Aansprakelijkheden bij het gebruik van een motorrijtuig

Transcriptie

1 Aansprakelijkheden bij het gebruik van een motorrijtuig Specifieke toepassing voor autorijscholen en hun lesgevers 1 inhoudstafel 1. De soorten 2. De verzekering (waarborg) BA motorvoertuig 3. De verzekering (waarborg) rechtsbijstand motorvoertuig 4. Aandachtspunten / bijzonderheden voor de autorijschool en haar lesgever(s) 5. De schadegevallen en de regeling ervan Schadegevallen - burgerrechtelijke aspecten Schadegevallen - strafrechtelijke aspecten Schadegevallen - flowcharts De schadebehandeling, specifiek de schadeaangifte 2 1

2 Deel 1 De soorten 3 Soorten aansprakelijkheid niet-contractuele ASheid ASheid voor eigen daad uitgebreide ASheid Burgerlijke ASheid contractuele ASheid ASheid zonder fout Strafrechtelijke ASheid 4 2

3 Opbouw juridisch systeem Burgerlijke ASheid Burgerlijke rechtbanken in eerste aanleg in beroep Strafrechtelijke ASheid Strafrechtelijke rechtbanken in eerste aanleg in beroep 5 Burgerlijke aansprakelijkheid : niet-contractuele aansprakelijkheid (1) uitgangspunt : belangenconflict tussen twee particuliere belangen waarbij de oorzaak van het conflict NIET te vinden is bij de uitvoering van een contract artikels 1382 e.v. van het B.W. bewijs van (door de benadeelde / schadelijder) : 1. fout in hoofde van de tegenpartij 2. schade 3. oorzakelijk verband tussen fout en schade (= regeling in gemeen recht) 6 3

4 Burgerlijke aansprakelijkheid : niet-contractuele aansprakelijkheid (2) oplossing van het conflict : aansprakelijke betaalt de schade van de benadeelde conform artikel 1382 B.W. (steeds vergoeding in reële waarde) * in eerste instantie : minnelijk * in tweede instantie : gerechtelijk (in eerste aanleg of in beroep) soorten : * aansprakelijkheid voor eigen daad * uitgebreide (samengestelde) aansprakelijkheid (aansprakelijkheid voor toevertrouwde goederen, dieren of personen) 7 Burgerlijke aansprakelijkheid : (niet-contractuele) aansprakelijkheid voor eigen daad aansprakelijkheid voortvloeiende uit een persoonlijke, foutief gemaakte handeling (artikel 1383 van het B.W.) deze foutief gemaakte handeling kan gesteld worden zowel binnen de privésfeer als de beroepsmatige sfeer deze handeling kan concreet een feit, een daad of een nalatigheid (het niet stellen van een daad) inhouden aansprakelijkheid voor eigen daad = persoonlijke aansprakelijkheid 8 4

5 Burgerlijke aansprakelijkheid : (niet-contractuele) uitgebreide aansprakelijkheid aansprakelijkheid voor zaken (artikel 1384/1 van het B.W.) aansprakelijkheid van de ouders (artikel 1384/2 van het B.W.) aansprakelijkheid van de aanstellers (= werkgevers) (artikel 1384/3 van het B.W.) aansprakelijkheid van de onderwijzers (artikel 1384/4 van het B.W.) aansprakelijkheid voor dieren (artikel 1385 van het B.W.) aansprakelijkheid voor gebouwen (artikel 1386 van het B.W.) Aansprakelijkheid voor zaken of personen of dieren = uitgebreide of samengestelde aansprakelijkheid 9 Burgerlijke aansprakelijkheid : contractuele aansprakelijkheid (1) uitgangspunt : belangenconflict tussen twee particuliere belangen waarbij de oorzaak van het conflict te vinden is bij het niet-uitvoeren of de slechte uitvoering van een contract m.a.w. een belangenconflict tussen medecontractanten bewijs van (door de benadeelde / schadelijder) : 1. fout in hoofde van de tegenpartij 2. schade 3. oorzakelijk verband tussen fout en schade (= regeling in gemeen recht) 10 5

6 Burgerlijke aansprakelijkheid : contractuele aansprakelijkheid (2) oplossing van het conflict : aansprakelijke betaalt de schade van de benadeelde conform de bepalingen van het contract zelf * in eerste instantie : minnelijk * in tweede instantie : gerechtelijk (in eerste aanleg of in beroep) soorten : * aansprakelijkheid inzake producten en diensten * aansprakelijkheid na levering * aansprakelijkheid inzake toevertrouwde goederen (bewaring - nazicht - herstelling - onderhoud) * beroepsaansprakelijkheid 11 Burgerlijke aansprakelijkheid : aansprakelijkheid zonder fout (1) uitgangspunt : belangenconflict tussen twee particuliere belangen waarbij de oorzaak van het conflict NIET te vinden is bij de uitvoering van een contract m.a.w. niet-contractuele aansprakelijkheid! enkel bewijs van (door de benadeelde / schadelijder) : schade GEEN bewijs van (door de benadeelde / schadelijder) : 1. fout in hoofde van de tegenpartij 2. oorzakelijk verband tussen fout en schade 12 6

7 Burgerlijke aansprakelijkheid : aansprakelijkheid zonder fout (2) de wetgever heeft een wettelijk vermoeden van fout gecreëerd in hoofde van de door de wet aansprakelijk gestelde partij m.a.w. de door de wet aansprakelijk gestelde partij wordt ontegensprekelijk aansprakelijk gesteld! de benadeelde is verlost (in deze specifieke en bij wet gestipuleerde gevallen) van de bewijsplicht inzake fout en oorzakelijk verband aansprakelijkheid zonder fout = objectieve aansprakelijkheid 13 Burgerlijke aansprakelijkheid : aansprakelijkheid zonder fout (3) enkele voorbeelden : * arbeidsongevallenwet * schade veroorzaakt door krankzinnigen (artikel 1386bis van het B.W.) * schade veroorzaakt door burenhinder (artikel 544 van het B.W.) * wet m.b.t. de voor het publiek toegankelijke inrichtingen inzake B.A. voor brand en ontploffing * wet m.b.t. de bescherming van de zwakke weggebruikers inzake B.A. motorrijtuigen 14 7

8 Strafrechtelijke aansprakelijkheid (1) Begrip strafrechtelijke aansprakelijkheid Schending van de openbare orde belangenconflict tussen een particulier belang en de wetgeving / openbare orde Bewaker van de openbare orde : Procureur des Konings Is zijn geen soorten strafrechtelijke aansprakelijkheid Er zijn wel soorten misdrijven! (overtredingen wanbedrijven misdaden) In principe : regeling via de strafrechtelijke correctionele rechtbank (in eerste aanleg, desgevallend in beroep) uitzondering : minnelijke schikking 15 Strafrechtelijke aansprakelijkheid (2) Strafrechtelijke aansprakelijkheid is niet verzekerbaar Wel kan men zich verzekeren voor strafrechtelijke verdediging (rechtsbijstandverzekering) strafrechtelijke verdediging is naast het burgerlijk verhaal trouwens een basiswaarborg in elke polis rechtsbijstand (verkeersovertredingen, dronkenschap, ) opzettelijke daad is echter uitgesloten, wat de strafrechtelijke verdediging bij de meeste misdrijven natuurlijk uitsluit! (wanbedrijven zoals diefstal, verkeersagressie, fraude, misdaden zoals verkrachting, moord, ) 16 8

9 Deel 2 De verzekering (waarborg) BA motorvoertuig 17 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (1) Deze waarborg is altijd minstens aanwezig, want een wettelijk verplichte waarborg! De waarborg BA motorvoertuig is dus van openbare orde, dus bij overtreding is strafrechtelijke vervolging het gevolg Vandaar : één der wettelijk boorddocumenten is het verzekeringsbewijs (groene kaart) Historiek : Wet 01/07/1956 (WAM-wet), daaruit afgeleid : modelpolis van 1956 Wet 21/11/1989 (WAM-wet) Wet 25/06/1992 (wet LVO), huidig Wet 04/04/2014 (wet Verzekeringen) 18 9

10 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (2) Dit resulteert uiteindelijk in de modelovereenkomst 1992 : opgelegd bij KB 14/12/1992 De opgelegde voorwaarden hierin zijn een minimumdekking, dus de verzekeraars mogen betere voorwaarden toepassen Wet 30/03/1994 : zwakke weggebruiker Dus aanpassing van de WAM (invoering art 29bis) en de modelovereenkomst (invoering art 39) Filosofie : de belangrijkste zorg blijft de slachtoffers van verkeersongevallen te vrijwaren tegen het mogelijks onvermogen van de schadeveroorzakers 19 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (3) Artikel 1 : de indekking van de burgerlijke aansprakelijkheid Het betreft zowel : Niet-contractuele aansprakelijkheid Contractuele aansprakelijkheid Objectieve aansprakelijkheid (vs automatische vergoedingsplicht) * Niet-contractueel : toepassing art 1382 e.v. BW Dus : benadeelde bewijst F S OV tussen F & S * Contractueel : toepassing art 1184 e.v. BW Dus ook : bezoldigd personenvervoer, gesleepte voertuigen Ook hier bewijst benadeelde F S OV tussen F & S * Objectief : zwakke weggebruiker 20 10

11 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (4) Artikel 3 : de verzekerde personen Aandachtspunt 1 : de vervoerde personen Aandachtspunt 2 : de werkgever (patronale clausule) Welk voertuig? Motorrijtuig omschreven in de bijz. voorw. Niet-gekoppelde aanhangwagen omschreven in de bijz. voorw. Niet-gekoppelde aanhangwagen < 750 kg MTM Artikel 4 : uitbreidingen, met name : Tijdelijk vervangvoertuig Toevallig gebruikt voertuig Dekking na diefstal 21 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (5) Artikel 5 : omvang van de waarborgen In principe : onbeperkt Er is meestal wel een beperking (per schadegeval) voor materiële schade en (per persoon) voor persoonlijke kledij en bagage Artikel 8 : uitgesloten schades Schade aan het verzekerd rijtuig (mogelijks dekking indien casco) Schade aan de vervoerde goederen Schade door deelneming aan snelheidswedstrijden e.d. Schade vergoed door de wetgeving BA kernenergie Schade louter te wijten door de vervoerde goederen of handelingen van vervoer 22 11

12 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (6) Artikel 24 en artikel 25 : verhaalrecht van de verzekeraar Heel belangrijk! de mededelingsplicht (artikel 9 en artikel 10) Zowel bij het sluiten van de overeenkomst als tijdens de looptijd van de overeenkomst (kan ook een bron van verhaalrecht zijn) 23 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (7) Artikel 39 : zwakke weggebruiker automatische vergoedingsplicht (vs objectieve aansprakelijkheid) M.b.t. lichamelijke schade (incl. prothesen), overlijden, kledijschade Dit zijn : Voetgangers Fietsers Inzittenden Rolstoelgebruikers (zelfs gemotoriseerd) Ruiters + rechthebbenden ervan! Bestuurder is uitgesloten! Dus eigenlijk alle verkeersslachtoffers met lichamelijke letsels (en hun rechthebbenden) die geen bestuurder van een gemotoriseerd voertuig zijn! 24 12

13 de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid (8) Tussenkomsten van het Belgisch Gemeenschappelijk WaarborgFonds in 5 gevallen : Niet-geïdentificeerd voertuig (enkel letselschade) Niet-verzekerd voertuig (letsel- en stoffelijke schade vrijstelling SS) Gestolen voertuig (letsel- en stoffelijke schade vrijstelling SS) In gebreke blijven van de verzekeraar (bv. bij faling) (letsel- en stoffelijke schade vrijstelling SS) Toevallig feit (bestuurder treft geen schuld bv. hartaanval) (letsel- en stoffelijke schade vrijstelling SS) 25 Deel 3 De verzekering (waarborg) rechtsbijstand motorrijtuig 26 13

14 de waarborg rechtsbijstand (1) Geen wettelijk verplichte waarborg, doch onontbeerlijk want zonder kan men nauwelijks een degelijke schaderegeling beogen Hangt zeer nauw samen met de problematiek van de aansprakelijkheid, dus ook met o.a. de waarborg BA Wordt meer en meer los verzekerd van de BA-verzekeraar Apart beheer los van het BA-beheer (wettelijke verplichting) Diverse gespecialiseerde rechtsbijstandverzekeraars 27 soorten aansprakelijkheid juridische terminologie 1.1 niet-contractuele burgerlijke verdediging burgerlijk verhaal 1 B.A. 1.2 contractuele contractuele verdediging contractueel verhaal 1.3 zonder fout (= niet-contractuele) burgerlijke verdediging burgerlijk verhaal 2 S.A. strafrechtelijke verdediging 28 14

15 waarborgen in het kader van de rechtsbijstandverzekering basiswaarborgen (burgerlijke verdediging) burgerlijk verhaal strafrechtelijke verdediging aanvullende waarborgen contractuele verdediging contractueel verhaal andere de waarborg rechtsbijstand (2) De basiswaarborg burgerlijk verhaal Situatie : claimen ( verhalen ) op de aansprakelijke tegenpartij teneinde een gepaste vergoeding te bekomen voor de geleden schade Opmerking : de burgerlijke verdediging is een taak voor de BA-verzekeraar! De basiswaarborg strafrechtelijke verdediging Bij een schadegeval ten laste van de verzekerde en waarbij strafrechtelijke gevolgen zijn (inbreuk tegen de verkeerswetgeving), neemt de verzekeraar de kosten van de strafprocedure op zich 30 15

16 de waarborg rechtsbijstand (3) De aanvullende waarborgen : Contractuele geschillen Administratieve geschillen Onvermogen van derden Voorschotten (vooruitbetalingen) Verplaatsingskosten verblijfkosten (buitenlandse rechtbank) Uitsluitingen : Afhankelijk van de inhoud van de dekking en het feit of de dekking in hetzelfde contract als de BA-waarborg is ondergebracht ( spiegelclausule ) 31 Rechtsbijstand : concrete dekkingen (1) tussenkomst bij een geschil dat de verzekerde zelf niet kan oplossen vooreerst nastreven van een minnelijke regeling * in eerste instantie via eigen middelen * in tweede instantie via een advocaat vervolgens inleiden en opvolgen van een gerechtelijke, buitengerechtelijke of administratieve regeling (via een advocaat) belangrijk : vrije keuze van advocaat - objectiviteitsclausule! 32 16

17 Rechtsbijstand : concrete dekkingen (2) de kosten van de rechtsbijstandverzekeraar veroorzaakt door de behandeling van de zaak de kosten van de expert-deskundigen de kosten van advocaten de kosten van gerechtsdeurwaarders de kosten van gerechtelijke en buitengerechtelijke procedures uitgesloten : boetes en strafrechtelijke minnelijke schikkingen! 33 Deel 4 Aandachtspunten / bijzonderheden voor de autorijschool en haar lesgever(s) 34 17

18 Ongeval of overtreding tijdens de rijles : wie is aansprakelijk? (1) Betrokken partijen : De leerling De lesgever De autorijschool De andere partijen betrokken in het ongeval ( derden ) Met welk voertuig? : Een scholingsvoertuig (met dubbele installatie / besturing) Een lesvoertuig eigendom van de rijschool met enkele installatie (bromfiets motorfiets) Een voertuig eigendom van de leerling zelf (tijdens bijscholingslessen) Specifieke situaties : Ongevallen tijdens het rijexamen Ongevallen tijdens de bijscholingen 35 Ongeval of overtreding tijdens de rijles : wie is aansprakelijk? (2) Welke? Enkel burgerlijke aansprakelijkheid (schades) Enkel strafrechtelijke aansprakelijkheid (boetes) Zowel burgerlijke als strafrechtelijke aansprakelijkheid (schades en boetes) Hoe dekt de autorijschool zich perfect in? Zijn er verhaalmogelijkheden in hoofde van de verzekeraar op de leerling of de lesgever? Zo ja, hoe groot zijn die? 36 18

19 Ongeval of overtreding tijdens de rijles : wie is aansprakelijk? (3) Op al deze vragen geven wij een antwoord via onderstaande schema s : Schema 1 : de aansprakelijkheid van de leerling 1 - ASheid leerling.xlsx Schema 2 : de aansprakelijkheid van de lesgever 2 - ASheid lesgever.xlsx Schema 3 : de aansprakelijkheid van de rijschool 3 - ASheid rijschool.xlsx Schema 4 : de verzekering van het lesvoertuig 4 - Verzekering lesvoertuig.xlsx 37 Deel 5 De schadegevallen en de regeling ervan 38 19

20 Deel 5.1 Schadegevallen burgerrechtelijke aspecten 39 Burgerrechtelijke aspecten In principe : regeling op minnelijke basis (tussen betrokken partijen) uitzondering : regeling via de rechtbank (in eerste aanleg, desgevallend in beroep) Indien regeling via de rechtbank (minnelijke regeling is niet mogelijk) : In principe : burgerlijke aspecten, dus burgerlijke rechtbank Echter (grote uitzondering)!!! : verkeersongevallen worden geregeld via de politierechtbank (= strafrechtbank) Reden : eigenheid van het verkeersrecht (specificiteit) Verkeersongevallen via de rechtbank : in eerste aanleg : politierechtbank in beroep : rechtbank van eerste aanleg burgerlijke kamers 40 E) ))scala - Verzekering motorrijtuig & 20

21 Burgerrechtelijke aspecten : materiële schade (1) Voertuigschade : m.b.t. de aansprakelijkheid : Regeling gemeen recht of Regeling in RDR (conventie) m.b.t. de eigen zaakschade : Regeling casco (eigen verzekeraar) Andere schade dan voertuigschade : m.b.t. de aansprakelijkheid : Regeling gemeen recht m.b.t. de eigen zaakschade : Regeling eigen verzekeraar 41 Burgerrechtelijke aspecten : materiële schade (2) Regeling gemeen recht : (art 1382 e.v. BW) Benadeelde partij (= schadelijder) dient bewijs te leveren van : 1 schade 2 fout aansprakelijke tegenpartij 3 oorzakelijk verband tussen fout en schade M.a.w. de benadeelde partij moet het initiatief nemen Dit begint (en staat of valt meestal) met een goede schadeaangifte! Beheer van de schade zit bij de verzekeraar van de aansprakelijke tegenpartij! Vandaar het belang van een rechtsbijstandverzekeraar (burgerlijk verhaal) 42 21

22 Burgerrechtelijke aspecten : materiële schade (3) Regeling in RDR : Afwijkend op de regeling gemeen recht! Een apart denkpatroon De RDR-conventie zoekt zoveel mogelijk aansluiting bij de regeling in gemeen recht Tegenstrijdigheden komen niet vaak voor, maar Nochtans kunnen er fundamentele verschillen zijn m.b.t. de bepaling in aansprakelijkheid! Redenen : 1 - specifieke techniek van de vermoedens 2 - afwijkende bewijsregeling 3 - selectieve appreciatie van dossierstukken 4 - aansprakelijkheidsbepaling op grond van de zogenaamde barema s 43 Burgerrechtelijke aspecten : materiële schade (4) Beheer van de schade zit bij de eigen BA-verzekeraar (= de zogenaamde directe verzekeraar )! RDR-regeling op initiatief (18 barema s) of RDR-regeling met akkoord (indien RDR op initiatief niet mogelijk is) Regeling in RDR (liefst RDR op initiatief) begint (en staat of valt meestal) met een goede schadeaangifte! Enkel m.b.t. voertuigschade en gevolgschades (zoals verplaatsingskosten, stallingkosten, gebruiksderving, huurkosten) 44 22

23 Burgerrechtelijke aspecten : materiële schade (5) Regeling eigen verzekeraar (casco) : Snelste manier om te vergoeden Regeling staat volledig los van enige aansprakelijkheidsvraagstuk Ook hier is een schadeaangifte onontbeerlijk! 45 Burgerrechtelijke aspecten : lichamelijke schade (1) Regeling gemeen recht : (art 1382 e.v. BW) Benadeelde partij (= schadelijder) dient bewijs te leveren van : 1 schade 2 fout aansprakelijke tegenpartij 3 oorzakelijk verband tussen fout en schade M.a.w. de benadeelde partij moet het initiatief nemen Dit begint (en staat of valt meestal) met een goede schadeaangifte! Beheer van de schade zit bij de verzekeraar van de aansprakelijke tegenpartij! Vandaar het belang van een rechtsbijstandverzekeraar (burgerlijk verhaal) 46 23

24 Burgerrechtelijke aspecten : lichamelijke schade (2) Regeling zwakke weggebruikers (art 29 WAM) Objectieve aansprakelijkheid : BA-verzekeraar van één der betrokken motorrijtuigen moet de lichamelijke schade betalen aan de zwakke weggebruiker Regeling arbeidsongevallen ( arbeidsweg ) Objectieve aansprakelijkheid : AO-verzekeraar van het slachtoffer op weg naar het werk dient diens lichamelijke schade te betalen Regeling eigen verzekeraar : (waarborg medische kosten, invaliditeit, overlijden, ongevallen) Snelste manier om te vergoeden Regeling staat volledig los van enige aansprakelijkheidsvraagstuk Ook hier is een schadeaangifte onontbeerlijk! 47 Burgerrechtelijke aspecten : gevolgschade (1) Regeling gemeen recht : (art 1382 e.v. BW) Benadeelde partij (= schadelijder) dient bewijs te leveren van : 1 schade 2 fout aansprakelijke tegenpartij 3 oorzakelijk verband tussen fout en schade M.a.w. de benadeelde partij moet het initiatief nemen Dit begint (en staat of valt meestal) met een goede schadeaangifte! Beheer van de schade zit bij de verzekeraar van de aansprakelijke tegenpartij! Vandaar het belang van een rechtsbijstandverzekeraar (burgerlijk verhaal) Gemeen recht m.b.t. gevolgschade : zowel gevolgschade inzake materiële schade als gevolgschade inzake lichamelijke schade 48 24

25 Burgerrechtelijke aspecten : gevolgschade (2) Regeling in RDR : Bepaalde gevolgschades inzake het beschadigd voertuig kunnen perfect in RDR geregeld worden! Regeling eigen verzekeraar (BA of bijstand) : Bepaalde gevolgschades inzake zowel materiële als lichamelijke schades kunnen door de eigen verzekeraar betaald worden bijvoorbeeld : 1 - sleepkosten betaald door BA-verzekeraar (bijstand na ongeval) 2 - administratiekosten, huishoudelijk hulp door bijstandsverzekeraar 49 Deel 5.2 Schadegevallen strafrechtelijke aspecten 50 25

26 Strafrechtelijke aspecten In principe : regeling via de strafrechtelijke, correctionele rechtbank (dus : politierechtbank en rechtbank van eerste aanleg correctionele kamers) uitzondering : minnelijke schikking 51 Deel 5.3 Schadegevallen flowcharts 52 26

27 Schadegevallen enkel met burgerrechtelijke aspecten (flowchart) De basis : de schadeaangifte (o.a. EAF) 2 aspecten : De vaststelling van de schade (expertise) De vaststelling van de aansprakelijkheid ( 3 op 3 : F S OV F&S) Expertise (toepassing EO?) tegenexpertise arbitrageëxpertise De aansprakelijkheidskwestie : In eerste instantie : minnelijke regeling In tweede instantie : regeling in eerste aanleg via de politierechtbank, eventueel in beroep via rechtbank van eerste aanleg (burgerlijke kamers) indien schade > 1.240, eventueel cassatie (schending procedure) Opmerking : verhaalrecht van de verzekeraar! 53 Schadegevallen enkel met strafrechtelijke aspecten (flowchart) zeldzaam! De basis : het proces-verbaal Slechts 1 aspect : de vaststelling van het misdrijf Het standpunt van het parket (PdK) : seponering minnelijke schikking vervolging via de strafrechtbank In eerste aanleg : politierechtbank of rechtbank van eerste aanleg correctionele kamers In tweede aanleg (beroep) : rechtbank van eerste aanleg correctionele kamers of hof van beroep (definitieve uitspraak) Eventueel : cassatie (schending procedure) 54 27

28 Schadegevallen met én burgerrechtelijke én strafrechtelijke aspecten (1) (flowchart) De basis : het proces-verbaal EN de schadeaangifte (o.a. EAF) of de verkeersongevallenfiche 3 aspecten : De vaststelling van het misdrijf De vaststelling van de schade De vaststelling van de aansprakelijkheid ( 3 op 3 : F S OV) Expertise (toepassing EO?) tegenexpertise arbitrageëxpertise De burgerlijke aansprakelijkheidskwestie : de verzekeraars kunnen op minnelijke basis regelen de verzekeraars kunnen niet op minnelijke basis regelen (dispuut) 55 Schadegevallen met én burgerrechtelijke én strafrechtelijke aspecten (2) (flowchart) Het standpunt van het parket (PdK) : seponering minnelijke schikking voorstel tot vergoeding van benadeelden vervolging via de strafrechtbank Hoe dienen de verzekeraars te reageren? Parket seponeert strafrechtelijk : dispuut louter burgerlijk, vooralsnog minnelijk, zo niet beslechting via de politierechtbank (mogelijks beroep via de rechtbank van eerste aanleg burgerlijke kamers indien dispuut > ) Parket doet voorstel minnelijke schikking en die wordt aanvaardt door de betrokken partijen : dispuut louter burgerlijk, vooralsnog minnelijk, zo niet beslechting via de rechtbank 56 28

29 Schadegevallen met én burgerrechtelijke én strafrechtelijke aspecten (3) (flowchart) Parket doet voorstel tot vergoeding van de benadeelden : de verzekeraar die de benadeelden moet betalen gaat akkoord, dus erkend de burgerlijke aansprakelijkheid in hoofde van haar verzekerde : uiteindelijk minnelijke regeling de verzekeraar die de benadeelden moet betalen gaat niet akkoord, dus erkend niet de burgerlijke aansprakelijkheid in hoofde van haar verzekerde : beslechting via de strafrechtbank (parket zal immers vervolging inzetten) Parket vervolgt (via de strafrechter) : Indien het dispuut op burgerlijk vlak nog niet minnelijk geregeld is, zal de burgerlijke aansprakelijkheid ook beslecht worden via de strafrechtbank Opmerking : verhaalrecht van de verzekeraar! 57 Besluiten hoe verloopt een schaderegeling inzake een verkeersongeval? (1) De schaderegeling is niet simpel Welke soort schades? Welke waarborgen? Welke procedures? Hoe dan ook : een goede schadeaangifte is primordiaal! Burgerlijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid leiden een apart leven, doch is er ook sprake van een synergie! Indien er in hetzelfde verkeersongeval sprake is van zowel burgerlijke als strafrechtelijke aansprakelijkheid, dan volgt de burgerlijke aansprakelijkheid de strafrechtelijke aansprakelijkheid 58 29

30 Besluiten hoe verloopt een schaderegeling inzake een verkeersongeval? (2) In burgerlijke aansprakelijkheid : bewijsplicht in hoofde van de schadelijder van drie elementen : 1 fout 2 schade 3 oorzakelijk verband tussen fout en schade! In strafrechtelijke aansprakelijkheid : bewijsplicht in hoofde van de schadelijder van slechts twee elementen : 1 schade 2 oorzakelijk verband tussen fout en schade! Immers : de fout (overtreding) door de strafrechter erkend (dus veroordeling) is het bewijs voor de schadelijder om de fout van de veroordeelde tegenpartij te leveren! De strafrechtelijke vergoeding is steeds identiek (strafmaat in SW) De burgerlijke vergoeding daarentegen is steeds verschillend! 59 Deel 5.4 De schaderegeling, specifiek de schadeaangifte 60 30

31 Chronologisch verloop van een schaderegeling 6 fases : 1. De bijstand na ongeval 2. De schadeaangifte 3. De vaststelling van de schade : het schadebedrag (door de expert) 4. De vaststelling van enerzijds de aansprakelijkheid en anderzijds de schade conform de polisvoorwaarden en de conventies : de schadevergoeding (door de schaderegelaar) 5. De uitbetaling van de schadevergoeding 6. Mogelijks : verhaal van de verzekeraar naar de verzekeringsnemer en/of de verzekerde(n) De schadeaangifte staat aan de basis van de schaderegeling, dus is zij van primordiaal belang! Dit is het onderwerp van het tweede deel van deze uiteenzetting omtrent het Europees aanrijdingsformulier (aparte presentatie) 61 31