Duits in het MBO.

Transcriptie

1 Duits in het MBO 1

2 September Lerende Euregio organiseert conferentie in Kleef: Versterk het onderwijs in de Duitse taal en cultuur in het MBO Oorzaken voor de marginalisering van Duits in het MBO De analyse in september 2012: Engels wordt verplicht examenonderdeel Slechts bij uitzondering wordt een 2 e vreemde taal in de MBO- kwalificatiedossiers voorgeschreven Niveaueisen in de 2 e vreemde taal zijn te laag en te vrijblijvend De 2 e taal wordt stiefmoederlijk bedeeld bij onderwijs en examenregeling Er zijn grote verschillen tussen ROC s in aanpak en niveau Er heeft geen aansluiting plaats met VMBO De positie van docent Duits wordt gemarginaliseerd 2

3 Onderzoeksvragen: In hoeverre is er sprake van een kwantitatieve reductie in het voorkomen van Duits als (tweede) moderne vreemde taal in de bestaande kwalificatiedossiers van afgelopen jaren en de herziene kwalificatiedossiers? In hoeverre is er sprake van een kwalitatieve reductie in het niveau van de taaleisen van Duits als (tweede) moderne vreemde taal in de bestaande kwalificatiedossiers van afgelopen jaren en de herziene kwalificatiedossiers? In welke mate zijn eventuele veranderingen in de herziene kwalificatiedossiers ten aanzien van Duits als (tweede) moderne vreemde taal herleidbaar tot onderliggende beroepscompetentieprofielen? 3

4 Conclusies De kwantitatieve reductie is fors. De herziening van de kwalificatiedossiers heeft geleid tot grote kwantitatieve reductie van Duits als (tweede) moderne vreemde taal. Aan dit aspect van de herzieningsoperatie lijken eerder overwegingen van technischorganisatorische aard ten grondslag te liggen dan inhoudelijke. Er is een beperkte kwalitatieve reductie van het Duits. Daar staat tegenover dat slechts twee van de herziene kwalificatiedossiers een beschrijving van de ERK niveau-aanduidingen bevatten. Met name op grond van het laatste kan geconcludeerd worden dat ook in kwalitatieve zin sprake is van een stevige reductie. Veranderingen in de herziene kwalificatiedossiers zijn in de helft van de gevallen verankerd in de bcp s. Daarbij is, redenerend vanuit het voorkomen in de bcp s, steeds sprake van een onterechte reductie van Duits als moderne vreemde taal. 4

5 Duitsland als Handelspartner Totale import van Nederland ,8 mld euro 16,7 procent uit Duitsland Bron: CBS 5

6 Duitsland als Handelspartner Totale export van Nederland in ,1 mld euro 24,1 procent naar Duitsland Bron: CBS Handelspartner Noordrijn-Westfalen Import NRW uit Nederland 33,5 mld euro Export NRW naar Nederland 18,5 mld euro Ter vergelijking: Export Nederland naar China (2010) 5,4 mld euro Bron: CBS, SBD cijfers

7 Duits in het MBO. Uitgangspunten: Primaire doelstelling is om de positie van het vak Duits in de nieuwe kwalificatiedossiers vanaf 2014 te verbeteren Het onderwijs in de Duitse taal en cultuur in het MBO moet krachtig gestimuleerd worden: innovatief en in de beroepscontext Een eenduidige certificering voor vaardigheden Duitse taal en cultuur voor het MBO Er moet een samenwerking tot stand komen tussen ROC s bij de versterking van de positie van Duits vanuit het regionale, het economische en het arbeidsmarktperspectief 7

8 Basis, profiel, keuze keuze a keuze b keuze c keuze d diplomaeisen 8

9 Keuze 15 % van de nominale studieduur contacttijd + bpv + zelfstudie Verplicht onderdeel diploma moet worden geborgd door examinering (inspectiestandaarden) Kan worden opgesteld in regio altijd door onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk Eisen vastgesteld door paritaire commissie kan branchecertificaat zijn 9

10 Waarom keuzedelen Duits in de beroepscontext? Het is de enige manier om Duits te behouden voor opleidingen met een KD waarin geen of weinig 2e MVT zit: dat geldt voor de overgrote meerderheid. N.B.: de vrije ruimte vervalt Niemand weet hoe de keuzedelen moeten worden uitgevoerd: veel keuzedelen zijn nu nog papieren tijgers: Duits in de beroepscontext niet. We ontwikkelen de keuzedelen nu verder tot concreet onderwijs, met zoveel mogelijk enthousiaste scholen en opleidingen Het is een unieke kans om Duits innovatief en in de beroepscontext te ontwikkelen: alleen zo wordt het onderwijs in de Duitse taal en cultuur van een stiefkindje tot een paradepaardje!! Keuzedelen Duits in de beroepscontext Generieke keuzedelen die per beroep moeten worden ingevuld 2 Keuzedelen: A2: praktische redzaamheid en B1: zelfstandige taalgebruiker Steeds 3 vaardigheden op het aangegeven niveau en de overige op het lagere niveau. Beroepscontext 10

11 Beroepscontext: kan werken conform in Duitsland gebruikelijke bedrijfsprocessen om kan gaan met de Duitse bedrijfscultuur kennis heeft van technische normen en voorschriften die in Duitse bedrijven gelden Loopbaanvaardigheden gericht op de grensoverschrijdende arbeidsmarkt Meerjarenplan Duits in het MBO Ontwikkelen van servicedocumenten, gericht op een innovatieve didaktiek uitgaande van de beroepscontext Op gang brengen van samenwerking tussen ROC s bij de ontwikkeling en invoering van de keuzedelen Duits Deskundigheidsbevordering docenten en vernieuwen van de lerarenopleiding Duits gericht op een innovatieve didactiek in de beroepscontext Steeds in samenwerking met O,C & W en EZ 11

12 Servicedocumenten: wat bedoelen we daar mee? Een innovatief onderwijsmodel. Doelgroep: bestuurders, managers, beleidsmakers, onderwijsmakers en teams Uitwerkingen van de keuzedelen voor beroepen of beroepenclusters: Doelgroep: curriculumontwikkelaars, teamleiders, vakdocenten en docenten Duits Uitgangspunten examens: toetsing, niveaustandaards en portfolio Hulpmiddelen en handreikingen. Doelgroep: vakdocenten én docenten Duits. Vakidioom!!! Leerlijnen Integrale leerlijn (taal in vak) Leren en werken in het Duits Cursorische leerlijn (vak in taal) Duitse lessen 12

13 Beoordelen Taalportfolio assessment Gesprek + Gestandaardiseerde taaltoets Proeve van bekwaamheid (inclusief taal) Werkprogramma Duits in het MBO 2015: - Ontwikkeling van het onderwijsmodel i.s.m. de deelnemende ROC s - Produceren van 21 uitwerkingen van de keuzedelen - Ontwikkeling van een gemeenschappelijke standaard voor toetsing en afsluiting In de tweede helft van het jaar komen daar de volgende aandachtsgebieden bij: - Ontwikkelen van leerlijnen i.s.m. scholen - Deskundigheidsbevordering van en door docententeams - Versterken van de lerarenopleidingen Duits - Samenwerken met het VMBO - Contacten leggen met het bedrijfsleven 13