FOTOGRAFIE VOOR NIET NERDS. Heleen Schrijvershof

Transcriptie

1 FOTOGRAFIE VOOR NIET NERDS Heleen Schrijvershof

2 INHOUD

3 1 INTRO 2 TWEE SOORTEN MENSEN 3 DIT BOEK IS VOOR JOU ALS 4 MIS MET DE AUTO STAND 5 AUTO VS MANUEEL 6 LENZEN WAT WIL JE LEREN? WAT IS JE STIJL? WAT WEET JE AL?

4 10 BASISKENNIS 11 ALLES IS LICHT 12 BELICHTINGS- DRIEHOEK 13 ISO WAARDE 14 DIAFRAGMA 15 SLUITERTIJD 16 WITBALANS 17 LICHT METEN 18 EN NU? 19 CASESTUDIES 20 PLANNING 21 BEDANKT

5

6 1 INTRO Wat ontzettend tof dat jij dit boek in handen hebt. Toen ik in 2008 begon met foto s maken had ik helemaal nooit gedacht dat ik m n camera echt helemaal onder controle zou krijgen, laat staan daar een boek over te schrijven. In 2011 fotografeerde ik namelijk zelf nog steeds op de automatische stand. - voor het gemak noem ik die vanaf nu de auto stand.- Puur omdat ik dacht dat ik al die cijfertjes nooit zou snappen en niet precies kon voorstellen wat een verschil instellingen konden maken. Voor wie mij nog niet (zo goed) kent: Ik ben Heleen Schrijverhof, fotograaf, getrouwd met Menno en moeder van Twan. Op dit moment fotografeer ik dus al zo n 7 jaar. Pas de afgelopen 3,5 jaar heb ik het idee dat ik weet waar ik mee bezig ben. Ik weet dat ik niet de enige ben en weet ook zeker dat het bij jou echt niet zo lang hoeft te duren als bij mij. Het ligt voor de hand, maar ik noem het toch maar: als je weet hoe je camera werkt zul je merken dat je het nog veel leuker gaat vinden. Het gevoel dat je een mooie foto hebt gemaakt en dat ook nog eens bewust hebt gedaan, dus zonder dat het toevallig een lucky shot was, is echt heel erg gaaf en gun ik je van harte.

7 Fotografie kan best lastig lijken. Er zijn zoveel verschillende manieren om een goede foto te maken. En het is heel makkelijk om een slechte foto te maken trouwens, dat hoef ik vast niet te vertellen. Misschien herken je dit wel: Je hebt een dure camera gekocht om er daarna achter te komen dat dat alleen er niet voor gaat zorgen dat je betere foto s gaat maken. Misschien heb je er al een aantal uurtjes op fotografie forums op zitten en duizelt het je allemaal nog meer dan toen je begon. Of ben je al aardig op weg, maar wil je graag een systeem voor jezelf waardoor je altijd precies weet wat je moet doen om een goede foto te maken. Ik ga je helpen betere foto's te maken. Aan de hand van visuals, voorbeelden (slechte en goede), eye-openers en casestudies heb jij binnen no-time controle over je camera.

8 2 DE WERELD BESTAAT UIT TWEE SOORTEN MENSEN

9 TECHNISCHE & CREATIEVE

10 Natuurlijk generaliseer ik hier, maar in dit boek maak ik voor de duidelijkheid deze onderverdeling. Het één is niet beter dan het ander en sluit elkaar ook niet uit: ik ken ontzettend veel technisch ingestelde fotografen die creatiever zijn dan jij en ik bij elkaar en andersom. Wat ik bedoel is vooral je uitgangspunt, de manier waarop jij naar dingen kijkt en waar je interesse ligt. Een technische fotograaf leest het boekje van zijn camera grondig door. Snapt dan in één keer wat sluitertijd is en kan precies onthouden welk diafragma hij waarbij moet gebruiken. Hij weet je precies te vertellen hoe alles werkt, lijkt het zelf allemaal prima te begrijpen en vind het nogal verbazingwekkend dat jij na het lezen van zijn aan jou uitgeleeende 1000 pagina s dikke boek over fotografie vanaf 1826 tot nu en alles ertussen vol tekst en cijfertjes nog steeds niet snapt wat een diafragma is. Je bent niet de enige. Je bent gewoon creatief ingesteld. Je ziet bij de grote bloggers steeds voorbij komen dat mooie foto's echt heel veel hebben bijgedragen aan hun succes. Of je wilt simpelweg gebruik maken van die dure camera die nu al een poosje ongebruikt in de kast ligt. Bij jou begint het met het beeld dat je in je hoofd hebt en daarna wil je weten hoe je dat moet doen. Simpel toch? Maar de meeste fotografie boeken beginnen met een ellenlang verhaal over hoe het aan de binnenkant van je camera werkt als je je diafragma instelt. En dat de eerste foto in 1826 is gemaakt door Joseph Nicéphore Niépce en dus haak je al op pagina 10 af. Terwijl je wel echt wilt leren hoe je mooie foto's maakt. Als technische fotograaf smul je hiervan. Maar jij als creatieve fotograaf interesseert het je echt niet hoe het precies werkt. Als het maar werkt. En daarom rommel je nu maar wat aan. Net als ik een paar jaar geleden. Je hebt ooit ergens gehoord dat een diafragma met je scherpte diepte te maken heeft en gaat enthousiast aan een paar knopjes draaien, maar je hebt nog steeds geen idee wat je nu precies aan het doen bent.

11

12 3 DIT BOEK IS NIET VOOR JOU ALS JE:

13 WILT WETEN HOE EEN CAMERA VAN BINNEN WERKT WILT LEZEN WIE DE EERSTE FOTO OOIT HEEFT GEMAAKT VAN ZOVEEL MOGELIJK CIJFERTJES HOUDT EEN BOEK ZOEKT MET MINSTENS 500 PAGINA'S HET LIEFST EEN WEEK WEGKRUIPT MET EEN DIK BOEKWERK KRIEBELS KRIJGT VAN HET IDEE DINGEN TE GAAN UITPROBEREN EEN HEKEL HEBT AAN VOORBEELDEN EN VOOR & NA FOTO'S ICOONTJES ALLEEN ACCEPTABEL VIND IN HET VERKEER KORTOM: MET EEN TECHNISCH INSLAG NAAR JE CAMERA KIJKT. NIET GETREURD: DE MEESTE FOTOGRAFIE BOEKEN ZIJN SPECIAAL VOOR JOU GESCHREVEN. ZOEK EEN GOED BOEK MET LEKKER VEEL ACHTERGROND INFORMATIE EN CIJFERTJES EN HAAL JE HART OP.

14 DIT BOEK IS SPECIAAL VOOR JOU ALS JE:

15 GEEN DIK, SAAI FOTOGRAFIE BOEK MEER KAN ZIEN WEL WILT WETEN HOE JE JE CAMERA NU EENS ECHT ONDER CONTROLE KRIJGT ZIET WAT EEN MOOIE FOTO IS, MAAR DIE NOG NIET ZELF ZO KAN MAKEN REGELMATIG WEGDROOMT BIJ EEN PINTEREST BOARD OF MAGAZINE EEN SYSTEEM WILT DAT JE BIJ IEDERE FOTO KUNT GEBRUIKEN ERVAN HOUD OM OPDRACHTEN & EXPERIMENTEN UIT TE VOEREN ALLEEN DINGEN WILT LEREN DIE JE OOK ECHT GAAT GEBRUIKEN KORTOM: MET EEN CREATIEVE INSLAG NAAR JE CAMERA KIJKT. HERKEN JIJ JE HIERIN? DAN BEN JE OP HET JUISTE ADRES, WANT ALS FOTOGRAAF ZIT IK PRECIES ZO IN ELKAAR EN SNAP JE DUS HELEMAAL. WE GAAN UIT VAN HET BEELD DAT JIJ WILT MAKEN EN BEKIJKEN WELKE INSTELLINGEN DAARBIJ HOREN IN PLAATS VAN ANDERSOM.

16 4 WAT IS ER EIGENLIJK MIS MET DE AUTO STAND?

17 Iedereen die mij kent zal zeggen dat ik meestal voor gemak kies. Dat ik niet iemand ben die er lol uit haalt om de meest ingewikkelde oplossing voor een probleem te verzinnen. Waarom dan wel moeilijk doen met de manuele stand van de camera? Wat is er mis mee om af en toe voor gemak te kiezen en niet te hoeven nadenken over je instellingen? Het is een terechte vraag en omdat ik wel hou van kritische lezers zoals jij, zal ik 'm ook eerlijk beantwoorden: in principe is er niet zo heel veel mis met de automatische stand. Er zijn zelfs heel veel voordelen aan de automatische stand: Je hoeft niet na te denken over wat je moet doen, de camera is heel goed in het bepalen van de correcte belichting, je bent tijdens shoots niet met knopjes in de weer, iedereen kan het, je voelt je nooit een idioot die niet weet wat 'ie aan het doen is & je foto's mislukken technisch gezien nooit. Ik snap het als al die cijfertjes & termen ervoor zorgen dat je eerste reactie is: laat maar, ik doe het gewoon op de makkelijkste manier. Het nadeel van geen moeite doen is alleen: je krijgt ook nooit controle. Je maakt misschien best mooie foto's, maar bent ook vaak afhankelijk van lucky shots. En de meest vervelende bijwerking van gemakzucht (of onterechte angst) is dat je een beeld in je hoofd hebt van hoe iets eruit kan zien, maar het jou simpelweg niet lukt het zo vast te leggen en je geen idee hebt wat je daaraan kunt doen. Een denkfout die je makkelijk kunt maken is: maar de correcte instellingen zullen toch ook wel de beste zijn? Correcte belichting volgens het boekje is niet altijd hetzelfde als een foto zoals jij die in gedachten hebt.

18 Het is eigenlijk heel simpel. Hoe geweldig camera's ook zijn, het zijn geen ogen. Jouw oog ziet een beeld in beweging, tijdens bepaald licht, vanuit een eigen hoek. Wat er dan gebeurt is dat er gelijk een sfeer bij jou binnenkomt. Deze sfeer wil je vastleggen. Wat de camera vervolgens probeert is jou zo goed mogelijk te helpen het licht, focus, scherpte diepte en nog veel meer in te schatten. Maar de kans is groot dat jij juist die beweging zo mooi vond, dat de scherpte diepte zo goed bijdroeg aan wat wel of niet opviel en de camera maakt er dan voor jouw gevoel een heel vlak plaatje Heel correct, dat wel. Maar helemaal niet wat jij bedoelde. Je voorkomt dit door zelf de controle te nemen, door even te investeren door de basis leren en deze toe te passen. Om het daarna altijd te kunnen en nooit meer anders te willen. Ps: en ik durf met je te wedden dat je na het lezen van dit boek denkt: waarom heb ik eigenlijk altijd zo moeilijk gedaan? Het was echt niet zo moeilijk als ik dacht.

19 Tussen de auto en manuele zitten nog een aantal standen zoals de shutter- en aperture priority. Vaak krijg ik de vraag waarom je niet net zo goed deze voorkeuren kunt gebruiken als je toch weet dat bijvoorbeeld je diafragma het belangrijkste is. Ik zal toegeven: soms is het makkelijker om je druk te maken om één instelling tegelijkertijd. Als dit allemaal nog te ingewikkeld klinkt: wees niet bang, je gaat het allemaal snappen. Geloof mij: de manuele stand is niet moeilijk. Het enige dat je hoeft te doen is de tijd te nemen voor de info en daarna voor het oefenen. Als je eenmaal de vrijheid hebt geproefd van het werken met de manuele stand wil je nooit meer terug. Maar wat er gebeurd bij die keuzes is dat je dan je diafragma hebt zoals je wilt, maar alsnog niet kunt compenseren met je sluitertijd.

20 35 mm mm 200

21 REMINDER: SOMS WEET JIJ HET BETER DAN DE CAMERA

22 PLAN VAN AANPAK FOTOGRAFEREN MET BEWOLKING DOE EEN VREUGDEDANSJE BLIJF DE LUCHT IN DE GATEN HOUDEN TIJDENS HET SHOOTEN ZORG DAT ER GEEN STREPEN LICHT ONTSTAAN. (VOORAL NIET OP HET GEZICHT) EEN SAAIE, GRIJZE LUCHT? ZORG DAT JE DIE ZOVEEL MOGELIJK UIT BEELD HOUD.

23 ISO: EEN BEWOLKTE DAG, VRIJ DONKER. DIAFRAGMA: ZOVEEL MOGELIJK HET LICHAAM LANGZAAM ONSCHERP LATEN WORDEN SLUITERTIJD: DOOR DE HOGERE ISO WAARDE EN DIAFRAGMA IS EEN SNELLE SLUITERTIJD VOLDOENDE. ISO DIAFRAGMA SLUITERTIJD /500

24