Ruimte en sportaccommodaties
|
|
- Erna van de Velden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ruimte en sportaccommodaties Hoofdstuk 11 Hugo van der Poel Steeds meer mensen gebruiken de openbare ruimte voor (een deel van) hun sportieve activiteiten. Beleidsmakers zien in het beweegvriendelijker maken van de omgeving een mogelijkheid om het ondernemen van fysieke activiteit te stimuleren. Ook in het onderzoek is er steeds meer aandacht voor de relatie ruimte, gezond gedrag en bewegen. Misschien speelt ook ergens het idee mee dat het creëren van een beweegvriendelijke omgeving goedkoper is dan het aanleggen en onderhouden van sportaccommodaties. Het dominante thema bij accommodaties is in elk geval het verhogen van de doelmatigheid van de ingezette middelen. Ruimte en gezond gedrag In 2014 zijn twee studies verschenen die gericht zijn op de vraag of ruimte ertoe doet bij de bevordering van gezond gedrag, (zelf)redzaamheid en sociale verbanden, beide in opdracht van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. In de eerste studie is in kaart gebracht wat de wetenschap tot nu toe gevonden heeft over die relaties (Kamphuis et al., 2014). Met de nodige kanttekeningen wordt geconclu- 98
2 II Publicaties 99 FOTO: PAUL TER HAAR
3 deerd dat er een positief verband is tussen kenmerken van de leefomgeving en verschillende vormen van bewegen (in het bijzonder actief transport). Voor de overige leefstijlkenmerken geldt dat er nog weinig onderzoek is gedaan naar de invloed van de fysieke kenmerken van de leefomgeving op deze leefstijlkenmerken. Bij de invloed van de leefomgeving op zelfredzaamheid groeit het bewijs dat kenmerken als veiligheid, wandelvriendelijkheid en dergelijke een positief effect hebben op de redzaamheid, met name van ouderen. Bij de invloed van de omgeving op sociale verbindingen zijn er eerste aanwijzingen voor een positief verband. Tot slot waarschuwen de auteurs dat er weliswaar sprake is van positieve verbanden, maar dat dit nog niet hetzelfde is als causale relaties. Aanwijzingen dat veranderingen in de fysieke leefomgeving leiden tot veranderingen in gedrag zijn er vooral bij beweeggedrag (met name actief transport, zoals wandelen en fietsen) en bij alcoholconsumptie en roken. In de tweede studie op dit thema is op internet gezocht naar goede buitenlandse voorbeelden (Bottenheft & Van Staalduinen, 2014). In het rapport worden twintig van die voorbeelden beschreven, gevolgd door een samenvatting. In de samenvatting is een handige tabel te vinden, waarin is aangegeven welke kenmerken van de ruimte (of: fysieke leefomgeving) een positief of negatief verband laten zien met gezond gedrag (niet verder uitgesplitst), redzaamheid en/of sociale verbanden. Hoogbouw scoort negatief op alle drie de uitkomstmaten, terwijl groene omgevingen, aanpassingen in de omgeving voor valpreventie en wandelvriendelijkheid en sociaal kapitaal positief scoren op alle drie de uitkomstmaten. De overige factoren scoren positief of negatief op een of twee van de uitkomstmaten. Tot slot worden drie voor Nederland typerende (woon)milieus besproken (de binnenstad, de groeikern/vinex-wijk en de plattelandsgemeente), waarbij de knelpunten in kaart worden gebracht en wordt aangegeven welke mogelijkheden tot verbetering te vinden zijn in de besproken voorbeelden. Gezonde wijken, fitplaatsen en schoolpleinen Park of Perk (Maas et al., 2014) doet verslag van een empirisch onderzoek in vier Amsterdamse wijken. Bijzonder is dat het (verplaatsings)gedrag in kaart is gebracht met een gps-apparaat, aangevuld met interviews. Uit de gps-analyses blijkt onder meer dat lopen de voorkeur heeft tot een grens van 800 meter, en dat de fiets wordt gebruikt als de bestemming buiten de eigen buurt ligt. Als gevolg daarvan wordt er meer gewandeld als (winkel)voorzieningen in de eigen buurt liggen. Overigens zijn ook andere factoren als afstand en tijd van invloed op de beslissing om al dan niet te gaan lopen of fietsen. Bij jongeren speelt de houding ten opzichte van fietsen een rol, waarbij het opvalt dat in de conclusies nergens over etniciteit wordt gesproken. Aardig is dat in de publicatie ook de ideeën van bewoners zelf voor het 100
4 beweegvriendelijker inrichten van hun woonomgeving aan bod komen. Experts ten slotte hebben, op basis van de onderzoeksbevindingen, de ideeën van de bewoners en hun eigen expertise, een lijst opgesteld van twintig veelbelovende maatregelen voor het inrichten van een beweegvriendelijke omgeving. Een verbinding met de literatuur die is besproken in de twee eerder aangehaalde studies is er niet. Er is daarom nog winst te behalen door na te gaan of de bevindingen en aanbevelingen uit de drie hierboven genoemde studies op één lijn blijken te liggen. Een relatief nieuw element in de beweegvriendelijke omgeving zijn fitplaatsen. In Outdoor fitness in Den Haag doen Van Herpen et al. (2015) verslag van een empirisch onderzoek naar het gebruik en de succesfactoren van fitnesstoestellen op zeven plekken in de Haagse openbare ruimte. De conclusie is dat het gebruik van het merendeel van de Haagse fitplaatsen niet optimaal is. Daar worden redenen voor gegeven, die uitmonden in een lijst randvoorwaarden en succesfactoren, die op hun beurt weer worden vertaald in een stappenplan. Dat stappenplan is ook in handzaam formaat apart uitgegeven als Een succesvolle outdoor fitness locatie in 10 stappen (Van Herpen et al., 2015a). Een ander relatief nieuw fenomeen zijn groene schoolpleinen. Maas et al. hebben voor het onderzoek Groene schoolpleinen: succes- en faalfactoren bij een duurzaam ontwerp van groene schoolpleinen (2014) gesproken met leerlingen van twaalf scholen, en verder met leerkrachten, directeuren, ontwerpers en hoveniers, betrokken bij groene schoolpleinen bij in totaal 25 scholen verspreid over het land. Bijzonder is dat de studie uitmondt in een lijst aanbevelingen voor innovaties, zoals de ontwikkeling van kindvriendelijke kruiden-, bloemen- en grasmengsels, bomen waarin kan worden geklommen en gras dat net zo weinig slijt als kunstgras. Alle aangehaalde studies gaan uit van een positief verband tussen de inrichting van de fysieke leefomgeving en gezond gedrag, in het bijzonder lopen en fietsen, of concluderen dat een dergelijk verband er is. Het is dan ook mooi dat Cammelbeeck et al. Ontwerpprincipes voor een beweegvriendelijke omgeving (2014) hebben uitgebracht, waarmee ontwerpers en stedenbouwkundigen aan de slag kunnen. Het lijkt de moeite waard te bezien of en hoe de ontwerpprincipes aansluiten op de aangehaalde samenvattende tabel uit de studie van TNO en de twintig aanbevelingen uit de studie van Maas et al. (2014). II Publicaties Accommodaties Gemeenten zoeken naar mogelijkheden om hun accommodatiebeleid effectiever en efficiënter in te richten. Bijvoorbeeld door kritisch te kijken naar de afstemming tussen vraag en aanbod, nu en in de toekomst (Romijn et al., 2014; Wezenberg- Hoenderkamp, 2014; Wezenberg-Hoenderkamp, 2014a; Wezenberg-Hoenderkamp & Hoekman, 2015). Optimalisering van het accommodatiebeleid is ook mogelijk via 101
5 het tarievenbeleid. Differentiatie in tarieven biedt mogelijkheden om de verschillen tussen piek- en dalbezetting af te vlakken, en natuurlijk kan met hogere tarieven worden geprobeerd te bezuinigen op de gemeentelijke bijdrage aan sportaccommodaties. Olsthoorn (2014) heeft een benchmark uitgevoerd voor tarieven en bezetting van sportaccommodaties bij de vijf grootste gemeenten plus de zes randgemeenten van Utrecht, in opdracht van de gemeente Utrecht. Romijn & Hoekman (2014) hebben een tarievenvergelijking gedaan in de vijf grootste Brabantse gemeenten. Met de cijfers van deze in totaal zestien grote en middelgrote gemeenten ontstaat een beeld van wat gangbare tarieven zijn voor diverse typen accommodaties. De auteurs benadrukken wel dat de cijfers met de nodige mitsen en maren zijn omgeven, omdat per gemeente de eenheden en wijze van registratie verschillen. Overigens laat onderzoek van de Rekenkamer Amsterdam (2014) zien dat dit ook binnen Amsterdam het geval is: de eerste aanbeveling van de Rekenkamer is om de informatie over beheer en exploitatie van sportvoorzieningen op orde te brengen. Een derde mogelijkheid tot optimalisatie is het onderbrengen van sport in multifunctionele accommodaties. Tien Organisatieadvies en Olco Maatschappelijk Vastgoed (2015) hebben in kaart gebracht wat de succesfactoren zijn voor het effectief betrekken van sportaanbieders bij het realiseren, beheren en exploiteren van multifunctioneel maatschappelijk vastgoed. Als succesfactoren worden genoemd: sturing op doelen, goed verwachtingenmanagement, bereidheid tot samenwerking en financiële en bestuurlijke draagkracht bij de gebruikers die past bij hun rol in het proces en eindresultaat. Blik vooruit In het komende jaar zal het brancherapport Sportaccommodaties uitkomen, met daarin een nulmeting van de stand van zaken met betrekking tot de sportaccommodaties in Nederland (aantallen, spreiding, afstanden, etc.). Het NWO-onderzoeksprogramma Sportvoorzieningen en sportdeelname leidt tot wetenschappelijke publicaties en daarvan afgeleide vakpublicaties. Verder wordt dit jaar een handboek verwacht voor de inrichting van de openbare ruimte, waarbij de gebruikskwaliteiten (zoals kind- en beweegvriendelijkheid) van de openbare ruimte centraal staan. Publicaties Bottenheft, C. & Staalduinen, W. van (2014). Achtergrondstudie: voorbeelden van ruimte in relatie tot gezond gedrag, redzaamheid en sociale verbanden. Soesterberg: TNO, Earth, Life & Social Sciences. 102
6 Cammelbeeck, C., Engbers, L., Kunen, M. & L abée, D. (2014). Ontwerpprincipes voor een beweegvriendelijke omgeving. Ede: Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB)/TNO. Herpen, N.A. van, Hordijk, D. & Vries, S.I. de (2015). Outdoor fitness in Den Haag. Een onderzoek naar het gebruik en de succesfactoren van zeven Haagse fitplaatsen. Den Haag: De Haagse Hogeschool, Lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving. Herpen, N.A. van & Vries, S.I. de (2015). Stappenplan voor outdoor fitness. Een succesvolle outdoor fitness locatie in 10 stappen. Den Haag: De Haagse Hogeschool. Kamphuis, C.B.M., Etman, A., Oude Groeniger, J. & Lenthe, F.J. van (2014). Relaties van de fysieke omgeving met leefstijl, redzaamheid en sociale verbindingen. Een samenvatting van de wetenschappelijke literatuur. Rotterdam: Erasmus MC, afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg. Maas, J., Hertog, F. den, Poppel, M. van & Schuit, J. (2014). Park of perk? Een onderzoek naar het beweegvriendelijk inrichten van buurten. Amsterdam: EMGO+. Maas, J., Muller, R. & Hovinga, D. (2014). Groene schoolpleinen. Succes- en faalfactoren bij een duurzaam ontwerp van groene schoolpleinen. Amsterdam: VU Medisch Centrum. NMC Bright (2015). Feiten & cijfers over het gebruik van kunstgras in jeugdopleidingen topamateurs. Utrecht: NMC Bright. Olsthoorn, S.J.M. (2014). Benchmark tarieven en bezetting sportaccommodaties. Rapport gemeente Utrecht. Amersfoort: BMC. Rekenkamer Amsterdam (2014). Beheer van sporthallen en sportparken (fase 2). Bestuurlijk rapport. Amsterdam: Rekenkamer Amsterdam. Rekenkamer Stadsdelen Amsterdam (2014). Beheer van sporthallen en sportparken (fase 2). Onderzoeksrapport. Amsterdam: Rekenkamer Amsterdam. Romijn, D. & Hoekman, R. (2014). Wat kost sport in de B5? Een intergemeentelijke vergelijking van tarieven sportaccommodaties en sportbegrotingen in de vijf grootste Brabantse gemeenten (B5). Utrecht: Mulier Instituut. Romijn, D., Wezenberg-Hoenderkamp, K. & Hoekman, R. (2014). Voetbal in Oss. Onderzoek naar toekomstmogelijkheden voetbalverenigingen binnen gemeente Oss. Utrecht: Mulier Instituut. Tien organisatieadvies & Olco advies & management (2015). Eindrapport Onderzoek Sport en Multifunctionele Accommodaties. De effectieve betrokkenheid van sportaanbieders bij realiseren, beheren en exploiteren. Oosterbeek: Tien organisatieadvies/olco advies & management. II Publicaties 103
7 Wezenberg-Hoenderkamp, K. (2014). Capaciteit binnensport Utrecht. Utrecht: Mulier Instituut. Wezenberg-Hoenderkamp, K. (2014). Ruimte voor sport in Leeuwarden. Een vraag-aanbod analyse van buitensport- en binnensportaccommodaties, Utrecht: Mulier Instituut. Wezenberg-Hoenderkamp, K. & Hoekman, R. (2015). Ruimte voor sport in Alkmaar. Onderzoek naar de behoefte aan sportvoorzieningen in de periode 2015 tot en met Utrecht: Mulier Instituut. Masterscripties Bol, P. van der (2014). Sportaccommodatiegebruik in beweging. Onderzoek naar de sociale stratificatie van sportaccommodatiegebruik. Nijmegen: Radboud Universiteit, Sociologie. Bretveld, B. (2014). Towards Olympic Games 3.0. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen, Environmental and Infrastructure Planning. Heimgartner, M. (2015). De hardloopstad. You run the city. Aan welke kenmerken moet het concept van een hardloopstad voldoen?. Groningen: Wagner Group, Sport Management Institute, EMBA Sport Management. Holman, J.N. (2014). Hoe worden actieve openbaar toegankelijke schoolpleinen gerealiseerd? Succesfactoren bij openbaar toegankelijke schoolpleinen na schooltijd in Amsterdam. Utrecht: Universiteit Utrecht, Sportbeleid en Sportmanagement. Houtstra, F. (2014). Faal- & Succesfactoren van nieuwe voetbalstadions in Nederland. Kansen voor plannen van een nieuw stadion van SC Cambuur. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen, Economische Geografie. Janssen, K.H.T. (2014). Multifunctionele sportaccommodaties: meer dan slechts het delen van een gebouw?. Utrecht: Universiteit Utrecht, Sportbeleid en Sportmanagement. Miltenburg, E. van (2014). Samenwerking in de exploitatie van gemeentelijke sportaccommodaties. Van archipel naar synergie. Onderzoek naar een modelontwerp voor marktgerichte exploitatie van sportaccommodaties in intergemeentelijk samenwerkingsverband. Groningen: Wagner Group, Sport Management Institute, EMBA Sport Management. Waterman, M.A. (2014). Bovenlokale sportaccommodaties: van motivatie naar reisbereidheid. Typen zwembadgebruikers en hun reisbereidheid naar een 50-meterzwembad. Utrecht: Universiteit Utrecht, Stadsgeografie. Zaal, A. (2014). Spatial Planning implications of Cities Sports Policies. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam, Urban and Regional Planning. 104
Ruimte en sport: geen vanzelfsprekende combinatie. Hugo van der Poel Mulier Instituut
Ruimte en sport: geen vanzelfsprekende combinatie Hugo van der Poel Mulier Instituut Sportexpert.nl augustus 2015 Er zijn de laatste tijd diverse studies verschenen waarin wordt verkend hoe het zit met
Nadere informatieExploitatievormen sportaccommodaties
Exploitatievormen sportaccommodaties Verkennende studie in opdracht van het Ministerie van VWS Remco Hoekman, Corry Floor en Wikke Stam 13 juni, 2018 Mulier Instituut Doel bijeenkomst Toelichten achtergrond
Nadere informatieWaar sporten we in 2030? 10 maart 2016 Dag van de Sportaccommodaties
Waar sporten we in 2030? 10 maart 2016 Dag van de Sportaccommodaties 1 Kennis- en Innovatieplatform voor buitensportvoorzieningen BSNC ontwikkelt vakinhoudelijke kennis over aanleg, onderhoud, beheer en
Nadere informatieAnders georganiseerd sporten: verder kijken dan de sportvereniging
Anders georganiseerd sporten: verder kijken dan de sportvereniging VSG Kennisdag 16 februari 2017, Rotterdam Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman Mulier Instituut, Utrecht Februari, 2017 Ontwikkeling
Nadere informatieEffectief en doelmatig accommodatiebeleid
Effectief en doelmatig accommodatiebeleid Overijsselse sportontmoeting 9 oktober 2014, Almelo Remco Hoekman Hugo van der Poel Mulier Instituut, Utrecht Oktober, 2014 Sport belangrijke bijzaak in collegeprogramma
Nadere informatieSport en lokaal beleid: meten is weten
Sport en lokaal beleid: meten is weten Inspiratiesessie VSG en Huis voor de Sport Limburg 15 december, Beek (L) Remco Hoekman, senior onderzoeker Mulier Instituut Jorg Eijssen, adviseur Huis voor de Sport
Nadere informatieSportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen
Sportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen VSG Kennisdag Sportaccommodaties en Zwembaden 3 november 2016, Zwolle Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman Mulier
Nadere informatieBeweegvriendelijke gemeenten
Body @ work, 24 mei 2011 Beweegvriendelijke gemeenten Dayenne L abée, projectleider BVO Jan Willem Meerwaldt, senior adviseur Invloed van ruimte op bewegen foto Context Ruimte heeft invloed op bewegen
Nadere informatieSportbeleid in een veranderende tijd: faciliteren, activeren en inspireren
Sportbeleid in een veranderende tijd: faciliteren, activeren en inspireren VSG bijeenkomst Noord-Brabant 9 februari, Roosendaal Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman Mulier Instituut, Utrecht
Nadere informatieSportvoorzieningen en sportdeelname in stad en land
Sportvoorzieningen en sportdeelname in stad en land DSO 2013 Eindhoven 7 november 2013 Remco Hoekman Senior onderzoeker Mulier Instituut, Utrecht November, 2013 Inhoud Introductie: faciliterende rol van
Nadere informatieDe Gezonde Wijk / Park of Perk?
De Gezonde Wijk / Park of Perk? dr. Frank den Hertog centrum Volksgezondheid Toekomst Verkenningen (cvtv) Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU
Nadere informatieMaak ruimte voor bewegen!
Dag van de Openbare Ruimte Maak ruimte voor bewegen! Woensdag 12 oktober 2011 Maartje Kunen, adviseur beweegruimte Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) Dag van de Openbare Ruimte Als beleidsmaker,
Nadere informatiePlan van aanpak. Onderzoek naar het sportaccommodatie- en tarievenbeleid van de gemeente Maastricht. Oktober 2015
Plan van aanpak Onderzoek naar het sportaccommodatie- en tarievenbeleid van de gemeente Maastricht Oktober 2015 Rekenkamer Maastricht Samenstelling: Mevrouw dr. Klaartje Peters (voorzitter) De heer drs.
Nadere informatiePartners Dr. Dieuwke Hovinga (Hogeschool Leiden, Lector Natuur en Ontwikkeling Kind)
Projecttitel: Groene schoolpleinen fase 2 Inventariseren van concrete aanbevelingen voor de manier waarop groene schoolpleinen duurzaam en gezond ingericht kunnen worden. Aanvrager Dr. Jolanda Maas (CAH
Nadere informatieOverzicht opleidingen
Overzicht opleidingen Stand van zaken oktober 2013 Opleiding Onderwijsinstelling Deeltijd Voltijd Duur Kosten Overig Leegstand Post-MA NRP Academie (transformatie) NRP, ism TU Delft, Nyenrode en Hogeschool
Nadere informatieHoe gaan gemeenten en sportverenigingen de crisis te lijf?
Hoe gaan gemeenten en sportverenigingen de crisis te lijf? Facts& figures voor een gefundeerde toekomstvisie Provinciale Sportontmoeting Utrecht 9 oktober 2013, Huis voor de Sport Nieuwegein Remco Hoekman,
Nadere informatieRaadsbrief. Geachte leden van de raad,
Raadsbrief Verzenddatum: 18 april 2018 Behandeld door: Zaak: Ramon Hoogeveen 2018-006861 Mailadres: ramon.hoogeveen@midden-groningen.nl Onderwerp: Stand van zaken sport Midden-Groningen. Geachte leden
Nadere informatieBeheer sporthallen en sportparken
Beheer sporthallen en sportparken Onderzoeksopzet 2 e fase 27 juni 2013 1 2 Inhoudsopgave 1 Aanleiding onderzoek 5 2 Resultaten 1e fase onderzoek sport 7 3 Probleemstelling 9 4 Onderzoeksaanpak 13 5 Planning
Nadere informatieSteven Dijk. Oorlogswinter 2013 Landelijke tournee Peer Gynt (Zuidelijk Toneel)
Steven Dijk 1952 geboren 1978-2002 raadslid PvdA Diemen 1986-1994 wethouder PvdA 1988 afgestudeerd econoom Vrije Universiteit 2002-2004 wethouder Leefbaar Diemen 2005-heden voorzitter Rekenkamercommissie
Nadere informatieWat kost sport in de B5?
Wat kost sport in de B5? Een intergemeentelijke vergelijking van tarieven sportaccommodaties en sportbegrotingen in de vijf grootste Brabantse gemeenten (B5) David Romijn Remco Hoekman Mulier Instituut,
Nadere informatieMogelijkheden voor intersectoraal beleid gericht op het stimuleren van lichaamsbeweging bij kinderen
Mogelijkheden voor intersectoraal beleid gericht op het stimuleren van lichaamsbeweging bij kinderen Marie-Jeanne Aarts (Universiteit van Tilburg, RIVM) NCVGZ 9 april 2010 Bewegingsarmoede onder kinderen:
Nadere informatieMaatschappelijke waarde in vastgoedbeleid Expert Meeting Maatschappelijke Waarde Vastgoed. Gemeenteraad Utrecht, 27 november 2018
Maatschappelijke waarde in vastgoedbeleid Expert Meeting Maatschappelijke Waarde Vastgoed Gemeenteraad Utrecht, 27 november 2018 Dr. ing. Jan Veuger MRE FRICS Lector (Maatschappelijk) Vastgoed RvC Mitros
Nadere informatieDe maatschappelijke tarieven voor de sportverenigingen in 2015, zoals weergegeven in bijlage 1, vast te stellen.
RAADSVOORSTEL Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 4850899 Aan : Gemeenteraad Datum : 5 januari 2015 Portefeuillehouder : Wethouder J.C. Buijtelaar Agendapunt : B&W-vergadering : 13-01-2015 De Ronde
Nadere informatiegemeente Eindhoven Betreft Ontwikkeling sporttarieven seizoen 2011/2012 en volgende jaren.
gemeente Eindhoven Inboeknummer 11bst00645 Dossiernummer 11.15.755 12 april 2011 CommissieNotitie Betreft Ontwikkeling sporttarieven seizoen 2011/2012 en volgende jaren. Inleiding De gemeente Eindhoven
Nadere informatieopzet onderzoek sportaccommodatiebeleid Lansingerland
opzet onderzoek sportaccommodatiebeleid Lansingerland 1 inleiding aanleiding Voor veel sporten vormt de aanwezigheid van voldoende en goed uitgeruste sportaccommodaties een voorwaarde voor volwaardige
Nadere informatieWIJKPROFIEL WERKGEBIED ZUID, OOST, NOORDOOST, BINNENSTAD
WIJKPROFIEL WERKGEBIED ZUID, OOST, NOORDOOST, BINNENSTAD Inleiding Harten voor Sport formuleert regelmatig een beknopt beeld van de wijken/werkgebieden van Utrecht met betrekking tot het sporten en bewegen,
Nadere informatieC. Sportevenementen beter benutten om sport en bewegen te promoten. Pagina 6. C. Vernieuwe afspraken met buitensportverenigingen Pagina 9.
Uitvoeringsprogramma Sportnota Ploegenspel 2.0 - November 2012 Inhoudsopgave Leeswijzer Pagina 3. Thema 1. Sport en bewegen in de buurt Pagina 4. A. Opstellen sport- en beweegprofiel per wijk Pagina 4.
Nadere informatieSportaccommodatiebeleid. Exploitatie en Beheer
Sportaccommodatiebeleid Exploitatie en Beheer Inhoudsopgave 1. Inleiding...2 Leeswijzer...2 2. Huidige situatie exploitatie en beheer...3 2.1. De binnensportaccommodaties...3 2.2 De buitensportaccommodaties...4
Nadere informatieSportdeelname van kinderen en jongeren in armoede
Sportdeelname van kinderen en jongeren in armoede Work in progress Niels Reijgersberg Hugo van der Poel Mulier Instituut, Utrecht November 2013 Inhoud presentatie Aanleiding en achtergrond onderzoeksvragen
Nadere informatieRekenkameronderzoek als spiegel voor de sport:
Rekenkameronderzoek als spiegel voor de sport: op naar effectief sportbeleid in tijden van bezuinigingen en decentralisatie Mulierdebat Rekenkamers en sport 28 november 2013, Utrecht Remco Hoekman, senior
Nadere informatie'Leefbare wijken' in Australië wat is het effect van het ontwerp van de wijk op het beweeggedrag van de bewoners?
'Leefbare wijken' in Australië wat is het effect van het ontwerp van de wijk op het beweeggedrag van de bewoners? Mariëlle A. Beenackers, Erasmus MC Sarah Foster, University of Western Australia Frank
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van Nispen (SP) over de deprivatisering van sportaccommodaties (2016Z14822).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieMeer senioren bewegen en sporten in Rotterdam
Meer senioren bewegen en sporten in Rotterdam Onderzoek naar effectieve methoden om het bereik en de motivatie van inactieve senioren te vergroten Marjan de Gruijter Niels Hermens Trudi Nederland Jessica
Nadere informatie1. de missie, visie en de doelstellingen te onderschrijven als basis voor het nieuwe sportbeleid van de gemeente Winsum;
Vergadering: 6 6 2013 Agendanummer: 5 Status: Informerend Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar R.Orleans, 0595 447765 E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. R.Orleans) Aan de gemeenteraad, Onderwerp:
Nadere informatieTitel van de presentatie
Urban Strategy: een interactieve planningstool om bewegingsvriendelijke wijken te realiseren Dr. Luuk Engbers Beweegvriendelijke stadswijken Zowel stoep als speeltuin belangrijk voor bewegen Speelruimte
Nadere informatieSportbeleid en -regelgeving
Jaarboek Sport & Strategie Publicaties editie 2015/2016 Sportbeleid en -regelgeving Hoofdstuk 3 Hugo van der Poel (Mulier Instituut) en Liesbeth Preller (Kenniscentrum Sport) Eindelijk een boek over sportbeleid
Nadere informatieCDA SPORTVISIE NIEMAND BUITENSPEL _
INLEIDING: SPORTVISIE NIEMAND BUITENSPEL _ De sportvisie draagt de titel Niemand buitenspel. Onze doelstelling in deze visie is, dat iedereen in de gelegenheid gesteld moet worden om te kunnen sporten.
Nadere informatiePrivatisering sportaccommodaties gemeente Bronckhorst
Privatisering sportaccommodaties gemeente Bronckhorst Thijs Kiers, beleidsmedewerker afdeling Ontwikkeling, ontspannen Martin Niessink, coordinator cluster Groen, afdeling Beheer 13 accommodaties; 11 gemeentelijk
Nadere informatieIntegraal (sport) beleid. Lerende Netwerken 18 april Zaanstad
Integraal (sport) beleid Lerende Netwerken 18 april Zaanstad Gemeente Katwijk Aanleiding sportnota Visie op sport en bewegen Integrale en interactief benadering Proces Sportnota Realisering combinatiefuncties
Nadere informatieEen gezonde omgeving in Utrecht
Een gezonde omgeving in Gemeente en inwoners kunnen samen aan een gezonde leefomgeving bijdragen. Een gezonde leefomgeving is belangrijk om een gezonde leefstijl te bevorderen en risico s voor de gezondheid
Nadere informatieOmgevingswet. Kansen voor Sport en bewegen. Rotterdam Beleid Sport. Rosemarie Maas
Rotterdam Beleid Sport Rosemarie Maas 30 11 2017 Omgevingswet Kansen voor Sport en bewegen Aanpak Sport Rotterdam Stap 1: Oriëntatie op de omgevingswet (okt dec 2016) Stap 2: Organisatie & Aanhaken (voorjaar
Nadere informatieNotitie tarieven (multifunctionele) binnen- en buitensportaccommodaties
Notitie tarieven (multifunctionele) binnen- en buitensportaccommodaties 1. Aanleiding De aanleiding voor deze notitie tarieven binnen- en buitensportaccommodaties is drieledig: Tarieven buitensport Uit
Nadere informatie1. De Vereniging - in - Context- Scan... 2. 2. Wijk-enquête... 3. 3. De Issue-scan en Stakeholder-Krachtenanalyse... 4. 4. Talentontwikkeling...
Meetinstrumenten De meetinstrumenten zijn ondersteunend aan de projecten van De Sportbank en ontwikkeld met de Erasmus Universiteit. Deze instrumenten helpen om op een gefundeerde manier te kijken naar
Nadere informatieAlcohol en hersenontwikkeling bij jongeren. Nr. 2018/23, Den Haag, 17 december Samenvatting
Alcohol en hersenontwikkeling bij jongeren Nr. 2018/23, Den Haag, 17 december 2018 Samenvatting Alcohol en hersenontwikkeling bij jongeren pagina 2 van 5 Alcoholconsumptie brengt risico s met zich mee.
Nadere informatieHerbestemming in het onderwijs
Herbestemming in het onderwijs Overzicht opleidingen e s- f een sch 'Logo omgeving derden' op witte achtergrond 'Logo omgeving derden' op gekleurde of fotografisch achtergrond r oed alleen Uitzondering;
Nadere informatieHoe we (jong)volwassenen weer aan het sporten krijgen. VSG Kennisdag 25 januari 2018 Almere
Hoe we (jong)volwassenen weer aan het sporten krijgen VSG Kennisdag 25 januari 2018 Almere Patrick Rijnbeek Werkzaam als: fysiotherapeut Kwaliteitsmedewerker koepel fysiotherapie Regiomanager eerstelijnszorg
Nadere informatieRuimte voor bewegen in Nederland
Ruimte voor bewegen in Nederland Jeroen Hoyng Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen 19-maart 2014 Jabbeke NISB brengt kennis in beweging Verzamelen verrijken valideren verspreiden Bekijk het filmpje
Nadere informatieVitale ouderen? Sporten en het gebruik van sportvoorzieningen in de gemeente Slochteren
Vitale ouderen? Sporten en het gebruik van sportvoorzieningen in de gemeente Slochteren Sabine Meier, Mariëlle Bovenhoff en Coen van Atten Sportvoorzieningen, zoals sporthallen of gymzalen, hebben een
Nadere informatieInvesteren in en meedoen aan sport in Arnhem
Investeren in en meedoen aan sport in Arnhem Sportnotitie ter inspiratie voor het opstellen van het verkiezingsprogramma in Arnhem Gemeenteraadsverkiezingen 21 maart 2018 Sportcampagneteam Arnhem, Sportbedrijf
Nadere informatieJeugd in Schildersbuurt. De wijk Schildersbuurt ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft inwoners (1 januari 2015).
Jeugd in Schildersbuurt De wijk Schildersbuurt ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft 31.639 inwoners (1 januari 2015). 1 Demografie Demografie Deze paragraaf geeft een beeld van de samenstelling van de
Nadere informatieLiefde door de sport Het ontstaan van liefdesrelaties in de sport
Liefde door de sport Het ontstaan van liefdesrelaties in de sport David Romijn Mulier Instituut Mulier Instituut, Utrecht May 2013 Inhoud Introduction - Liefde door de sport? Een verkennende studie Theoretische
Nadere informatieSchool, Bewegen en Sport; eindresultaten uit een landelijk onderzoek
E n v e r d e r School, Bewegen en Sport; eindresultaten uit een landelijk onderzoek Door: Mirjam Stuij en Ester Wisse Van 2008-2010 heeft het W.J.H. Mulier Instituut met subsidie van ZonMw het onderzoek
Nadere informatieFinanciële aspecten van sport
Jaarboek Sport & Strategie Publicaties editie 2015/2016 Financiële aspecten van sport Hoofdstuk 13 Jan-Willem van der Roest (Mulier Instituut) en Geeske van Asperen (Kenniscentrum Sport) Na jaren van recessie
Nadere informatieRelatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden
Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden Monica van Berkum, directeur Pharos Daphne Ketelaars, programmaleider Gezond in... Edith Smulders, strategisch adviseur Gezond in... NETWERK
Nadere informatieEvidence-based beleid maken?! Marja van Bon-Martens & Joyce de Goede Symposium Bouwen aan de Brug, 1 november 2007
1 Evidence-based beleid maken?! Marja van Bon-Martens & Joyce de Goede Symposium Bouwen aan de Brug, 1 november 2007 1 2 Evidence-based gezondheidsbeleid Bewust, expliciet en oordeelkundig gebruiken van
Nadere informatieDe GO! methode. Gezonde leefomgeving in Utrechtse wijken. Theo van Alphen Kimberly Linde Ilse Storm
De GO! methode Gezonde leefomgeving in Utrechtse wijken Theo van Alphen Kimberly Linde Ilse Storm 2018 Gezonde leefomgeving en gezondheid is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, die uitnodigt
Nadere informatieRapportage Enquête StudieKeuze 2015
Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 www.qompas.nl Februari 2016 Surrounded by Talent Inleiding In deze rapportage laten we de resultaten zien van een enquête onder eerstejaars studenten welke met de Qompas
Nadere informatieKennisdeling in lerende netwerken
Kennisdeling in lerende netwerken Managementsamenvatting Dit rapport presenteert een onderzoek naar kennisdeling. Kennis neemt in de samenleving een steeds belangrijker plaats in. Individuen en/of groepen
Nadere informatieInleiding Op de website van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport staat over sport het volgende:
Inleiding Op de website van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport staat over sport het volgende: Sport is goed voor de gezondheid en de sociale contacten. De successen van topsporters bevorderen
Nadere informatieHERIJKING SPORTBELEIDSNOTA ALBLASSERDAM 8 NOVEMBER 2012
HERIJKING SPORTBELEIDSNOTA ALBLASSERDAM 8 NOVEMBER 2012 Sportbeleidsnota Alblasserdam Van april 2009. Interactief tot stand gekomen. Sport Belangen Alblasserdam: prominente rol bij vorming; uitvoering;
Nadere informatieConcept Raadsvoorstel
Concept Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente Sliedrecht Agendapunt: Sliedrecht, 6 oktober 2009 Onderwerp: Eindrapportage onderzoek capaciteit binnensportaccommodaties 2009. Voorgesteld besluit: 1.
Nadere informatieBjörn Schadenberg Remco Hoekman
Update: Ruimte voor Sport in Utrecht Actualisatie van Capaciteit binnensport Utrecht (Wezenberg-Hoenderkamp, 2014) en Ruimte voor Sport in Utrecht (Wezenberg-Hoenderkamp & Schadenberg, 2016) Björn Schadenberg
Nadere informatieBenchmark tarieven en bezetting sportaccommodaties Rapport Gemeente Utrecht
Benchmark tarieven en bezetting sportaccommodaties Rapport Gemeente Utrecht BMC Januari 2014 S.J.M. Olsthoorn BSc Projectnummer: 418887 Correspondentienummer: AD-0312-66302 INHOUD HOOFDSTUK 1 WAAROM DEZE
Nadere informatieMenno van Erkelens BELEIDSADVISEUR GEZONDHEID & SPORT
Menno van Erkelens BELEIDSADVISEUR GEZONDHEID & SPORT Achtergrond De gemeente is in een andere periode terecht gekomen sinds het meest recente sportbeleid, dat dateert uit 2009. Meer en meer wordt duidelijk
Nadere informatieRegeling vermelding duale opleidingen hoger onderwijs 1998-1999
OCenW-Regelingen Bestemd voor: c colleges van bestuur respectievelijk centrale directies van universiteiten en hogescholen. Beleidsregel Datum: 28 mei 1998 Kenmerk: HBO/SB-98/22812 Datum inwerkingtreding:
Nadere informatieSport biedt veel mensen ontspanning en draagt ook bij aan de gezondheid van mensen en aan de sociale contacten.
Hoofdstuk 11 Sport 11.1 Inleiding Sport biedt veel mensen ontspanning en draagt ook bij aan de gezondheid van mensen en aan de sociale contacten. In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens aan de orde: 11.2
Nadere informatieSport en accommodaties
Sport en accommodaties 1 Intensivering en optimalisatie gebruik sportaccommodaties Lars Hendriks (Gemeente Amsterdam) Het algemene beeld dat sportaccommodaties veel leeg staan is een doorn in het oog van
Nadere informatieWat is de aard en omvang van uw aanstelling en hoe is uw onderzoeksgroep
Paul Verweel Hoogleraar bestuur en organisatiewetenschap, met accent op betekenisgeving en cultuurverschillen. Bezet tevens de Richard Krajicek endowed chair Universiteit Utrecht Dat antropologen graag
Nadere informatieHealthy Urban Living Slim, Gezond en Groen
SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,
Nadere informatieKansen van Regiomarketing voor Zuidoost Drenthe
Kansen van Regiomarketing voor Zuidoost Drenthe Derde Kamer Bijeenkomst De regio weer op de kaart Hotel Van der Valk, Nieuw Amsterdam, 21 september 2006 Prof.dr. P.H. Pellenbarg Faculteit der Ruimtelijke
Nadere informatieProfielschetsen van het Sportpark van de Toekomst
Profielschetsen van het Sportpark van de Toekomst VSG Kennisdag Landstede Sportcentrum Zwolle 3 november 2016 De kracht van heel veel hokjes Wie zijn wij sport binnen sport sportbeleid accommodatiebeleid
Nadere informatieSessie. 8 richtlijnen voor een open sportcentrum
Sessie 8 richtlijnen voor een open sportcentrum Wat zal je vandaag horen. 1. Waarom willen we een switch in wat bestaat? 2. 8 richtlijnen voor een open sportcentrum 3. Van sportcentrum naar andere ruimten
Nadere informatieOnderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld
NEDERLANDERS OVER DE VIERDAAGSE Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen Nienke Lammertink en Koen Breedveld Mei 2016 1 Nederlanders over de
Nadere informatieGezonde verstedelijking. Een gezonde stad is een stad met gezonde mensen SPATIAL STRATEGIES
Gezonde verstedelijking Een gezonde stad is een stad met gezonde mensen 1 De Gezonde Stad is een kans voor het leefklimaat in elke stad. Er liggen veel meekoppelkansen op het gebied van klimaat, sociaal
Nadere informatieVoetbal in Oss Onderzoek naar toekomstmogelijkheden voetbalverenigingen binnen gemeente Oss
Voetbal in Oss Onderzoek naar toekomstmogelijkheden voetbalverenigingen binnen gemeente Oss Jos van Orsouw (Regiegroep Osse voetbalclubs) en David Romijn (Mulier Instituut) Mulier Instituut, Utrecht November
Nadere informatieNieuwe ruimte in een sportieve stad
P. 512 Nieuwe ruimte in een sportieve stad Mark van den Heuvel Figuur 1: Luchtbeeld Sportpark Marco van Basten in de Utrechtse wijk West (Bron: Google Earth) P. 513 Vormen sportvoorzieningen een restcategorie
Nadere informatieNational Resources. Source Short description Link
National Resources Country: the Netherlands Name of tool or initiative Source Short description Link School Handleiding Gezonde School Loketgezondleven.nl, Bilthoven: Het doel van de handleiding Gezonde
Nadere informatieWBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen. Nr. 2018, Den Haag 12 juni Samenvatting
WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen Nr. 2018, Den Haag 12 juni 2018 WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen pagina
Nadere informatieJeugd in Schildersbuurt-West. De buurt Schildersbuurt-West ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft inwoners (1 januari 2015).
Jeugd in Schildersbuurt-West De buurt Schildersbuurt-West ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft 14.291 inwoners (1 januari 2015). 1 Demografie Demografie Deze paragraaf geeft een beeld van de samenstelling
Nadere informatieStand van zaken huisvesting kinderopvang in Nederland 2011
Stand van zaken huisvesting kinderopvang in Nederland 2011 Utrecht, juli 2011 Buitenhek Management & Consult Winthontlaan 200 Postbus 85183 3508 AD Utrecht T +030 287 59 59 F +030 287 59 60 info@buitenhek.nl
Nadere informatieOverzicht aangesloten instellingen
Overzicht aangesloten instellingen - A - Academisch Medisch Centrum (AMC) Academisch Ziekenhuis Maastricht Amarantis Onderwijsgroep Amphia Ziekenhuis Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten ArtEZ Astronomische
Nadere informatieRuimte en sportaccommodaties
Ruimte en sportaccommodaties Hoofdstuk 12 Hugo van der Poel (Mulier Instituut) en Dayenne L Abee (Kenniscentrum Sport) Zorg voor sport en bewegen in de openbare ruimte en duurzaamheid van accommodaties
Nadere informatieVerkiezingsprogramma D66 Ede Gezond leven
Gezond leven 1 > Kijk kritisch naar subsidies > Sport vaste prik op school > Richt de wijk sportief in! > Bewegen is besparen D66 heeft een warm hart voor sport in de ruimste zin van het woord. Sport en
Nadere informatieMonitoring en evaluatie inzet buurtsportcoach
Monitoring en evaluatie inzet buurtsportcoach Linda Ooms (Mulier Instituut) Wikke van Stam (Mulier Instituut) Liesbeth Preller (Kenniscentrum Sport) Anneke Hiemstra (Kenniscentrum Sport) Maart/april 2019
Nadere informatieAugustus 2012: Sector Inwonerszaken. Startnotitie Sportbeleid
Augustus 2012: Sector Inwonerszaken Startnotitie Sportbeleid Inleiding Voor u ligt de startnotitie sportbeleid van gemeente Westvoorne welke vanaf 2013 voor zeven jaar moet gaan gelden. In Westvoorne zijn
Nadere informatieAccommoderen ongeorganiseerde sport / urban sports in 2025
Accommoderen ongeorganiseerde sport / urban sports in 2025 Introductie Drijver en Nijha Verwachtingen: halen/brengen? Trends sporten en bewegen Lidmaatschap van de traditionele vereniging daalt: in 2014
Nadere informatieVooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling
Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Aantal week 19 Verschil 214 tov. 213 7-5-212 6-5-213 5-5-214 aantal % Radboud Universiteit Nijmegen
Nadere informatieHogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het @reintjanrenes
www.publab.hu.nl Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het publieke domein drs. Danielle van Wallinga drs. Karen Bosch dr. Reint Jan Renes danielle.vanwallinga@hu.nl karen.bosch@hu.nl
Nadere informatieVooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling
Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Aantal week 16 Verschil 214 tov. 213 16-4-212 aantal % Radboud Universiteit Nijmegen 283 3319
Nadere informatieVerstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen
Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker
Nadere informatieSplash Health Campus
Hogeschool van Amsterdam Splash Health Campus Inhoud Samenwerken met een commerciële fitness organisatie vanuit het onderwijs bezien - HvA, Cees Vervoorn Organisatorische invulling van de samenwerking
Nadere informatieVerstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen
Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker
Nadere informatieMogelijkheden voor intersectoraal beleid gericht op het stimuleren van lichaamsbeweging bij kinderen
Mogelijkheden voor intersectoraal beleid gericht op het stimuleren van lichaamsbeweging bij kinderen Drs. Marie-Jeanne Aarts (Universiteit van Tilburg, RIVM) Bijeenkomst Netwerk IGB 11 maart 2010 Bewegingsarmoede
Nadere informatieRepubliq Dag van de Stad. 29 oktober 2018
Republiq Dag van de Stad 29 oktober 2018 Agenda Over Republiq Smart Cities: voorbeelden Smart City Rotterdam Over Republiq Stevige ambitie Publiek vastgoed Vastgoed, strategie en financiën Data scientist
Nadere informatieMonitoring en evaluatie van sport(stimulering)beleid, met aandacht voor inzet Buurtsportcoach
Monitoring en evaluatie van sport(stimulering)beleid, met aandacht voor inzet Buurtsportcoach Monitoring en evaluatie van sport(stimulerings)beleid, met aandacht voor inzet Buurtsportcoach Liesbeth Preller
Nadere informatieThema: Toekomstige sportinfrastructuur gemeente Apeldoorn
Thema: Toekomstige sportinfrastructuur gemeente Apeldoorn - Kerntakendiscussie 2010 - Voorjaarsnota 2011 en Zomernota 2012 Vanaf 2013 te maken met terugtredende overheid: - Alleen bezig houdt met beleid
Nadere informatieBespreeknotitie Uitgangspunten buurthuis van de toekomst en voorzieningen in algemeen
Bespreeknotitie Uitgangspunten buurthuis van de toekomst en voorzieningen in algemeen 24 september 2012 1 1. Aanleiding 1.1 Besluitvorming wijkcentra september 2011 en uitwerking In september 2011 heeft
Nadere informatieVooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling
Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Aantal week 12 Verschil 213 tov. 212 21 3 211 aantal % Radboud Universiteit Nijmegen 225 221
Nadere informatieOnderzoeksvoorstel Techniek het jaar rond! Onderzoek naar techniekbevorderende activiteiten in het basisonderwijs van Rivierenland
Onderzoeksvoorstel Techniek het jaar rond! Onderzoek naar techniekbevorderende activiteiten in het basisonderwijs van Rivierenland Kenniscentrum Bèta Techniek Floor Binkhorst Februari 2013 Inhoudsopgave
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 70643 17 december 2018 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 20 november 2018, nr. HO&S/1439087,
Nadere informatie