Van crisis tot crisis: tulpen uit Amsterd am
|
|
- Joannes Wouters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Wikimedia De beurs van Amsterdam in 1612 Van crisis tot crisis: tulpen uit Amsterd am di 03/04/ :07 Ezels stoten zich geen twee keer aan dezelfde steen, maar mensen wel. Dat blijkt uit een overzichtje van financiële en economische crises van de voorbije eeuwen. Uit die crises worden lessen getrokken, maar rationaliteit moet vaak opnieuw plaatsruimen voor hebzucht. "Verwacht niet dat geluk hebben en gunstige omstandigheden altijd zullen blijven duren". Dat schreef José de la Vega, een naar Amsterdam uitgeweken Spaanse jood in 1688 in "Confusion de Confusiones", een boek waarin hij het reilen en zeilen van de jonge beurs van Amsterdam beschreef. Musée de Poitiers Een halve eeuw eerder had Amsterdam de "tulpenbollencrash" meegemaakt. Van hoog tot laag had iedereen toen have en goed verkocht om te investeren in de nieuwe bloembollen die uit Turkije kwamen. De prijzen gingen pijlsnel omhoog en één bol werd zelfs geruild tegen een heuse brouwerij. In 1637 barstte de "tulpenzeepbel" uit elkaar, de prijzen kelderden met 90% en de Hollandse economie kreeg een klap. De Fransen en Engelsen waren de volgenden die hun "financiële zinnen" zouden verliezen. In Parijs had de Banque Générale van de Schot John Law papieren geld (links) uitgegeven. Er werd steeds meer geld gedrukt en Law verkocht ook aandelen van zijn "Compagnie du Mississippi", een maatschappij die hoge winsten verwachtte van de handel met Noord- Amerika. Dat viel wat tegen en na een wilde speculatiegolf stortten beide maatschappijen in 1719 in en sleurden ze de Franse economie mee in hun val. Aartsrivaal Engeland verzeilde kort daarna in een gelijkaardige "bubble". Londen had zijn "South Sea Company" die overheidsschuld opkocht en financierde met aandelen, en enorme winsten beloofde uit de handel met Spaanse kolonies in Zuid-Amerika. Massale speculatie bereikte in 1720 de top waarna de aandelen kelderden. Onder meer de natuurkundige sir Isaac Newton verloor zo pond.
2 "Boom and bust" in de 19e eeuw In 1837 was er in de Verenigde Staten te veel papiergeld in omloop en werd de Second Bank of the US, die als centrale bank optrad, opgeheven. Er brak onrust uit en banken die massaal gespeculeerd hadden in land in het Westen, gingen over de kop. De beurs van Wall Street verloor 75% van zijn waarde, de werkloosheid piekte en de VS bleven tot 1842 in een diepe recessie. Een vrijwel identieke crisis vond twintig jaar later plaats, toen de Ohio Life Insurance als eerste onderuit ging en -net als Lehman Brothers onlangs- andere financiële groepen mee in de afgrond sleurde. De "Panic of 1857" (links) werd de eerste wereldwijde economische crisis. Wel bleven de zuidelijke staten in de VS relatief gespaard, waardoor het afscheidingsidee groeide dat in 1861 tot de Amerikaanse Burgeroorlog leidde. Twee oorlogen verder troggelde Duitsland het verslagen Frankrijk in 1871 herstelbetalingen in goud af. Berlijn besloot toen enkel gouden munten te slaan en niet langer zilveren. Daarop stortten in 1873 de zilvermarkt en de beurs van Wenen in elkaar. De crisis verspreidde zich wereldwijd en trof uiteindelijk Duitsland zelf. De industrielanden schermden hun markten af en dat protectionisme leidde tot de "Long Depression", die bijna tien jaar duurde. John Pierpont Morgan redt de meubelen Wall Street ging in 1893 opnieuw uit de bocht na een nieuwe periode van overhitte groei en massale investeringen in infrastructuur en spoorwegen. De overheid dreigde bankroet te gaan, maar werd gered door leningen van de legendarische financier John Pierpont Morgan. Toch was het de zwaarste recessie tot dan ooit en miljoenen mensen trokken naar de Westkust in de hoop op een beter leven. bank onderuitging. De volgende crisis werd veroorzaakt door de aardbeving die in 1906 San Francisco verwoestte. Geld stroomde massaal van New York naar de Westkust en leidde tot instabiliteit. De ineenstorting van de kopermarkt in 1907 ontregelde de situatie verder en van de VS tot Egypte, Duitsland, Japan en Chili waren er "runs on the bank" waardoor de ene na de andere In oktober greep JP Morgan (links) opnieuw in en samen met andere rijke ondernemers zoals John D. Rockefeller slaagden ze erin om voldoende gezonde bedrijven overeind te houden tot de paniek kon wegebben. Het directe gevolg was de oprichting van de Federal Reserve in 1913 als de nieuwe centrale bank van de VS. In datzelfde jaar overleed "JP", maar zijn macht leeft voort in de grootbanken JP Morgan Chase en Morgan Stanley.
3 Van crisis tot crisis: moeder van alle recessies di 03/04/ :07 Wellicht is 1929 het donkerste jaar uit de economische geschiedenis. Na een beurscrash volgde een depressie die tot in de jaren 40 zou duren en die de wereld naar een van de meest verwoestende oorlogen zou sleuren. Voorafgaand aan de crash hadden onze grootouders en overgrootouders genoten van de "Roaring Twenties" toen de charleston en jazz, dans- en filmzalen en de radio het leed van de oorlog van moesten doen vergeten. groeiden als kool. De welvaart nam hand over hand toe, maar ook speculatie. In die jaren steeg de Dow Jones-index van de beurs van Wall Street (links) met een vijfvoud, vooral toen ook de gewone man geld ging lenen om massaal te beleggen. De illusie dat aandelen enkel stijgen in waarde, had iedereen in zijn greep. De banken leenden gemakkelijk geld en schuldenbergen Toen kwam "Black Thursday": op 24 oktober 1929 daalde de Dow Jones plots scherp en begon iedereen in paniek te verkopen. Het werd nog erger: 28 en 29 oktober 1929 gingen de geschiedenis in als "Black Monday" (-13%) en "Black Tuesday" (-12%). Op die twee dagen alleen ging 25 miljard dollar -gelijk aan 319 miljard dollar in onze tijd- aan beurswaarde verloren. Een poging van bankiers om -zoals in het tij te keren door massaal te kopen, mislukte en in juli 1932 stond de Dow op het laagste peil van de 20e eeuw. Het zou tot november 1954 duren vooraleer de index opnieuw op het peil van september 1929 kwam. De schaduw van de "Great Depression" Eind 1930 breidde de crisis zich ook uit naar Europa en de rest van de wereld. De kredietverlening droogde op en banken, bedrijven en mensen gingen massaal bankroet en de overheden leken machteloos om de neergang te stoppen. Wel grepen ze terug naar protectionisme wat de internationale handel verder deed afkalven. Consumenten hielden hun geld op zak (of hadden er geen), de prijzen daalden en steeds meer bedrijven sloten de deuren of
4 zetten hun personeel op straat. De werkloosheid en de armoede stegen catastrofaal en lange rijen schoven aan voor gaarkeukens. Tot overmaat van ramp teisterde een grote droogte de landbouw in de Midwest van de VS. Politiek profiteerden autoritaire groepen zoals fascisten of communisten van de wanhoop. In Amerika redde de nieuwe president Franklin D. Roosevelt ( ) de democratie door zijn "New Deal". Hij reguleerde de banken om ontsporingen te vermijden en koos voor grootscheeps overheidsingrijpen in de economie, onder meer door grote infrastructuurwerken waardoor miljoenen werklozen een baan kregen. De New Deal was niet altijd even succesvol, maar de werkloosheid daalde van 23% in 1933 tot 12% in Computergestuurde crises De Tweede Wereldoorlog en het Marshall Plan maakten niet enkel brandhout van de nazi's, maar ook van de depressie. De wederopbouw van de jaren 50 werd mogelijk net als de welvaartsstijging van de "Golden 60's". Drie olieshocks in 1973 (Yom Kippoeroorlog), 1979 (revolutie in Iran) en 1990 (Golfoorlog om Koeweit) ontketenden telkens een wereldwijde recessie, zij het minder erg dan in de jaren 30. Een nieuw fenomeen was intussen dat computers steeds meer de handel op de beurzen overnamen en dat geautomatiseerde beursorders worden gegeven. Dat leidde op 19 oktober 1987 tot een nieuwe beurscrash op Wall Street (-508 punten of - 22,61%). Op 27 oktober 1997 kelderde de Dow Jones op gelijkaardige wijze (met 554,26 punten of -7,18%). Sindsdien zijn systemen (circuit breakers) ingevoerd waarbij de handel wordt stilgelegd tijdens te snelle koersdalingen. Steeds weer nieuwe zeepbellen Hoe dan ook blijft de mens speculatief ingesteld en verliezen we daarom soms het hoofd. Dat bleek nog maar eens bij de "dot-com bubble" van begin 2000 toen de waanzinnige koersstijging van internetbedrijven werd omgekeerd. Dot-comaandelen waren plots tulpenbollen. Daarna ging de Amerikaanse woningmarkt door het dak en gelijk daarmee de beleggingsproducten die gebaseerd waren op... ja, wat was het ook alweer? In augustus 2007 daalden de beurskoersen opnieuw en een jaar later stortten grote banken zoals Lehman Brothers en bij ons Fortis en Dexia in elkaar. Daarop ging ook de industrie in een duikvlucht. Toen we daaruit kwamen, bleken de Grieken plots het paard van Troje in de eurozone. Dit keer waren het niet dolgedraaide speculanten die de crisis veroorzaakt hadden, maar incompetente overheden die hun kas niet wilden of konden beheren. De huidige twee crises zijn hoe dan ook de gevaarlijkste sinds die van En sommigen zien in de ongebreidelde groei en prijsstijgingen in China de volgende zeepbel. Jos De Greef
5
De economische wereldcrisis
De economische wereldcrisis (9.2) Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de economische wereldcrisis van 1929 en waarom duurde die crisis zo lang? Kenmerkend aspect: De crisis van het wereldkapitalisme.
Nadere informatieWaarom loopt de economie nog steeds niet echt lekker? Michiel Verbeek, 2 december 2015
Waarom loopt de economie nog steeds niet echt lekker? Michiel Verbeek, 2 december 2015 4 Onderwerpen: 1. De financiële crisis van 2008 2. Geldschepping 3. Hoe staan de landen er economisch voor? 4. De
Nadere informatieMichiel Verbeek, januari 2013
Michiel Verbeek, januari 2013 1 2 Eens of oneens? De bankiers zijn schuldig aan de kredietcrisis. De huidige economische crisis is het gevolg van de kredietcrisis van 2008. Als een beurshandelaar voor
Nadere informatieTijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.
1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Nadere informatieDe grootste zeepbel ooit. November 2017
De grootste zeepbel ooit November 2017 1 2 Long-Term Capital Management 1994-1998 Eigen vermogen: Geleend geld: Strategie: Beheerders: $ 4 miljard $ 125 miljard geleend Arbitrage ( bv. inspelen spread
Nadere informatie5,2. Profielwerkstuk door een scholier 1959 woorden 2 april keer beoordeeld
Profielwerkstuk door een scholier 1959 woorden 2 april 2006 5,2 43 keer beoordeeld Vak Economie Onze hoofdvraag is: Wat voor invloed had de Wall street crash voor het buitenland? Deelvragen zijn: Wat is
Nadere informatieDe jaren 30: naar Wereldoorlog 2 met jaren van crisis en spanning (les 02 6des)
De jaren 30: naar Wereldoorlog 2 met jaren van crisis en spanning (les 02 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Economie in de jaren 30: crisis en depressie
Nadere informatieNaslagwerk Economie van Duitsland. Hoofdstuk 8: Financiële stelsel. 8.1 Overzicht
Naslagwerk Economie van Duitsland 8.1 Overzicht Het Duitse bankenstelsel is anders georganiseerd dan in de meeste andere landen. Naast een centrale bank, de Bundesbank, de reguliere zaken en retailbanken
Nadere informatieBlijvende onrust op de beurs: hoe nu verder?
Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Zoals u waarschijnlijk weet, is de beurs nog steeds bijzonder nerveus en vooral negatief. De directe aanleiding is de tegenvallende groei in China waar wij
Nadere informatieBronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden
Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum
Nadere informatieHitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?
Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke
Nadere informatieTwaalf grafieken over de ernst van de crisis
Twaalf grafieken over de ernst van de crisis 1 Frank Knopers 26-04-2012 1x aanbevolen Voeg toe aan leesplank We hebben een aantal grafieken verzameld die duidelijk maken hoe ernstig de huidige crisis is.
Nadere informatieTerugblik. Maandbericht mei 2018
Maandbericht mei 2018 Terugblik Crisis Italië had weinig vat op aandelen in mei, veilige havens floreren Ondanks de politieke onrust in Italië zijn alle modelportefeuilles met een positief rendement geëindigd
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog
Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog Samenvatting door Cas 1253 woorden 2 april 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding. Waarom ik voor dit onderwerp heb gekozen. Ik heb voor dit
Nadere informatieHet Bedrog van de Bankiers
Het Bedrog van de Bankiers Door P.F.v.d.Meer sr Pentahof@planet.nl www.pentahof.nl Dit is uitgave no. 952 van het Lage Landen Leerhuis Datum 27-03- 2016 1 2 Inleiding Het gaat in deze brochure over het
Nadere informatieNa de WOI vluchtte de keizer naar Nederland
Hoofdstuk 3 Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Waarom NL? Nederland was een neutraal land. Bleef in NL tot aan zijn dood. Vrede van Versailles Vs, Eng, Fra winnaars. Duitsland als enige schuldig
Nadere informatieWall Street of niet, dat is de vraag
Wall Street of niet, dat is de vraag 1. Beleggers hebben geen leuke tijd achter de rug. 2011 was een moeilijk beleggingsjaar. Het begon goed, alsof het ingezet herstel na het bloedbad van 2008/2009 zich
Nadere informatie6,7. Praktische-opdracht door een scholier 4059 woorden 9 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding:
Praktische-opdracht door een scholier 4059 woorden 9 juni 2005 6,7 23 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding: De Grote Depressie was de grootste economische crisis die Amerika ooit heeft meegemaakt.
Nadere informatieSCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS
SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS Dit onderzoek bestaat uit 40 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad. Meerkeuze antwoorden worden
Nadere informatieDe outlook van Karel Mercx
De outlook van Karel Mercx De outlook van Karel Mercx 13 juni 2017 Agenda 1.De recente ontwikkelingen op de beurs 2.Outlook voor de rest van 2017 Hoe meer vragen u stelt; hoe leuker ik het vind om te presenteren.
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 9: Paragraaf 1 t/m 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 9: Paragraaf 1 t/m 4 Samenvatting door een scholier 789 woorden 5 juni 2012 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Paragraaf 1 18 juni 1914 - Franz Ferdinand
Nadere informatieDe groei voorbij. Jaap van Duijn september 2007
De groei voorbij Jaap van Duijn september 2007 1 Een welvaartsexplosie Na WO II is de welvaart meer gestegen dan in de 300 jaar daarvoor Oorzaken: inhaalslag, technologische verandering en bevolkingsgroei
Nadere informatieTurbo Daily Commerzbank 10 April 2015 Nummer 1147 Pagina 2 MIDDELLANGE TERMIJN TREND. Steun : 459.1 Weerstand : 516.8
Turbo Daily Turbo Daily Commerzbank 10 April 2015 Nummer 1147 INDICES SLOTKOERS VERSCHIL AEX 501,97 0,97% DOW JONES 17958,73 0,31% NASDAQ CMP 4974,565 0,48% NASDAQ -100 4403,953 0,64% NIKKEI 225 19907,63-0,15%
Nadere informatieWijnimport Nederland naar regio
DO RESEARCH Wijnimport Nederland naar regio Sterke opmars wijn uit Chili Jeroen den Ouden 1-10-2011 Inleiding en inhoudsopgave Pagina I De invoer van wijn in Nederland 1 II De invoer van wijn naar herkomst
Nadere informatie14.1. De dolle jaren 20 en de Grote Depressie. p
14.1. De dolle jaren 20 en de Grote Depressie p. 236-247 Instap/actualiteit Kinderarmoede vandaag in België In België leeft bijna ⅕ kinderen in armoede 'In een welvarend land als België zijn dergelijke
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatieIndelen 1. Voor in het schrift komen de aantekeningen te staan en ook de uitwerkingen 2. Achterin het schrift komen de opdrachten te staan
Antwoordkernen bij Eureka 3M, Amersfoort 2014-2015 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. De bedoeling is, dat je
Nadere informatieBeste lezers van De Geldfabriek,
Beste lezers van De Geldfabriek, Ik hoop dat jullie veel plezier hebben gehad met het lezen van dit verhaal. Vonden jullie ook dat Pippa wel erg veel aan mooie spullen dacht? En dat sommige mensen onaardig
Nadere informatieWat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)
Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)
Nadere informatieIn 1918 is na vier lange jaren vechten de eerste wereldoorlog voorbij. In een trein in frankrijk wordt de wapenstilstand getekend.
Een wapenstilstand is niet hetzelfde als een vrede. Daarover gaan de landen vanaf januari 1919 in het paleis van versailles bij parijs lang over praten... In 1918 is na vier lange jaren vechten de eerste
Nadere informatie1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...
HET CONGRES VAN WENEN 1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...7 3.1. Het Congres van Wenen en de restauratie Het
Nadere informatieHet 1 e kwartaal van 2015.
1 Het 1 e kwartaal van 2015. Achteraf bezien was het eerste kwartaal van 2015, vooral in Europa, uiterst vriendelijk voor beleggers. Hoewel door Invest4You, ondanks de jubelverhalen in de pers een zekere
Nadere informatieFinaltrust Vermogensbeheer, 1 november 2005 - "beurs en economie" door Jaap van Duijn
WEST-EUROPA BLIJFT ACHTER BIJ DE REST VAN DE WERELDECONOMIE BEURS EN ECONOMIE De wereldeconomie draait op Amerikaanse consumenten en Chinese producenten De Amerikaanse economie groeit met ruim 3%, China
Nadere informatieSO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht
SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste
Nadere informatieVan Lieshout & Partners Nieuwsbrief 1 e kwartaal 2019
In deze nieuwsbrief blikken wij terug op het afgelopen jaar, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en presenteren wij onze visie op de financiële markten voor de komende periode. Terugblik 2018 Voordat
Nadere informatieKwartaal Update. Gold&Discovery Fund. Er lijkt een einde gekomen aan de zware correctie in grondstofgerelateerde. januari 2012
Kwartaal Update Gold&Discovery Fund januari 2012 In de eerste maand van dit jaar steeg goud bijna 11%, zilver 21%, terwijl de koperprijs 12% steeg. De waarde van onze portfolio steeg zelfs circa 18%. Hiermee
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland
Samenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland Samenvatting door een scholier 583 woorden 8 februari 2005 4,7 21 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Module 3, aantekeningen.
Nadere informatieWederom onrust op de beurs: hoe nu verder?
Wederom onrust op de beurs: hoe nu verder? Net als we vorig jaar meerdere keren hebben gezien, zijn de beurzen wederom bijzonder nerveus en vooral negatief. Op het moment van schrijven noteert de AEX 393
Nadere informatieDERIVATEN in de FYSIEKE ECONOMIE V O O R B E E L D
DEEL 2 BANKENSPLITSING DERIVATEN in de FYSIEKE ECONOMIE V O O R B E E L D DERIVATEN in de FYSIEKE ECONOMIE V O O R B E E L D EIGENAAR VERZEKERT EIGENDOM DERIVATEN in de FYSIEKE ECONOMIE VERZEKERING V O
Nadere informatieNa de eerste wereldoorlog ( ) Begon de interbellum ( ), de periode tussen 2 oorlogen.
Samenvatting door Noor 1609 woorden 9 juni 2016 6.6 39 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedenis hoofdstuk 2, Tussen de oorlogen. Na de eerste wereldoorlog (1914-1918) Begon de interbellum
Nadere informatieWat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk.
Werkblad 7 Ω Oorlog en crisis Ω Les : De Eerste Wereldoorlog Het begin van de Eerste Wereldoorlog Rond 900 zijn er twee kampen in Europa. Rusland, Frankrijk en Groot- Brittannië aan de ene kant. Oostenrijk-
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2
Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting door een scholier 568 woorden 9 juni 2016 7,3 15 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Kapitalisme-Communisme: Kapitalisme: West -landen:
Nadere informatieHieronder vindt u de belangrijkste sheets uit de presentatie van Mr. Drs. J. Wijn, zoals deze zijn vertoond tijdens de 'ABN AMRO blikt
Hieronder vindt u de belangrijkste sheets uit de presentatie van Mr. Drs. J. Wijn, zoals deze zijn vertoond tijdens de 'ABN AMRO blikt vooruit'-bijeenkomsten, gehouden tussen 21 en 28 september 2010. Een
Nadere informatieONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE
ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om Elzas-Lotharingen Elzas-Lotharingen Welke grondstoffen vindt men terug in dit gebied? Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om
Nadere informatieTechnische Analyse: Was de storm in New York een voorbode op wat komen zal?
Technische Analyse: Was de storm in New York een voorbode op wat komen zal? De voorbije week raasde een nooit geziene storm door de straten van New York. Metershoge golven brachten het schip de HMS Bounty
Nadere informatieEconomie en MKB Ondernemen met tegenwind
Economie en MKB Ondernemen met tegenwind Willem van der Velden Schiedam/Vlaardingen, 11 februari 2009 Agenda Kredietcrisis en recessie Scenario tot 2014 Actualiteit MKB Sectorramingen Tips voor succesvol
Nadere informatieGeld (r)evolutie. De strijd om de wereldmacht. Marco Knulst RBA Aardenburg, 7 november 2018
Geld (r)evolutie De strijd om de wereldmacht Marco Knulst RBA Aardenburg, 7 november 2018 Oprichter Ford Motor Company 30 juli 1863 t/m 7 april 1947 RUILHANDEL De aandelenhausse van 1720 Het Groote
Nadere informatieBeursdagboek 20 Juni 2013.
Beursdagboek 20 Juni 2013. Het persbericht om 20.00 uur kan aangeven dat er eind 2013 begin 2014 met tapering wordt begonnen. Gisterenavond Tijd 20:14 uur. Op het persbericht ging de Dow eerst van 6 naar
Nadere informatie"De financiële sector is het probleem,
1 van 5 22-2-2019 07:44 sg.uu.nl "De financiële sector is het probleem, niet de oplossing" 6-8 minuten Investeren in een duurzamere wereld? Als het aan de aandeelhouders ligt, liever niet. Onderzoeker
Nadere informatieGeschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor
Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners
Nadere informatieDE PIEK KOMT ERAAN 1
DE PIEK KOMT ERAAN 1 Ook al praat niemand over een naderende oliekrapte, de prijs per vat wil maar niet onder de 100 dollar zakken. Kopers van olie hebben kennelijk iets door wat de rest van ons lijkt
Nadere informatieHerdenking Capitulaties Wageningen
SPEECH SYMPOSIUM 5 MEI 2009 60 jaar NAVO Clemens Cornielje Voorzitter Nationaal Comité Herdenking Capitulaties Wageningen Dames en heren, De détente tussen oost en west was ook in Gelderland voelbaar.
Nadere informatiemputeer Griekenland om de eurozone te redden FTM
mputeer Griekenland om de eurozone te redden FTM van 6 11-07-17 16:13 ftm.nl Amputeer Griekenland om de eurozone te redden FTM Edin Mujagic 7-9 minuten Vorige week schreef ik waarom het grotendeels kwijtschelden
Nadere informatieWelke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.
Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Een van de slechtste kwartalen in 50 jaar. Obligaties en vastgoed geven positief rendement
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB02-135 2 juli 2002 9.30 uur Aandelen hard onderuit in tweede kwartaal De koersen van Nederlandse aandelen zijn hard onderuit gegaan in het tweede kwartaal
Nadere informatieArm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten
Arm en Rijk Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten 2.1 Rijk en arm in de Verenigde Staten De rijke Verenigde Staten Je kunt op verschillende manieren aantonen dat de VS een rijk land is. Het BNP
Nadere informatieWe onderwegen grondstoffen (industriële metalen en olie). Maar we beschouwen goud en andere edele metalen nog altijd als veilige vluchtwaarden.
We onderwegen grondstoffen (industriële metalen en olie). Maar we beschouwen goud en andere edele metalen nog altijd als veilige vluchtwaarden. Grondstoffen daalden in december het sterkst in drie maanden
Nadere informatieNaam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)
Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland
Nadere informatieBeursdagboek 12 September 2013.
Beursdagboek 12 September 2013. De Amerikanen lieten tijdens de herdenking van 9-11 de markten voor de derde achtereenvolgende dag fors stijgen. Gisterenavond Tijd 22:10 uur. Zoals ik al schreef in mijn
Nadere informatieVeel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen
Veel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen 1. De kwartaalcijfers van de pensioenfondsen zijn negatief. Hoe komt dat? Het algemene beeld is dat het derde kwartaal, en dan in het bijzonder de maand
Nadere informatieVan zeepbel tot zeepbel
Van zeepbel tot zeepbel David Para Marxistische zomeruniversiteit 22 augustus 2008 Van zeepbel tot zeepbel 1. Het begin in 1973 2. Het Amerikaanse antwoord 3. De technologische crisis 4. Besluiten Het
Nadere informatieAntwoordkernen bij Eureka 3MAVO De tijd van Wereldoorlogen H. 4 t/m 14
Antwoordkernen bij Eureka 3MAVO De tijd van Wereldoorlogen H. 4 t/m 14 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. De
Nadere informatieSprinters Club 22/03/2011
Sprinters Club 22/03/11 PORTEFEUILLE SPRINTERS Aankoop Sprinters Verkoop Sprinters Datum Markt LNG of SHT koers aantal totaal datum koers totaal AEX LNG 2 AEX SHT 9 9/3/11 OLIE LNG 69..02 71 2486.42 34.68
Nadere informatieExamen HAVO - Compex. economie 1
economie 1 Examen HAVO - Compex Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Maandag 23 mei totale examentijd 2,5 uur 20 05 Vragen 1 tot en met 19 In dit deel staan de vragen waarbij de computer niet
Nadere informatieLEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR EU-LIDSTATEN
Bijlage ANALYSE EXPORTCIJFERS 2018 op basis van een analyse van Flanders Investment & Trade (FIT) van de in- en uitvoercijfers 2018 van de Nationale Bank van België (NBB). LEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR
Nadere informatieBeursupdate september 2015 Is het weer net zo erg als in 2008?
Beursupdate september 2015 Is het weer net zo erg als in 2008? Karel Mercx Sinds september weer terug bij Beleggers Belangen Beleggingsspecialist RTL Z Beursspel (2015) Beurstwitteraar van het jaar (2014)
Nadere informatieDe economische wereldcrisis
Opdrachtenblad Inleiding In 1929 brak een crisis uit die in korte tijd de economie in een groot deel van de wereld aantastte. De economische crisis zou jaren duren, tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.
Nadere informatieDE BEURS EN DE STERREN
DE BEURS EN DE STERREN De financiële crisis in september 2008 die gekatalyseerd werd door de instorting van de Newyorkse beurs op Wallstreet heeft, enkele astrologen uitgezonderd, bijna iedereen verrast.
Nadere informatieHoofdstuk 2: Het verloop van zwarte donderdag. De jaren twintig in Amerika gingen schijnbaar erg goed, Amerika had een belangrijke afzetmarkt
Praktische-opdracht door een scholier 3654 woorden 28 oktober 2005 6 17 keer beoordeeld Vak Economie Zwarte donderdag Hoofdstuk 1 Economie in het kort. Economie heeft met geld te maken. Als mensen veel
Nadere informatieHoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011
Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 3 oktober Grote Recessie was geen Grote Depressie Wereldhandel Aandelenmarkt 9 8 7 8 VS - S&P-5 vergelijking met crash 99 Wereld industriële
Nadere informatieNederland en de crisis. Kees van Paridon
Nederland en de crisis Kees van Paridon Overzicht Vergelijking met crisis jaren 30 Belangrijkste oorzaken crisis nu Beleidsreacties en gevolgen Toekomstperspectief Ontwikkeling economische groei 4 2 0-2
Nadere informatieBeursdagboek 24 Mei 2013.
Beursdagboek 24 Mei 2013. Loopt Abenomics nu al op zijn laatste benen! Tijd 10:30 uur. Het was afgelopen nacht in Japan een angstige sessie voor de handelaren. Na eerst een winst van drie procent vlogen
Nadere informatieVeranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken
Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken De Nederlandse bancaire vorderingen 1 op het buitenland zijn onder invloed van de economische crisis en het uiteenvallen van ABN AMRO tussen
Nadere informatieDe Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich
(les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende
Nadere informatieTrade van de week. Winnen met. Indexopties
Trade van de week Winnen met Indexopties Hoe profiteer je van een stijgende of dalende beurs? Veel traders proberen dit door zelf een aantal aandelen uit de index te kiezen en daar long of short op te
Nadere informatieWinstgroei en buffers ondersteunen investerings herstel
Na de snelle daling van de bedrijfswinsten door de kredietcrisis, is er recentelijk weer sprake van winstherstel. De crisis heeft echter geen gat geslagen in de grote financiële buffers van bedrijven.
Nadere informatieSamenvatting Moderne Geschiedenis ABC
Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC Week 1ABC: De Franse Revolutie Info: De Franse Tijd (1795 1814) Na de Franse Revolutie werd Napoleon de baas in Frankrijk. Napoleon veroverde veel Europese landen,
Nadere informatieMarket Update. Gold&Discovery Fund. Edelmetalen bevinden zich al ruim tien jaar in een sterke bullmarkt
Market Update Gold&Discovery Fund Na twee zeer sterke hersteljaren is er dit jaar sprake van een wereldwijde groeivertraging Hierdoor staan de prijzen van veel grondstoffen onder druk. Toch noteert goud
Nadere informatieWat te doen bij toenemende politieke risico s
Wat te doen bij toenemende politieke risico s De afgelopen maanden is er weer bijzonder veel gebeurd. De belangrijkste gebeurtenissen hebben betrekking op de politiek. Vooraf werd gedacht dat veel van
Nadere informatieGESCHIEDENIS VOOR VMBO BOVENBOUW 3 VMBO KGT-EDITIE WERKBOEK
GESCHIEDENIS VOOR VMBO BOVENBOUW 3 VMBO KGT-EDITIE WERKBOEK Inhoudsopgave 8 Nederland 1900-191 Module 1 Nederland en Indonesië HET CULTUURSTELSEL NEDERLAND BREIDT ZIJN INVLOED UIT HET NATIONALISME 6 50
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Beurskrach
Werkstuk Geschiedenis Beurskrach Werkstuk door een scholier 2222 woorden 29 januari 2004 5,9 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Beurskrach 1929 (> Wat waren de oorzaken voor de Krach?
Nadere informatieNaar gezonde financiële verhoudingen en vertrouwen
Naar gezonde financiële verhoudingen en vertrouwen Geen renteniersland maar een vermogende toekomst Arnoud W. A. Boot Universiteit van Amsterdam Utrecht, Grip op je vermogen, 24 april 2015 Zijn economen
Nadere informatieQE in de eurozone: bezit van de zaak, einde van het vermaak?
QE in de eurozone: bezit van de zaak, einde van het vermaak? Komt er QE in de eurozone? Sinds enige maanden wordt er op de financiële markten gezinspeeld op het opkopen van staatsobligaties door de Europese
Nadere informatieFinancial Markets weekly 17 oktober 2011
Financial Markets weekly 17 oktober 2011 Algemeen Het herstel in de financiële markten zette zich ook in de voorbije week verder door. Onder beleggers was sprake van een grotere bereidheid tot meer risk
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo II
Dynamiek en stagnatie in de Republiek In de late middeleeuwen waren er weinig aanwijzingen voor de economische bloei van Holland in de zestiende eeuw. 2p 1 Geef aan: dat natuurlijke omstandigheden in de
Nadere informatieEconomieeenInleiding. 1: Wereldreis. o Voorbeelden: VS, EU, Japan 2: Overzicht
EconomieeenInleiding 1: Wereldreis o Voorbeelden: VS, EU, Japan 2: Overzicht o Wat is macro-economie? o Concepten, variabelen o Overzicht boek = structuur cursus en lessen #1 1 Op wereldreis Inleiding
Nadere informatieDe Duurzaamheid van de Euro
Sustainable Finance Lab : De Duurzaamheid van de Euro #susfinlab www.sustinablefinancelab.nl De euro is niet houdbaar Arjo Klamer Munten komen en gaan Gevallen munten Papiermark (Duitsland) 1914-1924 Hyperinflatie
Nadere informatieINVINCO BENELUX. Graanprijzen zijn aan het crashen!
Graanprijzen zijn aan het crashen! 2 BELEGGERS OPGELET! Sommige markten zijn uitstekend voorspelbaar. Bedenk maar wat er gebeurt als het aanbod de vraag fors gaat overschrijden. Die voorspelbaarheid maakt
Nadere informatieInterpolis Obligaties 4e kwartaal 2012
Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2012 Op de financiële markten keerde de rust enigszins terug in het vierde kwartaal. In de VS hield de zogenoemde fiscal cliff de beleggers nog wel geruime tijd in haar
Nadere informatieTimeo Danaos et referendum ferentes
Timeo Danaos et referendum ferentes Waarom de EU-nomenclatuur doodsbang is voor een Grieks bankroet. De Grieken eisen dat een groot deel van hun schulden wordt kwijtgescholden. De Troika ziet dat niet
Nadere informatieEconomisch Kwartaalbericht Westen gaat weer meer bijdragen aan groei van de wereldeconomie
Economisch Kwartaalbericht Westen gaat weer meer bijdragen aan groei van de wereldeconomie Kennis en Economisch Onderzoek Focus: Turkse economie onder druk In december 2013 heeft de Turkse lira een duikvlucht
Nadere informatieReactie op de financiele crisis, 9 oktober 2008
Reactie op de financiele crisis, 9 oktober In de afgelopen weken hebben we al twee keer vragen gesteld over de financiele crisis die zich aan het voltrekken was. Deze week is dit onderzoek weer herhaald.
Nadere informatie35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1
35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten
Nadere informatieDe gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM
De gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM ftm.nl De gulden is lang niet zo oer-hollands als je denkt FTM Edin Mujagic 8-10 minuten Bij de gulden denkt u hoogstwaarschijnlijk aan de Nederlandse
Nadere informatieOktober 2015. Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur :
Oktober 2015 Macro & Markten 1. Rente en conjunctuur : VS Zoals al aangegeven in ons vorig bulletin heeft de Amerikaanse centrale bank FED de beleidsrente niet verhoogd. Maar goed ook, want naderhand werden
Nadere informatie25-01-2015, Jaargang 2, Editie 4. Mario Draghi slaagt voor zijn eerste examen
25-01-2015, Jaargang 2, Editie 4 Mario Draghi slaagt voor zijn eerste examen Het is alweer ruim twee jaar geleden, dat Mario Draghi een verdere verdieping van de crisis in Europa afwendde. Hij deed dat
Nadere informatieKOUDE OORLOG. Opgavenblad
ARUBA SE 3 MIDDAGMAVO AVONDMAVO GESCHIEDENIS 2018-2019 Tijdvak-1 KOUDE OORLOG Opgavenblad Dit School Examen (SE) bestaat uit 42 vragen. Voor dit SE zijn maximaal 70 punten te behalen. Dit SE bestaat uit
Nadere informatie