LANDSCHAPSFOTOGRAFIE BART HEIRWEG

Transcriptie

1 LANDSCHAPSFOTOGRAFIE BART HEIRWEG

2 OVERZICHT 1. Inleiding 2. Waarom landschapsfotografie? 3. Intieme landschappen 4. Pijlers 1. Visie 2. Voorbereiding en timing 3. Licht 4. Compositie 5. Stappenplan 6. Materiaal 1. Statief! 2. Filters 3. Handige gadgets 7. Locaties 8. Interessante literatuur

3 WAAROM LANDSCHAPSFOTOGRAFIE? "A great photograph is one that fully expresses what one feels, in the deepest sense, about what is being photographed" Ansel Adams

4

5

6

7 INTIEME LANDSCHAPPEN!? Het landschap voor je voeten. Onderwerp vaak abstract en onherkenbaar. We creëren als het ware zelf het onderwerp, waardoor we een belangrijk deel van onszelf in de foto leggen. Variabele grootte gaande van enkele centimeter tot tientallen meters. Zelden een horizon Onbekende landschappen, geen iconen. Bijna altijd uniek. Een wereld in een wereld

8

9

10

11

12

13 VISIE EN STIJL "Vision reflects what the photographer truly thinks, feels and believes." Joe Cornish

14 VISIE EN STIJL Visie: zien Visie is meer dan gewoon kijken. hoe we staan tegenover de wereld / leven / landschap bepaalt onze stijl en wat we visueel aantrekkelijk vinden Stijl: overbrengen je visie overbrengen moeilijk te omschrijven kan je moeilijk aanleren, komt met ervaring

15

16

17

18 VISIE EN STIJL Beauty is in the eye of the beholder Margaret Wolfe Hungerford

19 VISIE EN STIJL VISUELE PRIKKELS Verbonden met het onderwerp Visuele prikkel, gevoel opwekken Geen visuele prikkel? Onderwerp niet interessant We begrijpen het onderwerp niet We zijn niet in de juiste stemming Visuele prikkel en begrip essentieel om beeld goed over te brengen.

20 HOE KAN JE DE KIJKER PRIKKELEN? VISIE EN STIJL Het menselijk oog kijkt naar een foto en wil onmiddellijk alles begrijpen wat het ziet. Een foto die men snel begrijpt, laat weinig achter. Kijker verrassen en aan het denken zetten. Mysterie opwekken (mist) Spelen met schaal Gebruik van licht en schaduwen - onderwerp dat frontaal belicht is Abstract

21

22

23

24

25

26

27

28 VOORBEREIDING Success is what happens when 10,000 hours of preparation meet with one moment of opportunity Anonymous

29 Een foto start met een idee Leer een gebied kennen Wandelschoenen aan en op pad Ontdek nieuwe onderwerpen en mogelijkheden VOORBEREIDING Besteed aandacht aan de positie van de zon: een kompas is daarbij onontbeerlijk

30 VOORBEREIDING Previsualiseren. Probeer de foto eerst in je hoofd te maken. Welk type licht? Welke lucht? Welke compositie? Welke periode ( s morgens of s avonds, seizoen)? Moet er mist zijn om bepaalde zaken te verbergen? Bepaal composities Na een grondige voorbereiding wachten op het ideale moment om de foto te nemen. Op reis: neem je tijd om een bepaald gebied te leren kennen. Veel reizen, weinig gezien

31 VOORBEREIDING TOOLS Topografische atlas/kaart inschatten van de biotoop: bvb. riviertjes, valleien, meren, hoogtelijnen,... Kompas Internet: KMI (weer en efemeriden), beelden, getijden,...

32

33

34 KMI, BDB,... VOORBEREIDING

35 WINDFINDER VOORBEREIDING

36 GETIJDEN VOORBEREIDING

37 SITE LINKS VOORBEREIDING Weer Getijden Zonsopgang/ondergang

38

39

40

41 COMPOSITIE Composition is knowing where to stand" Ansel Adams

42 COMPOSITIE = ordenen van de elementen in de foto. = open vraagstuk met verschillende oplossingen. De fotograaf gaat op zoek naar zijn of haar persoonlijke oplossing. Proberen previsualiseren Oog dichtknijpen Aantal snapshots nemen in het veld en kijken of het werkt Kortom: werken op het onderwerp

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53 COMPOSITIE GULDEN SNEDE OF REGEL VAN DERDEN Vier denkbeeldige lijnen op respectievelijk 1/3 en 2/3 van de hoogte en de breedte. Op die manier ontstaan vier snijpunten. het belangrijkste deel van de compositie situeert zich ter hoogte van één van de vier punten of valt met één van de vier lijnen samen.

54

55

56

57

58

59

60 COMPOSITIE VOORGROND Voorgrond elementen: geven de kijker een ingangspunt en leiden hem verder de foto binnen. geven diepte aan een foto. Let op! Balans in de foto steeds behouden! Zorgvuldig uitzoeken: de voorgrond mag niet té prominent aanwezig zijn. Breedhoeklens geeft het beste resultaat, maar let op scherptediepte!

61

62

63

64

65

66

67

68 LIJNEN COMPOSITIE Belangrijke rol bij de compositie van een foto: dienen als focuspunt, natuurlijke kaders of scheidingen creëren spanning of sfeer in een foto Lijnen leiden kijker de foto in en uit. Zorgen voor diepte en dynamiek. Wekken een bepaald gevoel op bij de kijker kunnen als sterk, rustig, broos,... gezien worden. De dikke stam van een boom zal krachtig, sterk overkomen. Golvende lijnen van het Toscaanse landschap illustreren rust.

69

70

71

72

73

74

75 KEEP IT SIMPLE LESS IS MORE COMPOSITIE Compositie= grondig overwegen wat wel en wat niet op de foto moet komen. Het oog ziet zeer selectief, maar de camera ziet alles. Te veel verschillende objecten verzwakken de compositie en verwarren de kijker. Eenvoudige foto s zijn vaak het krachtigst en het gemakkelijkst te begrijpen door het publiek.

76 KEEP IT SIMPLE LESS IS MORE COMPOSITIE Het vereenvoudigen van de realiteit is een complex proces. Waarom niet gewoon achteraf croppen? Beter dichter gaan of inzoomen! Probeer de essentie weer te geven en zorg voor orde in de foto. Complexer landschap? zorg dat alle elementen een relatie met elkaar hebben.

77

78

79

80

81

82 STANDPUNT EN PERSPECTIEF Laag bij de grond werken: COMPOSITIE meer van de voorgrond in de foto betrekken schaal van een voorwerp vergroten Vanuit de hoogte fotograferen: bepaalde elementen onthullen die anders niet zichtbaar zijn

83

84

85 HORIZON Niet noodzakelijk! Durf de horizon ook weg te laten: COMPOSITIE Wanneer de lucht weinig aan de foto toevoegt, zorgt deze eerder voor afleiding.

86

87

88

89

90

91 COMPOSITIE HORIZONTAAL vs. VERTICAAL Horizontaal = gevoel van weidsheid Verticaal = gevoel van diepte Verticale stand: meer voorgrond in de foto mogelijk. meer diepte

92

93

94

95 COMPOSITIE LENZEN Lenskeuze kan de compositie bepalen Breedhoek vs. tele Fisheye In- en uitzoomen (of wandelen!) om meest geschikte uitsnede te vinden

96

97

98

99

100

101

102

103 BEWEGING COMPOSITIE Het landschap is constant in beweging. Probeer die beweging te visualiseren in je foto. Bevriezen - suggestie van beweging

104

105

106

107 COMPOSITIE Regeltjes zijn hulpmiddelen worden al snel automatismen Let op! Te veel regels gebruiken, werkt belemmerend! Creativiteit = regels af en toe over boord gooien

108

109

110

111 LICHT Light makes photography. Embrace light. Admire it. Love it. But above all, know light. Know it for all you are worth, and you will know the key to photography. George Eastman

112 LICHT Zonder licht geen foto! Landschapsfotograaf: volledig afhankelijk van het licht van de natuur. - studiofotograaf Licht heeft 2 karakteristieken: Richting (hoek) Temperatuur

113 LICHT sterke invloed op het artistieke effect van je foto zorgt voor sfeer en gevoel. Kwalitatief licht is erg belangrijk. beter een eenvoudig onderwerp bij mooi licht dan een overdonderend onderwerp bij slecht licht Leer de kwaliteit, types en nuances van licht (her)kennen en leer erop te anticiperen. Leer hoe het landschap verandert onder bepaalde lichtomstandigheden.

114

115

116

117

118

119

120

121

122

123 TYPES LICHT LICHT Horizontaal licht: Onderwerp wordt van bovenaf belicht. Wanneer zon hoog aan de hemel staat. Frontaal licht: Deze vorm van licht geeft het meeste detail in het onderwerp. Wanneer zon laag staat, dus bij zonsopgang en ondergang. Diffuus licht: Vooral op bewolkte dagen, weinig tot geen schaduwen. Komt vlak over. Zijlicht: Geeft gevoel van diepte en textuur, omdat er schaduwen ontstaan. Wanneer zon laag staat, dus bij zonsopgang en ondergang. Tegenlicht: Kan gebruikt worden om silhouetten te creëren of om de textuur aan de rand van het onderwerp te accentueren. Weerkaatst licht: Indirect licht. Afkomstig van licht weerkaatst door een ander oppervlak. Bvb. Sneeuw, Grand Canyon.

124 LICHT s Morgens vroeg en s avonds laat: warm, zacht zijlicht met mooie schaduwen. Wisselvallig weer, met buien en zware wolken: vaak fantastisch licht als de zon even kan doorbreken. Let ook op het spel van licht en schaduw in het landschap. Bewolkte dagen: diffuus licht perfect voor foto s in het bos, abstracten op en rond het strand of riviertjes bij lange sluitertijden. (Herfst)kleuren zijn veel intenser op bewolkte dagen! Fotografeer in tegenlicht als de zon bijna ondergaat. Fotografeer ook bij weinig of geen licht, tijdens het blauwe uurtje.

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134 STAPPENPLAN 1. Voorbereidende planning: internet, topografische atlas, Omgeving verkennen & laten inwerken. 3. Onderwerp benaderen: Wat trok precies je aandacht? 4. Visualiseer foto in je hoofd 5. Werk op compositie 6. Bepaal het type licht, omstandigheden en tijdstip: kompas! 7. Noteer onderwerp, locatie en concept. 8. Wacht op de ideale omstandigheden.

135 MATERIAAL We don't take pictures with our cameras. We take them with our hearts and we take them with our minds, and the camera is nothing more than a tool Arnold Newman

136 MATERIAAL STATIEF Aan het statief herken je de serieuze fotograaf Misschien wel het belangrijkste item in je fotografiekit Essentieel bij weinig licht ( s morgens, s avonds, duisternis, bewolkt, bos,...) Vaak veel scherptediepte dus kleine diafragma openingen, waardoor weinig licht valt. Sluitertijden van enkele seconden tot zelfs minuten zijn niet ongewoon.

137 STATIEF MATERIAAL Kies een degelijk statief Gewicht vs. stabiliteit Carbon is erg licht en toch stevig Geen middenzuil zodat je laag bij de grond kan Zorg dat statief tot op ooghoogte kan Model dat vlot opzet en weer opbergt Degelijk, flexibel en stevig kop/balhoofd Kop moet vlot en solide bewegen en toch zeer stabiel zijn Kop moet vast blijven zitten Zorg ervoor dat de kop ook kan kantelen om ook verticale foto s te kunnen nemen.

138

139

140 FILTERS FILTERS In tegenstelling tot wat velen onder ons denken, neem je bij het gebruik van filters geen loopje met de realiteit. Vaak onontbeerlijk bij landschapsfotografie. camera heeft een (te) beperkt dynamisch bereik: = hoeveelheid detail dat zichtbaar is tussen de lichtste en de donkerste delen in de foto. Veel zonlicht en diepe schaduwen: groot dynamisch bereik. Met behulp van filters beperkingen omzeilen en de foto nemen zoals je die ook ziet met het oog. Cfr. foto s met goed belichte lucht maar met een donkere voorgrond of vice versa.

141 GRIJSVERLOOPFILTER Donker + licht gedeelte. donkere gedeelte: houdt licht tegen Reduceert contrastverschil tussen lucht en voorgrond Meer detail in zowel lucht als voorgrond Verschillende sterktes: houden afhankelijk van hun sterkte meer of minder licht tegen FILTERS

142 GRIJSVERLOOPFILTER FILTERS

143

144

145

146

147

148 FILTERS DIGITALE FILTERS Wanneer grijsverloopfilters ontoereikend zijn. Eén of meerdere foto s samenvoegen: foto met goed belichte voorgrond foto met goed belichte lucht Kan ook met 1 RAW beeld die je afwerkt voor de hooglichten en vervolgens voor de schaduwen. Statief onontbeerlijk! Beelden moeten indentiek zijn en perfect overlappen. Moeilijker bij bomen, winderig weer,... Behoud de natuurlijke look van het beeld! cfr. HDR

149

150

151

152

153

154

155 FILTERS GRIJSFILTER Helemaal grijs. Wordt gebruikt om algemeen licht tegen te houden. Verschillende sterktes die meer of minder licht tegen houden. Langere sluitertijd of minder scherptediepte creëren op momenten dat er eigenlijk te veel licht aanwezig is.

156

157

158

159 POLARISATIEFILTER FILTERS laat enkel licht door als het in een bepaalde richting gepolariseerd is. Wordt in praktijk gebruikt om: contrasten te bevorderen blauwe lucht contrastrijker te maken. De blauwe kleur wordt intenser en de wolken worden extra geaccentueerd. reflectie weg te werken. het landschap een iets warmere tint te geven.

160

161

162

163

164

165

166 FILTERS Gebruik filters spaarzaam! Niet de bedoeling dat men ziet dat er gefilterd werd. let op voor overpolarisatie! Grijsverloopfilter nauwkeurig positioneren: overgang van donker naar licht moet mooi samenvallen met de horizon. Opletten bij het fotograferen van reflecties in het water! reflecties mogen niet lichter zijn dan de lucht. Niet enkel bij zonlicht. grijsverloopfilter ook handig om bvb. wolken er extra dreigend te laten uitzien.

167

168

169

170 MATERIAAL EXTRA S Trillingen beperken met afstandsbediening Een waterpas om de camera perfect horizontaal te plaatsen zodat de horizon mooi vlak loopt belangrijk bij seascapes

171 KUST LOCATIES Periode: vooral s avonds, westelijk georiënteerde kust. Let op getijden: Details op strand: laagtij Effecten met sluitertijd: opkomend tij Weer: wisselvallig weer met mooie wolken geven het mooiste licht en de spectaculairste zonsondergangen. Compositie: Elementen in de voorgrond (rotsjes, tekening in het zand, reflecties,...) Focus niet enkel op de zonsondergang Gebruik de lijn van de branding Filters en statief Belgische kust (Westhoek, Bredene, Koksijde), Cap Gris-Nez

172

173

174

175

176

177

178 BOS LOCATIES Periode: voorjaar en herfstperiode voor de kleuren Weer: bewolkte dagen, zeer mistige dagen, vermijd teveel zon. Compositie: Bos = chaos Let op details (telelens) Probeer structuur in de foto te krijgen Less is more! Gebruik lijnen (stammen). Statief en polarisatiefilter om de kleuren nog wat te accentueren. Ardennen: streek van de Hoëgne, streek Bouillon Rochefort (Semois), Hallerbos

179

180

181

182

183

184

185

186

187

188 PLATTELAND LOCATIES Periode: het hele jaar, zomer minst geschikt Weer: mooie ochtenden met mist over de velden Compositie: Opletten met voorgrond: nogal vaak kilometers weiden en akkers Gebruik voorgrondelementen (weidepaaltjes, stoppel, beekje,...) Gebruik een aandachtspunt (kerkje, boompje, koeien,...) Statief en grijsverloopfilters In je eigen buurt, bloesemstreek (St-Truiden Borgloon)

189

190

191

192

193

194

195

196

197

198

199

200 HEIDE LOCATIES Periode: half tot eind augustus voor heide in bloei Weer: mooie ochtend met mist over de heide Compositie: Gebruik elementen in de voorgrond. Details Op tijd aanwezig! Heide op z n mooist half uurtje voor of half uurtje na zonsondergang. Statief en grijsverloopfilters Kalmthoutse heide, Mechelse heide, Posbank (Veluwe, Nederland),...

201

202

203

204

205

206 LOCATIES CULTUURLANDSCHAPPEN Periode: het hele jaar. In het duister voor de lichtjes. Compositie: Spiegelingen en reflecties in het water Herhalingen Damme, Brugge, Gent,...

207

208

209

210

211

212 WATERLANDSCHAPPEN LOCATIES Periode: het hele jaar. Weer: beetje mist over het water (vooral voor- en najaar). Bewolkte dagen voor riviertjes. Compositie: Spiegelingen en reflecties in het water Let op symmetrie, midden! Speel met sluitertijden Gebruik eventueel ND filter voor effecten op het water. Ook om wateroppervlak helemaal vlak te krijgen. Vijvers, meren (Schulensmeer), rivier(arm), vennen (Kalmthout), beekjes in de Ardennen (Hoëgne, Helle, Getzbach,...)

213

214

215

216

217

218 INTERESSANTE LITERATUUR Landscape: The Story of 50 Favourite Photographs Charlie Waite The Making of Landscape Photographs: A Practical Guide to the Art and Techniques Charlie Waite First Light: A Landscape Photographer's Art Joe Cornish Waiting for the light David Noton

219 WORKSHOPS Workshop landschapsfotografie Opaalkust Data: 7-8 april, sept Workflow landschaps- en macrofotografie Hallerbos Data: 22 apr Workshop macrofotografie Data: 3 juni, 5 aug

220 WORKSHOPS Workshop Landschapsfotografie Provence Data: 2 t.e.m. 8 juli Basisworkshop natuurfotografie Data: 6 mei Workshop herfstfotografie Data: nov

221 SLIDESHOW

222 BEDANKT VOOR UW AANDACHT HEIRWEG.COM