Beter Benutten ITS slimmer, leuker en aantrekkelijker op weg

Transcriptie

1 Beter Benutten ITS slimmer, leuker en aantrekkelijker op weg DATA INCIDENTEN REISINFORMATIE DIENSTEN SUPERMARKT LOGISTIEK EVENEMENTEN De zeven thema s van Beter Benutten ITS t/m

2 Beter Benutten ITS werkt aan een betere doorstroming op het wegennet. Zowel binnen als buiten de stad. Door intelligentie toe te voegen aan mobiliteit verkorten we de reistijd van deur tot deur. Tot en met 2017 wil Beter Benutten met intelligente transportsystemen (ITS) een flinke stap vooruit maken. Door in het vervolgprogramma te focussen op zeven thema s willen we het verschil maken. In het reisgedrag van de reiziger of transporteur en voor een leefbare, bereikbare en aantrekkelijke stad. Klaar voor de toekomst Beter Benutten Vervolg-ITS (BBV-ITS) heeft een dubbele doelstelling: meetbare reistijdeffecten vóór 2018 in specifieke regio s en een duurzame doorontwikkeling ná Het ITS-programma helpt deze doelen bereiken door gezamenlijke maatregelen, die landelijk, regionaal en lokaal effect hebben. De komende jaren willen we intelligente transportsystemen en diensten op grote schaal uitrollen, in meer regio s en met voldoende gebruikers. Ook technisch en commercieel willen we doorgroeien. Met als doel: duurzaam continueerbare intelligente diensten die minder of niet van blijvende overheidsinvesteringen afhankelijk zijn. Het BBV-ITS-programma geeft invulling aan de transitiepaden die overheid en markt hebben uitgestippeld in de Routekaart Beter Geïnformeerd op Weg. Intelligentie in en rond de auto zal de communicatie tussen voertuigen en de wegkant ondersteunen. Zo wordt het in de toekomst mogelijk om autonoom te rijden. Maatwerk Persoonlijke, privaat aangeboden diensten beïnvloeden individueel gedrag voor én tijdens de reis. Denk aan het vertrektijdstip, de vervoerskeuze, de gekozen route of een goed alternatief daarvoor, snelheden, adviezen over in- of uitvoegen en tijdige waarschuwingen voor gevaren. Het belang en het gebruik van deze intelligente diensten is voor iedere doelgroep anders. Voor forenzen die gewend zijn een vaste route te rijden, bieden ITS-diensten vooral gemak, brandstof- en tijdbesparing. Voor zakelijke reizigers scheelt het twee of drie afspraken op een dag. Ze krijgen gerichte adviezen over de snelste opties bij incidenten, evenementen, tijdens de last mile in het stedelijk gebied, rondom beschikbare parkeergelegenheden of over laad- en losplekken voor vrachtverkeer. Maar ITS biedt ook comfort door zekere en actuele aankomsttijden te tonen. Bovendien maakt ITS het mogelijk om voertuigen en kruispunten met elkaar te laten communiceren en zo gericht voorrang te verlenen aan specifieke doelgroepen als OV, fietsers of zwaar vrachtverkeer. Kansen voor steden Intelligente mobiliteit maakt de reis niet alleen gemakkelijker, goedkoper en aantrekkelijker voor de reiziger of het bedrijfsleven. Ook voor steden biedt het kansen doordat onnodige en ongewenste kilometers in de stad afnemen. Tijdens schooltijden geen verkeer langs scholen, geen lange zoektochten naar vrije parkeerplaatsen of beschikbare laad- en losplaatsen en geen onnodige files bij evenementen. Met gebruik van ITS kunnen we de stad en omgeving veiliger, leefbaarder, beter bereikbaar en economisch interessanter maken. Slimme deals Beter benutten ITS bevordert dat marktpartijen, gebruikers en overheid elkaar vinden. De markt is aan zet. Marktpartijen ontwikkelen slimme oplossingen op maat voor reizigers. Als veel reizigers zo n dienst gebruiken, worden deze diensten en technieken rendabel én worden ze doorontwikkeld. Beter Benutten prikkelt de markt om gezonde verdienmodellen te ontwikkelen, koppelt belangrijke spelers aan elkaar en zorgt samen met het programma Connecting Mobility dat aan randvoorwaarden wordt voldaan. Beter Benutten streeft naar slimme deals, waarmee reizigers beter worden bediend, bedrijven onnodige kosten besparen en steden beter bereikbaar worden. Stakeholders Diverse private stakeholders zijn gebaat bij nieuwe intelligente voorzieningen en diensten. Verzekeraars, werkgevers, leasebedrijven, fleetowners en evenementenorganisatoren kunnen hun kosten verminderen en opbrengsten vergroten door meer inzicht te krijgen in reis- en rijgedrag van hun doelgroepen. In Beter Benutten wordt samenwerking gezocht met deze partijen om te kijken hoe zij vanuit hun zakelijk belang kunnen profiteren van intelligente diensten. Dat versterkt de ontwikkeling van klantgerichte functionaliteiten in nieuwe diensten en stimuleert een toekomstbestendige markt.

3 Vervolgprogramma ITS focust op zeven thema s Supermarktlogistiek Goederenvervoerders leveren hun vracht vaak af bij klanten in de stad. Maar tijdens de reis is niet duidelijk welke laad- en losplekken in de buurt van de klant beschikbaar zijn en welke route de stad in de minste vertraging kent. Door intelligentie toe te voegen aan vrachtwagens en busjes, kunnen logistieke bedrijven hun aankomst- en vertrektijden beter plannen en communiceren met laad- en losplekken. Chauffeurs krijgen vanaf het moment dat zij wegrijden actuele informatie over hun route en eindbestemming. Bijvoorbeeld over: vertrektijd, reistijd, voorkeursroute en beschikbare laad- en losplekken. Zo voorkomen we onnodige kilometers en onnodig afremmen en optrekken binnen de stad. Met als voordelen: minder uitstoot binnen het stedelijk gebied en kostenbesparing voor goederenvervoerders. staat voor Integrale Mobiliteits Management Architectuur en bundelt de kennis en ervaring die is opgedaan op het gebied van ITS, spitsmijden, fietsprojecten en gedrag. is een kwalificatie voor de organisatie van 0-metingen, werven, volgen en belonen van deelnemers aan bijvoorbeeld fiets- en spitsmijdenprojecten en verkeersonderzoeken. zorgt voor een uniforme, efficiënte en verifieerbare manier van de uitvoering hiervan, waarbij vaak app s gebruikt worden. Daarbij is expliciet aandacht voor de privacy van deelnemers. Een privacy protocol biedt gebruikers zekerheid dat de wetgeving op het gebied van privacy wordt toegepast. levert dus meerdere voordelen. Reizigers profiteren omdat meedoen aan projecten de zekerheid biedt dat wetgeving op het gebied van veiligheid en privacy toegepast wordt. Bovendien wordt meedoen makkelijker gemaakt. Marktpartijen kunnen hun businesscase rendabel maken, overheden kunnen spitsmijden, fiets- en onderzoeksprojecten sneller en tegen lagere kosten aanbesteden en uitvoeren. Daarnaast kunnen -projecten op een vergelijkbare manier geëvalueerd en bijgestuurd worden. Evenementen Files en verkeerschaos rond evenementen en attracties zijn geen uitzondering. Evenementenorganisaties en -locaties kunnen het verschil maken voor hun bezoekers door informatiediensten rond attracties, evenementen en concerten te ontwikkelen en deze te koppelen aan bereikbaarheidsinformatie. Zo kunnen hun gasten het juiste vervoermiddel en de snelste route kiezen. Ook tijdens hun reis en het evenement krijgen ze advies over hoe zij hun bestemming het beste en snelste kunnen bereiken. Dankzij realtime informatie over (verwachte) reistijden, beschikbare parkeerplekken en omleidingsroutes. Door evenementen- en bereikbaarheidsinformatie slim te combineren in een gebruikersvriendelijke informatiedienst (app), begint en eindigt de gastbeleving bij de eigen voordeur. En komt de gast de volgende keer weer. Andere reizigers plukken daar ook vruchten van: zij kunnen ongehinderd hun weg vervolgen. De stad blijft voor, tijdens en na evenementen beter bereikbaar voor bewoners en bezoekers. Incidenten Jaarlijks stranden er tot vrachtauto s en circa personenauto s. De files die hierdoor ontstaan zorgen voor veel onverwachte vertraging. Door slimme maatregelen te treffen kunnen we het aantal gestrande voertuigen en daarmee de files verminderen. Met ITS-diensten kunnen we chauffeurs tijdig - tijdens of voor hun rit - informeren over een verhoogd risico op problemen voor hun voertuig of over beperkingen onderweg. Zo kunnen we bandenspanning en overschrijding van maximale belasting van voertuigen meten en direct individueel terugkoppelen. Of vrachtwagenchauffeurs ruim van tevoren berichten over maximale doorrijhoogtes of obstakels die zij op hun route tegenkomen. Daardoor zullen ze tijdig een alternatieve route kiezen. Hiermee neemt het aantal incidenten af en voorkomen we onnodige vertraging. Een dataplatform moet informatie-uitwisseling stroomlijnen tussen publieke en private organisaties die direct betrokken zijn bij de afhandeling van incidenten, zoals wegbeheerders, bergingsbedrijven en verzekeraars. Doel is een volledige, real time registratie en een snellere afhandeling.

4 Data Door beschikbare verkeers- en vervoersdata slim te combineren, kunnen we diensten ontwikkelen die voor iedere reiziger specifieke en actuele informatie opleveren. Het gaat hier om alle typen informatie en verschillende soorten reizigers en gebruikers, zoals parkeerinformatie in binnensteden voor bezoekers, fietsdata en het delen van data over vaarwegverkeer en doorvaarbaarheid van binnenwateren (Blauwe Golf). Om deze data beschikbaar en bruikbaar te maken, maken marktpartijen en overheden afspraken over: welke data ze beschikbaar stellen hoe ze deze aanleveren en aan welke kwaliteit die data moeten voldoen (inhoud, betrouwbaarheid, actualiteit etc.). Als er veel bruikbare data beschikbaar komen, is het voor marktpartijen interessant om deze slim te combineren tot een informatie- of rijadviesdienst voor reizigers. Door afspraken te maken, randvoorwaarden te bieden en standaarden te definiëren voor data, creëren we kansen voor de markt en dus voor gebruikers. Dit vraagt samenwerking van onder andere marktpartijen, afnemers, wegbeheerders en gemeenten. Auto s, vrachtwagens, openbaar vervoer, fietsen en hulpdiensten communiceren met elkaar en met verkeerslichten en andere bakens en sensoren. Dat is de kern van. Door weggebruikers nieuwe rijadviesdiensten te bieden die gebruik maken van snelle dataoverdracht, worden ze met elkaar en met wegkantvoorzieningen verbonden en kunnen we hen real time adviseren over rijtaken, zoals snelheid, rijstrookkeuze, in- en uitvoegen, werkzaamheden en gevaren. Zo anticiperen weggebruikers op het verkeer buiten hun gezichtsveld. Ook kunnen bepaalde weggebruikers voorrang krijgen op anderen, bijvoorbeeld bij intelligente kruispunten. Deze kruispunten weten niet alleen dat er verkeer aankomt, maar ook welk type verkeer en met welke bestemming. Zo kan het verkeerslicht iets langer groen blijven bij een zware vrachtwagen, zodat die minder vaak hoeft af te remmen en op te trekken. Hiermee voorkomen we extra uitstoot en stimuleren we de doorstroming. Ook fietsers, bus en tram kunnen prioriteit krijgen afhankelijk van locatie, traject en beleid van de gemeente. Door zo verkeersstromen goed op elkaar af te stemmen, worden reistijden korter en verbeteren de verkeersveiligheid en luchtkwaliteit. Bij coördineren marktpartijen de intelligente communicatie. Wegbeheerders faciliteren hen door data en toegang tot wegkantsystemen te bieden. Zij bepalen ook de kaders, zoals fijnstofnormen, prioritering van categorieën gebruikers of verkeersdruk bij scholen. Reisinformatiediensten Met reisinformatiediensten (pre trip en on trip) kunnen reizigers slimmer, gemakkelijker en eenvoudiger reizen. Ze ontvangen reisinformatie op maat via een app op hun smartphone of navigatiesysteem. Met deze persoonlijke reisinformatie kiezen ze zelf hoe ze reizen (met de auto, de trein of de bus) en wanneer ze vertrekken. In de auto kunnen ze ook kiezen voor rijtaakondersteuning (over snelheid, rijstrookkeuze en dergelijke). De adviezen zijn gebaseerd op actuele informatie van vervoerders (OVbedrijven), lussen in het wegdek of andere gebruikers van informatiediensten. Door samen (overheid en marktpartijen) zoveel mogelijk actuele informatie beschikbaar te stellen, groeit de groep slimme reizigers snel en krijgen zij keuze uit diensten. Hoe gaan we verder? De twaalf Beter Benutten regio s, marktpartijen en andere publieke en private partners werken sinds oktober 2015 gezamenlijk aan de concrete uitvoering van de projectplannen voor de zeven thema s. Tot 2018 worden tussentijds de vorderingen voortdurend gemeten en geëvalueerd. Houd de website in de gaten voor de voortgang rondom de thema s en de ITS-projecten van Beter Benutten.

5 Beter Benutten ITS: regio s werken samen SUPERMARKTLOGISTIEK * Groningen-Assen DATA * Midden-Nederland Leeuwarden Groningen- Assen * Amsterdam Midden-Nederland Brabant Zwolle- Kampen REISINFORMATIEDIENSTEN * Arnhem-Nijmegen Amsterdam EVENEMENTEN * Arnhem-Nijmegen Haaglanden Midden- Nederland Stedendriehoek Twente * Maastricht Rotterdam Arnhem- Nijmegen INCIDENTEN * Rotterdam Brabant STAKEHOLDERS * Rotterdam Maastricht * Thema-aanvoerders