Pillen? Praten? Trainen!
|
|
- Evelien van den Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Pillen? Praten? Trainen! Het beïnvloeden van automatische processen bij verslaving Reinout Wiers Hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie UvA Symposium 25 jaar IVO, Rotterdam, oktober 2014
2
3 Huidige praktijk: Pillen of praten? Alweer een symposium met die originele titel Alsof er niet meer is om mensen te behandelen
4 Mijn boodschap: Er is meer dan Pillen en praten bij problemen: Cognitieve trainingen
5 Pillen Disulfram. Maakt je ziek als je drinkt. Maar vermindert niet de zucht. Kan gevaarlijk uitpakken daarom. 15 Naltrexon. Werkt voor sommige mensen als zuchtremmer. Genetische screening aanbevolen. 18 Acamprosaat. Helpt ook sommige mensen, de vraag blijft wie. 21 Today s special Baclofen. Goedkoop en wellicht werkzaam in hoge dosis. Probeer gratis! Modafinil. Extra lekker als u van impulsief beslissen houdt. 14
6 Praten Cognitief Trainen Cognitieve Gedragstherapie. De populairste keus. Helpt veel mensen, maar een jaar later komt de helft weer terug. 15 Motiverende gespreksvoering. Populair, ook samen met CGT. Ongeveer even effectief. 18 Minesota model. Twaalf stappen, je bent machteloos en samen met lotgenoten (en desgewenst God) versla je de verslaving. Ook ongeveer even effectief. 21 Good old psychoanalyse. De werking is niet duidelijk en je moet het zelf betalen, maar het blijft lekker liggen op de divan. 14 Aandachttraining. Lijkt effectief bij angst en verslaving. Keer of vijf trainen. 15 Actietendenstraining. Effectief bij (alcohol)verslaving. Nieuwe toepassingen in onderzoek. Vergelijkbare dosering. 18 Werkgeheugen training. Vereist veel oefening, maar kan misschien bij veel problemen helpen. Nuttig voor probleemdrinkers met sterke associaties 17 Selectieve inhibitietraining. Lijkt effect te hebben bij alcohol en overeten. Moet nog onderzocht in klinische groepen. 21 Interpretatiebias training. Succesvol bij angst, eerste onderzoek bij verslaving. 14
7 Praten Cognitief Trainen Cognitieve Gedragstherapie. De populairste keus. Helpt veel mensen, maar een jaar later komt de helft weer terug. 15 Motiverende gespreksvoering. Populair, ook samen met CGT. Ongeveer even effectief. 18 Minesota model. Twaalf stappen, je bent machteloos en samen met lotgenoten (en desgewenst God) versla je de verslaving. Ook ongeveer even effectief. 21 Good old psychoanalyse. De werking is niet duidelijk en je moet het zelf betalen, maar het blijft lekker liggen op de divan. 14 Aandachttraining. Lijkt effectief bij angst en verslaving. Keer of vijf trainen. 15 Actietendenstraining. Effectief bij (alcohol)verslaving. Nieuwe toepassingen in onderzoek. Vergelijkbare dosering. 18 Werkgeheugen training. Vereist veel oefening, maar kan misschien bij veel problemen helpen. Nuttig voor probleemdrinkers met sterke associaties 17 Selectieve inhibitietraining. Lijkt effect te hebben bij alcohol en overeten. Moet nog onderzocht in klinische groepen. 21 Interpretatiebias training. Succesvol bij angst, eerste onderzoek bij verslaving. 14
8 Cognitief Trainen Aandachttraining. Lijkt effectief bij angst en verslaving. Keer of vijf trainen. 15
9 Aandachtbias voor angst.. brief X angst 1 pixel 2 pixels 9
10 Aandachttraining bij angst angst voor angst na
11 Aandachtbias voor alcohol.. X 1 pixel 2 pixels 11
12 Alcohol trial.. 1 pixel 2 pixels 12
13 Conclusies 1 sessie aandacht re-training alcohol Het is ook mogelijk aandachtprocessen te beïnvloeden bij alcohol (Field & Eastwood, 05; Field et al. 07) Maar: - geen generalizatie naar nieuwe stimuli - geen effecten op gedrag (Field et al. 07; Schoenmakers et al 07) Meerdere sessies? 13
14 Aandacht Re-training alcohol (Schoenmakers et al Drug Alc Dep) 37 alcoholisten: 5 x trainen in alcohol-kliniek (Attentional Retraining of placebo-training). * Effecten op Attentional Bias + voorzichtige indicaties klinische effecten -minder snel terugval; - kortere succesvolle behandelduur 14
15 Praten Cognitief Trainen Cognitieve Gedragstherapie. De populairste keus. Helpt veel mensen, maar een jaar later komt de helft weer terug. 15 Motiverende gespreksvoering. Populair, ook samen met CGT. Ongeveer even effectief. 18 Minesota model. Twaalf stappen, je bent machteloos en samen met lotgenoten (en desgewenst God) versla je de verslaving. Ook ongeveer even effectief. 21 Good old psychoanalyse. De werking is niet duidelijk en je moet het zelf betalen, maar het blijft lekker liggen op de divan. 14 Aandachttraining. Lijkt effectief bij angst en verslaving. Keer of vijf trainen. 15 Actietendenstraining. Effectief bij (alcohol)verslaving. Nieuwe toepassingen in onderzoek. Vergelijkbare dosering. 18 Werkgeheugen training. Vereist veel oefening, maar kan misschien bij veel problemen helpen. Nuttig voor probleemdrinkers met sterke associaties 17 Selectieve inhibitietraining. Lijkt effect te hebben bij alcohol en overeten. Moet nog onderzocht in klinische groepen. 21 Interpretatiebias training. Succesvol bij angst, eerste onderzoek bij verslaving. 14
16 Praten Cognitief Trainen Cognitieve Gedragstherapie. De populairste keus. Helpt veel mensen, maar een jaar later komt de helft weer terug. 15 Motiverende gespreksvoering. Populair, ook samen met CGT. Ongeveer even effectief. 18 Minesota model. Twaalf stappen, je bent machteloos en samen met lotgenoten (en desgewenst God) versla je de verslaving. Ook ongeveer even effectief. 21 Good old psychoanalyse. De werking is niet duidelijk en je moet het zelf betalen, maar het blijft lekker liggen op de divan. 14 Aandachttraining. Lijkt effectief bij angst en verslaving. Keer of vijf trainen. 15 Actietendenstraining. Effectief bij (alcohol)verslaving. Nieuwe toepassingen in onderzoek. Vergelijkbare dosering. 18 Werkgeheugen training. Vereist veel oefening, maar kan misschien bij veel problemen helpen. Nuttig voor probleemdrinkers met sterke associaties 17 Selectieve inhibitietraining. Lijkt effect te hebben bij alcohol en overeten. Moet nog onderzocht in klinische groepen. 21 Interpretatiebias training. Succesvol bij angst, eerste onderzoek bij verslaving. 14
17 (eerst meten (Wiers, Rinck, e.a Genes, Brain, Behav ) 17
18 Indirect Meten actie-tendens Vorm bepaalt actie Liggend: duwen rechtop: trekken 18
19 Trekken: zoom in 19
20 duwen: zoom uit 20
21 Meten (50% duw, 50% trek alcohol) Resultaten Wiers, Rinck et al, G2B, 2009) rt dif alcohol zware drinkers trekken alcohol gemakkelijker naar zich toe vooral zware drinkers met risico-variant ms light heavy AA heavy AG/GG rt dif alcohol mu-opioid receptor gen, ook gerelateerd aan cue-induced craving (van den Wildenberg et al., 2007, ACER) 21
22 ook Cannabis (2011 Addiction) Automatische toenaderingsneiging ij zware cannabisgebruikers (niet bij Controles) Voorspelt escalatie van gebruik Half jaar erna 22
23 1 st klinische studie 214 alcoholverslaafde patienten in Duitse kliniek (Lindow): * 2 experimentele condities (alcohol wegduwen met of zonder instructie) * 2 controle condities (niks of verlengde meting) 23
24 Gegeneraliseerde effecten, o.a. IAT Alcohol toenaderen cola Fris verwijderen Vooraf: beide groepen categoriseren Alcohol makkelijker met toenadering Softdrinks Avoid 0,6 0,5 effect training on IAT (D-score) 0,4 Fris toenaderen pakken Alcohol verwijderen Approach Bias (D-score) 0,3 0,2 0,1 0,0-0,1-0,2-0,3 Training Control pretest posttest Softdrinks Avoid -0,4-0,5 condition Achteraf: alleen getrainde groep categoriseert alcohol makkelijker met verwijderen
25 Effect op terugval 1 jaar later 13% minder terugval jaar later (signif na controle voor geslacht) 25
26 Resulten Replicatie studie N = 509, training / geen training Replicatie klinische uitkomst (minder terugval) & mediatie & moderatie
27 Replicatie: Approach bias re-training Eberl, Wiers, Pawelczack, Rinck, Becker & Lindenmeyer, 2013 Developmental Cognitive Neuroscience N = 509, training / no training Replicatie met mediatie & moderatie Approach bias at pretest B = -0,91 p < Change in Alcohol Approach-Bias B = -0,230 p = b B = p = Training Condition c B = p = c B = p = Treatment Outcome B = p = Age B = p = # Previous Detoxifications 27
28 Wat betekent dit? Moderatie: training is nuttige toevoeging bij CGT voor die patiënten die sterke automatische toenaderingsneiging hebben (vergelijkbare bevinding bij angst: Kuckertz et al 2014 BRAT). Klinische implicatie zou zijn om patiënten te selecteren met sterke automatische toenaderingsneiging. Maar meting nog niet sterk genoeg voor individuele diagnostiek Mediatie: het klinisch relevante effect loopt inderdaad via veranderde toenaderingsneiging (geen 28 placebo o.i.d.)
29 Verse Data: 2 (Approach-bias, echt/placebo) x 2 (aandachttraining, echt/placebo) Resultaten voor 1-jaar follow-up (Rinck, Wiers,, Lindenmeyer, in prep) 29
30 Study 4: Relapse Rates of 1405 Patients 179/ / /230
31 Wat vinden de patiënten ervan? filmpje Meer zien? Uitzending gemist > Labyrinth > Verslaving - Wiers 31
32 Is het eigenlijk breintraining? Sterkere verandering in hersengebieden Belangrijk in motivatie (mesolimbische gebieden Amygdala), na echte Training dan na neptraining C. E. Wiers et al In press Am J Psychiatry 32
33 Hebben we de therapeut nog nodig? Ja! Alle effecten Van training Bovenop standaard Therapie (Maar dat laatste kan ook online) 33
34 Interim Conclusie CBM Alcoholisme in klinische groepen: Vier studies, in alle vier klinisch relevante effecten naast CBT Het is gecomputerizeerde training kan het ook op zichzelf? 34
35 314 probleem drinkers gerecruteerd via web Online training (aandacht re-training; varianten van approach-bias re-training; placebo) Belangrijkste uitkomst: reductie in alcohol inname 35
36 Uitkomsten Alle groepen gaan significant minder drinken (ook placebo-training). Twee verschillen met klinische studies: Geen CBT ernaast Bijna iedereen wil niet stoppen maar minderen Kennelijk lukt het veel mensen om te minderen met minimaal duwtje in de goede richting (minimale interventie huisarts; nalmefene/placebo) 36
37 Nalmefene Effectief bij minderen, maar ook groot placebo effect. 37
38 Online training stoppen met Roken (Elfeddali,..Wiers, 2014) Online werving (links roken info sites) Deelnemers (mensen die stoppen met roken) Random toegewezen aan een van twee condities: Aandachttraining (zoals bij alcohol, Schoenmakers et al 2010) Controle training: steeds meet-taak 50%-50% (5 sessiess) Belangrijkste uitkomst: succesvol gestopt blijven met roken. Uitkomst: alleen bij zware rokers (15+ sig/dag) verminderde aandachtbias na training en 50% kans om na half jaar nog clean te zijn (23% na neptraining) 38
39 Of training inhibitie? Houben et al, 2011; 2012 Zware drinkers inhibitie-training voor alcohol-plaatjes Go/No-Go taak Experimentele groep bij alcohol altijd No Go 39
40 Alcohol Inhibition Training (Alcohol Go/NoGo) Houben, Nederkoorn, Wiers & Jansen, 2011 P Stimuli: Alc / Non alcohol + P or F in een hoek P = Go (spacebar) F = NoGo (no response) > counterbalanced F Experimentele conditie: alcohol altijd NoGo Controle conditie: geen contingentie Resulten (studenten): Experimentele conditie meer negatieve alcohol associaties (IAT) en drinken meer in week na experiment. Wij testen het nu online met probleem-drinkers 40
41 Praktische Consequentie: Praten & Trainen Nieuwe website ( Nu zelftraining Vanaf deze maand: huiswerk-mogelijk heid voor therapeuten 41
42 Nabije toekomst (nu) * Training div. middelen waar we zelfde biases vinden (bijv. cannabis), ook gokken * Game versies voor jongeren (motivatie! > trainingen moeten meer uitdagend worden) * Combinaties met hersenstimulatie (t-dcs) * Combinaties met medicatie (NAC, Mieke Schulte) 42
43 Gamificatie: hoe? (aio: Wouter Boendermaker; postdoc M Boffo ism TU Delft, Brijder & Ranj) 2 manieren: 1. Pak training-paradigma en maak er game van + wordt leuker (intrinsieke motivatie om te trainen), maar. Werkt het nog? (voorbeeld shooter-game) 2. Ontwikkel shell-game waarbinnen de originele trainingen gedaan worden voor punten?credits die iets betekenen in shell-game + eenvoudiger & originele paradigma - extrinsieke motivatie Boendermaker, Prins & Wiers. Cognitive Bias Modification for Adolescents with Substance Use Problems Can Serious Games Help? (under review)
44 Online game-wereld: CityBuilder Met training game-punten winnen, uitgeven in virtuele wereld Doel: bouw je eigen stad, incl. bonusses, achievements, vergelijk je stad met die van vrienden, etc. Breed en modulair: Vijf originele trainingsmodules die op aan/uit, en op echt of placebo gezet kunnen worden Graphic support by Elisabeth Enthoven
45 Voorbeeld vergamede training: Ninja Mouse & Shots Game Direct gerelateerd aan inhibitie / aandacht training Geïntegreerde alcohol / cannabis plaatjes Acties leuker Geïntegreerd in Facebook voor sociale context Cheese Ninja Game developed with UvA master student Game Design, Antonios Georgiadis and Human Centered Multimedia master student Ans de Nijs Slots game developed with Human Centered Multimedia master student Sylvia van Schie
46 Nieuwe ontwikkeling Training op smartphones/tablets Hoek is wel kleiner, dus vraag 1 is of het kan. Twee eerste studies laten zien dat bias te veranderen is: - angst: Enock, Hofmann & McNally (2014) - roken: Kerst & Waters (in press) In beide veranderde bias, maar geen effect op gedrag. Wat miste er? Praten! (CBT/MI! evt online, Riper; combi Van Deursen et al 2013) 46
47 Nieuwe ontwikkeling > combineer met EMA 47
48 Andere Training Mindfulness Meditatie. We weten nog niet precies hóe het werkt, maar het lijkt te werken bij veel problemen. 15 Hardlopen. Niet alleen lekker bij depressie, de aandachtbias voor sigaretten wordt ook minder! 16 Zelfdiscipline trainen op de lagere school. Kinderen leren niet alleen meer, ze gaan ook later roken en drinken. 21 Gerichte persoonlijkheid gebaseerde preventie op de middelbare school. 17 Praten Het lijkt een goed idee om eerst te praten. Motivatie opbouwen voor verandering en voor training. 18 Trainen Hier kan gekozen worden voor een geschikte training voor het probleem. 21 Pillen In sommige gevallen kan het wellicht nuttig zijn om de training te ondersteunen met medicatie of met neurostimulatie. 15
49 Conclusies Cognitieve trainingen vormen Belangrijke aanvulling op therapie Als zelf-training en/of als huiswerk voor de cliënt ( 49
50 Andere Training Mindfulness Meditatie. We weten nog niet precies hóe het werkt, maar het lijkt te werken bij veel problemen. 15 Hardlopen. Niet alleen lekker bij depressie, de aandachtbias voor sigaretten wordt ook minder! 16 Zelfdiscipline trainen op de lagere school. Kinderen leren niet alleen meer, ze gaan ook later roken en drinken. 21 Gerichte persoonlijkheid gebaseerde preventie op de middelbare school. 17
51
Pillen? Praten? Trainen! Over de aanvullende rol die cognitieve trainingen kunnen spelen in de psychotherapie
Pillen?? Trainen! Over de aanvullende rol die cognitieve trainingen kunnen spelen in de psychotherapie Reinout Wiers Hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie UvA r.wiers@uva.nl Huidige praktijk: Pillen
Nadere informatieEen lastige opdracht Alcoholverslaving of overmatig drinken? En wat eraan te doen?
Een lastige opdracht Alcoholverslaving of overmatig drinken? En wat eraan te doen? In 2011 vroeg ZonMw ons een state of the art studie te doen Reinout Wiers, Ph.D. Professor of Developmental Psychopathology
Nadere informatieExecutieve Functies en Verslaving bij Jongeren
16 juni 2015 Slim maar Kinderen en adolescenten met zwakke executieve functies Executieve Functies en Verslaving bij Jongeren Reinout Wiers, Ph.D. inhoud 1. Relatie executieve functies en verslaving. 2.
Nadere informatiePreventie van Verslaving
Preventie van Verslaving Hoe een serious game het trainen van executieve functies bij adolescenten kan ondersteunen Drs. Wouter Boendermaker Universiteit van Amsterdam VGCt Najaarscongres 14-11-2013 Verslaving
Nadere informatieSlaaf van het onbewuste? Automatische en controlerende processen bij zwaardrinkende jongeren
Slaaf van het onbewuste? Automatische en controlerende processen bij zwaardrinkende jongeren Reinout W. Wiers 1,2, Ph.D. 1. Clinical Psychological Science, Univ Maastricht 2. IVO Professor of Experimental
Nadere informatieCognitive Bias Modification (CBM): "Computerspelletjes" tegen Angst, Depressie en Verslaving
Cognitive Bias Modification (CBM): "Computerspelletjes" tegen Angst, Depressie en Verslaving Mike Rinck Radboud Universiteit Nijmegen Cognitieve Vertekeningen bij Stoornissen "Cognitive Biases" Patiënten
Nadere informatieAlcoholgebruik en effecten tijdens adolescentie
Dronken Jongeren 5 April 17 KNAW Symposium Ad Fundum Gevaar op korte termijn (coma, ongelukken) & op lange termijn Veranderingen in hersenen gebruik en effecten tijdens adolescentie Prof. dr. Reinout W.
Nadere informatieEffectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving
Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving MSc Esther Beraha Dr. Elske Salemink Dr. Anneke Goudriaan Dr. Bram Bakker Prof. Dr. Wim van den Brink Prof. Dr. Reinout Wiers Academisch Medisch Centrum
Nadere informatieTrain je verslaving weg!
Train je verslaving weg! Het meten en beïnvloeden van automatische processen bij (rook)verslaving Reinout W. Wiers 1,2,3,4 1. Clinical Psychological Science, Univ Maastricht 2. BSI, Radboud Univ Nijmegen
Nadere informatieAlcoholgebruik, misbruik & afhankelijkheid
ALCOHOLGEBRUIK: BEWUST OVERWOGEN OF ONBEWUST OVERKOMEN? Impliciete en expliciete processen bij alcoholgebruik en implicaties voor interventies Katrijn Houben k.houben@maastrichtuniversity.nl Alcoholgebruik,
Nadere informatie15-10-2015. Let s get together BSI-NISPA. Search: RDoC Matrix. Problemen met onze diagnoses/behandelingen. NIMH Strategisch Plan: RDoc
15-10-2015 Problemen met onze diagnoses/behandelingen Let s get together BSI-NISPA DSM 5 kent meer dan 400 psychische stoornissen Valide diagnoses? Eni S. Becker 2 NIMH Strategisch Plan: RDoc Research
Nadere informatieExecutieve Functies en
25 oktober 2011 executieve functies bij kinderen en adolescenten Executieve Functies en Verslaving Reinout Wiers, Ph.D. Hoogleraar Ontwikkelingspsychopathologie th l i Universiteit van Amsterdam RWi R.Wiers@uva.nl
Nadere informatieinhoud Slaaf van het onbewuste? In veel psychologische theorieën over verslaving is de centrale vraag: Waarom gebruik je?
AUVdag 7 november 2009 Slaaf van het onbewuste? De rol van automatische en gecontroleerde processen bij verslavingsgedrag in de adolescentie Reinout Wiers, Ph.D. inhoud 1. Bewuste en onbewuste processen
Nadere informatieStoppen met roken bij jongeren
Stoppen met roken bij jongeren Een combinatie van cognitieve gedragstherapie en cognitieve bias modificatie VGCt Najaarscongres, 2013 Helle Larsen, PhD, Universiteit van Amsterdam, Adapt-lab, Yield H.Larsen@uva.nl
Nadere informatieMathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans
Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Experimentele psychopathologie Op zoek naar de psychologische processen die een rol spelen bij het ontstaan, in stand houden en terugval van psychopathologie
Nadere informatieVerslaving bij adolescenten met zwakke EF
19 juni 2012 executieve functies bij adolescenten Verslaving bij adolescenten met zwakke EF Reinout Wiers & Thomas Gladwin ADAPT lab (Addic.on Development and Psychopathology lab) Universiteit van Amsterdam
Nadere informatieAlcohol en aandacht. Een wankel evenwicht tussen craving en training
Alcohol en aandacht Een wankel evenwicht tussen craving en training Klassieke behandeling Richt zich hoofdzakelijk op bewuste processen Terugvalpreventie Leren kennen van hoge risico situaties Aanleren
Nadere informatieNeurocognitive Processes and the Prediction of Addictive Behaviors in Late Adolescence O. Korucuoğlu
Neurocognitive Processes and the Prediction of Addictive Behaviors in Late Adolescence O. Korucuoğlu Nederlandse Samenvatting De adolescentie is levensfase waarin de neiging om nieuwe ervaringen op te
Nadere informatieBrijder Verslavingszorg Hoofddorp
Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,
Nadere informatiePlannen en organiseren bij adolescenten met ADHD. Prof.dr. Saskia van der Oord klinische psychologie
Plannen en organiseren bij adolescenten met ADHD Prof.dr. Saskia van der Oord klinische psychologie Inhoud v Theoretische verklaringen ADHD v Plannen en organiseren bij ADHD v In het dagelijkse leven?
Nadere informatieIndividuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink
Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie Anja Huizink Adolescentie = grenzen verkennen Op zoek naar prikkels Brein in ontwikkeling Nucleus accumbens (basale ganglia): -
Nadere informatieAantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda
Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Waarom video games? Nadelen van huidige interventies Effectiviteit Toegankelijkheid Stigmatisering Didactische
Nadere informatieHet effect van cognitieve bias modificatie op stoppen met roken en de rol van verlangen
Het effect van cognitieve bias modificatie op stoppen met roken en de rol van verlangen Joakim Looij 0592463 Instelling: Universiteit van Amsterdam Afstudeerrichting: Klinische ontwikkelingspsychologie
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken
Nadere informatieStepped care behandeling voor paniekstoornis
Stepped care behandeling voor paniekstoornis Een vergelijking van een 10-weeks begeleide zelfhulp, zo nodig gevolgd door protocollaire CGT, vergeleken met TAU. M. Kampman, A.J.L.M. van Balkom, T. G. Broekman,
Nadere informatieVirtual Reality Game for Aggression Impulse Management (VR-GAIME)
Virtual Reality Game for Aggression Impulse Management (VR-GAIME) DR. DANIQUE SMEIJERS SENIOR ONDERZOEKER POMPESTICHTING D.SMEIJERS@POMPESTICHTING.NL Inhoud Achtergrond - Behandeling agressie - Waarom
Nadere informatieBaclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M.
Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M. Beraha Menahem SAMENVATTING Alcoholverslaving is een chronische psychiatrische
Nadere informatieIs cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie?
Nijmeegs Kenniscentrum Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Jan-Frederic Wiborg, Jose van Bussel, Agaat van Dijk, Gijs Bleijenberg, Hans
Nadere informatiePartnerschap van de familie in de behandeling. Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet
Partnerschap van de familie in de behandeling Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet Interventie doelen EPA (parallelle zorg) persoonlijk herstel nastreven psychiatrische symptomen
Nadere informatieMindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Gezonde coping. Mindfulness 14/11/2012. Lijdensdruk. Verschillende meditatietechnieken
Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Lijdensdruk Angst en depressie Meer bij volwassenen Dwangmatig denken /
Nadere informatieIntegrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)
Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld
Nadere informatieVerslaving en comorbiditeit
Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,
Nadere informatieTOEVOEGEN VAN EEN COGNITIEVE BIAS MODIFICATIE TRAINING AAN EEN RESIDENTIEEL BEHANDELPROGRAMMA VOOR OBESITAS BIJ KINDEREN PILOT STUDIES.
TOEVOEGEN VAN EEN COGNITIEVE BIAS MODIFICATIE TRAINING AAN EEN RESIDENTIEEL BEHANDELPROGRAMMA VOOR OBESITAS BIJ KINDEREN PILOT STUDIES. Sandra Verbeken 1, Caroline Braet 1, Lien Goossens 1, Katrijn Houben
Nadere informatieprof dr Else de Haan De Bascule/AMC/UvA Amsterdam 7 0tober 2010
prof dr Else de Haan De Bascule/AMC/UvA Amsterdam 7 0tober 2010 Emotie: gespannen, ongelukkig Fysiek: hartkloppingen, trillen Cognitief: overinterpreteren, piekeren, aandacht Gedrag: vermijden - Verkeerd
Nadere informatieEllen Vedel Maarten Merkx
Ellen Vedel Maarten Merkx Jellinek, Arkin ZZP VGCt, 12 april 2013 A) Onthouding, terugval en craving B) Tolerantie, onthouding en controleverlies C) Euforisch effect, craving en controleverlies D) Euforisch
Nadere informatieNo part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Bedankt voor het downloaden van dit artikel. De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding)
Nadere informatieOptimisme kun je leren. Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie Faculty of Psychology and Neuroscience
Optimisme kun je leren Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie De overtuiging dat men in het algemeen goede uitkomsten zal ervaren in het leven Scheier & Carver, 1985
Nadere informatieScreening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg
Screening en behandeling van psychische problemen via internet Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Online screening Online behandeling - Effectiviteit
Nadere informatieDr. D.C. Cath, GGZ Drenthe
Behandeling van angststoornissennieuwe wegen Danielle Cath Outcome farmacotherapie angststoornissen Bepaald niet optimaal! Belangrijk om nieuwe wegen te zoeken???.% weigert om te starten met farmacotherapie
Nadere informatieKennislacunes NHG-Standaard Depressie
Kennislacunes Kennislacunes 1. Het nut van screening naar depressie bij mensen met een chronische somatische aandoening in de (noot 15-16). 2. De 4DKL als instrument om het verloop van de (ernst van de)
Nadere informatieInterapy Online Psychotherapie 10 jaar Onderzoek & Praktijk. Bart Schrieken
Interapy Online Psychotherapie 10 jaar Onderzoek & Praktijk Bart Schrieken Presentatie Soorten e-mental health Onderzoek Voorbeelden praktijk Conclusies & aanbevelingen Online aanbod door GGZ in Nederland
Nadere informatieVirtual Reality. toepassingen bij psychose. Wim Veling
Virtual Reality toepassingen bij psychose Wim Veling Disclosure Wim Veling Speaker fees received from: Lundbeck Positions held on Advisory Boards: geen Grants and sponsoring: geen Wat is VR? 1. Computer
Nadere informatieOnderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid
Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid presentatie ESPRi Symposium 26-11-2015 Michiel Boog, klinisch psycholoog, psychotherapeut Titel:
Nadere informatieInhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland
Polls drugsweb Kun je op eigen houtje van drugs afkomen Ja: 85% Moeten we minder gaan drinken Ja: 57% Bang om verslaafd te worden Ja: 21% Drugs meenemen naar buitenland Ja: 73% Wiet is een harddrug Ja:
Nadere informatieAlways look on the bright side of life
Always look on the bright side of life Training van een positieve aandachtbias: effect op angst, depressie en zelfvertrouwen Leone de Voogd E.L.deVoogd@uva.nl Elske Salemink Reinout Wiers Pier Prins Universiteit
Nadere informatieSociale angst. Faalangst. Project Pasta. Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten. Risicofactoren. Interventies. Sociale Angst bij Jongeren
Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten Sociale angst Risicofactoren Interventies Angst voor het oordeel van anderen Voor gek staan Uitgelachen te worden In verlegenheid gebracht te worden In de belangstelling
Nadere informatieMetacognitieve therapie voor de Gegeneraliseerde Angst Stoornis: Wat is het en werkt het? Colin van der Heiden PsyQ
Metacognitieve therapie voor de Gegeneraliseerde Angst Stoornis: Wat is het en werkt het? Colin van der Heiden PsyQ Inhoud Waarom MCT v GAS Wat is MCT v GAS Werkt MCT v GAS MCT v GAS: Achtergrond CGT v
Nadere informatieCognitief functioneren en de bipolaire stoornis
Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?
Nadere informatieTrain uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie. Marie-Anne Vanderhasselt
Train uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie Marie-Anne Vanderhasselt Vanderhasselt, M.A., De Raedt, R., Namur, V., Lotufo, P.A., Bensenor, Vanderhasselt, M.A., De Raedt, R.,
Nadere informatieIs de therapeutische relatie in CGT voor CVS van belang voor het behandelresultaat?
Is de therapeutische relatie in CGT voor CVS van belang voor het behandelresultaat? Hans Knoop Marianne Heins Gijs Bleijenberg CGT leidt tot een afname van klachten % patienten dat geen of duidelijk minder
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik
Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling
Nadere informatieVerslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen. Hein Sigling, specialismeleider Verslaving.
Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen Hein Sigling, specialismeleider Verslaving. Hein Sigling juni 2008 Wat staat er over verslaving in de GRB? Middelenmisbruik
Nadere informatieExecutieve functies in vogelvlucht (met autisme als voorbeeld)
Executieve functies in vogelvlucht (met autisme als voorbeeld) Hilde M. Geurts Universiteit van Amsterdam Dr. Leo Kannerhuis Boodschap 1. Bij mensen met verschillende diagnoses zien we meer EF problemen
Nadere informatieScience
Science Fiction ? No Mijlpalen in de behandeling van psychose Lieuwe de Haan, Zorglijn Vroege Psychose Uitvoeren wat we al weten Bron en disclaimer Waar kunnen we de meeste winst halen? I. Hoop II. Zelfvertrouwen
Nadere informatieOnline behandeling van depressie. Drs. Carolien Christ Onderzoeker i.o. & Psycholoog
Online behandeling van depressie Drs. Carolien Christ Onderzoeker i.o. & Psycholoog Inhoud 1. Stand van zaken 2. Voorbeelden van internet-based interventies 3. Rondleiding behandelplatform 4. Rol van de
Nadere informatietrainer van ruiter en paard
26 de psycholoog / november 2013 auteur: jeroen van goor interview met reinout wiers trainer van ruiter en paard Alcoholisten grijpen letterlijk sneller naar de fles dan anderen. Reinout Wiers, hoogleraar
Nadere informatieDit is jouw leven - Online. Saskia Kelders
Dit is jouw leven - Online Saskia Kelders emental Health Er zijn veel online interventies Bijvoorbeeld voor depressive, angst, welbevinden Meestal bestaan deze uit verschillende lessen en oefeningen Soms
Nadere informatieProgramma. 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen
Programma 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen ADHD BIJ ADOLESCENTEN problemen EF/motivatie ADHD gedrag Adolescentie: Middelbare school Minder oudercontrole
Nadere informatieMindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining
Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie. Deze mindfulnesstraining wordt op de afdeling
Nadere informatieHet hertrainen van automatische cognitieve processen bij angsten verslavingsproblematiek
Het hertrainen van automatische cognitieve processen bij angsten verslavingsproblematiek D.S. van Deursen, E. Salemink, T.M. Schoenmakers en prof. dr. R.W. Wiers Samenvatting Duaal-procesmodellen van angst
Nadere informatieDe opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag
De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag 1 VROEGDETECTIE EN BEHANDELING SCREENING DIAGNOSE BEHANDELING 2 3 SCREENING
Nadere informatieCognitieve revalidatie
Cognitieve revalidatie Caroline van Heugten Symposium MS 2 dec. 2013, Ede Dept P&N, MHeNS, FHML Dept NP&PP, FPN Cognitieve gevolgen van MS Cognitieve gevolgen: * geheugenstoornissen * verminderde mentale
Nadere informatieDepressief realisme, angsthaas of zwartkijker?
Depressief realisme, angsthaas of zwartkijker? Realist? Zwartkijker? Angsthaas? Is daar wat aan te doen? Prof. dr. Claudi Bockting, Rijksuniversiteit Groningen Depressief realisme, angsthaas of zwartkijker?
Nadere informatieROM in de verslavingszorg
ROM in de verslavingszorg Seminar NETQ Healthcare: Innovatie in de Geestelijke Gezondheidszorg Utrecht, 9 juni 2009 Suzan Oudejans, Arkin Academy AIAR Proefschrift Resultaten meten Resultaten van de zorg
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De nadelige gezondheidsrisico s/gevolgen van roken en van depressie en angststoornissen zijn goed gedocumenteerd, en deze aandoeningen doen zich vaak tegelijkertijd voor. Het doel
Nadere informatieFarmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier
Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Alcohol: Epidemiologische gegevens WHO: Europa, regio hoogste
Nadere informatieHeerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media. Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen
Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen 1.Herkennen van brand logos bij kinderen (Dalton et al., 2003) 2.Herkennen
Nadere informatieHet effect van een Positivity Training op gedragstendenties bij depressieve patiënten
Het effect van een Positivity Training op gedragstendenties bij depressieve patiënten VGCT najaarscongres 2016 Amras van Opdorp MSc. Pro Persona Mental Health Care, Depression Expertise Center, Nijmegen,
Nadere informatieEVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN
EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN 2 Hoogleraar Klinische Psychologie VU POH- GGZ in huisartsenpraktijk 3 E-health Wat bedoel ik daarmee? 4 Uitgangspunt:
Nadere informatieZorg 2.0 De ontwikkeling van E-health bij Pro Persona. Gert-Jan Hendriks, directeur/hoofd zorgprogramma Centrum voor Angststoornissen Overwaal
Zorg 2.0 De ontwikkeling van E-health bij Pro Persona Gert-Jan Hendriks, directeur/hoofd zorgprogramma Centrum voor Angststoornissen Overwaal Zorg 2.0 Actualiteit Pro Persona Enkele cijfers Waarom juist
Nadere informatieHAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING. Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017
HAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017 WAAROM? 3 DE VOEDSELOMGEVING VAN ONZE KINDEREN: OBESOGENE OMGEVING https://vimeo.com/44669019
Nadere informatieExecutieve functies en emotieregulatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven
Executieve functies en emotieregulatie Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven Inhoud 1. Executieve functies en emotieregulatie 2. Rol van opvoeding
Nadere informatieNora Volkow, Director NIDA
APA TeleReview 2008 Verslaving Prof. dr. Wim van den Brink AMC, Amsterdam 8 mei 2008 Nora Volkow, Director NIDA Nora Volkow en Salience Shifting TAMAR TAMAR Inhoudsopgave Epidemiologie Neurobiologie van
Nadere informatieHoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het
Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve
Nadere informatieDr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen. Lezing GGNet 27 juni 2013 1
Dr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen Lezing GGNet 27 juni 2013 1 Behandelmogelijkheden bij kinderen met ADHD in de basisschoolleeftijd
Nadere informatieMiddelengebruik en verslaving bij LVB
Middelengebruik en verslaving bij LVB 14 februari 2019 Impulsdag, Gent Dr. Neomi van Duijvenbode Psycholoog i.o.t. GZ-psycholoog Senior onderzoeker n.vanduijvenbode@tactus.nl Verslaving bij LVB Adolescenten
Nadere informatieDe medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten.
De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. Joanneke van der Nagel, psychiater, Tactus Verslavingszorg, Enschede Pieter-Jan Carpentier, psychiater, Reinier van Arkel groep, s-hertogenbosch
Nadere informatieNonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands
Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT
Nadere informatieHet geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS
Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Dag van de Inhoud Den Haag 28 september 2017 Ante Lemkes, GZ-psycholoog in opleiding tot Specialist Inleiding Introductie van mezelf, jullie
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieENQUETE: GHB EN GBL. Ik gebruik alleen GHB : 44x Ik gebruik alleen GBL : 4x Ik gebruik zowel GHB als GBL : 13x
ENQUETE: GHB EN GBL Mainline hield in 2017 een enquête onder 61 GHB/GBLgebruikers (waaronder 46 mannen, 14 vrouwen en 1 queer). Onder de gebruikers zijn veel twintigers en dertigers. Leeftijd 27 17 18
Nadere informatieBelieving is Seeing: Training van positieve sociale interpretaties in adolescenten
VGCT najaarscongres 2011 Believing is Seeing: Training van positieve sociale interpretaties in adolescenten Elske Salemink, Universiteit van Amsterdam In samenwerking met Reinout Wiers (Universiteit van
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde
Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde vermoeidheid Marieke Houniet- de Gier, Gz-psycholoog/ cognitief gedragstherapeut/ promovenda Afdeling Medische Psychologie + afdeling Revalidatiegeneeskunde
Nadere informatie22 oktober R-Impuls. Therapie ter regulatie van impulsen. Kristen Vos Rudi Vanmarsenille
22 oktober 2015 R-Impuls Therapie ter regulatie van impulsen Kristen Vos Rudi Vanmarsenille Voorstelling Kristen Vos - Klinisch psychologe (volwassenen) - Postgraduaat Cognitieve Gedragstherapie KUL -
Nadere informatieEffectiviteit van de Wiet-Check
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectiviteit van de Wiet-Check FADO 17 november 2011 Anouk de Gee Cannabis gebruik & jongeren Actueel gebruik (laatste maand) 5,3 % van 12-16 jarigen 20,7
Nadere informatiev e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan
v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan Alles over verslavingen Voor vragen over alcohol, illegale drugs, gokken en medicijnen: De DrugLijn tel. 078 15 10 20 www.druglijn.be SOS Nuchterheid tel. 09
Nadere informatieIedereen is anders dus waarom één behandeling?
Iedereen is anders dus waarom één behandeling? Gepersonaliseerde behandeling van middelengebruik voor mensen met een lichte verstandelijke beperking Dr. Evelien Poelen Esmée Schijven, MSc Lotte Gosens,
Nadere informatieDisclosure belangen Janneke Valk, bedrijfsarts
Disclosure belangen Janneke Valk, bedrijfsarts (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieEen behandeling krijgen volgens de richtlijn. Hoe erg is dat als die behandeling niet je voorkeur heeft.
Een behandeling krijgen volgens de richtlijn Hoe erg is dat als die behandeling niet je voorkeur heeft. Th.M (Michael) van den Boogaard (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatiePATIËNTEN VERWIJZEN BIJ PROBLEMEN MET ALCOHOL EN DRUGS
Informatie voor huisartsen PATIËNTEN VERWIJZEN BIJ PROBLEMEN MET ALCOHOL EN DRUGS Wanneer verwijst u naar de BasisGGZ (Novae) of de Specialistische GGZ (VNN)? WANNEER VERWIJST U NAAR DE BASISGGZ (NOVAE)
Nadere informatie2 SYSTEMEN IN 1 HOOFD
2 SYSTEMEN IN 1 HOOFD Dr. Eva Debusscher Psychiater Eenheid Ontwenning dr. Céline Hinnekens Doctor in de psychologie; Psycholoog Eenheid Ontwenning INTRODUCTIE INTRODUCTIE INTRODUCTIE INTRODUCTIE OVERZICHT
Nadere informatieStaat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst!
Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! KLINISCHE BEHANDELING: ALS U DE CONTROLE OVER UW LEVEN TERUG WILT Onderdeel van Arkin Stoppen met alcohol of drugs en uw manier
Nadere informatieCognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met
Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van
Nadere informatieEvert Hoogendoorn Strateeg & Gamedesigner, IJsfontein M. +31 (0)6 414 262 09 T. +31 (0)20 420 07 43 evert@ijsfontein.nl www.ijsfontein.
Evert Hoogendoorn Strateeg & Gamedesigner, IJsfontein M. +31 (0)6 414 262 09 T. +31 (0)20 420 07 43 evert@ijsfontein.nl www.ijsfontein.nl Spelen is een essentiële menselijke eigenschap. In spel proberen
Nadere informatiePrevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving
Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Katelijne van Emmerik van Oortmerssen Ellen Vedel Wim van den Brink Robert A. Schoevers overzicht Achtergrond IASP prevalentie studie
Nadere informatiePatient met angststoornis(sen) Video - casus
Behandeling van angststoornissen in de eerstelijnszorg; effectiviteit en toepasbaarheid van Begeleide Zelfhulp Christine van Boeijen Symposium Geen paniek 2010 Voorstellen Christine van Boeijen, psychiater
Nadere informatieIMPLICIETE TRAININGEN: Een nieuwe manier van interventies
IMPLICIETE TRAININGEN: Een nieuwe manier van interventies Wie zijn wij? Kenny Wolfs Promovendus Open Universiteit Onderzoek: Impliciete cognities over veilig vrijen bij mannen/msm Subsidieverstrekker:
Nadere informatieBeMind studie: Mindfulness bij kanker
BeMind studie: Mindfulness bij kanker Een vergelijking tussen online en face to face mindfulness versus standaardzorg Prof. Dr. A.E.M. Speckens, Radboud UMC en Dr. M. van der Lee, Helen Dowling Instituut
Nadere informatieGedragsmatige activatie en antidepressiva voor (ernstige) depressie: een behandelstudie uit Iran
Gedragsmatige activatie en antidepressiva voor (ernstige) depressie: een behandelstudie uit Iran Marcus Huibers, Latif Moradveisi, Fritz Renner, Modabber Arasteh & Arnoud Arntz Department of Clinical Psychological
Nadere informatieInternettherapie voor CVS
Internettherapie voor CVS Anthonie Janse Jan F. Wiborg Hans Knoop De weg naar internettherapie -CGT voor CVS is effectief CGT voor CVS % patiënten met minder klachten 90 80 CGT Controlegroep 70 60 50 40
Nadere informatie