Nieuwsbrief Spanje en Portugal Nummer 5/2013

Transcriptie

1 Nummer 5/2013 Nieuwsbrief Spanje en Portugal Nummer 5/2013 Berichten op het gebied van landbouw, natuur en voedselkwaliteit uit Spanje en Portugal Inhoud LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN MARKT- EN HANDELSAANGELEGENHEDEN AKKER- EN TUINBOUW VEEHOUDERIJ EN ZUIVEL VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN VETERINAIRE AANGELEGENHEDEN BIOTECHNOLOGIE DIVERSEN LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN Spanje: Spanje moet 6,6 mln euro teruggeven vanwege onregelmatigheden bij landbouwuitgaven Vijftien EU-lidstaten moeten in totaal 180 mln euro terugbetalen vanwege onrechtmatige GLB-uitgaven. Het gaat in de belangrijkste gevallen om het Verenigd Koninkrijk (60 mln), Polen (40 mln), Italië (13 mln) en Denemarken (11,4 mln euro). Spanje moet 6,6 mln euro terugbetalen. Hiervan heeft 5,3 mln betrekking op tekortkomingen in het sanctiesysteem en op het ontbreken van enkele agromilieu maatregelen. De rest van het bedrag is toe te schrijven aan onregelmatigheden bij de uitgaven voor plattelandsontwikkeling. MARKT- EN HANDELSAANGELEGENHEDEN Spanje: Wijnverkoop in Spanje daalde 4% in 2012 Volgens een studie gepubliceerd door DBK is in 2012 de binnenlandse wijnverkoop met 4%, gedaald tot mln euro, een daling die gecompenseerd werd door een toename van de export. De buitenlandse verkoop steeg met 11%, met Duitsland en het Verenigd Koninkrijk als belangrijkste landen van bestemming. De export compenseerde de verslechtering van de interne markt, met een totale verkoopstijging van 3,3% als resultaat. DBK verwacht tevens voor 2013 in Spanje een daling van de verkoop tussen de 2% en 3%. Met betrekking tot de export

2 verkoop tussen de 2% en 3%. Met betrekking tot de export wordt verwacht dat deze met ongeveer 8% zal blijven groeien dit jaar, tot miljoen euro. Spanje: MERCADONA doet concurrenten vervagen met even groot marktaandeel als Eroski, DIA en Carrefour samen Het marktaandeel van Mercadona is momenteel 21,8% en volgens de gegevens van het Kantar Worldpanel bijna even groot als dat van Carrefour Group (8,3%), DIA (7,9%) en Eroski-Caprabo (6,4%) tezamen. In 2012 bedroeg het aandeel van deze vier supermarktketens, inclusief de Auchan-groep, 47,8%. Al deze ketens zetten in op witte merken die, volgens de gegevens van Nielsen, in 2012 een record marktaandeel van 43,5% bereikten, dit terwijl het Europese gemiddelde op 35,6% ligt. Bovendien kiezen deze ketens voor het supermarktformat ten opzichte van de traditionele winkel, die tijdens de crisis aan belang heeft ingeboet evenals de hypermarkt. Nieuw is dat grootwinkelbedrijven terrein winnen bij de verkoop van verse producten, een segment dat tot voor kort voornamelijk in handen was van speciaalzaken. Spanje: 3,7 mln. winst voor Mercabarna in 2012 Zoals blijkt uit het Jaarverslag van 2012, betrof de winst van Mercabarna 3,76 mln euro, 7% minder dan die van het jaar daarvoor, als gevolg van de huidige economische situatie van het land. De bedrijven in de zone met complementaire activiteiten (ZAC) vertoonden betere prestaties. In deze zone zijn 350 bedrijven gevestigd die gespecialiseerd zijn in de verwerking, verpakking en distributie van levensmiddelen, verkoopcentrales van grote distributieketens, logistieke diensten, etc. Bij de centrale groothandelsmarkten voor groenten, fruit en vis en de Mercabarna-voor bloemen was de afname in consumptie voelbaar door een omzetdaling van respectievelijk 7,4%, 7% en 8,5%. In het slachthuis daalde het aantal geslachte dieren met 14% vergeleken met Spanje: Carrefour in Spanje draait verlies en wijt dit aan de stijging van de verbruiksbelastingen De ernstige economische crisis die het land doormaakt en de daaruit voortvloeiende consumptieafname heeft ongekende gevolgen gehad. Carrefour, op Mercadona na, de grootste supermarktketen, kwam voor het eerst in de rode cijfers. In 2012 had het bedrijf, na belasting, een verlies van 21,7 mln euro, vergeleken met een winst het jaar daarvoor van 99,1 mln. Carrefour geeft aan dat de "sterke fiscale aanpassingen duidelijk een algemene consumptiedaling veroorzaakt hebben ". Spanje: De douane van Lleida breidt haar diensten uit Dankzij een akkoord tussen de nationale autoriteiten en de sectorale organisatie Afrucat, is er een versterking op de werkvloer van de douane van Lleida, Edullesa. Sinds 1 juli is hierdoor sprake van een uitbreiding van haar werktijden. Een van de belangrijkste redenen voor deze maatregel is de toename van export naar derde landen vanuit Edullesa. Werd in 2007, volgens gegevens van Afrucat, nog 21% van de appels naar derde landen geëxporteerd, lag dit in 2011 rond de 35%. In het geval van peren is dit gestegen van 12% in 2007 naar 31% in Verder werd er 27% van de perziken in 2011 en 23% van de nectarines eveneens buiten de EU geëxporteerd tegen 12% in 2007.

3 De totale fruitexport naar derde landen vanuit Edullesa is in juli 2013 ten opzichte van dezelfde maand in 2012 gestegen met 148%. Van het geëxporteerde fruit gaat 70% naar Rusland. Portugal: Yoghurtfabriek Danone verkocht Het Amerikaanse Schreiber Foods heeft de fabriek van Danone te Castelo Branco overgenomen. In de praktijk betekent dit dat de zuivelfabriek naast het merk Danone ook voor andere merken zal gaan produceren. Daarnaast wil Schreiber Foods de productiecapaciteit verhogen, die heden 110 duizend ton is. Vooralsnog zullen alle 110 medewerkers aanblijven. Naast de fabriek in Portugal heeft het bedrijf ook Danonefabrieken overgenomen in Bulgarije en de Tsjechische Republiek. AKKER- EN TUINBOUW Spanje: Herstel sperziebonenteelt in Almeria Na reeds een stijging van 77% in het voorgaande seizoen is volgens cijfers van het Andalusisch Bestuur de sperziebonenoogst in het seizoen september 2012-juni 2013, wederom toegenomen, en wel met 14% tot een totaal volume van ton. Almeria wint zo terrein terug op concurrerende landen, vooral Marokko, dat van de situatie profiteerde toen Andalusie zich toelegde op de massaproductie van tomaat, paprika, courgette en komkommer als formule om meer geld te verdienen met de productie van meer en meer kilo s. Na een aantal jaren bleek echter dat deze strategie zonder enige planning niet werkte, waardoor de tuinbouwsector in Almería de sperzieboonteelt weer oppakt, samenvallend met de crisis die Spanje doormaakt. De sperzieboon behoeft weinig specialisatie, maar de arbeidskosten zijn redelijk hoog (0,80 /kg). In geval van familiebedrijven is de teelt echter dankzij loonkostenbesparing wel voldoende winstgevend. Aan het einde van de huidige campagne bedroeg de productiewaarde 38 mln euro, 18,2% meer dan bij de vorige. Momenteel beslaat de sperciebonenteelt hectare. Spanje: Zaaigoed, meststoffen en kunststoffen zijn de duurste uitgangmaterialen voor de kweker Per jaar besteedt een Almeriaanse tuinder meer dan euro per hectare aan onder andere zaden, plantmateriaal en meststoffen, als blijkt uit gegevens gepresenteerd door de Fundación Cajamar met betrekking tot de groenten- en fruitcampagne 2011/2012. Het minst wordt uitgegeven aan de biologische bestrijding, die 800 betreft. Aan de andere kant, wat betreft de afschrijving van de kosten, zijn de hoogste kosten die van broeikassen en kunststoffen, naar verondersteld wordt is dit meer dan voor ieder kweker. De totale jaarlijkse uitgaven per hectare bedragen ongeveer euro. Portugal: Maïsproductie stijgt De maïsproductie is de laatste 2 jaar met 50% gestegen. Dit is ook wel nodig omdat het land 70% van de maïs importeerde en slechts 30% zelfvoorzienend was. Vooral in de regio s van Lisboa en Vale do Tejo en Alentejo is deze stijging merkbaar. In de regio Lisboa e Vale do Tejo wordt vooral maïs gezaaid in gebieden waar dit vroeger ook al werd gedaan. In Alentejo betreft het voornamelijk het irrigatiegebied rondom het Alqueva-waterbassin, waar de productie van dit gewas met 70% is gestegen, van ha

4 naar hectare. Tevens is in Ferreira do Alentejo de grootste drooginstallatie voor maïs geopend met een capaciteit voor het drogen van ton p/dag en voor de opslag van ton. VEEHOUDERIJ EN ZUIVEL Spanje: Kaasmarkt verhoogt omzet met 2,2% De kaasmarkt registreerde een omzetgroei van 2,2% in 2012, tot een bedrag van 1.389,9 mln euro, volgens gegevens van het SymphonyIRI. Ook het volume nam met 2,1% toe tot 203,24 mln ton. Deze groei was toe te schrijven aan kaas in plakjes, met een omzetstijging van 4,3% (281,2 mln euro), geraspte kaas, met een verhoging van 5,6% (183,2 mln euro) en nationale kazen, met een toename van 1,5% (300,4 mln euro). Verse kazen lieten daarentegen een omzetdaling van 7,1% zien en een afname van 5,3%. Binnen deze vijf hoofdcategorieën werden de witte merken het meest verkocht, met een marktaandeel variërend van 30 tot 50%. VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN Spanje: Bierconsumptie daalde met 1,5% in 2012 In het jaarrapport gepresenteerd door de sectororganisatie werd aangetoond dat de bierconsumptie 1,5% was gedaald, tot 47,5 liter per inwoner. Dit is tien liter minder dan tien jaar geleden, hetgeen een cumulatieve daling van 21% over zes jaar betekent. De behaalde omzet kwam op circa 3 mld euro, 6,6% minder dan in Deze daling werd veroorzaakt door de afname van de consumptie buitenshuis. Er werd 33 mln hl geproduceerd en 32,2 mln hl geconsumeerd, beide 2% minder. Spanje behoudt zijn vierde plaats op de lijst van Europese producenten, na Duitsland, Nederland en Polen. De export nam met 25% aanzienlijk toe en kwam op 1,2 mln hl. Portugal: Vervalste olijfolie op de markt De consumentenbond (DECO) en de Portugese Autoriteit voor de Voedselveiligheid en Economie (ASAE) zijn vervalste olijfolie op het spoor gekomen. DECO heeft 25 testen laten uitvoeren van willekeurige merken olijfolie waaruit bleek dat er vijf merken de regels aan hun laars hebben gelapt. Één (prijzig) merk gebruikte andere, niet afkomstig van olijven, geraffineerde plantaardige oliën en de overige vier noemde hun olijfolie extra virgine terwijl het in werkelijkheid virgine olijfolie betrof. Ook de ASAE heeft dit jaar een 46-tal controles uitgevoerd en ook hier bleken zes merken het niet zo nauw te nemen met de regels. Het betrof de etikettering, wat weliswaar geen risico voor de volksgezondheid vormt maar wel fraude is.

5 VETERINAIRE AANGELEGENHEDEN Spanje: Verspreidingsrisico van rundertuberculose in Extremadura In Extremadura neemt rundertuberculose toe als gevolg van overbevolking van wilde soorten die de ziekte overbrengen, zoals wilde zwijnen, herten en damherten. Dit betekent een probleem voor veehouders in gebieden waar het vee samen met deze dieren verblijft. Het risico van besmetting tussen groot wild en veeteelt kwam tot een dergelijke mate dat de regionale regering om deze reden een stop op deze jacht afkondigde. Extremadura en Castilla y León (vooral Salamanca) zijn de enige regio's van het land waar tuberculose toeneemt, zonder dat het slachten van vee en de saneringscampagnes hebben geholpen het uit te roeien. Spanje: Vijf Spaanse regio's zijn officieel vrij verklaard van schapen-en geitenbrucellose en vier van runderbrucellose De Europese Commissie heeft de regio's Asturias, Cantabria, Castilië en Leon, Galicië en Baskenland officieel vrij verklaard van schapen-en geitenbrucellose. Tevens werd gepubliceerd dat de Balearen, La Rioja, Murcia en Baskenland vrij van runderbrucellose worden beschouwd. BIOTECHNOLOGIE Spanje: Effectiever beton uit asresten verbrande biomassa van olijfboom In een artikel dat gepubliceerd is door het tijdschrift Bouw en Bouwmaterialen, presenteert een groep onderzoekers van de Universiteit van Granada een zelf compacterend beton gemaakt van de asresten van de verbranding van de biomassa van olijfbomen. Dit beton vertoont enorme voordelen ten opzichte van het conventionele beton. Dankzij de bevordering van hernieuwbare energie is er sprake van intensiever gebruik van energie uit biomassa, met aanzienlijke voordelen voor het milieu. Echter, bij verbranding van biomassa ontstaan bijproducten zoals asresten die als afval moeten worden verwerkt. Door toename van asresten is het noodzakelijk om naar alternatieven te zoeken, waaronder in de bouwsector. DIVERSEN Spanje: 79% stijging in verzoeken jongeren voor toetreding agrarische sector jongeren hebben in 2012 steun gevraagd voor toetreding tot de agrarische sector, hetgeen een toename betekent van 79% ten opzichte van het gemiddelde over de laatste vier campagnes, als blijkt uit een rapport van de agrarische organisatie COAG. In absolute termen springen Extremadura met verzoeken en Castilla y León met eruit. De jongeren die op zoek zijn naar een alternatief in de agrarische sector zijn veelal kinderen of kleinkinderen van landbouwers die werkzaam zijn in andere sectoren, voornamelijk in de bouw. Volgens de secretaris-generaal van de COAG, is "slechts 5% van de landbouwers jonger dan 35 jaar, tegen 56% die

6 van de landbouwers jonger dan 35 jaar, tegen 56% die ouder is dan 55 jaar". Spanje: Spaanse gastronomie trok 5,6 mln toeristen in 2012 Dit cijfer betekent een toename van 4,25% ten opzichte van 2011, volgens gegevens van Turespaña. Deze culinaire toeristen gaven in totaal mln euro uit, 10.1% meer dan in het voorgaande jaar. Eveneens stegen de gemiddelde uitgaven aan gastronomische activiteiten met 12,2%, een totaal van 107 euro, terwijl de gemiddelde uitgaven per persoon ook met 5,6% toenamen, een totaal van euro. Spanje: Een vijfde van de bars in Spanje sluit vanwege de crisis Als gevolg van de economische crisis hebben bars in de periode 2007 tot 2011 hun activiteiten gestaakt, zoals blijkt uit gegevens van La Caixa. Ondanks het feit dat Spanjaarden nog steeds het dubbele van het Europese gemiddelde (7%), in termen van BBP (15%), besteden in de horeca, is het openen van een bar na ontslag geen interessant redmiddel meer. Volgens gegevens van het Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu, brachten de Spanjaarden in 2012 hun uitgaven in de bars met 4,1% terug tot mln vergeleken met het voorgaande jaar. Dit bedraagt 7,3% na correctie van inflatie. Desalniettemin blijft Spanje, na Cyprus, het land met het grootste aantal bars per inwoner. Het huidige gemiddelde is 169 Spanjaarden per bar, tegen een gemiddelde van 129 vóór de crisis. Spanje: Nutreco derde in Spanje als beste werkgever Het tijdschrift Actualidad Económica heeft onlangs zijn Top 100 van beste bedrijven om voor te werken gepubliceerd, met op de derde plaats Nutreco, die veertien posities steeg ten opzichte van het voorgaande jaar, na Coca Cola Spanje en de krediet- en borgtochtverzekeringsmaatschappij Crédito y Caución. Unilever staat op de 95e plaats. Portugal: Nieuw kurken schroefdop voor wijn op de markt s Werelds grootste fabrikanten van glasverpakkingen en kurk, het Amerikaanse O-I en het Portugese Corticeira Amorim hebben een nieuwe fles en schroefdop van kurk voor wijn gepresenteerd; de zogenaamde Helix. De fles bevat een binnenwerkse schroef opdat de kurken dop, die zodanig bewerkt is, gemakkelijk op de fles past. Deze innovatieve combinatie garandeert de kwaliteit qua smaak, aroma en kleur. Het openen is simpel, twist to open, en het bekende karakteristieke geluid bij het openen van een fles wijn is behouden gebleven. Voor meer informatie: Colofon

7 Contact: Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden Landbouwraad Paseo de la Castellana, 259D Madrid tel: fax: web: Dit bericht kan informatie bevatten die niet voor jou is bestemd. Indien je niet de geadresseerde bent of dit bericht abusievelijk aan je is toegezonden, word je verzocht dat aan de afzender te melden en het bericht te verwijderen. De Staat aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die verband houdt met risico's verbonden aan het elektronisch verzenden van berichten. This message may contain information that is not intended for you. If you are not the addressee or if this message was sent to you by mistake, you are requested to inform the sender and delete the message. The State accepts no liability for damage of any kind resulting from the risks inherent in the electronic transmission of messages.