Kunst educatie. Slow Looking. binnen de. Kunstkijken met studenten ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Zwolle

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kunst educatie. Slow Looking. binnen de. Kunstkijken met studenten ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Zwolle"

Transcriptie

1 Slow Looking binnen de Kunst educatie Kunstkijken met studenten ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Zwolle

2 Kunstkijken met studenten ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Zwolle Auguste Rodin, De Bronstijd (1875/76) Alte National Galerie Berlin

3 De traditie: Kijken op een kunstbeschouwelijke manier; formalistisch standpunt.

4 Slow Looking Visible Thinking, Visual Thinking Strategies en Art-Based Learning vallen onder deze manier van kunstkijken. Zie ook Close Looking (VTS) Slow Looking gaat over het reflectief beschouwen van kunstwerken middels diverse kijkmethodes, door deze te bekijken, erover na te denken, te praten, te discussiëren, te filosoferen Een tool dat het kritisch denken stimuleert, een belangrijke vaardigheid voor de 21ste eeuw. Daarnaast bevordert Slow Looking het samenwerken, communiceren en creatief denken.

5 Kenmerken van Slow Looking.9 seconden vs 15 minuten: Slow Looking.Democratisch manier van kunstkijken.actieve betrokkenheid allen.stimulatie kijkintelligentie allen.het kunstwerk wordt niet snel vergeten.esthetische beleving: aversief & conversief

6 Visible Thinking/Artful Thinking Harvard University Project Zero.Visible Thinking maakt het denken (over kunst) zichtbaar middels Routines. (kijk- en denkstrategieën).artful Thinking neemt het kunstenaarpalet als metafoor en bestaat uit zes thinking dispositions. Dit zijn samenhangende componenten van intellectueel gedrag..deze componenten vormen de bouwstenen voor de Thinking Routines. Video VT

7 Ar Artful Thinking Palette en de zes thinking dispositions

8 Kenmerken van Visible Thinking Kijk- en denkstrategieën ingedeeld in uiteenlopende vormen van cognitief gedrag..genereert veel ideeën.zoekt naar vergelijkingen en verbanden.stelt op bewijs gebaseerde interpretaties en uitleg samen.verschaft inzichten en waarderingen.stelt vragen.creëert metaforen.reflecteert op het leerproces Tezamen bieden deze kijk- en denkstrategieën een procesgeoriënteerd denkconcept dat kritischanalytisch denken, creatieve ontwikkeling en reflectie benadrukt.

9 Aandachtspunten voor het gebruik van Visible Thinking.Documentatie: visualiseer het kijken door het zichtbare denken te noteren.taalgebruik: passend rijk vocabulaire.groepsleren: sociale- en collectieve inspanning / vorm van coöperatief leren

10 De volgende Thinking Routines zijn, al dan niet gecombineerd, toepasbaar voor het exploreren en bevragen van kunstwerken in het museum, op school of bij kunst in de openbare ruimte. 01. Think Pair Share methode; Beredeneren & argumenteren 02. See/Think/Wonder; Ondervragen & Onderzoeken 03. Headlines; Vergelijken & Verbinden 04. What makes you say that?; Beredeneren & argumenteren 05. Looking: Ten times two; Observeren & Beschrijven 06. Beginning, Middle, or End; Observeren & Beschrijven 07. Claim, Support, Question; Beredeneren & argumenteren 08. Creative Questions; Ondervragen & Onderzoeken 09. Perceive, Know, Care about; Onderzoeken van standpunten 10. Colors, Shapes, Lines; Observeren & Beschrijven 11. Creative Comparisons; Vergelijken & Verbinden 12. I used to think, now I think; Vergelijken & Verbinden 13. Parts/Purposes/Complexities; Vinden van complexiteit 14. The Elaboration Game; Observeren & Beschrijven 15. Think Puzzle Explore; Ondervragen & Onderzoeken 16. Connect Extend Challenge; Vergelijken & Verbinden 17. Circle of Viewpoints; Onderzoeken van standpunten 18. The Complexity Scale; Vinden van complexiteit Overzicht Routines

11 Aandachtspunten voor het creëren van een cultuur van denken: -Het vooraf bepaalde verwachtingspatroon; benoem wat je gaat doen -De manier waarop er met tijd wordt omgegaan; kijken en denken kost tijd; Slow Looking -De vorming door de museumdocent; voorbeeld functie docent -De Routine bepaalt de structuur; stuur het kijkproces -Het op de juiste manier inzetten van taal; gebruik een passend rijk vocabulaire -De manier waarop het kunstmuseum wordt benut; gebruik de ruimte optimaal -De interacties en relaties die zich ontplooien; toon interesse in ideeën en gedachtes en stuur het gesprek

12 Paul Klee; Magie van Vissen, 1925

13 Caspar David Friedrich; Der Mönch am Meer,

14 Visual Thinking Strategies.Vindt zijn oorsprong in: -Onvrede over het leerrendement van rondleidingen, lezingen en workshops in het MoMA. -Innovatieve methodiek ontwikkeld voor het meten van esthetiek bij het kijken naar kunst..wordt gebruikt in musea, onderwijs en zorg. VTS bestaat uit drie open vragen: -Wat gebeurt er op deze afbeelding? -Waaraan zie je dat? -Wat kun je nog meer ontdekken? Video VTS

15 I ASK methode Een ander Slow initiatief en is ontwikkeld door het Joods Historisch Museum..I ASK is ontstaan uit de wens om op een effectieve manier om te gaan met vooroordelen middels dialoog. Open staan voor andere zienswijzen dan de eigen staat hierbij centraal..traditionele rondleiding; een monoloog met de rondleider als zendmast..i ASK: rondleider is tegelijk expert en onwetende, leraar en leerling, een goed verteller en een goed luisteraar. I ASK handboek

16 Meer informatie zie:.visible Thinking html_files/visiblethinking1.html.artful Thinking Thinking Strategies ASK

Beeld/Spraak. Workshop beeldgeletterdheid mediawijs

Beeld/Spraak. Workshop beeldgeletterdheid mediawijs Beeld/Spraak Workshop beeldgeletterdheid mediawijs Beelden analyseren Beelden interpreteren Beelden annoteren Beelden analyseren en interpreteren - 'artful thinking' (project zero - harvard university)

Nadere informatie

DIDACTISCHE WERKVORM: DIALOGISCH LEREN WAT, HOE & WAAROM?

DIDACTISCHE WERKVORM: DIALOGISCH LEREN WAT, HOE & WAAROM? DIDACTISCHE WERKVORM: DIALOGISCH LEREN WAT, HOE & WAAROM? DIALOGISCH LEREN = VERDIEPEND LEREN Gericht op diepgaand, inhoudelijk en reflectief leren samen met anderen. Samen nadenken. de dialoog met het

Nadere informatie

Voorbij de kunst. Anders kijken naar kunst met jongeren. Yotka Kroeze & Jobbe Holtes

Voorbij de kunst. Anders kijken naar kunst met jongeren. Yotka Kroeze & Jobbe Holtes Voorbij de kunst Anders kijken naar kunst met jongeren Yotka Kroeze & Jobbe Holtes Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 6 Hoofdstuk 7

Nadere informatie

ISED Denk- & leervaardighedensymposium, februari 2011 Rijksuniversiteit Groningen 2

ISED Denk- & leervaardighedensymposium, februari 2011 Rijksuniversiteit Groningen 2 Samenvattende posters van leerkrachten over Britse L2L' projecten 10 februari 2011 Titel Poster 1 Exploring cooperative learning strategies and social interaction. De lollipop methode (elke week een andere

Nadere informatie

KUNST INSPIREERT! Foto: Peter Cox. workshops voor bedrijven

KUNST INSPIREERT! Foto: Peter Cox. workshops voor bedrijven KUNST INSPIREERT! Foto: Peter Cox workshops voor bedrijven KUNST ALS INSPIRATIE VOOR UW ORGANISATIE Moderne en hedendaagse kunst kan een bron van inspiratie zijn om samenwerking in uw organisatie te stimuleren.

Nadere informatie

creativiteit bevorderen Dick van der Wateren

creativiteit bevorderen Dick van der Wateren creativiteit bevorderen Dick van der Wateren bio leraar aardrijkskunde geoloog Spitsbergen, Antarctica, Afrika, Europa leraar natuurkunde, nl&t, maker+klas digitaal lesmateriaal edublogger auteur onderwijsbladen,

Nadere informatie

Teamtrainingen & ouderavond

Teamtrainingen & ouderavond Teamtrainingen & ouderavond Een teamtraining is een bijeenkomst van 1,5 tot 2 uur voor een heel schoolteam. Op actieve en enthousiasmerende wijze verdiep je je samen in een onderwerp. Er zijn verschillende

Nadere informatie

Competenties. van de rondleider in kunst en -historische musea. De competenties zijn verdeeld over vier hoofdcategorieën.

Competenties. van de rondleider in kunst en -historische musea. De competenties zijn verdeeld over vier hoofdcategorieën. Competenties van de rondleider in kunst en -historische musea Verwijzing naar deze lijst: Schep, M., Van Boxtel, C., & Noordegraaf, J. (2017). Competent museum guides: defining competencies for use in

Nadere informatie

Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar

Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar 2017-2018 We leven in een wereld vol uitdagingen, iedereen is ondertussen op de hoogte van de noodzaak aan een duurzame ontwikkeling van onze planeet. Maar hoe zorg

Nadere informatie

'DIGITAL TOOLKIT' RICHTLIJNEN

'DIGITAL TOOLKIT' RICHTLIJNEN 'DIGITAL TOOLKIT' RICHTLIJNEN DE DIGITALE TOOLKIT Deze digitale toolkit is geen cursus, maar biedt creatieve blended learning activiteiten om Servant Leader competenties te verkennen en te trainen. De

Nadere informatie

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Thema- overzicht Thema- overzicht Kijken is een kunst Groep 5 Museum De Buitenplaats Kern van het thema Mensen laten graag iets van zichzelf aan anderen

Nadere informatie

Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs

Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs Gebakken Lucht Piero Manzoni Merda d artista no. 58, 1961 blikje, etiket 4,8 x 64 cm Fondazione Piero Manzoni, Milaan Museumles bij de tentoonstelling

Nadere informatie

MIJN VERHAAL. Methodiek verhalen vertellen in het museum met volwassenen NT2. Methodiek Mijn verhaal 1

MIJN VERHAAL. Methodiek verhalen vertellen in het museum met volwassenen NT2. Methodiek Mijn verhaal 1 MIJN VERHAAL Methodiek verhalen vertellen in het museum met volwassenen NT2 Methodiek Mijn verhaal 1 INLEIDING De Westerse samenleving wordt gekenmerkt door een steeds grotere diversiteit. Dit heeft ook

Nadere informatie

SPOORBOEKJE. Introductie Rondleiden is een vak! Workshop gebruiken van instrumenten Ervaringen met instrumenten Vragen

SPOORBOEKJE. Introductie Rondleiden is een vak! Workshop gebruiken van instrumenten Ervaringen met instrumenten Vragen SPOORBOEKJE Introductie Rondleiden is een vak! Workshop gebruiken van instrumenten Ervaringen met instrumenten Vragen RONDLEIDEN IS EEN VAK! 4-jarig promotie onderzoek Samenwerkingsverband tussen: Universiteit

Nadere informatie

Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think

Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think Leren in de 21 e eeuw! Effectief leren Denken in het curriculum! Je hebt een beeld van de impact die het concept Thinking

Nadere informatie

Dit ben ik: selfies en portretten

Dit ben ik: selfies en portretten Docentenhandleiding Educatieprogramma Dit ben ik: selfies en portretten Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3

Nadere informatie

Wij medewerkers & wij leerlingen van Stad & Esch maken samen de plek waar ontdekken en leren als vanzelf gaat. Welkom 21e eeuw.

Wij medewerkers & wij leerlingen van Stad & Esch maken samen de plek waar ontdekken en leren als vanzelf gaat. Welkom 21e eeuw. onderwijs Wij medewerkers & wij leerlingen van Stad & Esch maken samen de plek waar ontdekken en leren als vanzelf gaat. Welkom 21e eeuw. April 2012 2 Stad & Esch bereidt leerlingen optimaal voor op de

Nadere informatie

Voorbereiding hbo kunstonderwijs

Voorbereiding hbo kunstonderwijs Keuzedeel mbo Voorbereiding hbo kunstonderwijs gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0184 Penvoerder: Sectorkamer ICT en creatieve industrie Gevalideerd door: Sectorkamer ICT en creatieve

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie

Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie. 7 februari 2017

Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie. 7 februari 2017 Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie 7 februari 2017 Doel van deze bijeenkomst 1. Ouders informeren (IKC - traject - visie - tijdpad) 2. Duidelijkheid geven omtrent de verbouwing 3. Vragen

Nadere informatie

Vlaams Lerend Netwerk STEM SO. Voorstel Model voor het STEMonderwijs

Vlaams Lerend Netwerk STEM SO. Voorstel Model voor het STEMonderwijs Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Voorstel Model voor het STEMonderwijs Een STEM-reform kan zeker niet slagen zonder de onderwijsactoren zelf, leraren en leerlingen deel van de oplossing te laten zijn (Dancy,

Nadere informatie

Gezien het bovenstaande zijn kunstvakken direct of indirect betrokken bij het nastreven van vakoverschrijdende

Gezien het bovenstaande zijn kunstvakken direct of indirect betrokken bij het nastreven van vakoverschrijdende Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED BEELDENDE KUNSTEN KSO VOET EN STUDIEGEBIED PODIUMKUNSTEN KSO 1 De eigenheid van kunst en de VOET

Nadere informatie

21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO

21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO 21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO Hbo-onderzoek Hogescholen ervaren meer dan universiteiten een spanning tussen methodologisch verantwoord onderzoek en relevante, creatieve oplossingen ontwikkelen focus

Nadere informatie

Regionaal verslag. Landelijk debat Ons Onderwijs Den Haag, 28 mei 2015

Regionaal verslag. Landelijk debat Ons Onderwijs Den Haag, 28 mei 2015 Regionaal verslag Landelijk debat Ons Onderwijs 2032 Den Haag, 28 mei 2015 1. Een korte impressie van de dialoog De debatavond in Den Haag bij het HCO is bezocht door circa 35 deelnemers. Van de aanwezige

Nadere informatie

Kleding met een boodschap

Kleding met een boodschap Kleding met een boodschap Kleding met een boodschap Een opdracht voor groep 8 gericht op kritisch denken Door kritisch naar een show van Louis Vuitton te kijken en hardop te denken ontdekken de leerlingen

Nadere informatie

Educatie aanbod Biënnale Gelderland 16

Educatie aanbod Biënnale Gelderland 16 Educatie aanbod Biënnale Gelderland 16 Beste docent, Bij deze brengen wij u graag op de hoogte van ons educatieve aanbod voor scholen tijdens Biënnale Gelderland 2016. De Biënnale Gelderland wordt afwisselend

Nadere informatie

MIJN VERHAAL. Methodiek verhalen vertellen in het museum met volwassenen NT2. Methodiek Mijn verhaal 1

MIJN VERHAAL. Methodiek verhalen vertellen in het museum met volwassenen NT2. Methodiek Mijn verhaal 1 MIJN VERHAAL Methodiek verhalen vertellen in het museum met volwassenen NT2 Methodiek Mijn verhaal 1 INLEIDING De Westerse samenleving wordt gekenmerkt door een steeds grotere diversiteit. Dit heeft ook

Nadere informatie

PROFIELPRODUKT PAPER 1

PROFIELPRODUKT PAPER 1 FRANSTALIGE SCHOOLGROEPEN IN HET VAN GOGHMUSEUM PROFIELPRODUKT PAPER 1 Naam auteur Vakgebied Profiel Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Miriam E. van Praagh Frans Cultuur- en erfgoededucatie Interfacultaire

Nadere informatie

Zelfevaluatieformulier

Zelfevaluatieformulier Zelfevaluatieformulier Verwijzing naar dit formulier: Mark Schep, Carla van Boxtel & Julia Noordegraaf (2017). Zelfevaluatieformulier voor rondleiders. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Deze zelfevaluatie

Nadere informatie

Werkplan vakverdieping kunstvakken

Werkplan vakverdieping kunstvakken Werkplan vakverdieping kunstvakken 2012-2013 algemene gegevens Naam: Klas: Nanda ten Have VR3C Gekozen vakverdieping: Beeldend onderwijs Persoonlijke leerdoel gekoppeld aan de vakcompetenties of gericht

Nadere informatie

Amsterdam University of Applied Sciences. Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication

Amsterdam University of Applied Sciences. Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication Amsterdam University of Applied Sciences Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication Citation for published version (APA): Kruit, P. (2012). Leren redeneren en

Nadere informatie

ONDERZOEK & WETENSCHAP

ONDERZOEK & WETENSCHAP ONDERZOEK & WETENSCHAP Professionele nieuwsgierigheid en kritisch denken als basis voor een onderzoekende houding; met een toepassing in cliëntgericht werken. Jaarcongres Ergotherapie 22 maart 2019 INHOUD

Nadere informatie

?Wetenschap? Verloop van de workshop 10/3/2016. Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces?

?Wetenschap? Verloop van de workshop 10/3/2016. Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces? Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces? Bea Merckx bea.merckx@arteveldehs.be Jozefien Schaffler jozefien.schaffler@arteveldehs.be CEYS projectmedewerkers

Nadere informatie

Informatie architectuur: Steducation. Anne Vlaanderen Klas v december 2012 Studentnummer Docent: Rene Prinz

Informatie architectuur: Steducation. Anne Vlaanderen Klas v december 2012 Studentnummer Docent: Rene Prinz Informatie architectuur: Steducation Anne Vlaanderen Klas v104 12 december 2012 Studentnummer 500 651 855 Docent: Rene Prinz Inhoudsopgave Inleiding 3 Stappenplan 4 Concept 5 Sitemap applicatie 7 Sitemap

Nadere informatie

Docentenhandleiding Buitenspel

Docentenhandleiding Buitenspel Docentenhandleiding Buitenspel Museumles bij de tentoonstelling De heksen van Bruegel (19 september 2015 t/m 31 januari 2016) Museum Catharijneconvent Utrecht Museum Catharijneconvent, 2015 Inleiding U

Nadere informatie

Welkom in mijn Museum

Welkom in mijn Museum Docentenhandleiding Educatieprogramma Welkom in mijn Museum Primair Onderwijs groep 3 en 4 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3,4 Programma:

Nadere informatie

Op expeditie naar waarde(n)

Op expeditie naar waarde(n) Op expeditie naar waarde(n) 21e eeuwse educatie Effectief leiderschap Vakmanschap: de leraar doet ertoe! Verbinding met de gemeenschap Waardengedreven onderwijs Op expeditie naar waarde(n) De hele opvoeding

Nadere informatie

Tendensen bevraging docenten

Tendensen bevraging docenten Tendensen bevraging docenten Docenten werden aan de hand van een vragenlijst bevraagd. Het competentieprofiel omgaan met kansarmoede voor lerarenopleiders (zie kader) vormde hiervoor de basis, maar het

Nadere informatie

MISSIE - VISIE - MOTTO

MISSIE - VISIE - MOTTO MISSIE - VISIE - MOTTO Mei 2015 Versie 4.0 Inhoudsopgave INLEIDING 3 WAAR KOMT DIT VANDAAN? 3 MISSIE: WAAR STAAN WE VOOR? 4 VISIE: WAT DOEN WE EN WAAROM? 4 MOTTO, KORT EN KRACHTIG 5 2 INLEIDING Elke organisatie,

Nadere informatie

Museum De Hermitage in Amsterdam

Museum De Hermitage in Amsterdam Museum De Hermitage in Amsterdam Beschrijving van het arrangement voor talentontwikkeling Onder de naam De Hermitage voor Kinderen besteedt het museum sinds tien jaar veel aandacht aan educatie en talentontwikkeling

Nadere informatie

Wat leuk, maar wat is nu het effect?

Wat leuk, maar wat is nu het effect? Wat leuk, maar wat is nu het effect? Diepgaande evaluatiebenaderingen van onderwijsprocessen- en resultaten Jerissa de Bilde, Miette Plessers & Lisbeth Van Hecke WAAROM EFFECTEN IN KAART BRENGEN? 1 Onderwijs

Nadere informatie

waarom? externe drivers Technologie Digitalisering Globalisering

waarom? externe drivers Technologie Digitalisering Globalisering waarom? externe drivers 1 Technologie Digitalisering Globalisering Wat zijn de dominante factoren die leren en werken veranderen in de 21ste eeuw? externe drivers Voortgaande digitalisering veroorzaakt

Nadere informatie

Door de stage en de theorie ontwikkel ik mij beroepsmatig. Op mijn stage vraag ik veel aan mijn stagebegeleidster.

Door de stage en de theorie ontwikkel ik mij beroepsmatig. Op mijn stage vraag ik veel aan mijn stagebegeleidster. Fontys Hogeschool voor de kunsten STAGE WERKPLAN ACADEMIE VOOR BEELDENDE VORMING Student: Mariska Gerritsen Studentnummer: 2173355 Jaar: 4 Dt Stageschool: Heerbeeck College Stagebegeleider: S. van Driel

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8 Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851 Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling

Nadere informatie

Alle competenties moeten met voldoende zijn beoordeeld

Alle competenties moeten met voldoende zijn beoordeeld BEOORDELINGSFORMULIER / Artistieke Praktijk II jaar 4 Blad 1 Toetscode: Datum: Handtekening student: Beoordelaar 1: Handtekening beoordelaar 1: Beoordelaar 2: Handtekening beoordelaar 2: Extern deskundige:

Nadere informatie

Frans Meijers, Marinka Kuijpers & Jantiene Bakker. Over leerloopbanen en loopbaanleren

Frans Meijers, Marinka Kuijpers & Jantiene Bakker. Over leerloopbanen en loopbaanleren Frans Meijers, Marinka Kuijpers & Jantiene Bakker Over leerloopbanen en loopbaanleren Aandacht voor loopbaanontwikkeling Perkamentus in Harry Potter: It s not the talent you have, but the choises you make,

Nadere informatie

Ontwikkelingen in het onderwijs

Ontwikkelingen in het onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Ontwikkelingen in het onderwijs Marja van Graft Inspiratiedag NME 10 april 2017 Leerplan(kader) Wetenschap & technologie Doelen bijeenkomst informeren

Nadere informatie

basiscompetenties 3de graad beeldende en audiovisuele kunsten

basiscompetenties 3de graad beeldende en audiovisuele kunsten basiscompetenties 3de graad beeldende en audiovisuele kunsten 1 CONCORDANTIETABEL Basiscompetenties 3de graad beeldende en audiovisuele kunsten Concordantie tussen: - de specifieke basiscompetenties voor

Nadere informatie

Kunst en cultuur in keuzedelen

Kunst en cultuur in keuzedelen ONTWIKKELINGEN CULTUUREDUCATIE IN HET MBO KEUZEDELEN Kunst en cultuur in keuzedelen Sinds de herziening in de kwalificatiestructuur van het mbo in augustus 2016 staan naast beroepsgerichte vakken ook keuzedelen

Nadere informatie

KOERS Onderwijs van mor gen

KOERS Onderwijs van mor gen KOERS 2019-2023 Onderwijs van mor gen KOERS 2019-2023 Onderwijs van morgen Met trots presenteer ik de nieuwe strategische koers van LOGOS. Directeuren, medewerkers en externe partners hebben hieraan bijgedragen

Nadere informatie

Pendelen tussen stagepraktijk en opleiding

Pendelen tussen stagepraktijk en opleiding artikel Zone Pendelen tussen stagepraktijk en opleiding Op de pabo van de Hogeschool van Amsterdam bestaat sinds 2009 de mogelijkheid voor studenten om een OGOspecialisatie te volgen. Het idee achter het

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Scheffer aan het werk in het grote atelier bij zijn woonhuis te Parijs Lamme, Ary Johannes 1851 Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud

Nadere informatie

CKV EEN KWALITEITSIMPULS

CKV EEN KWALITEITSIMPULS CKV EEN KWALITEITSIMPULS M.T.A. van de Kamp MA, MSc ILO-UvA/ Expertisecentrum Kunsttheorie VOORGESCHIEDENIS Zowel de Raad voor Cultuur als de Verkenningscommissie Kunstvakken, hebben benadrukt dat het

Nadere informatie

Creatief denken. 11 maart 2016

Creatief denken. 11 maart 2016 11 maart 2016 Rekenen-wiskunde en creatief denken SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling NRCD 11 maart 2016 Marc van Zanten, SLO & UU http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-eeuwse-vaardigheden/

Nadere informatie

Drents Museum. Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht

Drents Museum. Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht Drents Museum Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 Essentie van het thema Beeldcultuur kan omschreven worden als een maatschappelijke

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Ik bied. Voortgezet Onderwijs Alle niveaus

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Ik bied. Voortgezet Onderwijs Alle niveaus Docentenhandleiding Educatieprogramma Ik bied Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud Het Dordrechts Museum p. 3 Algemene doelstelling programma p. 3 Aansluiting bij kerndoelen p. 3-4 Programma Ik Bied.

Nadere informatie

Creatief onderzoekend leren

Creatief onderzoekend leren Creatief onderzoekend leren De onderwijskundige: Wouter van Joolingen Universiteit Twente GW/IST Het probleem Te weinig bèta's Te laag niveau? Leidt tot economische rampspoed. Hoe dan? Beta is spelen?

Nadere informatie

POP Martin van der Kevie

POP Martin van der Kevie Naam student: Martin van der Kevie Studentnr.: s1030766 Studiefase: leerjaar 1 Datum: 18 okt 2009 Interpersoonlijk competent Overzicht wat leerlingen bezig houdt dit kun je gebruiken tijdens de les. Verder

Nadere informatie

Effectief aansluiten bij overbelaste leerlingen en hun ouders: Zo makkelijk is dat niet!

Effectief aansluiten bij overbelaste leerlingen en hun ouders: Zo makkelijk is dat niet! Effectief aansluiten bij overbelaste leerlingen en hun ouders: Zo makkelijk is dat niet! drs. Hilde Jans psycholoog Iedereen heeft een ander perspectief! Oefening in tweetallen Stap 1 Draai je gezicht

Nadere informatie

Breda, bekijk. Leerkrachten Handleiding. stedelijkmuseumbreda.nl

Breda, bekijk. Leerkrachten Handleiding. stedelijkmuseumbreda.nl Breda, bekijk Leerkrachten Handleiding t stedelijkmuseumbreda.nl Inhoud Breda, bekijk t Leerdoelen Voorbereidende les: Digitale scheurkalender Museumbezoek Verwerkingsopdracht in de klas 3 4 5 7 8 Bijlage

Nadere informatie

FAMILIES EN KINDEREN 2012 2013 G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D AMSTERDAM STEDELIJK MUSEUM WAT IS BEWEGING?

FAMILIES EN KINDEREN 2012 2013 G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D AMSTERDAM STEDELIJK MUSEUM WAT IS BEWEGING? STEDELIJK MUSEUM FAMILIES EN KINDEREN 2012 2013 G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D WAT IS BEWEGING? AMSTERDAM WELKOM! Het Stedelijk, Nederlands grootste museum voor moderne en hedendaagse

Nadere informatie

Buurten met erfgoed. De kracht van de schoolomgeving

Buurten met erfgoed. De kracht van de schoolomgeving Buurten met erfgoed De kracht van de schoolomgeving Buurten met erfgoed 1 Onbemind Bij ons niks te zien Lesbronnen onaangepast Leerkrachten wonen niet meer in de schoolbuurt Buurten met erfgoed 2 Niet

Nadere informatie

Hoeveel kost het schoolreisje? Groep 5 rekenen 1

Hoeveel kost het schoolreisje? Groep 5 rekenen 1 Hoeveel kost het schoolreisje? Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in groepjes aan de slag om uit te rekenen hoeveel een schoolreisje kost. Ze gebruiken hierbij een computer om prijzen op te kunnen zoeken

Nadere informatie

rijk onderwijs in de 21e eeuw

rijk onderwijs in de 21e eeuw rijk onderwijs in de 21e eeuw Dolf Janson WPO artikel 8: schoolloopbaan 1. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Het wordt afgestemd

Nadere informatie

Dit artikel en onderzoek zijn onderdeel van mijn afstudeeropdracht bij de eerstegraadsopleiding wiskunde bij het IVLOS in Utrecht.

Dit artikel en onderzoek zijn onderdeel van mijn afstudeeropdracht bij de eerstegraadsopleiding wiskunde bij het IVLOS in Utrecht. Han Bäumer han.baumer@xs4all.nl Vaardigheden inzichtelijk UniC en!mpulse zijn twee scholen die naast de cognitieve vaardigheden ook (persoonlijke) vaardigheden trainen. Om deze vaardigheden te concretiseren

Nadere informatie

MUSEUM FLEHITE PROJECTEN VOOR PO - GROEPEN 1 T/M 8

MUSEUM FLEHITE PROJECTEN VOOR PO - GROEPEN 1 T/M 8 MUSEUM FLEHITE PROJECTEN VOOR PO - GROEPEN 1 T/M 8 Museum Flehite, het stadsmuseum van Amersfoort, is al jarenlang dè aanbieder van erfgoedprojecten voor het primair onderwijs. De projecten laten leerlingen

Nadere informatie

OPLOSSINGESGERICHTE GESPREKSVOERING MET LEERLINGEN. Doel van de workshop STARTVRAAG. 21 november Annemarie Bakker

OPLOSSINGESGERICHTE GESPREKSVOERING MET LEERLINGEN. Doel van de workshop STARTVRAAG. 21 november Annemarie Bakker OPLOSSINGESGERICHTE GESPREKSVOERING MET LEERLINGEN 21 november 2013 Annemarie Bakker Hogeschool Windesheim Master SEN jm.bakker@windesheim.nl Doel van de workshop Kennismaken met oplossingsgerichte gesprekvoering

Nadere informatie

Bijlage 5: Formulier tussenevaluatie

Bijlage 5: Formulier tussenevaluatie Bijlage 5: Formulier tussenevaluatie Formulier tussenevaluatie Naam student: Studentnummer: Naam school / onderwijsinstelling: Naam werkplekbegeleider: Naam instituutsopleider: Datum: Beoordeling Niet

Nadere informatie

EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs. Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking

EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs. Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking Samenvatting Wereldburgers, in de 21 ste eeuw, benodigde

Nadere informatie

DENKVAARDIGHEDEN bron: The Parallel Curriculum

DENKVAARDIGHEDEN bron: The Parallel Curriculum DENKVAARDIGHEDEN bron: The Parallel Curriculum In 'The Parallel Curriculum' van Tomlinson et al. (2009) worden de 'Habits of Mind' van mensen die intelligent handelen beschreven, op basis van onderzoek

Nadere informatie

Lesson Study Teaching to learn

Lesson Study Teaching to learn Teaching Learn Lesson Study Teaching to learn Best of luck with your public research lesson. I'm eager to know any advice you have, based on that. We have done some here, but not strongly established that

Nadere informatie

Online leefwereld. Ontdekken wie je bent. Wat doet havo 4 leerling online? 01-04-16. De sociale online leefwereld van de havo 4 leerling

Online leefwereld. Ontdekken wie je bent. Wat doet havo 4 leerling online? 01-04-16. De sociale online leefwereld van de havo 4 leerling Online leefwereld De sociale online leefwereld van de havo 4 leerling Evelyn Verburgh Mediacoach Studiemiddag Facta Betere studieresultaten in havo 4 31 maart 2016 Aantrekkingskracht Ertoe doen Contacten

Nadere informatie

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1 PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg

Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg naam student: Stan Verhees.. A1 CREËREND VERMOGEN 1 De student kan zelfstandig een beeldend proces op gang brengen, dit proces kwalitatief

Nadere informatie

Cultuureducatie. Schoolbrede visie Het Meerrijk

Cultuureducatie. Schoolbrede visie Het Meerrijk Cultuureducatie Schoolbrede visie Het Meerrijk visie cultuur Met behulp van cultuureductie willen we kinderen leren op verschillende manieren te kijken, voelen, luisteren en bewegen, zodat ze daar uiting

Nadere informatie

Sprekende Portretten

Sprekende Portretten Docentenhandleiding Sprekende Portretten Sprekende Portretten Jacob Cuyp, Michiel Pompe van Slingelandt, 1649 Primair Onderwijs Groep 4 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling programma..

Nadere informatie

Werken aan 21 e eeuwse vaardigheden met NPDL

Werken aan 21 e eeuwse vaardigheden met NPDL Werken aan 21 e eeuwse vaardigheden met NPDL Door: Fréderieke van Eersel (Eigenaar Eduet www.eduet.nl /adviseur eigentijds onderwijs) Op veel onderwijssites en in veel beleidsstukken kom je de term 21st

Nadere informatie

Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw

Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw Vier jaar onderzoek naar onderzoeksmatig leiderschap: welke inzichten levert het op? Meta Krüger Lector leiderschap in het onderwijs Inhoud lezing

Nadere informatie

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden Erfgoedonderwijs 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren 4. Erfgoed in de klas voorbeelden ERFGOED DOEN! Wat is erfgoed? Wat is erfgoed? Definitie Materiële

Nadere informatie

Educatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016

Educatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016 Educatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016 1 Beste docent, Kom met je klas naar het Joods Cultureel Kwartier. Maak kennis met het joodse leven, de geschiedenis en de traditie in het Joods Historisch

Nadere informatie

Tien competenties voor de 21 e eeuw

Tien competenties voor de 21 e eeuw Tien competenties voor de 21 e eeuw Natuurlijk leren in de 21 e eeuw 28 september, Keete Voerman en Anne Remmerswaal Programma Introductie Waar denk je aan? Uitwerking model Aan de slag met aanpak voor

Nadere informatie

Bodyclap. Make the Music with your body

Bodyclap. Make the Music with your body Bodyclap Make the Music with your body 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Bodyclap Inleiding In deze leuke en stoere workshop

Nadere informatie

Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren

Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Nationaal Congres Engels Ede, 17 maart 2017 Daniela Fasoglio & Bas Trimbos

Nadere informatie

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal

Nadere informatie

Inner Game. Tennis Workshop

Inner Game. Tennis Workshop Inner Game Tennis Workshop Inner Game Tennis Workshop De Inner Game Tennis Workshop zal zowel sporters als niet sporters, leden en niet leden van My HealthClub een waarvolle ervaring meegeven. Een positieve

Nadere informatie

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6 MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6 Inleiding De museumles is onderdeel van een lessenreeks met receptieve, reflectieve en actieve onderdelen: - 2 voorbereidende lessen op school door eigen leerkracht

Nadere informatie

Create to explore yourself'

Create to explore yourself' Het Openbaar Primair Onderwijs Dordrecht Onlosmakelijk verbonden met de Omgeving de Samenleving Bedrijven en Maatschappelijke organisaties Leren & Samenleving als natuurlijke bondgenoot van leerlingen

Nadere informatie

HappyHarvest verzamelt moed, dromen en ideeën voor groen onderwijs van straks

HappyHarvest verzamelt moed, dromen en ideeën voor groen onderwijs van straks Voortgang project, na bespreking vrijdag 30/1/15 HappyHarvest verzamelt moed, dromen en ideeën voor groen onderwijs van straks plant - dier - voeding - natuur HappyHarvest De hele wereld ziet dat Nederland

Nadere informatie

Peergroeponderwijs. Dé Dag. Over het opzetten van een plusklas. 25 november 2016 Jaap Verouden

Peergroeponderwijs. Dé Dag. Over het opzetten van een plusklas. 25 november 2016 Jaap Verouden Peergroeponderwijs Over het opzetten van een plusklas Dé Dag 25 november 2016 Jaap Verouden jverouden@hetabc.nl Startopdracht Verzin zoveel mogelijk overeenkomsten tussen een kleerhanger en een koekoeksklok

Nadere informatie

Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties

Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties Ir. Saskia Kreutzer Drs. Jannemieke Geessink Arnhem Business School NUFFIC Workshop Best Practises Roeien met de riemen die je hebt

Nadere informatie

Voorstelling werking Minor Ndako

Voorstelling werking Minor Ndako Trauma en veerkracht Karine Boel en Lesly Cheyns Voorstelling werking Minor Ndako 1 Basishouding Verbindend : belang van veilige hechting netwerk Krachtgericht werken -> uitgaan vanuit krachten en talenten

Nadere informatie

Krachtvelden 30 januari Daan Demo

Krachtvelden 30 januari Daan Demo Krachtvelden 30 januari 2019 Waar ligt jouw kracht? Weet jij waar je echt goed in bent? Heb jij verborgen kwaliteiten? Hoe zien anderen jou? Als je je kwaliteiten kent, weet je wat je te bieden hebt en

Nadere informatie

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, 2014 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het Centraal Museum, waar u met de groep deelneemt aan het programma

Nadere informatie

Welkom! Michael Sourbron.

Welkom! Michael Sourbron. Make IT personal Welkom! Michael Sourbron Michael.Sourbron@callexcell.be François Gysbertsen François.Gysbertsen@callexcell.be GertJan Coolen GertJan.Coolen@frontline.nl Agenda Introductie Engage uw klant

Nadere informatie

Vlaams Lerend Netwerk STEM SO. Voorstel STEM model

Vlaams Lerend Netwerk STEM SO. Voorstel STEM model Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Voorstel STEM model Een STEM-reform kan zeker niet slagen zonder de onderwijsactoren zelf, leraren en leerlingen deel van de oplossing te laten zijn (Dancy, & Henderson, 2008)

Nadere informatie

Festival leren van toetsen Upward Feedback

Festival leren van toetsen Upward Feedback Festival leren van toetsen Upward Feedback Radboudumc Health Academy Nijmegen Lia Fluit, associate professor werkplekleren Tim Klaassen, onderwijskundige Tilburg, 7 juni2019 Feedback OPZET Inleiding over

Nadere informatie

Kadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015

Kadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015 Kadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015 Doel en beoogde opbrengst van de dialoog De opdracht van het platform is te komen tot een integrale, maatschappelijk breed gedragen en

Nadere informatie

Leervoorkeuren. Hoe werkt leren voor jou/jullie? Ria Slingerland-Blom De Reehorst, Ede

Leervoorkeuren. Hoe werkt leren voor jou/jullie? Ria Slingerland-Blom De Reehorst, Ede Leervoorkeuren Hoe werkt leren voor jou/jullie? Ria Slingerland-Blom De Reehorst, Ede 31-01-2103 Programma Introductie Twynstra Gudde Ria Slingerland-Blom Language of Learning Invullen scan Leervoorkeuren

Nadere informatie

H ckathon Real Life Leren Scrum Agile Design Thinking

H ckathon Real Life Leren Scrum Agile Design Thinking Donderdag 9 & vrijdag 10 november 2017 Opdrachtgever: KLM Learning Real Life Leren Scrum Agile Design Thinking Met een krachtig leerresultaat: > Leren door ervaren (de 70 van 70:20:10) > Agile ontwerpen,

Nadere informatie