Dokter mijn been doet pijn: een diagnostisch en therapeutisch landschap RADIOLOGIE. Özkan ÖZSARLAK. Huisartsensymposium anno 2013

Transcriptie

1 Dokter mijn been doet pijn: een landschap RADIOLOGIE Özkan ÖZSARLAK RADIOLOGIE Antoon Rigaux (Diensthoofd) Bernard Lepoutre Eva Mortelmans Özkan Özsarlak Jef Peeters Bart Serrien Linus Swinnen Peter Vossen Huisartsensymposium anno 2013

2 2 Vasculaire oorzaken Vasculaire claudicatio Diepe veneuze thrombose (DVT) Thromboflebitis Varices

3 3 Neurogene oorzaken Cauda equina syndrome Claudicatio Fibromyalgie Periphere neuropathie Sciatalgie Spinalkanaalstenose

4 4 MSK - FISIO Baker's cyste Bottumoren Bursitis Chondromalacie patella Compartment syndrome Degeneratieve wervel Discus herniatie Facetaire arthrose Fracture Jicht Lage rugpijn Legg-Calve-Perthes Meniscusscheur Osgood-Schlatter Osteoarthritis Osteomyelitis Patella tendinitis Peesontsteking Peesrupture PCL ruptuur Rheumatoide arthritis Shin splints Spierkramp Spinaal stenose Spondylolysis Sprains and strains Stressfractuur VKB ruptuur Weke delen tumor

5 5 GRAFIE DUPPLEX DOPPLER Angiografie (A) Angiografie (A) CONVENTIONELE ANGIOGRAFIE (DSA)

6 6 Bot + Weke delen Bloedvaten geen wachtlijst goedkoop ioniserende stralen

7 7 PRO's fractuur spondylolysis/spondylolisthesis facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie arthrose bot letsels verkalkingen (pees, tumoraal..)

8 8 PRO's fractuur spondylolysis/spondylolisthesis facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie arthrose bot letsels verkalkingen (pees, tumoraal..)

9 9 PRO's fractuur spondylolysis/spondylolisthesis facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie arthrose bot letsels verkalkingen (pees, tumoraal..)

10 10 PRO's fractuur spondylolysis/spondylolisthesis facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie arthrose bot letsels verkalkingen (pees, tumoraal..)

11 11 CON's afwijkingen bij al gevorderde stadia (arthrose, bot letsels, peesverkalkingen etc) neuroforaminale beoordeling, maar geen rechtstreekse visualisatie van zenuwweefsel

12 12 Trauma Screening Chronische gewrichtsklachten Chronische rugklachten Chronische beenpijn geen claudicatio geen vasculair verhaal

13 13 GRAFIE DUPPLEX DOPPLER Bot Weke delen ++ Bloedvaten ++ korte wachtlijst goedkoop niet invasief geen contrast geen stralen

14 14 GRAFIE DUPPLEX DOPPLER PRO's collectie hematoom spierscheur peesscheur/tendinitis bursa/bursitis

15 15 GRAFIE DUPPLEX DOPPLER PRO's steno-occlusieve arteriele afwijkingen aantonen van de oorzaak: plaque/calc etc quantificatie van lumenstenose (doppler) aneurysma, AV fistel veneuze afwijkingen thrombose (DVT) varices/veneuze insufficiëntie

16 16 GRAFIE DUPPLEX DOPPLER PRO's steno-occlusieve arteriele afwijkingen aantonen van de oorzaak: plaque/calc etc quantificatie van lumenstenose (doppler) aneurysma, AV fistel veneuze afwijkingen thrombose (DVT) varices/veneuze insufficiëntie

17 17 GRAFIE DUPPLEX DOPPLER CON's intra- en interobserver variability (vasculair) ervaring weefsel karakterisatie, extrinsieke pathologie, anatomische varianten diep gelegen structuren (gewricht, botrand) lange onderzoekstijden lagere sensitiviteitswaarden (46-88%) beinvloed door arithme, hypertensie etc.

18 18 - DSA ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN DSA goudstandaard, maar ook met beperkingen arteriele punctie ioniserende stralen nefrotoxisch contrast 'slow flow' detectie steeds beperkt geen extriensieke afwijkingen duurder meer complicaties

19 19 - A ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN A vooral ideaal voor 'run-off' onderbeen arterieen korte onderzoekstijden gemakkelijk hogere sensitiviteit tandem letsels

20 20 - A ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN A maar, geen bot beoordeling claustrofobie overschatting van de graad van stenose (DSA onderschatting) gevoelig voor bewegingsartefakten verkalkingen zijn niet direct zichtbaar veneuze contaminatie! gadolinium nephrogenic sytemic fibrosis NON-CONTRAST technieken zijn opmaak!!

21 21 - A ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN A geen veneuze contaminatie ook extraluminele beoordeling follow-up 'endoleaks', 'stent patency' snel en accuraat bloedwand informatie (soft plaque-calcium) zeer hoge sensitiviteit > DSA

22 22 - A ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN A post-processing ioniserende stralen = DSA (10-12 msv) iodum contrast: nefrotoxiciteit, contrast allergie moeilijke beoordeling bij extreme verkalkingen A overschatting van stenose: blooming (ca+, metaal) onderschatting van stenose: bewegingsartefakten

23 23 - A ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN A kinderen en oudere patienten Doppler of A

24 24 Bot +++ Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++) Bloedvaten ++ kortewachtlijst ioniserende stralen iodium houdende contrastmiddelen: nieren? allergie?

25 25 Bot +++ Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++) Bloedvaten ++ kortewachtlijst ioniserende stralen iodium houdende contrastmiddelen: nieren? allergie?

26 26 Bot +++ Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++) Bloedvaten ++ kortewachtlijst ioniserende stralen iodium houdende contrastmiddelen: nieren? allergie?

27 27 Bot +++ Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++) Bloedvaten ++ kortewachtlijst ioniserende stralen iodium houdende contrastmiddelen: nieren? allergie?

28 28 Bot +++ Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++) Bloedvaten ++ kortewachtlijst ioniserende stralen iodium houdende contrastmiddelen: nieren? allergie?

29 29 CON's bursa/bursitis kraakbeen/labrum arthrografie kruisbanden/ligamenten/pezen/spieren wekedelentumoren beoordeling van de bloedvaten bij extreme verkalkingen individualiseren van periphere zenuwen

30 30 Bot ++/+++ Weke delen +++ Bloedvaten +++ langere wachtlijst claustrofobie minder nefrotoxisch contrast

31 31 PRO's inflammatie/infectie/tumor pees/spier/weke delen degeneratieve rug/spinaalkanaal/cauda/filum terminale angiografie arteriele afwijkingen

32 32 PRO's inflammatie/infectie/tumor pees/spier/weke delen degeneratieve rug/spinaalkanaal/cauda/filum terminale angiografie arteriele afwijkingen

33 33 PRO's inflammatie/infectie/tumor pees/spier/weke delen degeneratieve rug/spinaalkanaal/cauda/filum terminale angiografie arteriele afwijkingen

34 34 PRO's inflammatie/infectie/tumor pees/spier/weke delen degeneratieve rug/spinaalkanaal/cauda/filum terminale angiografie arteriele afwijkingen

35 35 PRO's inflammatie/infectie/tumor pees/spier/weke delen degeneratieve rug/spinaalkanaal/cauda/filum terminale angiografie arteriele afwijkingen

36 36 CON's verkalkingen veneuze structuren (timing/contrast contaminatie) groetere regio's

37 37 CONCLUSIE Locale pees/spier afwijkingen, sportletsels (bv scheur, tedinitis, cyste, bursitis) Echo = geen Intraarticulaire beoordeling (kraakbeen/kruisbanden, labrum, meniscus) arthro > arthro (vooral voor de knie) geen, geen echo

38 38 CONCLUSIE Arthrose, botspoor, exostose, fractuur Focaal botletsel, bottumor, botscan + Botodeem, AVN, osteomyelitis, maligniteit Wekedelentumoren ()

39 39 CONCLUSIE Oudere patieneten met chronische degeneratieve rug probelemen, spinaal stenose, NF stenose screening: Kinderen met rug problemen bot: weke delen/ discus: (geen, geen echo) Iscialgie, lumboischialgie, discus problemen volwassenen:

40 40 CONCLUSIE Post-op, follow up Medullapathie, MS, tumor, infectie Neuropathie, zenuwcompressie, neurinoom

41 41 CONCLUSIE Vasculaire claudicatio arteriele steno-occlusieve problemen acuut DSA + negatief? chronisch Doppler + behandeling A of A

42 42 CONCLUSIE Varices, veneuze insufficientie DVT Doppler (geen, geen ) Doppler (geen ) (vena cava inferior V) (in combinatie met longembolen V liezen

43 43 CONCLUSIE Alle aanvragen worden voor het onderzoek gezien door een radioloog: vermelding van gebruik van het contrast is niet noodzakelijk anamnese, klinische bevindingen nierinsufficientie (creatinine indien gekend) contraindicaties of allergieen (bv, iodoium allergie, claustrofobie, neurostimulator, pace-maker enz.) Neem gerust contact op met de radioloog om het ideaal onderzoek te bepalen of voor verdere inlichtingen

44 Huisartsensymposium anno 2013 Özkan ÖZSARLAK Bedankt