Een gebroken heup na een val

Transcriptie

1 Een gebroken heup na een val Uitleg over uw heupoperatie mca.nl

2 Inhoudsopgave Inleiding Een gebroken heup na een val 5 1. De voorbereiding op uw operatie 7 2. De eerste dagen na de operatie Het ontslaggesprek Verder herstel na ontslag Zo voorkomt u dat u nog een keer valt Antwoord op veelgestelde vragen Telefoonnummers 27 Bijlage Checklist voor een veilig huis 29 Een gebroken heup na een val 3

3 Een gebroken heup na een val U heeft een gebroken heup omdat u bent gevallen. U bent daarom opgenomen in Medisch Centrum Alkmaar (MCA). U bent binnengebracht op de afdeling spoedeisende hulp. In afwachting van uw operatie ligt u nu op de acute opnameafdeling (AOA, huisnummer 270). We bereiden u stap voor stap voor op de operatie U wordt in principe morgenvroeg geopereerd. Dit kan bij drukte nog veranderen. U hoort dit dan van uw verpleegkundige of arts. Uw arts en de verpleegkundigen leggen u zo goed mogelijk uit wat er gaat gebeuren. U krijgt uitleg over: 1. De voorbereiding op uw operatie 2. De eerste dagen na de operatie 3. Het ontslaggesprek 4. Verder herstel na ontslag 5. Zo voorkomt u dat u nog een keer valt 6. Antwoord op veelgestelde vragen 7. Telefoonnummers Deze uitleg staat ook in deze map. U en uw contactpersoon kunnen alles dan nog eens rustig nalezen. (U kunt de hoofdstukken herkennen aan de kleur.) Wij wensen u een spoedig herstel! Een gebroken heup na een val 5

4 1. De voorbereiding op uw operatie In dit hoofdstuk vindt u uitleg over: uw gebroken heup; de operatie; de voorbereiding op de operatie; de verdoving; na de operatie; verwardheid (delier). Waar is uw heup gebroken? Welke operatie krijgt u? We kunnen uw heup op verschillende manieren opereren. De verpleegkundige kruist aan welke operatie u krijgt. Uw heup wordt geopereerd: met een pen; met schroeven; met schroeven en een plaatje; u krijgt een nieuwe heup (prothese). U heeft uw heup gebroken na een val. Voor de pijn krijgt u pijnstillers. Op de spoedeisende hulp zijn foto s gemaakt. Op deze foto s kan de arts precies zien waar uw heup gebroken is. De verpleegkundige kruist aan welke breuk u heeft: A, B of C. U kunt aan de rode lijn zien waar uw heup gebroken is: A uw heup is in de hals van het bovenbeen gebroken; B uw heup is precies bij de verdikking van uw bovenbeen gebroken; C uw heup is onder de verdikking van uw bovenbeen gebroken. Het kan zijn dat uw arts tijdens de operatie toch voor een andere operatie kiest. Uw arts legt u dan na de operatie uit waarom dat beter was. Meer informatie over de operatie vindt u in de brochure Een totale heup, zie De operatie U wordt op de operatieafdeling geopereerd door een traumachirurg of een orthopedisch chirurg. Deoperatie duurt ongeveer een uur tot anderhalf uur. Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Als uw gezondheidssituatie stabiel is, brengt een verpleegkundige u daarna naar de afdeling traumatologie (huisnummer 430). Als u daar bent, belt de verpleegkundige uw contactpersoon. Ze geeft dan door hoe het met u gaat. Als u goed herstelt, mag u na vijf dagen met ontslag. Zo bereiden we u voor op de operatie A B C U krijgt een infuus en een katheter U krijgt een infuus in uw hand of arm. U krijgt via dit infuus vocht en medicijnen. De meeste patiënten krijgen op de operatiekamer een slangetje (katheter) in de blaas. U hoeft dan voor, tijdens en na de operatie niet zelf te plassen. De voorbereiding op uw operatie 7

5 Bloedonderzoek en een hartfilmpje Voordat u geopereerd wordt, onderzoeken we uw bloed. We nemen daarom bloed af. Bent u 60 jaar of ouder? Dan maken we ook een hartfilmpje. Wilt u gereanimeerd worden? De kans is niet groot, maar het kan zijn dat er tijdens uw opname of operatie iets misgaat. Een arts van de spoedeisende hulp heeft u daarom gevraagd of u gereanimeerd wilt worden. (We vragen dit aan alle patiënten die op de spoedeisende hulp binnenkomen.) stevige schoenen, eventueel met elastische veters; de medicijnen die u thuis gebruikt (in de originele verpakking); elleboogkrukken (of een rollator, als u die thuis al gebruikt): u kunt deze lenen bij een thuiszorgwinkel; geldige verzekeringspapieren; geldig identiteitsbewijs. Geld en sieraden kunt u beter meegeven naar huis. Het ziekenhuis is niet aansprakelijk als u iets kwijtraakt. Een verpleegkundige vraagt of u goed eet en drinkt Een verpleegkundige vraagt of u de laatste tijd goed heeft gegeten en gedronken. Dat is belangrijk voor goed herstel na de operatie. Zo nodig krijgt u voor de operatie nog wat extra s te eten. Ook komt er een diëtiste bij u langs als dat nodig is. Ouder dan 70? Dan komt er iemand van het geriatrisch behandelteam bij u langs Bent u 70 jaar of ouder? Dan komt er een zorgverlener van het geriatrisch behandelteam bij u langs. Dit team is gespecialiseerd in de zorg voor oudere patiënten. Deze zorgverlener controleert uw gezondheid en conditie. Als beide goed zijn, kunnen we u opereren. Een verpleegkundige brengt u naar de operatieafdeling Als u aan de beurt bent, brengt een verpleegkundige u naar de operatiekamer. U krijgt algehele of plaatselijke verdoving U wordt voor de operatie verdoofd door een anesthesioloog. Dit is een arts die gespecialiseerd is in verdoving en narcose. Er zijn twee soorten verdoving: plaatselijke verdoving met een ruggenprik; algehele verdoving (narcose). Uw contactpersoon haalt spullen voor u op We vragen uw contactpersoon om spullen voor u op te halen: ondergoed; nachtkleding; kamerjas en pantoffels (geen slippers); gemakkelijke kleren; toiletspullen (handdoeken en washandjes zijn niet nodig); De anesthesioloog beslist welke verdoving het beste voor u is. Plaatselijke verdoving met een ruggenprik U krijgt via uw infuus eerst een kortwerkend slaapmiddel. Daardoor voelt u niets van de ruggenprik. U wordt snel daarna weer wakker. U heeft door de ruggenprik tijdelijk helemaal geen gevoel in uw onderlichaam. 8

6 U blijft wakker Bij een ruggenprik blijft u tijdens de operatie wakker. U kunt dus alles om u heen horen en zien. Als u dit vervelend vindt, kunnen we u een slaapmiddel geven. U valt dan in een lichte slaap en merkt weinig van de operatie. Na een ruggenprik kan het zijn dat u: misselijk bent en moet overgeven: u krijgt hier van de verpleegkundige medicijnen voor; uw onderlichaam niet goed kunt bewegen: dit gaat na een paar uur vanzelf over. die u heeft geopereerd te spreken. De verpleegkundige kan dit dan voor u regelen. Na de operatie bepaalt de arts wanneer het infuus en de katheter eruit mogen. Dit is per persoon verschillend. Het is belangrijk dat u zo min mogelijk pijn heeft Het is belangrijk dat u na de operatie zo min mogelijk pijn heeft. Dit is goed voor uw herstel. U krijgt daarom pijnstillers. Algehele verdoving (narcose) Het kan ook zijn dat u algehele verdoving krijgt (narcose). Bij narcose wordt uw hele lichaam verdoofd en u bent tijdelijk buiten bewustzijn. U krijgt de narcose via de infuusnaald in uw arm. U valt binnen een minuut in diepe slaap. Na de narcose kan het zijn dat u: nog slaperig bent; misselijk bent en moet overgeven: u krijgt hier van de verpleegkundige medicijnen voor; een zwaar, schraal of pijnlijk gevoel heeft achterin uw keel: dit gaat vanzelf over. Meer informatie over verdoving vindt u in de brochure Goed voorbereid op uw operatie. U kunt de verpleegkundige om deze brochure vragen. U geeft een cijfer aan uw pijn Om na te gaan of en hoeveel pijn u heeft, vraagt een verpleegkundige u minstens drie keer per dag of u uw pijn een cijfer wilt geven. U kunt een cijfer geven tussen de 0 en 10. Een 0 betekent helemaal geen pijn. Een 10 is de ergst denkbare pijn die u zich kunt voorstellen. U kunt nooit een verkeerd cijfer geven. Pijn is immers heel persoonlijk. Zo nodig krijgt u extra pijnstillers. Belangrijk! Heeft u pijn? Zeg dit dan direct tegen de verpleegkundige! Wacht niet tot zij bij u komt. U krijgt dan extra pijnstillers. Na de operatie Uit bed Na de operatie gaat u eerst naar de uitslaapkamer (verkoever). Als alles goed gaat, brengt een verpleegkundige u naar de afdeling traumatologie (huisnummer 430). De verpleegkundige belt daar uw contactpersoon om door geven hoe het met u gaat. Misschien vindt u het prettig om de arts U hoeft overdag niet in uw bed te blijven. Dat is ook beter voor uw herstel. U eet dan aan tafel. U kunt verder uw eigen gang gaan of wat lezen. De voorbereiding op uw operatie 9

7 Acute verwardheid of delier Het kan zijn dat u door uw gebroken heup, de opname in het ziekenhuis en de operatie in de war bent. We noemen dit acute verwardheid of een delier. Een patiënt die in de war is, kan anders reageren dan normaal. Een geriater kan u hier medicijnen voor geven. Een geriater is een medisch specialist voor ouderen. Een folder over acute verwardheid vindt u in deze map. contactpersoon na welke zorg u na uw ontslag nodig heeft. U en uw contactpersoon kunnen hier dan alvast rustig over nadenken. Een medewerker van het Transferpunt komt dit vervolgens verder met u bespreken. Het Transferpunt is een afdeling van MCA die nazorg regelt voor patiënten. De voorlichting van hoofdstuk 1 is gegeven door: Voorbereiding op ontslag U mag naar verwachting op de vijfde dag na de operatie met ontslag. Om dit voor te bereiden, gaat een verpleegkundige samen met u en uw Datum:... 10

8 2. De eerste dagen na de operatie In dit hoofdstuk vindt u uitleg over: wat u zelf kunt doen voor goed herstel; fysiotherapie; regelen van zorg na uw ontslag; het mantelzorggesprek. Wat kunt u zelf doen voor goed herstel? Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de folder Ongewild afvallen denk er niet te licht over. Heeft u pijn of bent u misselijk? Zeg dit dan direct tegen de verpleegkundige Iemand die geen pijn heeft, herstelt sneller. U krijgt daarom pijnstillers. Krijgt u toch pijn? Zeg dit dan meteen tegen de verpleegkundige en wacht niet tot zij bij u komt. U krijgt dan extra pijnstillers en/of iets tegen de misselijkheid. Het belangrijkste na de operatie is dat u goed herstelt. Uw zorgverleners doen daar hun best voor. Dat spreekt voor zich. Maar u kunt ook zelf - in het ziekenhuis én na uw ontslag - veel doen voor goed herstel. Bijvoorbeeld door op tijd uw medicijnen in te nemen. Hieronder kunt u lezen wat u nog meer kunt doen. Eet en drink goed Het is voor uw herstel belangrijk dat u goed eet en drinkt. U wordt daarom op de afdeling gewogen. Lukt het niet om genoeg te eten en valt u af? Dan komt er een diëtiste van het ziekenhuis bij u langs. Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de folder Pijn en pijnbestrijding. Zo voorkomt u doorligwondjes Wie lang in bed ligt of in een stoel zit, heeft kans op doorligwonden (decubitus). Doorligwonden genezen niet gemakkelijk. Het is daarom beter om dit te voorkomen. De verpleegkundigen leggen daarom altijd een paars kussentje onder uw onderbeen. Ook controleren ze elke dag uw huid. Wat u ook zelf kunt doen leest u op de volgende pagina. U drinkt anderhalve liter per dag U heeft veel vocht nodig. Via het infuus krijgt u extra vocht binnen. Als het infuus eruit mag, is het belangrijk dat u verdeeld over de dag ongeveer anderhalve liter drinkt. Vindt u het moeilijk om genoeg te drinken? Neem dan een literfles en vul die met water. Drink de fles verdeeld over de dag leeg. Samen met de kopjes thee, koffie en het glas melk is dat ongeveer anderhalve liter. De eerste dagen na de operatie 11

9 eet en drink goed; leg een kussen onder uw onderbeen: er komt dan geen druk op uw hiel; verander regelmatig van houding (in bed en op de stoel); til uw billen op als u gaat verzitten: niet schuiven; gebruik zeep zonder parfum. Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de folder Decubitus, voorkomen van doorliggen. Durf te vragen! Heeft u een vraag, begrijpt u iets niet of loopt er iets anders dan u verwacht? Houd het dan niet voor u, maar laat het ons weten. We geven graag antwoord of lossen een probleem voor u op. Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de folder Wat vraag ik mijn arts. Uw contactpersoon kan de folders ook voor u halen. Hij of zij vindt de folders in het folderrek op de afdeling en op onze website: Ook ná uw ontslag uit het ziekenhuis is het belangrijk dat u: goed eet en drinkt; bij (veel) pijn contact opneemt met de arts die u heeft geopereerd; goed oplet dat u geen doorligwondjes krijgt; uw oefeningen goed doet. blijft en dat uw spieren weer sterk worden. U moet daarom veel oefenen. U begint daar op de eerste dag na de operatie al mee. De eerste dag na de operatie Een verpleegkundige of fysiotherapeut helpt u s morgens en s middags uit bed op de stoel. U leert van de fysiotherapeut hoe u de komende dagen zelf in en uit bed stapt en hoe u op een stoel gaat zitten. U doet dit minstens twee keer per dag. De fysiotherapeut leert u verder welke oefeningen u de komende dagen zelf in bed en op de stoel moet doen. Deze oefeningen zijn erg belangrijk voor de beweeglijkheid van uw heup. Ook worden uw spieren er sterker van. U doet deze oefeningen drie tot tien keer per dag. De tweede dag na de operatie Op de tweede dag na de operatie begint u met loopoefeningen. U leert van de fysiotherapeut hoe u met krukken of een rollator moet lopen. Als u zich fit genoeg voelt, oefent u op deze tweede dag na de operatie twee keer met lopen onder begeleiding. Gaat dat goed? Dan mag u met hulp van een verpleegkundige ook zelf naar het toilet en de douche lopen. Oefenen met hulp van de fysiotherapeut Door de operatie is uw heup weer stevig gerepareerd. Het is nu belangrijk dat uw heup soepel 12

10 De derde en vierde dag na de operatie Met hulp van een verpleegkundige of de fysiotherapeut oefent u vaker met lopen. U loopt ook wat verder. Ook leert u om zonder begeleiding te lopen. U gebruikt wel uw krukken of rollator. Vanaf de vijfde dag Als alles goed gaat, kunt u op de vijfde dag na de operatie met ontslag. Moet u thuis traplopen? Dan oefent de fysiotherapeut dit met u. Gesprek met de transferverpleegkundige Het gesprek met u en/of uw contactpersoon en de transferverpleegkundige duurt ongeveer een kwartier tot een half uur. U bespreekt: de aanvraag van thuiszorg (met de verpleegkundige heeft u al besproken welke zorg u nodig heeft); eventuele opname in een verzorgingshuis (KDO-plaats) of op een revalidatieafdeling van een verpleeghuis (maximaal zes weken). Ontslag uit het ziekenhuis Als alles goed gaat, mag u vijf dagen na de operatie met ontslag. Maar u moet dan nog wel verder herstellen. U heeft bovendien nog hulp en verzorging nodig. Het kan zijn dat u: naar huis gaat, u krijgt hulp van de thuiszorg en zo nodig fysiotherapie; tijdelijk wordt opgenomen in een verzorgingshuis (KDO-plaats); tijdelijk wordt opgenomen op een revalidatieafdeling van een verpleeghuis. Op de tweede dag na de operatie bespreekt een verpleegkundige samen met u en uw contactpersoon welke zorg u na uw ontslag nodig heeft. Een transferverpleegkundige van het Transferpunt komt de aanvraag van deze zorg vervolgens met u bespreken. Dit is een verpleegkundige die alles weet over thuiszorg en verpleeghuiszorg. Het Transferpunt van MCA regelt de aanvraag voor u. Hiervoor worden formulieren ingevuld. Met vragen of voor meer informatie kunt u of uw contactpersoon telefonisch contact opnemen met het Transferpunt van MCA, telefoon (072) U kunt uw vraag ook mailen naar nazorg@mca.nl. Meer informatie over zorg na ontslag vindt u in de brochure Ontslagen uit het ziekenhuis. Deze brochure zit in uw map. Meer informatie over het Transferpunt van MCA en nazorg na ontslag vindt u ook op onze website Als de zorg na uw ontslag niet zo gemakkelijk te regelen is, maakt een verpleegkundige een afspraak voor een zogenoemd mantelzorggesprek. De eerste dagen na de operatie 13

11 Wat is een mantelzorggesprek? Een mantelzorggesprek is een gesprek met uw contactpersoon of een andere naaste(n) die nauw betrokken is bij uw verzorging. We noemen dit ook wel mantelzorgers. Vandaar de naam mantelzorggesprek. Als u dat wilt, kunt u natuurlijk ook zelf bij dit gesprek zijn. Dit gesprek vindt zo nodig op de tweede dag na de operatie plaats. De verpleegkundige maakt de afspraak met u en uw contactpersoon en eventueel andere naaste(n). Meer informatie over het mantelzorggesprek vindt u in de folder Wat is een mantelzorggesprek?. Deze folder zit in uw map. De voorlichting van hoofdstuk 2 is gegeven door: De checklist voor een veilig huis is meegegeven aan de mantelzorger: ja / nee Datum:... 14

12 3. Het ontslaggesprek In dit hoofdstuk vindt u: uitleg over het ontslaggesprek; voorbeelden van vragen die u kunt stellen. Het ontslaggesprek De dag voordat u met ontslag gaat, hebben u en uw contactpersoon een ontslaggesprek met een verpleegkundige. U krijgt dan uitleg over allerlei zaken na het ontslag. U krijgt verder recepten, een medicijnlijst en brieven mee voor de zorgverleners van de thuiszorg of het verpleeg- of verzorgingshuis. De verpleegkundige legt uit wat u hier mee moet doen. U kunt tijdens het ontslaggesprek al uw vragen nog stellen. Hoe gaat het nu verder met mijn heup? Wat mag ik wel en niet doen met mijn geopereerde heup? Bij welke klachten moet ik contact opnemen met het ziekenhuis? Met welke afdeling? Wanneer kom ik terug voor controle? Welke medicijnen krijg ik en waarvoor? Wanneer moet ik ze innemen? Hoeveel moet ik innemen? Ik gebruik meerdere medicijnen: kan ik ze wel tegelijk gebruiken? Welke bijwerkingen hebben mijn nieuwe medicijnen? Heb ik recepten nodig voor de medicijnen? Wat kan ik thuis doen als ik pijn heb? Misschien heeft u ook nog andere vragen: Meer informatie over ontslag en het ontslaggesprek vindt u in de folder Ontslagen uit het ziekenhuis. Deze folder zit in uw map. U kunt al uw vragen stellen Misschien hebben u en uw contactpersoon nog vragen. U kunt ze dan tijdens het ontslaggesprek stellen. U ziet hiernaast een lijst met voorbeelden van vragen. U kunt een kruisje zetten bij de vragen die u heeft. De verpleegkundige neemt de vragen dan met u door. De voorlichting van hoofdstuk 3 is gegeven door: Datum:... Het ontslaggesprek 15

13 4. Verder herstel na ontslag In dit hoofdstuk vindt u uitleg over: Na uw ontslag: herstel thuis; herstel op een revalidatieafdeling van een verpleeghuis of in een verzorgingshuis (KDO-plaats). wordt u tijdelijk opgenomen in een verzorgingshuis (KDO-plaats):. ; wordt u tijdelijk opgenomen op een revalidatieafdeling in een verpleeghuis. ; Herstellen in een verpleeg- of verzorgingshuis of thuis? Na ontslag uit het ziekenhuis moet u nog verder herstellen. Ook heeft u nog extra hulp en zorg nodig. U gaat daarom met extra hulp naar huis. Of u wordt tijdelijk opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis. gaat u met extra hulp naar huis. U kunt zelf uw voorkeur voor een bepaalde instelling aangeven. Omdat MCA samenwerkt met Verpleeghuis Magnushof in Schagen en Revalidatiecentrum Westerhout in Alkmaar, heeft MCA voorkeur voor een van deze twee instellingen. Maar het is niet altijd mogelijk om met deze voorkeuren rekening te houden. Hoe dan ook gaat u naar een verzorgingshuis of revalidatieafdeling van een verpleeghuis waar als eerste een plaats vrijkomt. Verder herstel na ontslag 17

14 U gaat voor verder herstel naar een verzorgingshuis of revalidatieafdeling van een verpleeghuis Als alles goed gaat, verhuist u op de vijfde dag na de operatie naar het verpleeg- of verzorgingshuis. Een rolstoeltaxi brengt u hier in de loop van de ochtend heen. De afdeling regelt de rolstoeltaxi voor u. Maar u moet zelf een rolstoel regelen. Het is prettig als uw contactpersoon in het verpleeg- of verzorgingshuis is als u daar aankomt. U wordt dan samen opgevangen. U doet elke dag oefeningen U herstelt in het verpleeg- of verzorgingshuis van uw heupoperatie. U heeft uw eigen persoonlijke programma. U doet onder begeleiding van een fysiotherapeut oefeningen en u oefent ook zelf elke dag. Als dat nodig is, komt er ook een ergotherapeut bij u langs. Verder is ook rust goed voor uw herstel. De arts van het verpleeghuis houdt uw herstel goed in de gaten. Zo nodig overlegt deze arts met de medisch specialist van MCA die u heeft geopereerd. U heeft ook tijd voor ontspanning Tussen uw dagelijkse oefenprogramma door is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning. Uw familie of ander bezoek is de hele dag welkom. Ook kunt u als u dat wilt eens een dag naar huis of naar uw familie. U overlegt dit met uw arts en therapeuten. U blijft twee tot zes weken in het verpleeg- of verzorgingshuis Als uw herstel vlot verloopt, kunt u al na een paar weken naar huis. Het kan ook zijn dat uw herstel wat langer duurt. Houdt u dan rekening met ongeveer zes weken. Daarna gaat u naar huis. Alleen als er een dringende medische reden is, gaat u niet naar huis. U blijft dan langer in het verzorgingshuis of de revalidatieafdeling van het verpleeghuis. U betaalt een eigen bijdrage U betaalt vanaf de eerste dag een eigen bijdrage voor het verpleeg- of verzorgingshuis. U krijgt hiervoor een rekening van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Hoeveel u betaalt, hangt af van uw inkomen. Het kan zijn dat u ook voor uw opname in het ziekenhuis een eigen bijdrage betaalt. U krijgt een rekening als: er geen medische reden is om langer in het ziekenhuis te blijven; u wacht op een plaats in een verpleeg- of verzorgingshuis; u een CIZ-indicatie heeft voor een verpleegof verzorgingshuis. 18

15 Meer informatie over verpleeg- en verzorgingshuizen vindt u in de folders in deze map. U gaat met thuiszorg naar huis Het kan zijn dat u in het ziekenhuis snel en goed herstelt. U kunt dan op de zesde of zevende dag na de operatie naar huis. Dit hangt ook af van uw situatie thuis. U hoort van uw arts of dit haalbaar is voor u. U heeft dan thuis nog wel extra hulp en zorg nodig. Transferpunt van MCA vraagt thuiszorg voor u aan De transferverpleegkundige van MCA bespreekt met u en uw contactpersoon welke hulp u thuis nodig heeft. U krijgt deze hulp van de thuiszorg. Er zijn instellingen voor thuiszorg bij u in de buurt. U kunt zelf een keuze maken. De transferverpleegkundige van MCA vraagt de zorg dan voor u aan. Uw fysiotherapeut komt zo nodig bij u thuis Het kan zijn dat u thuis nog fysiotherapie nodig heeft. Uw arts verwijst u zo nodig door. De fysiotherapeut komt dan bij u thuis. Afhankelijk van uw zorgverzekering wordt de behandeling van de fysiotherapeut helemaal, gedeeltelijk of niet vergoed. Informeer daarom bij uw zorgverzekeraar. De voorlichting van hoofdstuk 4 is gegeven door: Datum:... Evean, Viva Zorggroep, De Omring, Actie Zorg, Buurtzorg, Zorgbedrijf, Meer informatie over andere thuiszorgorganisaties vindt u op internet. Zo nodig vraagt de transfer - verpleegkundige van MCA huishoudelijke hulp via de WMO (gemeente) voor u aan. U betaalt een eigen bijdrage U betaalt vanaf de eerste dag een eigen bijdrage voor thuiszorg en huishoudelijke hulp. U krijgt hiervoor een rekening van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Hoeveel u betaalt, hangt af van uw inkomen. Verder herstel na ontslag 19

16 5. Zo voorkomt u dat u nog een keer valt In dit hoofdstuk vindt u uitleg over: de veiligheid van uw huis; hoe u kunt voorkomen dat u weer valt. Zet een kruisje bij het advies dat voor u van belang is. 1 Zorg dat alle elektriciteitssnoeren langs de plint weggewerkt zijn. Zorg voor een veilig huis en goede gezondheid Veel oudere mensen die hun heup breken, zijn in hun huis ergens over gestruikeld. Het is belangrijk dat u niet weer valt. Draag daarom stevige pantoffels en schoenen, eventueel met elastische veters. Zorg verder voor een: veilig huis; goede gezondheid. Adviezen voor een veilig huis Hieronder vindt u adviezen voor een veilig huis. Het is belangrijk dat u deze adviezen opvolgt. Ze helpen voorkomen dat u nog een keer valt. Gaat u naar een verpleeghuis? Dan neemt een ergotherapeut van het verpleeghuis deze adviezen ook met u door. Gaat u na ontslag rechtstreeks naar huis? Dan bespreekt de transferverpleegkundige van MCA dit met u en uw contactpersoon. 2 Zorg voor genoeg loopruimte tussen uw meubels. 3 Zorg in uw hele huis voor genoeg licht, zeker op de trap! 4 Heeft u een opstapje bij uw voordeur? Zorg dan dat u hier niet over kunt struikelen. 5 Zorg ervoor dat er in of om uw huis geen tegels uitsteken. 6 Zorg voor een stroeve vloer en stroeve traptreden. Vloerbedekking over de volledige breedte van de trap is het beste. Zo voorkomt u dat u nog een keer valt 21

17 7 Zorg ervoor dat de trapleuningen stevig vastzitten. 12 Bevestig sta-op beugels in uw badkamer en toilet. 8 Zorg voor de juiste zithoogte. Het is belangrijk dat u goed rechtop zit en niet te ver naar voren buigt. Leg een kussen op de stoel als deze te laag is. 13 Zorg voor deurklinken waar u niet achter kunt blijven haken. 9 Haal losse vloerkleedjes weg. Belangrijk! 10 Verwijder drempels of zorg voor een schuine kant. 11 Leg antislipmatjes op de vloer van de badkamer, in de douche en in bad. Volg de adviezen voor een veilig huis op. Zo kunt u voorkomen dat u nog een keer valt. Misschien kan iemand uit uw omgeving u helpen bij een aanpassing in uw huis? Bijna elke gemeente biedt hulp bij aanpassingen in huis. U kunt dit navragen bij uw gemeente of huisarts. 22

18 Let goed op uw gezondheid Is uw bloeddruk te hoog? U kunt duizelig worden van een hoge bloeddruk. U kunt hierdoor gemakkelijk vallen. Uw huisarts kan uw bloeddruk meten. Loopt u moeilijk? Als u moeilijk loopt en snel uw evenwicht verliest, kunt u gemakkelijk vallen. Loop daarom ook in huis met een rollator, stok of krukken. Is de sterkte van uw bril goed? Als u niet goed ziet, is de kans op vallen groot. Zorg daarom voor een goede bril. Hoort u goed? Als u niet zo goed hoort, schrikt u eerder van onverwachte geluiden. Hierdoor kunt u vallen. Met een goed hoortoestel heeft u hier minder last van. Zo nodig onderzoekt de geriater waardoor u bent gevallen Het kan zijn dat uw geriater verder wil onderzoeken waardoor u bent gevallen. U krijgt in dat geval een uitnodiging als u helemaal hersteld bent. U heeft dan een afspraak met het behandelteam geriatrie op de dagkliniek van de afdeling geriatrie van MCA. Zo voorkomt u dat u nog een keer valt 23

19 6. Antwoord op veelgestelde vragen Wat voor schoenen kan ik na de operatie het beste dragen? Draag stevige schoenen met elastische veters en een brede hak die goed passen: niet te krap maar ook niet te ruim. Vraag of iemand anders uw veters wil strikken zodat u niet hoeft te buigen of bukken. U mag de eerste drie maanden na de operatie niet op hakken en slippers lopen. Aan welke leefregels moet ik mij houden? Gebruik bij het zitten en opstaan de armleuningen. Stap aan uw niet-geopereerde kant uit bed. Doe bij het omdraaien in bed een kussentje tussen uw benen. Neem na een stukje lopen of beweging altijd even rust. Wat is een goede zithoogte? Het is belangrijk dat u goed rechtop zit en niet te ver naar voren buigt. Uw stoelen thuis en in de auto zijn vaak te laag. Leg er daarom een kussen op. Hoe lang moet ik met een rollator of krukken lopen? De arts die u heeft geopereerd, bepaalt hoe lang u met krukken of een rollator moet lopen. Dit hangt af van uw herstel. Wanneer kan ik weer douchen of in bad? Kunt u na de operatie stevig staan? Dan mag u meteen weer douchen. Het is wel belangrijk dat u niet uitglijdt. Zorg daarom voor antislip-matjes en een sta-op beugel. Kunt u nog niet stevig staan? Gebruik dan een plastic tuinstoel onder de douche. U kunt beter niet in bad gaan omdat het uitstappen vaak moeilijk is. Wat kan ik doen om doorliggen (decubitus) te voorkomen? Verander regelmatig van houding. Til uw billen op als u gaat verzitten. Leg een kussen onder uw onderbeen: er komt dan geen druk op uw hiel. Gebruik alleen zeep zonder parfum. Eet en drink goed, zie ook pagina 11. Beweeg regelmatig, zie ook pagina 12. Zorg dat u niet weer kunt vallen! Zorg voor een veilig huis. Het allerbelangrijkste is dat u niet kunt struikelen. Lees de tips op pagina 21. Hoe lang blijft mijn heup pijnlijk? Het is normaal dat u de eerste tijd nog pijn heeft. Geef dit wel meteen door aan een verpleegkundige. U krijgt recepten en instructies voor pijnstillers mee van de verpleegkundige. Ook zogenoemde startpijn is normaal. Dat is pijn als u opstaat, het eerste stukje loopt, enzovoort. Na verloop van tijd zal uw heup geen pijn meer doen. Antwoord op veelgestelde vragen 25

20 Telefoonnummers Heeft u of uw contactpersoon nog vragen? Stel ze dan gerust aan een verpleegkundige op de afdeling. U kunt ons natuurlijk ook bellen. We helpen u graag verder. MCA Voor vragen over uw operatie is er een speciaal telefonisch spreekuur. U kunt op werkdagen bellen tussen 9.00 en uur, telefoon (072) Een verpleegkundig specialist beantwoordt dan uw vragen. Met dringende vragen die niet kunnen wachten, kunt u contact opnemen met de afdeling spoedeisende hulp, telefoon (072) Met vragen over uw ontslag kunt u contact opnemen met het Transferpunt van MCA, telefoon: (072) of via mailadres nazorg@mca.nl. Revalidatiecentrum Alkmaar / Westerhout telefoon (072) bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot uur zorgbemiddeling@zorgcirkel.com Verpleeghuis Magnushof telefoon (0224) telefoon klantenservice (0224) , maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 6.30 uur klantenservice@woonzorggroepsamen.nl Telefoonnummers 27

21 Bijlage - checklist voor een veilig huis Na het mantelzorggesprek krijgt uw contactpersoon een checklist mee. Met deze checklist kunt u samen nagaan of uw huis veilig is. Dit is belangrijk om te voorkomen dat u nog een keer valt. Voordat u naar huis gaat, wordt deze checklist in het ziekenhuis of verpleeghuis met u besproken. Checklist 1. Zijn alle elektriciteitssnoeren langs de plint weggewerkt? 7. Zitten de beide trapleuningen stevig vast? 2. Is er genoeg loopruimte tussen uw meubels? 3. Is er overal genoeg licht in uw huis, ook op de trap? 4. Heeft u een opstapje bij uw voordeur? 5. Zijn er uitstekende tegels in of om uw huis? 8. Liggen er losse vloerkleedjes op de vloer? 9. Heeft u drempels in huis? 10. Heeft u sta-op beugels in uw badkamer en toilet? 11. Heeft u antislip op de vloer van de badkamer, in de douche en in bad? 6. Heeft u een stroeve vloer en stroeve traptreden? 12. Heeft u deurklinken waar u achter kunt blijven haken? 29 Bijlage - checklist voor een veilig huis 29

22 Colofon Colofon Redactie: Medisch Centrum Alkmaar/Magnushof/ revalidatiecentrum Alkmaar, Westerhout De tekst is gebaseerd op de informatiemap van het IJsselland Ziekenhuis Fotografie: Beeldgroep MCA Vormgeving: RAADHUIS.com Oplage: 400/ 1 e druk 2011 Druk: Marcelis van der Lee B.V. Artikelnummer: Op alle behandelingen in Medisch Centrum Alkmaar zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. Een gebroken heup na een val 31

23 Lettertype Avenir Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan JD Alkmaar mca.nl