Cien Doscientos. Trescientos Cuatrocientos Quinientos Seiscientos Setecientos Ochocientos 9.

Transcriptie

1 Para funcionar Bloque I 1 Los números De getallen 1 Uno 11 Once 30 Treinta 100 Cien 2000 Dos mil Un millón 2 Dos 12 Doce 31 Treinta y uno 200 Doscientos 3000 Tres mil Dos millones 3 Tres 13 Trece 32 Treinta y dos 300 Trescientos 4000 Cuatro mil Tres millones 4 Cuatro 14 Catorce 33 Treinta y tres 400 Cuatrocientos 5000 Cinco mil Cuatro millones 5 Cinco 15 Quince 40 Cuarenta 500 Quinientos 6000 Seis mil Cinco millones 6 Seis 16 Dieciséis 50 Cincuenta 600 Seiscientos 7000 Siete mil Seis millones 7 Siete 17 Diecisiete 60 Sesenta 700 Setecientos 8000 Ocho mil Siete millones 8 Ocho 18 Dieciocho 70 Setenta 800 Ochocientos 9000 Nueve mil Ocho millones 9 10 Nueve Diez Diecinueve Veinte Ochenta Noventa Novecientos Mil Diez mil Doscientos mil Dos millones, trescientos cuarenta y cinco mil, seiscientos setenta y ocho = 16 : diez y seis = dieciséis Getallen op één en op honderd richten zich in geslacht naar het zelfstandig naamwoord waar ze bij horen: Veintiún asientos Doscientos invitados Veintiuna ventanas Quinientas personas Vanaf 1000 schrijven we een punt om de duizendtallen en miljoenen aan te geven Ejemplo: 2000 = dos mil = ocho millones novecientos mil Schrijf onderstaand getal voluit: treinta y dos

2 Gramática 2 La Fecha De datum De datum wordt in het Spaans weergegeven met de dag van de week, de dag van de maand en het jaar: Hoy es Estamos a Hoy es miércoles, dos de mayo de mil novecientos setenta y cinco Estamos a jueves, quince de junio de dos mil cinco De dagen van de week Lunes Martes Miércoles Jueves Viernes Sábado Domingo Zaterdag en zondag vormen el fin de semana Op deze dagen wordt over het algemeen niet gewerkt Op zondag zijn de winkels gesloten Qué día de la semana te gusta más? El El fin de semana De maanden van het jaar De dagen van de week en de maanden van het jaar worden met een kleine letter geschreven Ej: La reunión es el jueves, 13 de junio Beantwoord de onderstaande vragen: Cuándo es tu cumpleaños? El de de En qué mes se celebra la Navidad? En Escribe la fecha de hoy: Hoy es de de treinta y tres 33

3 Bloque I 3 La Hora De tijd Naar de tijd vraag je op de volgende manier: Qué hora es? menos cinco menos diez en punto 12 1 y cinco 2 y diez Het antwoord luidt: menos cuarto 9 3 y cuarto Es la una Son las dos, tres, etc 8 menos veinte menos veinticinco 7 6 y media 5 4 y veinte y veinticinco (Es) (Son) la una las dos las cinco en punto y media y cuarto y cinco y tres (minutos) menos cuarto menos tres (minutos) De tijd kan ook vermeld worden zoals die op digitale horloges staat, door de getallen op het scherm te noemen: Son las veinte quince in plaats van Son las ocho y cuarto 20:15 Het is belangrijk onderscheid te maken tussen: naar de tijd vragen: Qué hora es? Son las cinco y media en over tijdstippen praten: A qué hora sale el tren de Madrid? A las cinco y media Teken jouw horloge met het tijdstip dat het nu aangeeft Schrijf het voluit in je schrift Probeer ook zinnen te maken met verschillende tijdstippen Es la Son las A qué hora sirven el desayuno? A las Dibuja la hora 34 treinta y cuatro

4 Gramática 4 El Alfabeto Het alfabet Luister hoe de volgende letters worden uitgesproken: Letter Naam Uitspraak Voorbeeld A, a a /a/ Aeropuerto B, b be /b/ Bilbao C, c ce /0/, /k/ Cena, Comensal CH, ch che /c/ Chocolate D, d de /d/ Dormitorio E, e e /e/ Ejecutivo F, f efe /f/ Farmacia G, g ge /g/,/x/ Gato, Gente H, h hache / / Hotel I, i i /i/ Idioma J, j jota /x/ Jarabe K, k ka /k/ Kilómetro L, l ele /l/ Lavabo LL, ll elle /j/ Llave M, m eme /m/ Mesa N, n ene /n/ Nevera Ñ, ñ eñe /J/ España O, o o /o/ Orejas P, p pe /p/ Pasajero Q, q cu /k/ Queso R, r erre /r/, /rr/ Aéreo, Radio S, s ese /s/ Salmón T, t te /t/ Tarjeta U, u u /u/ Urgente V, v uve /b/ Viaje W, w uve doble /w/, /b/ Whisky, Water X, x equis /ks/, /s/ Taxi, Extranjero Y, y i griega /y/, /i/ Ya, Buey Z, z zeta /0/ Zapatos Let op de letters G en J: G+a,o,u = /g/ Gato, Gorro, Guante Gu+e,i = /g/ Guerra, Guiso J+ a,o,u = /x/ Jamón, Jota, Jugar, J+ e,i Jengibre, Jinete G+e,i = /x/ Genio, Ginebra Kijk uit met de letters C, Z en Q: C+e,i = Z+a,o,u Qu+e,i = C+a,o,u= /o/ Cereza, Ciruela, Zapato, Zorro, Zurrón /k/ Queso, Quinto, Casa, Cosa, Cuenta De Ñ bestaat alleen in het Spaans: España, mañana, compañía Er is geen klankverschil tussen de B en de V Beide worden uitgesproken als /b/ Afhankelijk van waar je bent, kan het zijn dat: de C /o/ en de Z /o/ worden uitgesproken als de S /s/ (Latijns-Amerika, zuiden van Spanje en Canarische Eilanden) de W uve doble wordt aangeduid met doble be en de V uve met be corta (veel landen in Latijns-Amerika) Spel je achternaam treinta y cinco 35

5 Bloque I 5 El Sustantivo Het zelfstandig naamwoord Geslacht Het Spaans kent twee geslachten, het mannelijke en het vrouwelijke 51 Vaak geeft de uitgang a (vrouwelijk) of o (mannelijk) een aanwijzing over het geslacht: Piloto (mannelijk) Camarero Azafata (vrouwelijk) Camarera 52 Je moet echter voorzichtig zijn want er bestaan veel woorden die op -a of -o eindigen en juist het andere geslacht hebben: El programa (masculino) La moto (femenino) Het is belangrijk altijd te letten op het lidwoord, El, La, omdat dit het geslacht aangeeft Er zijn ook woorden die niet tot deze groep behoren en die op andere letters eindigen In dat geval wijst de context uit wat het geslacht van het woord is: Estudiante (mannelijk of vrouwelijk) Hotel (mannelijk) Leche (vrouwelijk) Huésped (mannelijk of vrouwelijk) Café (mannelijk) Habitación (vrouwelijk) Kruis de mannelijke zelfstandige naamwoorden in de onderstaande lijst aan: Portero X Restaurante Avión Piscina Lámpara Reserva Dormitorio Baño Puerta Cama Asiento Recepción Getal Om het meervoud van een woord te vormen, wordt er over het algemeen een s aan toegevoegd: Cama Camas Mesa Mesas Recepcionista Recepcionistas Als de laatste letter een medeklinker is, moet de s worden voorafgegaan door een e: Habitación Habitaciones Hotel Hoteles Pensión Pensiones 36 treinta y seis

6 Gramática 6 El Artículo Het lidwoord Het lidwoord staat vóór het zelfstandig naamwoord Het kan bepaald of onbepaald zijn 61 Bepaald lidwoord: Lidwoord Zelfstandig naamwoord Voorbeeld El masculino singular = El avión La femenino singular = La azafata Los masculino plural = Los hoteles Las femenino plural = Las habitaciones 62 Onbepaald lidwoord: Lidwoord Zelfstandig naamwoord Voorbeeld Un + masculino singular Un camarero Una + femenino singular Una señora Unos + masculino plural Unos bares Unas + femenino plural Unas tostadas Maak deze zinnen af: Ej: El piloto de la compañía aérea es colombiano habitación 987 es muy grande café me gusta mucho hotel Ritz es fantástico Voy a buscar hotel en la costa Ana va a Italia con amigo En el centro de Madrid hay bares muy tipicos : gebruik van het lidwoord Wanneer we het zelfstandig naamwoord al (hebben leren) kennen, wordt het bepaald lidwoord gebruikt: El piloto es muy bueno (sabemos de qué piloto hablamos) Door daarentegen te zeggen: He visto a un piloto de Iberia en el hotel, geven we aan dat we niet weten om welke piloot het gaat, het is een piloot zoals alle anderen treinta y siete 37

7 Bloque I 7 Demostrativos - Aanwijzende voornaamwoorden Aanwijzende voornaamwoorden Enkelvoud Meervoud Mannelijk Este Ese Aquel Vrouwelijk Esta Esa Aquella Mannelijk Estos Esos Aquellos Vrouwelijk Estas Esas Aquellas Alleen zelfstandig gebruikt: Esto Eso Aquello Ejemplo: [ Este/Ese/Aquel + zelfst naamwoord mannelijk enkelvoud = Este señor es japonés De aanwijzende voornaamwoorden staan over het algemeen vóór het zelfstandig naamwoord en richten zich in getal en geslacht naar dit zelfstandig naamwoord: Esa maleta (la maleta) es grande Wordt het aanwijzend voornaamwoord zelfstandig gebruikt, dan wordt het zelfst nw weggelaten Este/Ese/Aquel + mannelijk enkelvoud Este es japonés Zelfstandig gebruikte aanwijzende voornaamwoorden krijgen een geschreven accent om ze te onderscheiden van bijvoeglijk gebruikte aanwijzende voornaamwoorden: Mira, ésta es Ana y éste es Iván Het aanwijzend voornaamwoord wordt in het Spaans gebruikt om herhalingen te voorkomen: Me gustan las maletas con cierre de seguridad Esas son las que utilizo en mis viajes Aquellas, sin embargo, no me gustan De voornaamwoorden esto, eso en aquello krijgen nooit een geschreven accent wanneer ze verwijzen naar een idee, naar iets waarvan de exacte naam niet gegeven wordt of naar iets waarover zojuist is gesproken: Qué es aquello? Esto es muy raro [ Aquel chico Aquella chica Allí, Allá Maak de zinnen af: té está muy caliente hotel me gusta mucho bebidas son muy caras asientos son incómodos 38 treinta y ocho De drie aanwijzende voornaamwoorden drukken verschillende graden van nabijheid bij de spreker uit; deze komen overeen met de bijwoorden van plaats: Aquí/Acá, Ahí, Allí/Allá Este chico Aquí, Acá Ese chico Esa chica Ahí

8 Gramática 8 Posesivos Bezittelijke voornaamwoorden Bijvoeglijk gebruikte bezittelijke voornaamwoorden één bezitter meerdere bezitters Mi Tu Su (de el/ella/usted) Nuestro/a Vuestro/a + Su (de ellos/ellas/ustedes) Zelfst nw enkelvoud: Mi avión sale a las 9 Zelfstandig gebruikte bezittelijke voornaamwoorden Mis Tus Sus (de el/ella/usted) + Zelfst nw meervoud: + Mis tostadas están frías Nuestros/as Vuestros/as Sus (de ellos/ellas/ustedes) Mi (s)/tu (s), Su (s) hebben één vorm voor mannelijk én vrouwelijk: Mi maleta / mi abrigo Nuestro/a (s), Vuestro/a (s) richten zich altijd in getal en geslacht naar het zelfst nw: Nuestra maleta / vuestros abrigos één bezitter meerdere bezitters El mío/a El tuyo/a El suyo/a El nuestro/a El vuestro/a El suyo/a + Zelfst nw enkelvoud Mi avión sale a las 9 El mío a las 8 Los míos/as Los tuyos/as Los suyos/as Los nuestros/as Los vuestros/as Los suyos/as + Zelfst nw meervoud Mis tostadas están frías Las mías están calientes Mi hermana y yo (nosotras) tenemos unos padres muy generosos Los nuestros son generosos Wanneer het bezittelijk voornaamwoord niet voorafgaat aan het zelfstandig naamwoord maar dit vervangt, komt er een bepaald lidwoord voor en neemt het de zelfstandige vorm (mío, mía, míos, mías, etc) aan De bezittelijke voornaamwoorden geven de bezitsrelatie aan tussen het zelfstandig naamwoord waarnaar ze verwijzen en de bezitter De bezittelijke voornaamwoorden richten zich in getal en geslacht niet naar de bezitter, maar naar het bezit Vul in onderstaande zinnen het juiste bezittelijk voornaamwoord in: Ej: Su (hotel/de Juan) es muy bonito Está cerca de (casa/de nosotros) El (hotel/de mí) es pequeño, pero barato Tu jefe es muy serio, el (de mí) es más simpático Dónde está el (de él)? treinta y nueve 39

9 Bloque I 9 Verbos: Presente de Indicativo Werkwoorden: Tegenwoordige tijd In het Spaans zijn er drie werkwoordsgroepen: -AR -ER -IR 91 Veel werkwoorden zijn REGELMATIG; afhankelijk van de werkwoordsgroep krijgen ze altijd dezelfde uitgangen: -AR -ER -IR Reservar Comer Decidir Yo reservo como decido Tú reservas comes decides Usted reserva come decide Él/ella reserva come decide Nosotros/as reservamos comemos decidimos Vosotros/as reserváis coméis decidís Ustedes reservan comen deciden Ellos/ellas reservan comen deciden 92 Andere werkwoorden, zoals ser of estar, zijn ONREGELMATIG; er doen zich belangrijke wijzigingen voor in hun vervoeging De meest voorkomende zijn: Ser Estar Ir Yo Soy Estoy Voy Tú Eres Estás Vas Usted Es Está Va Él/ella Es Está Va Nosotros/as Somos Estamos Vamos Vosotros/as Sois Estáis Vais Ustedes Son Están Van Ellos/ellas Son Están Van 921 Sommige onregelmatige werkwoorden hebben bij een aantal personen klinkerwisseling: e>ie o>ue e>i ww en op -uir: u>uy u>ue Querer Poder Pedir Incluir Jugar Quiero Puedo Pido Incluyo Juego Quieres Puedes Pides Incluyes Juegas Quiere Puede Pide Incluye Juega Queremos Podemos Pedimos Incluimos Jugamos Queréis Podéis Pedís Incluís Jugáis Quieren Pueden Piden Incluyen Juegan 922 Bij andere onregelmatige werkwoorden verandert de eerste persoon enkelvoud: ww en op -acer, -ocer y -ucir andere werkwoorden c>zc Conocer > Conozco Salir > Salgo Saber > Sé Conducir > Conduzco Poner > Pongo Ver > Veo Traducir > Traduzco Traer > Traigo Dar > Doy Hacer > Hago Gebruik Ser wordt gebruikt voor blijvende toestanden: soy cocinero soy peruano Estar voor toestanden van voorbijgaande aard: estoy en Barcelona 40 cuarenta

10 Gramática 9 Verbos Werkwoorden (vervolg) 923 En tot slot bestaan er werkwoorden met een dubbele onregelmatigheid: Tener Venir Decir Oír Yo Tengo Vengo Digo Oigo Tú Tienes Vienes Dices Oyes Usted Tiene Viene Dice Oye Él/ella Tiene Viene Dice Oye Nosotros/as Tenemos Venimos Decimos Oímos Vosotros/as Tenéis Venís Decís Oís Ellos/ellas Tienen Vienen Dicen Oyen Ustedes Tienen Vienen Dicen Oyen Maak zinnen met deze elementen: Ej: Mi amiga/desayunar/café/todas las mañanas Mi amiga desayuna café todas las mañanas Gebruik De Presente wordt gebruikt om: te spreken over algemene waarheden, definities, informatie: Yo no sé hablar español Las tiendas cierran a las dos Dos y dos son cuatro aanwijzingen te geven: Para ir a la Plaza Mayor, tomas primero la calle Mayor y giras a la izquierda over gewoonten en gebruiken te spreken: Los domingos siempre vamos de excursión te praten over de toekomst: Mañana voy a clase a las diez de la mañana De constructie ir a + infinitief wordt gebruikt om een gebeurtenis of handeling in de nabije toekomst aan te geven: Mañana voy a viajar a París El avión/salir/a las nueve de la mañana Vosotros/entender/el menú? Yo/no conocer/ese país Sus hijas/venir/mañana de Argentina (Tú)/poder abrir/la ventana? 10 Pronombres personales Persoonlijke voornaamwoorden Een persoonlijk voornaamwoord verwijst naar de betrokkenen bij het gesprek: de spreker (yo, nosotros), de toehoorder (tú, usted, vosotros, ustedes) en de persoon of het ding waarover wordt gesproken (él, ella, ellos, ellas) ONDERWERP LIJDEND VOORWERP MEEWERKEND VOORWERP Singular Plural Singular Plural Singular Plural 1 e persoon Yo Nosotros/as Me Nos Me Nos 2 e persoon Tú/usted Vosotros/as, Te Os Te Os Usted Ustedes Lo, (Le) La Los, (Les) Las Le Les 3 e persoon Él/Ella Ellos/as Lo, (Le)/La Los, (Les)/Las Le (Se) Les (Se) cuarenta y uno 41

11 Bloque I 10 Pronombres personales (vervolg) Het persoonlijk voornaamwoord vervangt het zelfstandig naamwoord om herhaling te voorkomen Lleva el pasaporte al aeropuerto; llévalo (=lleva el pasaporte) por favor De persoonlijke voornaamwoorden als lijdend en meewerkend voorwerp staan vóór het werkwoord; als het werkwoord in de gebiedende wijs, het gerundio of de infinitief staat, komen ze erachter: Tengo un hermano y una hermana en Santander Los veo a menudo, sin embargo los echo de menos A: Quieres comer una hamburguesa? B: No, no quiero comerla (= la hamburguesa) Wanneer zowel het persoonlijk voornaamwoord als lijdend voorwerp als dat als meewerkend voorwerp wordt gebruikt, komt het meewerkend voorwerp eerst: A: Te dejo el bolígrafo para la siguiente clase? A: Sí me lo dejas me haces un favor meewvw lijdvw Wanneer het persoonlijk voornaamwoord LE (meewerkend voorwerp) wordt gevolgd door een lijdend voorwerp zoals LO, LA, LOS, LAS, dan verandert het eerste (LE) in SE: A: Le dejo el pasaporte a la azafata? B: No, todavía no le > se lo dejes Het mannelijke persoonlijk voornaamwoord voor het lijdend voorwerp in de 3 e persoon is LO/LOS, maar LE, en in uitzonderlijke gevallen LES, mag worden gebruikt als het voornaamwoord verwijst naar personen: Yo a Iván lo quiero mucho Yo a Iván le quiero mucho Maak vragen zoals in het voorbeeld: Ej: Yo no conozco a esas profesoras Tú las conoces? Yo no conozco a la azafata Mi hermano no conoce este hotel Mis padres no conocen esos países Ese chico no conoce a aquellas chicas 42 cuarenta y dos

12 Gramática 11 Verbos Iets leuk/lekker/fijn vinden Het werkwoord gustar GUSTAR wordt maar in twee personen gebruikt: de 3 e persoon enkelvoud en de 3 e persoon meervoud, afhankelijk van het getal van het zelfstandig naamwoord dat volgt Persoonlijk vnw Me Te Le Nos Os Les Verbo Gustar Gusta la manzana/viajar + zelfst nw enkelvoud / infintief Gustan las manzanas + zelfst nw meervoud Vul in zoals in het voorbeeld: Ej: A mí no me gusta el toreo A mi novio A mis amigos A nosotros mucho el baloncesto viajar de noche las colas en los cines 12 Preposiciones (en, a, hacia, de) Voorzetsels En A, Hacia De Geeft aan op welke plaats iets zich normaal gesproken bevindt El pasajero está en el avión Geeft beweging aan Voy a Londres mañana Geeft herkomst aan El avión procedente de Lima Vengo de China Let op het lidwoord dat bij de voorzetsels A en DE staat: A + EL = AL DE + EL = DEL Ej: Voy al coche El museo del Prado Vul het juiste voorzetsel in: Yo siempre compro aceite girasol Carmen no está casa, siempre va supermercado a esta hora Mañana salgo Santander 13 Adverbios Bijwoorden Van hoeveelheid Nada Poco Algo Mucho Bastante Maak zinnen met deze bijwoorden Ej: A míme gusta mucho la sopa de pescado Ej: Me gusta mucho el zumo de naranja cuarenta y tres 43