Ik kom de vraag heel vaak tegen, vaak verborgen God heeft me in de steek gelaten, waaraan heb ik dit verdiend?

Transcriptie

1 Krijg jij wat je verdient? 11 september 2016 Orde van dienst 0. Muziek van Mercedes Sosa 1. Welkom Welkom op deze zondagmorgen, in deze mooie nazomer. Vandaag het thema: Krijg jij wat je verdient? Van wie? Van het leven, van God? Mooi weer gehad tijdens je vakantie? Je zult het wel verdiend hebben! En al die anderen dan die hard werken en slecht weer hebben tijdens vakantie? En het is ook de tijd van het oogsten, vroeger ging ik wel eens naar een oogstdankfeest, eind augustus, van de NCB Oogst krijgen, vruchten krijgen is niet altijd vanzelfsprekend. Hoe vaak horen we niet dat de oogst mislukt door teveel regen, te weinig regen, te koud, hagel, etc. God danken voor de oogst vind ik dan ook wel een mooi gebaar maar of je dat lukt als je oogst mislukt is En hoe is dat in ons eigen leven? Plukken we ooit vruchten, krijg jij wat je verdient? Vorige week hadden Hans en Antoinette het over hebzucht en begeerte en over de werkers van het eerste uur die evenveel kregen als de werkers van het laatste uur En toen kwam ik ook bij dit thema: krijgen we wat we vragen, of krijgen we wat we nodig hebben? Krijg jij wat je verdient? Iedereen weet, vrijwel iedereen weet denk ik, dat het eigenlijk een vraag is waar je geen antwoord op kunt geven. En toch zal het iedereen wel eens gebeuren dat die vraag bij je opkomt: waaraan heb ik dit verdiend? Bij ongeluk, bij ernstige, dood, etc. Bij mij wel in ieder geval Ik kom de vraag heel vaak tegen, vaak verborgen God heeft me in de steek gelaten, waaraan heb ik dit verdiend? En het antwoord op de vraag: Krijg jij wat je verdient hangt m.i. dus ook heel erg af van de situatie waarin je je bevindt, of de stemming die je hebt En heeft deze vraag met God te maken, of met het Leven met een hoofdletter Ook ik ga vandaag hier geen antwoord op geven, maar ik wil a.d.h.v. een verhaal uit de bijbel mijn gedachtes erover laten gaan. En misschien inspireert het ons allemaal. Dat hoop ik en ik wens ons allen dan ook een goede viering toe. 2. Aansteken paaskaars 3. Gebed nr. 1 blz Lied: Altijd Aanwezige blz. 136 bovenaan CD

2 5. Lezing Mattheüs hoofdstuk 6 na de bergrede. Deze tekst las ik afgelopen week in het kader van mijn geestelijke begeleiding. Sinds een halfjaar krijg ik geestelijke begeleiding, omdat ik mij opnieuw wilde verdiepen in mijn christelijke wortels en ik hoop op deze manier ook mijn werk en hoe ik dat doe onder de loep te leggen. Dit betekent elke dag bidden en tweewekelijks heb ik een gesprek met Winfried, mijn geestelijke begeleider en dit allemaal aan de hand van het boekje van Hem Achterna, de geestelijke oefeningen van Ignatius de Loyola, de grondlegger van de orde van de Jezuïeten. Elke week krijg ik een ander thema. Deze week is het thema: De weg die Jezus wijst. De Bergrede is als het ware de grondwet van het Rijk Gods. Door intensief te luisteren laat ik Jezus woorden in mij toe, opdat ze in mij werken als een mosterdzaadje Laat ik mij raken? En komt er diep in mij iets in beweging? En wat betekent dat voor mijn dagelijkse leven, voor mijn werk als geestelijk begeleider, geestelijk verzorger. Eerst heb ik hoofdstuk 5 gelezen, dat is de bergrede waarin de zaligsprekingen staan. Een dag later moest ik hoofdstuk 6 lezen. Dat ga ik nu lezen 6 1 Let op dat jullie de gerechtigheid niet beoefenen voor de ogen van de mensen, alleen om door hen gezien te worden. Dan beloont jullie Vader in de hemel je niet. 2 Dus wanneer je aalmoezen geeft, bazuin dat dan niet rond, zoals de huichelaars doen in de synagoge en op straat om door de mensen geprezen te worden. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen. 3 Maar als je aalmoezen geeft, laat dan je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet. 4 Zo blijft je aalmoes in het verborgene, en jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen. 5 En wanneer jullie bidden, doe dan niet als de huichelaars die graag in de synagoge en op elke straathoek staan te bidden, zodat iedereen hen ziet. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen. 6 Maar als jullie bidden, trek je dan in je huis terug, sluit de deur en bid tot je Vader, die in het verborgene is. En jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen. 7 Bij het bidden moeten jullie niet eindeloos voortprevelen zoals de heidenen, die denken dat ze door hun overvloed aan woorden verhoord zullen worden. 8 Doe hen niet na! Jullie Vader weet immers wat jullie nodig hebben, nog vóór jullie het hem vragen. 9 Bid daarom als volgt: Onze Vader in de hemel, laat uw naam geheiligd worden, 10 laat uw koninkrijk komen en uw wil gedaan worden op aarde zoals in de hemel. 2

3 11 Geef ons vandaag het brood dat wij nodig hebben. 12 Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven wie ons iets schuldig was. 13 En breng ons niet in beproeving, maar red ons uit de greep van het kwaad. 14 Want als jullie anderen hun misstappen vergeven, zal jullie hemelse Vader ook jullie vergeven. 15 Maar als je anderen niet vergeeft, zal jullie Vader jullie je misstappen evenmin vergeven. 16 Wanneer jullie vasten, zet dan niet zo n somber gezicht als de huichelaars, want zij doen dat om iedereen te laten zien dat ze aan het vasten zijn. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen. 17 Maar als jullie vasten, was dan je gezicht en wrijf je hoofd in met olie, 18 zodat niemand ziet dat je aan het vasten bent, alleen je Vader, die in het verborgene is. En jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen. 19 Verzamel voor jezelf geen schatten op aarde: mot en roest vreten ze weg en dieven breken in om ze te stelen. 20 Verzamel schatten in de hemel, daar vreten mot noch roest ze weg, daar breken geen dieven in om ze te stelen. 21 Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn. 22 Het oog is de lamp van het lichaam. Dus als je oog helder is, zal heel je lichaam verlicht zijn. 23 Maar als je oog troebel is, zal er in heel je lichaam duisternis zijn. Als het licht in jezelf verduisterd is, hoe groot is dan die duisternis! 24 Niemand kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de mammon. 25 Daarom zeg ik jullie: maak je geen zorgen over jezelf en over wat je zult eten of drinken, noch over je lichaam en over wat je zult aantrekken. Is het leven niet meer dan voedsel en het lichaam niet meer dan kleding? 26 Kijk naar de vogels in de lucht: ze zaaien niet en oogsten niet en vullen geen voorraadschuren, het is jullie hemelse Vader die ze voedt. Zijn jullie niet meer waard dan zij? 27 Wie van jullie kan door zich zorgen te maken ook maar één el aan zijn levensduur toevoegen? 28 En wat maken jullie je zorgen over kleding? Kijk eens naar de lelies, kijk hoe ze groeien in het veld. Ze werken niet en weven niet. 29 Ik zeg jullie: zelfs Salomo ging in al zijn luister niet gekleed als een van hen. 30 Als God het groen dat vandaag nog op het veld staat en morgen in de oven gegooid wordt al met zo veel zorg kleedt, met hoeveel meer zorg zal hij jullie dan niet kleden, kleingelovigen? 31 Vraag je dus niet bezorgd af: Wat zullen we eten? of: Wat zullen we drinken? of: Waarmee zullen we ons kleden? 32 dat zijn allemaal dingen die de heidenen najagen. Jullie hemelse Vader weet wel dat jullie dat alles nodig hebben. 33 Zoek liever eerst het koninkrijk van God 3

4 en zijn gerechtigheid, dan zullen al die andere dingen je erbij gegeven worden. 34 Maak je dus geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen last. Maak je niet bezorgd over je leven, dat lezen we vooral in het laatste deel van dit hoofdstuk. Ik bleef hangen m.n. bij het loon krijgen en beloond worden. En na het zingen van het lied Woord dat ruimte schept ga ik daar verder op in. 6. Lied: woord dat ruimte schept blz. 102 onderaan CD Overweging II Ik hoop dat ik er een samenhangend geheel van kan maken. En wat ik merkte is dat een antwoord geven op de vraag: Krijg jij wat je verdient? Kan ik alleen maar door verhalen te vertellen Gesprek met Hans: Krijg jij wat je verdient? Afgelopen week sprak ik met een vrouw, die haar dochtertje niet mag zien en vraagt ook waaraan heb ik dat verdiend? Waarom? Ik vind dat hele moeilijke vragen en ik weet dat ik niet het antwoord hoef te geven, maar ik wil haar wel troosten of bij haar zijn en wat geven Ik vroeg haar toen wat voor foto zij zou kiezen of zoeken die bij het thema krijg jij wat je verdient? zou passen. Eerst zei ik de foto van de twee apen waarbij de ene de ander beschermt. Daarna zei ik dat ik een foto heb gekozen waarin iemand in een luie stoel zit en de zon schijnt. Ja, zei ze, zo kun je het ook zien, dat de zon altijd schijnt. En met dat ze dat zei, klaarde haar gezicht op, werd ze blijer Wonderlijk, en ik daarmee ook Zou daar de geest gewerkt hebben? Het is geen methode die ik hanteer, vaak weet ik het niet, maar op zo n moment dan gebeurt er iets, mooi! Heb ik dat dan verdiend? Of heeft zij dat dan verdiend? Moet je er iets voor doen? En is de ene mens dan beter dan de ander? Zoals dat in het Matteusevangelie staat? En volgens mij zijn dat menselijke overwegingen, zoals wij ernaar kijken. Maar misschien kijkt God helemaal niet of wij goed, beter, best zijn: wij hebben het leven gekregen, en wij zijn zonder voorbehoud goed, de moeite waard. Dat hangt niet van ons handelen af Met name het eerste gedeelte van hoofdstuk 6 gaat daarover. Als je in het openbaar bidt, aalmoezen geeft, dan ben je al beloond door de mensen om je heen. En als je in het verborgene bidt, recht doet, het leven dankt, dan is er de belofte van beloond worden. Dan ontvang je het eeuwig leven, zou je kunnen zeggen. En wij denken dan al snel dat het dan gaat over het leven na de dood, maar eeuwig leven heeft vooral ook te maken met je verbonden voelen met de grond, je grond onder je voeten voelen, de diepte van het leven ervaren, contact krijgen met God, met je diepste binnenste. En natuurlijk heb je ook complimenten nodig van andere mensen, zij kunnen je maken en breken; maar eigenlijk 4

5 als je jezelf vertrouwt, gegrond voelt, ervaart dat je er mag zijn dan ben je minder kwetsbaas voor reacties van anderen, zonder onverschillig te worden, denk ik. Verhalen in Matteus: in het openbaar goede werken doen is heel iets anders dan in het verborgene, in het oog voor God. Waarvoor doe je het? Met welke intentie? Als je het openbaar doet dat ontvang je je loon meteen, applaus, medelijden, aanzien. In het verborgene, in je binnenste, daar moet je het maar afwachten, je zult beloond worden met het eeuwig leven, niet alleen in de toekomst, maar nu al: de ervaring van je verbondenheid in de verticale lijn, met de grond onder je voeten Mijn geestelijke begeleider Winfried kwam ook met een beeld n.a.v. onze vader. Omdat ik zei dat in deze tekst God eerst van ons vraagt om anderen te vergeven en vergeeft Hij ons. Het beeld van God dat hij gaf kwam in eerste instantie niet bij mij aan in het bad van Gods vergeving, ben je al vergeven; dit lees ik niet in de tekst Later gebeurde pas, op het moment dat ik niet gekend werd toen ik een voorbeeld van een cliënt gaf die ik begeleidt en W. toch bleef doorpraten en ik hem maar liet lullen en ik op een gegeven moment zei: dat ik al een tijd afgehaakt ben. Toen kreeg ik de vraag wanneer dat precies was, en wanneer dat gebeurde. Hij vroeg me ook om als hij weg was nog even in de stilte te verblijven en vandaaruit er naar te kijken: en toen kwamen de tranen en werd me duidelijk dat ik me op dat moment niet gezien werd, toen ik vertelde over een jongen die een godsbeeld had, waar ik een ander godsbeeld naast legde. En hij noemde toen het woord: therapie, en ik voelde gekwetst, omdat ik me niet gezien voelde, maar ik kon op dat moment geen stop zeggen, omdat ik er ook niets tegenover kon zetten en ik niets moeilijker vind dan te zeggen: ik weet het niet. En toen me dat duidelijk werd voelde ik verlichting Daar in het verborgene, toen Winfried weg, kwam er ruimte om te ervaren waar ik geraakt werd Zo had ik het ook met mijn vriend over het Onze Vader, dat we net lazen: Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven: moeten wij dan eerst vergeven, voor God vergeeft? Dit klinkt wel logisch, maar niet in mijn Godsbeeld We moeten toch ook eerst jagen voordat we iets kunnen vangen en eten; en de ene heeft misschien wel meer geluk met de jacht Waar hangt dat vanaf? Juist om God te vangen, moeten we minder jagen, meer laten. Misschien is dat nog wel moeilijker dan jagen, niets doen. Open staan, stil staan, niet haasten Ruimte geven dat er iets kan gebeuren, je binnenwereld de ruimte geven, je hart de ruimte geven. En soms heb je daar een ander voor nodig, om het uit te leggen, of om je stemming te doen veranderen en je kijk op de het leven, op jouw leven te veranderen. Het gaat er niet om een beter mens te worden, maar om je meer mens te doen voelen. Klopt dat? Je er bewuster van te worden dat je een mens bent, maar een mens bent of juist een mens bent en geen dier. 5

6 Nederigheid t.o.v. God, al wat leeft, geen nederigheid t.o.v. een ander mens, ook niet naar een priester? Het verschil tussen de protestanten en katholieken: kort door de bocht, maar toch. Protestanten hebben een direct lijntje met God, Katholieken hebben bemiddeling van de kerk, van de priester, nodig. Katholieken worden er scrupuleus van, Protestanten depressief (zij horen vanaf de kansel dat mensen per definitie geneigd zijn tot het kwade). En eigenlijk heeft elk mens beide nodig: om het leven te kunnen relativeren, te dragen En waarom vertel ik dit nu hier? Ik geloof wel als je af en toe zulke ervaringen hebt, je vertrouwen kan groeien, in de toekomst. Doordat je af en toe van die ervaringen hebt, waarin je verbonden voelt, diep, met je grond, met God. Dat hangt niet af van wat een ander van je vindt, maar hangt af of je grond voelt. En dat is genade, dan krijgt je wat je verdient, dan ervaar dat je het verdient, dat je het waard bent, je een mens bent En dat kan je vertrouwen geven en me minder bezorgd maken over mijn leven: dan krijg ik wat ik nodig heb En misschien gaat dat wel voor ieder van ons op Ik wens het ons allen toe! 8. Lied: Nu nog met halve woorden blz. 103 bovenaan CD Geloofsbelijdenis 2 blz Voorbeden (een gebed) waar leven verdord is, de bron opgedroogd, de liefde verkild en waar de dagen troosteloos geworden zijn. waar mensen zich hebben opgesloten in zichzelf, bezeerd zijn, in hun vertrouwen, al te vermoeid raakten en niets meer verwachten. Laat het vuur weer branden waar mensen alleen gelaten zijn, hun taal niet werd verstaan, hun liefde niet aanvaard, waar zij enkel nog twijfelen aan zichzelf. waar de liefde is gestorven en nooit meer wordt uitgesproken, waar mensen verbitterd zijn, alleen nog maar gevoed door stille wrok. [God,] laat ons het vuur weer ontsteken. Sytze de Vries 11. Lied: Wek mijn zachtheid blz. 103 onderaan CD Collecte 6

7 13. Gebed van brood en beker nr. 1 blz Onze Vader 15. Delen van brood en wijn 16. Lied: wie door de geest is aangeraakt blz. 113 onderaan CD Slotverhaal: De mier en de graankorrel Een graankorrel die na de oogst op het veld was blijven liggen, wachtte op de regen, zodat hij zich kon laten wegzinken in de aarde. Toen kwam er een mier. Ze zag de graankorrel, sjorde hem op haar rug en begon moeizaam de lange weg naar haar nest. De graankorrel drukte op haar kleine taaie lijf en leek steeds zwaarder te worden. Waarom sjouw je zo? Waarom leg je me niet neer? vroeg de graankorrel. De mier hijgde: Als ik je niet meeneem, hebben we geen eten voor de winter. Wij mieren zijn met zo velen en elk van ons moet zoveel mogelijk voedsel naar de voorraadkamer slepen. Maar ik ben niet gemaakt om zomaar opgegeten te worden, zei de graankorrel. Ik ben een zaadje, vol leven, ik ben er om uit te groeien tot een grote plant. Luister naar me, laten we samen een overeenkomst sluiten. De mier was blij dat ze even kon uitrusten, ze legde de graankorrel neer en vroeg: Wat is een overeenkomst? De graankorrel zei: Als je me hier op de aarde laat liggen, in plaats van mee te slepen naar het nest, dan zal ik je honderd korrels schenken voor de voorraadkamer. De mier dacht na. Honderd korrels in ruil voor één enkele? Maar dat was een wonder! Hoe gebeurt dat dan? vroeg ze. Dat is een geheim, antwoordde de graankorrel, dat is het geheim van het leven. Graaf nu maar een klein kuiltje in de grond, begraaf me daarin en kom dan over een jaar terug. Er ging een jaar voorbij. De mier keerde terug. En de graankorrel had woord gehouden. Vinci, L. da, De mier en de graankorrel, uit : Offringa B. Verhalen om nooit te vergeten - Bijbel: Joh. 12, Mededelingen 19. Lied: Als het licht komt blz. 101 bovenaan CD Zegenwens 7