Signaleringskaart Jonge mantelzorgers jaar

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Signaleringskaart Jonge mantelzorgers jaar"

Marleen Simons
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Signaleringskaart Jonge mantelzorgers 12 16 jaar Herken signalen die kunnen duiden op Jonge mantelzorgers

1 Signaleringskaart Jonge mantelzorgers jaar Herken signalen die kunnen duiden op Jonge mantelzorgers 4-6, 6-9, 9-12, Risicogroepen Jonge mantelzorger in beeld. Wat nu? Heeft u vragen rondom jonge mantelzorg?

2 Signaleringskaart Herkennen en signaleren van jonge mantelzorgers De signaleringskaart jonge mantelzorgers is een hulpmiddel bij het signaleren van problemen, om risico s vroegtijdig in beeld te krijgen en het inschatten van de benodigde zorg of hulp. De signalen zijn ingedeeld in de leeftijdsgroep jaar. Waarom deze signaleringskaart? In Rotterdam zijn er jongeren die opgroeien in een gezin met een ouder, broer of zus die chronisch ziek of gehandicapt is of psychische, psychiatrische en/of verslavingsproblematiek. Zijn nemen de zorgtaken over van hun ouders. Zij verlenen mantelzorg zonder veelal te beseffen dat zij mantelzorger zijn. Dit leidt vaak op latere leeftijd tot problemen, zoals problematiek op korte en lange termijn: opgroei en opvoedproblemen, lichamelijke en emotionele klachten en op latere leeftijd psychische klachten (depressiviteit) met als gevolg relatie of carrièreproblemen. Specifiek voor jongeren geldt ook voortijdig schoolverlaten en verslavingsproblematiek. Er zal een beroep op de zorg gedaan moeten worden. Daarom is het van belang dat deze problemen vroegtijdig gesignaleerd worden. Sommige jongeren zijn in beeld, bijvoorbeeld wanneer een van de ouders een zorgindicatie heeft. Het is moeilijk om deze jongeren de juiste ondersteuning te bieden. Bijvoorbeeld omdat lang niet elke ouder hiervoor toestemming geeft. Wanneer een zorgindicatie ontbreekt bij een van de ouders zijn deze jongeren meestal niet in beeld en krijgen zij dus niet de nodige ondersteuning die zij nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen tot gezonde volwassenen. Elke jongere in Rotterdam heeft recht op adequate ondersteuning in zijn ontwikkeling tot volwassene is deze signaleringskaart.

3 Voor wie is de signaleringskaart? Professionals in het onderwijs die in aanraking komen met jongeren (12-16 jaar) en gezinnen. De rol van de professional U als professional komt vaak in aanraking met de jongeren en het gezin. Vanwege uw deskundigheid kunt u de eerste signalen opmerken. Soms zijn ouders zich niet bewust van de invloed van het opgroeien met een ziek of beperkt gezinslid op het gezin. En vaak vragen jongeren niet om hulp, de situatie is er gewoon. Echter, ontlasting en steun uit de directe omgeving van de jongere, kan bescherming bieden. Evenals het inzicht in en erkenning van wat er aan de hand is met het gezinslid en welke ondersteuningsmogelijkheden er zijn. Daarom zijn jongeren erbij gebaat als professionals om hen heen weten welke risico s jongeren kunnen lopen als ze opgroeien in een gezin waar sprake is van zorg.

4 Signalen van Jonge mantelzorgers Wanneer u één of meerdere van de hierna genoemde signalen opmerkt, bedenk dan dat er sprake zou kunnen zijn van een jonge mantelzorger. Jongeren jaar (Voortgezet onderwijs) 1. Problemen op school; zoals concentratieproblemen, negatief gedrag en ruzies met andere jongeren, smoezen verzinnen, niet naar school willen, schoolverzuim, opvallende daling van de schoolprestaties en afbreken van een opleiding; 2. Verstoring van sociale contacten of gebrek aan sociale contacten; -Bijvoorbeeld niet spontaan met vrienden op stap kunnen, niet kunnen meedoen aan een werk of studiegroepje na schooltijd, teruggetrokken gedrag en isolement ten opzichte van leeftijdsgenoten; 4. Slaapproblemen, waaronder nachtmerries en slaapwandelen 5. Eetproblemen, zoals te veel of te weinig eten 6. Depressief en angstig zijn 7. Laag zelfbeeld, problemen met identiteit 8. Lichamelijke klachten; zoals buikpijn, hoofdpijn, vermoeidheid en lusteloosheid 9. Terugval in eerder ontwikkelingsstadium, zoals zich extreem afzetten tegen ouders 10. Zorgelijk gebruik van genotsmiddelen als alcohol en drugs vaker denken aan suïcide en vaker suïcidepogingen 11. Extreem groot verantwoordelijkheidsgevoel en te volwassen gedrag. Extra aandacht verdienen jongeren vooral allochtone meisjes op het VMBO die zeer teruggetrokken zijn en juist een groot verantwoordelijkheidsbesef vertonen (naar binnen gekeerd gedrag). Dit gedrag valt minder snel op. Jongens hebben eerder de neiging zich juist opvallend te gaan gedragen (naar buiten gekeerd gedrag). Dit gedrag valt op en krijgt meer aandacht.

5 Risicogroepen Ervaring leert dat onderstaande groepen tot de risicogroepen zouden kunnen behoren: Jongeren van (beide) ouders met psychische, psychiatrische of verslavingsproblematiek Erfelijke factoren van de jongere Jongeren die tussen de tien en zestien jaar oud zijn (in deze leeftijdsfase ontstaat het besef van verantwoordelijkheidsgevoel en onderscheid van anderen) Jongeren met een disfunctionele kind-ouderinteractie (opvoedstijl met vlakke affectie, meer boosheid, minder goedkeuring) Jongeren die opgroeien met één ouder Jongeren die te maken hebben met een laag of sterk dalend gezinsinkomen of beperkte draagkracht Jongeren die een dochter of zoon van een zieke ouder zijn, moeder in het bijzonder Jongeren van migranten met taalproblemen Jongeren die in een gezin leven waar religieuze en/of culturele bezwaren bestaan tegen het gebruik van voorzieningen. Deze groepen krijgen vaak weinig of geen hulp krijgen van anderen, binnen of buiten het gezin.

6 Jonge mantelzorger in beeld. Wat nu? Wat kunt u als professional doen? Niet alle jongeren die zorgen praten hier gemakkelijk over. Maak het thema daarom op een laagdrempelige manier bespreekbaar. Vraag hoe het met de jonge mantelzorger zelf gaat. Welke vragen kan ik stellen? - Hoe ziet jouw gezin eruit? - Help je thuis weleens? En wat doe je dan zoal? - Maak je je weleens zorgen om je vader, moeder, broer of zus? - Zorg je zelf ook voor een van hen? - Heb je nog tijd voor andere dingen, zoals huiswerk en vrienden? - Wat zou je graag willen doen, wat nu niet kan? Erken hun situatie. Blijf in gesprek. Geef positieve aandacht. Toon oprechte belangstelling en waardering. Neem hen serieus. Vraag hoe ze geholpen willen worden. Wijzen op mogelijkheden om met lotgenoten in contact te komen Stimuleer om de dagelijkse routine zoveel mogelijk door te laten gaan. Bespreek signalen met de ouders (na toestemming van de jongere). Ouders steunen in het vervullen van hun ouderrol, inschakelen van pedagogische begeleiding Leg contact met een deskundige op het gebied van mantelzorg. Zoek samen een vertrouwenspersoon. Zorg dat school rekening met hen houdt. Verwijs, indien nodig, adequaat door. Ontwikkel mantelzorgbeleid binnen uw school.

7 Heeft u als professional vragen rondom jonge mantelzorg? Behalve de gemeente Rotterdam zijn er nog andere organisaties en vormen van hulp die u kunnen helpen. Hieronder vindt u een overzicht: Het eigen sociaal netwerk. Het welzijn bij u in de buurt zet zich ook in om mantelzorgers te ontlasten. Bijvoorbeeld door lotgenotencontact. Mezzo is de landelijke organisatie die de belangen van de mantelzorgers en de mantelzorgorganisaties behartigt. MEE Rotterdam ondersteunt mantelzorgers van mensen met een lichamelijke en/ of verstandelijke handicap. Trimbos-instituut, Voor problematiek van gezinnen met een psychisch zieke ouder en/of gezinnen met een ouder met een alcohol- of drugsverslaving. GGZ-organisaties als Parnassia Groep helpen mantelzorgers van mensen met verslavingen of psychische problemen. Empowerment app. Deze app is speciaal ontwikkeld door Parnassia voor jongeren van 10 tot 20 jaar die een lichamelijk of psychisch chronisch zieke ouder hebben. Jongeren kunnen deze app gebruiken als hulpmiddel en om een zelftest te doen of de jongere door de thuissituatie meer risico loopt op problemen in de toekomst. (jongeren) /empowerment-app-voor-jonge-mantelzorgers De Mantelzorg Schijf van Vijf geeft inzicht in de verschillende behoeften van mantelzorgers, met bijbehorende mogelijkheden die er zijn aan ondersteuning, van praktische hulp tot het delen van ervaringen. Itsyourlife.nl. voor jongeren die opgroeien met een zieke of gehandicapte ouder, broer of zus.

8 Blixum.nl met speciale informatie voor jonge mantelzorgers, zoals adviezen, boeken, films en ervaringen van andere jongeren. Kankerspoken.nl met informatie voor en over jongeren met een ouder die kanker heeft. Drugsinfo.nl. Funcare4kids; organisatie die evenementen organiseert voor kinderen en jongeren tot 16 jaar die een langdurig ziek gezinslid hebben. Zorgverzekeraars bieden ook vaak mantelzorgondersteuning. Kijk in uw polis om te zien wat uw zorgverzekeraar u kan bieden. Als jongeren om hulp of advies vragen, of u denkt dat ze daar behoefte aan hebben, verwijs ze dan door naar het (school)maatschappelijk werk of zoek contact met Mezzo. Dit landelijke mantelzorgexpertisecentrum biedt ondersteuning, advies, informatie en vervangende mantelzorg. In sommige gevallen is het goed als u flexibel met regels omgaat voor een jonge mantelzorger. Op die manier kunt u de zorgen van een jonge mantelzorger enigszins verlichten als dat nodig is. Bron: Mezzo, Expertisecentrum Informele zorg van NIZW Zorg, Ginkgo Zorgprojecten, Dona Daria, InMovement en Avant sanare Voor meer informatie: Avant sanare Directiekade JA Rotterdam T E secretariaat@avantsanare.nl Of Nadia Anemaat , n.anemaat@avantsanare.nl

Vergelijkbare documenten

Signaleringskaart Jonge mantelzorgers 4 12 jaar

Signaleringskaart Jonge mantelzorgers 4 12 jaar Herken signalen die kunnen duiden op Jonge mantelzorgers 4-6, 6-9, 9-12, 12-18 Risicogroepen Jonge mantelzorger in beeld. Wat nu? Heeft u vragen rondom jonge