GOED HERSTELD. Uitkomsten van kwalitatief onderzoek onder 100 GGZ- cq. verslavingszorgcliënten.

Transcriptie

1 GOED HERSTELD Uitkomsten van kwalitatief onderzoek onder 100 GGZ- cq. verslavingszorgcliënten. Doel van het onderzoek: Bijdragen aan theorievorming van herstelprocessen Drs. Corine Balder 1

2 Onderzoeksvraag: WAT IS DE BETEKENIS VAN (LEVENS- )GEBEURTENISSEN OP HET PROCES VAN HERSTEL VAN MENSEN MET PSYCHISCHE AANDOENINGEN? 2

3 Inclusiecriteria: ü Mensen moeten zich beter voelen dan twee jaar daarvoor; ü Respondenten voorgeselecteerd door medewerkers van de instelling ü 100 respondenten met uiteenlopende psychische aandoeningen; ü 1/3 werkzaam als ervaringsdeskundige. Betrokken instellingen: GGZ ingeest, Jellinek, Bouman, Rivierduinen, Inloophuis GGZ Leiden, ZOGMH Gouda; ü Daarnaast herstel in crisisopvang maatschappelijke opvang en herstel na uittreding uit een sekte (ex sekteleden) 3

4 Het theoretisch kader: LEVENSLOOPBENADERING HERSTEL = JE LEVEN IN TRANSITIE 4

5 Levensloopbenadering: Fysiologische ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling: intellectuele vaardigheden, aandacht, bewustzijn, geheugen en probleemoplossend gedrag. Psychosociaal: ontwikkeling van identiteit, persoonlijkheid en interpersoonlijke vaardigheden 5

6 Levensbehoe6en: Fysiologisch: ouder worden Cognitief : behoefte aan controle over de omgeving Psychosociaal: behoefte aan veiligheid, persoonlijke identiteit en verbinding met anderen 6

7 Wat draagt bij aan deze ontwikkelingen? Fysiologisch: combinatie van genetische, psychologische en sociaal- culturele invloeden. Cognitief: mentale processen die ontstaan tijdens waarneming, informatieverwerking, leren, denken en problemen oplossen. Psychosociaal: veilige omgeving, bewustzijn, aangaan vriendschappelijke relaties en maatschappelijke participatie 7

8 MENTAAL MODEL een kader voor gedachten, dat helpt ervaringen uit verleden, heden en toekomst op te slaan als coherent geheel differentiatie van de eigen persoon t.o.v. anderen = verantwoordelijkheid nemen voor de eigen mening, actie en overtuiging > basis voor realisatie doelen en ambities en leren omgaan met eigen beperkingen. 8

9 Transities: EINDE NEUTRALE ZONE NIEUW BEGIN 9

10 Belangrijkste bevinding: START HERSTEL = EINDE VAN DE TIJD DAARVOOR = KANTELPUNT 10

11 The first step towards geeng somewhere is to decide that you are not going to stay where you are 11

12 Kantelmomenten komen na ü fysieke en/of mentale uitputting ü afstand door familie en vrienden ü momenten van inzicht 12

13 KENMERK KANTELPUNTEN INTRINSIEKE MOTIVATIE: ZELF WILLEN DAT IETS OPHOUDT OF VERANDERT 13

14 Verloop herstelproces: BEWUSTWORDING EN INZICHT (CONTROLE) > DOOR BEHANDELING EN PYCHO- EDUCATIE > DOOR INZICHT IN OUDE PATRONEN 14

15 Verloop herstelproces daarna: ONTWIKKELING IDENTITEIT > DOOR ACTIEF TE WERKEN AAN MENTALE EN FYSIEKE GEZONDHEID > DOOR DAAR ZELF VERANTWOORDELIJKHEID VOOR TE NEMEN Symposium Filosofie van Herstel 15

16 Verloop herstelproces daarna: JE MET ANDEREN VERBINDEN > VIA LOTGENOTENCONTACT > MET VRIENDEN, FAMILIE, KENNISSEN > DOOR MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE 16

17 Voorwaarden voor herstel: Veilige omgeving, via contact met - de professional - vrienden, familie - lotgenoten - ervaringsdeskundigen Tijd Positieve gerichtheid Mogelijkheden voor maatschappelijke participatie: o.a. actief leren 17

18 Uitdagingen: PARTICIPATIE EN EENZAAMHEID 45% STEUN FAMILIE, VRIENDEN, PROFESSIONALS 25% GEEN STEUN (BRON: TRIMBOS INSTITUUT0 18