Het gebruik van. zwembaden [ ZWEMBADEN ] 27
|
|
- Suzanna Willemsen
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 [ ZWEMBADEN ] 27 Het gebruik van waterstofperoxide in zwembaden Waterstofperoxide is een reeds lang gekend product, dat bestaat uit de elementen zuurstof en waterstof. Het ontstaat door twee zuurstofatomen en twee waterstofatomen met elkaar te verbinden. Waterstofperoxide komt van nature in zeer lage concentraties in het milieu voor. Gasvormig waterstofperoxide is een van de producten van fotochemische reacties in de laagste lagen van de atmosfeer rondom de aarde. Het komt ook voor in water. In oppervlaktewaters zijn concentraties van mg/l gevonden. Waterstofperoxide is niet alleen een uitstekend middel om haar te blonderen, of schedels mee proper te krijgen, het kan ook gebruikt worden voor de desinfectie van water. De corrosiviteit die proceswater verkrijgt door de toevoeging van waterstofperoxide is afhankelijk van de hoeveelheid opgeloste zuurstof die geproduceerd wordt. Zuurstof is corrosief voor ijzerhoudende metalen. Uit onderzoek blijkt dat het ijzergehalte en de ph van grotere invloed zijn op de corrosiviteit dan de dosering van waterstofperoxide. Peroxide is een chemische verbinding, die het peroxide ion O 22 - bevat. Het peroxide ion bevat een enkele binding tussen twee zuurstofatomen: (O-O) 2 -. Het is een vrij sterke oxidator. Waterstofperoxide (H2O2) is een verbinding van waterstof en zuurstof. Het heeft de chemische formule H 2 O 2 en structuurformule H-O-O-H. Het waterstofperoxide molecuul heeft één zuurstofatoom meer dan de veel stabielere watermolecule. De binding tussen de twee zuurstofatomen, de zogenaamde peroxidebinding, laat vrij makkelijk los, onder vorming van twee H-O radicalen. Omdat deze radicalen makkelijk reageren met andere stoffen onder vorming van nieuwe radicalen, en zo een soort kettingreactie kunnen ontketenen, is een oplossing van waterstofperoxide uiterst reactief. Waterstofperoxideoplossingen lijken op water en zijn onbeperkt oplosbaar in water. Bij hoge concentraties heeft het een prikkelende of zure geur. Waterstofperoxide ontbrandt niet. Het gaat bij lage temperatuur over in vaste stof. De hoeveelheid waterstofperoxide in oplossing wordt uitgedrukt in het gewichtspercentage. Voor drinkwaterbehandeling wordt meestal gebruik gemaakt van oplossingen met 35 of 50% waterstofperoxide. TOEPASSINGEN VAN WATERSTOFPEROXIDE. Waterstofperoxide kan voor verschillende toepassingen gebruikt worden, omdat het selectief is. Door de omstandigheden van de reactie aan te passen (de temperatuur, ph, dosering, reactietijd en de toevoeging van een katalysator), kan men ervoor zorgen dat waterstofperoxide de ene verontreiniging aanpakt boven de andere. Waterstofperoxide kan tijdens het transport ontbinden. Hierbij komen zuurstof en warmte vrij. Waterstofperoxide zelf ontbrandt niet, maar het vrijkomen van zuurstof kan wel de ontbranding van andere stoffen veroorzaken. In verdunde oplossingen wordt de vrijgekomen warmte geabsorbeerd door het water. In meer geconcentreerde oplossingen, wordt de temperatuur van de oplossing verhoogd, waardoor de afbraak van waterstofperoxide wordt versneld. De mate van afbraak wordt 2,2 keer versneld bij elke 10 C verhoging in temperatuur tussen 20 en 100 C. Naast een verhoging van de temperatuur zorgen de alkaliniteit en de aanwezigheid van verontreinigingen er ook voor dat de afbraak van waterstofperoxide wordt versneld. Bij de productie van waterstofperoxide worden speciale katalysatoren (organische zuren, zilver) toegevoegd, die er voor zorgen dat waterstofperoxide niet afgebroken wordt als gevolg van verontreinigingen waar het mee in aanraking komt. Waterstofperoxide is sinds 1880 een commercieel product. Het werd voor het eerst geproduceerd in het Verenigd Koninkrijk door bariumzout (Ba) te verbranden, waardoor bariumperoxide (BaO2) ontstond. Dit werd vervolgens opgelost in water, waardoor waterstofperoxide ontstond. De productie van waterstofperoxide is sinds het einde van de negentiende eeuw vlug toegenomen. Tegenwoordig wordt er meer dan een half miljard kilo waterstofperoxide per jaar geproduceerd. Het productieproces bestaat uit de volgende stappen: Grondstofproductie: Een werkbare oplossing van gealkaliseerde anthraquinonen (koolwaterstoffen die verkregen worden door de oxidatie van anthraceen) worden om en om door middel van nikkel of palladium katalysatoren
2
3 [ ZWEMBADEN ] 29 met waterstof verbonden. Daarna worden ze met lucht geoxideerd, waarbij waterstofperoxide wordt afgesplitst. Scheiding: De werkzame oplossing wordt van waterstofperoxide gescheiden door middel van extractie (een methode waarbij mengsels gescheiden worden op basis van de verschillen in oplosbaarheid van de bestanddelen.). Ruwe waterstofperoxide bevat 40% waterstofperoxide. Zuivering: Vervolgens wordt het ruwe waterstofperoxide door middel van destillatie gezuiverd tot 60% zuiver waterstofperoxide. Stabilisatie: De afbraak van waterstofperoxide wordt versneld door de aanwezigheid van verontreinigingen, daarom worden stabiliserende middelen, anorganische - en organische fosfaten, toegevoegd alvorens waterstofperoxide wordt vervoerd. Waterstofperoxide moet vervoerd worden in polyethyleen, roestvrijstalen of aluminium containers. Wanneer waterstofperoxide in contact komt met ontvlambare materialen, zoals hout, papier, olie en katoen (cellulose) en dergelijke, kan er spontaan verbranding plaatsvinden. Als het gemengd wordt met organische materialen als alcoholen, aceton en andere ketonen en aldehyden en glycerol, kunnen krachtige explosies ontstaan. Komt waterstofperoxide in contact met stoffen als ijzer, koper, chroom, lood, zilver, mangaan, natrium, kalium, magnesium, nikkel, goud, platina, en metaallegeringen, metaaloxiden of metaalzouten, dan kunnen tevens krachtige explosies ontstaan. Waterstofperoxide wordt daarom doorgaans in verdunde vorm vervoerd. De eerste toepassing van waterstofperoxide was het bleken van strooien hoeden, die rond 1900 in de mode waren. Van de jaren 1920 tot de jaren 1950 werd waterstofperoxide via elektrolyse geproduceerd. Hiermee kon puurder waterstofperoxide gevormd worden. Naarmate de vraag naar waterstofperoxide toenam ging men op zoek naar processen die op grotere schaal waterstofperoxide konden produceren. Tegenwoordig wordt voor alle productie van waterstofperoxide gebruik gemaakt van auto-oxidatie processen, waarbij waterstof de grondstof is. Waterstofperoxide is een veelzijdig middel, het wordt voor een groot aantal toepassingen gebruikt. Waterstofperoxide kan gebruikt worden voor alle mogelijke media; zoals lucht, water, afvalwater en bodems. Soms wordt het gebruikt in combinatie met andere middelen, om de processen sneller te laten verlopen. Waterstofperoxide wordt vooral gebruikt om afvalwater - en luchtverontreinigingen te verwijderen. Het kan microbiologische groei tegengaan (bijvoorbeeld bij de biofouling in watersystemen) maar ook biologische groei bevorderen (zoals bij de bioremediatie van verontreinigde grond en grondwater) door zuurstof in te brengen. Daarnaast kan het ingezet worden voor de behandeling van makkelijk oxideerbare verontreinigingen (zoals ijzer en sulfiden) en moeilijk oxideerbare verontreinigingen (zoals oplosmiddelen, benzine en pesticiden). Het wordt niet alleen gebruikt om verontreinigingen te bestrijden, maar ook om papier en textiel, tanden en haren te bleken, en voedsel, mineralen, petrochemische stoffen en wasmiddelen te produceren. In zuivere vorm wordt waterstofperoxide gebruikt als zuurstoftoevoer voor de voortstuwing van bijvoorbeeld Russische onderzeeërs. Waterstofperoxide is een krachtig oxideermiddel. Het is sterker dan chloor (Cl 2 ), chloordioxide (ClO 2 ) en kaliumpermangaat (KMnO 4 ). Door middel van katalyse, kan waterstofperoxide omgezet worden in hydroxyl radicalen (OH). Wat betreft oxidatiepotentieel zit waterstofperoxide net onder ozon. Tabel 1. Oxidatiepotentiëlen van verschillende oxidatiemiddelen. OXIDEERMIDDEL OXIDATIEPOTENTIEEL fluor 3,0 hydroxylradicalen 2,8 ozon 2,1 waterstofperoxide 1,8 kaliumpermangaat 1,7 chloordioxide 1,5 chloor 1,4 DOSERING VAN WATERSTOFPEROXIDE De meeste waterstofperoxidetoepassingen bestaan uit de injectie van waterstofperoxide in een waterstroom. Hierbij zijn verder geen andere chemicaliën of gereedschap vereist. Het gaat hier om de controle van biologische groei (slijmvorming), de toevoeging van extra zuurstof, de verwijdering van chloorresiduen en de oxidatie van sulfiden en sulfieten, metalen, en andere makkelijk oxideerbare stoffen. De activering van waterstofperoxide voor deze toepassingen kan beïnvloed worden door de ph, temperatuur en reactietijd. Katalytisch waterstofperoxide verontreinigingen die moeilijker te oxideren zijn, vereisen dat waterstofperoxide geactiveerd wordt met behulp van katalysatoren als ijzer, koper, mangaan of andere metaalverbindingen. Deze katalysatoren kunnen ook ingezet worden om waterstofperoxide reacties te versnellen, die anders uren of zelfs dagen zouden duren. WATERSTOFPEROXIDE ALS OXIDATIEMIDDEL Geavanceerde oxidatieprocessen zijn de nieuwste ontwikkeling op het gebied van waterstofperoxide. Bij deze processen worden zeer reactieve zuurstofradicalen geproduceerd, zonder dat daarbij metaalkatalysatoren gebruikt worden. Voorbeelden hiervan zijn de combinatie van waterstofperoxide met ozon (peroxone) of ultraviolet licht. Het resultaat van deze methodes is de vergaande oxidatie van moeilijk afbreekbare stoffen, zonder dat daarbij slib of residuen worden geproduceerd. Deze methoden worden wereldwijd gebruikt om verontreinigd grondwater te behandelen, drink - en proceswater te zuiveren en te desinfecteren en sporen van organisch materiaal in industrieel afvoerwater te verwijderen. In
4 OOK OP ZOEK NAAR EEN ERKEND LABORATORIUM VOOR LEGIONELLA- BEPALING?
5 [ ZWEMBADEN ] 31 Nederland (TU Delft) is een procédé ontwikkeld om met UV en H 2 O 2 -dosering een vermindering te bekomen van chlooramines in zwembadomgeving. Baden met een minder goed werkende filter, met een hoog gebonden chloor tot gevolg, kunnen hun gebonden chloor hiermee reduceren. De basis blijft uiteraard een goede filterinstallatie. Waterstofperoxide wordt onder meer gebruikt als desinfectiemiddel. Het wordt gebruikt bij ontstekingen in de mondholte en de desinfectie van drinkwater. Daarnaast wordt het gebruikt om buitensporige microbiologische groei in watervoorzieningen en koeltorens tegen te gaan. In de Verenigde Staten wordt waterstofperoxide steeds meer toegepast bij de behandeling van individuele watervoorzieningen. Het wordt gebruikt om kleur en smaak, kalkaanslag en corrosie te voorkomen door verontreinigingen als ijzer, mangaan, sulfaten en microorganismen af te breken. Waterstofperoxide is een veel sterker oxideermiddel dan bijvoorbeeld chloor. Het reageert snel en vervalt vervolgens tot zuurstof en water, zonder bijproducten te vormen. Hierbij wordt het gehalte zuurstof in het water verhoogd. De desinfecterende werking van waterstofperoxide is gebaseerd op de afgifte van vrije zuurstofradicalen. H 2 O 2 1/4 H 2 O + 1/2O 2. De verontreinigingen worden door de vrije zuurstofradicalen afgebroken, waarbij water als restproduct achterblijft. De vrije zuurstofradicalen hebben zowel een oxiderende als een desinfecterende werking. Waterstofperoxide maakt membraaneiwitten en enzymen door middel van oxidatie onwerkzaam. Peroxideverbindingen zoals waterstofperoxide (H 2 O 2 ), perboraat, peroxifosfaat en persulfaat, zijn goede desinfectie - en oxidatiemiddelen. Peroxides hebben een goede algemene werking tegen micro-organismen. De verbindingen zijn meestal echter weinig stabiel. Perboraten hebben een hoge giftigheid (en een lage norm voor boorverbindingen in drinkwater). Perazijnzuur (PAA) is sterk zuur en in onverdunde oplossing zeer agressief. Gestabiliseerde persulfaten kunnen gebruikt worden als mogelijke vervanger van chloor in de behandeling van afvalwater. Waterstofperoxide werd in de jaren 1950 in Oost-Europa voor het eerst gebruikt voor de desinfectie van drinkwater. Het staat bekend om zijn hoge oxidatieve en biocidale effectiviteit. Waterstofperoxide wordt weinig gebruikt voor de desinfectie van drinkwater, maar lijkt in populariteit toe te nemen. Het wordt vaak gebruikt in combinatie met andere middelen, zoals bijvoorbeeld zilver of UV. In Nederland gaat het PWN (Waterleidingbedrijf Noord- Holland) vanaf 2004 ultraviolet licht in combinatie met waterstofperoxide gebruiken om drinkwater te zuiveren. Hierbij worden organische afvalstoffen en microbiologische verontreinigingen (zoals bestrijdingsmiddelen) afgebroken. Voordeel van deze methode is dat er geen schadelijke stoffen gevormd worden. Men heeft voor de combinatie van deze middelen gekozen, omdat hierbij ook organische microverontreinigingen worden afgebroken. Voorheen dacht men dat deze alleen met behulp van membraanfiltratie verwijderd konden worden. Daarnaast is UV effectief tegen protozoë parasieten als Giardia en Cryptosporidium die regelmatig in open zwemgelegenheden (vijvers, waterlopen, meren) worden gevonden. WATERSTOFPEROXIDE ALS DESINFECTIE- MIDDEL De toepassing van peroxides voor desinfectie en waterzuivering is nog beperkt. Recent zijn er stabielere vormen ontwikkeld, die geschikt zijn voor toepassing in zwemwater. Waterstofperoxide vereist een vrij hoge dosis! Het grootste nadeel is de te geringe desinfecterende en oxiderende werking van waterstofperoxide bij de behandeling van zwembadwater vereiste werkconcentraties (in de orde van enige tientallen milligrammen per liter). Het proces is hierdoor vooralsnog moeilijk stuurbaar. Een bijkomend probleem bij het gebruik van waterstofperoxide als desinfectiemiddel is de snelle ontleding van waterstofperoxide in water en de aanwezigheid van zuurstofradicalen. Door toevoeging van stabilisatoren aan het waterstofperoxide wordt de ontleding vertraagd, waardoor het mogelijk is gedurende de gehele rondgang door het circulatiesysteem een zeker desinfecterend
6 32 [ ZWEMBADEN ] vermogen te handhaven. Met het oog hierop worden momenteel experimenten met waterstofperoxide uitgevoerd dat met een anorganische verbinding is gestabiliseerd. Waterstofperoxide is zelfs, in vergelijking met chloor, broom, ozon en andere veelgebruikte desinfectiemiddelen geen krachtig desinfectiemiddel. Daarom is het niet toegestaan om het voor zwembaden als het enige desinfectiemiddel te gebruiken. Er zijn echter een aantal desinfecteermethoden, waarbij waterstofperoxide gebruikt wordt in combinatie met andere desinfecteermiddelen, bijvoorbeeld met UV, ozon, zilverzouten en ammoniumkwartszouten. Waterstofperoxide verbetert de desinfecterende werking van de gebruikte methode. Waterstofperoxide kan voor de desinfectie van koeltorenwater gebruikt worden in combinatie met andere desinfecteermiddelen. Daarnaast maakt men voor koeltorens ook gebruik van perazijnzuur (CH 3 COOH, PAA). Waterstofperoxide kan ook worden ingezet om dechlorering toe te passen om residueel chloor te verwijderen. Residueel chloor vormt corrosieve zuren wanneer het condenseert op processystemen en door de lucht geoxideerd wordt. Na de reactie vervalt het waterstofperoxide dat overblijft tot water en zuurstof. Het waterstofperoxide reageert vervolgens met hypochloriet: OCl- + H 2 O 2 (g) _Cl- + H 2 O + O 2 De reactie tussen waterstofperoxide en hypochloriet vindt zo snel plaats, dat geen andere organische of anorganische verbindingen met hypochloriet kunnen reageren. Voordelen van waterstofperoxide In tegenstelling tot andere chemische stoffen, zijn er bij het gebruik van waterstofperoxide geen residuele stoffen of gassen die vrijkomen. Aangezien waterstofperoxide volledig mengbaar is met water, is de veiligheid afhankelijk van de concentratie. Nadelen van waterstofperoxide Waterstofperoxide is een krachtig oxideermiddel. Het reageert met een groot aantal stoffen. Uit veiligheidsoverwegingen wordt het daarom doorgaans in verdunde vorm vervoerd. Voor desinfectie zijn echter hoge concentraties nodig. Waterstofperoxide valt langzaam uit elkaar in water en zuurstof. Een verhoging van de temperatuur en de aanwezigheid van verontreinigingen versnellen deze reactie. De concentratie van waterstofperoxide in een oplossing wordt langzaam lager. Dit wordt veroorzaakt door het optreden van de volgende ontledingsreactie: 2H 2 O 2 _ 2H 2 O + O 2 Deze ontledingsreactie is een redoxreactie. Een deel van de waterstofmoleculen fungeert als reductor en een ander deel als oxidator. EFFECTIVITEIT VAN WATERSTOFPEROXIDE De effectiviteit van peroxide is afhankelijk van een aantal factoren, zoals de ph, katalysatoren, de temperatuur, de concentratie peroxide en de reactietijd. Blootstelling aan waterstofperoxide vindt plaats door inademing van de damp of mist, voedselopname en contact met de huid of de ogen. Waterstofperoxide is irriterend voor de ogen, huid en slijmvliezen. Bij contact van de ogen met concentraties van meer dan 5% kan permanente beschadiging plaatsvinden. Uit proefdierstudies van het Amerikaanse International Agency on Cancer Research, IARC, blijkt dat waterstofperoxide kankerverwekkend kan zijn voor dieren. Uit laboratoriumproeven met bacteriën blijkt dat waterstofperoxide mutageen is en het DNA verandert en beschadigt. Proeven bij VITO tonen aan dat H2O2 genotoxisch is vanaf 30 mg/l. Als mensen waterstofperoxide inademen, irriteert dat de longen. Bij contact van de huid met waterstofperoxide verbleekt de huid en kunnen pijnlijke blaren en brandwonden ontstaan. De organen die extra gevoelig zijn voor de blootstelling aan waterstofperoxide zijn de longen, de darmen, de thymus, de lever en de nieren. Er zijn voor mensen geen effecten bekend van chronische blootstelling aan waterstofperoxide. Er zijn ook geen effecten gevonden voor de ontwikkeling en voortplanting. In het Nederlands en/of drinkwaterleidingbesluit staan geen normen voor waterstofperoxide. In België (13 december 2002 : Besluit Vlaamse regering houdende reglementering inzake de kwaliteit en levering van water, bestemd voor menselijke consumptie) is een maximale concentratie opgelegd voor het gebruik van waterstofperoxide als toevoegsel toegelaten voor waterbehandeling (desinfectie of oxidatie) (maximaal toe te passen: 10 g/m 3 ). In de Europese drinkwaterrichtlijn 98/83/EC staat waterstofperoxide niet vermeld. Waterstofperoxide staat sinds 1977 in de Verenigde Staten bij de EPA geregistreerd als pesticide.
7 [ CONGRES ZWEMBADEN IN WOORD ] ] 33 GEBRUIK WATERSTOFPEROXIDE IN ZWEM- BADEN Al geruime tijd worden er in gans Europa proeven gedaan met het gebruik van waterstofperoxide als desinfectiemiddel in zwembaden. Onlangs werd er door een in zwembadtechniek gespecialiseerd bedrijf uit Eindhoven geprobeerd een 25 m zwembad enkel en alleen op waterstofperoxide te laten functioneren. Men doseerde ongeveer mg/l H 2 O 2. Een automatische sturing was voorzien en alles werd manueel nagemeten. Aanvankelijk liepen de proeven vrij goed. Echter na een tweetal weken werd de waterbehandeling verstoord en kon de goede kwaliteit niet aangehouden worden. Het was vanaf een bepaald moment onmogelijk om een goede werking van de filters te handhaven. De drukopbouw was niet meer onder controle te houden. Er ontstond gasontwikkeling in de filter, hoogstwaarschijnlijk door ontbinding van het waterstofperoxide. Spontane ontbinding van het product en opbouw van biomassa in de filter doet de goede werking wankelen. Hoogstwaarschijnlijk gaan een bepaalde categorie van bacteriën, een profil vormen op het filtermateriaal. Als deze profil te groot wordt, is de waterbehandeling niet meer te sturen. Men kan dan de filters op bepaalde tijdstippen onder chloor zetten, maar hoe groter de filter hoe minder efficiënt men is om die profil weg te halen. Zodanig kan die telkens opnieuw aangroeien en is de waterbehandeling na een tijdje niet meer bij te regelen. De analyses leren ons dat men telkens met een vrij hoog tot heel hoog kiemgetal zit. Soms vindt men indicatororganismen terug, zoals Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aereus. Dit duidt er toch op dat waterstofperoxide als desinfectiemiddel niet het geschiktste middel is in zwembaden. Veel heeft ermee te maken dat wanneer een biofilm op de filter ontstaat, waterstofperoxide blijkbaar niet krachtig genoeg is bij concentraties waarbij men het momenteel gebruikt, en dat is mg/l. De vraag is of dat hoger gaan in concentratie nog wel aan te raden is voor de zwemmer. De ureumwaarden zijn vrij hoog: 4 6 mg/l. Waterstofperoxide reageert blijkbaar niet met ureum. Helaas moet men de stelling momenteel bijtreden dat waterstofperoxide niet uitsluitend alleen kan gebruikt worden als desinfectiemiddel voor zwembaden. Men kan zelfs de vraag stellen of waterstofperoxide wel in aanmerking komt om te worden gebruikt bij zwemwaterdesinfectie. enig desinfectiemiddel te kunnen gebruiken in zwembaden. Het combineren met andere producten is echter niet zo voor de hand liggend, zodat de kansen slinken om nu als waardig alternatief in te zetten. Geraadpleegde bron(en): desinfectiemiddelen-waterstofperoxide.htm (met dank aan de heren Toon Loots en Stan Weckx). Met dank aan Rudy Senten voor de revisie. Rudy Calders Provinciaal Instituut voor Hygiëne Trefwoord(en): zwembaden, desinfectie, hygiëne BESLUIT Het zoeken naar een evenwaardig alternatief voor het aloude chloor als desinfectie is geen evidentie. Waterstofperoxide is een product dat in aanmerking zou kunnen komen als vervangmiddel voor chloor. Toch laten de proefnemingen met het product te wensen over. Meer studie is nodig om tot een beter inzicht te komen. Misschien moet men waterstofperoxide vergeten om als
Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden. Desinfectie. 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Base Chemicals.
Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Agenda Biocide Werkzame stof Welke producten worden gebruikt Oxidatieve eigenschappen Nevenproducten Juiste dosering
Nadere informatieVMT: Water in de fabriek. Selectie van biociden
VMT: Water in de fabriek 1 Selectie van biociden Utrecht 2 december 2014 Email: dolf.van.den.berg@ecolab.com 2 Agenda Wat is proces water? Waar gebruiken we het? Wat zijn de grootste uitdagingen bij opslag
Nadere informatieOzon Waterdesinfectie
Ozon Waterdesinfectie Ozonetech biedt hoogwaardige desinfectietechnologie door ons eigen ontwerp en de productie van ozonopwekkende systemen. Het ozonsysteem kan eenvoudig worden geïnstalleerd in een zijstroom
Nadere informatieNewtec in de tuinbouw
Newtec in de tuinbouw waterbehandeling Newtec Water Systems Elektrolytische water desinfectie met een uitgebreide productlijn: on-site desinfectie nt e-dis = inline desinfectie nt Blue Box = bufferoplossing
Nadere informatieMethanol. Formule. Brandalcohol, methylalcohol. Productie. (a) Productie van synthesegas. (i) Traditionele methoden
Methanol Formule CH3OH Naam Familie Productie Brandalcohol, methylalcohol Alcoholen (a) Productie van synthesegas (i) Traditionele methoden Methanol wordt vervaardigd uit synthesegas dat een mengsel is
Nadere informatieLegionella pneumophila : Fysische, Thermische, Chemische behandeling?
Legionella pneumophila : Fysische, Thermische, Chemische behandeling? Rudy Calders Verantw. Labo microbiologie, zwembadhygiëne, grootkeukenhygiëne TECHNIEK REINIGING - DESINFECTIE STAAT van INSTALLATIE
Nadere informatieWater op het pluimveebedrijf
Water op het pluimveebedrijf Water is zeer belangrijk voor het pluimveebedrijf. In de eerste plaats als drinkwater voor de kippen, maar ook om de stallen te reinigen en eventueel af te koelen. Water heeft
Nadere informatieBelang van goed water
Belang van goed water Dr Guillaume Counotte Wat is goed water? Smakelijk Beschikbaar Niet schadelijk voor dieren Niet schadelijk voor producten (ei, vlees) 1 Waterbehoefte Normale omstandigheden: 1,6-2
Nadere informatie1) Stoffen, moleculen en atomen
Herhaling leerstof klas 3 1) Stoffen, moleculen en atomen Scheikundigen houden zich bezig met stoffen. Betekenissen van stof zijn onder andere: - Het materiaal waar kleding van gemaakt is; - Fijne vuildeeltjes;
Nadere informatieDiamonds are forever
Diamonds are forever Combineer de perfecte hygiëne van het klassieke zwembad met het comfort van chloorvrij water. De vernieuwende AQUA DIAMANTE soda behandeling gebruikt diamant electrodes om de zuurstof
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 8
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 8 Samenvatting door Dylan 748 woorden 30 december 2016 5,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova Scheikunde Paragraaf 1 Gemeenschappelijke eigenschappen metalen:
Nadere informatieParagraaf 1: Fossiele brandstoffen
Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,
Nadere informatieIs reinigen en desinfecteren Theorie of praktijk? Inhoud
Is reinigen en desinfecteren Theorie of praktijk? Inhoud Korte kennismaking Doelstelling Chemie mogelijkheden Materiaalsoorten Reinigingstechnieken DIENSTEN Infectiebestrijding in drinkwatersystemen Uitvoerend
Nadere informatieBasisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media
Hoofdstuk 14 Chemische processen bladzijde 1 Opgave 1 Wat denk je, zijn de volgende processen continuprocessen of batch-processen? a productie van verschillende soorten medicijnen b productie van verschillende
Nadere informatie5 Formules en reactievergelijkingen
5 Formules en reactievergelijkingen Stoffen bestaan uit moleculen en moleculen uit atomen (5.1) Stoffen bestaan uit moleculen. Een zuivere stof bestaat uit één soort moleculen. Een molecuul is een groepje
Nadere informatieWaterbehandeling, welke methode? Waarom Chloor? D o c u m e n t t i t e l. P a g i n a 1. Wat is het doel van waterbehandeling?
D o c u m e n t t i t e l Waterbehandeling, welke methode? Wat is het doel van waterbehandeling? De waterkwaliteit controleren en behandelen met als resultaat: helder zwemwater wat vrij is van levende
Nadere informatieVoorkomen PlAMV verspreiding
Voorkomen PlAMV verspreiding Schoon beginnen, schoon houden Hobaho lelieweek 2015, Casper Slootweg PlAMV verspreiding Via de grond Project risico s hergebruik grond Via proceswater tijdens: Spoelen Shaven
Nadere informatieLegionellabestrijding in koeltorens Marktonderzoek naar chemicaliënvrije desinfectie Pieter Mensink Projectleider/adviseur bij DWA Eigenaar InstAct installatiemanagement Inhoud Chemicaliënvrij? Legionellabeheer,
Nadere informatieUitvoerder Water module: Waterkwaliteit en hygiëne
Uitvoerder Water module: Waterkwaliteit en hygiëne Cursusboek Nieuwegein, 2012 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, november 2012 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein
Nadere informatieIn samenwerking met. Organisatie
In samenwerking met Organisatie WATERBEHANDELINGEN Courante technieken Inspiratie Zwevende deeltjes Verwijderen van zwevende deeltjes een eerste stap In line filter Snelle zandfilter Beadfilter Trommelfilter
Nadere informatieLegionella: overzicht 2000-2008. Legionella pneumophila. Legionella pneumophila
Legionella: overzicht 2000-2008 Rudy Calders Verantw. Labo microbiologie, zwembadhygiëne, grootkeukenhygiëne PIH Antwerpen 140 120 122 100 80 60 59 58 40 43 43 41 50 32 27 29 20 7 6 14 0 '96 '97 '98 '99
Nadere informatieTabel 1 - Waterkwaliteit voor een aantal parameters (indien geen eenheid vermeld is de eenheid in mg/l). aeroob grondwater
Oefenopgaven Zuivering Vraag 1 In de onderstaande tabel staan de analyses van het ruwe water van drie zuiveringsstations gegeven. Het betreft een aeroob grondwater, een oppervlaktewater (directe zuivering)
Nadere informatiePoseidon. Bayrol. spa s Chemicaliën
Poseidon Bayrol spa s Chemicaliën ONMISBAAR : DE PH-WAARDE AANPASSEN De aanpassing van de ph is de eerste stap om een evenwichtig water te krijgen dat het beste zwemcomfort mogelijk maakt. Het handhaven
Nadere informatieCitaverde College. Dierverzorging Pluimveehouderij 4 april Jeroen Leenen Selko BV. Produkt Specialist water Nederland /België
Citaverde College Dierverzorging Pluimveehouderij 4 april 212 Jeroen Leenen Selko BV Produkt Specialist water Nederland /België 65185411 1 Programma --.-- Introductie Selko --.-- Micro-organismen in drinkwater
Nadere informatieBiologische bestrijding van micro-organismen
Biologische bestrijding van micro-organismen (waaronder Legionella) met amoeben Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Overzicht presentatie Chemische waterbehandeling Chemische biociden
Nadere informatieGevarenaanduidingen (H)
Gevarenaanduidingen (H) H200 H201 H202 H203 H204 H205 H220 H221 H222 H223 H224 H225 H226 H228 H240 H241 H242 H250 H251 H252 Instabiele ontplofbare stof. Ontplofbare stof; gevaar voor massa-explosie. Ontplofbare
Nadere informatieStudiedag Legionella - 3 april 2003
Studiedag Legionella - 3 april 2003 Alternatieve desinfectietechnieken voor Legionella: : pro en contra s Jan Gruwez (milieudeskundige Trevi milieuadvies & technologie, Gent) Issued by J. Gruwez - Pagina
Nadere informatiePACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters
PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal
Nadere informatieDEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen
DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen Materiële gevaren Klasse 2.1 Ontplofbare stoffen, instabiele ontplofbare stoffen H200 Instabiele ontplofbare stof. Subklasse 1.1 H201 Ontplofbare stof; gevaar voor
Nadere informatieGrijs Water Recuperatie. Rik Daneels
Grijs Water Recuperatie Rik Daneels Water in de stad, vandaag Water in de stad, vandaag Vlaanderen: Waterhuishouding lijkt in orde Maar: Grondwaterreserves onder druk!!! Gezamelijke acties vereist Alternatieve
Nadere informatieOefen-SE SE4 Havo 5. Micro-organismen
Oefen-SE SE4 Havo 5 Bij alle berekeningen moeten de antwoorden in wetenschappelijke notatie, in het juiste aantal significante cijfers en indien nodig met de juiste eenheid weergegeven worden. Micro-organismen
Nadere informatieHet smelten van tin is géén reactie.
3 Reacties Reacties herkennen (3.1 en 3.2 ) Een chemische reactie is een gebeurtenis waarbij stoffen verdwijnen en nieuwe stoffen ontstaan. Bij een reactie verdwijnen de beginstoffen. Er ontstaan nieuwe
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 2 stoffen en reacties
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 2 stoffen en reacties Samenvatting door F. 1622 woorden 22 mei 2015 6,1 40 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova Paragraaf 1 Gloeien, smelten en verdampen Als je
Nadere informatieBasisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media
Zie Basisscheikunde voor het hbo bij https://www.syntaxmedia.nl/basisscheikunde-voor-het-hbo Uitwerkingen van de opgaven uit: Hoofdstuk 15 Milieu en veiligheid bladzijde 1 Opgave 1 Welke schade veroorzaakt
Nadere informatieWater is een heel bekend begrip. De bekende molecuul formule voor water is uiteraard H2O, de stof heeft
Werkstuk door een scholier 996 woorden 14 mei 2003 5 152 keer beoordeeld Vak Scheikunde Inhoudsopgave Wat is waterstof? Wat is water? Wat is filtreren? Wat is destilleren? Drie fasen van water. Wat is
Nadere informatieScheikundige begrippen
Scheikundige begrippen Door: Ruby Vreedenburgh, Jesse Bosman, Colana van Klink en Fleur Jansen Scheikunde begrippen 1 Chemische reactie Ruby Vreedenburgh Overal om ons heen vinden er chemische reacties
Nadere informatie1. Kwaliteit waterbronnen
AGENDA Vereiste waterkwaliteit Referentiewaarde DGZ Certus Carrefour?? Organoleptisch Fysisch uitzicht Helder X X Geur Geurloos X X Kleur Kleurloos X Chemische parameters ph 4 9 X X (6,5 8,5) 1. Kwaliteit
Nadere informatieKoelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten
Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Overzicht presentatie Ongewenste fenomenen Corrosie Ontstaan van afzettingen (scale) Microbiële groei
Nadere informatieChemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling
Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Prof. Dr. Benoit Nemery KU Leuven Prof. Dr. Christophe Stove UGent Acrylonitril: chemische eigenschappen
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde H5 koolstofverbindingen
Samenvatting Scheikunde H5 koolstofverbindin Samenvatting door Oseb 623 woorden 1 jaar geleden 9,1 3 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova H5 Koolstofverbindin Paragraaf 1: Aardolie Destillatie De
Nadere informatieDe inhoud van uw gascilinders. Veiligheidsboekje nr. 1
De inhoud van uw gascilinders Veiligheidsboekje nr. 1 1 Beste gasgebruiker, Messer produceert en levert een brede waaier aan gassen. Gassen zijn veilig om mee te werken - zolang u rekening houdt hun specifieke
Nadere informatieDe (voorgenomen) gewijzigde Bhvbz. Chris van Veluwen technisch coördinator
De (voorgenomen) gewijzigde Bhvbz Chris van Veluwen technisch coördinator Waarom een gewijzigde Bhvbz? Geen middel maar doelvoorschriften (politiek) Gerechtelijke acties achteraf Toetsing van RA en beheersmaatregelen
Nadere informatieAantekening Scheikunde Chemie Overal
Aantekening Scheikunde Chemie Overal Aantekening door Jenayra 772 woorden 11 februari 2018 5,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Hoofdstuk 3 Scheikunde Paragraaf 3.1 Fossiele brandstoffen:
Nadere informatieLIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING
LIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN Gevarenaanduidingen voor materiële
Nadere informatieRICHTLIJN 98/83/EG VAN DE RAAD van 3 november 1998 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB L 330 van 05/12/98 RICHTLIJN 98/83/EG VAN DE RAAD van 3 november 1998 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water Parameter
Nadere informatie4. In een bakje met natriumjodide-oplossing worden 2 loden elektroden gehangen. Deze twee elektroden worden aangesloten op een batterij.
Test Scheikunde Havo 5 Periode 1 Geef voor de volgende redoxreacties de halfreacties: a Mg + S MgS b Na + Cl NaCl c Zn + O ZnO Geef de halfreacties en de reactievergelijking voor de volgende redoxreacties:
Nadere informatie> < Gevaarlijke stoffen. Wat zijn gevaarlijke stoffen?
Wat zijn gevaarlijke stoffen? Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die een gevaar vormen voor de gezondheid, de veiligheid of het milieu. De wet milieugevaarlijke stoffen (WMS) verdeelt de gevaarlijke stoffen
Nadere informatieLotus Fresh voor kristal helder water in whirlpools en zwemspa s.
1. Lotus Fresh voor kristal helder water in whirlpools en zwemspa s. Met de waterbehandeling van Lotus Fresh heb je géén enkel ander product nodig voor zuiver water. 2. Waarom Lotus Fresh gebruiken in
Nadere informatieBijlage 1 - PARAMETERS EN PARAMETERWAARDEN. Het betreft de te analyseren parameters en hun parameterwaarden.
Bijlage 1 - PARAMETERS EN PARAMETERWAARDEN Het betreft de te analyseren parameters en hun parameterwaarden. PARAMETERS GROEP A 1. Microbiologische minimumvereisten Escherichia coli (E. Coli) 0 Aantal /100
Nadere informatieTOELATINGSAKTE. Gelet op de aanvraag ingediend op: 18/05/1998. Gelet op het advies van de Hoge Gezondheidsraad:
MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN, VOLKSGEZONDHEID, EN LEEFMILIEU DIENST VOOR HET LEEFMILIEU Dienst Risicobeheersing. TOELATINGSAKTE Gelet op de aanvraag ingediend op: 18/05/1998 Gelet op het advies van de
Nadere informatieAardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt.
Meerkeuzevragen Naast koolstofdioxide en waterdamp komen bij verbranding van steenkool nog flinke hoeveelheden schadelijke stoffen vrij. Dit komt doordat steenkool ook zwavel- en stikstofatomen bevat,
Nadere informatieSCHEIKUNDE. Hoofdstuk 9
SCHEIKUNDE Hoofdstuk 9 Par. 1 Elke chemische reactie heeft een energie-effect. De chemische energie voor én na de reactie is niet gelijk. Als de reactie warmer wordt is de chemische energie omgezet in
Nadere informatiePrincipe van de waterbehandeling
Principe van de waterbehandeling Basis voor een goede waterbehandeling is zowel de circulatie en de filtratie (de fysische waterbehandeling) als de toevoeging van waterbehandelingsproducten (de chemische
Nadere informatieEXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN Dit examen bestaat voor iedere kandidaat uit 8 OPGAVEN
MAVO-4 I EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN 1973 MAVO-4 Woensdag 9 mei, 9.00 11.00 NATUUR-EN SCHEIKUNDE II (Scheikunde) OPEN VRAGEN Dit examen bestaat voor iedere kandidaat uit 8 OPGAVEN
Nadere informatieEXAMEN VWO SCHEIKUNDE 1980, TWEEDE TIJDVAK, opgaven
EXAMEN VWO SCHEIKUNDE 1980, TWEEDE TIJDVAK, opgaven Jood en propanon 1980-II(I) Jood lost goed op in een oplossing van kaliumjodide in water. De verkregen oplossing noemt men joodwater. In zuur milieu
Nadere informatieCellen aan de basis.
Cellen aan de basis. Cellen aan de basis In het thema cellen aan de basis vinden we twee belangrijke thema s uit biologie voor jou terug. 1. Organen en cellen (thema 1 leerjaar 3) 2. Stofwisseling (thema
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting door K. 1077 woorden 22 maart 2016 6,1 9 keer beoordeeld Vak Scheikunde Impact 3 vwo Scheikunde hoofdstuk 1 + 2 Paragraaf 1: Stoffen bijv. Glas en hout,
Nadere informatieEncounters with Oxygen. Aerobic Physiology and H2O2 Production of Lactobacillus johnsonii R.Y. Hertzberger
Encounters with Oxygen. Aerobic Physiology and H2O2 Production of Lactobacillus johnsonii R.Y. Hertzberger Samenvatting (voor breed publiek) Melkzuurbacteriën zijn belangrijke organismen in het leven van
Nadere informatieOrganismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof
Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 9
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 9 Samenvatting door Dylan 551 woorden 30 december 2016 9 4 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova Paragraaf 1 Aardolie ( onzuivere stof ) - Organisch materiaal -
Nadere informatieLUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING
INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding
Nadere informatieOrganische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein
Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om
Nadere informatieWaterkwaliteit 2: Natuur/chemie
Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie
Nadere informatieAlgemene samenvatting
Algemene samenvatting De mens kan niet zonder zuurstof. De zuurstof die wij inademen wordt vanaf de longen door het bloed naar alle cellen van ons lichaam gebracht. De cellen kunnen deze zuurstof gebruiken
Nadere informatieDe 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche
De 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche Academische Lerarenopleiding Chemie, K.U.Leuven, Celestijnenlaan 200 G - Bus 2104, B-3001 Leuven Heverlee I. Leerplandoelstellingen
Nadere informatieVEILIG DRINKWATER, OVERAL IN DE WERELD! Ideaal voor op reis, outdoor, sport, vrije tijd en alledaags leven 99.9% VAN BACTERIEN, VIRUSSEN EN MEER*...
VEILIG DRINKWATER, OVERAL IN DE WERELD! Ideaal voor op reis, outdoor, sport, vrije tijd en alledaags leven 99.9% VAN BACTERIEN, VIRUSSEN EN MEER*... GEMAKKELIJK TOEGANG TOT WATER Beekjes, sloten, rivieren
Nadere informatieWater Treatment Europe www.brenntag.nl www.brenntag.be Chloordioxide naar uw wens CLORIOUS2: ZO EENVOUDIG EN VEILIG WAS CHLOORDIOXIDE NOG NOOIT. Door chloordioxide aan te bieden in een transporteerbare,
Nadere informatieExamen HAVO en VHBO. Scheikunde oude stijl
Scheikunde oude stijl Examen HAVO en VHBO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Vooropleiding Hoger Beroeps Onderwijs HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Vrijdag 26 mei 13.30 16.30 uur 20 00 Dit examen bestaat
Nadere informatieEXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN Dit examen bestaat uit twintig vragen
MAVO -C I EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN 1985 MAVO -C Vrijdag 10 mei, 9.00-11.00 uur SCHEIKUNDE- meerkeuzevragen Dit examen bestaat uit twintig vragen Bij het examen scheikunde wordt
Nadere informatieOefen opgaven rekenen 4 HAVO bladzijde 1
Oefen opgaven rekenen 4 HAVO bladzijde 1 Opgave 1 uitrekenen en afronden Bij +/- rond je af op het kleinste aantal DECIMALEN, bij x/ rond je af op het kleinste aantal SIGNIFICANTE CIJFERS. Bij gecombineerde
Nadere informatieToolbox-meeting Gevaarlijke stoffen
Toolbox-meeting Gevaarlijke stoffen Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding In het dagelijks leven kunnen we niet meer zonder chemische stoffen.
Nadere informatieEindexamen vwo scheikunde pilot I
Duurzame productie van waterstof uit afvalwater 1 maximumscore 4 C 6 H 12 O 6 + 4 H 2 O 4 H 2 + 2 CH 3 COO + 2 HCO 3 + 4 H + molverhouding CH 3 COO : HCO 3 = 1 : 1 en C balans juist 1 coëfficiënt voor
Nadere informatieCONSERVERING EN RECIPIËNTEN
1 INLEIDING CONSERVERING EN RECIPIËNTEN Deze procedure vervangt de procedures CMA/1/B van januari 2005. Monsters kunnen tengevolge van fysische, chemische of biologische reacties wijzigingen ondergaan,
Nadere informatieFiguur 1 Een dobbelsteen en zijn spiegelbeeld, uitgeklapt om duidelijk weer te geven dat beide niet gelijk aan elkaar zijn.
SAMENVATTING In dit hoofdstuk is het werk dat in het proefschrift beschreven is samengevat en op een dusdanige manier verwoord dat het voor chemici in zijn algemeenheid te volgen is. Eerst worden de begrippen
Nadere informatieOefenopgaven REDOX vwo
Oefenopgaven REDOX vwo OPGAVE 1 Geef de halfreactie waarbij 01 P 2 O 5 wordt omgezet in PH 3. 02 Jodaat, IO 3 - in neutraal milieu wordt omgezet in H 5 IO 6. 03 Methanol in zuur milieu wordt omgezet in
Nadere informatieOefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties
Oefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties OPGAVE 1 Geef de halfreactie waarbij 01 P 2 O 5 wordt omgezet in PH 3. 02 Jodaat, IO 3 - in neutraal milieu wordt omgezet in H 5 IO
Nadere informatieH7 werken met stoffen
H7 werken met stoffen Stofeigenschappen Faseovergangen Veilig werken met stoffen Chemische reacties Stoffen Zuivere stoffen mengsels legeringen één soort moleculen opgebouwd uit een aantal verschillende
Nadere informatieUitwerkingen. T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen
Uitwerkingen T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen 2008 Voorbeeld toets dinsdag 29 februari 60 minuten NASK 2, 2(3) VMBO-TGK, DEEL B. H5: VERBRANDEN EN ONTLEDEN
Nadere informatieZwemwaterbehandeling in circulatiebaden
115 1 Zwemwaterbehandeling in circulatiebaden door D. G. J. van Straaten en Ir. P. L. Konings Centrilab B.V. 1. Inleiding 115 3 2. Zwemwaterbehandeling 115 3 3. Chemische processen bij de zwemwaterbehandeling
Nadere informatieKRISTALHELDER WATER DANKZIJ UV-C LICHT VOORDELEN VAN WATERZUIVERING MET UV-C
UV-C WATERZUIVERAAR KRISTALHELDER WATER DANKZIJ UV-C LICHT Ieder zwembad behoort schoon, helder water te bevatten dat vrij is van bacteriën, virussen, algen en schimmels. U wilt tenslotte veilig kunnen
Nadere informatieONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT
ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT Naam: Klas: Datum: 1 Situering van het biotoop Plaats: Type water: vijver / meer / ven / moeras/ rivier / kanaal / poel / beek / sloot / bron Omgeving: woonkern / landbouwgebied
Nadere informatieIedere zwembad en/of jacuzzi bezitter moet derhalve zijn water chemisch onderhouden om in hygiënisch water te kunnen zwemmen.
Bentemmerstraat 11-13 6942 EZ Didam 0316 220903 0316 221609 info@heuff-zwembaden.nl http://www.heuff-zwembaden.nl Principe van de waterbehandeling: - Fysische waterbehandeling - Chemische waterbehandeling
Nadere informatieI feel goo o d! De wetenschap achter helder water voor tropische zoetwateraquaria
I feel goo o d! De wetenschap achter helder water voor tropische zoetwateraquaria Philips ontwikkelde dit Zuiveringsapparaat voor tropische aquaria in samenspraak met aquarium- en waterexperts. Wetenschappelijke
Nadere informatieZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,.
PARATE KENNIS CHEMIE 4 e JAAR SCHEMA ZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,. MENGSEL bestaat uit meerdere zuivere stoffen, de kooktemperatuur,
Nadere informatieReciclean. Bespaart en desinfecteert water.
Reciclean Bespaart en desinfecteert water. Kurt Verhelst Dees van Kruijssen Business Development Manager Product Manager Horti Division Prayon Kemira GSM 0032-497 57 23 28 GSM 0031 622 803 743 31 May 2012
Nadere informatieVertaling Aardrijkskunde Afval en energie
Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie
Nadere informatieKiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Danny Traksel Kiwa Industrie & Water Een veilige duik in de toekomst? Toelichting en workshop oriënterend onderzoek naar desinfectietechnieken voor zwemwater 29 maart 2007 Hoe het niet moet... Kiwa Water
Nadere informatieVEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Conform de Europese wetgeving (EC) No 1907/2006 (Reach)
Pagina: 1 1. Identificatie Naam van het chemische product: NPK 12+10+18S Synoniemen: NPK Meststoffen 12-10-18 Ca Naam van de leverancier: Pokon Naturado B.V. Adres van de leverancier: Dynamostraat 22-24
Nadere informatieKlasse 8: Bijtende stoffen
Klasse 8: Bijtende stoffen De bijtende stoffen (zuren en basen) kunnen afhankelijk van hun oorsprong (organisch of anorganisch) worden onderverdeeld in de volgende groepen: - anorganische zuren, zoals
Nadere informatieAlgemene Informatie saneringen :
Over igma-remediation.com igma-remediation.com is importeur van diverse zeer innovatieve bio-remediatie producten en bio-gebaseerde reinigings-, onderhouds- en oplosmiddelen die problemen met koolwaterstoffen
Nadere informatieCONSERVERING EN RECIPIËNTEN
1 INLEIDING CONSERVERING EN RECIPIËNTEN Deze procedure vervangt de procedures CMA/1/B van januari 2005. Monsters kunnen tengevolge van fysische, chemische of biologische reacties wijzigingen ondergaan,
Nadere informatieSCHRIFTELIJKE INSTRUCTIES VOLGENS HET ADN. Maatregelen in het geval van een ongeval of noodgeval
SCHRIFTELIJKE INSTRUCTIES VOLGENS HET ADN Maatregelen in het geval van een ongeval of noodgeval In het geval van een ongeval of noodgeval dat tijdens het vervoer kan voorkomen of optreden, moeten de leden
Nadere informatieDe nieuwe zwemwaterwet. Chris van Veluwen technisch coördinator
De nieuwe zwemwaterwet Chris van Veluwen technisch coördinator De nieuwe zwemwaterwet WHVBZ (Wat) Wet Hygiëne en Veiligheid Badinrichtingen en Zwemgelegenheden 1969 laatste wijziging 2000 BHVBZ (Hoe) Besluit
Nadere informatieT2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen
T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen 2008 Voorbeeld toets dinsdag 29 februari 60 minuten NASK 2, 2(3) VMBO-TGK, DEEL B. H5: VERBRANDEN EN ONTLEDEN 3(4) VMBO-TGK,
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 3
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 3 Samenvatting door H. 1029 woorden 6 jaar geleden 7,7 88 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal 3.1 inleiding Chemische reactie: een proces waarbij één
Nadere informatieScheikunde Samenvatting H4+H5
Scheikunde Samenvatting H4+H5 Hoofdstuk 4 4.2 Stoffen worden ingedeeld op grond van hun eigenschappen. Er zijn niet-ontleedbare stoffen en ontleedbare stoffen. De niet-ontleedbare stoffen zijn verdeeld
Nadere informatieEindexamen scheikunde 1 vwo 2003-II
4 Antwoordmodel Etheen 1 Het juiste antwoord kan als volgt zijn weergegeven: 2 H 2 H 2 H 2 H 2 H H H H H H H H + 2H 2 2 H + H H H H H H H 2 voor de pijl 1 formule van glucose en het overgebleven fragment
Nadere informatieInnovation Concepts B.V. Nieuwsbrief 2012-01 Versie NL
Algemeen Innovation Concepts B.V. is bijna twee jaar geleden opgezet door Pol Knops en Keesjan Rijnsburger. We zijn al ruim twee jaar bezig met het onderzoeken van diverse toepassingen van CO 2 binding
Nadere informatieVEILIGHEIDSFICHE. volgens de Europese Richtlijn 91/155/EEG. Naam van het product : ALGINET FLASH (Gevelreiniger) Datum : 01/12/2011 Pagina 1
VEILIGHEIDSFICHE volgens de Europese Richtlijn 91/155/EEG Naam van het product : ALGINET FLASH (Gevelreiniger) Datum : 01/12/2011 Pagina 1 1 - Identificatie Commerciële naam: ALGINET FLASH (Gevelreiniger)
Nadere informatie1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.
THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken
Nadere informatie