Nederlandse norm. NEN 3215 (nl) Binnenriolering - Eisen en bepalingsmethoden

Transcriptie

1 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlandse norm NEN 3215 (nl) Binnenriolering - Eisen en bepalingsmethoden Drainage system inside buildings - Requirements and determination methods Vervangt NEN 3215:2002; NEN 3215:2002/A1:2004 ICS ; september 2007

2 Normsubcommissie "Binnenriolering en waterkringlopen binnen perceelsgrenzen" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

3 Inhoud Voorwoord Onderwerp en toepassingsgebied Normatieve verwijzingen Termen, definities en symbolen Termen en definities Symbolen Voorwaarden voor de berekening van de afvoercapaciteit van het toegepaste leidingsysteem Algemeen Ontspanning van de binnenriolering Scheiding van het leidingsysteem voor huishoudelijk afvalwater en hemelwater Gemeenschappelijk leidingsysteem Hoogteligging van lozingstoestellen Aansluitvolgorde van lozingstoestellen Voedselrestenvermalers Toiletspoeling Stankafsluiters Vernauwingen Voorzieningen voor controle en onderhoud Ontlastput Leidingsysteem voor de afvoer van huishoudelijk afvalwater Leidingbeloop van liggende leidingen Leidingbeloop van standleidingen Aansluitleidingen Verzamelleidingen en grondleidingen Standleidingen Ontspanningsleidingen Omloopleiding Leidingsystemen voor de afvoer van hemelwater Systemen met overlaatstroming UV-systemen Eis aan en bepalingsmethode voor de afvoercapaciteit van een leidingsysteem voor huishoudelijk afvalwater Eis aan de afvoercapaciteit Belasting Belasting van een leiding Samengestelde afvoer van lozingstoestellen Basisafvoer lozingstoestel Bepaling van de afvoercapaciteit Algemeen Aansluitleidingen Verzamelleidingen en grondleidingen Standleidingen Eisen aan en bepalingsmethoden voor de afvoercapaciteit van leidingsystemen voor hemelwater van daken Eis aan en bepalingsmethode voor de afvoercapaciteit van een leidingsysteem volgens het principe van overlaatstroming voor hemelwater van daken Eis aan de afvoercapaciteit Belasting Bepaling van de afvoercapaciteit Eisen aan en bepalingsmethoden voor de minimale afvoercapaciteit en drukverliezen van een UV-systeem Eis aan en bepalingsmethode voor de minimale afvoercapaciteit Eisen aan en bepalingsmethode drukverlies

4 7 Eis aan en bepalingsmethode voor de afvoercapaciteit van een leidingsysteem voor huishoudelijk afvalwater en hemelwater Eis aan de afvoercapaciteit Belasting Bepaling van de afvoercapaciteit Algemeen Afvoercapaciteit van de grondleiding Eis aan en bepalingsmethode voor de dichtheid van het leidingsysteem Eisen Eis aan de gerede binnenriolering Eis aan de niet-gerede binnenriolering Eis aan hemelwaterafvoersystemen Meetmethode voor de dichtheid van binnenrioleringen Beginsel Proef Verwerken van de meetresultaten Meetmethode voor de dichtheid van hemelwaterafvoersystemen Eis aan de plaats van de uitmonding van een ontspanningsleiding in relatie tot ventilatie-openingen Gevels Daken Eis aan de plaats van de uitmonding van een ontspanningsleiding in relatie tot een buitenruimte...57 Bibliografie

5 Voorwoord Deze norm geeft eisen en bepalingsmethoden voor de binnenriolering in gebouwen. Deze norm is belangrijk voor de werking van het Bouwbesluit 2003 en de Model-bouwverordening De norm is opgesteld rekening houdend met de uitgangspunten van het Bouwbesluit. Daartoe is het prestatiebeginsel in de norm doorgevoerd. Dit houdt in dat voor elk van de beoordelingsaspecten naast een gekwantificeerde eis ook een eenduidige methode is opgenomen waarmee kan worden aangetoond dat aan de eis is voldaan. In deze norm is een vijftal prestatie-eisen beschreven. In 5.1, en zijn de prestatie-eisen beschreven voor de afvoercapaciteit van een leidingsysteem voor respectievelijk huishoudelijk afvalwater, hemelwater en de combinatie van beide soorten afvalwater. In 8.1 zijn de prestatie-eisen beschreven voor de dichtheid van gerede en niet-gerede leidingsystemen. Dit uit gezondheidsoverwegingen (stank en vocht). In 9.1 zijn de eisen voor de plaats van uitmonding van een ontspanningsleiding in relatie tot ventilatieopeningen beschreven. Ook deze eisen hebben een gezondheidsoverweging. Deze norm heeft betrekking op binnenrioleringssystemen die werken volgens het primaire ontspanningssysteem. Dit is in Nederland het meest gebruikte systeem. Wanneer een op een ander principe berustend binnenrioleringssysteem wordt aangelegd, is het niet mogelijk om zonder meer gebruik te maken van deze norm. De Europese normenreeks EN tot en met -5 kan in deze situaties worden geraadpleegd. Deze normenreeks is niet door het Bouwbesluit aangewezen en heeft daarmee een beperkte toepassing in Nederland. Indien wordt gekozen om een binnenrioleringssysteem toe te passen uit deze normenreeks dan zal moeten worden aangetoond dat het binnenrioleringssysteem ten minste een gelijkwaardige prestatie levert als beschreven met de prestatie-eisen voor een binnenrioleringssysteem werkend volgens het primaire ontspanningssysteem. De titels van de Europese normenreeks in het Nederlands zijn: EN EN EN EN EN Binnenriolering onder vrij verval Deel 1: Algemene en uitvoeringseisen Binnenriolering onder vrij verval Deel 2: Ontwerp en berekening van huishoudelijkafvalwaterafvoersystemen Binnenriolering onder vrij verval Deel 3: Ontwerp en berekening van hemelwaterafvoersystemen Binnenriolering onder vrij verval Deel 4: Ontwerp en functionering van pompinstallaties voor afvalwater Binnenriolering onder vrij verval Deel 5: Installaties en beproeving, instructies voor functionering, onderhoud en gebruik Volgens de reglementen van de CEN, waarvan NEN het Nederlandse lid is, moet NEN de definitief vastgestelde Europese normen de status van Nederlandse norm geven en de daarmee conflicterende nationale normen met hetzelfde (onderwerp en) toepassingsgebied intrekken. Volgens deze reglementen zou de Europese normenreeks EN tot en met -5 gezamenlijk deze norm vervangen. Deze norm is echter verankerd in de publiekrechtelijke regelgeving Bouwbesluit, waardoor intrekking niet zonder meer mogelijk is. Door deze situatie kunnen een aantal technische specificaties van de Europese normenreeks EN tot en met -5 niet van toepassing worden verklaard in Nederland, omdat ze in tegenspraak zijn met de door het Bouwbesluit direct of indirect aangestuurde onderdelen van deze norm. Voor de technische specificaties in de Europese normenreeks EN tot en met -5, die in bepaalde omstandigheden in Nederland toepasbaar zijn, komt de normenbundel NVN-EN NVN-EN bevat deze norm en de Nederlandse vertaling van de Europese normenreeks EN tot en met -5. Er wordt aangegeven welke specificaties aanvullend, gelijkwaardig of tegenstrijdig zijn. 3

6 In het kader van het Bouwbesluit zal voorlopig alleen deze norm van kracht zijn. De Europese normenreeks EN tot en met -5 speelt in het kader van het Bouwbesluit nog geen rol. De normgebruikers wordt aanbevolen om, indien zij toch deze normenreeks willen toepassen, zich er terdege van te vergewissen of toepassing door de contractpartners of de bevoegde overheidsinstanties wordt geaccepteerd. De toepassing van deze norm samen met de laatste druk van de Nederlandse technische richtlijn NTR 3216 wordt sterk aanbevolen. NTR 3216 geeft aanvullende informatie over methoden, toe te passen materialen en/of producten. Het geeft uitleg over hoe deze norm het best kan worden geïnterpreteerd en bevat aanvullende prenormatieve onderwerpen die bij gebleken functioneren in een volgende herziening in deze norm zullen worden opgenomen. NTR 3216 bevat daarnaast een zoekingang naar de aan het onderwerp verwante normen en andere publicaties, zoals naar de Europese normenreeks EN tot en met -5. In een verwijzingskolom is per bladzijde de relaties aangegeven met onder meer deze norm. In deze versie van NEN 3215 zijn naast correcties, aanpassingen van symbolen, de toevoeging van een symbolenoverzicht en plaatselijk een verbeterde indeling uitbreidingen gegeven, voor een betere aansluiting op de huidige bouwpraktijk. Één van de belangrijkste verbeteringen die anticipeert op de toename van de regenintensiteit is de verplichting in de meeste gevallen bij leidingsysteem voor hemelwater van daken een ontlastput toe te passen. Deze norm is uitgebreid met de mogelijkheid voor toepassing van: soventstandleidingen in hoogbouw; een UV-hemelwaterafvoersysteem, in deze norm aangeduid als UV-systeem. Een soventstandleiding is uitgevoerd als een standleiding met primaire ontspanning en speciale sovent-t-stukken voor de aansluiting van de liggende leidingen, zie figuur 5. Een sovent-t-stuk heeft de vorm van een terugkerende sprongstuk, waarin een tussenschot zodanig is aangebracht dat: a) de stroming in de standleiding vanuit hoger gelegen aansluitingen niet wordt gehinderd door de instroming vanuit de aangesloten liggende leidingen; b) hydraulische afsluiting van de aangesloten liggende leidingen wordt voorkomen; c) de toegang voor luchtcirculatie naar de liggende (verdiepings)leidingen blijft gewaarborgd; d) de snelheid in de standleiding van het afvalwater vanuit hoger gelegen aansluitingen wordt afgeremd en de snelheid van de meegezogen lucht wordt gereduceerd. De combinatie van deze factoren zorgt er voor dat in de standleiding lagere onder- en overdrukken optreden ten opzichte van een standleiding met standaard-t-stukken. Een soventstandleiding heeft daardoor bij een gelijke middellijn een grotere capaciteit. Het UV-systeem werkt op basis van volledig gevulde hemelwaterafvoerleidingen, ook wel volvullingssysteem genoemd. Het benut het hoogteverschil tussen het instroomniveau van een UV-dakafvoerpunt en het UV-uittreedpunt. Het systeem sluit aan op een leidingsysteem onder vrijverval, of op een andere voorziening. De afvoer is gebaseerd op het natuurkundige principe van hevelwerking, waarbij door relatief grote drukverschillen hoge stroomsnelheden kunnen ontstaan. Deze norm is opgesteld en aanvaard door de normsubcommissie Binnenriolering en waterkringloop binnen perceelsgrenzen, onder verantwoordelijkheid van de normcommissie Afvalwatertechniek. 4

7 Binnenriolering Eisen en bepalingsmethoden 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze norm geeft eisen en bijbehorende bepalingsmethoden met de daaraan verbonden voorwaarden voor de binnenriolering in bouwwerken voor de afvoer van huishoudelijk afvalwater en hemelwater. In deze norm zijn eisen opgenomen voor de toepassing van: het primair ontspanningssysteem voor huishoudelijk afvalwater; soventstandleidingen in hoogbouw voor huishoudelijk afvalwater; overlaatstroming voor de afvoer van hemelwater; het UV-systeem voor afvoer van hemelwater. De norm is bedoeld te worden toegepast op de gerede of niet-gerede binnenriolering van bouwwerken of gedeelten van bouwwerken tot en met een hoogte van 200 m. De eisen en bepalingsmethoden zijn geldig voor telkens één bouwwerk. Deze norm is niet van toepassing voor terreinriolering anders dan de huisaansluitleiding. TOELICHTING Voor vereenvoudigde bepalingsmethoden, praktische aanwijzingen en voorbeelden van goede aansluitingen, wordt naar NTR 3216 verwezen. 2 Normatieve verwijzingen Deze norm bevat door directe of indirecte verwijzing bepalingen uit andere normen. De directe verwijzingen zijn op passende plaatsen in de tekst aangehaald. Van de aangehaalde normen geldt de versie die is vermeld in hoofdstuk 4 van NEN 2000 "Datering en onderlinge samenhang van normen ten behoeve van de bouwregelgeving". 1) NEN 2000 geeft daarnaast voor alle paragrafen van de onderhavige norm van waaruit naar andere normen is verwezen en welke paragrafen voor publiekrechtelijke toepassing van belang zijn voor gebruik van de onderhavige norm aan, welke normen via verdere doorverwijzing bepalingen bevatten die deel uitmaken van de verwijzingsstructuur; de indirecte verwijzingen. Ook van deze normen wordt in hoofdstuk 4 van NEN 2000 de geldende versie aangegeven. In NEN 2000 is tevens aangegeven naar welke hoofdstukken of paragrafen van de betreffende normen direct is verwezen of indirect is doorverwezen. Latere wijzigingen of correcties van bovenbedoelde normen zijn alleen mede geldig bij toepassing van de onderhavige norm als deze in hoofdstuk 4 van NEN 2000 zijn vermeld. OPMERKING 1 NEN 2000 is in het bijzonder van belang bij toepassing van de onderhavige norm via het Bouwbesluit 2003 en wordt in samenhang met de Regeling Bouwbesluit 2003 regelmatig geactualiseerd, zodat ondubbelzinnig vastligt naar welke (delen van) normen het Bouwbesluit 2003 verwijst. Actualiseren zal plaatsvinden door publicatie van een complete nieuwe versie van NEN 2000 of van een wijzigingsblad daarop. OPMERKING 2 In de bibliografie is een overzicht gegeven van de titels van de normen en andere publicaties waarnaar alleen ter informatie is verwezen. 1) De Regeling Bouwbesluit 2003 wijst NEN 2000 gedateerd aan als de norm waarin de geldende versie is vastgelegd van de tweedelijns-, derdelijns- en verderelijnsnormen die, op enig in de Regeling Bouwbesluit 2003 bepaald moment, krachtens het Bouwbesluit 2003, krachtens de Regeling Bouwbesluit 2003 en krachtens het Besluit indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning zijn aangewezen. 5

8 OPMERKING 3 Hierna is een overzicht gegeven van de titels van de (normatief) aangehaalde normen zoals deze op het moment van publicatie van de onderhavige norm luiden. Bij latere herzieningen van deze normen kan de titel daarvan zijn of worden gewijzigd. De titels van de geldende versies zijn in hoofdstuk 4 van NEN 2000 weergegeven. NEN 2000 Datering en onderlinge samenhang van normen ten behoeve van de bouwregelgeving NEN 2580 NEN-EN NEN-EN Oppervlakten en inhouden van gebouwen Termen, definities en bepalingsmethoden Afvoergoten of putten voor gebouwen Deel 1: Eisen Afvoergoten of putten voor gebouwen Deel 2: Beproevingsmethoden NEN-EN Terugslagkleppen voor afvoerleidingen Deel 1: Eisen 3 Termen, definities en symbolen 3.1 Termen en definities Voor de toepassing van deze norm gelden de volgende definities, waarvan enkele in figuur 1 zijn toegelicht aansluiting punt van samenkomst van twee leidingen of van een lozingstoestel op een aansluitleiding aansluitleiding afvoerleiding, geen hemelwaterafvoerleiding zijnde, waarop slechts één lozingstoestel is aangesloten afschot geringe, in de stroomrichting neerwaartse helling van een liggende leiding afvalwater alle water waarvan de houder zich met het oog op de verwijdering daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen OPMERKING Afvalwater zegt niets over de samenstelling en de herkomst. Hieronder kan dus ook hemelwater worden begrepen afvoerleiding leiding voor afvoer van huishoudelijk afvalwater en/of hemelwater basisafvoer rekenkundig maximale afvoer van een lozingstoestel op de binnenriolering binnenriolering stelsel van afvoerleidingen en ontspanningsleidingen, met inbegrip van alle hulpstukken, dakafvoeren, stankafsluiters, afdichtingen en bevestigingen voor zover geen deel uitmakend van lozingstoestellen dat zich binnen een gebouw bevindt, of buiten een gebouw voor zover het aan het gebouw is bevestigd 6

9 3.1.8 dakafvoer constructie in het dakvlak die het hemelwater afvoert naar het leidingsysteem voor hemelwater dakafvoerpunt punt waar de dakafvoer op het leidingsysteem voor hemelwater is aangesloten douche zonder opstand douche met een relatief vlakke bodem waarin een maximale waterhoogte van 30 mm niet wordt overschreden gerede binnenriolering binnenriolering die gebruiksgereed is en waarop alle aan te sluiten lozingstoestellen zijn aangesloten grondleiding liggende leiding in een bouwwerk gelegen onder de beganegrondvloer, die het huishoudelijk afvalwater en/of hemelwater ontvangt en op de buitenriolering loost hemelwaterafvoerleiding afvoerleiding, uitsluitend bestemd voor afvoer van regenwater en smeltwater, van het buitenoppervlak van een gebouw huisaansluitleiding buiten het bouwwerk gelegen leiding die de grondleiding verbindt met de openbare riolering hulpstukken onderdelen van de binnenriolering, waarmee richtingveranderingen, onderlinge aansluitingen (verbindingen) van leidingen of leidinggedeelten, overgangen op andere doorsneden en andere materialen en de mogelijkheid tot lengteverandering, reiniging of ontstopping van leidingen tot stand worden gebracht leidingsysteem stelsel van afvoerleidingen en ontspanningsleidingen inclusief hulpstukken dat zowel geschikt is voor het transport van afvalwater als van lucht leidingtraject leiding of gedeelte van de leiding tussen twee aansluitingen liggende leiding afvoerleiding, die geen grotere helling heeft dan 45 ten opzichte van het horizontale vlak lozingstoestel toestel bestemd voor rechtstreekse lozing op de binnenriolering van huishoudelijk afvalwater niet-gerede binnenriolering binnenriolering die niet gebruiksgereed is 7

10 omloopleiding leiding met dezelfde functie als een vereveningsleiding waar aansluitleidingen op worden aangesloten in de aansluitingsvrije zone van de standleiding ontlastput voorziening die beoogt tijdens onvoldoende afvoercapaciteit van de huisaansluitleiding en/of grondleiding het overtollige afvalwater zonder schade af te voeren buiten het gebouw ontspanningsleiding leiding die tot doel heeft voldoende ont- en beluchting van de binnenriolering te waarborgen ontwerpmiddellijn theoretische inwendige middellijn van een leiding plat dak dak met een hellingshoek ten opzichte van de horizontaal van samengestelde afvoer afvoer voor een leiding rekening houdend met het gelijktijdig gebruik van de aangesloten lozingstoestellen secundaire ontspanning leiding dat tot doel heeft voldoende ont- en beluchting van de afvoerleiding te waarborgen soventstandleiding standleiding voor de toepassing in hoogbouw met uitsluitend speciaal vormgegeven sovent-t-stukken standleiding afvoerleiding die geen grotere helling heeft dan 45 ten opzichte van de verticaal stankafsluiter in een lozingstoestel, of in een aansluitleiding aangebrachte voorzieningen die in het algemeen door een in die voorziening aanwezige hoeveelheid afvalwater de uittreding van gas uit de afvoerleiding via het lozingstoestel verhindert straatpeil kruin van de weg ter plaatse van de hoofdtoegang van het gebouw stijghoogte afstand van het beschouwde punt in de leiding tot de vloeistofspiegel die optreedt in een stijgbuis geplaatst in dat punt UV-systeem afvoersysteem voor hemelwater van daken onder hevelwerking door volledige vulling van het leidingsysteem 8

11 UV-uittreedpunt overgangspunt naar maximaal te verwachten waterniveau van de waterspiegelhoogte in een drukloos systeem (bijv. binnenriolering, ontlastput, buitenriolering, infiltratievoorziening en/of oppervlaktewater) vereveningsleiding leiding die evenwicht brengt in de luchtdruk die heerst in één of meer standleidingen en waarop geen aansluitleidingen worden aangesloten verzamelleiding liggende leiding die aansluitleidingen verbindt met een standleiding of een grondleiding waterslot effectieve hoogte van de grootst mogelijke stilstaande vloeistofkolom in een stankafsluiter Figuur 1 Benamingen van leidingen 9

12 3.2 Symbolen Voor de binnenriolering worden de navolgende symbolen in deze norm gebruikt. Symbool Beschrijving Eenheid Referentie a afstand tussen de bovenkant van het dakvlak (bij een plat dak) en de bovenkant van de verzamelleiding ter plaatse van de aansluiting aan de standleiding m A d effectieve oppervlakte van het dakvlak m , , A E oppervlakte dwarsdoorsnede dakgoot mm , A i inwendige doorsnede van de leiding of het leidingtraject m , b breedte van de dakgoot mm , b effectieve dakbreedte m C coëfficiënt van Chézy van de leiding m 0,5 /s , , , C i coëfficiënt van Chézy van het leidingtraject m 0,5 /s d ontwerpmiddellijn van de leiding of de verzamelleiding m , , , , d ontwerpmiddellijn van de liggende leiding, de standleiding of de hemelwaterstandleiding mm , , , , , , , , , d 1, d 2 ontwerpmiddellijnen van de aansluitleidingen op het mm sovent-t-stuk d i ontwerpmiddellijn van het leidingtraject m , , F b factor voor de invloed van bochten , , F r factor voor de instroming , F g factor voor de afvoer , g versnelling van de zwaartekracht (= 9,81) m/s , h verticale afstand tussen twee aansluitingen op een m , standleiding h verticale afstand tussen twee aansluitingen op een m standleiding en het waterslot h hoogste aansluiting op de standleiding boven de liggende leiding m , , h hoogte van de dakgoot mm , H hoogteverschil tussen de toevoer van de ventilatievoorziening en de ontspanningsleiding van de riolering m 9.2 H A H i-x hoogteverschil tussen de bovenkant van het dakvlak ter plaatse van het UV-dakafvoerpunt en de hartlijn van de verzamelleiding hoogteverschil tussen de maatgevende bovenkant van het dakvlak ter plaatse van het UV-dakafvoerpunt en de hartlijn van de verzamelleiding bij punt x m , m

13 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 3215:2007 nl Binnenriolering - Eisen en bepalingsmethoden T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview