Peter Schelkens over artificiële intelligentie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Peter Schelkens over artificiële intelligentie"

Transcriptie

1 Data science and data security, Image sensors and vision systems, Artificial intelligence Peter Schelkens over artificiële intelligentie 2017 was het jaar waarin algoritmische en hardware-innovaties elkaar vonden in het domein van AI en AR Peter Schelkens, groepsleider van ETRO, een imec onderzoeksgroep aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB), en expert in multidimensionale signaalverwerking en digitale holografie 2017 was het jaar waarin artificiële intelligentie (AI) en nieuwe weergavetechnologieën zoals augmented reality (AR) doorbraken bij het grote publiek. De AI-hype bereikte een hoogtepunt en is niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven, ook al beseffen we dat zelf misschien niet. Denk maar aan de Siri s van deze wereld, of de persoonlijke aanbevelingen die Google en Netflix je voorschotelen. Er zijn ook al heel wat toestellen op de markt gebracht gebaseerd op nieuwe displaytechnieken. Microsoft s HoloLens, bijvoorbeeld, brengt AR naar onze huiskamer. De meeste commerciële producten zijn wel nog duur en moeten zich nog bewijzen voorbij het gadget-niveau, maar het besef is alvast doorgedrongen. Ook imec laat zich niet onbetuigd in deze materie. Zo onderzoeken we in de afdelingen neurochirurgie en orthopedische chirurgie in UZ Jette de introductie van AR-brillen tijdens operaties, zodat chirurgen over bijkomende patiëntinformatie beschikken hebben tijdens de operatie. Deze wordt rechtstreeks geprojecteerd op het lichaam van de patiënt. In het Europese project TherapyLens wordt deze technologie geïntroduceerd in revalidatietherapie. Samen met Holst Centre hebben we recent ook een nieuwe sensortechnologie gepresenteerd die oogbewegingen volgen in real time. De zelflerende neuromorfe chip van imec gooide dan weer hoge ogen tijdens het Imec Technology Forum (ITF), niet alleen vanwege zijn grote rekenkracht, maar ook door de erg lage energieconsumptie. De imec Cell Sorter chip, tenslotte, combineert beide technologieën met, enerzijds, de holografische beeldverwerking nodig voor detectie van de cellen op de chip, en anderzijds AI om de cellen juist te classificeren. De unieke kracht van imec is precies dat we toegang hebben tot expertise in alle mogelijke applicatiedomeinen. 1/5

2 Liesbet Lagae, Programmadirecteur Life Science Technologies bij imec, met de Cell Sorter chip. In 2014 ontving ze voor dit onderzoek een ERC-beurs. Het maakbare brein Van groot belang voor de micro-elektronica is de recente vooruitgang in neuromorphic computing. Onze hersenen zijn de perfecte computers om patronen te herkennen en om te gaan met zintuiglijke informatie. Neuromorfe chips gaan de uitdaging aan om de complexiteit van zo n neuraal netwerk na te bootsen in een zogenaamd diep neuraal netwerk, en dat alles op een energiezuinige manier. Het ultieme doel is om een topologie neer te zetten die de werking van neuronen simuleert zoals bij deep learning software. Dergelijke architectuur kan dan in een chip geïntegreerd worden voor uiteindelijke implementatie in sensoren en AI-toepassingen. Imec heeft al een mooie stap gezet met de chip die op ITF gepresenteerd werd. Deze zelflerende chip was in staat op een energie-efficiënte manier muziek te componeren. We kunnen hierin echt een voorloperrol spelen. De voorzet is dus gegeven, maar we hebben nog lang geen hersenen in silicium nagemaakt. De diepe neurale netwerken simuleren immers slechts een deel van de hersenactiviteit. Ze baseren zich op het visuele deel van dataprocessing en modeleren het als een sequentieel pad van de ogen naar de visuele cortex waar de informatie verwerkt wordt. In realiteit gebeurt dit uiteraard niet sequentieel. Het is duidelijk dat vooruitgang in dit domein samengaat met een beter inzicht in hoe de hersenen werken. Bovendien zijn de huidige neuromorfe systemen nog steeds erg algoritmisch bepaald en missen de menselijke creativiteit, emoties of beslissingsvermogen bij morele beslissingen. Hoewel de innovaties langzaamaan plaatsvinden, moeten we ondertussen leren met de beperkingen van AI om te gaan en tegelijkertijd ethische en maatschappelijke overwegingen aankaarten. 2/5

3 Het beste van twee werelden Met innovaties in optica en fotonica, is de stap naar miniaturisatie in AR wel gezet. Technologieën zoals freeform optiek en optische golfgeleiders hebben van head-mounted displays al compacte weergavetoestellen gemaakt. Die miniaturisatie zal zich verderzetten, maar net zoals in AI moet de integratie van de hardware en software de technologieën op een hoger niveau brengen. En laat 2017 nu net hét jaar zijn waarin ontwikkelingen op algoritmisch niveau en innovaties in hardware elkaar vonden. De eens gescheiden werelden hebben nu nood aan cooptimalisatie om de volgende generatie van innovatieve producten mogelijk te maken. Met expertise in beide werelden is imec de ideale speler om dit te bewerkstelligen. Integratie wordt ook een belangrijke drijfveer bij het omgaan met de grote hoeveelheden data die de nieuwe weergavetechnieken met zich meebrengen. Een 4K 3D-display met 100 kijkhoeken moet al 800 miljoen pixels aansturen en voor holografische displays afhankelijk van het ondersteunde angulaire gezichtsveld zelfs grootteordes meer. Al deze informatie moet juist, efficiënt en met zeer beperkte latentietijd aankomen op een display. Om dit goed te doen hebben we niet alleen vooruitgang nodig in de signaalverwerking, maar ook in de displaytechnologie zelf. Men kan bijvoorbeeld veronderstellingen aangaan over hoe een persoon zich in de virtuele omgeving beweegt en waar zijn blik naartoe zal gaan, en dan enkel data aanleveren voor die kijkhoeken. Lightfield technologieën, die licht in een bepaalde richting uitsturen door middel van een lenssysteem en waarvoor reeds de eerste commerciële producten aangeboden worden, zullen hoogstwaarschijnlijk een opstap vormen naar holografische technologieën. 3/5

4 Vertaling naar industriële toepassingen Hoe veelbelovend de AI-technologie ook is, integratie in de industrie vraagt een grote interne reorganisatie van bedrijven. 80% van de middelen zal besteed worden om de kwaliteit van hun data op een niveau te brengen dat geschikt is om in een deep learning netwerk te injecteren. Interne bedrijfsprocessen moeten daarop afgestemd worden. Bedrijven zullen een data officer in dienst moeten nemen om zich volledig om te vormen tot een data farm om alle gegenereerde data op een ordentelijke manier te organiseren. Dit wordt sowieso al een vereiste gezien de General Data Protection Regulation (GDPR) problematiek. Elk bedrijf zal daarom afzonderlijk de afweging moeten maken of het die investering waard is in verhouding tot de gegenereerde performantiewinst en verbeterde waardepropositie voor haar producten. Anders is het voor AR. Deze technologie is nu al matuur genoeg om in een bedrijf mee aan de slag te kunnen en zal voor de sector van manufacturing en onderhoud aan belang winnen. Een mooie illustratie hiervan is het imec.icon ARIA-project, waarbij AR ingezet wordt om onderhoudstaken uit te voeren. We werken hiervoor samen met het chemische bedrijf Evonik in de haven van Antwerpen. Daar werken we aan een oplossing waarbij technici een AR-bril aangereikt krijgen die digitale informatie als een extra niveau op de werkelijkheid projecteert. Door daarenboven diepe neurale netwerken te gebruiken zijn we erin geslaagd objecten in deze gespecialiseerde industriële omgeving te herkennen. Zo kunnen we stap voor stap instructies tonen tijdens het uitvoeren van een onderhoudstaak aan de installaties, met inachtneming van de bijhorende veiligheidsprocedures. Deze strategie verhoogt de efficiëntie in het bedrijf door de opleidingstijd danig te verminderen en toch doorlopende ondersteuning te voorzien. Het ARIA-project werpt een blik op de toekomst waarbij integratie van AI en AR in de industrie het verschil kan maken. Het onderstreept ook de rol van imec in deze revolutie; wij zijn uniek gepositioneerd om de nodige expertise bijeen te brengen. Meer weten? Lees meer over ARIA (Augmented Reality for Industrial Maintenance Procedures) en TherapyLens (Augmented Reality in Rehabilitation) Lees het persbericht over de nieuwe sensortechnologie die oogbewegingen volgt in real time. Lees het persbericht over imecs neuromorphic chip 4/5

5 Biografie Peter Schelkens Peter Schelkens is verbonden aan de vakgroep Electronica en Informatica (ETRO) een geaffilieerde onderzoeksgroep van imec aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Zijn onderzoeksgebied is multidimensionele signaalverwerking met een focus op interdisciplinair onderzoek. In 2014 ontving hij een EU ERC Consolidator Grant voor onderzoek in het domein van de digitale holografie. Hij is tevens lid van het ISO/IEC JTC1/SC29/WG1 (JPEG) standaardisatie-comité waar hij o.a. de recente standaardisatieactiviteit JPEG PLENO, gericht op light field, holografie en point cloud technologieën, leidt. Peter Schelkens is associate editor van IEEE Transactions on Circuits and Systems for Video Technology en Signal Processing: Image Communication. 5/5

Van middeleeuwse schilderijen tot holografie: hoe JPEG de wereld op een nieuwe manier vastlegt en weergeeft

Van middeleeuwse schilderijen tot holografie: hoe JPEG de wereld op een nieuwe manier vastlegt en weergeeft Image sensors and vision systems, Smart Industries Van middeleeuwse schilderijen tot holografie: hoe JPEG de wereld op een nieuwe manier vastlegt en weergeeft Voor consumenten én professionals brak met

Nadere informatie

INNOVATIES & FUNCTIONEEL BEHEER. Bij welke innovaties heeft Functioneel Beheer een rol?

INNOVATIES & FUNCTIONEEL BEHEER. Bij welke innovaties heeft Functioneel Beheer een rol? INNOVATIES & FUNCTIONEEL BEHEER Bij welke innovaties heeft Functioneel Beheer een rol? ROBOTICA Robotica is de tak van de mechatronica die zich bezighoudt met theoretische implicaties en praktische toepassingen

Nadere informatie

Een grote stap in een kleine wereld: een lensvrije fluorescentiemicroscoop

Een grote stap in een kleine wereld: een lensvrije fluorescentiemicroscoop Editie oktober 2018 Silicon Photonics, Life sciences, Academic Excellence, Government funded research Een grote stap in een kleine wereld: een lensvrije fluorescentiemicroscoop Bij het woord microscoop

Nadere informatie

E-BOOK. Innoveren met Artificial Intelligence: wat levert het u op?

E-BOOK. Innoveren met Artificial Intelligence: wat levert het u op? E-BOOK Innoveren met Artificial Intelligence: wat levert het u op? De wereld waarin we leven verandert steeds sneller. Dit heeft voor een groot deel te maken met de opkomst van zogenaamde emerging technologies

Nadere informatie

Deze optische antenne kan toveren met licht

Deze optische antenne kan toveren met licht Editie Best of 2016 Photonics, Smart Health, Quantum computing, Sensor solutions for IoT, Photovoltaics Deze optische antenne kan toveren met licht Onderzoekers van imec en KU Leuven maakten een optische

Nadere informatie

Drie domeinen als basis voor onze toekomstige veiligheid De genoemde trends en game changers raken onze veiligheid. Enerzijds zijn het bedreigingen, anderzijds maken zij een veiliger Nederland mogelijk.

Nadere informatie

HKmobile. HKmobile partner in innovatie. Kennis en ervaring beroepenveld en opleidingen. HKmobile

HKmobile. HKmobile partner in innovatie. Kennis en ervaring beroepenveld en opleidingen. HKmobile Virtual Reality, Augmented Reality partner in innovatie Uw presentator Hans Kleinhout Directeur en inspirator van BV Kennis en ervaring beroepenveld en opleidingen Zelf opleider elektrotechnische opleidingen

Nadere informatie

Sensor zoekt veeleisende toepassing

Sensor zoekt veeleisende toepassing Editie februari 2019 Semiconductor technology & processing, Silicon Photonics Sensor zoekt veeleisende toepassing Micro-optomechanische sensoren (MOMS) zijn stralingshard en combineren een groot bereik

Nadere informatie

Smart Vision! Van Neuroscience naar Deep Learning (en terug) Sander Bohté CWI Life Sciences VIA AwesomeIT, April 10th 2015

Smart Vision! Van Neuroscience naar Deep Learning (en terug) Sander Bohté CWI Life Sciences VIA AwesomeIT, April 10th 2015 Smart Vision! Van Neuroscience naar Deep Learning (en terug) Sander Bohté CWI Life Sciences VIA AwesomeIT, April 10th 2015 Deep Learning SIR EDMUND / 28 MAART 2015 Braaf, computer De Facebooks en Googles

Nadere informatie

Wat kan klantcontact met kunstmatige intelligentie?

Wat kan klantcontact met kunstmatige intelligentie? 13 oktober 2016 Wat kan klantcontact met kunstmatige intelligentie? De gemiddelde smartphone van nu is al viermaal zo krachtig als de computers die nodig waren om in 1969 de Apollo11- raket op de maan

Nadere informatie

De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I

De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I 2 0 1 8 1 Inhoudsopgave Trends & ontwikkelingen in het algemeen Het ontstaan van de visie de gemeente in de toekomst De digitale gemeente De verbonden

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Silicium blijft verbazen: fullycustomized

Silicium blijft verbazen: fullycustomized Silicium blijft verbazen: fullycustomized chips ontwerpen en produceren Silicium chiptechnologie biedt verrassende en nog grotendeels onbenutte mogelijkheden voor productinnovatie. Maar dergelijke speciale

Nadere informatie

Op zoek naar ultrasnelle en nauwkeurige multiview-imagingtechnologie?

Op zoek naar ultrasnelle en nauwkeurige multiview-imagingtechnologie? Editie november 2017 Image sensors and vision systems, Smart Industries, imec.engineering Op zoek naar ultrasnelle en nauwkeurige multiview-imagingtechnologie? Ontdek imecs unieke oplossingen Imecs unieke

Nadere informatie

Xavier Rottenberg over telepresence

Xavier Rottenberg over telepresence Image sensors and vision systems, Photonics, Sensor solutions for IoT Xavier Rottenberg over telepresence Over marsmannetjes en aanraking vanop afstand Het einde van de 20ste eeuw was het tijdperk waarin

Nadere informatie

Een foto zegt meer dan duizend woorden

Een foto zegt meer dan duizend woorden Een foto zegt meer dan duizend woorden Open Circle Solutions Inhoud 3 4 6 8 9 10 Beeldherkenning Hoe werkt het De mogelijkheden van beeldherkenning OCS beeldherkenning 6-stappenplan Beeldherkenning op

Nadere informatie

NHL Kenniscentrum Computer Vision Lab

NHL Kenniscentrum Computer Vision Lab NHL Kenniscentrum Computer Vision Lab Computer Vision Computer Vision is het automatiseren van visuele inspecties. Met behulp van een computer worden beelden geïnterpreteerd die met een camera zijn vastgelegd.

Nadere informatie

vingerafdrukken en hersenen

vingerafdrukken en hersenen Internet of Things, Heterogeneous integration Visie: Technologie optimaliseren voor IoTsystemen, een verhaal van vingerafdrukken en hersenen Intro Het Internet of Things, of IoT, groeit snel uit tot een

Nadere informatie

ArcelorMittal reduceert machinestilstand met 90% dankzij 3D-visualisatie

ArcelorMittal reduceert machinestilstand met 90% dankzij 3D-visualisatie ArcelorMittal reduceert machinestilstand met 90% dankzij 3D-visualisatie Een 3D-model van je machine met een interactief programma waarmee de operatoren zich kunnen bijscholen. Hiermee heeft ArcelorMittal

Nadere informatie

Leren en ervaren in een schijnwereld Virtual reality en serious gaming in zorg en onderwijs

Leren en ervaren in een schijnwereld Virtual reality en serious gaming in zorg en onderwijs Leren en ervaren in een schijnwereld Virtual reality en serious gaming in zorg en onderwijs Michelle Heijblom, Saxion Hogeschool 15 September 2016 Deventer Ziekenhuis Beter worden werkt! Wie heeft er ervaring?

Nadere informatie

Departement Computerwetenschappen Ph. Dutré, programmadirecteur CW

Departement Computerwetenschappen Ph. Dutré, programmadirecteur CW Departement Computerwetenschappen Ph. Dutré, programmadirecteur CW Wie weet het al? Fundamental driver? Moore s Law: number of transistors on a chip doubles every two years most spectacular change in

Nadere informatie

INGENIEURSRADAR IMPACT INDUSTRIE 4.0

INGENIEURSRADAR IMPACT INDUSTRIE 4.0 INGENIEURSRADAR IMPACT INDUSTRIE 4.0 Enquête: Ingenieursradar: Industrie 4.0 Nulmeting jaarlijks herhaald worden Aantal respondenten: 1278 Individuele ingenieur: 964 (75%) Bedrijf: 314 (25%) 2 de helft

Nadere informatie

Augmented Reality voor de industrie

Augmented Reality voor de industrie Augmented Reality voor de industrie Agenda - AR toepassingen - AR, VR & MR - Fieldbit over the shoulder coaching - Xerox Case AR Toepassingen AR voor industrie AR, VR & MR Augmented Reality Virtual Reality

Nadere informatie

Guido Groeseneken over betrouwbaarheid van transistoren

Guido Groeseneken over betrouwbaarheid van transistoren Semiconductor technology & processing Guido Groeseneken over betrouwbaarheid van transistoren Ons onderzoek naar falingsmechanismen van transistoren leidde tot zelflerende chips, nieuwe data security technologieën

Nadere informatie

BREEKIJZER VOOR VERNIEUWING

BREEKIJZER VOOR VERNIEUWING DE TOP 5 TECHNOLOGIEËN VOOR 2018 BREEKIJZER VOOR VERNIEUWING THE FULL STORY Dit artikel verscheen ook in The full story. Een luchtig boek waarmee managers, ondernemers en professionals drie vliegen in

Nadere informatie

Internet of Things en data

Internet of Things en data Internet of Things en data Het nieuwe goud voor de installateur! 6 februari - Henk Hazeleger Technisch dienstverlener in elektrotechniek, klimaat en ICT leertouwer.nl IoT, de toekomst is nu! Internet of

Nadere informatie

Wie is leidend of lijdend?

Wie is leidend of lijdend? Organisatie Medische Technologie en ICT Wie is leidend of lijdend? Martijn Schasfoort Manager Zorg en Informatie Technologie Deze presentatie. Het betreft ervaringen uit Máxima Medisch Centrum Cultuur

Nadere informatie

enabling your ambition

enabling your ambition Ctac: enabling your ambition Ambities helpen realiseren Als ondernemer of organisatie heeft u plannen voor de toekomst: groeien, een nog efficiënter bedrijfsvoering realiseren of nieuwe producten of diensten

Nadere informatie

Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur

Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur Wereldwijde veranderingen vereisen nieuwe manieren van denken en doen op het gebied van wereldwijde megatrends Demografische veranderingen Globale

Nadere informatie

Curriculum Informatica 2003/04

Curriculum Informatica 2003/04 Curriculum Informatica 2003/04 Curriculumcommissie Informatica 18 juni 2003 Inleiding, toelichting De voornaamste veranderingen ten opzicht van het curriculum 2002/03 staan hieronder aangeduid. Nieuwe

Nadere informatie

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement De Next Practice Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement Sogeti & ontwikkeling van FB 2005 De Uitdaging 4 e industriële revolutie NU!! Digitale Economie 27% heeft op dit moment een

Nadere informatie

LIMS strategie voor de toekomst

LIMS strategie voor de toekomst LIMS strategie voor de toekomst 10 september 2009 Wie is Inés Dekker? CEO bij Bodégro Ervaring Management consultant Management advies CxO Translational Medicine Consultant laboratorium automatisering

Nadere informatie

ASIS Benelux - VBN Nieuwjaarsbijeenkomst

ASIS Benelux - VBN Nieuwjaarsbijeenkomst 8 Februari 2018 @Natlab André Bos Business Development Manager Netherlands Petra Swinnen Business Development Manager Belux Even Voorstellen Over Sony Video Security driven by Bosch Visie van het Top

Nadere informatie

OVER TRIVEST DE STRATEGIE VAN TRIVEST 25+ LANDEN 300+ MEDEWERKERS KLANTEN

OVER TRIVEST DE STRATEGIE VAN TRIVEST 25+ LANDEN 300+ MEDEWERKERS KLANTEN OVER TRIVEST Trivest Software Group bestaat uit toonaangevende softwarebedrijven die samenwerken om project- en productiebedrijven binnen de maakindustrie procesmatig te optimaliseren en ondersteunen met

Nadere informatie

BENCHMARK INDUSTRIE. Deel 1: De transformatie van onze industrie richting 4.0 Waar staan we?

BENCHMARK INDUSTRIE. Deel 1: De transformatie van onze industrie richting 4.0 Waar staan we? BENCHMARK INDUSTRIE Deel 1: De transformatie van onze industrie richting 4.0 Waar staan we? WAAROM DEZE BENCHMARK Het Industrieforum kwam tot de vaststelling dat er nood is aan objectief, accuraat en relevant

Nadere informatie

Uitgebreid voorstel Masterproef Informatica

Uitgebreid voorstel Masterproef Informatica FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN ARCHITECTUUR Vakgroep Industriële Technologie en Constructie Uitgebreid voorstel Masterproef Informatica Titel van het project: Uitbreiden van Microsoft Kinect Fusion

Nadere informatie

Augmented reality: bouwen met een display op je hoofd? Antoine de Reus, National Aerospace Laboratory NLR

Augmented reality: bouwen met een display op je hoofd? Antoine de Reus, National Aerospace Laboratory NLR Augmented reality: bouwen met een display op je hoofd? Antoine de Reus, National Aerospace Laboratory NLR Augmented Reality Bouwen met een display op je hoofd? Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium

Nadere informatie

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038 Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038 Opgericht 2010 Ervaring >10 jaar Expertise Forensisch gegevensonderzoek Anomalie detectie Behavioral profiling SBIR Partners TNO Texar Data

Nadere informatie

Waternet Datalab. KI in de praktijk. KI in de watersector, 25 juni 2019 Alex van der Helm

Waternet Datalab. KI in de praktijk. KI in de watersector, 25 juni 2019 Alex van der Helm Waternet Datalab KI in de praktijk KI in de watersector, 25 juni 2019 Alex van der Helm alex.van.der.helm@waternet.nl Waternet watercyclusbedrijf Amsterdam Ons werkgebied 18 gemeenten Ca 1,3 miljoen inwoners

Nadere informatie

Kunstmatige Intelligentie

Kunstmatige Intelligentie Kunstmatige Intelligentie Wat is kunstmatige intelligentie? Wat is de impact van artificial intelligence? Gaan we alle problemen hiermee oplossen? Coen Boot Industry Lead Education, Abecon Kunstmatige

Nadere informatie

Smart data op de werkvloer. Data op het juiste moment, voor de juiste persoon, op de juiste plek

Smart data op de werkvloer. Data op het juiste moment, voor de juiste persoon, op de juiste plek Smart data op de werkvloer Data op het juiste moment, voor de juiste persoon, op de juiste plek Huidige situaties Traditioneel network Andere opzet Mobiele oplossingen Remote Maintenance Augmented Reality

Nadere informatie

Is Virtuele Realiteit een hype of de next big thing?

Is Virtuele Realiteit een hype of de next big thing? Is Virtuele Realiteit een hype of de next big thing? Yoav Nir Market Director Waarover gaat de hype? 9/11/2016 Is Virtuele Realiteit een hype of de "next big thing"? 2 1 Inhoud Wat zegt men over de V&AR-opportuniteit?

Nadere informatie

Maak kennis met de techniek achter #IoT. DaVinc3i meeting 29 juni in Aalsmeer / Manfred van der Voort

Maak kennis met de techniek achter #IoT. DaVinc3i meeting 29 juni in Aalsmeer / Manfred van der Voort Maak kennis met de techniek achter #IoT DaVinc3i meeting 29 juni in Aalsmeer / Manfred van der Voort Primer: What is the internet of things? Mogelijke doelen IoT in sierteelt en logistiek Kwaliteit teelt

Nadere informatie

Liquid biopsy, een nieuwe tool voor kankerspecialisten

Liquid biopsy, een nieuwe tool voor kankerspecialisten Smart Health, Life sciences Liquid biopsy, een nieuwe tool voor kankerspecialisten Eind augustus verzamelden meer dan 240 kankerspecialisten in Leuven voor een symposium over liquid biopsies, een nieuwe

Nadere informatie

Wordt je autoraam een beeldscherm? Dankzij deze OLED-innovaties misschien wel

Wordt je autoraam een beeldscherm? Dankzij deze OLED-innovaties misschien wel Editie mei 2018 Flexible electronics, Image sensors and vision systems Wordt je autoraam een beeldscherm? Dankzij deze OLED-innovaties misschien wel OLED-schermen hebben veel voordelen zoals hoog contrast,

Nadere informatie

- Denkt zoals een mens (activiteiten die we associëren met menselijk denken.)

- Denkt zoals een mens (activiteiten die we associëren met menselijk denken.) Samenvatting door S. 942 woorden 19 maart 2017 4,8 6 keer beoordeeld Vak Informatica Hoofdstuk 1: Een entiteit is intelligent wanneer het: - Denkt zoals een mens (activiteiten die we associëren met menselijk

Nadere informatie

An Steegen over CMOS en beyond-cmos

An Steegen over CMOS en beyond-cmos Editie januari 2018 Semiconductor technology & processing An Steegen over CMOS en beyond-cmos We hebben nieuwe concepten nodig voor onze computers, geheugens en netwerken An Steegen, Executive Vice President

Nadere informatie

Curriculum Informatica 2004/05

Curriculum Informatica 2004/05 Curriculum Informatica 2004/05 Curriculumcommissie Informatica 2 juni 2004 Inleiding, toelichting Het hieronder gepresenteerde curriculum 2004/05 komt goeddeels overeen met het curriculum 2003/04. Er zijn

Nadere informatie

AUGMENTED REALITY VOOR PATIËNTEN MET VISUELE EPILEPSIE

AUGMENTED REALITY VOOR PATIËNTEN MET VISUELE EPILEPSIE AUGMENTED REALITY VOOR PATIËNTEN MET VISUELE EPILEPSIE DORA HERMES Dit projectplan is het startpunt voor de student om 1) een voorkeur voor een project uit te spreken en 2) te gebruiken als start informatie

Nadere informatie

INNOVATIE & VALORISATIE

INNOVATIE & VALORISATIE INNOVATIE & VALORISATIE WETENSCHAP EN SAMENLEVING VERBINDEN Prof. Hugo THIENPONT Vicerector Innovatie en Valorisatiebeleid VUB LIGT IN HET CENTRUM VAN EUROPA Titel van de presentatie 22-1-2018 3 Titel

Nadere informatie

Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s

Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s Sofie De Cooman 21 December 2006 Stagebedrijf: Interne begeleider: Externe begeleider: BarcoView Koen Van De Wiele

Nadere informatie

Kennis ontwikkeling versus innovatie

Kennis ontwikkeling versus innovatie Hans Musters Operationeel directeur ACTA Agenda: Voorstellen ACTA Digitalisering in de Controle Kamer Generaties op werkvloer Ontwikkeling van kennis en vaardigheden Wat zijn de leermethoden die ons verder

Nadere informatie

Waarmaken van Leibniz s droom

Waarmaken van Leibniz s droom Waarmaken van Leibniz s droom Artificiële intelligentie Communicatie & internet Operating system Economie Computatietheorie & Software Efficiënt productieproces Hardware architectuur Electronica: relais

Nadere informatie

Agenda. Over KPN en de relatie tot Docker Contains paradigma De uitdagingen De benefits Vragen. 2 The good, the bad and the containers

Agenda. Over KPN en de relatie tot Docker Contains paradigma De uitdagingen De benefits Vragen. 2 The good, the bad and the containers Agenda Over KPN en de relatie tot Docker Contains paradigma De uitdagingen De benefits Vragen 2 The good, the bad and the containers 3 The good, the bad and the containers KPN ICT Consulting Wat we niet

Nadere informatie

SIOM: zelflerend systeem voor global greenhouse technology systems Bart Slager (TNO)

SIOM: zelflerend systeem voor global greenhouse technology systems Bart Slager (TNO) SIOM: zelflerend systeem voor global greenhouse technology systems Bart Slager (TNO) Het grotere kader rond SIOM TNO WERKT > 25 JAAR AAN INNOVATIE BINNEN DE GLASTUINBOUW SECTOR: CASTA voor ontwerp van

Nadere informatie

Opbrengst workshop: Onderwijs voor de toekomst, DAS conferentie 23 maart 2017

Opbrengst workshop: Onderwijs voor de toekomst, DAS conferentie 23 maart 2017 Hieronder volgt de inhoud van de workshop Onderwijs voor de toekomst, die gehouden is op de DAS conferentie van 23 maart 2017, gevolgd door de opdracht die vooraf toegestuurd is aan de deelnemers en tot

Nadere informatie

Artificial Intelligence. Tijmen Blankevoort

Artificial Intelligence. Tijmen Blankevoort Artificial Intelligence Tijmen Blankevoort Een intelligente revolutie Live spraak vertaling (Skype 2015) Zelfrijdende auto s (Meerdere bedrijven) Jeopardy winst (IBM 2013) Professioneel Go (Google 2016)

Nadere informatie

Digital human measurement technology

Digital human measurement technology Digital human measurement technology Philip J. Wijers - 27-3-2002 Samenvatting Digital human measurement technology is sterk in opkomst in Japan. Zoals wel vaker het geval is bij de ontwikkeling van industriële

Nadere informatie

ATLANTIS GAMES BV. Frank Zijlmans, Managing Director. Innovatie en cross sectorale samenwerking door City of Imagineers

ATLANTIS GAMES BV. Frank Zijlmans, Managing Director. Innovatie en cross sectorale samenwerking door City of Imagineers ATLANTIS GAMES BV Frank Zijlmans, Managing Director Innovatie en cross sectorale samenwerking door City of Imagineers ATLANTIS GAMES BV Spin off van de NHTV op het gebied van game development, onderdeel

Nadere informatie

EPLAN User group. Siemens in Nederland. Unrestricted Siemens Nederland N.V. 2015

EPLAN User group. Siemens in Nederland. Unrestricted Siemens Nederland N.V. 2015 EPLAN User group Siemens in Nederland siemens.nl Wereldwijde aanwezigheid Dicht bij de klant overal ter wereld 10,9 115.000 69 Omzet (in miljard ) 2 15% van wereldwijd totaal Werknemers 3 33 % van wereldwijd

Nadere informatie

De slimme woning wordt werkelijkheid?

De slimme woning wordt werkelijkheid? De slimme woning wordt werkelijkheid? Dominic Ectors Onderzoeker VITO/EnergyVille 1 VITO, KU Leuven, imec Onderzoek naar duurzame energie en intelligente energiesystemen 200 tal onderzoekers www.energyville.be

Nadere informatie

BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT?

BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? DE REIS NAAR HET GROTE ONBEKENDE BIJ BENTACERA WERKEN WE VOOR ONDERNEMERS. EEN SPECIAAL SLAG MENSEN DIE OP EEN ZEKER MOMENT DE BEWUSTE KEUZE HEBBEN GEMAAKT HUN HART TE VOLGEN.

Nadere informatie

integrating your business

integrating your business integrating your business Codit is een IT expert in business integratie en levert wereldwijd diensten in consultancy, technologie en managed services. Door de integratie van een centraal technologisch

Nadere informatie

Welkom bij het Machinebouw event 20

Welkom bij het Machinebouw event 20 Welkom bij het Machinebouw event 20 Digitale revolutie Slimme en verbonden mechatronische systemen Robert Vincente Robert Vincente Machinebouw event 2018 1 Uitdagingen van de machinebouw industrie Speed

Nadere informatie

SMART CITIES: HYPE OR HOPE ERIK VAN DER WAL 16 MEI 2019

SMART CITIES: HYPE OR HOPE ERIK VAN DER WAL 16 MEI 2019 SMART CITIES: HYPE OR HOPE ERIK VAN DER WAL 16 MEI 2019 Agenda De ontwikkelingen Wat wil de gelegenheidsgever? Praktijk BPD Waar wij aan denken Speelveld van smart homes/ neighbourhoods/ cities Speelveld

Nadere informatie

Whitepaper Intelligente PIM oplossingen

Whitepaper Intelligente PIM oplossingen Whitepaper Intelligente PIM oplossingen The value is not in software, the value is in data and this is really important for every single company, that they understand the data they ve got. Intelligente

Nadere informatie

Visie: Samenspel tussen chip- en digitale technologieën cruciaal voor het Internet of Things

Visie: Samenspel tussen chip- en digitale technologieën cruciaal voor het Internet of Things Editie januari 2017 Internet of Things, Data science and data security Visie: Samenspel tussen chip- en digitale technologieën cruciaal voor het Internet of Things Intro Om het intuïtieve Internet of Things

Nadere informatie

Kansen van nieuwe technologie voor inclusie

Kansen van nieuwe technologie voor inclusie Overzicht nieuwe technologie voor inclusie Kansen van nieuwe technologie voor inclusie Deze acht onderzochte nieuwe technologieën bieden diverse mogelijkheden voor inclusie. Nieuwe technologie heeft de

Nadere informatie

Carol Dweck en andere knappe koppen

Carol Dweck en andere knappe koppen Carol Dweck en andere knappe koppen in de (plus)klas 2011 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com 2 http://hoogbegaafdheid.slo.nl/hoogbegaafdheid/ theorie/heller/ 3 http://www.youtube.com/watch?v=dg5lamqotok

Nadere informatie

Augmenting Reality. AR: de volgende stap in de evolutie van technologie interfaces

Augmenting Reality. AR: de volgende stap in de evolutie van technologie interfaces Augmenting Reality AR: de volgende stap in de evolutie van technologie interfaces Verbinden van de mensheid Aan een intelligente machine Verbinden van personen Met alle bronnen van kennis Verbinden van

Nadere informatie

Waarmaken van Leibniz s droom

Waarmaken van Leibniz s droom Waarmaken van Leibniz s droom Artificiële intelligentie Communicatie & internet Operating system Economie Computatietheorie & Software Efficiënt productieproces Hardware architectuur Electronica: relais

Nadere informatie

Innovatieve hyperspectrale camera voor slechte weerstomstandigheden

Innovatieve hyperspectrale camera voor slechte weerstomstandigheden Editie juli 2017 Innovatieve hyperspectrale camera voor slechte weerstomstandigheden In het Europese I-ALLOW project, werd een camera ontwikkeld met een hyperspectrale filter bovenop een CMOS-sensor. Camera

Nadere informatie

Kwaliteit, innovatie en ICT-expertise in dienst van uw business

Kwaliteit, innovatie en ICT-expertise in dienst van uw business Kwaliteit, innovatie en ICT-expertise in dienst van uw business OVER DE NRB GROEP 30 JAAR 1987-2017 317 M. OMZET +2.000 MEDEWERKERS... 5,6% EBIT ONZE KLANTEN: PRIVATE & PUBLIEKE ORGANISATIES IN DE TOP

Nadere informatie

IMEC.ICHANGE: TECHNOLOGIE VOOR EEN GEZONDER LEVEN PUBLIC

IMEC.ICHANGE: TECHNOLOGIE VOOR EEN GEZONDER LEVEN PUBLIC IMEC.ICHANGE: TECHNOLOGIE VOOR EEN GEZONDER LEVEN PUBLIC 10% 33% 50% AN APPLE A DAY KEEPS THE DOCTOR AWAY AN APP A DAY KEEPS THE DOCTOR AWAY HARTFALEN SLAAP APNEU CHRONISCHE LONG ZIEKTES HYPERTENSIE WEARABLE

Nadere informatie

Veilige en efficiënte inspectie van het spoor Inzending Hendrik Lorentz Data Science Prijs

Veilige en efficiënte inspectie van het spoor Inzending Hendrik Lorentz Data Science Prijs Veilige en efficiënte inspectie van het spoor Inzending Hendrik Lorentz Data Science Prijs Clemens Schoone (Inspectation), Huub van den Broek (CQM) Nederland heeft het drukst bereden spoornet van Europa.

Nadere informatie

TECHNOLOGIE IN DE FORENSISCHE ZORG: CROSSING BORDERS

TECHNOLOGIE IN DE FORENSISCHE ZORG: CROSSING BORDERS TECHNOLOGIE IN DE FORENSISCHE ZORG: CROSSING BORDERS HANNEKE KIP BIANCA ROELOFSEN SASKIA KELDERS KIRA OBERSCHMIDT h.kip@transfore.nl b.roelofsen@ggz-nhn.nl s.m.kelders@utwente.nl k.oberschmidt@ student.utwente.nl

Nadere informatie

Van Samenhang naar Verbinding

Van Samenhang naar Verbinding Van Samenhang naar Verbinding Sogeti Page 2 VAN SAMENHANG NAAR VERBINDING Keuzes, keuzes, keuzes. Wie wordt niet horendol van alle technologische ontwikkelingen. Degene die het hoofd koel houdt is de winnaar.

Nadere informatie

Een nieuwe onderzoekslijn Organen op Chips Menselijke ziektemodellen op chips Introductie, Anja van de Stolpe

Een nieuwe onderzoekslijn Organen op Chips Menselijke ziektemodellen op chips Introductie, Anja van de Stolpe Minisymposium KNAW Een nieuwe onderzoekslijn Organen op Chips Menselijke ziektemodellen op chips Introductie, Anja van de Stolpe Wat is een Orgaan- of menselijk ziektemodel -op-een chip? Is het een stukje

Nadere informatie

WORLDWIDE MONITORING & CONTROL

WORLDWIDE MONITORING & CONTROL WORLDWIDE MONITORING & CONTROL HOE ZORGT U VOOR PROACTIEVE ONDERHOUD EN SERVICE? 2 KANSEN EN BEDREIGINGEN VAN DEZE TIJD Globalisering: Digitalisering: Customization: Automatisering: Technologieën: Internationaal

Nadere informatie

SMART SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018

SMART SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018 SMART EDUCATION @ SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018 PUBLIC 9 maart 2018 OVERZICHT Imec Imec Smart Education Smart Education @ Schools Waarom? Wat? Wie? Budget Voorbeelden Aanvraagprocedure & evaluatiecriteria

Nadere informatie

Koptekst 08/06/2016. Overheid moet gevaren big-data analyses beperken.

Koptekst 08/06/2016. Overheid moet gevaren big-data analyses beperken. Big Data Dr. Franc Grootjen Artificial Intelligence, Radboud Universiteit f.grootjen@ai.ru.nl Uit het nieuws (NOS, 28 april) Overheid moet gevaren big-data analyses beperken. Het analyseren van grote hoeveelheden

Nadere informatie

Vervolg op het STEVIN Programma

Vervolg op het STEVIN Programma Vervolg op het STEVIN Programma Onderzoek en Ontwikkeling Internationaal Europa Focus op Multilingual en Cross-lingual Information Processing Meer development dan Research Kan verschuiven in de komende

Nadere informatie

www.novell.com Veelgestelde vragen van Partners WorkloadIQ Veelgestelde vragen 17 augustus 2010

www.novell.com Veelgestelde vragen van Partners WorkloadIQ Veelgestelde vragen 17 augustus 2010 Veelgestelde vragen van Partners www.novell.com WorkloadIQ Veelgestelde vragen 17 augustus 2010 W a t i s d e I n t e l l i g e n t W o r k l o a d M a n a g e m e n t m a r k t? De Intelligent Workload

Nadere informatie

TOEKOMSTIGE TECHNOLOGIEËN EN DE IMPACT OP MOBIEL PERSONEEL EN HUN APPARATUUR

TOEKOMSTIGE TECHNOLOGIEËN EN DE IMPACT OP MOBIEL PERSONEEL EN HUN APPARATUUR TOEKOMSTIGE TECHNOLOGIEËN EN DE IMPACT OP MOBIEL PERSONEEL EN HUN APPARATUUR VOORWOORD Ookal volgen bedrijven allerlei interessante toekomstige technologieën op de voet, toch blijkt uit dit onderzoek duidelijk

Nadere informatie

Internet Of Things & Sensorrevolutie

Internet Of Things & Sensorrevolutie Internet Of Things & Sensorrevolutie Smart Farming in de Veehouderij Bennie van der Fels, WUR Livestock Research Wageningen, 27 mei 2013 Smart Farming Agenda: IoT en de Sensor Revolutie Perspectieven Smart

Nadere informatie

Van component tot vision project

Van component tot vision project Techniek gaat prima samen. Van component tot vision project Al meer dan tien jaar is Data Vision de grootste distributeur van vision componenten in de Benelux met kantoren in Nederland en België. Data

Nadere informatie

Robots en leerkrachten: Een explosieve mix? Platform L Antwerpen 21 november 2018

Robots en leerkrachten: Een explosieve mix? Platform L Antwerpen 21 november 2018 Robots en leerkrachten: Een explosieve mix? Platform L Antwerpen 21 november 2018 Stijn Van Laer KU Leuven Faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen KU Leuven Faculteit geneeskunde OPLOSSING

Nadere informatie

Facility for the future

Facility for the future Facility for the future Reset uw mentale software To Boa: tend Limits / Futurist / @extendlimits.nl / www.extendlimits.nl / @a / 06-29081352 @a, tend Limits Ondertussenheid De waarheden van vandaag zijn

Nadere informatie

Master of Science in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek

Master of Science in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek Master of Science in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek Luc Van Eycken Programmadirecteur Wat is elektrotechniek? De masteropleiding elektrotechniek Als ik afgestudeerd ben Waar vind ik meer info?

Nadere informatie

Fotonica op chip laat dokters dromen

Fotonica op chip laat dokters dromen Photonics Fotonica op chip laat dokters dromen Dankzij chiptechnologie en fotonica kan je ultrakleine spectrometers, cytometers en microscopen maken. Maak kleine structuren op chip die met licht overweg

Nadere informatie

Functioneel Beheer middag 2016

Functioneel Beheer middag 2016 Functioneel Beheer middag 2016 1 Vanmorgen hadden wij standup en toen. Verbouwen met de winkel open IT gebruiken voor Just in Time Snelheid en wendbaarheid in het proces Voldoen aan hoge kwaliteitseisen

Nadere informatie

ICT staat voor Informatie & Communicatie Technologie. ICT houdt zich bezig met informatie- en communicatiesystemen.

ICT staat voor Informatie & Communicatie Technologie. ICT houdt zich bezig met informatie- en communicatiesystemen. 1. inleiding ICT staat voor Informatie & Communicatie Technologie. ICT houdt zich bezig met informatie- en communicatiesystemen. Welkom bij de module ICT. We gaan het in deze module hebben over informatiesystemen

Nadere informatie

Virtualisering plantenketen

Virtualisering plantenketen Virtualisering plantenketen Robert Ossevoort, Cor Verdouw NWO-netwerkbijeenkomst voor MKB in de Topsector T&U 9 mei 2014, Demokwekerij Westland, Honselersdijk ICT neemt een vlucht... 2 http://www.youtube.com/watch?v=98biu9dpwhu

Nadere informatie

Departement Computerwetenschappen G. Janssens, programmadirecteur CW

Departement Computerwetenschappen G. Janssens, programmadirecteur CW Departement Computerwetenschappen G. Janssens, programmadirecteur CW Fundamental driver? Moore s Law: number of transistors on a chip doubles every two years most spectacular change in technology ever

Nadere informatie

Het gebruik van data binnen Tax PwC Eric Dankaart November 2016

Het gebruik van data binnen Tax PwC Eric Dankaart November 2016 www.pwc.nl Eric Dankaart November 2016 Agenda Digitalisering en de data explosie Waarom is data voor Tax interessant? 1. Meer data, meer data-analyse 2. Invloed op wet- en regelgeving 3. Wat betekent dit

Nadere informatie

West-Vlaanderen. De toekomst is virtueel

West-Vlaanderen. De toekomst is virtueel West-Vlaanderen INHOUD 02 : FOCUS OP WEST-VLAANDEREN / 05 : OPGEMERKT / 06 : ONDERNEMER IN DE KIJKER / 10 : HET VERHAAL VAN / 12 : BESTUUR IN DE KIJKER / 14 : GOED GEHOLPEN / 15 : COLUMN / 15 : AGENDA

Nadere informatie

DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV. 17 februari 2017 Rev.: 1.1. Page 1 of 5

DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV. 17 februari 2017 Rev.: 1.1. Page 1 of 5 DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV Page 1 of 5 DIMAEN BV "Connected Engineering" is onze samenvatting van het verbinden van disciplines, kennis en ervaring. Onze missie is: uitdagingen efficiënt omzetten in

Nadere informatie

Mens en machine. Gert-Jan Lokhorst

Mens en machine. Gert-Jan Lokhorst 1 Mens en machine Gert-Jan Lokhorst Centrum voor de Filosofie van de Informatie- en Communicatie Technologie, Faculteit der Wijsbegeerte, Erasmus Universiteit Rotterdam. 25 sept. 2002 2 Vraagstelling Is

Nadere informatie

Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid. van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid

Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid. van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid Europees Parlement 2014-2019 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid 14.7.2016 2015/2103(I) ONTWERPADVIES van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid aan de

Nadere informatie