemaakte kosten worden vergeleken met de standaarden die daarvoor waren vastgesteld. Inzicht in deze standaarden wordt verkregen door de behandeling van de verschillende kostprijsmethoden. Voor uw ervaringen en suggesties houden wij ons van harte aanbevolen. Ons adres is: NOI bv, Antwoordnummer 58, 3740 VB BAARN telefoon , fax , info@noi.nl NOI

5 INHOUD afdeling hoofdstuk paragraaf 1 KOSTENENOPBRENGSTEN 2 DE 1 KERNBEGRIPPEN BOEKHOUDEN...blz Balans Openen van het grootboek Grootboek en boekingsregels Journaliseren Kolommenbalans DUURZAME ACTIVA Aankoop en verkoop van vaste activa Afschrijvingsmethoden Totale kosten van vaste activa Inruilen van een vast actief Opdrachten LOONADMINISTRATIE Inhoudingen op het loon Het boeken van de lonen Het boeken van de betalingen Opdrachten KORTINGEN Kortingen bij de inkoop Kortingen bij de verkoop Opdrachten LEASING Twee vormen van leasing Leasing en financiering Voorbeelden van leasing Vragen Opdrachten PERMANENCE 1 DE PERMANENCE Inleiding permanence Permanence en voorraad PERMANENCE EN KOSTEN Vooruitbetaalde kosten Achteraf betaalde kosten... 79

6 2 3 PERMANENCE EN OPBRENGSTEN Vooruitontvangen opbrengsten Achteraf ontvangen opbrengsten Samenvatting permanence Opdrachten PRIVÉ-POSTEN Onderscheid zaak of privé Splitsen van een boeking in zaak en privé Privé-gebruik goederen en diensten Privé-gebruik woongedeelte bedrijfspand Vergoedingen aan privé Gewaardeerd loon en gewaardeerde rente Opdrachten INCIDENTELE BOEKINGEN Bijzondere baten en lasten uit verkoop van activa Buiten gebruik gestelde activa Kasverschillen en voorraadverschillen Correctieboekingen Opdrachten VOORRAADADMINISTRATIE 1 SYSTEMEN VAN VOORRAADWAARDERING Inleiding Voorraadwaardering tegen historische kostprijs VOORRAADWAARDERING TEGEN VASTE VERREKENPRIJS Het begrip vaste verrekenprijs Kennismaking met PC Components BV Uitsplitsing van voorraden in het grootboek Prijsverschillen Opdrachten GESCHEIDEN VERSTUREN VAN GOEDEREN EN FACTUREN BIJ VERKOOP Factuur vooraf, levering goederen achteraf Factuur achteraf, levering goederen vooraf Willekeurige volgorde van verkoopfacturen en levering goederen Opdrachten

7 3 4 4 BOEKHOUDEN 5 BOEKHOUDEN GESCHEIDEN ONTVANGEN VAN GOEDEREN EN FACTUREN BIJ INKOOP Factuur vooraf, ontvangst goederen achteraf Ontvangst goederen vooraf, factuur achteraf Willekeurige volgorde van inkoopfacturen en ontvangst goederen Opdrachten VVP EN INVENTARISATIE Voorraadverschillen Prijsverschillen einde jaar Opdracht DE OPBOUW VAN DE VVP Het wijzigen van de vaste verrekenprijs Inkoopkosten in de vaste verrekenprijs Opdrachten VOORRAADWAARDERING TEGEN VERKOOPPRIJS Inleiding Voorbeeldopdrachten De grootboekrekening Gerealiseerde winst Opdrachten CONTRACTEN BIJ IN- EN VERKOOP De boekingen van het inkoopcontract De boekingen van het verkoopcontract Opdrachten VOORRAADREGISTRATIE Voorraadadministratie in het grootboek Subadministratie voorraden EXTRA OPDRACHTEN AFDELING BIJ FILIAALBEDRIJVEN 1 DE FILIAALADMINISTRATIE De niet-zelfstandige filiaaladministratie De zelfstandige filiaaladministratie Opdrachten BIJ STUKPRODUCTIE 1 DE BOEKHOUDING VAN TIMBERLAND BV Grondstoffen in rubriek 3 en Lonen en inhoudingen Verkoopkosten en algemene kosten

8 5 2 3 RUBRIEK 6, DE RUBRIEK VAN DE FABRICAGEKOSTEN Directe fabricagekosten van rubriek 4 naar De opslag indirecte fabricagekosten van rubriek 5 naar Primitieve en verfijnde opslagmethode RUBRIEK 5, DE RUBRIEK VOOR DE INDIRECTE KOSTEN Werkelijke indirecte fabricagekosten in rubriek Verschillenanalyse indirecte fabricagekosten Samenvatting rubriek 4, 5 en RUBRIEK 7, DE RUBRIEK VAN DE VOORRADEN Voorraad gereed product Voorraden orders in bewerking RUBRIEK 8, DE RUBRIEK VAN DE VERKOPEN EN VERKOOPKOSTEN Het boeken van verkoopkosten Directe verkoopkosten van rubriek 4 naar Opslag indirecte verkoopkosten van rubriek 5 naar Werkelijke indirecte verkoopkosten in rubriek Verschillenanalyse indirecte verkoopkosten Verkoopresultaat Nettowinst Resultaat indirecte kosten naar rubriek SAMENVATTING BOEKHOUDING 6 STUKPRODUCTIE HERHALING MET PRIMAKOZIJN BV OPDRACHTEN BOEKHOUDEN BIJ MASSAPRODUCTIE 1 DE BOEKHOUDING VAN TOP Standaardkostprijsmethode Het boeken van de standaardkosten Het boeken van de werkelijke kosten Verschillenanalyse Goederen in bewerking

9 6 2 7 FINANCIERING SAMENVATTING BOEKHOUDING MASSAPRODUCTIE OPDRACHTEN EN INTERNE CONTROLE 1 INVOERVERSLAGEN COMPUTERBOEKHOUDEN Verslagen met fouten Opdrachten DIVERSE BEREKENINGEN Uitdrukken in een percentage Verhoudingen Machtsverheffen Goederenhandel KOSTEN VAN VASTE ACTIVA Afschrijven van de aanschafprijs Afschrijven van de boekwaarde Afschrijven naar gebruik Rentekosten Complementaire kosten Opdrachten ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE Bedrijfsprocessen Administratieve organisatie en interne controle ERP-systeem Kassiersfunctie Contant geldverkeer Giraal geldverkeer Debiteurenbewaking Opdrachten Vragen KREDIETVERLENING Financiering van activa Bankkrediet Leverancierskrediet Factoring Leasing Kredietwaardigheid Vragen ENGELSE TERMINOLOGIE

10 8 EXAMENTRAINING PDB 1 EXAMEN JUNI 2009 (AVONDEXAMEN) EXAMEN JANUARI 2010 (DAGEXAMEN) EXAMEN JANUARI 2010 (AVONDEXAMEN) TREFWOORDENREGISTER De associatie-examens achterin het boek zijn opgenomen met toestemming van de Stichting Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens te Amersfoort.