Stap voor stap een kinderdagverblijf realiseren

Transcriptie

1 Stap voor stap een kinderdagverblijf realiseren Ingrid Van Cauter, OVSG Ann Lobijn, VVSG Overzicht Stap 1: Behoefte aan kinderopvang bepalen Stap 2: Zelf doen of laten doen Stap 3: Vorm kiezen Stap 4: Begroting maken Stap 5: Beslissen Stap 6: Aan de slag: procedure tav Kind en Gezin, lokatie vinden en inrichten, personeel werven, administratie, registratie en documentatie, praktische organisatie opvang, aanbod bekend maken 2 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 1

2 BEHOEFTE BEPALEN 3 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 1: Behoefte bepalen Is er nood aan een bijkomend aanbod kinderopvang van baby s en peuters in de gemeente? Onderdeel van Omgevingsanalyse, Meerjarenplanning Huidig aanbod kinderopvang van baby s en peuters inventariseren Aantal kindplaatsen en -voorzieningen zie: Gemeentelijke kindrapporten voor cijfers: biedt overzicht van erkende kinderopvang + kinderopvang met attest van toezicht in de gemeente 4 - VVSG - 2

3 5 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 6 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 3

4 Stap 1: Behoefte bepalen Is er nood aan een bijkomend aanbod kinderopvang van baby s en peuters in de gemeente? Onderdeel van Omgevingsanalyse, Meerjarenplanning Huidig aanbod kinderopvang van baby s en peuters inventariseren Kwalitatieve kenmerken huidig aanbod: - Betrouwbaar? Kwaliteit? Stabiliteit? - Betaalbaar? Inkomensgerelateerde kinderopvang? - Bereikbaar? Spreiding aanbod over gemeente? - Bekend? Toegankelijk? 7 - VVSG - Stap 1: Behoefte bepalen Behoefte aan kinderopvang kennen Theoretische inschatting maken absolute behoefte aan kinderopvang op korte en lange termijn Op basis van: Demografische ontwikkelingen (aantal kinderen in leeftijdscategorie, geboortecijfer en prognose geboortecijfer) Ruimtelijke planning (instroom jonge gezinnen via vb. verkavelingsplannen, bouw gemeenteschool, vrijgeven industrieterrein enz) Economische ontwikkelingen (activering jonge gezinnen, evolutie tewerkstellingsgraad) 8 - VVSG - 4

5 Stap 1: Behoefte bepalen Behoefte aan kinderopvang kennen Theoretische inschatting maken absolute behoefte aan kinderopvang op korte en lange termijn Op basis van (vervolg): Mobiliteit (vb. infrastructuurwerken, mobiliteitsplan, enz) Sociale ontwikkelingen (kansarmoede, problematische opvoedingssituaties) Politiek-bestuurlijke ontwikkelingen Andere 9 - VVSG - Stap 1: Behoefte bepalen Behoefte aan kinderopvang kennen Behoefte aan kinderopvang wordt uitgedrukt in % (xx % van de kinderen van 0 tem 2 jaar heeft behoefte aan kinderopvang Vlaamse streefcijfers (op Vlaams niveau): : een aanbod voor 50% van de kinderen : behoeftedekkend aanbod (62% kinderen behoefte studie CSB) 1 plaats wordt gebruikt door meerdere kinderen. Huidige berekening 1 plaats wordt gebruikt door 1,2 à 1,3 kinderen 10 - VVSG - 5

6 Stap 1: Behoefte bepalen Behoefte aan kinderopvang kennen Vb. Zottegem Huidig aanbod: 276 plaatsen * 1,2 = 331,20 Huidig aantal kinderen 0 tem 2 jaar (2012): % = 358 kinderen, 62% = 443,30 kinderen Verschil 50%: 27 kinderen (+23 kindplaatsen) Verschil 62%: 112 kinderen (+94 kindplaatsen) Rekening houden met lokale ontwikkelingen! 11 - VVSG - Stap 1: Behoefte bepalen Behoefte aan kinderopvang kennen Bevragen bij ouders instrument behoefteonderzoek website Kind en Gezin Zie: Bevragen bij huidige kinderopvangvoorzieningen hebben zij wachtlijsten? welke bezetting realiseren zij? 12 - VVSG - 6

7 ZELF DOEN OF LATEN DOEN 13 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 2: Zelf doen of laten doen Waarom als lokaal bestuur zelf kinderopvang organiseren? Niet alleen: 70 lokale besturen organiserend bestuur van DVO 48 lokale besturen organiserend bestuur van KDV 10-tal lokale besturen organiserend bestuur van LoDi 10-tal lokale besturen organiserend bestuur van ZKDV 14 - VVSG - 7

8 Waarom als lokaal bestuur investeren in kinderopvang? Lokale besturen hebben beste zicht op plaatselijke behoeften en noden aan kinderopvang; Kinderopvang = integraal deel van lokaal gezinsbeleid; Instrument om je gemeente aantrekkelijk te houden/maken voor jonge gezinnen: noodzakelijke dienstverlening voor 2-verdieners en één-oudergezinnen; Noodzakelijk in kader van activeringsbeleid; Tewerkstellingsproject (kortgeschoolden); Instrument om gelijke kansen te realiseren voor of naast onderwijs; Instrument om kansarmoede te bestrijden; Inzetten in kader van eigen personeelsbeleid (invullen vacatures knelpuntberoepen) 15 - VVSG - 3 functies van kinderopvang Economische functie: Dankzij kinderopvang kunnen ouders gaan werken en voor een inkomen zorgen. In de kinderopvang zelf werken ook heel wat mensen. Sociale functie: Kinderopvang kan de uitsluiting van kansengroepen tegengaan en hun integratie helpen bevorderen. Uit onderzoek is gebleken dat kwaliteitsvolle kinderopvang heel veel kansen kan bieden aan kinderen in armoede. Ook voor de ouders: door de beschikbaarheid van opvang zijn ze in staat om een opleiding te volgen, te solliciteren zodat ze daarna kunnen gaan werken,... Ouders kunnen bij de opvang terecht met allerhande vragen en leren er meteen ook andere ouders kennen. Soms hebben ouders opvang nodig om even tot rust te komen. Pedagogische functie: Goede kinderopvang biedt jonge kinderen niet alleen verzorging en geborgenheid, maar stimuleert kinderen ook in hun fysische en psychische ontwikkeling. Kinderen ontmoeten er anderen en leren er van jongs af aan respectvol met elkaar om te gaan VVSG - 8

9 Stap 2: Zelf doen of laten doen Zelf doen = zelf bepalen én verschil maken: via afspraken met ouders (HHR), bepalingen inzake ouderbijdrage en sociaal tarief impact op toegankelijkheid; via voorrangsbeleid bijkomende klemtonen inzake gebruikers en doelpubliek leggen; via extra aanbod (openingsuren, -dagen, enz) extra dienstverlening realiseren voor specifieke doelgroepen; via situering lokatie kinderopvang: Impact op toegankelijkheid; Impact op wijkontwikkeling en aantrekkelijkheid buurt; Impact op ontwikkeling scholen, aantrekkelijkheid scholen en diversiteit schoolgebruikers; 17 - VVSG - Stap 2: Zelf doen of laten doen Waarom als lokaal bestuur een kinderopvangvoorziening organiseren op een gemeentelijke schoolsite? concept Brede school ; naadloze overgang kinderopvang - kleuterschool; doorlopende ontwikkelings- en leerlijn tussen opvang en school; schoolachterstand tegengaan; stimuleren kleuterparticipatie; school aantrekkelijk maken voor gebruikers kinderopvang (vooral tweeverdieners en éénoudergezinnen); efficiënt gebruik infrastructuur en ruimte; samenwerking personeel school en kinderopvang met respect voor de eigenheid (uitwisseling personeel, expertise); andere: alle kinderen van één gezin komen samen naar één site, vertrouwdheid met visie kindcentrum enz VVSG - 9

10 Stap 2: Zelf doen of laten doen Waarom als lokaal bestuur een kinderopvangvoorziening organiseren op een gemeentelijke schoolsite? GEEN sociaal voordeel Valkuilen: verschillende regelgevingen: infrastructuur, brandveiligheid, personeel statuut personeel (onderwijzend personeel versus rechtspositieregeling gemeente-ocmw); verschillende doelstellingen onderwijs en welzijn; Kind centraal! 19 - VVSG - VORM KIEZEN 20 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 10

11 Stap 3: Vorm kiezen Huidig kinderopvanglandschap Kinderopvanglandschap na ingaan decreet houdende de organisatie van kinderopvang van baby s en peuters 21 - VVSG - Huidig kinderopvanglandschap (tot 1 jan. 2014): Erkende en gesubsidieerde sector: Besluit van de Vlaamse Regering van 23 februari 2001 (BS 19 april 2001) houdende de voorwaarden inzake erkenning en subsidiëring van kinderdagverblijven en diensten voor onthaalouders (erkende en gesubsidieerde) Kinderdagverblijven Lokale diensten voor buurtgerichte kinderopvang Diensten voor onthaalouders (onthaalouders en samenwerkende onthaalouders) Zelfstandige sector: Besluit van de Vlaamse Regering van 13 februari 2009 (BS 23 april 2009) houdende de regeling van het attest van toezicht voor zelfstandige opvangvoorzieningen Ministerieel besluit van 24 april 2009 (BS 27 mei 2009) houdende de regeling van het attest van toezicht voor zelfstandige opvangvoorzieningen Zelfstandige kinderdagverblijven Zelfstandige onthaalouders Met attest van toezicht (en/of financiële basisondersteuning) Met inkomensgerelateerde ouderbijdrage Enkel gemelde opvang Besluit van de Vlaamse Regering van 13 februari 2009 (BS 2 april 2009) houdende de regeling van de melding aan Kind en Gezin van opvang op bestendige wijze 22 - VVSG - 11

12 Huidig kinderopvanglandschap (tot 1 jan. 2014): Subsidie erkende en gesubsidieerde kinderdagverblijven (met programmatie) Financiële basisondersteuning zelfstandige kinderdagverblijven (zonder programmatie) Inkomensgerelateerde ouderbijdrage zelfstandige kinderopvang (met programmatie) Samenwerkende onthaalouders (aangesloten bij een dienst) (binnen erkenning DVO) 23 - VVSG - Toekomstig kinderopvanglandschap (1 jan. 2014): Enkel gemelde opvang Vergunde opvang: Groepsopvang: minimaal negen tegelijk aanwezige kinderen kunnen zijn Kinderdagverblijven; Samenwerkende onthaalouders Gezinsopvang: voor maximaal acht tegelijk aanwezige kinderen Onthaalouders 24 - VVSG - 12

13 Toekomstig kinderopvanglandschap (1 jan. 2014): Subsidie vergunde kinderopvang: 3 trappen Trap 1: basisondersteuning (zonder programmatie) Trap 2: inkomensgerelateerde ouderbijdrage (met programmatie) Trap 3: sociale functie (met programmatie) Bijkomende modules: inclusieve opvang van kinderen met een specifieke zorgbehoefte (structureel met programmatie, individueel zonder programmatie); flexibele opvang (met programmatie) 25 - VVSG - Stap 3: Vorm kiezen Afhankelijk van middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt voor uitbreiding aanbod: Met programmatie : wachten op uitbreidingsronde kinderopvang Uitbreidingsbudget kinderopvang van baby s en peuters 2013: 6 miljoen Verdeeld over: subsidie voor een erkend kinderdagverblijf/dienst voor onthaalouders (nieuwe plaatsen); IKG-middelen voor zelfstandige kinderdagverblijven (nieuwe plaatsen, omschakelen bestaande plaatsen naar IKG-plaatsen) 26 - VVSG - 13

14 Verloop uitbreidingsronde miljoen: - Uitbreiding IKG: 816 plaatsen - rangschikken zorgregio s aan de hand van IKG-opvangplaatsen per 100 kinderen. Binnen zorgregio rangschikking gemeenten (<25%). Beperkt tot 19 zorgregio s. aandeel budget op basis van aantal kinderen. - Uitbreiding erkende KDV: 215 plaatsen - voorafname Gent (35), Brussel en Antwerpen (70); - resterende 70 plaatsen: selectie 8 zorgregio s (% kansarmoede), per zorgregio gemeenten met minstens 20% kansarmoede of hoogste % kansarmoede. Aantal plaatsen per zorgregio in verhouding tot aandeel kinderen in geselecteerde gemeenten VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Verloop uitbreidingsronde Beslissingskader: - Fase 1: onderzoek ontvankelijkheid - Fase 2: schiften van de aanvragen: - Uitsluitcriteria: Vb. het betreft geen nieuwe plaatsen (subsidie KDV), de realisatie van de plaatsen is pas voorzien na 2015, infrastructuur voldoet niet, huidige bezetting is lager dan 70% (IKG) of 80% (subsidie KDV), enz. - Voorrangscriteria: Vb. bezetting minstens 85% of voor nieuw initiatief behoefte duidelijk aantonen (subsidie KDV), positief advies lokaal bestuur (opportuniteitsadvies), type IKG (uitbreiding, omschakeling, nieuwe initiatieven) - Fase 3: sorteren per stad/gemeente 28 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 14

15 Verloop uitbreidingsronde Beslissingskader: - Fase 4: indien er meerdere aanvragen zijn in één gemeente: rangordenen, beoordelen en scoren op inhoudelijke criteria Vb. bezetting of voorschools gebruik, advies lokaal bestuur, realiseren sociale functie (kinderen voorrangsgroepen) (enkel subsidie KDV), inbedding in een organiserend bestuur of netwerk - Fase 5: budgettaire toets 29 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 3: Vorm kiezen Afhankelijk van middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt voor uitbreiding aanbod Zonder programmatie : altijd beschikbaar - financiële basisondersteuning zelfstandige kinderdagverblijven met attest van toezicht Onafhankelijk van middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt Zelf financieren (met ouderbijdrage, tewerkstellingsmiddelen vb. sociale maribel, gesco, eigen bijdragen) 30 - VVSG - 15

16 BEGROTING MAKEN 31 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 4: Begroting maken Inkomsten ZKDV zonder IKG: - Financiële ondersteuning Kind en Gezin: - Financiële basisondersteuning: 578,99 euro per opvangplaats per jaar (max. 50 plaatsen) of maximaal ,50 euro (op jaarbasis) - Financiële ondersteuning flexibele opvangaanbod (voor 440 uur/jaar): 113,64 euro per opvangplaats per jaar (max. 28 plaatsen) - Inclusieve opvang van kinderen met een specifieke zorgbehoefte: 9,54 euro/opvangdag inclusieve opvang 32 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 16

17 Stap 4: Begroting maken Inkomsten ZKDV zonder IKG (vervolg): - Ouderbijdrage - Vrij te bepalen ouderbijdrage: - Inkomensgerelateerd - Vast bedrag/opvangdag - Vast bedrag/opvangmaand (eventueel afhankelijk van aantal gevraagde opvangdagen) - Bijkomende kosten: luiers, verzorging, enz - Premies tewerkstellingsmaatregelen - Sociale maribel, gesco enz - Andere 33 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 4: Begroting maken Inkomsten ZKDV met IKG: - Financiële basisondersteuning (zie vorige) - Vb. 28 kindplaatsen: ,72 euro - IKG-bijdrage via Kind en Gezin: - 30,42 euro per dag per kind (verrekening 40%, 60% en 160% in functie van verblijfsduur kind) - Extra vergoeding 2,69 euro/kind >10 uur en < 11 uur - Extra vergoeding 5,36 euro/kind >11 uur en < 12 uur - Compensatie ziektedagen kind: per maand: 24,36 euro x capaciteit Vb. ZKDV 28 kindplaatsen, 220 dagen open en 85% bezetting (geen extra vergoedingen): euro 34 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 17

18 Stap 4: Begroting maken Inkomsten ZKDV met IKG: - Bijkomende ouderbijdrage: - Bijdragen niet gerelateerd aan het inkomen (gebruik en afvalverwerking luiers, vervoer, warme maaltijden korte opvang, warme maaltijd BKO, uitzonderlijke uitgaven) - Sanctionerende vergoedingen - Premie tewerkstellingsmaatregelen (zie vorige) - Andere 35 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 4: Begroting maken Inkomsten erkend en gesubsidieerd KDV: - Subsidie Kind en Gezin - Personeelssubsidie: ,53 euro/jaar/plaats + 86,17 euro/jaar/plaats/jaar dat gemiddelde leeftijd personeel hoger is dan 20 jaar - Subsidie logistieke functie (36 257,01 euro), directiefunctie - Aanvullend bedrag - VIA-middelen - Werkingsmiddelen: ,46 euro/jaar/plaats bij bezetting 75%. Verhoogd in functie van bezetting - Vergoeding flexibele opvang, inclusieve opvang enz, 36 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 18

19 Stap 4: Begroting maken Inkomsten erkend en gesubsidieerd KDV (vervolg): - Subsidie Kind en Gezin Vb. KDV 28 kindplaatsen, gemiddelde leeftijd personeel 30 jaar, 220 dagen open en 85% bezetting (geen extra vergoedingen): euro - Bijkomende ouderbijdrage (zie vorige) - Premies tewerkstellingsmaatregelen (aanvullend) - VIPA (geen middelen AGION) euro/m² voor nieuwbouw (maximaal 20 m² per plaats) vb. max euro 37 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 4: Begroting maken Uitgaven kinderdagverblijf (alle vormen): - Eenmalige investeringen - Aankoop gebouw of huurwaarborg - Aanpassingswerken: leefruimte(n), sanitair, keuken, slaapkamer(s), tuin, toegangsbeveiliging... - Aankoop meubels, elektrische apparaten, kookgerei, vaatwerk en linnen - Aankoop speelgoed - Aankoop kantoor- en computermateriaal, software - Keuring elektrische installatie - Brandweercontrole en kosten voor brandveiligheid, zoals blusapparaten, VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 19

20 Stap 4: Begroting maken Uitgaven kinderdagverblijf (alle vormen): - Eenmalige investeringen - EHBO - Andere financiële lasten, bv. voor leningen aangegaan voor de aankoop van materiaal - Personeel (begeleiders, verantwoordelijke, logistieke) - Werkingskosten - Huur en kosten of afbetaling, interest Water, elektriciteit, verwarming, gas, telefoon, vuilnisophaling Onderhoudskosten voor gebouw, linnen en blusapparaten Herstellingen Kosten veiligheid (brandblusapparaten, keuring enz) 39 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 4: Begroting maken Uitgaven kinderdagverblijf (alle vormen): - Werkingskosten (vervolg) - Aankoop voeding - Verzorgingsproducten. - Vervangingsaankopen, bijvoorbeeld speelgoed, arbeidskledij, linnen,... - Opleidings- en literatuurkosten - Verzekeringen: Burgerlijke Aansprakelijkheid, Lichamelijke Ongevallen en eventuele aanvullende verzekeringen - Administratiekosten: kantoorkosten, informatica, SABAM, billijke vergoeding... - Publiciteitskosten VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 20

21 Stap 4: Begroting maken Inkomsten samenwerkende onthaalouders: - Huur gebouw (beperkt) Uitgaven samenwerkende onthaalouders: - Kosten infrastructuur - Aanpassingswerken: leefruimte(n), sanitair, keuken, slaapkamer(s), tuin, toegangsbeveiliging... - Aankoop meubels, elektrische apparaten, kookgerei, vaatwerk en linnen - Aankoop speelgoed - Keuring elektrische installatie - Brandweercontrole en kosten voor brandveiligheid, zoals blusapparaten, VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 4: Begroting maken Uitgaven samenwerkende onthaalouders (vervolg): - GEEN loonkost (vergoeding onthaalouders via kostenvergoeding, begeleiding via dienst voor onthaalouders) - OPGELET: onthaalouders zijn geen werknemer! 42 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 21

22 BESLISSEN 43 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 5: Beslissen Op basis van de analyse (omgevingsanalyse, begroting enz) en de strategische doelstelling inzake aanbod kinderopvang van baby s en kleuters van het lokaal bestuur Beslissen. Beslissing vertalen naar een actieplan. Actieplan = kinderopvangvoorziening voor baby s en peuters oprichten en beheren 44 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 22

23 AAN DE SLAG 45 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 6: Aan de slag - Procedure tav Kind en Gezin: - Minstens melding (meldingsformulier); - ZKDV: aanvraag attest van toezicht, aanvraag financiële basisondersteuning, aanvraag IKG-middelen (uitbreidingsronde); - KDV: aanvraag principieel akkoord en subsidie (uitbreidingsronde) en daarna aanvraag erkenning - Bezoek IVA Zorginspectie - Toekenning attest van toezicht/erkenning - OPGELET: Samenwerkende OO: via de DVO 46 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 23

24 Stap 6: Aan de slag - Lokatie vinden en inrichten: Brandveilig; Veilig en hygiënisch; Toegangsbeveiliging; Aangepast aan aantal opgevangen kinderen. Binnenruimte: 5 m²/kindplaats (speelruimte 3 m² en rustruimte 2 m²); Buitenruimte; Verlichting en verluchting; Inrichting: bedjes, verzorging, toiletten, enz VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 6: Aan de slag - Personeel werven: - Voldoende begeleiding; - Verantwoordelijke; - Medewerkers: pedagogische en organisatorische capaciteiten + minimale kwalificatie; - Attest levensreddend handelen; - Uittreksel strafregister, model B; - Doktersattest; - Kennis Nederlands; - Permanente vorming en bijscholing; 48 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 24

25 Stap 6: Aan de slag - Praktische organisatie opvang - Visie en missie bepalen; Pedagogisch beleid; Ouderparticipatiebeleid; Kwaliteitshandboek en procedures vastleggen; Crisisprocedure en melding gevaarsituaties; Voeding (zelf maken versus beleveren via grootkeuken); VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Stap 6: Aan de slag - Administratie, registratie en documentatie: - Huishoudelijk reglement maken; Software registratie aanwezigheden; Software facturatie, fiscaal attest enz; Overeenkomsten ouders; VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 25

26 Stap 6: Aan de slag - Aanbod bekend maken: - Website, folder, gemeentelijk infoblad, - Officiële opening 51 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Officiële opening 52 - VVSG - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 26