17/11/2017 EEN NIEUW GEVALIDEERD INSTRUMENT VOOR DE CLASSIFICATIE VAN INCONTINENTIE- GEASSOCIEERDE DERMATITIS (IAD) INHOUD INHOUD INTRODUCTIE

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "17/11/2017 EEN NIEUW GEVALIDEERD INSTRUMENT VOOR DE CLASSIFICATIE VAN INCONTINENTIE- GEASSOCIEERDE DERMATITIS (IAD) INHOUD INHOUD INTRODUCTIE"

Transcriptie

1 DEPARTMENT OF PUBLIC HEALTH UNIVERSITY CENTRE FOR NURSING AND MIDWIFERY EEN NIEUW GEVALIDEERD INSTRUMENT VOOR DE CLASSIFICATIE VAN INCONTINENTIE- GEASSOCIEERDE DERMATITIS (IAD) drs. Karen Van den Bussche Prof. dr. Dimitri Beeckman INHOUD INTRODUCTIE INHOUDSVALIDATIE PSYCHOMETRISCHE EVALUATIE DISCUSSIE EN TOEKOMST 2 INHOUD INTRODUCTIE INHOUDSVALIDATIE PSYCHOMETRISCHE EVALUATIE DISCUSSIE EN TOEKOMST 3 1

2 INCONTINENTIE-GEASSOCIEERDE DERMATITIS Inflammatie van de huid als reactie op chronische en/of herhaaldelijke blootstelling aan urine en/of stoelgang Gekenmerkt door roodheid, blaasjes en ontvelling Jeuk, branderigheid en pijn Prevalentie 5,7 22,8% (Gray et al., 2012) 4 ONTSTAANSMECHANISME Vocht Urine Feces Urine/feces Wassen Ureum/amonium ph Bacteriële load Enzym. activiteit ph Bacteriële load Enzym. activiteit Ureum/amonium ph Bacteriële load Chemische irritatie + Fysische irritatie Permeabiliteit van de huid ph Bacteriële groei Huidinfecties Verzwakte huid + Frictie IAD 5 HUIDOBSERVATIE IS COMPLEX 6 2

3 MEETINSTRUMENTEN Gebruik van verschillende instrumenten (Cochrane review; Beeckman et al., 2016) Instrumenten zijn te complex en tijdrovend voor gebruik in de praktijk (Clarke-O Neill et al., 2015) 7 IAD SEVERITY CATEGORISATION TOOL 8 GLOBIAD: EEN NIEUW CLASSIFICATIE TOOL VOOR IAD Een valide en betrouwbaar instrument om IAD te categoriseren gebruikt door alle hulpverleners in alle settings wereldwijd. Instrumentvalidatie studie in 2 fasen: 1. Validatie inhoud 2. Evaluatie psychometrische eigenschappen 9 3

4 INHOUD INTRODUCTIE INHOUDSVALIDATIE PSYCHOMETRISCHE VALIDATIE DISCUSSIE EN TOEKOMST 10 METHODE ONTWIKKELING 34 experten uit 13 landen Delphi procedure Evalueren van het doel, de structuur en de categorieën Beeckman, D. et al. (2015) Proceedings of the Global IAD Expert Panel. Incontinence-associated dermatitis: moving prevention forward., Vol. 20a15 Wounds International. 11 RESULTAAT : GLOBIAD Doel Internationaal gebruikte beschrijving van IAD Standaardiseren van rapportering in de klinische praktijk en in onderzoek 12 4

5 CATEGORIE 1A 13 CATEGORIE 1B 14 CATEGORIE 2A 15 5

6 CATEGORIE 2B 16 EVEN OEFENEN 17 INHOUD INTRODUCTIE VALIDATIE PSYCHOMETRISCHE VALIDATIE DISCUSSIE EN TOEKOMST 18 6

7 METHODOLOGIE Fase 1 Fase 2 34 foto s Online vragenlijst Categoriseren volgens GLOBIAD door zorgverleners Uitnodiging via netwerk experten en internationale wondzorg organisaties 1 week interval 34 foto s Online vragenlijst Categoriseren volgens GLOBIAD Uitnodiging via Diagnostische nauwkeurigheid (sensitiviteit en specificiteit) Overeenstemming met referentiestandaard Inter-beoordelaarsbetrouwbaarheid (Fleiss Kappa) Intra-beoordelaarsbetrouwbaarheid (Cohen s Kappa) Overeenstemming met referentiestandaard 19 ONLINE VRAGENLIJST (LIMESURVEY ) 20 VERTALING 1. Engels (UK, US, Australië & Canada) 2. Nederlands (België & Nederland) 3. Duits (Oostenrijk & Duitsland) 4. Deens (Denemarken & Noorwegen) 5. Arabisch (Saudi Arabië) 6. Frans (Frankrijk) 7. Spaans 8. Italiaans 9. Portugees 10. Turks 11. Tsjechisch 12. Slovaaks 13. Kroatisch 14. Hongaars 21 7

8 BREDE VERSPREIDING VAN DE SURVEY 823 Participanten 696 (84.6%) vrouw 327 (39.7%) verpleegkundige 264 (32.1%) verpleegkundige met specialisatie 571 (69.4%) >10 jaar werkervaring 368 (44.7%) wondzorgopleiding gevolgd 648 (78.8%) observeert IAD < 5 keer per week 30 landen 22 RESULTATEN n = 823 cat. 1A 1B 2A 2B cat. 1 2 cat. A B Overeenstemming P o (95% CI) 0.55 ( ) 0.86 ( ) 0.64 ( ) Diagnostische nauwkeurigheid Sensitiviteit 0.90 ( ) 0.64 ( ) Specificiteit 0.84 ( ) 0.64 ( ) Inter-beoordelaarsbetrouwbaarheid Fleiss ĸ (95% CI) 0.41 ( ) 0.65 ( ) 0.32 ( ) 23 RESULTATEN n = 463 cat. 1A 1B 2A 2B cat. 1 2 cat. A B Overeenstemming P o (95% CI) 0.55 ( ) 0.86 ( ) 0.64 ( ) Intra-beoordelaarsbetrouwbaarheid Fleiss ĸ (95% CI) 0.61 ( ) 0.76 ( ) 0.56 ( ) 24 8

9 INHOUD INTRODUCTIE VALIDATIE BETROUWBAARHEID DISCUSSIE EN TOEKOMST 25 DISCUSSIE Internationale groep van stakeholders Roodheid en ontvelling van primair belang Observatie klinische tekenen van infectie is moeilijk Expertise en ervaring educatie Gebruik van foto s Faciliteren van de klinische praktijk, onderzoek en onderwijs 26 TOEKOMST Verspreiding via wondzorgorganisaties Integratie in elektronisch patiëntendossier Ontwikkelen en testen educatie Core Outcome Set voor IAD onderzoek GLOBIAD-monitoring tool Minimum Data Set voor IAD 27 9

10 drs. Karen Van den Bussche Universitair Centrum voor Verpleegkunde en Vroedkunde Skin Integrity Research Group (SKINT) MAATSCHAPPELIJKE GEZONDHEIDKUNDE @ucvvgent Ghent University E Karen.VandenBussche@UGent.be T

INTRODUCTIE 17/11/2017 DE ONTWIKKELING VAN EEN MINIMUM DATASET (MDS) VOOR IAD INTRODUCTIE. Prof. dr. Dimitri Beeckman drs. Karen Van den Bussche

INTRODUCTIE 17/11/2017 DE ONTWIKKELING VAN EEN MINIMUM DATASET (MDS) VOOR IAD INTRODUCTIE. Prof. dr. Dimitri Beeckman drs. Karen Van den Bussche DEPARTMENT OF PUBLIC HEALTH UNIVERSITY CENTRE FOR NURSING AND MIDWIFERY DE ONTWIKKELING VAN EEN MINIMUM DATASET (MDS) VOOR IAD Prof. dr. Dimitri Beeckman drs. Karen Van den Bussche INTRODUCTIE 2 INTRODUCTIE

Nadere informatie

De Ghent Global IAD Categorisation Tool

De Ghent Global IAD Categorisation Tool Dermatologie De Ghent Global IAD Categorisation Tool Een nieuw internationaal classificatie-instrument voor incontinentie-geassocieerde dermatitis (IAD) K. Van den Bussche, D. Beeckman* Abstract De Ghent

Nadere informatie

De Ghent Global IAD Categorisation Tool (GLOBIAD) Een nieuw internationaal classificatie instrument voor incontinentiegeassocieerde

De Ghent Global IAD Categorisation Tool (GLOBIAD) Een nieuw internationaal classificatie instrument voor incontinentiegeassocieerde Diagnostiek CC De Ghent Global IAD Categorisation Tool (GLOBIAD) Een nieuw internationaal classificatie instrument voor incontinentiegeassocieerde dermatitis (IAD) De Ghent Global IAD Categorisation tool

Nadere informatie

Ghent Global IAD Categorisation Tool THE GHENT GLOBAL IAD CATEGORISATION TOOL. Nederlandstalige versie

Ghent Global IAD Categorisation Tool THE GHENT GLOBAL IAD CATEGORISATION TOOL. Nederlandstalige versie THE GHENT GLOBAL IAD CATEGORISATION TOOL Nederlandstalige versie Versie 1.0 - juni 2017 INLEIDING Incontinentie-geassocieerde dermatitis (IAD) is een specifieke vorm van irritante contact dermatitis die

Nadere informatie

Workshop de oudere huid. Henri Post MA-ANP Wond Expertisecentrum Evean Willem Masker Sales/productspecialist BiologiQ

Workshop de oudere huid. Henri Post MA-ANP Wond Expertisecentrum Evean Willem Masker Sales/productspecialist BiologiQ Workshop de oudere huid Henri Post MA-ANP Wond Expertisecentrum Evean Willem Masker Sales/productspecialist BiologiQ Skin tears Skin tears is een scheurwond bij ouderen die ontstaat door frictie en/of

Nadere informatie

PROGRAMMA SYMPOSIUM NAAR AANLEIDING VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN DECUBITUS 2017 SPREKERS:

PROGRAMMA SYMPOSIUM NAAR AANLEIDING VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN DECUBITUS 2017 SPREKERS: SYMPOSIUM NAAR AANLEIDING VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN DECUBITUS 207 Handvaten voor een goed, zinvol en effectief decubitusbeleid SPREKERS: 6 november 207 Prof. dr. Dimitri Beeckman Dhr. Steven Smet

Nadere informatie

Decubitus - Smetten - Vochtletsel

Decubitus - Smetten - Vochtletsel WONDVERZORGING INFECTIEBESTRIJDING PREVENTIE Decubitus - Smetten - Vochtletsel WWW.BIOLOGIQ.NL Definitie Decubitus Volgens de NPUAP en EPUAP wordt decubitus als volgt gedefinieerd: Decubitus is een gelokaliseerde

Nadere informatie

Belgische Richtlijn 2013 www.decubitus.be. Focus op DECUBITUS... Focus op DECUBITUS... Inhoud. Inhoud. 1/3 onderzoeken = preventie

Belgische Richtlijn 2013 www.decubitus.be. Focus op DECUBITUS... Focus op DECUBITUS... Inhoud. Inhoud. 1/3 onderzoeken = preventie Belgische Richtlijn 2013 www.decubitus.be DECUBITUS Wetenschappelijk onderzoek en zijn beperkingen dr. Dimitri Beeckman Coördinator decubitus onderzoek Universiteit Gent EPUAP Trustee Vijfde Vlaams tweedaags

Nadere informatie

IAD, vochtletsels, luierdermatitis of Wat is het nu? Kris Bernaerts Verpleegkundig specialist wondzorg Wondzorg support team UZ Leuven

IAD, vochtletsels, luierdermatitis of Wat is het nu? Kris Bernaerts Verpleegkundig specialist wondzorg Wondzorg support team UZ Leuven IAD, vochtletsels, luierdermatitis of Wat is het nu? Kris Bernaerts Verpleegkundig specialist wondzorg Wondzorg support team UZ Leuven Wat is IAD? incontinence associated dermatitis of incontinentie geassocieerde

Nadere informatie

Incontinence Associated Dermatitis

Incontinence Associated Dermatitis Incontinence Associated Dermatitis De huid van een incontinentiepatiënt wordt blootgesteld aan urine en/of ontlasting. Urine vermindert de barrièrefunctie van de huid en maakt deze gevoeliger voor wrijving.

Nadere informatie

Nood aan duidelijkheid?! Liesa Verhaeghe

Nood aan duidelijkheid?! Liesa Verhaeghe Nood aan duidelijkheid?! Liesa Verhaeghe 1 Inhoud 1. Aanleiding 2. Planning 3. Literatuurstudie 4. Protocolontwikkeling 5. Opleiding 6. Kennistest 7. Besluit 2 1 Aanleiding Prevalentiecijfers Europees

Nadere informatie

Decubitus en/of vochtletsel?

Decubitus en/of vochtletsel? Decubitus en/of vochtletsel? Yvonne Siebers, wondconsulent, Wondexpertisecentrum VieCuri Medisch Centrum voor Noord-Limburg gewoon beter WCS, 25 nov. Utrecht Top klinisch-, opleidingsziekenhuis Verzorgingsgebied:

Nadere informatie

27/02/2018. Sylvia Transez. IAD/MASD en Intertrigo. Lokaal gebruik van antimycotium in de wondzorg. Bachelor in de ziekenhuisverpleegkunde

27/02/2018. Sylvia Transez. IAD/MASD en Intertrigo. Lokaal gebruik van antimycotium in de wondzorg. Bachelor in de ziekenhuisverpleegkunde Sylvia Transez Bachelor in de ziekenhuisverpleegkunde Mobiel verpleegkundige STV Deinze Lid wondzorgteam ziekenhuis Postgraduaat Wondmanagement IAD/MASD en Intertrigo Lokaal gebruik van antimycotium in

Nadere informatie

Kennis en attitude van verpleegkundigen ten aanzien van decubitus

Kennis en attitude van verpleegkundigen ten aanzien van decubitus Kennis en attitude van verpleegkundigen ten aanzien van decubitus Dr. Dimitri Beeckman Florence Nightingale School of Nursing & Midwifery, King s College London Arteveldehogeschool Gent Plaats hierover

Nadere informatie

Incontinentie geassocieerde dermatitis

Incontinentie geassocieerde dermatitis Incontinentie geassocieerde dermatitis Hoe behandelen? GezondheidsZorg met een Ziel Inhoud 1 Doel 2 Differentiatie 3 IAD versus decubitus 4 Huidbeoordeling 5 Preventie 6 Behandeling 7 Aandachtspunten 8

Nadere informatie

Ik voel Nattigheid.. Christine Rogge-Slieker. VS wondzorg en dermatologie bij Allerzorg VS Verpleegkundige Topzorg Noord Nederland

Ik voel Nattigheid.. Christine Rogge-Slieker. VS wondzorg en dermatologie bij Allerzorg VS Verpleegkundige Topzorg Noord Nederland Ik voel Nattigheid.. Christine Rogge-Slieker VS wondzorg en dermatologie bij Allerzorg VS Verpleegkundige Topzorg Noord Nederland Wat gaan we doen? Definitie van Vochtletsel Smetten,Decubitus of IAD? Preventie

Nadere informatie

Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten?

Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten? Samenvatting 403 Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten? Lage rugpijn (LRP) is wereldwijd de meest voorkomende oorzaak van beperkingen. Dit blijkt uit studies naar ziektelast

Nadere informatie

Lokale Coloplast kantoren

Lokale Coloplast kantoren Afrika Azië Australië Europa Noord Amerika Zuid Amerika Afrika Algerije (Frans, Arabisch) (gratis nummer*) +213 0560 16 50 18, +213 0560 16 59 59 dzconsumerservice@coloplast.com Congo, Egypte, Kenia, Marokko,

Nadere informatie

wijkverpleegkundige in het het Omaha system

wijkverpleegkundige in het het Omaha system wijkverpleegkundige in het het Omaha system in het nieuwe Versterking stelsel positie met het wijkverpleegkundige Omaha system in het we stelsel nieuwe met stelsel het Omaha met Omaha system system voorstellen

Nadere informatie

Caroline Bastiaenen, PhD

Caroline Bastiaenen, PhD Caroline Bastiaenen, PhD Department of Epidemiology, CAPHRI Research School, Maastricht University Onderzoeksopzet Kwalitatieve studie (exploratief, hypothese ontwikkeling) Onderdeel van een validatie

Nadere informatie

DE MEERWAARDE VAN VERPLEEG EN VROEDKUNDIG ONDERZOEK VOOR DE PRAKTIJK

DE MEERWAARDE VAN VERPLEEG EN VROEDKUNDIG ONDERZOEK VOOR DE PRAKTIJK DE MEERWAARDE VAN VERPLEEG EN VROEDKUNDIG ONDERZOEK VOOR DE PRAKTIJK Katrien Beeckman, PhD Cel wetenschappelijk onderzoek, departement verpleeg- en vroedkunde UZ Brussel Docent Erasmushogeschool Brussel

Nadere informatie

INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V.

INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V. INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V. Studie* 1452 verpleegkundigen 5 Europese landen 20 foto's ( normale huid, decubitus, IAD, combinaties)

Nadere informatie

Vochtletsels 13/09/2018. Verschil decubitus en incontinentie geassocieerde dermatitis (IAD) Vochtletsel IAD: Incontinence-associated dermatitis

Vochtletsels 13/09/2018. Verschil decubitus en incontinentie geassocieerde dermatitis (IAD) Vochtletsel IAD: Incontinence-associated dermatitis Vochtletsels Verschil decubitus en incontinentie geassocieerde dermatitis (IAD) Decubitus: degeneratieve verandering van weefsel veroorzaakt door zuurstoftekort ten gevolge van het collaberen van bloedvaten

Nadere informatie

Bedenking van een deelnemer...

Bedenking van een deelnemer... De bijdrage van wetenschappelijk onderzoek aan decubitus preventie dr. Dimitri Beeckman Coördinator decubitus onderzoek Universiteit Gent, België EPUAP Trustee Symposium Samen werken aan een beter decubitusbeleid

Nadere informatie

Deze formule is uitstekend geschikt voor de jonge studenten om zich voor te bereiden op school of een examen.

Deze formule is uitstekend geschikt voor de jonge studenten om zich voor te bereiden op school of een examen. EASY LANGUAGES Verblijf bij een privéleraar - Taalbad U wilt graag een taalprogramma volgen en een verbluffend resultaat behalen? Een verblijf bij een privé leraar is ideaal om binnen een korte tijd een

Nadere informatie

Evidence based nursing: wat is dat?

Evidence based nursing: wat is dat? Evidence based nursing: wat is dat? Sandra Beurskens Lector kenniskring autonomie en participatie van mensen met een chronische ziekte Kenniskring autonomie en participatie EBN in de praktijk: veel vragen

Nadere informatie

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Peter Quataert, Voorzitter V&VN Wondconsulenten Richtlijn-project EPUAP & NPUAP: Februari 2005 Guideline Development Groups Preventie: EPUAP C.Dealey, M.Clark, T.Defloor,

Nadere informatie

KLINISCHE SIMULATIES

KLINISCHE SIMULATIES DEPARTMENT EDUCATIONAL STUDIES KAREN DE CONINCK 13/02/2017 KLINISCHE SIMULATIES PIJLER 3 - INTRODUCTIE Karen De Coninck Karen De Coninck PhD VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE E KarenH.DeConinck@ugent.be T +32 (0)

Nadere informatie

Deze formule is uitstekend geschikt voor de jonge studenten om zich voor te bereiden op school of een examen.

Deze formule is uitstekend geschikt voor de jonge studenten om zich voor te bereiden op school of een examen. EASY LANGUAGES Verblijf bij een privéleraar - Totale onderdompeling U wilt graag een taalprogramma volgen en een verbluffend resultaat behalen? Een verblijf bij een privé leraar is ideaal om binnen een

Nadere informatie

Prevalentie en beoordeling van (geïnfecteerde) chronische wonden

Prevalentie en beoordeling van (geïnfecteerde) chronische wonden Prevalentie en beoordeling van (geïnfecteerde) chronische wonden Armand Rondas 22 januari 2016 Karakteristieken Resultaten studie 1- LPZ Aantalinstellingen/afdelingen 21 /61 Deelnemers(Module Armand chronische

Nadere informatie

IAD (incontinentie geassocieerde dermatitis) bij RENAULT(roodheid en nattigheid achtervolgen u lange tijd)

IAD (incontinentie geassocieerde dermatitis) bij RENAULT(roodheid en nattigheid achtervolgen u lange tijd) Christine Rogge-Slieker VS AGZ bij Allerzorg Noord VS Verpleegkundige Topzorg IAD (incontinentie geassocieerde dermatitis) bij RENAULT(roodheid en nattigheid achtervolgen u lange tijd) Deze Workshop Definitie

Nadere informatie

Charlotte Griffioen. Opioïd gebruik bij ouderen. Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016

Charlotte Griffioen. Opioïd gebruik bij ouderen. Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016 Opioïd gebruik bij ouderen Charlotte Griffioen Specialist Ouderengeneeskunde bij Novicare Promovenda, afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, LUMC Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016 Disclosure

Nadere informatie

CELLULAIRE EN MOLECULAIRE PATHOLOGIE

CELLULAIRE EN MOLECULAIRE PATHOLOGIE 10 juni 2012 3 e bachelor arts DEEL A VRAAG 1. 10 PUNTEN Atrofie is een vorm van celadaptatie. Definieer atrofie, bespreek het mechanisme en geef enkele voorbeelden. 1/8 10 juni 2012 3 e bachelor arts

Nadere informatie

Kwaliteit van meetinstrumenten

Kwaliteit van meetinstrumenten Kwaliteit van meetinstrumenten EMGO + retraite 2010 Programma bijeenkomst Quality of Care Caroline Terwee 1 Ruth van Nispen 2 1 Kenniscentrum Meetinstrumenten VUmc, afdeling Epidemiologie en Biostatistiek

Nadere informatie

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011

Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Peter Quataert, Voorzitter V&VN Wondconsulenten Richtlijn-project EPUAP & NPUAP: Februari 2005 Guideline Development Groups Preventie: EPUAP C.Dealey, M.Clark, T.Defloor,

Nadere informatie

SAMENVATTING. Samenvatting

SAMENVATTING. Samenvatting Samenvatting SAMENVATTING PSYCHOMETRISCHE EIGENSCHAPPEN VAN ADL- EN WERK- GERELATEERDE MEETINSTRUMENTEN VOOR HET METEN VAN BEPERKINGEN BIJ PATIËNTEN MET CHRONISCHE LAGE RUGPIJN. Chronische lage rugpijn

Nadere informatie

Helpt het hulpmiddel?

Helpt het hulpmiddel? Helpt het hulpmiddel? Het belang van meten Zuyd, Lectoraat Autonomie en Participatie Faculteit Gezondheidszorg Dr. Ruth Dalemans, Prof. Sandra Beurskens 08-10-13 Doelstellingen van deze presentatie Inzicht

Nadere informatie

Ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Vlaanderen. Kathleen Leemans

Ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Vlaanderen. Kathleen Leemans Ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Vlaanderen Kathleen Leemans Ism. Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen Onderzoekers Kathleen Leemans, Onderzoeker Luc Deliens, Promotor Joachim

Nadere informatie

Richtlijn-project. Richtlijn-project methodologie. Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011. Sterkte van aanbeveling

Richtlijn-project. Richtlijn-project methodologie. Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011. Sterkte van aanbeveling Nieuwe Richtlijn Decubitus 2011 Peter Quataert, Voorzitter V&VN Wondconsulenten Richtlijn-project EPUAP & NPUAP: Februari 2005 Guideline Development Groups Preventie: EPUAP C.Dealey, M.Clark, T.Defloor,

Nadere informatie

PROMIS Een integraal systeem voor het meten van patientgeraporteerde

PROMIS Een integraal systeem voor het meten van patientgeraporteerde PROMIS Een integraal systeem voor het meten van patientgeraporteerde uitkomsten in de zorg Dr. Caroline Terwee Dutch-Flemish PROMIS group VU University Medical Center Department of Epidemiology and Biostatistics

Nadere informatie

Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst

Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst Daniel Kotz Maastricht University Department of General Practice School for Public Health and Primary Care

Nadere informatie

PROMIS Een integraal systeem voor het meten van patientgeraporteerde

PROMIS Een integraal systeem voor het meten van patientgeraporteerde PROMIS Een integraal systeem voor het meten van patientgeraporteerde uitkomsten in de zorg Dr. Caroline Terwee Dutch-Flemish PROMIS group VU University Medical Center Department of Epidemiology and Biostatistics

Nadere informatie

9079/17 JVS/bb 1 DGC 2A

9079/17 JVS/bb 1 DGC 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 30 mei 2017 (OR. en) 9079/17 Interinstitutioneel dossier: 2017/0082 (NLE) COEST 99 ELARG 36 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Protocol bij de Partnerschaps-

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2014, blok 3, Gerard Koel.

FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2014, blok 3, Gerard Koel. FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2014, blok 3, Gerard Koel. INHOUD : 1. Enige statistische begrippen omtrent studies naar diagnostische middelen. 2. Diagnostische

Nadere informatie

Projectplan overzicht (deel 1)

Projectplan overzicht (deel 1) Projectplan overzicht (deel 1) Naam umc Projectleider + email Titel activiteit Programmathema Werkplaats Draagt bij aan de volgende deliverables -zie programma- Algemeen VUmc Koen Neijenhuijs; k.i.neijenhuijs@vu.nl

Nadere informatie

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Drs. Mariëlle AMJ van der Velden-Daamen Prof. Dr. Jan PH Hamers Prof. Dr. Hans Peter Brunner la Rocca Dr. Frans ES Tan Prof. Dr. Jos MGA

Nadere informatie

15410/17 JVS/sht DGC 1A. Raad van de Europese Unie. Brussel, 14 mei 2018 (OR. en) 15410/17. Interinstitutioneel dossier: 2017/0319 (NLE)

15410/17 JVS/sht DGC 1A. Raad van de Europese Unie. Brussel, 14 mei 2018 (OR. en) 15410/17. Interinstitutioneel dossier: 2017/0319 (NLE) Raad van de Europese Unie Brussel, 14 mei 2018 (OR. en) 15410/17 Interinstitutioneel dossier: 2017/0319 (NLE) COLAC 144 WTO 329 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Derde aanvullend protocol

Nadere informatie

Chapter 10. Samenvatting

Chapter 10. Samenvatting Chapter 10 Samenvatting Samenvatting 149 Dit proefschrift richt zich op symptomen van neonatale adaptatie (NA) na blootstelling aan selectieve antidepressiva (SA) in utero. Deze symptomen zijn meestal

Nadere informatie

DOP DIGITAAL ONCO PLATFORM

DOP DIGITAAL ONCO PLATFORM DOP DIGITAAL ONCO PLATFORM Samenwerking tussen Universitair Ziekenhuis Gent VZW CoZo Vlaanderen Universitair Centrum voor Verpleegkunde en Vroedkunde Aanleiding ehealth in de oncologie Belang van patiëntenparticipatie

Nadere informatie

PROMIS. De nieuwe gouden standaard voor PROMs. Kenniscentrum Meetinstrumenten Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU Medisch Centrum

PROMIS. De nieuwe gouden standaard voor PROMs. Kenniscentrum Meetinstrumenten Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU Medisch Centrum PROMIS De nieuwe gouden standaard voor PROMs Dr. Caroline Terwee Dutch-Flemish PROMIS group Kenniscentrum Meetinstrumenten Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU Medisch Centrum Dr. Dolf de Boer Vraaggestuurde

Nadere informatie

MODULE Evidence Based Midwifery

MODULE Evidence Based Midwifery VZW Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen vzw MODULE Evidence Based Midwifery Van Schoonbekestraat 143 Sint-Jacobsmarkt 84 2018 Antwerpen 2000 Antwerpen Programma Overzicht Dag 1: maandag 8 november 2010

Nadere informatie

BIJLAGE. bij. Voorstel voor een Besluit van de Raad

BIJLAGE. bij. Voorstel voor een Besluit van de Raad EUROPESE COMMISSIE Brussel, 3.8.2017 COM(2017) 412 final ANNEX 1 BIJLAGE bij Voorstel voor een Besluit van de Raad betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie en haar lidstaten, en de voorlopige

Nadere informatie

Preventie door de eerstelijn van langdurige afwezigheid op het werk

Preventie door de eerstelijn van langdurige afwezigheid op het werk Preventie door de eerstelijn van langdurige afwezigheid op het werk dr. Inge Neyens & prof. dr. Chantal Van Audenhove (LUCAS KU Leuven) Met de steun van dr. Saskia Decuman & Dr. Patrick Verheijen (Kenniscentrum

Nadere informatie

ehealth & innovatie in de Geboortezorg. Mireille Bekker, associate professor, gynaecoloog UMCU

ehealth & innovatie in de Geboortezorg. Mireille Bekker, associate professor, gynaecoloog UMCU SAFE@HOME ehealth & innovatie in de Geboortezorg Mireille Bekker, associate professor, gynaecoloog UMCU Disclosure SAFE@HOME studie: gefinancierd door het programma e-health van het Citrienfonds ZonMW

Nadere informatie

BIJLAGE PROTOCOL. bij het. voorstel voor een besluit van de Raad

BIJLAGE PROTOCOL. bij het. voorstel voor een besluit van de Raad EUROPESE COMMISSIE Brussel, 26.2.2016 COM(2016) 91 final ANNEX 1 BIJLAGE PROTOCOL bij het voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting, namens de Europese Unie en haar lidstaten, van het

Nadere informatie

De kost van preventie en behandeling van decubitus in Vlaamse ziekenhuizen en WZC

De kost van preventie en behandeling van decubitus in Vlaamse ziekenhuizen en WZC De kost van preventie en behandeling van decubitus in Vlaamse ziekenhuizen en WZC 20 November 2014 Liesbet Demarré Promotor: Prof. dr. D. Beeckman Co-promotor: Prof. dr. L. Annemans INLEIDING Types gezondheidseconomisch

Nadere informatie

13082/14 CV/mg DGC 1B. Raad van de Europese Unie. Brussel, 29 september 2014 (OR. en) 13082/14. Interinstitutioneel dossier: 2014/0223 (NLE)

13082/14 CV/mg DGC 1B. Raad van de Europese Unie. Brussel, 29 september 2014 (OR. en) 13082/14. Interinstitutioneel dossier: 2014/0223 (NLE) Raad van de Europese Unie Brussel, 29 september 2014 (OR. en) 13082/14 Interinstitutioneel dossier: 2014/0223 (NLE) COASI 102 ASIE 53 ELARG 98 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: PROTOCOL

Nadere informatie

Kennis en expertise Centrum klinische wondzorg. Prevalentie van wonden in Europa en België

Kennis en expertise Centrum klinische wondzorg. Prevalentie van wonden in Europa en België Kennis en expertise Centrum klinische wondzorg. Prevalentie van wonden in Europa en België Luc Gryson Coördinator WOUND-Ex expertisecentrum van HUBrussel Moeilijk te helen wonden De prevalentie van moeilijk

Nadere informatie

Lijst van de bijlagen

Lijst van de bijlagen Lijst van de bijlagen BIJLAGE 1 Uittreksel uit: Council Directive of 29 July 1991 on driving licences (91/439/EEC) BIJLAGE 2 Uittreksel uit: Richtlijn van de Raad van 29 juli 1991 betreffende het rijbewijs

Nadere informatie

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis

Nadere informatie

Onderzoeksvoorstel Psychologische interventies bij constitutioneel eczeem

Onderzoeksvoorstel Psychologische interventies bij constitutioneel eczeem Onderzoeksvoorstel Psychologische interventies bij constitutioneel eczeem Cursus: Verslag 1 HDT A130-13 SoWe1/Onderzoek1 Gelegenheid: Eerste kans Onderwerp: Psychologische interventies bij huidziekten

Nadere informatie

BIJLAGE. bij het. Voorstel voor een besluit van de Raad

BIJLAGE. bij het. Voorstel voor een besluit van de Raad EUROPESE COMMISSIE Brussel, 18.2.2016 COM(2016) 70 final ANNEX 1 BIJLAGE bij het Voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie en haar lidstaten, van het protocol

Nadere informatie

Oral Health Assessment Tool

Oral Health Assessment Tool Oral Health Assessment Tool (OHAT) Chalmers JM., King PL., Spencer AJ., Wright FAC., Carter KD. (2005) The Oral Health Assessment Tool Validity and Reliability Meetinstrument Afkorting Auteur Onderwerp

Nadere informatie

Ervaren tevredenheid over de geboorte

Ervaren tevredenheid over de geboorte Ervaren tevredenheid over de geboorte een meetinstrument voor moeders na de bevalling Introductie Inzicht krijgen in moeders ervaringen over de geboorte van haar kind kan worden gerealiseerd door gebruik

Nadere informatie

ECC-Net: Travel app. Een nieuwe mobiele applicatie voor de Europese consument bij zijn reizen in het buitenland. Informatieblad app - ECC-Net: Travel

ECC-Net: Travel app. Een nieuwe mobiele applicatie voor de Europese consument bij zijn reizen in het buitenland. Informatieblad app - ECC-Net: Travel 1 ECC-Net: Travel app Een nieuwe mobiele applicatie voor de Europese consument bij zijn reizen in het buitenland Een gezamenlijk project van het Netwerk van Europese Consumentencentra Naam van de APP ECC-Net:

Nadere informatie

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29.4.2014 C(2014) 2737 final UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 29.4.2014 tot vaststelling van de lijst van bewijsstukken die door visumaanvragers moeten worden overgelegd

Nadere informatie

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en

Nadere informatie

Summery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers

Summery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers ummery amenvatting Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers 207 Algemene introductie Werkgerelateerde arm-, schouder- en nekklachten zijn al eeuwen

Nadere informatie

Evidence-Based Nursing: decubitus

Evidence-Based Nursing: decubitus Evidence-Based Nursing: decubitus Sam Cordyn, verpleegkundig beleidsmedewerker WGK van Vlaanderen Hilde Claessen, stafmedewerker wondzorg WGK Antwerpen 1. Inleiding 2. Enkele cijfers 3. Differentiële diagnose

Nadere informatie

DIABETESEDUCATIE DOEN WE HET GOED?!

DIABETESEDUCATIE DOEN WE HET GOED?! DIABETESEDUCATIE DOEN WE HET GOED?! DE ONTWIKKELING EN VALIDERING VAN EEN MEETINSTRUMENT TER EVALUATIE VAN DE EFFECTIVITEIT VAN DIABETESEDUCATIE BINNEN DE 2 de LIJN VEERLE DUPREZ MARC DE SPIEGELAERE MARLEEN

Nadere informatie

Over angst en chronische pijn

Over angst en chronische pijn Over angst en chronische pijn Maurice Theunissen afdeling Anesthesiologie & Pijnbehandeling Maastricht UMC+ Ik ga naar huis.. Preoperatieve angst Angst Operatie Postoperatieve pijn Angst Acute pijn

Nadere informatie

Continue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra

Continue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra Continue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra Prof. Johan Bilsen Dr. Sam Rys OZ-groep Mental Health and Wellbeing, Department of Public Health, Vrije Universiteit Brussel Achtergrond

Nadere informatie

De LPZ van historie naar toekomst

De LPZ van historie naar toekomst De LPZ van historie naar toekomst Ruud J.G.Halfens Projectleider Projectteam: Jos Schols Judith Meijers Noémi van Nie Esther Meesterberends Donja Mijnarends Jacques Neyens Armand Rondas Yufitriana Amir

Nadere informatie

Raamwerk en aanpak Actualisatie MVG

Raamwerk en aanpak Actualisatie MVG Ministerie van Volksgezondheid, Sociale Zaken, Leefmilieu Bestuur Gezondheidszorgbeleid Dinsdag 17 september 2002 Raamwerk en aanpak Actualisatie MVG Prof. Dr. W. Sermeus Prof. Dr. L. Delesie K. Van den

Nadere informatie

Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie

Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie Andrea Bruning, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Overzicht Introductie - Point-of-care

Nadere informatie

PREVENTIE HANDECZEEM INTERVENTIESTUDIE IN DE GEZONDHEIDSZORG

PREVENTIE HANDECZEEM INTERVENTIESTUDIE IN DE GEZONDHEIDSZORG PREVENTIE HANDECZEEM INTERVENTIESTUDIE IN DE GEZONDHEIDSZORG Meldingen arbeidsdermatosen door bedrijfsartsen 2012-2016 Arbeidsgerelateerd contact eczeem in de zorg NL: jaarlijkse kosten ca. 98 miljoen

Nadere informatie

ICOAP in Dutch, knee. Een Beoordeling van Wisselende en Voortdurende Artrose Pijn, ICOAP: KNIE Versie

ICOAP in Dutch, knee. Een Beoordeling van Wisselende en Voortdurende Artrose Pijn, ICOAP: KNIE Versie ICOAP in Dutch, knee {Voeg hier ID in} Een Beoordeling van Wisselende en Voortdurende Artrose Pijn, ICOAP: KNIE Versie Mensen vertellen ons dat ze verschillende soorten pijn, waaronder ongemak, voelen

Nadere informatie

Instituut voor de nationale rekeningen. Statistiek buitenlandse handel. Kwartaalbericht 2013-I

Instituut voor de nationale rekeningen. Statistiek buitenlandse handel. Kwartaalbericht 2013-I nstituut voor de nationale rekeningen Statistiek buitenlandse handel Kwartaalbericht 2013- nstituut voor de nationale rekeningen Nationale Bank van België, Brussel Alle rechten voorbehouden. De volledige

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2015, blok 3, Gerard Koel.

FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2015, blok 3, Gerard Koel. FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2015, blok 3, Gerard Koel. INHOUD : 1. Enige statistische begrippen omtrent studies naar diagnostische middelen. 2. Diagnostische

Nadere informatie

PROMs en PROMIS. Colloqium NIVEL 27 jan 2014

PROMs en PROMIS. Colloqium NIVEL 27 jan 2014 PROMs en PROMIS Colloqium NIVEL 27 jan 2014 Dr. Caroline Terwee Dutch-Flemish PROMIS group VU University Medical Center Department of Epidemiology and Biostatistics Inhoud 1. PROs 2. PROMs 3. PROMIS 2

Nadere informatie

23-1-2014. Classificeren en meten. Overzicht van de officiële definities van de meter sinds 1795. Raymond Ostelo, PhD. Klinimetrie

23-1-2014. Classificeren en meten. Overzicht van de officiële definities van de meter sinds 1795. Raymond Ostelo, PhD. Klinimetrie Raymond Ostelo, PhD Professor of Evidence-Based Physiotherapy Dept. Health Sciences EMGO+ Institute for Health and Care Research VU University Amsterdam, the Netherlands r.ostelo@vumc.nl 1 Classificeren

Nadere informatie

Stevig Ouderschap. Wat is SO?

Stevig Ouderschap. Wat is SO? Stevig Ouderschap Margreet Verdel Wat is SO? Opvoedingsondersteuning (beginnend in de zwangerschap) gedurende de eerste twee levensjaren van een kind voor ouders met een verhoogd risico op opvoedingsproblemen

Nadere informatie

Het verzamelen van Pompe patiënten informatie

Het verzamelen van Pompe patiënten informatie Het verzamelen van Pompe patiënten informatie Toegang tot goede en recente medische informatie is van groot belang voor u en uw arts. Om deze informatie te verkrijgen hebben wetenschappers, patiënten en

Nadere informatie

Samenvatting R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9

Samenvatting R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 SAMENVATTING 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 134 Type 2 diabetes is een veel voorkomende ziekte die een grote impact heeft op zowel degene waarbij

Nadere informatie

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering Signaleren, volgen en verdiepen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, Verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie

Casus 4: De geriatrische patiënt OPLOSSING

Casus 4: De geriatrische patiënt OPLOSSING Casus 4: De geriatrische patiënt OPLOSSING Algemene regels Indien er naar een procedure/een verpleegplan wordt verwezen in de casus mag je er van uit gaan dat deze effectief aanwezig is en beschikbaar

Nadere informatie

De rol van SHM en HeF bij de ontwikkeling van HIV-zorg op Curaçao

De rol van SHM en HeF bij de ontwikkeling van HIV-zorg op Curaçao De rol van SHM en HeF bij de ontwikkeling van HIV-zorg op Curaçao H.S. Hermanides 18 april 2009 Curaçao Cohort Studie Ontwikkelen van model voor duurzame HIV zorg in een kleine Caribische setting gebaseerd

Nadere informatie

Evidence Based Practice

Evidence Based Practice Hoe lees je als verpleegkundige een artikel? Anne-Margreet van Dishoeck en Marjolein Snaterse Namens de Werkgroep Wetenschappelijk onderzoek; Mattie Lenzen Ingrid Schiks Henri van de Wetering Ellen van

Nadere informatie

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 6.6.2016 C(2016) 3347 final UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 6.6.2016 tot vaststelling van de lijst van bewijsstukken die visumaanvragers moeten verstrekken in Iran,

Nadere informatie

Wetenschappelijke vorming in de huisartsopleiding

Wetenschappelijke vorming in de huisartsopleiding Versiedatum: 0-0-06 Pagina van 5 De wetenschappelijke onderbouwing van het huisartsgeneeskundig handelen vormt een belangrijke leidraad voor de huisarts. Deze moet een wetenschappelijke onderbouwing kunnen

Nadere informatie

Leesvaardigheid en leesattitude:

Leesvaardigheid en leesattitude: Leesvaardigheid en leesattitude: een onderzoek bij 520 kinderen van 6 tot 12 jaar als basis voor nieuwe leestests: LVT1-6 en LAT 2-6 Hilde Niessen Ronny Boey 36ste VVL Congres 20 maart 2015 Inleiding lezen

Nadere informatie

NIEUWE CLASSIFICATIE DRUKLETSELS

NIEUWE CLASSIFICATIE DRUKLETSELS NIEUWE CLASSIFICATIE DRUKLETSELS WCS WERKGROEP DRUKLETSELS 28 SEPTEMBER 2017 INLEIDING DRUKLETSEL WORDT NATIONAAL EN INTERNATIONAAL GEZIEN ALS EEN BELANGRIJKE INDICATOR VOOR KWALITEIT VAN ZORG 1 DEFINITIE

Nadere informatie

Huizinga MM, Elasy TA, Wallston KA, Cavanaugh K, Davis D, Gregory RP, Fuchs L, Malone R, Cherrington A, DeWalt D, Buse J, Pignone M, Rothman RL (2008)

Huizinga MM, Elasy TA, Wallston KA, Cavanaugh K, Davis D, Gregory RP, Fuchs L, Malone R, Cherrington A, DeWalt D, Buse J, Pignone M, Rothman RL (2008) The Diabetes Numeracy Test (DNT) Huizinga MM, Elasy TA, Wallston KA, Cavanaugh K, Davis D, Gregory RP, Fuchs L, Malone R, Cherrington A, DeWalt D, Buse J, Pignone M, Rothman RL (2008) Development and validation

Nadere informatie

Going abroad: Info session for BLT students 2014-2015

Going abroad: Info session for BLT students 2014-2015 Going abroad: Info session for BLT students 2014-2015 International Week March 9-13 Info about Mobility Study Training Projects Student Conferences kood International Activity 2 Buitenlandse mobiliteit

Nadere informatie

Confusion State Evaluation (CSE)

Confusion State Evaluation (CSE) Confusion State Evaluation (CSE) Robertsson B, Karlsson I, Styrud E, Gottfries CG. (1997) Confusional State Evaluation (CSE): an instrument for measuring severity of delirium in the elderly. Meetinstrument

Nadere informatie

Baas over je blaas Stressincontinentie bij vrouwen

Baas over je blaas Stressincontinentie bij vrouwen Baas over je blaas Stressincontinentie bij vrouwen Huisartsenclinic 2017 Henriëtte Engel, huisarts, kaderarts urogynaecologie Maaike Gerritse, urogynaecoloog Inhoud Stressincontinentie; wat is het probleem

Nadere informatie

Sterven met dementie in Vlaanderen. Lieve Van den Block Onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde, VUB-Ugent

Sterven met dementie in Vlaanderen. Lieve Van den Block Onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde, VUB-Ugent Sterven met dementie in Vlaanderen Lieve Van den Block Onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde, VUB-Ugent Sterven met dementie in België Studie Huisartsenpeilpraktijken: sterfgevallen +65jb in 2008 31%

Nadere informatie