Internationaal onderzoek naar de relatie tussen medische technologie en zorguitgaven. FHI Symposium Medische technologie; gouden ei of kostenpost?

Transcriptie

1 Internationaal onderzoek naar de relatie tussen medische technologie en zorguitgaven FHI Symposium Medische technologie; gouden ei of kostenpost? 26 september 2013 Paul Besseling Programmaleider Zorg

2 Inhoud van deze presentatie 1. Stijgende zorguitgaven a. de trend? b. componenten? c. internationaal? 2. Literatuur a. Cutler b. Skinner c. Baumol 2

3 Vooraf: het CPB Momenteel 16 programma s met circa 5 economen per programma: Belastingen Overheidsfinanciën Sociale Zekerheid Macro economie Pensioenen Internationale Economie Onderwijs Arbeidsmarkt Levensloop Financiële markten ICT & Innovatie Zorg Klimaat Infrastructuur Ruimte en woningmarkt Decentrale overheden Producten: Ramingen en beleidsanalyses, in de vorm van rapporten, notities, boeken en artikelen 3

4 4

5 5

6 Aandeel van zorg in totale werkgelegenheid 16 % jaar 6

7 Aandeel zorguitgaven in BBP. 13 % bbp Zorguitgaven, constant als % bbp Zorguitgaven, realisatie

8 Aandeel zorguitgaven in BBP % bbp Zorguitgaven, constant als % bbp Idem, plus demografische factoren Zorguitgaven, realisatie

9 82 12, levensverwachting (jaren) 10, Zorguitgaven (%bbp) 8, ,00 9

10 Levensverwachting stijgt, mede door zorg Medische technologie Waterleiding Riolering Vaccinaties Antibiotica Hoger inkomen Beter voedsel Urbanisatie Verenigd Koninkrijk Nederland 10

11 Is de sterke groei een probleem?... de baten van zorg zijn toch groot? inderdaad; maar niet van alle zorg; kunnen we kosteneffectieve en niet-kosteneffectieve zorg scheiden? hoe kunnen we de doelmatigheid vergroten?... omdat we het niet kunnen betalen? sterke groei vereist steeds hogere bijdragen van de hoge inkomens desondanks blijft voor lage inkomens weinig koopkrachtstijging over...willen we het? 11

12 Tabel 2 Determinanten van de groei van de collectieve zorguitkeringen (a) Decompositie van de groei (% p.j.) Curatieve zorg (Zvw) Langdurige zorg (AWBZ) Nominale groei van de uitgaven 6,9 6,8 Algemene inflatie 2,5 2,5 Reële lonen en prijzen 0,5 0,8 Demografische/epidemiologische factoren 0,9 1,1 Beleidseffecten 0,4 0,9 Overige factoren 3,2 1,4 12

13 Groei zorguitgaven, internationaal 13

14 David Cutler (Harvard) Productieve efficiëntie schiet tekort 30% te winnen door administratieve kosten terug te dringen! Voorbeeld: een ziekenhuis met 900 artsen en 1300 mensen om rekeningen te innen Oplossing: IT en vereenvoudiging van stelsel Echter: die 30% is ontleend aan een vergelijking met o.a. Canada en NL 14

15 Jonathan Skinner (Dartmouth) Allocatieve efficiëntie kan beter Veel te winnen door rationaliteit van zorg/therapiekeuze: Kosteneffectiviteit een grotere rol laten spelen bij de behandelkeuze. 15

16 Probleem: afnemende baten van stents 16

17 Aspirine na hartaanval HIV/AIDS medicijnen Stents 17

18 Baumol (New York/Princeton) Het wordt alleen maar duurder Zorg en onderwijs zijn, en blijven, arbeidsintensief! Ondanks alle technische hulpmiddelen blijft de zorg in essentie mensenwerk; de technologie maakt het werk van de arts beter, niet goedkoper. Maar we kunnen het betalen. 18

19 Baumol (New York/Princeton) Desondanks ziet hij toch wel enkele mogelijkheden om kwaliteit te verhogen èn kosten te drukken: 1. Preventie 2. Beloon artsen die kosteneffectieve behandelingen kiezen 3. Schenk daar ook aandacht aan in de opleiding 4. Meer accurate evaluatie van behandeltechnieken (zie ook Skinner) 5. Betaal artsen beter (als ze helpen kosten te drukken) 19

20 20