SEPA: Interbancai re Rust en de Europese Pressie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SEPA: Interbancai re Rust en de Europese Pressie"

Transcriptie

1 R SE :05 Pagina 26 SEPA SEPA: Interbancai re Rust en de Europese Pressie Six years after the introduction of the euro, the payment landscape in the euro area is still a patchwork of national systems, reciprocally segmented by their specific traditions and evolved national structures. While citizens pay for goods and services using the same euro coins and banknotes throughout the euro area, their bank accounts are still part of national banking systems in which direct debits or large-sum credit transfers across national borders are either impossible or prohibitively expensive. For a currency union and a single market, this is an unacceptable state of fragmentation. Quote van: Getrude Tumpel-Gugerell, Executive Board European Central Bank SEPA als idee begint langzaam maar zeker post te vatten in heel Europa. Wel zijn er nog grote verschillen te beluisteren in beelden over de weg naar SEPA en de daarbij behorende tijdlijnen. Zo horen wij dat grote Europese spelers redelijk makkelijk omgaan met de directieve taal van de Europese commissie. Tijdslijnen worden daarbij rustig met enkele jaren doorgetrokken. Anderzijds anticiperen financials actief en zorgen zij dat producten, procedures en commercie SEPA Proof zijn conform de gestelde tijdslijnen. De harde taal van McGreevy wordt wel gezien als typisch Ierse drammerigheid. Maar is schuilen achter de verwachte doorlooptijden of vage deliverables wel realistisch? Is Europa nu krachtig genoeg om de gestelde tijdslijnen ook af te dwingen? Of anders gesteld: zien banken unieke verkoopargumenten om toch zelf actief SEPA te omarmen? Veel hangt af van de grootte van de instelling en de Europese impact op de business c.q. de bestaande klantenbasis. Nu gaan wij in op de belangrijkste aspecten van SEPA bezien vanuit de drie hoofdgroepen actoren: EPC (banken), ECB en EC. Douwe Lycklama en Harry Smorenberg European Payment Council (EPC) In Banking Review van december 2005 is Gerard Hartsink, voorzitter van de EPC, uitvoerig aan het woord geweest over de status van SEPA in Europa. Hieruit blijkt een stevig momentum binnen de top van deze organisatie voor de realisatie van SEPA. Tijdslijnen opgerekt De tijdslijn van 2010 die de Europese Commissie heeft gezet, wordt door de EPC genuanceerd. De formulering vanuit de banken luidt dat een critical mass van zakelijke en particuliere klanten zich in 2010 heeft gemigreerd tot SEPA producten en dat SEPA daarmee niet meer is weg te denken. Wanneer SEPA 100% een feit is, wordt echter door de banken nog uitdrukkelijk opengelaten. Een fors punt van kritiek aan de politiek en de overheid is het feit dat het nog volstrekt onduidelijk is of overheden als eerste zullen migreren. Overheden zoals belastingdiensten en uitke- ringsinstanties vertegenwoordigen immers een groot deel van het betalingsverkeer en juist deelname van deze partijen aan SEPA kan van grote invloed zijn op de snelheid van migratie van de gehele Europese markt. Actieve participatie van deze instelling is key voor de doorvoering van SEPA. EPC lijkt nu vooral een stem van de grotere Europese banken. Hoe kleine Europese banken hierin zitten, is vooralsnog niet heel duidelijk. Wel is het duidelijk dat SEPA hen voor grote strategische vraagstukken plaatst ten aanzien van hun betalingsverkeeroperaties. De SEPA ontwikkeling versterkt de markt van bank-to-bankoutsourcing dienstverlening, alsmede mogelijke M&A activiteiten in het Europese landschap! Eerste EPC output is zichtbaar De EPC heeft in 2005 een aantal essentiële conceptdocumenten geproduceerd. Het betreft hier specificatiedocumenten van de SEPA versie van de gewone overschrijving en de incasso. De overschrijving (CredEuro) wordt door iedereen als meest haalbaar geacht binnen de tijdslijnen. De incasso (PEDD: Pan European Direct Debit) heeft een grotere complexiteit door de administratie van Harry Smorenberg Smorenberg Corporate Consultancy De overschrijving (CredEuro) wordt door iedereen als meest haalbaar geacht binnen de tijdslijnen 26 27

2 R SE :05 Pagina 28 Peter Jones PSE London machtigingen en de grote verschillen in consumentenrecht (in verband met storneringen) in de verschillende landen. Momenteel worden deze documenten door de deelnemende EPC banken gereviewd. In 2006 zullen deze documenten worden vastgesteld door de plenaire vergadering van EPC. Cards is een lastig dossier Een derde publicatie van iets andere aard is het SEPA Cards Framework (SCF). Waar de documenten over CredEuro en PEDD gaan over een standaardproduct, beperkt het SCF zich tot het uitgeven van richtlijnen voor cards binnen de SEPA kaders. Het is dan aan marktpartijen om SEPA voor cards te realiseren. Het SCF versie 1.0 is augustus 2005 gereedgekomen en ligt nu ter review bij de verschillende belanghebbenden in heel Europa. Hoe nu verder met cards? De cardswereld is complexer dan de overschrijvingen en incasso s, omdat bij cards niet alleen de banken betrokken zijn. Een heel netwerk van verschillende partijen is bij cards betrokken; denk hierbij onder andere aan acquirers, issuers, processoren, terminalleveranciers, winkeliers, schemeorganisaties, et cetera. Het gezamenlijk ontwikkelen van één Europees product is geen optie. De sleutel ligt duidelijk in een combinatie van de bestaande grote cards netwerken zoals Visa en Mastercard en de lokale card schemes in de diverse Europese landen. Naast productinhoudelijke zaken moeten deze bestaande spelers ook hun structuren herzien. Zo moet het scheme eigenaarschap worden ontkoppeld van de verwerking ervan en moet de onderling verrekenstructuur (interchange) ook worden geharmoniseerd. Vier scenario s Peter Jones van PSE Consulting, een vooraanstaand payment consultant, publiceerde in oktober 2005 een viertal benaderingen om te komen tot SEPA voor cards: 1.Open market. In dit scenario zullen banken en card schemes de grootste drijvende krachten worden in de realisatie van SEPA. Dus weinig centrale aansturing van het proces door de EPC zelf. Het voordeel is dat de markt Pas in 2002 zijn de banken begonnen zichzelf te organiseren voor SEPA 28

3 R SE :05 Pagina 30 maximaal zijn werk doet en de (grote) banken vooral aan de bal zijn. Het nadeel is de grote complexiteit en mogelijke vrijblijvendheid waardoor de introductiedatum eenvoudig kan verschuiven. 2.SEPAco. Hier zet EPC een eigen projectbureau op dat actief de ontwikkeling en introductie van SEPA (bege)leidt. EPC kan hierdoor één stem naar de markt hebben, ook tijdens de implementatiefase. Door professioneel projectmanagement wordt het eenvoudiger de verwachtingen richting politiek en klanten consistent te managen. De slagkracht van SEPAco kan beperkt blijven omdat al het werk buiten SEPAco gedaan moet worden. Een ander nadeel zijn de substantiële kosten (twintig tot dertig miljoen euro) die een dergelijke centrale organisatie met zich meebrengt. 3.InfrastructureCo. Deze variant behelst de centrale ontwikkeling van een geheel nieuwe card-infrastructuur die alle nationale schemes met elkaar verbindt. Het voordeel is dat er één standaard ontstaat, één integrale aanpak (ontwerp en realisatie) voor debet en credit en een gelijkwaardige concurrent voor de bestaande netwerken van International Card Schemes (ICS, bijvoorbeeld Visa en Mastercard). De nadelen zijn de hoge initiële kosten (meer dan tweehonderd miljoen euro) in relatie tot de doorbelasting aan banken daarvan en het feit dat dergelijke netwerken al bestaan. 4.Regulated implementation. De Europese Commissie besluit tot ingrijpen en dwingt de realisatie van SEPA af. Een regulering beschrijft dan gedetailleerd hoe SEPA eruit ziet en hoe en wanneer er geïmplementeerd moet zijn. De voordelen zijn dat iedere Europese bank gaat meedoen met SEPA voor cards, er een level playing field ontstaat (na 2010) en dat mogelijke boetes een sterke motivator zijn. Het nadeel is uiteraard de sterke dwang voor de bancaire sector, maar vooral ook het grote afbreukrisico voor de EC zelf. Gezien de complexiteit van deze zaak zal een dergelijke regulering grote detailkennis vereisen en micromanagement tijdens implementatie. Uit deze vier alternatieven heeft (een vorm van) SEPAco (optie 2) de voorkeur. Gedurende een eindige periode van enige jaren kan de gehele SEPA ontwikkeling als programma pan-europees worden gemanaged. Tevens ontstaat hiermee een stevige gesprekspartner voor de EC waardoor de verwachtingen effectief kunnen worden gemanaged. Tegen relatief beperkte kosten kunnen de risico s worden beperkt en mijlpalen worden gehaald. Peter Jones stelt dat grote interbancaire cardprojecten vaak moeizaam zijn. De grootste successen zijn toch in de kleinere landen (onder andere Nederland, België, Portugal en Denemarken) geweest. De kritische succesfactoren zijn vooral een goed doordachte propositie voor merchants en consumenten, sterk commitment van grote banken en niet al te lange implementatie tijdslijnen. Voor SEPA-cards is dit dus ook essentieel, maar daar zijn de faalrisico s alom aanwezig. De consumentenpropositie is niet helder en de businesscase voor banken is op korte termijn niet aanwezig. In een aantal opzichten lijkt SEPA op de invoering EMV, waar in Nederland ook geen business voor is, gezien het lokale pingebruik. De externe kracht van Visa en Mastercard maakt uiteindelijk dat EMV wordt doorgevoerd Wellicht dat SEPA een zelfde lot beschoren lijkt. Europese Centrale Bank De Europese Centrale Bank (ECB) heeft een meer beschouwende rol ten aanzien van de realisatie van SEPA, in tegenstelling tot andere Europese projecten zoals Target en de invoering van de euro. Daarin had ECB een meer handelende rol. In een recente speech stelt ECB, bij monde van Jean- Michelle Godeffroy, zich de vraag waarom SEPA zo moeizaam gaat. Vervolgens wordt er een aantal redenen gegeven: 1.De banken zijn nog maar kort geleden begonnen. Pas in 2002 zijn de banken begonnen zichzelf te organiseren voor SEPA. Daarbij is SEPA veel complexer als project omdat het een samenwerking betreft tussen banken in de diverse landen. In het geval van de euro en Target is het project eenvoudiger omdat het vooral een zaak is van de centrale banken zelf. 2.Er is een gepercipieerd gebrek aan een businesscase. Dit is het sterkst wanneer SEPA wordt betrokken op crossborder betalingsverkeer. ECB onderstreept dat SEPA juist ook het binnenlands betalingsverkeer betreft en dat daar besparingen zijn te verwachten. Een groot deel van die besparing zullen toekomen aan de klanten van de banken, dus erg aantrekkelijk is dit op korte termijn niet voor banken! 3.Grote politieke druk. Banken vinden dat er te veel politieke druk is op SEPA. ECB stelt van niet, maar wijst erop dat zonder politieke druk resolutie 2560 ( Bolkestein maatregel over de tarifering van buitenlands betalingsverkeer) er nooit was gekomen. 4.Governance is niet eenvoudig. Door de grote hoeveelheid banken in Europa is de oprichting van EPC een grote stap voorwaarts. Wel moet nog blijken in hoeverre EPC in staat is om alle banken in dezelfde richting te bewegen. 5.Geen heldere doelen. De omschrijving van de concrete doelen van SEPA is nog onduidelijk. Er zijn nog steeds veel definities van SEPA. Juist op dit gebied wil ECB een bijdrage leveren door van alle stakeholders (denk aan consumenten, merchants, bedrijven, overheden) de verwachtingen vast te leggen en in te brengen binnen de banken (EPC) gemeenschap. 6.Geen heldere deadline wordt door de diverse groepen actoren verschillend geïnterpreteerd en dat is uiteraard niet bevorderlijk voor het commitment van de betrokken partijen. Het komende jaar zou EPC criteria moeten publiceren waaraan een bank moet voeldoen om SEPA compliant te zijn ECB ziet daarom een aantal verbeterpunten voor het gehele SEPA proces: 1.Helderheid over het uiteindelijk doel. SEPA is geen optie meer, maar het technisch gevolg van politieke keuzes. Ook mag het doel niet een mini-sepa zijn, namelijk de uitsluitende focus op crossborder betalingsverkeer. Hiermee blijft immers de Europese fragmentatie op infrastructuurgebied intact. Het komende jaar zou EPC criteria moeten publiceren waaraan een bank moet voldoen om SEPA compliant te zijn. 2.Bouw voort op successen. De EPC heeft zijn bestaansrecht bewezen en daarop moet worden voortgebouwd. Op het gebied van governance is er een functionerend secretariaat annex programmabureau. Ten aanzien van productontwikkeling zijn er standaarddocumenten ontwikkeld, zoals voor de CredEuro, PEDD en het SCF. Op het gebied van business practices wordt er gewerkt aan standaarden (bijvoorbeeld EMV adoptie binnen SCF en IBAN bij PEDD en CredEuro) en aan uniforme regelingen voor interbancaire verrekeningen. Centrale fraude databases en uniforme POS standaarden liggen nog in het verschiet. In het bijzonder op het gebied van card interchange ligt er nog een grote uitdaging voor de komende periode. 3.Ga verder dan de EPC doelen. Op onderdelen is EPC niet ambitieus genoeg, vindt ECB. Bijvoorbeeld op het punt van same-day-value credit transfers, dat stakeholders een basisdienst achten, terwijl EPC dit nadrukkelijk als value added service ziet. Ook in het zakelijke segment liggen onbenutte kansen voor standaard STP producten. 4.Laat de markt zijn werk doen. Ten aanzien van infrastructuren is het in de eerste fase zaak om infrastructuren interoperabel te maken, zodat de SEPA functionaliteit zo snel mogelijk gerealiseerd kan worden. Dit in plaats van de ontwikkeling van een geheel nieuwe infrastructuur. ECB vergelijkt die met de ontwikkeling van Target (live in 1999), dat eerst de koppeling behelsde van RTGS-systemen van de centrale banken. Pas in tweede instantie is er een nieuwe Jean-Michelle Godeffroy ECB 30 31

4 R SE :05 Pagina 32 infrastructuur neergezet (Target2), die in 2008 geheel operationeel zal zijn. Bij SEPA is de situatie wel anders omdat dit zich in het commerciële domein afspeelt. Hier zal de markt ervoor moeten zorgen dat alle lokale infrastructuren zich over tijd transformeren tot enkele grote infrastructuren. 5.Maak gebruik van de lokale centrale banken. Deze instellingen hebben een ruime ervaring met modernisering van betalingsinfrastructuren en onderhouden actief contacten met alle maatschappelijke stakeholders. Lokale centrale banken kunnen daar waar nodig de internationale coördinatie ondersteunen. Dit naast het netwerk van EPC, dat de gehele coördinatie doet voor SEPA. Godeffroy stelt scherp dat SEPA dus een gegeven is. Verder is een mini-sepa niet de juiste uitkomst omdat het instandhouden van deze versnippering niet recht doet aan het concept van de Eurozone. Banken hebben de keus tussen zelf de leiding te nemen over de realisatie of met inmenging van regelgevers. Gerard Hartsink EPC Europese Commissie De Europese Commissie (EC) heeft de afgelopen jaren krachtige taal laten horen (bij monde van Eurocommissaris McCreevy) richting de banken om te komen tot een voortvarende aanpak van SEPA. Continu hangt er de dreiging boven het hoofd van een ingrijpen zoals is gebeurd met de tarifering van het buitenlandse betalingsverkeer. Als eigen huiswerk heeft de EC de ontwikkeling van een New Legal Framework (NLF) voor betalingsverkeer om een einde te maken aan de grote wettelijke verschillen in de diverse landen die momenteel een geïntegreerde betalingsmarkt tegenhouden. Het NLF regelt een aantal prangende zaken zoals: Voorwaarden aan partijen om betalingsdiensten aan te bieden. Valutadagen. Uniforme definitie als basis voor concurrerende dienstverlening door banken. Informatievoorziening over betaaldiensten (eigenschappen, rechten, plichten, prijs). Mobiliteit van cliënten. Het moet voor cliënten makkelijker worden om van bank te verwisselen. Een oplossing is bijvoorbeeld dat de bank alle derden informeert waarmee betaalrelaties bestaan. Banken hebben de keus zelf de leiding te nemen over de realisatie 32

5 R SE :05 Pagina 34 Op 4 en 5 april 2006 organiseren EPCA (European Payments Consulting Association) en Innopay hun 5th International EPCA Conference, dit jaar in Amsterdam. Het thema van de 2006 conferentie is Payment innovation beyond SEPA - How to compete in a SEPA world. De invoering van SEPA (Single Euro Payments Area) wordt gezien als een van de grootste operaties in het Europese bankenland (EU 12) waarbij in sommige scenario's ervan uitgegaan wordt dat de bankrevenuen tot 30 miljard kunnen gaan dalen ten opzichte van de baseline Ook zullen de banken eerst nog zo'n tien tot vijftien miljard euro moeten investeren. Geen leuk vooruitzicht voor de banken Op de aanstaande conferentie is met name ook aandacht voor de kansen van banken en bedrijven ná de invoering van SEPA. Een internationaal pallet aan topsprekers zal die twee dagen zijn visie geven op ontwikkelings- en inrichtingsvraagstukken. Voor meer informatie over programma en deelname ga naar: EPC zich in eerste instantie richt op alleen de Eurozone. Dat SEPA gaat komen staat vast, alleen in welke vorm en exact wanneer is nog te bezien. Eén ding staat vast: los van alle regelgeving, standaardisatie en infrastructuren, zullen er aansprekende proposities voor Europese consumenten en zakelijke klanten beschikbaar moeten komen, wil SEPA uiteindelijk écht gaan gebeuren. Douwe Lycklama à Nijeholt is partner van Innopay ( een adviesorganisatie gespecialiseerd in betalingsverkeer en verwante financiële dienstverlening. Innopay is onderdeel van het EPCA netwerk. Voor direct contact: douwe@innopay.com. Dat SEPA komt staat vast, alleen in welke vorm en exact wanneer is nog te bezien Geschillenregeling. Een uniforme slechting van geschillen binnen de EU zodat kosten en doorlooptijden verminderd kunnen worden. Herroepbaarheid van een betalingsopdracht. Dit betreft opdrachten die door de betaler zijn afgegeven. Momenteel zijn hierover per land grote verschillen. Aansprakelijkheid bij niet of gedeeltelijke uitvoering van betaalopdrachten. Wanneer een betaaldienstverlener de betaling niet volgens opdracht uitvoert, wat zijn dan de gevolgen? Aansprakelijkheid bij niet geautoriseerde transacties. Welke partijen hebben welke rechten en plichten bij fraudegevallen? Kostendeling tussen partijen. Het uniforme gebruik van OUR, BEN en SHARE. Uitvoeringstermijn voor betalingen. Afspraken over de verwerkingstijdslijnen. Incasso s. Harmoniseren van de juridische verschillen in de voorwaarden tussen alle landen. Gegevensbescherming. Ten behoeve van fraudeopsporing en preventie dienen allerhande gegevens te worden vastgelegd en tussen partijen te worden uitgewisseld. De privacywetgeving is hierin uiteraard ook een belangrijke factor. Concreet wordt gesproken over Europese fraudedatabases voor cards. Op 1 december 2005 publiceerde de Europese Commissie haar lang verwachte New Legal Framework (NLF). Als gevolg van het level playing field dat hierdoor ontstaat, zullen naar verwachtingen de prijzen harmoniseren. Sommige landen worden duurder, andere weer goedkoper. Eurocommissaris McCreevy voorziet maatschappelijke besparingen van vijftig tot honderd miljard euro per jaar, waarvan de reductie van het gebruik van cash een aanzienlijk deel zal moeten opleveren. Opvallend is dat het NLF betrekking heeft op alle valuta in de gehele Eurozone, terwijl Harry Smorenberg is zelfstandig adviseur in de 'financial services sector' en actief betrokken bij strategie- en positioneringsvraagstukken alsmede bij concept- en productinnovatie. Voor direct contact: harry@smorenberg.nl. Wat is SEPA en wie zijn de spelers? SEPA staat voor Single Euro Payments Area en zal ervoor zorgen dat burgers en bedrijven in de Eurozone met dezelfde betaalmiddelen (bankrekening, overschrijvingen, automatische incasso en cards) hun betalingen kunnen afhandelen binnen de gehele Eurozone (EU 12). SEPA wordt door de Europese Centrale Bank en het Eurosysteem nagestreefd. Ook de Europese Commissie wil met haar 'New Legal Framework for Payments' een concurrerende interne market voor betalingsverkeer realiseren. Hiermee willen zij een bijdrage leveren aan de realisatie van de 'Lissabon agenda' die ervoor moet zorgen dat Europa een van de meest competitieve economieën ter wereld moet worden per Het 'New Legal Framework' beoogt alle wetgeving voor euro en non-euro betalingen te harmoniseren. De Europese Centrale Bank volgt de ontwikkelingen en voert een pro-sepa beleid. Tevens is de ECB adviseur van de EC. De European Payments Council (EPC) is het besluitvormende orgaan van de Europese banken dat vandaag bestaat uit 64 banken, inclusief enkele verenigingen van banken uit 27 landen. Binnen EPC-verband worden alle activiteiten gecoördineerd die moeten leiden tot de invoering van SEPA in de Eurozone. De planning en resultaten van EPC staan onder continue druk van de EC en ECB. Als het niet snel genoeg gaat naar de zin van de EC, zal er alsnog een verordening komen, net zoals dat in 2001 is gebeurd met de zogenaamde 'Bolkestein' verordening (nr. 2560) over de tarifering van buitenlands betalingsverkeer. Douwe Lycklama Innopay 34 35

SEPA: Interbancai en de Europese P

SEPA: Interbancai en de Europese P SEPA SEPA: Interbancai en de Europese P Six years after the introduction of the euro, the payment landscape in the euro area is still a patchwork of national systems, reciprocally segmented by their specific

Nadere informatie

Grote krachtmeting in bestaan van banken

Grote krachtmeting in bestaan van banken interview SEPA: Grote krachtmeting in bestaan van banken Gerard Hartsink is Senior Executive Vice President bij ABN AMRO en verantwoordelijk voor EU Affairs en Market Infrastuctures. Op het congres spreekt

Nadere informatie

SEPA NL Het programmaplan van Nederlandse banken

SEPA NL Het programmaplan van Nederlandse banken SEPA NL Het programmaplan van Nederlandse banken Simon Lelieveldt 25 november 2005 Wat brengt de toekomst? Ik zie over minder dan 800 dagen. een New Legal Framework.. ik zie ook. EPC-standaarden ik zie

Nadere informatie

Europees overboeken en incasseren

Europees overboeken en incasseren Europees overboeken en incasseren Ir. Simon Lelieveldt e-banking track 10 november 2005 Voorspellen: altijd gevaarlijk..! Ik zie over minder dan 800 dagen. een New Legal Framework.. ik zie ook. EPC-standaarden

Nadere informatie

Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009

Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009 VURORE Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009 1 Overzicht 1. Huidige betaalinfrastructuur 2. Single Euro Payments Area (SEPA) 3. Impact op wezen 2 1. Huidige betaalinfrastructuur

Nadere informatie

SEPA Kansen en bedreigingen voor Click Retail

SEPA Kansen en bedreigingen voor Click Retail SEPA Kansen en bedreigingen voor Click Retail 18 Mei 2010 Paul Koetsier, Capgemini Inhoud Setting the scene Huidige situatie SEPA? Kansen van SEPA voor de Retailer Nu en later 1 Wie van u gebruikt nu al

Nadere informatie

SEPA for mobile. Agenda. Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen?

SEPA for mobile. Agenda. Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen? SEPA for mobile Gijs Boudewijn 24 mei 2012 Agenda Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen? EPC en mobiel: deliverables tot dusver en prioriteiten

Nadere informatie

SEPA Veranderingen voor onderwijsland. 18 Juni 2010 Ernst Kokke, Capgemini

SEPA Veranderingen voor onderwijsland. 18 Juni 2010 Ernst Kokke, Capgemini SEPA Veranderingen voor onderwijsland 18 Juni 2010 Ernst Kokke, Capgemini Inhoud SEPA in een notendop Betalingsverkeer, het basismodel Huidige situatie in Europa Wat is SEPA? Impact van SEPA 1 SEPA in

Nadere informatie

Betalen in SEPA; wat verandert er in Nederland? workshop. Frans van Beers (Stuurgroep SEPA) Detailhandel Nederland Delft, 8 juni 2010

Betalen in SEPA; wat verandert er in Nederland? workshop. Frans van Beers (Stuurgroep SEPA) Detailhandel Nederland Delft, 8 juni 2010 Betalen in SEPA; wat verandert er in Nederland? workshop Frans van Beers (Stuurgroep SEPA) Detailhandel Nederland Delft, 8 juni 2010 scope SEPA veranderingen Huidige betaalmarkt (met huidig rekeningnummer)

Nadere informatie

Invoering SEPA in Nederland

Invoering SEPA in Nederland Invoering SEPA in Nederland Factuurcongres Kennisplatform Administratieve Software 24 april 2012 Gaston Aussems Agenda - Waarom SEPA? - Wat gaat SEPA betekenen? - Hoe migreert Nederland? - Hoe kunnen we

Nadere informatie

FORUM STANDAARDISATIE Aanmelding SEPA

FORUM STANDAARDISATIE Aanmelding SEPA -----Oorspronkelijk bericht----- Van: Survey [mailto:website.open.standaarden@nl] Verzonden: donderdag 11 november 2010 15:47 Aan: Logius Forumstandaardisatie CC: Joris Gresnigt Onderwerp: Formulier Open

Nadere informatie

SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS

SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS Nederland klaar voor IBAN en SEPA? Publieke sector klaar? SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS 1 Agenda - Achtergrond van Single Euro Payments Area (SEPA)

Nadere informatie

Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen

Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen SEPA: betalingsverkeer zonder grenzen In een groot deel van Europa worden de grenzen voor het betalingsverkeer afgeschaft. Er komt één grote Europese

Nadere informatie

SEPA: Gemakkelijk betalen in Europa UNIT4 Multivers Extended. versie 1.0

SEPA: Gemakkelijk betalen in Europa UNIT4 Multivers Extended. versie 1.0 SEPA: Gemakkelijk betalen in Europa UNIT4 Multivers Extended versie 1.0 1. SEPA: Gemakkelijk betalen in Europa SEPA (Single Euro Payments Area) leidt tot harmonisatie van de betaalmarkt binnen de Europese

Nadere informatie

Gerard Hartsink. De elektronische bereikbaarheid van burgers, bedrijven en overheden

Gerard Hartsink. De elektronische bereikbaarheid van burgers, bedrijven en overheden Gerard Hartsink De elektronische bereikbaarheid van burgers, bedrijven en overheden in Europa 138 Inleiding De Europese interne markt voor goederen en diensten biedt burgers, bedrijven en overheidsorganisaties

Nadere informatie

Mohamed Amri. Manager productmanagement

Mohamed Amri. Manager productmanagement 24 mei 2012 Mohamed Amri Manager productmanagement o MKB ers, middelgrote bedrijven: onbekend met SEPA en gevolgen voor eigen organisatie o Gemeenten, MKB ers en middelgrote bedrijven: onvoorbereid

Nadere informatie

Invoering EMV in Nederland (en andere veranderingen in het betalingsverkeer)

Invoering EMV in Nederland (en andere veranderingen in het betalingsverkeer) Invoering EMV in Nederland (en andere veranderingen in het betalingsverkeer) Presentatie voor Detailhandel Nederland 28 augustus 2009 Piet Mallekoote, Algemeen Directeur Currence Voorzitter Afstemgroep

Nadere informatie

Concept Agendapunt: 06 Lijsten met open standaarden Bijlagen: College Standaardisatie

Concept Agendapunt: 06 Lijsten met open standaarden Bijlagen: College Standaardisatie Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 84011 2508 AA Den Haag www.forumstandaardisatie.nl COLLEGE STANDAARDISATIE Concept CS10-05-06C Agendapunt: 06 Lijsten met open

Nadere informatie

Het belang van standaarden in de financiële wereld

Het belang van standaarden in de financiële wereld Het belang van standaarden in de financiële wereld Gerard Hartsink EU Affairs & Market Infrastructures Edu Exchange Nieuwegein, 7 December 2006 Agenda 1. De (betaal)kaartmarkt 2. De visies voor een Europese

Nadere informatie

Stabiliteit in tijden van disruptie

Stabiliteit in tijden van disruptie Stabiliteit in tijden van disruptie Piet Mallekoote Betaalvereniging Nederland 22 September 2016 F I N T E C H B L O C K C H A I N Agenda 1. Betaalvereniging 2. De markt van betalingsverkeer 3. Innovatie

Nadere informatie

Eén Europees betaalgebied op komst

Eén Europees betaalgebied op komst Vanaf 1 januari 2008 zal het betalingsverkeer in Europa veranderen. Niet van de één op de andere dag, zoals toen de euro in 2002 de nationale valuta verving, maar geleidelijk. Vanaf 1 januari 2008 moet

Nadere informatie

SEPA komt er aan! 1 februari 2014. Februari 2013 FJ Dalstra Doest

SEPA komt er aan! 1 februari 2014. Februari 2013 FJ Dalstra Doest SEPA komt er aan! 1 februari 2014 Februari 2013 FJ Dalstra Doest Inleiding Naar aanleiding van de presentatie SEPA komt er aan!, ontvangt u deze hand out. Hierin staan de onderwerpen, die in de presentatie

Nadere informatie

Oranje is Samen ondernemen WELKOM

Oranje is Samen ondernemen WELKOM Oranje is Samen ondernemen WELKOM Juni 2013 Oranje is kansen zien Oranje is ING ING zet zich in voor Ondernemend Nederland. Dit doen we door het bieden van financiële oplossingen en het gemakkelijk maken

Nadere informatie

SEPA: Europa gaat over op IBAN

SEPA: Europa gaat over op IBAN SEPA: Europa gaat over op IBAN Delft, 17 september 2012 Rob Timmers Agenda Waarom SEPA? Wat verandert er voor u? Kansen en uitdagingen van SEPA Tijdlijnen SEPA Waarom SEPA? Lissabon agenda ; Europa wil

Nadere informatie

en de Europese overschrijving

en de Europese overschrijving De Europese overschrijving Inleiding Waarom een nieuwe Europese overschrijving Wat is de Europese overschrijving Wat moet u doen? 1. Verzamel informatie over de Europese overschrijving 2. Benoem een projectleider

Nadere informatie

impact? Uw betalingsverkeer volgens nieuwe standaarden

impact? Uw betalingsverkeer volgens nieuwe standaarden SEPA impact? Uw betalingsverkeer volgens nieuwe standaarden 1 impact scan urgentie wetgeving standaarden overschrijvingen iban incasso erordening impact scan urgentie wetgeving standaarden overschrijvingen

Nadere informatie

Inhoud. p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14

Inhoud. p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14 SEPA 3 Inhoud p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14 Wat is SEPA? Waarom wordt SEPA ingevoerd? Waar wordt SEPA toegepast? Vanaf wanneer wordt SEPA toegepast? Wat verandert er? Wat zijn de gevolgen? SEPA 4 Wat is

Nadere informatie

De migratie naar SEPA

De migratie naar SEPA De migratie naar SEPA De overgang: complex en tijdrovend? Advies: Begin op tijd ING ondersteunt u! Utrecht, 20 november 2012 VAP Themadag 2012 Peter Hardeman Programma Historie Wat gaat er veranderen Overzicht

Nadere informatie

Single Euro Payments Area S PA

Single Euro Payments Area S PA Single Euro Payments Area S PA SEPA 3 Inhoud p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14 Wat is SEPA? Waarom wordt SEPA ingevoerd? Waar wordt SEPA toegepast? Vanaf wanneer wordt SEPA toegepast? Wat verandert er? Wat

Nadere informatie

SEPA Impact & Compliancy Igor Wortel en Jeffry Proost

SEPA Impact & Compliancy Igor Wortel en Jeffry Proost SEPA Impact & Compliancy Igor Wortel en Jeffry Proost www.phalanxes.eu/sepa "Sepa is a hunny jar, everybody wants a spoon" Agenda Introductie SEPA Quiz Gestelde vragen Waar staat SEPA voor & historie De

Nadere informatie

INSTANT PAYMENTS. Het begint met ambitie..en commitment ICT Accountancy Jaarcongres woensdag 31 oktober 2018

INSTANT PAYMENTS. Het begint met ambitie..en commitment ICT Accountancy Jaarcongres woensdag 31 oktober 2018 INSTANT PAYMENTS Het begint met ambitie..en commitment 2015-2019 ICT Accountancy Jaarcongres woensdag 31 oktober 2018 Frans van Beers Betaalvereniging Nederland 31 oktober 2018 1 Instant Payments in het

Nadere informatie

Het belang van standaarden in de financiële wereld

Het belang van standaarden in de financiële wereld Het belang van standaarden in de financiële wereld Gerard Hartsink EU Affairs & Market Infrastructures Edu Exchange Nieuwegein, 7 December 2006 Agenda 1. De (betaal)kaartmarkt 2. De visies voor een Europese

Nadere informatie

Laveren naar sepa: de overgang naar Europese betaalmiddelen in Nederland

Laveren naar sepa: de overgang naar Europese betaalmiddelen in Nederland Laveren naar sepa: de overgang naar Europese betaalmiddelen in Nederland Vanaf 28 januari 2008 zullen consumenten en bedrijven Europees kunnen gaan betalen. Op die datum komen banken in het hele eurogebied

Nadere informatie

Speech Frank Elderson Toekomst Betalingsverkeer 24 juni Dames en heren,

Speech Frank Elderson Toekomst Betalingsverkeer 24 juni Dames en heren, Speech Frank Elderson Toekomst Betalingsverkeer 24 juni 2014 Dames en heren, Hoewel deze bijeenkomst gaat over de toekomst van het betalingsverkeer, neem ik u graag eerst even mee naar het verleden. Want

Nadere informatie

De kosten van het betalingsverkeer met creditcards en internationale debetpassen. Whitepaper Interchange fee en commissie

De kosten van het betalingsverkeer met creditcards en internationale debetpassen. Whitepaper Interchange fee en commissie De kosten van het betalingsverkeer met creditcards en internationale debetpassen Whitepaper Interchange fee en commissie Inhoud Inleiding De kosten van betaalgemak 3 De betrokken partijen Wie doen er mee?

Nadere informatie

Microsoft Dynamics NAV voorbereiden op SEPA en IBAN

Microsoft Dynamics NAV voorbereiden op SEPA en IBAN Microsoft Dynamics NAV voorbereiden op SEPA en IBAN 2012 GAC Business Solutions De Scheper 307 5688 HP Oirschot +31 (0)499 58 28 28 info@gac.nl Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Introductie... 3 2 Wat

Nadere informatie

Bent u al SEPA-proof?

Bent u al SEPA-proof? Bent u al -proof? 2 3 Migreren naar IBAN p 1 februari 2014 is de Single Euro Payments Area () een feit. Met deze afspraak om het betalingsverkeer in 32 Europese landen te harmoniseren en te standaardiseren,

Nadere informatie

SEPA (Single Euro Payments Area)

SEPA (Single Euro Payments Area) SEPA (Single Euro Payments Area) Op weg naar Europees betalen Studiedag KNR 11 Oktober 2012 SEPA: één gezamelijke betaalmarkt vanaf 1 februari 2014 Wat is SEPA? Geen gefragmenteerde betaalmarkten maar

Nadere informatie

Vrijwilligersorganisaties over op IBAN en SEPA. NOV bijeenkomst, Utrecht, 29 januari 2013, Gaston Aussems, Programmabureau SEPA

Vrijwilligersorganisaties over op IBAN en SEPA. NOV bijeenkomst, Utrecht, 29 januari 2013, Gaston Aussems, Programmabureau SEPA Vrijwilligersorganisaties over op IBAN en SEPA NOV bijeenkomst, Utrecht, 29 januari 2013, Gaston Aussems, Programmabureau SEPA Agenda 1. Wat is SEPA? 2. Hoe migreren we in Nederland? 3. Wat betekent SEPA

Nadere informatie

PSD2 Verandering, of toch niet?

PSD2 Verandering, of toch niet? PSD2 Verandering, of toch niet? PSD 2 revolutie of evolutie? De verwachtingen zijn hoog: Stimuleren van innovatie met als doel meer openheid die zorgt voor meer concurrentie en uiteindelijk tot een efficiëntere

Nadere informatie

Titelstijl van model bewerken. Online ontwikkelingen met impact. Gaston Aussems. Jaarcongresaccountant.nl

Titelstijl van model bewerken. Online ontwikkelingen met impact. Gaston Aussems. Jaarcongresaccountant.nl Titelstijl van model bewerken Online ontwikkelingen met impact Gaston Aussems Jaarcongresaccountant.nl Agenda 1 Wat doet een PSP? 2 Ontwikkelingen in betalen 3 Impact op uw klanten 4 Vertaling naar klantrelatie

Nadere informatie

ASSOCIATE DIRECTOR STRATEGIC PARTNERSHIPS

ASSOCIATE DIRECTOR STRATEGIC PARTNERSHIPS #VACATURE ASSOCIATE DIRECTOR STRATEGIC PARTNERSHIPS De Associate Director Strategic Partnerships krijgt de vrijheid en ruimte om high-impact partnerships op te zetten. Dit is een kans om de digitalisering

Nadere informatie

Europees betalen: wat staat ons te wachten

Europees betalen: wat staat ons te wachten Europees betalen: wat staat ons te wachten 22 november 2007 Ir. Simon Lelieveldt Nederlandse Vereniging van Banken 1 Trends en ontwikkelingen Internationalisering Klantvraag Economische groei rentestand

Nadere informatie

Bijdrage Ineke Bussemaker

Bijdrage Ineke Bussemaker Bijdrage Ineke Bussemaker Overgang naar SEPA Samenwerking tussen bedrijven en banken Ineke Bussemaker voorzitter Stuurgroep SEPA 6 december 2012 Migratie naar SEPA nog weinig tijd Einddatum: 1-2-2014 Wat

Nadere informatie

Tarifering van de verwerking van transacties met betaalpassen en creditcards

Tarifering van de verwerking van transacties met betaalpassen en creditcards Tarifering van de verwerking van transacties met betaalpassen en creditcards De Interchange Fee Regulation is een wetgeving vanuit de EU (Verordening (EU) 2015/751), waar elke issuer en acquirer die gevestigd

Nadere informatie

Klaar voor SEPA in 6 stappen

Klaar voor SEPA in 6 stappen Klaar voor SEPA in 6 stappen Congres Financial Systems 6 juni 2012 Gaston Aussems SEPA harmoniseert de interne betaalmarkt - Logische voltooiing Euro markt - Naast uniforme munt en betaalkaart ook uniform

Nadere informatie

Kabinetsreactie op het groenboek Naar een geïntegreerde Europese markt voor kaartinternet- en mobiele betalingen

Kabinetsreactie op het groenboek Naar een geïntegreerde Europese markt voor kaartinternet- en mobiele betalingen Kabinetsreactie op het groenboek Naar een geïntegreerde Europese markt voor kaartinternet- en mobiele betalingen Inleiding De Europese Commissie heeft in januari 2012 een groenboek gepubliceerd over het

Nadere informatie

Betalingsverkeer over op IBAN en SEPA

Betalingsverkeer over op IBAN en SEPA Betalingsverkeer over op IBAN en SEPA ICT Accountancy congres Hoevelaken, 19 maart 2013 Gaston Aussems Agenda 1. Wat is SEPA? 2. Hoe migreren we in Nederland? 3. Wat is de impact van SEPA? 4. Wat zijn

Nadere informatie

SEPA: Europa gaat over op IBAN

SEPA: Europa gaat over op IBAN Aspect ICT, 13 en 26 september 2012 SEPA: Europa gaat over op IBAN Handelsstraat 4, 3371 XC Hardinxveld-Giessendam www.aspect-ict.nl, info@aspect-ict.nl Waarom SEPA? Lissabon agenda ; Europa wil de meest

Nadere informatie

Frans van Beers Stuurgroep SEPA Platform Administratieve Software Maarssen, 28 september 2010

Frans van Beers Stuurgroep SEPA Platform Administratieve Software Maarssen, 28 september 2010 SEPA status update Frans van Beers Stuurgroep SEPA Platform Administratieve Software Maarssen, 28 september 2010 Overgang naar SEPA is onvermijdelijk 2004 2006: Europese Commissie vind één infrastructuur

Nadere informatie

Elektronisch betalen en factureren

Elektronisch betalen en factureren Elektronisch betalen en factureren Doel: Inzicht krijgen in recente ontwikkelingen en mogelijkheden in het elektronisch betalingsverkeer in Nederland en België Lees onderstaande managementsamenvattingen

Nadere informatie

- Doorgest.: Ledenbrief Wat betekent de komst van SEPA voor gemeenten

- Doorgest.: Ledenbrief Wat betekent de komst van SEPA voor gemeenten pagina l van 2 zeist@zeist.nl - Doorgest.: Ledenbrief Wat betekent de komst van SEPA voor gemeenten Van: Aan: Datum: Onderwerp: Bijlagen: Tanja Knopperts zeist@zeist.nl 18-2-2010 11:41 Doorgest. : Ledenbrief

Nadere informatie

STRATAEGOS CONSULTING

STRATAEGOS CONSULTING STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.

Nadere informatie

Single Euro Payments Area. Gevolgen invoering IBAN voor uitwisseling van SWIFT, KAS Mailbox en fysieke berichten van en naar KAS BANK

Single Euro Payments Area. Gevolgen invoering IBAN voor uitwisseling van SWIFT, KAS Mailbox en fysieke berichten van en naar KAS BANK Single Euro Payments Area Gevolgen invoering IBAN voor uitwisseling van SWIFT, KAS Mailbox en fysieke berichten van en naar KAS BANK 1 2 In deze brochure informeren wij u in hoofdlijnen over de gevolgen

Nadere informatie

Uw betalingen zijn in goede handen bij PaySquare

Uw betalingen zijn in goede handen bij PaySquare Uw betalingen zijn in goede handen bij PaySquare Als ondernemer maakt u het uw klanten graag makkelijk. Wilt u uw klanten in staat stellen om iedere aankoop snel, gemakkelijk en veilig te betalen, dan

Nadere informatie

Betalen in het eurogebied: nog niet alle wensen vervuld

Betalen in het eurogebied: nog niet alle wensen vervuld ers zijn over het algemeen positief over de bestaande betaalmogelijkheden, maar toch betaalt men in of naar het buitenland niet altijd zoals men zou willen. Zo is de tevredenheid over de acceptatie van

Nadere informatie

Robert der Kinderen Commercieel Directeur AcceptEmail B.V. AcceptEmail B.V. 2013

Robert der Kinderen Commercieel Directeur AcceptEmail B.V. AcceptEmail B.V. 2013 Robert der Kinderen Commercieel Directeur AcceptEmail B.V. AcceptEmail B.V. 2013 Betalen in de e-commerce wereld Veranderingen door SEPA Impact op webshops Elektronisch machtigen INTRODUCTIE SERVICE PORTFOLIO

Nadere informatie

SEPA: Europees betalen

SEPA: Europees betalen SEPA: Europees betalen Exportclub Groningen, Veendam 03-10-2012. Stad en Midden Groningen Programma Stukje historie, waarom SEPA? SEPA nu Stad en Midden Groningen Europese integratie 1951 EGKS (Frankrijk

Nadere informatie

Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden

Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden STUDIEDAG Projectmatig werken in lokale overheden LEUVEN 27 oktober 2011 Projectmatig werken in de lokale sector Katlijn Perneel, Partner, ParFinis Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden 1 Inhoud

Nadere informatie

Make strategy work! PPI: the next generation. Schiphol, 27 juni 2012. Hoe zorgt de PPI voor een fundamentele verandering in de markt?

Make strategy work! PPI: the next generation. Schiphol, 27 juni 2012. Hoe zorgt de PPI voor een fundamentele verandering in de markt? Schiphol, 27 juni 2012 Make strategy work! PPI: the next generation Frans Liem Partner IG&H Consulting Hoe zorgt de PPI voor een fundamentele verandering in de markt? IG&H Consulting & Interim PPI, de

Nadere informatie

Het klikt tussen Venice en Isabel 6

Het klikt tussen Venice en Isabel 6 Het klikt tussen Venice en Isabel 6 Woensdag 8 september 2010 Brugge Copyright - Isabel 2006 All rights reserved. ZOOMIT is a registered trademark by Isabel NV/SA Agenda Wie is Isabel? Uw uitdagingen als

Nadere informatie

www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur

www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur Efficiëntie Meegaan met de tijd Mobiliteit De markt verandert evenals onze manier van werken. Het leven wordt mobieler en we

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie

SEPA. Presentatie voor Round Table ISACA NL. Bas Peeters Equens SE 6 oktober 2008

SEPA. Presentatie voor Round Table ISACA NL. Bas Peeters Equens SE 6 oktober 2008 SEPA Presentatie voor Round Table ISACA NL Bas Peeters Equens SE 6 oktober 2008 Programma Introductie Wat is SEPA, hoe is het ontstaan? Wie zijn de stakeholders, wat is de vorm? Status en toekomst Vragen

Nadere informatie

SEPA Direct Debit De domiciliëring binnen een eengemaakte ruimte voor betalingen in Europa 1 februari 2014

SEPA Direct Debit De domiciliëring binnen een eengemaakte ruimte voor betalingen in Europa 1 februari 2014 SEPA Direct Debit De domiciliëring binnen een eengemaakte ruimte voor betalingen in Europa 1 februari 2014 INHOUD 1. DE SEPA-DOMICILIËRINGEN 2. DE DOMICILIËRINGEN EN SEPA 3. WERKING VAN DE EUROPESE DOMICILIËRING

Nadere informatie

De impact van de Payment Services Directive

De impact van de Payment Services Directive De impact van de Payment Services Directive 3 juli 2007 Ir. Simon Lelieveldt Nederlandse Vereniging van Banken 1 Payment Services Directive Is een Europese richtlijn, die uiterlijk 1.11.2009 in de wet

Nadere informatie

doel bereikt zelfsturing inrichten veiligheid fundament Behoeftepiramide van een "Social Business"

doel bereikt zelfsturing inrichten veiligheid fundament Behoeftepiramide van een Social Business Behoeftepiramide van een "" (Naar analogie piramide van Maslow) Maslow rangschikte de volgens hem universele behoeften van de mens in een hiërarchie. Volgens zijn theorie zou de mens pas streven naar bevrediging

Nadere informatie

Betalingen accepteren via PaySquare. Uw betalingen in goede handen

Betalingen accepteren via PaySquare. Uw betalingen in goede handen Betalingen accepteren via PaySquare Uw betalingen in goede handen Veilig betalingsverkeer Maak het uw klanten gemakkelijk Betalingen met betaalkaarten zijn veilig, kostenbesparend en omzetverhogend. Wilt

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1375 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter

Nadere informatie

dutch building better//energy markets

dutch building better//energy markets building better//energy markets Alliander versnelling van de energietransitie Opzetten van een nieuwe dienst in een zelfstandige BV; inbrengen van gewenst ondernemerschap Vertalen van mogelijkheden nieuwe

Nadere informatie

Scoren met SEPA! Inleiding 1. Wat is SEPA?

Scoren met SEPA! Inleiding 1. Wat is SEPA? Scoren met SEPA! Speech van Jacqueline Rijsdijk Directeur Divisie Betalingsverkeer & voorzitter van de Afstemgroep SEPA Nederland t.g.v. Kick off SEPA Platform voor de Publieke Sector, 16 juni 2008 -Alleen

Nadere informatie

Tarifering van de verwerking van transacties met betaalpassen en creditcards

Tarifering van de verwerking van transacties met betaalpassen en creditcards Tarifering van de verwerking van transacties met betaalpassen en creditcards De Interchange Fee Regulation is een wetgeving vanuit de EU (Verordening (EU) 2015/751), waar elke issuer en acquirer die gevestigd

Nadere informatie

Meer Control met minder Instrumentarium?

Meer Control met minder Instrumentarium? financiële specialisten voor de non-profit www.jeconsultancy.nl Meer Control met minder Instrumentarium? Verslag van de workshop tijdens het Voorjaarscongres op dinsdag 20 mei in Apeldoorn JE Consultancy

Nadere informatie

Kostprijs van een zichtrekening in België Analyse voor de periode 2008 tot 2011

Kostprijs van een zichtrekening in België Analyse voor de periode 2008 tot 2011 Kostprijs van een zichtrekening in België Analyse voor de periode 2008 tot 2011 1 2 De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en Inhoud 1. Achtergrond

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst VFI. P.M. Mallekoote Algemeen Directeur Currence. Den Haag, 8 april 2008

Voorlichtingsbijeenkomst VFI. P.M. Mallekoote Algemeen Directeur Currence. Den Haag, 8 april 2008 Introductie ideal Voorlichtingsbijeenkomst VFI P.M. Mallekoote Algemeen Directeur Currence Den Haag, 8 april 2008 Agenda Achtergrond Currence Wat is ideal? Het succes van ideal in Nederland Naar een Europese

Nadere informatie

Parallelsesssie "Lean bij Aon Nederland"

Parallelsesssie Lean bij Aon Nederland Parallelsesssie "Lean bij Aon Nederland" Lean succesvol implementeren zonder grootscheeps veranderprogramma!! Peter Dijkstra, Senior Business Consultant, @PDleanAon Rob de Bruin, Managing Director Afdeling

Nadere informatie

Interchange (afwikkelingsvergoeding)

Interchange (afwikkelingsvergoeding) Inhoudsopgave 1. Wat is interchange? 2. Wat zijn scheme fees? 3. Wat is de Interchange ++ prijsstructuur? 4. Wat verandert er? 5. Zijn er uitzonderingen? 6. Waar kan ik meer informatie vinden? Page 1 of

Nadere informatie

FinTech en digitale economie Over bruggen en bierviltjes

FinTech en digitale economie Over bruggen en bierviltjes FinTech en digitale economie Over bruggen en bierviltjes Douwe Lycklama 9 juni 2016 tomorrow s transactions today Innovatie experts op gebied van betalen, digitale identiteiten en e- business Innopay:

Nadere informatie

uitbesteden Zonder gedoe Zo haalt u uw taakstelling

uitbesteden Zonder gedoe Zo haalt u uw taakstelling uitbesteden Zonder gedoe Zo haalt u uw taakstelling Welke bedrijfsvoeringstaken kunt u het beste zelf doen? Waar kunt u beter samen werken? Waar is de markt beter en wat vraagt dit allemaal van de achterblijvende

Nadere informatie

SEPA in Nederland Migratie en belang ICT sector. Gaston Aussems

SEPA in Nederland Migratie en belang ICT sector. Gaston Aussems SEPA in Nederland Migratie en belang ICT sector Gaston Aussems Agenda - SEPA in Nederland - Nationaal Forum voor SEPA-migratie - Nationaal SEPA-migratie plan - Hoe bereiken we een soepele en efficiënte

Nadere informatie

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE De wereld van vandaag wordt gekenmerkt door de snelle ontwikkeling van nieuwe technologieën en disruptieve marktomstandigheden. Deze ontwikkelingen hebben verregaande gevolgen

Nadere informatie

CORPORATE DEVELOPMENT MANAGER

CORPORATE DEVELOPMENT MANAGER Digital Consulting Exit #VACATURE CORPORATE DEVELOPMENT MANAGER Als rechterhand van de bol.com CEO krijgt de Corporate Development Manager een ongekend inzicht in alle aspecten van Nederlands meest succesvolle

Nadere informatie

Vragen van het Kamerlid Crone (PvdA)

Vragen van het Kamerlid Crone (PvdA) Directie Financiële Markten Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Datum Uw brief (Kenmerk) Ons kenmerk 22 december 2006 FM 2006-02950 U Onderwerp Kamervragen

Nadere informatie

Vindplaats: Bb 2009, 58 Bijgewerkt tot: 19-11-2009 Auteur: Mr. E.P.M. Joosen [*]

Vindplaats: Bb 2009, 58 Bijgewerkt tot: 19-11-2009 Auteur: Mr. E.P.M. Joosen [*] Bedrijfsjuridische berichten, Nieuwe regelgeving betaaldiensten Vindplaats: Bb 2009, 58 Bijgewerkt tot: 19-11-2009 Auteur: Mr. E.P.M. Joosen [*] Wetingang: Boek 7 BW art. 514 t/m art. 7.551; Wft art. 4.25b;

Nadere informatie

Veranderingen voor directe aanlevering door SEPA

Veranderingen voor directe aanlevering door SEPA Veranderingen voor directe aanlevering door SEPA Voor bedrijven die betaalopdrachten direct naar Equens sturen in plaats van naar hun eigen bank Februari 2013 Versie 1.0 Eén Europese betaalmarkt Europa

Nadere informatie

SEPA Credit Transfer Codewoorden SALA, INTC en TREA. Versie November 2013. ing.be/sepa

SEPA Credit Transfer Codewoorden SALA, INTC en TREA. Versie November 2013. ing.be/sepa Financial Supply Chain SEPA SEPA Credit Transfer Codewoorden SALA, INTC en TREA Versie November 2013 ing.be/sepa 1. INTRODUCTIE 3 2. HOOFDKENMERKEN 4 2.1. Algemene informatie 4 2.2. Kenmerken per codewoord

Nadere informatie

DE AFDELING STRATEGIE MANAGEMENT VAN STRATEGIE NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM

DE AFDELING STRATEGIE MANAGEMENT VAN STRATEGIE NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM DE AFDELING MANAGEMENT VAN NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM VERANDERING CRUCIAAL IN TURBULENTE OMGEVINGEN 1 Bedrijfstakken worden continue verstoord door start-ups, nieuwe technologieën, veranderde consumenten

Nadere informatie

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013 Strategische review 2013-2017 14 mei 2013 Samenvatting Duidelijke keuze voor positionering als gespecialiseerde, onafhankelijke wealth manager Ons doel is behoud en opbouw van vermogen voor klanten Wij

Nadere informatie

Overgaan naar SEPA. Hoe ondersteunen wij onze relaties. 2012 Exact

Overgaan naar SEPA. Hoe ondersteunen wij onze relaties. 2012 Exact Overgaan naar SEPA Hoe ondersteunen wij onze relaties Gestart met SEPA? Planning juni 2012 NFS Gestart met SEPA? SEPA Migratie Traject De website van uw bank www.rabobank.nl www.abnamro.nl www.ing.nl www.overopiban.nl/impactcheck

Nadere informatie

Denken in processen. Peter Matthijssen. Business Model Innovation. Business Process Management. Lean Management. Enterprise Architecture

Denken in processen. Peter Matthijssen. Business Model Innovation. Business Process Management. Lean Management. Enterprise Architecture Denken in processen Peter Matthijssen Introductie BiZZdesign Consultancy Training Tools Best practices Business Model Innovation Business Process Management Lean Management Enterprise Architecture Wereldwijd

Nadere informatie

Makkelijk over op IBAN en SEPA Uden, 10 april 2013

Makkelijk over op IBAN en SEPA Uden, 10 april 2013 Makkelijk over op IBAN en SEPA Uden, 10 april 2013 Rabobank helpt u graag op weg Agenda De achtergrond van SEPA Wat verandert er met SEPA? Wat betekent SEPA voor verenigingen en stichtingen? De Rabobank

Nadere informatie

Over op IBAN en SEPA Wat betekent dat voor uw organisatie? Wij zijn uw bank.

Over op IBAN en SEPA Wat betekent dat voor uw organisatie? Wij zijn uw bank. Over op IBAN en SEPA Wat betekent dat voor uw organisatie? Wij zijn uw bank. 1 Over op IBAN en SEPA Op dezelfde manier betalen in heel Europa, dat is het doel van SEPA (Single Euro Payments Area). Vanaf

Nadere informatie

NIMA B EXAMEN BUSINESS MARKETING ONDERDEEL B JANUARI 2016 VRAGEN EN ANTWOORDINDICATIES NIMA B BUSINESS MARKETING ONDERDEEL 1 (CASE)

NIMA B EXAMEN BUSINESS MARKETING ONDERDEEL B JANUARI 2016 VRAGEN EN ANTWOORDINDICATIES NIMA B BUSINESS MARKETING ONDERDEEL 1 (CASE) VRAGEN EN ANTWOORDINDICATIES NIMA B BUSINESS MARKETING ONDERDEEL 1 (CASE) 26 JANUARI 2016 1 Vragen bij de case WINTECH..GESTRAND IN HET ZICHT VAN DE HAVEN? (totaal 90 punten) Vraag 1 (20 punten) a. Bereken

Nadere informatie

Prof. Eddy Wymeersch. Financieel Forum O.Vl.

Prof. Eddy Wymeersch. Financieel Forum O.Vl. Prof. Eddy Wymeersch De crisis heeft verschillende landen tot institutionele hervormingen aangezet VK: Splitsing van de FSA: prudentieel naar Bank of England Duitsland: nog onbeslist, na initiële aankondiging

Nadere informatie

Bantopa Terreinverkenning

Bantopa Terreinverkenning Bantopa Terreinverkenning Het verwerven en uitwerken van gezamenlijke inzichten Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking

Nadere informatie

Directeur Triodos Bank: Privacy wordt dit jaar een groot thema Marco Visser 16 februari Een nieuwe Privacywet in 2018: kansen en uitdagingen

Directeur Triodos Bank: Privacy wordt dit jaar een groot thema Marco Visser 16 februari Een nieuwe Privacywet in 2018: kansen en uitdagingen EUROFORUM BIG DATA IN DE FINANCIELE SECTOR Een nieuwe Privacywet in 2018: kansen en uitdagingen Prof. mr. G-J. (Gerrit-Jan) ZWENNE Amsterdam 16 maart 2017 Directeur Triodos Bank: Privacy wordt dit jaar

Nadere informatie

STRATEGIE IMPLEMENTATIE SUCCESFACTOREN

STRATEGIE IMPLEMENTATIE SUCCESFACTOREN STRATEGIE IMPLEMENTATIE FACTOREN 9 FACTOREN VOOR STRATEGIE IMPLEMENTATIE STRATAEGOS.COM STRATEGIE IMPLEMENTATIE ALS CONCURRENTIEVOORDEEL 1 2 3 4 5 Om succesvol te zijn en blijven moeten organisaties hun

Nadere informatie