Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie

1 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 2697/Debitel - Talkline I. MELDING 1. Op 18 september 2001 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Debitel Nederland B.V. voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Talkline Nederland B.V. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 182 van 20 september Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. Ambtshalve zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen. II. PARTIJEN 2. Debitel Nederland B.V. (hierna: Debitel) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij is de dochtermaatschappij van Debitel AG. Samen met andere telecommunicatie-bedrijven in verschillende Europese landen maakt Debitel deel uit van de Debitel-groep. Swisscom AG houdt een meerderheid van de aandelen van Debitel AG. 3. Debitel is actief op het gebied van mobiele telecommunicatie in Nederland. Debitel is een zogenaamde service provider; zij verkoopt mobiele beltijd, via al dan niet zelf samengestelde pre-paid-pakketten, post-paid-pakketten (abonnementen), carrier pre-selectie-diensten op het vaste telefoonnetwerk en aanvullende diensten zowel aan zakelijke, als particuliere klanten. De verkoop vindt plaats via directe verkoop (aan grote afnemers) en indirecte verkoop via gespecialiseerde telecommunicatiebedrijven, dealers en detaillisten en via de winkels van haar dochteronderneming Debitel Shop B.V. De Swisscom-groep houdt zich voornamelijk bezig met het aanbieden van mobiele en vaste telecommunicatiediensten. Daarnaast is de Swisscom-groep actief op het gebied van het Internet en e-business. 4. Talkline Nederland B.V. (hierna: Talkline) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij is een dochteronderneming van Talkline Management und Finance Holding GmbH, die voor 95% in Talkline participeert. De houder van de resterende 5% aandelen is Tele Danmark Communications A/S (hierna: TDC A/S). TDC A/S is via haar dochteronderneming TDC Mobile International houdster van 100% van de aandelen in Talkline Management und Finance GmbH. 5. Talkline verleent als onafhankelijke service provider diensten op het gebied van de mobiele telecommunicatie. Talklines activiteiten zijn gericht op het

2 verkopen van al dan niet zelf samengestelde abonnementen voor mobiele telefonie. De verkoop vindt plaats via dealers en detaillisten. III. DE GEMELDE OPERATIE 6. De gemelde operatie is neergelegd in een Share Purchase Agreement, d.d. 12 september 2001 (hierna: Share Purchase Agreement), en behelst de verkoop van alle aandelen in Talkline door Talkline Management und Finance GmbH en TDC A/S aan Debitel. IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 7. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 6, omschreven transactie leidt er toe dat Debitel uitsluitende zeggenschap verkrijgt over Talkline. 8. Betrokken ondernemingen zijn Debitel en Talkline. 9. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. V. BEOORDELING A. Relevante markten Relevante productmarkt(en) 10. Partijen zijn van mening dat de relevante markt die door de concentratie wordt benvloed de markt is voor het aanbieden van mobiele telecommunicatiediensten. 11. Partijen geven aan dat mobiele telecommunicatiediensten worden aangeboden door met netwerkoperators gentegreerde service providers en door onafhankelijke service providers. Onafhankelijke service providers kopen beltijd in bij de netwerkoperators (in het onderhavige geval bij KPN en Libertel) en verkopen deze aan eindgebruikers via al dan niet zelf samengestelde postpaid- en/of pre-paid-aansluitingen. De gentegreerde en de onafhankelijke service providers bieden dezelfde typen mobiele telecommunicatiediensten aan, die vanuit het oogpunt van de consument substitueerbaar zijn. Volgens partijen is er daarom geen aanleiding voor een nadere onderverdeling van de markt naar soort aanbieder. 12. Volgens partijen is er evenmin aanleiding voor een nadere onderverdeling van de markt naar post-paid- en pre-paid-aansluitingen. De in het kader van de onderhavige beoordeling bevraagde concurrenten van partijen bevestigen dit en geven tevens aan dat geen nader onderscheid moet worden gemaakt naar zakelijke klanten enerzijds en particuliere klanten anderzijds.

3 13. Met partijen kan worden aangenomen dat onafhankelijke service providers op het gebied van verkoop van diensten aan eindgebruikers rechtstreeks concurreren met de gentegreerde service providers. Voor de beoordeling van de onderhavige concentratie wordt daarom geen onderscheid gemaakt tussen markten voor aanbieders met en aanbieders zonder eigen netwerk. 14. Of voor de beoordeling van de gevolgen van de onderhavige concentratie moet worden uitgegaan van een markt voor mobiele telecommunicatiediensten die niet nader is onderverdeeld of dat verschillende markten moeten worden onderscheiden naar type aansluiting (pre- of postpaid) of naar type gebruiker (zakelijk of particulier), kan in het midden blijven. Het maken van deze onderscheiden leidt niet tot een andere uiteindelijke conclusie (zie de punten 17 t0t en met 19). Relevante geografische markt(en) 15. Partijen geven aan dat hoewel de markt voor het aanbieden van mobiele telecommunicatiediensten zich ontwikkelt naar een meer internationale markt, deze nog steeds als nationaal moet worden beschouwd. 16. Voor de beoordeling van de gevolgen van de onderhavige concentratie is het niet noodzakelijk de geografische dimensie van de relevante markt(en) exact te bepalen. Het kan in het midden blijven of de relevante geografische markt nationaal of groter dan nationaal is. Uitgaan van een ruimere geografische markt leidt niet tot een andere uiteindelijke conclusie (zie de punt 22). B. Gevolgen van de concentratie 17. Partijen schatten dat op een Nederlandse markt voor mobiele telecommunicatiediensten met een totaal van ongeveer 10,7 miljoen aansluitingen[1], Debitel een marktaandeel (op basis van aantal aansluitingen eind 2000) heeft van [10-20]*% en Talkline van [0-10]%. Op basis van het aantal aansluitingen hebben partijen derhalve een gezamenlijk marktaandeel van [10-20]%. 18. Bij een eventueel onderscheid naar pre-paid- en post-paid-aansluitingen kan worden volstaan met de beschouwing van de markt voor post-paidaansluitingen, omdat Talkline niet actief is als aanbieder van pre-paidaansluitingen. Debitel heeft op het gebied van post-paid-aansluitingen een geschat marktaandeel (op basis van aantal aansluitingen eind 2000) van [10-20]% en Talkline van [0-10]%. Het gezamenlijke marktaandeel is [10-20]%.[2] 19. Indien op het gebied van abonnementen[3] nader onderscheid wordt gemaakt tussen markten voor respectievelijk zakelijke en particuliere gebruikers, komen de marktaandelen van Debitel en Talkline op de zakelijke markt (op basis van aantal aansluitingen eind 2000) op respectievelijk [10-20]% en [0-10]%. Dit levert een gezamenlijk marktaandeel op van [20-30]%. Op de particuliere abonnementenmarkt heeft Debitel (op basis van aantal aansluitingen eind 2000) een marktaandeel van [10-20]% en Talkline van [0-10]%. Samen hebben partijen een marktaandeel van [10-20]% op de particuliere markt.[4] 20. Partijen geven aan dat berekeningen op basis van omzet leiden tot

4 vergelijkbare marktaandelen.[5] Hoewel er geen objectieve marktgegevens op basis van omzet beschikbaar zijn, is het niet aannemelijk dat de positie van partijen op basis van omzetcijfers van een andere orde van grootte is dan die op basis van aantal aansluitingen. 21. Bevraagde concurrenten bevestigen de orde van grootte van de door partijen geschatte marktomvang op basis van aantal aansluitingen. Berekeningen op basis van recente marktgegevens en het aantal aansluitingen van partijen per 31 augustus 2001 leiden niet tot een andere uiteindelijke conclusie.[6] 22. Indien voor de beoordeling wordt uitgegaan van een ruimere dan nationale dimensie van de markt(en), is het gezien de bescheiden positie van Talkline in Nederland niet aannemelijk dat de positie van Debitel dusdanig wordt versterkt dat er reden is om aan te nemen dat als gevolg van de concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt. 23. Gelet op de genoemde marktaandelen, de dynamiek van de markt en de aanwezigheid van sterke concurrenten (waarvan KPN en Libertel tevens de netwerkleveranciers van Debitel en Talkline zijn), is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de voorgenomen concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. VI. NEVENRESTRICTIES 24. De Share Purchase Agreement bevat een non-concurrentiebeding op grond waarvan de verkopers, Talkline Management und Finance Holding GmbH en TDC A/S, zich verbinden om gedurende drie jaar na de transactie geen activiteiten uit te oefenen in Nederland die met de huidige activiteiten van Talkline concurreren. Op grond van artikel 11.1 (c) is het verkopers verboden gedurende deze periode leveranciers of klanten van Talkline aan te sporen hun betrekkingen met Talkline te wijzigen of te beindigen. Daarnaast is het verkopers verboden als gevolg van het niet-wervingsbeding gedurende deze periode op actieve wijze personeel van Talkline te werven (artikel 11.1 b). 25. De Share Purchase Agreement bevat in artikel 11.2 een vertrouwelijkheidsbeding op grond waarvan verkopers zich verbinden bedrijfsgeheimen of andere vertrouwelijke bedrijfsgegevens dan wel gegevens met betrekking tot afnemers, leveranciers of instellingen die zaken doen met Talkline, niet te gebruiken of openbaar te maken. 26. Partijen stellen zich op het standpunt dat de genoemde bedingen rechtstreeks verbonden zijn aan de voorgenomen concentratie en noodzakelijk zijn om de overdracht van de volle waarde van Talkline aan Debitel veilig te stellen. 27. Het is begrijpelijk dat de koper tot op zekere hoogte wordt beschermd tegen concurrerend handelen van de verkopers. Bovengenoemde bedingen kunnen wat betreft de inhoud als rechtstreeks verbonden aan de onderhavige concentratie en noodzakelijk voor de verwezenlijking ervan worden beschouwd voorzover het non-concurrentiebeding de verkopers niet belet aandelen te

5 kopen of te bezitten voor investeringsdoeleinden zonder dat daar een wezenlijke invloed in de concurrerende onderneming uit voortvloeit en voor zover het niet-wervingsbeding betrekking heeft op het actief werven van personeel van werknemers met belangrijke know-how betreffende de onderneming van Talkline. Gelet op het dynamische karakter van de betreffende markt in de zin van zowel klantenbinding als technologie, kunnen het non-concurrentiebeding en het wervingsverbod wat betreft de duur als rechtstreeks verbonden aan de concentratie en noodzakelijk voor de verwezenlijking ervan worden beschouwd voor de duur van twee jaar na totstandbrenging van de concentratie. VII. CONCLUSIE 28. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. 29. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. 30. Gelet op de overwegingen in punt 27 is de directeur-generaal van oordeel dat, voorzover de in punten 24 en 25 omschreven clausules overeenkomsten vormen als bedoeld in artikel 6 van de Mededingingswet, dat artikel ingevolge artikel 10 van de Mededingingswet, niet geldt voor deze overeenkomsten, voorzover omschreven in punt 27. Datum: 16 oktober 2001 De directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit, voor deze: w.g. Dr. K.F. Roszbach Wnd. plv. directeur Concentratiecontrole Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam.

6 [1] Bron: Planet Multimedia, 21 februari 2001 en Mobile Communications, 23 januari * Vertrouwelijke gegevens zijn vervangen door een niet-vertrouwelijke weergave. [2] Partijen baseren hun schatting op een omvang van de markt voor postpaid-aansluitingen van 3,8 miljoen aansluitingen. Bron: Planet Multimedia, 21 februari 2001 en Mobile Communications, 23 januari [3] Hoewel ook pre-paid-aansluitingen aan zowel zakelijke gebruikers als particulieren worden verkocht, is het niet aannemelijk dat zakelijk gebruikte pre-paid-aansluitingen in belangrijke mate verschillen van particuliere pre-paidaansluitingen. Pre-paid-aansluitingen zijn immers met name geschikt voor gebruikers die weinig bellen. De omzet die wordt behaald met zakelijke respectievelijk particuliere pre-paid-aansluitingen zal daarom naar verwachting niet veel uiteenlopen. Bij abonnementen is het meer aannemelijk dat het verschil tussen zakelijke gebruikers en particulieren tot uitdrukking komt in de omzet die ermee wordt behaald. [4] Partijen gaan uit van de veronderstelling dat 35% (1,33 miljoen post-paidaansluitingen) van het totaal aantal abonnementen zakelijke aansluitingen zijn en 65% (2,47 miljoen) particuliere aansluitingen. [5] Op basis van een door partijen geschatte omvang van een totale Nederlandse markt voor mobiele telecommunicatiediensten van NLG 8,96 miljard in 2000 (op basis van een gemiddelde opbrengst per aansluiting van NLG []) heeft Debitel een marktaandeel van [0-10]% en Talkline van [0-10]%. Bij een omvang van een Nederlandse markt voor post-paid-aansluitingen van NLG 6,21 miljard (op basis van een gemiddelde opbrengst per aansluiting van NLG []) heeft Debitel een marktaandeel van [0-10]% en Talkline van [0-10]%. Bij een omvang van een Nederlandse markt voor zakelijke post-paidaansluitingen van NLG 2,9 miljard (op basis van een gemiddelde opbrengst per aansluiting van NLG []) heeft Debitel een marktaandeel van [0-10]% en Talkline van [0-10]%. Bij een omvang van een Nederlandse markt voor particuliere post-paid-aansluitingen van NLG 3,3 miljard (op basis van een gemiddelde opbrengst per aansluiting van NLG []) heeft Debitel een marktaandeel van [0-10]% en Talkline van [0-10]%. [6] De marktomvang in aantal aansluitingen blijkt te zijn gestegen tot ongeveer 12 miljoen (bron: Mobile Communications, oktober 2001). Cijfers van partijen per 31 augustus 2001 leveren marktaandelen op van [10-20]% voor Debitel en [0-10]% voor Talkline op een totale markt voor mobiele telecommunicatiediensten. Op een markt voor post-paid-aansluitingen (schatting van partijen: ) zijn de marktaandelen respectievelijk [10-20]% en [0-10]%. Op een markt voor zakelijke post-paid-aansluitingen (schatting van partijen: ) zijn de marktaandelen respectievelijk [10-20]% en [0-10]%. Op een markt voor particuliere post-paid-aansluitingen (schatting van partijen: ) zijn de marktaandelen respectievelijk [10-20]% en [0-10]%.

7 Aan de inhoud van deze pagina's kunt u geen rechten ontlenen.