Naar een. Adviesraad Sociaal Domein. Enkhuizen

Transcriptie

1 Naar een Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen

2 1. Burgerbeleidsparticipatie in het sociale domein Sinds de gemeenten in 2015 verantwoordelijk werden voor de uitvoering van de Jeugdwet, de (vernieuwde) Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Participatiewet is de vraag gesteld op welke manier de ingezetenen het best kunnen worden betrokken bij de uitvoering van deze wetten. Aangezien er sprake is van samenhang in de wetgeving lijkt het wenselijk om deze samenhang ook vorm te geven in de burgerparticipatie. In dit document wordt een voorstel gedaan voor de wijze waarop dat in de gemeente Enkhuizen vorm kan krijgen in een Adviesraad Sociaal Domein. Taak van deze adviesraad is het college van Burgemeesters en Wethouders te adviseren in de bovengenoemde gebieden en daartoe overleg te voeren met de verantwoordelijke wethouder(s). Deze notitie heeft gevolgen voor de huidige Wmo Adviesraad.Dat is ook het geval voor een aantal andere adviesgroepen in de gemeente, zoals het Sociaal Beraad en de werkgroep Toegankelijkheid waarvan het passend is als deze hun bijdrage zullen leveren in de geïntegreerde adviesraad. Deze notitie komt tot stand in overleg met de huidige Wmo-adviesraad en zal tevens worden besproken met het Sociaal Beraad en de werkgroep Toegankelijkheid. De Jongerenraad valt buiten deze Adviesraad Sociaal Domein: de Jongerenraad is namelijk een adviesraad van de gemeenteraad en door deze ingesteld. De instelling van een Adviesraad Sociaal Domein zal worden geregeld op basis van een Verordening. Inzet is om in het derde kwartaal van 2016 een nieuwe Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen te hebben opgericht en geïnstalleerd. 2

3 2. Taakveld Adviesraad Sociaal Domein Voor meer (groepen) inwoners geldt dat zij, door de nieuwe Wmo 2015, de Jeugdwet en Participatiewet, te maken hebben met de gemeente. Daarmee is het belang van inbreng vanuit de samenleving aan de beleidsvoorbereiding en uitvoering van de wetgeving in het sociaal domein vergroot. Van belang voor het kader waarin de Jeugdwet, de WMO en de Participatiewet moeten worden vormgegeven is dat aan de uitvoering een veranderde visie ten grondslag ligt. Uitgangspunt van de nieuwe wetgeving in het sociaal domein is dat de maatschappij zoveel mogelijk toe groeit naar een samenleving waarin zelf- en samendoen centraal staat. De bedoeling is dat we als samenlevingen als inwoners zoveel mogelijk zelfredzaam zijn door het beschikbaar zijn van algemene voorzieningen op het vlak van welzijn, zorg, werk en inkomen. Voor mensen die niet zonder ondersteuning kunnen wordt eerst gekeken naar mogelijkheden voor informele ondersteuning en komt specialistische, professionele, hulpverlening pas in beeld als andere vormen van hulp niet passend zijn. De inzet van specialistische hulpverlening door professionele organisaties zou daarmee selectiever kunnen worden ingezet waarmee de vangnet-functie van de overheid een duurzaam karakter kan krijgen. De Adviesraad Sociaal Domein kan gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen. Indien er vanuit de gemeente advies wordt gevraagd aan de Adviesraad moet altijd een redelijke termijn in acht te worden genomen. Leidraad voor de adviesaanvragen kan een op te stellen jaarkalender zijn. Het recht van de Adviesraad Sociaal Domein om ongevraagd advies uit te brengen is uiteraard niet aan een planning gebonden. Wel is het raadzaam voor de Adviesraad om kennis te hebben van de agenda van de gemeenteraad, opdat de wethouder(s) aan wie de Adviesraad immers advies uitbrengt het advies en de overwegingen van de Adviesraad mee kan nemen naar de Gemeenteraad. De adviestaken die belegd zijn bij werkgroepen zoals het Sociaal Beraad en de werkgroep Toegankelijkheid, worden geïntegreerd in het taakveld van de Adviesraad Sociaal Domein. Jeugdwet:In de plaatselijke verordening is opgenomen dat het college cliënten en vertegenwoordigers van cliënten vroegtijdig in de gelegenheid stelt voorstellen te doen voor beleid en advies uit te brengen bij besluitvorming over verordeningen en beleidsvoorstellen. Wmo: in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning staat dat in de verordening wordt bepaald op welke wijze ingezetenen, waaronder cliënten of vertegenwoordigers van cliënten in ieder geval worden betrokken bij de uitvoering van de wet en de wijze waarop zij voorstellen voor beleid kunnen doen, daarvoor vroegtijdig in staat worden gesteld dit gevraagd en ongevraagd te doen, ondersteund worden om deze taak effectief uit te kunnen voeren, deel kunnen nemen aan periodiek overleg, onderwerpen voor de agenda van dit overleg kunnen aanmelden en hiervoor worden voorzien van de voor het overleg benodigde informatie. In de plaatselijke verordening WMO is dit opgenomen in artikel 16, inclusief het feit dat het college hiertoe nadere regels vaststelt. Participatiewet: In de plaatselijke verordening is in hoofdstuk 2 en 3 opgenomen dat het college een klantenplatform in stelt, daarbij gebruik kan maken van een bestaand platform of anderszins en zijn de taken, bevoegdheden en werkwijze van het klantgroepoverleg benoemd. Voor de arbeidsbemiddelingstaken die zijn belegd bij WerkSaam West-Friesland is in Enkhuizen besloten de Cliëntenraad onderdeel te maken van deze organisatie: de cliëntenraad brengt dus adviezen uit aan het bestuur van WerkSaam. Voor wat betreft de bijstandsgerechtigden, deze groep wordt door WerkSaam West-Friesland betrokken bij de beleidsvorming, uitvoering en evaluatie. Dit staat vastgelegd in de Verordening cliëntparticipatie WerkSaam West-Friesland. Het lokale minimabeleid blijft wel een verantwoordelijkheid van de gemeente. De letterlijke tekst uit wetgeving en verordeningen is te vinden in bijlage 1. 3

4 3. Samenstelling, verbinding achterban en werkwijze Samenstelling Voor de samenstelling van de Adviesraad wordt gezocht naar inwonersvan de gemeente Enkhuizen, dan wel van een andere gemeente in het SED-gebied,die affiniteit hebben met de werkingsgebieden van de wetgeving in het sociaal domein en bereid zijn om, indien nodig, nadere kennis op te doen van de wet- en regelgeving op deze gebieden. En die bereid zijn om de werkzaamheden in de Adviesraad als vrijwilliger op zich te nemen. Dagelijks bestuur Voorstel is om voor de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen een dagelijks bestuur in te stellen, bestaande uit een (onafhankelijke) voorzitter en twee leden. Het is aan de leden van het dagelijks bestuur om de taken in onderling overleg te verdelen. Het dagelijks bestuur (DB) vervult naast de taken als bestuurslid alle coördinerende rollen. Het dagelijks bestuur schept de voorwaarden om de taken van de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen te realiseren en zorgt ervoor dat deze worden uitgevoerd. Daarvoor dient het dagelijks bestuur een bij hun taak passend netwerk te onderhouden. Het DB van de Adviesraad heeft één vaste ambtelijke contactpersoon; deze zorgt voor de coördinatie binnen de ambtelijke organisatie en is het aanspreekpunt van de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen. Door de brede samenstelling van de Adviesraad Sociaal Domein kande Adviesraad incidenteel te maken krijgen met andere wethouders. Het DB van de Adviesraad wordt benoemd door het college van B&W voor een termijn van vier jaar. Om een goed contact met de wethouder(s) te onderhouden zal minimaal zes keer per jaar een bestuurlijk overleg plaatsvinden tussen wethouder(s) en het DB van de Adviesraad. Profielen Er zijn profielen opgesteld voor de voorzitter en de leden van het DB van de Adviesraad (zie bijlage 2). Alle inwoners van de SED-gemeenten worden in de gelegenheid gesteld te solliciteren naar de functies van voorzitter, lid van het dagelijks bestuur en algemeen lid van de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen. De sollicitatiecommissie voor het kiezen van een voorzitter bestaat uit vertegenwoordigers van de afdeling Samenleving. Nadat de beoogde voorzitter is geselecteerd, wordt de sollicitatiecommissie aangevuld met de beoogde voorzitter van de Adviesraad als adviseur voor het kiezen van de overige leden van het dagelijks bestuur. De sollicitatiecommissie doet een voordracht voor de benoeming van de voorzitter en de twee leden van het dagelijks bestuur van de Adviesraad Sociaal Domein aan het college van B&W. De Adviesraad Sociaal Domein zal daarmee bestaan uit de drie leden die het dagelijks bestuur vormen. Het staat het dagelijks bestuur vrij om werkgroepen in te stellen, met een incidentele of meer permanente opdracht. Indien de Adviesraad Sociaal Domein formeel om advies wordt gevraagd bepaalt het dagelijks bestuur per onderwerp hoe en door wie een advies zal worden voorbereid en of daarvoor een werkgroep wordt ingesteld c.q. ingeschakeld. Indien nodig worden vertegenwoordigers van de werkgroep uitgenodigd om (tijdelijk) aan te schuiven bij het dagelijks bestuur. Dit betekent dat het uitbrengen van een advies altijd de verantwoordelijkheid blijft van het dagelijks bestuur van de Adviesraad Sociaal Domein. Verbinding achterban De Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen is zelf verantwoordelijk voor het bereiken van (on)georganiseerde inwoners, doel- en cliëntgroepen. Vier manieren waarop dat kan: 1. Als lid van de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen; 2. Als lid van een werkgroep van de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen; 4

5 3. Via een incidentele werkgroep die een thema uitwerkt; 4. Via flexibele vormen, met behulp van creatieve werkmethoden en met benutting van moderne (sociale) media (vooral van toepassing op jeugd en hun ouders). Verbinding met cliëntenparticipatie en burgergroepen De gemeente is naast het organiseren van beleidsparticipatie verplicht cliëntenparticipatie te (laten) organiseren waar het de uitvoering van de Jeugdwet, de Participatiewet en de wet Maatschappelijke ondersteuning betreft. Medezeggenschap en cliëntenparticipatie is bij de zorginstellingen sinds 1996 geregeld in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen: alle jeugdzorg- en welzijnsaanbieders zijn verplicht hun eigen cliëntenparticipatie te organiseren; deze taak wordt in de inkoopcontracten/subsidiebeschikkingen van de gemeente expliciet aan de contract/gunningsvoorwaarden gekoppeld en gemonitord. Een belangrijke taak van de Adviesraad Sociaal Domein is het realiseren van de verbinding met de brede achterban: o.a. met de (regionale) cliëntenraad van WerkSaam, de cliëntenraden uit formele en informele zorg- en welzijnsorganisaties, en de regionale en lokale belangenbehartigers (gehandicapten, mensen met dementie, ggz, houders van een PGB, mantelzorgers etc.), georganiseerde (groepen) burgers, bijvoorbeeld de Jongeren Advies Commissie, Seniorenoverleg, groepen ervaringsdeskundigen, vertegenwoordigers van organisaties en particuliere burgerinitiatieven. Deze lijst is niet limitatief. De Adviesraad Sociaal Domein kan hieraan uitvoering geven door onder andere periodieke raadplegingen en het organiseren van een bijeenkomst met een specifiek onderwerp. Burgerbeleidsparticipatie regionaal De (voormalige) WMO-adviesraden in de gemeenten in West-Friesland zijn deels aan het veranderen richting Sociaal domein. Er is regionaal geen formele structuur voor advisering, welis er een aantal keer per jaareen regionaal voorzittersoverleg, waar uitwisseling van ervaringen en standpunten plaatsvindt.de ervaring leert dat iedere (voormalige) (Wmo) adviesraad zijn eigen werkwijze heeft en dat elke adviesraad ook zelf kiest op welke manier zij vorm geeft aan hun lokale beleidsvorming. Ambtelijk wordt regionaal en op SED-niveau samengewerkt. In het Westfriese portefeuillehoudersoverleg wordt steeds gezocht of eenduidige afstemming m.b.t. regionale en bovenlokale vraagstukken haalbaar is, waarbij het motto is lokaal wat kan, regionaal wat moet. Onderzocht moet worden op welke wijze het Madivosa de verbinding met het voorzittersoverleg vorm wil geven. Werkwijze, Huishoudelijk Reglement Zodra de nieuwe Adviesraad Sociaal Domein is gevormd, kan deze zelf een huishoudelijk reglement opstellen. Daaronder vallen ook afspraken over de wijze waarop het Sociaal Beraad en de Werkgroep Toegankelijkheid hun bijdragen zullen leveren aan de Adviesraad Sociaal Domein, dan wel daar onderdeel van worden. Het Huishoudelijk Reglement wordt door het College van B&W vastgesteld. 5

6 4. Bijdrage Adviesraad Sociaal Domein De rol die inwoners krijgen bij de burgerparticipatie is van belang. Dit bepaalt mede de wijze waarop de Adviesraad zijn inbreng kan leveren. Het bepaalt ook op welke wijze het college de uitkomst van de burgerparticipatie meeweegt in het door het college vast te stellen beleid dan wel in de beleidsvoordracht van het college aan de gemeenteraad. Beleidsontwikkeling doorloopt verschillende fasen Agendavorming Beleidsvoorbereiding Besluitvorming Uitvoering Evaluatie. Hieronder een gebruikelijke indeling van de fasen in beleidsprocessen en de daaraan gekoppelde participatieladder : Trede Toelichting 1. Informeren Politiek bepaalt de agenda en houdt betrokkenen op de hoogte 2. Raadplegen Politiek bepaalt voor het grootste deel de agenda, betrokkenen zijn gesprekspartner 3. Adviseren Politiek bepaalt voornamelijk de agenda, maar betrokkenen kunnen problemen aandragen en hebben een volwaardige rol in de beleidsontwikkeling 4. Co-produceren Politiek en betrokkenen stellen samen de agenda op, zoeken samen naar oplossingen, waar de politiek zich ook aan houdt 5. (Mee) beslissen Betrokkenen bepalen beleid, politiek neemt de resultaten over 6. Zelfbestuur Betrokkenen bepalen beleid en voeren dit uit, politiek is hier niet bij betrokken Burgerbeleidsparticipatie in het sociaal domein via de Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen wordt afgebakend tot het informeren, raadplegen, adviseren en co-produceren. Beleidsbepaling blijft het domein van de gemeenteraad, dan wel van het college of de burgemeester. Om de verwachtingen en de verantwoordelijkheid van de Adviesraad Sociaal Domein helder te laten zijn kan het zinvol zijn om bij een adviesaanvraag expliciet te benoemen welke inbreng van de Adviesraad wordt verwacht. Dit kan variëren, afhankelijk van het onderwerp, de fase, het doel en de doelgroep. 6

7 5. Risico s, borging burgerbeleidsparticipatie en budget Risico s De wijze waarop de gemeente de nieuwe Adviesraad Sociaal Domein wil inrichten, heeft een hoog ambitieniveau in de zin dat het college van B&W de verantwoordelijkheid voor de organisatie in sterke mate wil beleggen bij de Adviesraad Sociaal Domein en met name het Dagelijks Bestuur van de Adviesraad. De taakuitvoering, met name van de leden van het Dagelijks Bestuur van de Adviesraad Sociaal Domein, wordt daarmee in handen gegeven van vrijwilligersvan wie een bepaald werk- en denkniveau en een zekere inzet wordt gevraagd. Dit tezamen met de wens dat deze vrijwilligers zich voor meerdere jaren willen verbinden aan de taak. Er zal daarom gezocht worden naar vrijwilligers door middel van advertenties en door gerichte benadering. Als blijkt dat de uitvoering van dit model niet gerealiseerd kan worden, zal in samenspraak met de huidige Wmo-raad overleg wordengevoerd over vervolgacties. Borging Kaders vaststellen is de eerste belangrijke stap op weg naar een goede inzet van burgerbeleidsparticipatie in de gemeente. Daarnaast is het belangrijk dat deze notitie effect heeft en wordt toegepast. Kortom, ook ambtelijk zal er aandacht worden geschonken aan de implementatie en evaluatie van deze notitie. Ambtelijk zullen de volgende inspanningen worden gedaan: A. Bij de start van relevante beleidsontwikkeling wordt de burgerbeleidsparticipatiecheck uitgevoerd. Dit geldt voor de gehele ambtelijke organisatie die werkzaam is op de onderwerpen in het sociaal domein. B. In de collegevoorstellen wordt een paragraaf burgerbeleidsparticipatie opgenomen, waar indien van toepassing - de trede van de participatieladder en het burgerbeleidsparticipatietraject wordt verwoord of wordt aangegeven waarom hiervoor niet is gekozen. C. Binnen de ambtelijke organisatie hebben de leidinggevenden de verantwoordelijkheid om burgerbeleidsparticipatie tussen de oren en in het hart te krijgen van de medewerkers. D. Jaarlijks vindt een evaluatie plaats waarbij in het eerste jaar na oprichting van de Adviesraad Sociaal Domein elk kwartaal een korte tussentijdse evaluatie zal plaatsvinden. De Adviesraad Sociaal Domein levert via het jaarverslag terugkoppeling over zijn werkzaamheden en de wijze waarop die zijn gerealiseerd aan de raad en inwoners. Budget/Faciliteiten De losse subsidies voor de Wmo-adviesraad, de werkgroep Toegankelijkheid en het Sociaal Beraad zullen op de startdatum na benoeming van het Dagelijks Bestuur van de Adviesraad Sociaal Domein opgaan in een totaal budget voor burgerbeleidsparticipatie. De voorzieningen ten behoeve van de Adviesraad Sociaal Domein bestaan voor een deel uit faciliteiten zoals het beschikbaar zijn van vergadergelegenheid met ict-, koffie- en theevoorzieningen in principe in een gemeentelijk gebouw. Daarnaast is op jaarbasis een bedrag van beschikbaar voor training en andere passende kosten waarvoor akkoord wordt verleend door de vaste contact-beleidsmedewerker. Aan de leden van het dagelijks bestuur wordt een onkostenvergoeding betaald voor gereden kilometers en gebruik van thuisapparatuur zoals telefoon, computer en printer. De leden van het Dagelijks bestuur en de leden van de werkgroepen van de Adviesraad kunnen gebruik maken van een vrijwilligersvergoeding tot het wettelijk maximum op jaarbasis. De wijze waarop de Adviesraad de faciliteiten kan gebruiken zal worden vastgelegd in een Huishoudelijk Reglement. 7

8 Bijlagen Bijlage 1: De Wet ten aanzien burgerbeleidsparticipatie A. Jeugdwet 2015 De gemeente draagt de verantwoordelijkheid voor de (voorheen door de provincie gecontracteerde/gesubsidieerde) geïndiceerde jeugdzorg, de gesloten jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren (jeugd-ggz), zorg voor jeugd met een licht verstandelijke beperking (jeugd-lvb), ggz in het kader van het jeugdstrafrecht (forensische zorg), jeugdbescherming en jeugdreclassering. Daarnaast wordt met deze wet een omslag gemaakt van een stelsel gebaseerd op een wettelijk recht op zorg (aanspraak), naar een stelsel op basis van een voorzieningenplicht voor gemeenten (voorziening). Dit vindt plaats op een wijze zoals eerder is gebeurd met de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het wettelijke recht op jeugdzorg en individuele aanspraken op jeugdzorg worden hierbij vervangen door een voorzieningenplicht waarvan de aard en omvang in beginsel door de gemeente worden bepaald. Het doel van het jeugdzorgstelsel blijft echter onverminderd overeind: jeugdigen en ouders krijgen waar nodig tijdig bij hun situatie passende hulp, met als beoogd doel ervoor te zorgen de eigen kracht van de jongere en het zorgend en probleemoplossend vermogen van het gezin te versterken. In de Verordening jeugdhulp Enkhuizen 2016 staat: Hoofdstuk 6 Inspraak Artikel 6.1. Betrekken van ingezetene bij het beleid 1. Het college stelt cliënten en vertegenwoordigers van cliëntgroepen vroegtijdig in de gelegenheid voorstellen voor het beleid te doen, advies uit te brengen bij de besluitvorming over verordeningen en beleidsvoorstellen, en voorziet hen van ondersteuning om hun rol effectief te kunnen vervullen. 2.Het college zorgt ervoor dat ingezetenen kunnen deelnemen aan periodiek overleg, waarbij zij onderwerpen voor de agenda kunnen aanmelden, en dat zij worden voorzien van de voor een adequate deelname aan het overleg benodigde informatie en ondersteuning. 3.Het college stelt nadere regels vast ter uitvoering van het eerste en tweede lid. *) *)Deze regels worden opgenomen in de Verordening Adviesraad Sociaal Domein Enkhuizen. B. De Wet Maatschappelijke ondersteuning 2015 De Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 zorgt ervoor dat gemeenten meer verantwoordelijkheden krijgen voor het organiseren van passende ondersteuning aan huis voor mensen die niet op eigen kracht kunnen deelnemen aan de samenleving. Het doel van de wet is het mogelijk maken voor mensen om langer thuis te kunnen blijven wonen en te participeren. Mensen die het thuis niet (meer) alleen redden, kunnen op grond van deze wet passende ondersteuning krijgen, die ze in staat stelt om een gestructureerd huishouden te voeren. Gemeente en cliënt gaan gezamenlijk de ondersteuningsbehoefte en oplossingen zorgvuldig bespreken. De eigen mogelijkheden en behoeftes van de cliënt zijn hierbij het uitgangspunt. Indien de inwoner het zelf of niet met de sociale/netwerk omgeving kan oplossen, ontvangt hij een maatwerkvoorziening van de gemeente. In artikel lid 3 van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 is bepaald dat de gemeente haar inwoners betrekt bij de uitvoering. Bij verordening wordt bepaald op welke 8

9 wijze inwoners worden betrokken bij de uitvoering van deze wet, waarbij in ieder geval wordt geregeld de wijze waarop zij: a. in de gelegenheid worden gesteld voorstellen voor het beleid te doen; b. vroegtijdig in staat worden gesteld gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen bij de besluitvorming over verordeningen en beleidsvoorstellen; c. worden voorzien van ondersteuning om hun rol effectief te kunnen vervullen; d. deel kunnen nemen aan periodiek overleg; e. onderwerpen voor de agenda van dit overleg kunnen aanmelden; f. worden voorzien van de voor een adequate deelname aan het overleg benodigde informatie. In de Verordening Maatschappelijke Ondersteuning Enkhuizen 2015 staat: Artikel 16. Betrekken van ingezetenen bij het beleid 1. Het college stelt ingezetenen, waaronder in ieder geval cliënten of hun vertegenwoordigers, in de gelegenheid voorstellen voor het beleid betreffende maatschappelijke ondersteuning te doen, vroegtijdig gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen bij de besluitvorming over verordeningen en beleidsvoorstellen betreffende maatschappelijke ondersteuning, en voorziet hen van ondersteuning om hun rol effectief te kunnen vervullen. 2. Het college zorgt ervoor dat ingezetenen, waaronder in ieder geval cliënten of hun vertegenwoordigers, kunnen deelnemen aan periodiek overleg, waarbij zij onderwerpen voor de agenda kunnen aanmelden, en dat zij worden voorzien van de voor een adequate deelname aan het overleg benodigde informatie. 3. Het college stelt nadere regels vast ter uitvoering van het eerste en tweede lid. Artikel 15 stelt over cliëntenparticipatie het volgende: Artikel 15 Medezeggenschap bij aanbieders van maatschappelijke ondersteuning 1 Aanbieders stellen een regeling vast voor de medezeggenschap van cliënten over voorgenomen besluiten van de aanbieder welke voor de gebruikers van belang zijn ten aanzien van alle voorzieningen. 2. Onverminderd andere handhavingsbevoegdheden ziet het college toe op de naleving van de medezeggenschapsregelingen van aanbieders door periodieke overleggen met de aanbieders en een jaarlijks cliëntervaringsonderzoek. C. De Participatiewet Als inwoners van Nederland willen we dat alle mensen als volwaardige inwoners mee kunnen doen aan de samenleving. Bij voorkeur via een reguliere baan, indien dit niet lukt, door op een andere manier te participeren in de samenleving. De opdracht aan de gemeenten is om via de Participatiewet invulling te geven aan dit streven. In de Participatiewet staat in artikel 47 ten aanzien van de cliëntenparticipatie het volgende: De gemeenteraad stelt bij verordening regels over de wijze waarop de personen, bedoeld in artikel 7, eerste lid, of hun vertegenwoordigers worden betrokken bij de uitvoering van deze wet, waarbij in ieder geval wordt geregeld de wijze waarop deze personen of hun vertegenwoordigers: a. vroegtijdig in staat worden gesteld gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen bij de besluitvorming over verordeningen en beleidsvoorstellen; b. worden voorzien van ondersteuning om hun rol effectief te kunnen vervullen; c. deel kunnen nemen aan periodiek overleg; d. onderwerpen voor de agenda van dit overleg kunnen aanmelden; e. worden voorzien van de voor een adequate deelname aan het overleg benodigde informatie. 9

10 De in de Verordening klantenparticipatie Participatiewet gemeente Enkhuizen 2015 vastgestelde spelregels worden ten uitvoer gebracht via de Verordening Cliëntenparticipatie van WerkSaam West-Friesland. Verordening cliëntenparticipatie WerkSaam West-Friesland Op grond van artikel 47 Participatiewet dienen personen uit de doelgroep voor ondersteuning bij de arbeidsinschakeling te worden betrokken bij de uitvoering van de Participatiewet. Hiertoe heeft WerkSaam een verordening opgesteld die door het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling WerkSaam West-Friesland op 7 januari 2015 is vastgesteld. and/376291/376291_1.html 10

11 Bijlage 2 Profiel leden Adviesraad Sociaal Domein Het dagelijks bestuur bestaat in totaal uit drie leden: de voorzitter en twee leden. Profiel van de voorzitter: Is woonachtig in de SED gemeenten (Stede Broec, Enkhuizen of Drechterland) Is niet werkzaam bij een professionele organisatie in het sociale domein in de SEDgemeenten; Is boegbeeld van de Adviesraad en stelt zich onafhankelijk op; Heeft aantoonbare bestuurlijke ervaring en ruime ervaring in het leiden van vergaderingen enhet aansturen van processen en kan knopen doorhakken; Kan enthousiasmeren, motiveren en verbinden; Is in staat de visie van de Adviesraad met overtuiging te presenteren; Voelt zich betrokken bij belangenbehartiging en medezeggenschap; Heeft inlevingsvermogen, kan goed luisteren en heeft adviesvaardigheden; Is in staat om onbevooroordeeld met tegengestelde belangen om te gaan; Heeft kennis van de bestuurlijke en politieke gemeentelijke processen en procedures; Heeft ervaring met perscontacten. De voorzitter voldoet ook aan het profiel van een lid van het dagelijks bestuur. Profiel lid van het dagelijks bestuur: Is woonachtig in de SED gemeenten (Stede Broec, Enkhuizen of Drechterland); Is niet werkzaam bij een professionele organisatie in het sociale domein in de gemeente; Voelt zich betrokken bij het beleid dat de gemeente voert in het kader van meedoen in de samenleving; Voelt zich betrokken bij de inwoners die ondersteuning behoeven op de terreinen van de Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet; Staat open voor signalen uit de samenleving bijvoorbeeld vanuit een netwerk van personen/organisaties Kan analytisch denken, beleidstukken lezen, zich hier een mening over vormen en adviseren Heeft gevoel voor politiek-bestuurlijke verhoudingen Is communicatief vaardig Is een teamplayer en neemt initiatieven Beschikt over een kritische, positieve open houding Overziet de planning van onderwerpen Treedt op als gesprekspartner voor portefeuillehouders Heeft goede mondelinge en schriftelijke vaardigheden 11

12 Bijlage 3: Begrippenlijst en begripsdefinitie rondom beleidsparticipatie Hieronder een aantal begrippen gedefinieerd. Daarnaast een korte uitleg om een duidelijker beeld te krijgen rondom beleidsparticipatie. Burgerparticipatie Burgerbeleidsparticipatie Cliëntenparticipatie Inspraak Participatie Sociale domein Transformatie Transitieproces Een manier van beleidsvoering, waarbij burgers, individueel of georganiseerd direct of indirect de kans krijgen om invloed uit te oefenen op de ontwikkeling, uitvoering en/of evaluatie van beleid. Er zijn verschillende vormen van burgerparticipatie: cliëntparticipatie, burgerraadplegingen, burgerinitiatieven en burgerprojecten. Bij burgerbeleidsparticipatie gaat het om het betrekken van burgers bij de advisering over beleidsontwikkeling, beleidsuitvoering en beleidsevaluatie. In het kader van deze notitie gaat het om het sociale domein: de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wmo 2015, in samenhang met de beleid(sterreinen) die aan de kapstok van de Wmo hangen. Het georganiseerd betrekken van einddoelgroepen bij de vorming van beleid en verbetering van de kwaliteit van (in dit verband) zorgdiensten op basis van gelijkwaardigheid. Het inbrengen van bedenkingen en bezwaren tegen concrete voorstellen. Het deelnemen van burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven aan beleidsprocessen gericht op de publieke zaak. Het kan daarbij gaan om de voorbereiding, bepaling, uitvoering en/of evaluatie van het beleid. Alle sectoren die te maken hebben met de sociale kant van het gemeentelijke beleid: zorg, welzijn, onderwijs, gezondheidszorg, opvoeding, inburgering en sociale activering. Het betreft de uitvoering van met name de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wmo Het transformatieproces, vooral de inhoudelijke vernieuwing gericht op meer zelf- en samendoen en cultuur, is gericht op het realiseren van de beoogde inhoudelijke effecten van de stelselwijziging: ander gedrag van professionals en burgers, andere cultuur bij instellingen en professionals, andere werkwijzen en vooral ook het anders met elkaar omgaan tussen burgers/cliënten, professionals, instellingen en gemeenten. Het transitieproces betreft/betrof de periode van het veranderen naar het huidige stelsel, waarbij taken en verantwoordelijkheden van het Rijk of de provincie zijn overgegaan naar gemeenten: de regels, wetten, financiële verhoudingen en dergelijke. 12