QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

Transcriptie

1 QUICKSCAN ENERGIEBESPARING Dit document wordt u aangeboden door de gemeente Koggenland. TELEFOON DUURZAAM BOUWLOKET : DUURZAAM BOUWLOKET : INFO@DUURZAAMBOUWLOKET.NL

2 INHOUDSOPGAVE 1. Intro en leeswijzer Uitgangspunten Algemene gegevens woning Verwachte energielasten op basis van historisch verbruik Bouwkundige staat van de woning Infraroodopname van de woning Besparingspotentieel Besparingspotentieel in de schil van de woning Besparingspotentieel bij de vloer Besparingspotentieel bij de gevel Besparingspotentieel bij het dak Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied PV-systeem Zonneboiler HoutPelletkachel Overige maatregelen Ventilatie Reduceren sluipverbruik C.V. waterzijdig inregelen en verlengen levensduur door vuilafscheider Radiatorfolie en leidingisolatie Conclusie/samengevat Subsidie mogelijkheden gemeente Koggenland Disclaimer Deze keuring is een visuele inspectie (non destructief) en een momentopname. De non destructieve wijze van deze opname heeft zijn beperkingen. Voor gebreken die niet waarneembaar waren op het moment van het bezoek kan het Duurzaam Bouwloket niet aansprakelijk worden gesteld. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, opgegraven etc. om achterliggende constructies te kunnen beoordelen. Deze rapportage is een energiebesparingsadvies en geen energielabel of bouwkundige keuring. 2

3 1. INTRO EN LEESWIJZER Beste bewoner van de gemeente Koggenland, In opdracht van de gemeente Koggenland heeft het Duurzaam Bouwloket zes veel voorkomende woningtypen uit Avenhorn en de Goorn doorgelicht op energieverbruik en besparingspotentieel. Uw woning komt grotendeels overeen met deze referentiewoning. Het kan zijn dat enkele maatregelen voor u minder of niet van toepassing zijn, omdat deze maatregelen door u al zijn uitgevoerd. Ook kan het zijn dat uw woning een uitbouw of extra verdieping heeft. Daardoor kunnen berekeningen iets anders uitvallen. Toch krijgt u met dit rapport een goede eerste indruk van de energiebesparende maatregelen die bij dit woningtype het meest effectief zijn. Mocht u op basis van dit rapport vragen hebben, wilt u meer informatie of weten hoe u dit rapport kunt vertalen naar uw eigen woning zodat u precies weet welke maatregelen voor u interessant zijn? Neem dan contact op met een adviseur van het Duurzaam Bouwloket. Deze gratis en onafhankelijke adviesfunctie wordt u door de gemeente Koggenland aangeboden. 2. UITGANGSPUNTEN Aan de hand van het interview hebben wij een goed beeld gekregen van uw persoonlijke wensen en uw gebruikservaring van de woning. Bij het vormen van dit advies hebben wij rekening gehouden met de volgende zaken: U bent in uw stookpatroon bewust van uw gedrag; - U heeft een modulerende thermostaat; - U stookt door middel van een pelletkachel. Alleen s ochtends stookt u even op de gaskachel; - s Nachts stookt u op 12 graden Celsius; - Op de verdieping en op zolder wordt niet gestookt. U geeft aan dat last heeft gehad van koude voeten en dat u daarom vloerisolatie gaat toepassen; Verder heeft u last van tocht door het plafond en door de spouw; U geeft aan dat u last heeft van vocht op een koude muur in de slaapkamer; De voorzijde van uw woning is georiënteerd noordoosten en het dak van uw aanbouw is georienteerd op het zuidoosten; In het verleden de volgende ingrepen zijn verricht aan de woning; - U heeft aan de zijkant van de aanbouw kunststof kozijnen met drie laags glas geplaatst; - Verschillende deuren en kozijnen heeft u vervangen voor kunststof kozijnen met HR++glas; - Vrijwel alle lampen in de plafond zijn vervangen door LED-lampen met dimmers; - U heeft rolluiken geplaatst in de aanbouw en bij de slaapkamers aan de voorzijde; - Het dak in de aanbouw is geïsoleerd met een isolatiemateriaal, echter is dit niet heel veel; - 3 jaar geleden heeft u een houtpelletkachel met thermostaat laten plaatsen. U bent van plan om nog zo lang mogelijk in de woning te blijven wonen; U denkt de energierekening te kunnen verminderen door middel van vloerisolatie, de isolatie in de gevels weg te halen en de gevel opnieuw isoleren, kozijnen en beglazing vervangen, zolder isoleren en de garage aan de woningzijde te isoleren; U bent bereid te investeren in duurzaamheidsmaatregelen en heeft hier circa 6.500,- á ,- voor over, maar dit is wel voornamelijk voor comfortverbetering. 3

4 3. ALGEMENE GEGEVENS WONING Woningtype : Hoekwoning Bouwjaar : 1970 Gezinssamenstelling : 1 volwassene Gemiddelde maandelijkse energielasten 1 : Circa 130,- per maand (incl. BTW) + 50,- aan pellets per maand 3.1. VERWACHTE ENERGIELASTEN OP BASIS VAN HISTORISCH VERBRUIK Jaar Elektra + gas Gemiddeld per maand Per jaar Totale kosten over looptijd , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,65 In bovenstaande tabel is een prognose weergeven van de jaarlijkse energiekosten voor elektra en gas voor uw woning over de komende 15 jaar. In de tabel is uitgegaan van een prijsstijging van 3% per jaar. Uitgaande van bovengenoemde uitgangspunten zal u in de periode in totaal voor circa ,65 aan energiekosten hebben betaald. Een doelstelling om 35% energie te besparen in uw woning is zeer realistisch. Dit zou betekenen dat u nu 35% van ,65 zou kunnen investeren in energiebesparende maatregelen die binnen 15 jaar zijn terugverdient. Uw theoretische investeringsbudget komt dan neer op circa ,78. Veel van de genoemde duurzaamheidsmaatregelen in dit rapport zijn tussen de 6 à 12 jaar terugverdiend. Iedere m 3 gas of kwh die u daarna bespaart is dus al winst voor uw portemonnee. 1 De gemiddelde maandelijkse energielasten zijn gebaseerd op de doorgegeven energielasten. 4

5 4. BOUWKUNDIGE STAAT VAN DE WONING Om een goede indruk te krijgen van de bouwtechnische en installatietechnische mogelijkheden is een visuele inspectie gehouden van de woning. Gedurende deze visuele inspectie is van verschillende onderdelen de bouwtechnische staat geïnventariseerd. Onderdeel Fundering Vloer/ kruipruimte Dakgoten/HWA/Riolering Opmerking Algemeen Technische staat in orde. Voor zover zichtbaar zijn er geen verzakkingen in de fundering en het opgaande werk geconstateerd. Betonvloer aanwezig ongeïsoleerd. Onderkant van de vloer wordt binnenkort geïsoleerd met PUR. Er zal circa 100 vierkante meter worden geïsoleerd onder de woning en de aanbouw. De kruipruimte is licht vochtig dit komt doordat er in een dompelpomp aanwezig is onder de garage. Voor zover zichtbaar geen verstoppingen en/of gebreken geconstateerd. Beton/metselwerk gevels Kozijnen, ramen en deuren Begane grond Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in goede conditie. In de spouwmuur is een UF-schuim aanwezig. Het schuim is verbrokkeld en gescheurd. Het schuim wordt verwijderd en opnieuw geïsoleerd met HR++parels. Begane grond zijn houten kozijnen en kunststof kozijnen met HR++ glas en drielaags glas. Voor zover zichtbaar verkeren de kozijnen in redelijke tot goede conditie. In de gehele garage is enkele beglazing aanwezig. Diversen Slimme meter van ISKRA met enkeltarief in de woning aanwezig. Diversen In de keuken is een close in boiler aanwezig. Het wattage van de boiler is onbekend. 5

6 Diversen In de woonkamer is een pelletkachel (11 kw) aanwezig. Er wordt eigenlijk alleen maar gestookt met de pelletkachel. Diversen Aan de achterkant- en zijkant van de woning is een aanbouw aanwezig. Geen gebreken geconstateerd. De aanbouw is waarschijnlijk geïsoleerd met steenwol. Dak van de aanbouw en garage is waarschijnlijk geïsoleerd met PUR. Diversen Metselwerk gevels Kozijnen, ramen en deuren Op de begane grond is alle verlichting zowel buiten als binnnen voorzien van LED met dimmers. Op de verdieping geen LED verlichting aangebracht doordat het lastig is in verband met de dimmers. Verdieping Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in redelijke tot goede conditie. Op de verdieping zijn kunststof kozijnen aanwezig met HR++glas en houten kozijnen voorzien van dubbele beglazing. De beglazing bij de achtergevel in de garage is enkel. Dakvensters Het houten dakraam is voorzien van dubbel glas. De ventilatiefoam begint bij de dakvensters minder te worden, maar dient nog niet meteen vervangen te worden. Badkamer Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar geen gebreken geconstateerd. Er is een mechanische afzuiging met timer aanwezig in de toiletten en badkamer. Hoogstwaarschijnlijk zijn dit in de verschillende kamers een plafondventilator. Dak Zolder De technische staat van de dakpannen is voor zover zichtbaar in orde en er is wel wat aanslag aanwezig. De technische staat van het dakbeschot was niet te controleren, maar voor zover zichtbaar geen gebreken aan de binnenzijde geconstateerd. Volgens de bewoner is het dak waarschijnlijk geïsoleerd met een dun laagje PUR aan de buitenkant. 6

7 Kozijnen en ramen Op zolder zijn de houten kozijnen in de dakkapel en op de gehele verdieping voorzien van dubbel glas. Voor zover zichtbaar verkeren de kozijnen in redelijke tot goede conditie. Het dakvenster is van hout en voorzien van dubbel glas. De ventilatiefoam is aanwezig, maar begint minder te worden. Diversen Cv-ketel: Atag Blauwe Engel S-HR 35 uit 1997 aanwezig. De CV-ketel is geschikt voor aansluiting op een zonneboiler systeem en heeft een comfort warmte klassse 4. Diversen Op zolder is een boilervat aanwezig en op het dak zijn 2 zonnecollectoren aanwezig voor het warm tapwater. 7

8 5. INFRAROODOPNAME VAN DE WONING Een zeer goede manier om bij een woning te zien waar warmteverliezen en koudebruggen zitten is aan de hand van thermografische foto s (infraroodfoto s). Thermografische foto s laten door middel van kleuren op foto s zien welke temperatuur de plekken in en rondom de woning hebben. Hieronder is een overzicht te zien van een aantal infrarood foto s van uw woning. Naast elke foto staat een temperatuurstaat die aangeeft welke kleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto s was er een buitentemperatuur van circa 7 á 8 graden Celsius. De binnentemperatuur bedroeg circa 21 graden Celsius. Op de onderstaande foto s (links) ziet u dat de convectorput een temperatuur heeft van circa 20 graden Celsius. Door de warmtestraling van de put worden ook de binnenkant van de convectorput opgewarmd. Dit is warmte die verloren gaat in de massa Om de warmtestraling richting de zijkanten van de convectorput te minimaliseren kunt u radiatorfolie tegen de zijkanten plakken. Het toepassen van radiatorfolie heeft het meeste effect bij radiatoren en convectorputten die regelmatig aan staan. Op de foto s (rechts) ziet u dat de radiatorombouw warmte blokkeert. Wij adviseren om de radiatoren zo vrij mogelijk te houden zodat de radiatoren een betere warmteafgifte richting de kamer hebben. Op de onderstaande foto s is het leidingwerk van het verwarmingssysteem te zien. Er gaat warmte verloren tijdens het transport van het warme water naar de radiatoren. Door het leidingwerk te isoleren in onverwarmde ruimtes of ruimtes waar u weinig aanwezig bent, kunt u het warmteverlies tijdens het transport minimaliseren. Belangrijk bij het aanbrengen van isolatiekokers is dat deze goed op elkaar aansluiten. Wanneer de isolatie niet goed op elkaar aansluit ontstaan er alsnog warmtelekken en dat is zonde van het verrichte werk. Om openingen tussen de isolatiekokers zoveel mogelijk te voorkomen kunt u deze in de benodigde vorm snijden (inkepingen) en de overgangen voorzien van speciale isolatie / bandage tape. 8

9 Op de onderstaande foto s is de naad en kierdichting rondom de kozijnen te zien. Over het algemeen valt te concluderen dat de naad en kierdichting rondom de kozijnen en de gevelconstructie van de woning redelijk goed is. Er gaat nauwelijks warmte verloren rondom de kozijnaansluitingen op de gevelconstructie. Op de eerste verdieping is de naad- en kierdichting van de draaiende delen in de kozijnen in orde. Op de onderstaande foto s (links) is te zien dat er nauwelijks koude infiltreert. Op de onderstaande foto s (rechts) is te zien dat de naad- en kierdichting van de voordeur en een achterdeur niet helemaal optimaal is. De koude infiltreert voornamelijk in de hoeken van de deur. Deze koude infiltratie is te minimaliseren door een tochtstrip en/of nieuw rubberen kaderprofiel te plaatsen/vervangen en beter aan te laten sluiten. 9

10 Op de onderstaande foto s is nogmaals te zien dat er warmteverlies en koude-infiltratie is bij de achterdeur. Hoogstwaarschijnlijk zijn de rubberen kaderprofielen verouderd en sluiten daardoor niet meer zo goed aan. Het warmteverlies kan worden geminimaliseerd door de rubberen profielen te vervangen of te plaatsen wanneer de rubberen profielen er niet zitten. Verder is nog te zien dat bij de aansluiting van twee gevels links op de foto warmte verloren gaat. Dit kan komen doordat de isolatie op deze plekken niet helemaal goed op elkaar aansluit. Ook is dit te zien bij de aansluiting van de gevel op het dak. Op de bovenstaande foto s is te zien dat de beglazing links op de foto heel erg op licht. Hoogstwaarschijnlijk is dit enkel glas. Vooral het verschil met de andere beglazing op de foto is opvallend. Op de onderstaande foto s is een koude hoek in de woonkamer te zien. Dit is een aansluiting van de verdiepingsvloer en de gevel. Deze koude-infiltratie kan komen doordat op deze plek de isolatie niet goed aansluit of deels vergaan is. 10

11 Op de onderstaande foto s zijn de aansluitingen van het dak en de houtconstructie te zien. Hier vindt een klein beetje koude-infiltratie plaats. Door het dak van binnenuit te isoleren kan de koude-infiltratie worden geminimaliseerd. Echter wordt de zolder nauwelijks verwarmd en is het besparingspotentieel een stuk minder. Aan de temperatuur van het dakbeschot te zien kan worden geconcludeerd dat het dak van binnenuit niet geïsoleerd is. Wanneer het dak van binnenuit geïsoleerd zou zijn, zou de temperatuur een stuk hoger liggen. Op de onderstaande foto s is goed te zien dat de spouwmuurisolatie op meerdere plekken niet meer goed aanwezig is. Op de gevel zijn er temperatuurverschillen van circa 2 graden. Een optie is om de bestaande isolatie te verwijderen en de spouwmuur opnieuw te isoleren. Een andere goedkopere optie is om de spouwmuren te herstellen en na te isoleren met Aminotherm. Dit is een isolatieschuim dat in de spouwmuur kan worden ingespoten wanneer er UF-schuim aanwezig is. Meer over Aminotherm kunt u vinden in paragraaf

12 6. BESPARINGSPOTENTIEEL Aan de hand van het interview en de visuele inspectie kan er een goed beeld worden gemaakt van welke ingrepen voor uw woning het meest interessant kunnen zijn. Tijdens de visuele inspectie zijn een aantal punten naar voren gekomen waar mogelijk besparingspotentieel zit. Dit betreft de volgende onderdelen: Besparingspotentieel in de schil van de woning (besparen van energie): o Besparingspotentieel bij de vloer, gevel en dak; Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied (opwekken energie): o Besparingspotentieel ZON pv & ZON thermisch. Overige maatregelen o Reduceren sluipverbruik; o C.V. waterzijdig inregelen; o Radiatorfolie en leidingisolatie. Bovengenoemde onderdelen worden in de volgende paragrafen toegelicht BESPARINGSPOTENTIEEL IN DE SCHIL VAN DE WONING BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE VLOER De begane grondvloer van de woning en de bodem van de kruipruimte zijn niet geïsoleerd. De bodem van de kruipruimte is licht vochtig doordat er gebruik wordt gemaakt van een dompelpomp. De onderkant van de begane grondvloer is ook licht vochtig. Door de onderkant van begane grondvloer te isoleren valt er een verbetering in het comfort te behalen. In de praktijk worden na het isoleren veelal toenamen van de vloertemperatuur van circa 1 à 2 graden gemeten. Dit lijkt niet veel, maar qua gevoelstemperatuur kan dit het verschil zijn tussen een koude vloer of een comfortabel aanvoelende vloer. Deze maatregel zal het wooncomfort iets verbeteren en zorgt daarnaast ook nog voor een besparing op de stookkosten. U kunt direct tegen de vloer isoleren met bijvoorbeeld gespoten PUR, piepschuim isolatieplaten of door het toepassen van thermokussens. Op basis van de hoogte van de kruipruimte, type vloer (Tonzon principe lastig m.b.t. luchtdichtheid en optimale werking) en de kleine toegangsruimte tot de kruipruimte (door de hoge arbeidsintensiviteit (isolatieplaten passen amper door het kleine kruipluik) worden de kosten relatief hoger, (hierom valt deze maatregel af) adviseren wij om de onderkant van uw vloer te isoleren met gespoten PUR. Doordat dit direct tegen het vloeroppervlak en het opgaande werk wordt geïsoleerd heeft deze manier van isoleren het hoogste rendement in uw situatie. Door te kiezen voor deze isolatiemaatregel blijft tevens de kruipruimte en het leidingwerk goed toegankelijk. Wanneer u gaat isoleren met PUR adviseren wij u om gedurende de uitvoering en het uithardingsproces 24 uur niet in de woning te verblijven en de woning goed te ventileren. De dampen die tijdens het uitharden vrijkomen zijn namelijk niet goed voor de gezondheid. Het is tevens aan te bevelen ventilatiekokers aan te laten brengen t.b.v. de ventilatie onder de begane grondvloer. 12

13 Wanneer u last krijgt of heeft van een hoge luchtvochtigheid in de kruipruimte en /of woning kunt u wellicht nog zelf een bodemafsluitende folie plaatsen. Dit kost u circa 500 euro aan materiaalkosten. Vocht uit de bodem zal condenseren tegen de onderzijde van de folie waardoor de luchtlaag daarboven droger wordt. U heeft al een offerte opgevraagd voor het isoleren van de onderkant van de begane grondvloer met gespoten PUR. De kosten van deze offerte zijn hieronder aangegeven. Algemene gegevens van de vloer Kruipruimte aanwezig? : Ja Hoogte kruipruimte: : +/- 55 cm Type vloer: : Betonnenvloer, ongeïsoleerd Mogelijke maatregel : Opgespoten PUR Vloeroppervlak: : Circa 100 m2 Kosten volgens offerte (incl. BTW) : +/ ,- (Opgespoten PUR) Verwachte terugverdientijd : circa 13 jaar 2 Voordelen van maatregel : - Minder warmteverlies door de vloer en koude infiltratie vanuit de kruipruimte (+/- 10% besparing op de stookkosten); - De vloer houdt langer zijn warmte vast; BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE GEVEL Algemene gegevens van de gevel Spouwmuur aanwezig? Diepte van de spouw? Isolatiemateriaal aanwezig? Ja Waarschijnlijk circa 6 centimeter Ja, endoscopisch onderzoek wees uit dat er UF-schuim aanwezig is in de spouw. Echter is het schuim verbrokkeld en gescheurd. Vanaf 1975 werd het in Nederland pas verplicht (bouwbesluit) om woningen te isoleren. Uw woning heeft dus geen gevelisolatie als we puur kijken naar het bouwjaar van de woning. Gedurende de opname hebben wij geconstateerd met behulp van de endoscoop dat er isolatiemateriaal aanwezig is in de spouw. Echter is er van dit materiaal weinig meer over. Uit het interview kwam naar voren dat de spouwmuur geïsoleerd is met UFschuim, maar dat dit helemaal verbrokkeld en gescheurd. Aan te bevelen valt om uw spouwmuur altijd nog te laten inspecteren op vervuiling door gecertificeerd isolatiebedrijf. U gaf aan dat u een offerte heeft opgevraagd om de bestaande (wat er nog van over is) isolatie te verwijderen en de spouwmuur dan na te isoleren met HR++ EPS parels. Hoogstwaarschijnlijk heeft het isolatiebedrijf dat bij u langs is geweest al een endoscopisch onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van een isolatiemateriaal in de spouw. Hieronder geven wij de kosten die door het isolatiebedrijf worden gerekend om de bestaande isolatie te verwijderen en de spouwmuur daarna weer te isoleren. Ook is er nog een andere manier om uw spouwmuur te isoleren. Spouwmuren die eerder geïsoleerd zijn met UF-schuim kunnen gemakkelijk hersteld worden en na geïsoleerd worden met Aminotherm. Aminotherm heeft dezelfde isolatiewaarde als de EPS parels. Het enige nadeel van het product is dat de isolatiewaarde op sommige plekken minder is doordat daar het oude UF schuim zit. Maatregel :Verwijderen isolatie en opnieuw isoleren van gevel EPS parels Aantal vierkante meters volgens offerte : +/- 60 m2 Kosten volgens offerte(incl. BTW) : +/- 3335,55 Indicatie kosten Aminotherm : +/ ,- Op de volgende pagina vindt u een omschrijving van de verschillende meest toegepaste materialen die er zijn. In uw offerte heeft u gekozen voor de EPS parels. 2 Aangezien uw dak en gevels al zijn geïsoleerd en omdat u dubbele en drielaags beglazing in meerdere delen van de woning heeft laten plaatsen is de terugverdientijd langer doordat uw woning op meerdere punten al redelijk geïsoleerd is en het besparingspotentieel op isolatie gebied daardoor kleiner is. 13

14 1. PUR: PUR is de afkorting voor polyurethaan en is een synthetisch isolatiemateriaal. Dat wil zeggen dat het een verfproduct is met kunstharsen als basisgrondstof. Het is mogelijk om PUR als vloeibare stof in de spouwmuur te spuiten. Op het moment dat de vloeistof in de spouw terecht is gekomen zal het langzaam uitharden en uitzetten zodat alle naden en kieren goed worden afgedicht. PUR isolatie heeft een hoge isolatiewaarde en is goed bestendig tegen vocht. Daarnaast is het redelijk brandwerend en zorgt het voor een redelijk geluidisolatie. Na het isoleren met PUR kan er een rare geur hangen in de woning. Belangrijk is dat u de dagen erna goed ventileerd in de woning zodat de geur de woning uit kan trekken. 2. EPS isolatieparels: Dit zijn kleine piepschuim parels. Samen met een speciale lijm worden de EPS - isolatieparels vermengd de spouwmuur in gespoten. Als het isolatiemateriaal is uitgehard vormt er zich een massieve piepschuim plaat in de spouw die niet kan inzakken. Daarnaast dicht het isolatiemateriaal goed alle naden en kieren af. De isolatiewaarde van EPS - parels is hoog en daarmee zorgt het er voor dat de warmte goed binnen blijft. Naast de goede isolatiewaarde zijn de parels ook licht van gewicht, goed bestand tegen vocht en redelijk brandwerend. Bij deze vorm van isoleren is het materiaal niet geheel duurzaam. EPS (piepschuim) is daarnaast goed recyclebaar. 3. Biofoam: Deze isolatieparel is de eerste composteerbare geëxpandeerde polystyreen met de kenmerken en eigenschappen die u kunt vergelijken met die van EPS parels. Biofoamparels zijn gemaakt uit plantaardig restmateriaal en is volledig biologisch afbreekbaar (Cradle to cradle). Op het gebied van duurzame isolatieproducten staat dit product bekend als één van de meest duurzaamste. Bij het produceren van biofoamparels is tevens maar een zeer geringe hoeveelheid fossiele energie nodig. Voordelen van de biofoam parels is het feit dat ze goed bestand zijn tegen vocht, temperatuurwisselingen, schimmelvorming, vraat door ongedierte en inzakken. Nadeel is echter wel dat het iets duurder is dan de normale EPS. Economisch gezien is de normale EPS parel dus iets voordeliger 4. Minerale wol: Minerale wol is een andere benaming van 2 soorten isolatiemateriaal. Dit zijn namelijk glaswol en steenwol. Zoals de namen als zeggen zijn dit minerale wollen die gesponnen zijn uit glas of uit steen. De wol wordt net als bij EPS - parels in de spouw geblazen en heeft een hoge isolatiewaarde. De inblaaswol lijkt op wit katoen. Naast de hoge isolatiewaarde zijn steen en glaswol vlokken ook goed bestand tegen geluid, vocht en brand. Glaswol isoleert beter dan steenwol. Steenwol heeft echter een iets betere geluidsisolerende werking vanwege de hogere massa per m3. Vroeger had men veel kritiek op isolatie met minerale wol omdat er na verloop van tijd veel klachten waren over ingezakt isolatiemateriaal. Tegenwoordig is dit niet meer het geval omdat de materialen dusdanig zijn doorontwikkeld dat ze geheel waterafstotend zijn. Kiest u het zekere voor het onzekere dan raden wij u toch aan om een isolatiemateriaal te kiezen die een massieve plaat vormt in uw spouw. 14

15 BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ HET DAK Uw dak is aan de binnenzijde van het dakbeschot niet geïsoleerd. Gedurende de opname hebben wij niet kunnen constateren of uw dakbeschot aan de buitenzijde geïsoleerd is. Om dit met zekerheid te weten is het aan te bevelen uw dak te laten inspecteren door gecertificeerd isolatiebedrijf. Nu is het zo dat u uw zolder nauwelijks gebruikt. Het extra isoleren van uw dak zou een oplossing kunnen zijn echter zal de besparing minimaal zijn aangezien de verdieping niet tot nauwelijks wordt gebruikt en verwarmd. Wij adviseren u dan ook eerst de meer interessante ingrepen te realiseren alvorens iets aan uw dak te doen. Er kan wel een comfortverbetering komen. Mocht u er in de toekomst toch voor willen kiezen om uw dak te isoleren dan kunt u dit van binnenuit doen. Belangrijk aandachtspunt hierbij is het op de juiste manier toepassen van dampremmende folie erg belangrijk. De opbouw van de nieuwe constructie zou als volgt kunnen zijn: isolatiemateriaal, dampremmende folie, gipsplaten (+ eventueel afwerking). De opbouw is schematisch op de onderstaande foto weergeven. Het kan zijn dat er tussen het dakbeschot en de dakpannen isolatie aanwezig is. U gaf zelf aan dat u denkt dat er een dun laagje PUR aan de buitenkant van het dakbeschot aanwezig is. Echter hebben wij dit niet met zekerheid kunnen zeggen. Indien er aan de buitenkant van het dakbeschot een dun laagje PUR aanwezig is dient u een andere folie toe te passen bij het isoleren. Namelijk een klimaatfolie in plaats van de hierboven weergeven dampremmende folie. Voordat u overgaat tot het isoleren van uw dak adviseren wij u eerst uw dak te laten inspecteren door een gecertificeerd bedrijf. Wanneer u uw dak door een gecertificeerd bedrijf laat isoleren kunt u uitgaan van een vierkante meter prijs van circa 45,- a 60,- per m2. Dit is mede afhankelijk van het afwerkingsniveau dat u nastreeft. Bij het zelf isoleren kunt u denken aan 25,- á 50,- per m2. Ook afhankelijk van het afwerkingsniveau. Bij een onverwarmde zolder kunt u ook altijd de vloer isoleren. Hierdoor heeft u minder oppervlak te isoleren en zult u kostenvoordeliger uit zijn. U gaf aan dat u het plafond van uw woonkamer (in de aanbouw) misschien wilt isoleren, hier kunt u misschien ook de zoldervloer in de aanbouw isoleren. 15

16 6.2. BESPARINGSPOTENTIEEL OP INSTALLATIETECHNISCH GEBIED Naast maatregelen in de schil van de woning zijn er ook diverse maatregelen mogelijk op installatietechnisch gebied. Op basis van de visuele inspectie zijn de volgende installatietechnische maatregelen goed toepasbaar: PV-systeem (zonnepanelen); Zonneboiler (zonnecollectoren); Houtpelletkachel PV-SYSTEEM Op basis van de huidige situering van de woning is een PV - systeem een goede optie op het schuine dak van de aanbouw, mits de schaduwval van de bomen in de tuin meevalt. Het schuine dak is georiënteerd op het zuidoosten (145 o ). Op basis van de huidige situering van de woning heeft een PV-systeem bijna een ideale oriëntatie van een dak pal op het zuiden (maximale jaarlijkse zoninstraling). Het systeem zal dan het jaarlijkse maximum aan zoninstralingopvangen en maakt een investering in zonnepanelen interessanter. Een PV-systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Uw energieverbruik voor elektriciteit was niet bekend, maar was globaal circa 40,- á 45,- per maand. Dit is circa 2150 á 2450 kwh per jaar. Met uw dak kunt u genoeg energie opwekken om te voorzien in uw totale elektriciteitsbehoefte. Echter adviseren wij om niet meer op te wekken als je eigen elektriciteitsverbruik. Voor je elektra overschot ontvang je namelijk slechts de kale stroomprijs van 5 a 6 eurocent per kwh. Voor een systeem met meer dan 3 panelen moet wel een nieuwe groep worden aangemaakt en daarnaast zou beoordeeld moeten worden of de draagconstructie het gewicht van de panelen aankan. Hoogstwaarschijnlijk geeft dit geen problemen echter is het altijd goed om even door de installateur / constructeur na te laten berekenen. Vermogen Het vermogen van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Wattpiek. Dit is het maximaal vermogen dat het paneel kan opwekken. Een standaard paneel (vandaag de dag) is 250 Wattpiek en heeft een afmeting van 1 x 1,65 meter. Deze kan liggend of staand worden geplaatst. De jaarlijkse energie opbrengst van een paneel georiënteerd op het zuidoosten (145 o ) in een hellingshoek van 32 graden is circa 225 kwh per jaar. Een installateur kan eventueel met een legplan voor u uitwerken hoeveel panelen er maximaal op uw dak(en) geplaatst kunnen worden. Kosten en opbrengsten De kostprijs van een zonnepanelen systeem wordt door installateurs vaak uitgedrukt in een prijs per Wattpiek vermogen. Dit is een all-inclusief prijs (panelen, omvormer, kabels, ballast, installatie etc.) De kostprijs van een zonnepaneel varieert per aanbieder. Er zijn namelijk verschillen in merk (kwaliteit) panelen en omvormer, garanties en certificeringen van de installateur. Voor systemen van particulieren komen wij in de praktijk prijzen tegen variërend van 1,40 en 1,80 per Wattpiek. Bij grotere systemen soms nog iets lager. Een systeem met micro omvormers (optimizers) is iets duurder maar geeft daarentegen wel een hoger rendement. 1 paneel van 250 Wattpiek geïnstalleerd vermogen komt uit op ongeveer 350,- á 450,-. Afhankelijk van de beschikbare ruimte op uw dak kunt u gemakkelijk berekenen wat de kosten voor uw systeem zullen worden. 16

17 Een belangrijk aandachtspunt in uw situatie is dat wanneer u zonnepanelen overweegt het belangrijk is om rekening te houden met schaduwvorming van de bomen in de tuin. Wanneer één zonnecel van een paneel in de schaduw ligt kan deze het gehele rendement van alle panelen negatief beïnvloeden. Een in serie geschakeld systeem werkt namelijk op de opbrengst van de laagste cel. Wanneer er sprake is van veel schaduwvorming zou gekozen kunnen worden voor een systeem met micro-omvormers of optimizers. Ieder paneel heeft dan een eigen micro omvormer of optimizers (in plaats van 1 grote omvormer voor de gehele serie zonnepanelen). Door de micro omvormer / spanningsoptimizers wordt dus niet de hele serie negatief beïnvloed wanneer een zonnepaneel in de schaduw ligt. Wij zijn in deze berekening uitgegaan van 9 panelen, wanneer u van plan bent zonnepanelen te laten plaatsen kan een installateur een gerichter legplan maken. Met 9 panelen (2250 Wattpiek vermogen) georiënteerd op het zuidoosten (145 o ) wekt u circa kwh per jaar op, oftewel circa 445,-. Hierbij zijn wij uitgegaan van een energietarief met een gemiddelde van circa 0,22 voor iedere opgewekte kwh. Op uw totale energierekening houdt dit een besparing in van circa 21%. De opwekking van kwh is een besparing van circa 82% á 92%van het huidig elektraverbruik van kwh per jaar of kwh per jaar. In het onderstaande overzicht ziet u een keuzelijst voor de omvang van een systeem. De gemiddelde terugverdientijd 3 van een zonnepaneel ligt rond de 10 jaar voor een particuliere woningeigenaar. Hierbij is rekening gehouden met het vervangen (kosten) van de omvormer binnen 10 jaar voor één systeem. Het rendement wat u pakt op de investering ligt gemiddeld op 10%. Als u dit vergelijkt met bijvoorbeeld geld op een spaarrekening kunnen we concluderen dat zonnepanelen een rendabele investering zijn. Daarnaast is het natuurlijk prachtig als u zelf uw eigen duurzame energie kunt opwekken en minder afhankelijk kunt zijn van de grote energiemaatschappijen. De prijs die wordt weergeven als kosten indicatie in het overzicht is de turn-key prijs inclusief BTW. Door gezamenlijke inkoop met een grote groep particulieren kan deze prijs veelal nog een stuk omlaag. Het is dus interessant om gezamenlijk met bijvoorbeeld uw buren of buurtbewoners dit in te kopen. Dit zal er voor zorgen dat de terugverdientijd en het rendement op uw investering nog gunstiger wordt. aantal panelen PV-systeem Omvang installatie (in Watt Piek) kosten indicatie 3 panelen 750 WP 1.350,00 6 panelen 1500 WP 2.700,00 9 panelen 2250 WP 4.050,00 12 panelen 3000 WP 5.400,00 Subsidie / BTW teruggave Er is geen subsidie voor zonnepanelen beschikbaar. U kunt wel gebruik maken van een speciale regeling voor BTW teruggave. Dit zal de terugverdientijd van het systeem aanzienlijk verkorten. Veel installateurs kunnen u helpen in dit traject. Bij de keuze van uw uiteindelijke installateur / leverancier is het belangrijk te letten op de verschillen in kwaliteit panelen, omvormers, garanties en certificeringen van het bedrijf. 3 De terugverdientijd verschilt per situatie. Dit is onder andere afhankelijk van de oriëntatie, energietarief, hellingshoek, omvormer, rendement van het paneel, schaduwvorming op het paneel et cetera. 17

18 ZONNEBOILER De huidige CV ketel bestaat uit een Atag Blauwe Engel S-HR 35 uit Deze ketel heeft een hoog rendement (HR) en is daarnaast geschikt om een zonnecollector op aan te sluiten (gaskeur NZ). Kijkend naar de economische levensduur van een ketel (gemiddeld 15 jaar) valt te concluderen dat de ketel vrij snel aan vervangen toe is. Dit verschilt per ketel. Mocht u in de toekomst uw ketel gaan vervangen dan adviseren wij u een HR combiketel aan te schaffen. Er zijn hier veel energie efficiënte ECO modellen van op de markt. Zeer belangrijk is dat u deze ook waterzijdig laat inregelen wanneer u een nieuwe ketel plaatst. Het is namelijk zonde als uw nieuwe ketel met 107% rendement door slechte afstelling niet meer dan 90% zou halen en bepaalde ruimten en radiatoren niet gelijkmatig of goed warm worden. In hoofdstuk 7.3 wordt meer verteld over het waterzijdig inregelen. Belangrijk aandachtspunt bij de keuze van uw ketel (in de toekomst) is het vermogen van de ketel en de CW waarde. Bij een te hoog vermogen zal de ketel namelijk in het voor- en naseizoen veel aan en afslaan. Dit verlaagt het rendement. Laat uw installateur berekenen welk vermogen ketel voor uw situatie geschikt is. De CW waarde staat voor Comfort Warmte klasse. De klasse geeft aan hoeveel water per minuut tegelijk je CVketel kan leveren voor verschillende doeleinden. Aan de hand van uw gebruikersgedrag en warm water behoefte wordt door de installateur geadviseerd welke ketel voor u het meest geschikt is. De CW waarde is van toepassing op de CV-ketel, boiler en geiser. De verdeling in waarden ligt tussen de 1 (laag comfort) en 6 (hoog comfort). Daarnaast adviseren wij u een ketel te kiezen die geschikt is om een zonneboiler op aan te sluiten. Dit kunt u herkennen aan het NZ (Naverwarming Zonneboiler) teken op de gaskeur sticker van de ketel. Bijna alle moderne CV-ketels zijn geschikt voor aansluiting van een zonneboiler systeem. Een zonneboiler zet de warmte van de zon om in warm water. U bent al in het bezit van een zonneboiler installatie. Uw installatie bestaat uit twee zonnecollectoren, een voorraadvat en een circulatiepomp. Op het moment dat er warm tapwater nodig is binnen uw woning, zal eerst het warme water uit het buffervat van de zonneboiler worden gebruikt voordat de CV ketel aan hoeft te slaan. Op het moment dat het buffervat van de zonneboiler leeg is, dan zal de CV ketel aanslaan wanneer er warmtevraag is binnen de woning. In de zomer kunt u gemakkelijk temperaturen van 70 graden Celsius bufferen. In de winter is dit uiteraard een stuk lager, maar ook hier kan bij volle zoninstraling een temperatuur van bijvoorbeeld 15 á 25 graden worden opgewekt. U heeft al een zonneboiler installatie, toch willen wij een indicatie geven van de kosten voor de overige bewoners uit de wijk. In onderstaand overzicht ziet u een kostenindicatie weergeven voor een zonneboiler systeem voor warm tapwater. Mogelijke maatregel : Zonneboiler voor alleen warm tapwater Indicatie kosten : +/ ,00 ( voorraadvat van 120 liter en 2,5m2 collector oppervlak) Opmerking : Terugverdientijd is afhankelijk van het warmwaterverbruik. Bij een huishouden dat veel warm water verbruikt is de besparing hoger en is de investering ook sneller terugverdiend. 18

19 HOUTPELLETKACHEL In de woonkamer van uw woning is een houtpelletkachel van 11KW aanwezig. Een houtpelletkachel is een intelligente kachel die exact weet hoeveel houtpellets er nodig zijn om bijvoorbeeld de woonkamer te verwarmen tot 21 graden. Stoken met houtpellets is circa 40% goedkoper ten opzichte van verwarmen met aardgas. Daarnaast is er door de schonere verbranding minder last van rook. U gebruikt vrijwel alleen de houtpelletkachel om uw woning te verwarmen. Om de temperatuur in de woonkamer op 21 graden Celsius te krijgen, wordt de houtpelletkachel ingesteld op ongeveer 25 graden Celsius. Onderstaand wordt een indicatie gegeven van de prijs en besparing van een houtpelletkachel van 10 KW. Mogelijke maatregelen : Indicatie kosten Indicatie besparing Houtpelletkachel (10KW) : 3.500, % op stookkosten De kosten voor een goede hout(pellet)kachel / speksteenkachel variëren op de markt tussen de 2.000,- en 6.000,-. Prijsverschillen zitten met name in kwaliteit, vermogen en design. 19

20 7. OVERIGE MAATREGELEN 7.1. VENTILATIE Tijdens de quickscan is er een luchtkwaliteitsmeting gedaan. Door het korte tijdsbestek is deze meting niet representatief voor de luchtkwaliteit binnen de woning. Voor een betere meting dient de luchtkwaliteitsmeter langer in de woning te staan en data te loggen. Het CO2 gehalte was gedurende de scan circa 641 ppm. Dit is een prima CO2 gehalte. De luchtvochtigheid was met circa 53,5% prima in orde. Bij een gezond binnenklimaat moet worden gelet op de onderstaand aspecten. > 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar <1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond > 70 % : de binnenlucht is te vochtig % : de binnenlucht is prima < 30% : de binnenlucht is te droog 7.2. REDUCEREN SLUIPVERBRUIK In het persoonlijke interview kwam naar voren dat u niet direct inzicht heeft in het energieverbruik van uw huishoudelijke apparaten. Wellicht interessant om te weten dat er apparaten beschikbaar zijn die het totale sluipverbruik binnen uw woning kunnen meten. Met dit apparaat kunt u uw sluipverbruik in de woning opsporen en real-time het energieverbruik in Watt in uw woning en van apparaten bekijken. Het sluipverbruik is het verbruik wat uw woning in stand-by stand verbruikt. Het is aan te bevelen een simpele verbruiksmeter aan te schaffen. Hiermee wordt u ook bewust van de apparatuur die onnodig aan staat binnen de woning. Op het moment dat u naar bed gaat en alle apparaten uit heeft gezet kunt u uw sluipverbruik aflezen. Vuistregel is dat iedere Watt aan vermogen ( bij apparaten die 24 uur per dag het gehele jaar door stroom pakken) circa 2,- op jaarbasis is. Het is dus de moeite en zoektocht waard om uw sluipverbruik te reduceren. Een verbruiksmeter kost circa 20,- á 30,-. 20

21 7.3. C.V. WATERZIJDIG INREGELEN EN VERLENGEN LEVENSDUUR DOOR VUILAFSCHEIDER Veel van de verwarmingsinstallaties in Nederland zijn niet goed ingeregeld. Door de installatie waterzijdig in te regelen kan de verwarmingsinstallatie efficiënter verwarmen. Waterzijdig inregelen is een eenmalige handeling waarmee men de ketel inregelt. Vaak staat de aanvoertemperatuur onnodig hoog ingesteld. Dit is de temperatuur die de ketel uit gaat. Hierdoor is de retourtemperatuur ook te hoog. Dit heeft als gevolg dat een CV ketel in de praktijk vaak niet zijn hoge rendement kan halen omdat de retourtemperatuur ruim boven de 55 graden uitkomt. Vanaf 55 graden Celsius wordt pas echt een hoog rendement behaald. Naast het instellen van de ketel dienen de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar afgesteld te worden. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening zal moeten zijn. Er zijn meerdere manieren om uw verwarmingssysteem in te regelen. Dit kan handmatig. Hierbij stelt een installateur de maximale doorstroomopening in door het binnenwerk van een radiatorkraan in te stellen (het kan ook door een voetventiel te verdraaien maar dat is niet aan te bevelen). Aandachtspunt bij handmatig inregelen is dat wanneer u een aanpassing maakt in uw verwarmingssysteem het systeem eigenlijk weer in onbalans is en opnieuw ingeregeld dient te worden. Wanneer u nog geen dubbel instelbaar binnenwerk heeft in de radiatorkranen kunt u er ook voor kiezen wanneer u nieuwe radiatorkranen koopt om deze te kopen met automatische debietregelaars. Deze regelen zelfstandig de balans in het verwarmingssysteem. Let wel op dat u regelmatig blijft ontluchten. Lucht blokkeert de doorstroming. Waterzijdig inregelen is de belangrijkste maatregel in het CV- optimaliseringstraject, omdat het de voorwaarde schept om een hoofdregeling scherp en goed af te stellen. Een indicatie van de kosten voor CV optimalisatie zijn circa 300,- maar variëren per situatie aangezien iedere woning maatwerk is (handmatig inregelen, nieuwe radiatorkranen of automatische debietregelaars et cetera). In een pilot test zijn in Nijmegen 10 woningen ingeregeld. De gemiddelde besparing op de stookkosten was 5 a 10% (met uitschieters van 30%). Doordat uw vrijwel altijd met de houtpelletkachel stookt is de besparing op uw stookkosten door het waterzijdig inregelen nihil. Voor andere bewoners in een vergelijkbare woning kan het waterzijdig inregelen van het verwarmingssysteem een zeer interessante maatregel zijn. Ook interessant voor de centrale verwarming is een vuilafscheider met magneet, echter is dit voor u ook niet zo heel interessant, doordat de CV ketel vrijwel niet tot nauwelijks gebruikt wordt om te verwarmen. Binnen een verwarmingssysteem circuleren kalk en versneld magnetiet (zeer kleine ijzerdeeltjes). Vaak is dit vuil in het installatiewater de oorzaak van storingen en versnelde slijtage van onderdelen in uw cv-installatie. Dit vuil bestaat grotendeels uit corrosiedeeltjes, die de magnetische velden in pompen, ventielen en regelkleppen opzoeken. Andere vuildeeltjes worden door de installatie gepompt en verzamelen zich uiteindelijk in kritische componenten. Met als gevolg: onnodig energieverbruik, snellere slijtage en terugkerende klachten zoals storingen, uitval of een minder goede werking. Toepassing van een vuilafscheider kost circa 150,- en is gemakkelijk toe te passen op (bijna) iedere cv installatie. 21

22 7.4. RADIATORFOLIE EN LEIDINGISOLATIE Een goede manier om de stralingswarmte van de radiatoren de kamer in te leiden is door de achterzijde van de radiator te beplakken met radiatorfolie. Hierdoor wordt de warmte die de radiator aan de achterkant uitstraalt naar de wand, gereflecteerd naar de desbetreffende ruimte. De gemiddelde kosten van radiatorfolie voor een woning liggen rond de 50,-. Echter wanneer de radiatoren in een bepaalde ruimte nauwelijks aan staan, zoals bij u het geval is heeft het toepassen van radiatorfolie weinig nut. Ook de zijkanten van de convectorput zouden beplakt kunnen worden met radiatorfolie wanneer deze vaak aan zouden staan. CV-leidingen verliezen veel warmte wanneer deze niet geïsoleerd zijn. Door leidingisolatie in onverwarmde ruimten of ruimtes die u niet verwarmt (zoals kruipruimte, hal, zolder etc.) toe te passen voorkom je onnodig warmteverlies via leidingen. U kunt uw leidingen isoleren met speciale isolatiekokers voor leidingwerk, maar ook met bijvoorbeeld isolerende bandage-folie (stralingsprincipe). Voor circa 25,- zou u alle leidingen binnen uw woning kunnen isoleren of de leidingisolatie verbeteren die zich bevinden in niet verwarmde ruimten. U heeft dit gedeeltelijk toegepast, maar kan worden uitgebreid. Let hierbij goed op de onderlinge aansluitingen. 22

23 8. CONCLUSIE/SAMENGEVAT Op basis van de quickscan adviseren wij om op onderstaande volgorde de maatregelen in de komende jaren uit te laten voeren. Hiervoor kunt u een meerjarenplan opstellen. Het betreft de volgende maatregelen: - Aanbrengen van leidingisolatie in onverwarmde ruimten 25,- - Optimaliseren kierdichting bij achterdeur 100,- - Aanschaf zonnepanelen (9*250) = (2250 WP systeem) 4.050,- - Isoleren gevel (Aminotherm) of verwijderen isolatie en opnieuw isoleren (EPS) Keuze afhankelijk - Isoleren begane grondvloer met gespoten PUR 1.998,- Het totaal van de bovengenoemde maatregelen komt neer op circa 7.375,- of circa 9.510,-. Er van uitgaande dat u de komende 15 jaren jaarlijks een besparing van 35% op uw energielasten realiseert met bovengenoemde ingrepen, valt te concluderen dat beide bedragen binnen het theoretische investeringsbudget (zoals genoemd in hoofdstuk 3.1) en uw eigen budget vallen. Opmerkingen: Het extra isoleren van uw gevel zal in uw situatie comfort en energiebesparing opleveren. U kunt kiezen voor twee verschillende opties wat betreft de spouwmuurisolatie. U kunt er voor kiezen om het isolatiemateriaal wat nu in de spouw aanwezig is te verwijderen en dan opnieuw te isoleren. Het verwijderen van de isolatie en opnieuw isoleren is een vrij kostbare ingreep. Omdat uw spouwmuur is geïsoleerd met UF-schuim kunt u er ook voor kiezen om de spouwmuur na te isoleren met Aminotherm. Dit is een goedkopere optie dan het verwijderen van het isolatiemateriaal en het opnieuw isoleren. Qua isolatiewaarde zit er tussen beide producten ook weinig verschil. Het enige nadeel van Aminotherm is dat de isolatiewaarde soms iets minder is doordat op sommige plekken in de spouwmuur nog het oude UF-schuim aanwezig is; Het isoleren van de begane grondvloer zorgt in uw situatie voor comfortverbetering, maar omdat uw dak en gevel al zijn geïsoleerd zal de terugverdientijd langer zijn dan gebruikelijk. Wij zijn bij de bovenstaande berekening uitgegaan van gespoten PUR; Kijkende naar de technische levensduur van een CV ketel (veelal circa 15 jaar) is het verstandig hier alvast rekening mee te houden en budget te reserveren; Het is aan te bevelen voor uzelf een stappenplan te maken en de komende jaren budget te reserveren om stapsgewijs het energieverbruik van uw woning te minimaliseren. Naast het nemen van bouwtechnische en installatietechnische maatregelen is de gerealiseerde besparing uiteindelijk afhankelijk van uw gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat door alleen gedragsverandering al 15% op de energielasten kan worden bespaard. Net zoals je in een Toyota Prius 1 op 9 kunt rijden, kunt u in een duurzame / energiezuinige woning nog steeds een hoog energie verbruik hebben. Gedrag en bewust omgaan met energie is dus de succesfactor van uw uiteindelijke energiebesparing per jaar. Mocht u nog vragen hebben over de geadviseerde maatregelen dan kunt u altijd vrijblijvend contact met het Duurzaam Bouwloket opnemen. Besluit u over te gaan tot het uitvoeren van maatregelen dan kan het Duurzaam Bouwloket u ondersteunen bij het aanvragen van subsidie, offertes en onderhandelingen met bedrijven en wellicht aanvragen van andere bewoners bij u in de buurt combineren zodat er een inkoopvoordeel kan ontstaan. Met vriendelijk groet, Duurzaam Bouwloket 23

24 9. SUBSIDIE MOGELIJKHEDEN GEMEENTE KOGGENLAND De gemeente Koggenland stelt In 2014 en 2015 ieder jaar een subsidiebudget beschikbaar van ,- als subsidie voor energiebesparende maatregelen in en om uw woning. Deze subsidieregeling vervalt eerder bij volledige benutting van het beschikbare budget. Hierbij geldt op = op! Wanneer kom ik in aanmerking voor subsidie? - U ontvangt alleen subsidie als deze schriftelijk in principe aan u is toegekend voorafgaand aan het plaatsen c.q. treffen van de voorzieningen. - U bent eigenaar en bewoner van het adres waar u subsidie voor aanvraagt; - De investering in duurzaamheidsmaatregelen bedraagt meer dan 2.500,-; Hoeveel subsidie kan ik krijgen? Het subsidiebedrag is maximaal 15% van de daadwerkelijk gemaakte kosten. Dit is inclusief BTW voor het aanschaffen, het installeren en het in bedrijf stellen van de voorziening. De gemeente kent per adres maximaal 750 euro subsidie toe. Waarvoor kan ik subsidie aanvragen? U kunt subsidie aanvragen voor energiebesparende en duurzame voorzieningen voor uw woning. Hieronder vallen: Installatietechnisch Criterium 1. Dakisolatie Rc 2,5 m2 K/W 2. Vloerisolatie (let op, geen bodemisolatie!) Rc 2,5 m2 K/W 3. Spouwmuurisolatie Rc 1,3 m2 K/W 4. Paneelisolatie Rc 2,5 m2 K/W 5. Isolatie massieve muur Rc 2,5 m2 K/W 6. HR++ glas U-glas 1,2 W/m2K of spouw 15 mm 7. Laagtemperatuur verwarming 8. (Combi) warmtepomp Aanvullende eis bij inzet van een combiwarmtepomp: bodem als warmtebron of buitenlucht als warmtebron in combinatie met cv-ketel, nageschakeld op de warmtepomp voor warmtelevering bij lage buitentemperaturen 9. Zonneboiler 10. Douchewater-WTW Let op! De minimale investering in duurzaamheidsmaatregelen dient 2.500,- te zijn. Voor vragen over de subsidieregeling kunt u contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket of een mail sturen naar info@duurzaambouwloket.nl 24