Archief van de schepenbank en dorpsbestuur van Baarle-Hertog,

Transcriptie

1 BE-A0511_106407_106667_DUT Archief van de schepenbank en dorpsbestuur van Baarle-Hertog, Het Rijksarchief in België Archives de l'état en Belgique Das Staatsarchiv in Belgien State Archives in Belgium This finding aid is written in Dutch.

2 2 OGA Baarle-Hertog BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF:...3 Raadpleging en gebruik...4 Voorwaarden voor de raadpleging...4 Voorwaarden voor de reproductie...4 Fysieke kenmerken en technische vereisten...4 Geschiedenis van archiefvormer en archief...5 Archiefvormer...5 Naam...5 Geschiedenis...5 Archief...6 Geschiedenis...6 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN...7 I. Bestuurlijke afdeling Specificatiën en notitieboek voor secretaris Burgemeestersrekeningen II. Rechterlijke afdeling Schepenregisters Openbare verkopen Protocollen Rollen Mombersrekeningen Voorwaarden III. Varia Diverse bescheiden. 17de-18de eeuw Gemengde papieren. 16de-18de eeuw Rechterlijk archief. 16de-18de eeuw Bestuurlijk archief. 17de-18de eeuw Ordonnantiën. 17de-18de eeuw...19

3 OGA Baarle-Hertog 3 Beschrijving van het archief: Beschrijving van het archief: Naam archiefblok: Oud Gemeentearchief Baarle-Hertog Periode: Archiefbloknummer: BE-A Omvang: Laatste inventarisnummer: 151 Omvang geklasseerd: m Archiefbewaarplaats: Rijksarchief te Antwerpen Archiefvormers:

4 4 OGA Baarle-Hertog Raadpleging en gebruik Raadpleging en gebruik Voorwaarden voor de raadpleging VOORWAARDEN VOOR DE RAADPLEGING De documenten vermeld in deze inventaris zijn openbaar en vrij raadpleegbaar. Voorwaarden voor de reproductie VOORWAARDEN VOOR DE REPRODUCTIE Voor de reproductie van archiefdocumenten gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief. Fysieke kenmerken en technische vereisten FYSIEKE KENMERKEN EN TECHNISCHE VEREISTEN Om verdere gebruiksschade te voorkomen kunnen sommige originelen niet langer geraadpleegd worden. Dit is in de plaatsingslijst aangeduid als, in slechte staat of in zeer slechte staat.

5 OGA Baarle-Hertog 5 Geschiedenis van archiefvormer en archief Geschiedenis van archiefvormer en archief Archiefvormer ARCHIEFVORMER Naam NAAM Gemeente Baarle-Hertog. Geschiedenis GESCHIEDENIS Baarle-Hertog vormde in de middeleeuwen samen met Baarle-Nassau één enkel domein dat in handen was van de abdij van Thorn. De hertogen van Brabant accapareerden als voogd van de abdij meer en meer rechten en omstreeks 1198 gaf de hertog het Land van Breda in leen aan Godfried II van Schoten (en Breda) met uitzondering van die gebieden die hij reeds vroeger aan anderen had verleend. Zo zijn er toen vermoedelijk twee rechtsgebieden ontstaan. Het ene met een dorpskern, 25 enclaves in het latere Baarle-Nassau en het verder gelegen -richting Merkplas- geïsoleerde gehucht Zondereigen kwam tussen 1356 en 1363 bij het Land van Turnhout, een hertogelijk domein en werd daarom Baarle-"Hertog" genoemd. Het andere deel bleef bij het Land van "Nassau". Het Land van Turnhout bleef vorstelijk domein tot het in 1647 werd overgedragen aan Amallia van Solms, weduwe van stadhouder Frederik Hendrik van Oranje. Latere heren van Turnhout en dus ook van Baarle-Hertog waren Willem III van Oranje, verschillende koningen van Pruisen, de hertog van Silva Tarouca en op het einde van de 18de eeuw de familie de Pestre. Zeker reeds in 1444 fungeerde er een "schepenbank" in Baarle-Hertog die te hoofde ging bij de Hoofdbank van Zandhoven. De criminele rechtspraak behoorde toe aan de Turnhoutse schepenen. Tot het rechtsgebied van de schepenbank hoorden ook de gehuchten Zondereigen, Eikelenbos (momenteel gemeente Baarle-Nassau) en een deel van Heerle (gemeente Meerle). Soms zetelden de beide schepenbanken van Baarle-"Hertog" en "Nassau" samen bij transacties van goederen die tot beide rechtsgebieden behoorden. Zondereigen had in het ancien régime een zelfstandig fiscaal statuut met eigen burgemeester. Op het grondgebied van Baarle-Hertog bevonden zich enkele laathoven, waarvan de akten soms ook in de schepenprotocollen werden ingeschreven zoals het laat- en leenhof van Colster (Heer Wemmaerts Hoeven) - in handen van de families Bac, van Colster, de Merode en Leppens, het laathof van de Houte in bezit van de families van Berchem, van Mansdale, van Ghilse en Van Reuth-, het laat- en leenhof van de prelaat van Tongerlo in Zondereigen- Ginhoven en het laathof De Oude Hof van Thorn, waaronder ook goederen onder Weelde en Merksplas ressorteerden. Te noteren is dat de parochie veel uitgestrekter was dan de heerlijkheid en ook Nassau - tot bevatte.

6 6 OGA Baarle-Hertog Archief ARCHIEF Geschiedenis GESCHIEDENIS Het grootste deel van dit bestand werd in 1932 door het gemeentebestuur aan het Rijksarchief overgedragen. Nr. 146 (Burgemeestersrekeningen ) volgde nog op 1 september De oudste schepenprotocollen ( ) (nr. 145) werden bewaard in het gemeentearchief van Baarle-Nassau en werden in 1954 bij de archiefruil met Nederland, aan het Rijksarchief overgedragen. De nrs werden overgeheveld naar het "archief van het gemeentebestuur van Baarle-Hertog". Nr. 148 werd in 2003 geschonken door het Gemeentearchief van Roosendaal.

7 OGA Baarle-Hertog 7 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen Beschrijving van de series en archiefbestanddelen I. Bestuurlijke afdeling I. BESTUURLIJKE AFDELING 1 Rekwesten en attestatiën /1799 (jaar VII). 2 Kollekteursrekeningen Specificatiën en notitieboek voor secretaris SPECIFICATIËN EN NOTITIEBOEK VOOR SECRETARIS [ ?]. 9 "Tauxaatboek". [ ?]. 10 Gedrukte plakkaten. [ ?]. en 1 stuk 11 Rekeningen

8 8 OGA Baarle-Hertog 12 Bedeboek Rekeningen van de stadhouder a b c Burgemeestersrekeningen BURGEMEESTERSREKENINGEN delen --- [ ?]. 15 [ ?]. 16 [ ?]. 17 [ ?]. 18 [ ?]. 19 [ ?] [ ?].

9 OGA Baarle-Hertog 9 22 [ ?]. 23 [ ?]. 24 Meetboek. [ ?]. 25 Memoriaalboek. [ ?].

10 10 OGA Baarle-Hertog II. Rechterlijke afdeling Schepenregisters II. RECHTERLIJKE AFDELING SCHEPENREGISTERS Schepen en laten [ ?]. 28 [ ?]. 29 [ ?]. 30 [ ?]. 31 [ ?] Openbare verkopen OPENBARE VERKOPEN [ ?]

11 OGA Baarle-Hertog [ ?]. 37 [ ?]. 38 [ ?] [ ?]

12 12 OGA Baarle-Hertog 49 Kladboek. [ ?]. 50 Schuldboek. [ ?] Protocollen PROTOCOLLEN [ ?] [ ?] Rollen ROLLEN [ ?]. 56 [ ?]. 57 [ ?]. 58 [ ?]. 59 [ ?]

13 OGA Baarle-Hertog Mombersrekeningen MOMBERSREKENINGEN [ ?] [ ?]. 71 [ ?]. 72 [ ?].

14 14 OGA Baarle-Hertog 73 [ ?] Erfgoedenissen. [ ?] Voorwaarden VOORWAARDEN [ ?] [ ?]

15 OGA Baarle-Hertog Annotatiën "Vesteboek" Niet toegekend. 89 Niet toegekend. 90 Niet toegekend. 91 Resetboeck vande Ridderlijcke leenen en chijnssen genaempt ten Houte gelegen in de parochie van Baerle onder den Hertoge Verheffingen, eedafleggingen e.d. van het Colsterleen, eigendom van Cornelis Lippens Niet toegekend. 93 Niet toegekend. 94 Niet toegekend. 95 Niet toegekend. 96 Niet toegekend. 97 Niet toegekend.

16 16 OGA Baarle-Hertog 98 Niet toegekend.

17 OGA Baarle-Hertog 17 III. Varia Diverse bescheiden. 17de-18de eeuw. III. VARIA DIVERSE BESCHEIDEN. 17DE-18DE EEUW de-18de eeuw. 7 pakken de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw. 2 pakken Gemengde papieren. 16de-18de eeuw GEMENGDE PAPIEREN. 16DE-18DE EEUW de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw. 109 Voorwaarden van verkopingen. 16de-18de eeuw de-18de eeuw. 2 pakken

18 18 OGA Baarle-Hertog de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw. 3 pakken Rechterlijk archief. 16de-18de eeuw RECHTERLIJK ARCHIEF. 16DE-18DE EEUW de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw. 3 pakken 2 pakken 3 pakken Bestuurlijk archief. 17de-18de eeuw BESTUURLIJK ARCHIEF. 17DE-18DE EEUW de-18de eeuw.

19 OGA Baarle-Hertog de-18de eeuw de-18de eeuw. 3 pakken Ordonnantiën. 17de-18de eeuw ORDONNANTIËN. 17DE-18DE EEUW de-18de eeuw de-18de eeuw de-18de eeuw. 128 Varia, testamenten, sterfhuizen enz. 17de-18de eeuw. 2 pakken 2 pakken 129 Niet toegekend. 130 Niet toegekend. 131 Niet toegekend. 132 Niet toegekend. 133 Niet toegekend. 134 Niet toegekend.

20 20 OGA Baarle-Hertog 135 Niet toegekend. 136 Niet toegekend. 137 Niet toegekend. 138 Niet toegekend. 139 Niet toegekend. 140 Zet- en lastboeken Onderzoek over de belasting van Baarle-Hertog en Baarle-Nassau. [ ?]. 142 Varia. 17de-18de eeuw. 14 stukken 1. Rekeningen van de Brabantse landtol stukken 2. Schepenbrieven. 1610, 1685, stukken 3. Soldaterij - leveringen stukken 4. Lastboek stuk 5. Relaesen stukken 6. Onbestaande. 7. Onbestaande. 8. Uittreksel uit het Manuaalboek stuk 9. Verzoek om een zegel stuk 10. Ordonnantie stuk 143 Volmacht voor schepenen van Alphen door de gebroeders Backx aan hun broeder J. notaris te Baarle-Hertog gegeven om de nalatenschap van hun zuster A. Backx, echtgenote D. Jaspers, te Antwerpen te liquideren stuk 144 Losse stukken - Varia. Getuigschriften voor Schepenen van Baarle- Hertog, o.a. processtuk tegen schuttersgilde van Zondereigen i.v.m. het ongeoorloofd aannemen van 'jongmans', de-

21 OGA Baarle-Hertog 21 18de eeuw. 145 Schepen en laten [ ?]. 148 Verheffingen, eedafleggingen e.d. van het Colsterleen, eigendom van Cornelis Lippens Diverse documenten van de heerlijkheden Baarle-Nassau en Baarle-Hertog, o.a. over het juridisch statuut Gelegenheidsbrief en toespraak voor het 25 jarig jubileum feest van van Gilse als burgemeester van Baarle-Hertog, gelegenheidstoespraak over godsdienstvrijheid. 20ste eeuw. 1 omslag