WOORD VOORAF... AUTEURSCHAP EN CITEERWIJZE... GEBRUIKTE AFKORTINGEN... VERKORT GECITEERDE BOEKEN, WETENSCHAPPELIJKE ARTIKELEN EN RAPPORTEN...

Transcriptie

1 Inhoud WOORD VOORAF AUTEURSCHAP EN CITEERWIJZE INHOUD... GEBRUIKTE AFKORTINGEN VII VIII IX XXXIII VERKORT GECITEERDE BOEKEN, WETENSCHAPPELIJKE ARTIKELEN EN RAPPORTEN XXXVII CHRONOLOGISCH REGISTER VAN GECITEERDE VER- DRAGEN, EUROPESE WETGEVING EN BELGISCHE WET- TEN LIJST VAN AANGEHAALDE ARTIKELEN UIT HET WET- BOEK VAN BELGISCH IPR XLIX LXVII DEEL I. INLEIDING... 1 Hoofdstuk 1. Probleemstelling Grenzen overschrijden Internationale aanrakingspunten Drie grote onderdelen in de vraagstelling Nationale benadering van de grensoverschrijdende rechtsvragen 5 Hoofdstuk 2. De relatie van het ipr met andere rechtsdisciplines Hoofdzakelijk privaatrecht Aspecten van publiekrecht De Grondwet en de interfederale conflicten van privaatrecht Aanraking met het volkenrecht Hoofdstuk 3. Historische evolutie Eerste beginselen De Middeleeuwen De statutentheorie De Hollandse School en de comitas-leer De 19de eeuw ste eeuwse benaderingen IX

2 7. Belgisch internationaal privaatrecht in de 20ste eeuw De groei naar een Wetboek van ipr Hoofdstuk 4. De invloed van het Europese gemeenschapsrecht op ontwikkelingen in het internationaal privaatrecht Inleiding De bepalingen in het Verdrag van Amsterdam Europa moet de subsidiariteit respecteren Het Europese herkomstlandbeginsel of beginsel van de wederzijdse erkenning A. Conflicterende regelingen wederzijds erkennen B. Er geldt geen herkomstlandbeginsel Hoofdstuk 5. Een veelheid van bronnen van internationaal privaatrecht 33 DEEL II. KRACHTLIJNEN VAN HET INTERNATIONAAL PRI- VAATRECHTELIJK PROCESRECHT Hoofdstuk 1. Europees internationaal bevoegdheidsrecht De Brussel I-Verordening in burgerlijke zaken en handelszaken [Rommelaere] A. Een selectie van doctrine B. Historisch overzicht C. Het toepassingsgebied van de Europese regeling inzake bevoegdheid en tenuitvoerlegging Haar temporeel toepassingsgebied Haar materieel toepassingsgebied Haar ruimtelijk toepassingsgebied Haar verhouding tot geldende bevoegdheidsverdragen. 43 D. De autonome interpretatie van de Europese bevoegdheidsverordening E. De woonplaats van de verweerder als algemene bevoegdheidsgrond De notie woonplaats en zijn invulling De woonplaats bepaalt het toepassingsveld voor een beschermd gebied F. Het forum van de medeverweerder G. Het alternatieve forum inzake verbintenissen uit overeenkomst Algemeen De conflictenrechtelijke methode Koop-verkoop en dienstenovereenkomsten H. Het alternatieve forum inzake onderhoudsverplichtingen X Kluwer

3 I. Het alternatieve forum inzake verbintenissen uit onrechtmatige daad Het forum delicti commissi De burgerlijke partijstelling bij de bevoegde strafrechter 53 J. Het alternatieve forum voor geschillen betreffende de exploitatie van een filiaal K. Het alternatieve forum inzake de trust L. Het alternatieve forum inzake de beloning wegens hulp en berging M. De vrijwaring en tussenkomst N. Tegenvorderingen O. Een beperkt forum connexitatis causarum P. De exclusieve bevoegdheden Algemeen Zakelijke rechten op onroerende goederen Huur-verhuur en pacht Geldigheid en ontbinding van rechtspersonen Andere exclusieve bevoegdheidsgronden Q. De door de partijen aangewezen rechter Wilsvrijheid Autonome interpretatie R. Het stilzwijgend aanvaarde forum S. De bevoegdheid opgenomen in de autonome afdelingen Meer specifieke regels aangaande de internationale bevoegdheid Internationale bevoegdheid in verzekeringsgeschillen Internationale bevoegdheid in consumentengeschillen Internationale bevoegdheid in arbeidsgeschillen T. Het forum inzake voorlopige maatregelen U. Aanhangigheid en samenhang Algemeen Aanhangigheid Samenhang De Brussel IIbis-Verordening: huwelijkszaken, ouderlijke verantwoordelijkheid en voogdij [Storme] A. De historiek van haar ontstaan B. Het toepassingsgebied van de Brussel IIbis-Verordening Haar materieel toepassingsgebied Haar ruimtelijk toepassingsgebied en verhouding met nationaal recht XI

4 C. Gemeenschappelijke bepalingen voor huwelijkszaken en ouderlijke verantwoordelijkheid Ambtshalve controle van de bevoegdheid en bescherming van de versteklatende verweerder Aanhangigheid van een geschil in een andere Europese lidstaat Voorlopige en bewarende maatregelen D. Bevoegdheid in huwelijkszaken Zeven alternatieve fora Tegenvordering en omzetting van scheiding van tafel en bed E. Bevoegdheid voor ouderlijke verantwoordelijkheid Principe: de verblijfplaats van het kind Uitzonderingen De Europese Insolventieverordening [Clijmans] A. Haar toepassingsgebied Historisch overzicht Haar materieel toepassingsveld Haar ruimtelijk toepassingsveld De verhouding van de Insolventie-Vo met Brussel I-Vo en met de verdragen B. De bevoegdheidsregels: een evenwicht tussen universaliteit en territorialiteit Hoofdstuk 2. Verdragen met impact op de internationale bevoegdheid [Clijmans] Multilaterale verdragen Bilaterale verdragen Hoofdstuk 3. Het Belgische gemeenrechtelijke bevoegdheidsrecht [Clijmans] Algemeen De bevoegdheidsbepalingen in het Wetboek van internationaal privaatrecht A. Algemene bepalingen inzake de internationale bevoegdheid Het onderzoek van de internationale bevoegdheid Interne bevoegdheid binnen Belgie Internationale aanhangigheid B. Algemene bevoegdheidsregels Algemene en bijzondere regels Het forum gebaseerd op de woonplaats of gewone verblijfplaats van de verweerder XII Kluwer

5 3. Het forum indien er meerdere verweerders zijn Het forum voor vorderingen betreffende de exploitatie door nevenvestigingen van een rechtspersoon Het overeengekomen forum tot prorogatie of derogatie Het forum voor vorderingen tot vrijwaring of tot tussenkomst en tegenvorderingen Het forum gebaseerd op samenhang Het forum voor voorlopige en bewarende maatregelen en uitvoeringsmaatregelen Het noodforum C. De specifieke bevoegdheidsregels Aanvullende of zelfstandige regels Aanvullende bevoegdheidsgronden als alternatief bij de algemene Zelfstandige bevoegdheidsgronden in afwijking van de algemene De oude gemeenrechtelijke bevoegdheidsbepalingen Overgangsrecht Hoofdstuk 4. Immuniteiten [Rommelaere] Grenzen aan de rechterlijke bevoegdheid en de tenuitvoerlegging De immuniteit van Staten De immuniteit van diplomaten en consuls Immuniteiten van internationale organisaties Hoofdstuk 5. De grensoverschrijdende betekening of kennisgeving van stukken [Clijmans] Probleemstelling Multilaterale regelingen A. De EG-Verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken Haar toepassingsgebied Ontvangende, verzendende en centrale instanties De verzending en betekening of kennisgeving Andere wijzen van betekening of kennisgeving Regeling ingeval de verweerder verstek laat B. Het Verdrag van 15 november 1965 inzake de betekening Het toepassingsgebied van het Haags Betekeningsverdrag De centrale autoriteiten en de wijze van verzending en betekening of kennisgeving Andere wijzen van betekenen of kennisgeven De regeling ingeval de verweerder verstek laat XIII

6 C. Artikel IV Protocol bij het EEX-Verdrag en artikel IV van Protocol D. Het Verdrag van 1954 betreffende de burgerlijke rechtsvordering Bilaterale regelingen De gemeenrechtelijke regeling A. Betekening bij gerechtsdeurwaardersexploot B. Kennisgeving per gerechtsbrief De controle van de betekening of kennisgeving als de verweerder verstek laat Hoofdstuk 6. Het verloop van een proces met een internationaal element De toegang van vreemdelingen voor de Belgische rechter De borgstelling van de vreemde eiser De rechtsbijstand De op de procedure toepasselijke wet De proceskosten De taal van het proces Het bewijsrecht en de rogatoire opdrachten A. Het toepasselijke recht Bewijsmiddelen Bewijslast Rogatoire opdrachten B. De Europese Bewijsverordening [Clijmans] Haar toepassingsgebied Haar verhouding tot andere verdragen Haar werking C. Het Verdrag van Den Haag van 18 maart Zijn toepassingsgebied Zijn werking Pre-trial discovery Vragen rond de dwangsom Uniform internationaal procesrecht op komst DEEL III. DE ERKENNING EN UITVOERBAARVERKLARING VAN VREEMDE RECHTERLIJKE BESLISSINGEN EN AKTEN Hoofdstuk 1. Inleiding [Storme] Hoofdstuk 2. De rechtskracht van vreemde vonnissen en akten [Storme] Algemeen XIV Kluwer

7 2. De akte of beslissing als feit waaraan het recht gevolgen koppelt De bewijskracht van een buitenlandse akte of beslissing A. Uitwendige bewijskracht B. Inwendige bewijskracht Erkenning van een buitenlandse akte of beslissing A. Het begrip erkenning B. Rechterlijke beslissingen C. Authentieke akten De titel tot tenuitvoerlegging Hoofdstuk 3. Het Europese recht van het erkennen en uitvoerbaar verklaren van beslissingen en akten Overzicht De Brussel I-Verordening [Storme] A. Het toepassingsgebied van de Brussel I-Verordening Beslissingen, authentieke akten en gerechtelijke schikkingen Haar temporeel toepassingsgebied Haar materieel toepassingsgebied Haar ruimtelijk toepassingsgebied De verhouding tot andere verdragen op het vlak van exequatur B. De erkenning De procedure voor erkenning De gronden tot weigering van de erkenning C. De uitvoerbaarverklaring De draagwijdte van de vraag om uitvoerbaarverklaring De voorwaarden voor de uitvoerbaarverklaring De procedure voor de uitvoerbaarverklaring Authentieke akten en gerechtelijke schikkingen Het EEX-Verdrag en het parallelle EVEX-Verdrag [Storme] De Brussel IIbis-Verordening [Storme] A. Haar toepassingsgebied Het voorwerp van de exequaturregeling in de Brussel IIbis-Verordening Haar materieel toepassingsveld Haar ruimtelijk toepassingsveld Haar uitwerking in de tijd Intertemporeel recht B. De erkenning onder de Brussel IIbis-Verordening C. De uitvoerbaarverklaring overeenkomstig de Brussel IIbis- Verordening Het algemene regime XV

8 2. De afschaffing van de exequaturprocedure voor sommige beslissingen D. Gemeenschappelijke bepalingen De Europese Insolventieverordening [Clijmans] A. Haar toepassingsgebied B. Erkenning van Europese uitspraken inzake insolventie Het hoofdprincipe Grond tot weigering van de erkenning Welke beslissingen vallen onder dit bevoorrecht regime? 183 C. De uitvoerbaarverklaring van Europese uitspraken inzake insolventie De verordening tot invoering van een Europese executoriale titel [Storme] A. Haar doel en haar toepassingsgebied B. De voorwaarden voor het verkrijgen van een executoriale titel 185 C. De procedure voor het verkrijgen van een executoriale titel. 188 D. De uitwerking van de executoriale titel Hoofdstuk 4. Verdragen inzake erkenning en uitvoerbaarverklaring Multilaterale verdragen Bilaterale verdragen Hoofdstuk 5. Het Belgisch gemeen recht van het erkennen en uitvoerbaar verklaren van buitenlandse vonnissen en akten [Storme] Algemeen de invoering van nieuwe regels Het Wetboek van internationaal privaatrecht A. De in het wetboek gebruikte begrippen B. De voorafgaande formaliteit van de legalisatie Voorwerp Afschaffing door internationale normen De ambtenaren bevoegd voor de legalisatie Legalisatie van Belgische akten en beslissingen C. De akte of beslissing als feit D. Het inroepen van de bewijskracht van een vreemd vonnis of akte E. De erkenning van rechterlijke beslissingen De belangrijkste vernieuwingen in het Wetboek van internationaal privaatrecht Drie wijzen van erkenning Over te leggen documenten De algemene gronden tot weigering van de erkenning. 202 XVI Kluwer

9 5. De gevolgen van een erkenning F. De erkenning van authentieke akten De wijze van erkennen De voorwaarden voor de erkenning van buitenlandse akten G. De uitvoerbaarverklaring van buitenlandse beslissingen en akten Het voorwerp van de dwanguitvoering en de procedure daartoe Voorwaarden voor een uitvoerbaarverklaring H. De vermelding en overschrijving van buitenlandse rechterlijke beslissingen en authentieke akten inzake staat en bekwaamheid Voorwerp en voorwaarden Het recht op overschrijving voor Belgen I. Specifieke gronden tot weigering van erkenning in sommige materies Algemene en specifieke erkenningsregels Specifieke regels inzake de verandering van de naam en de voornamen van personen Specifieke regeling inzake de eenzijdige verstoting in het buitenland plaatsgevonden Specifieke regels voor de erkenning van buitenlandse adopties Specifieke regels inzake beslissingen over intellectuele eigendomsrechten Specifieke regels inzake beslissingen over rechtspersonen Specifieke regels inzake beslissingen aangaande de insolventie [Clijmans] Artikel 570 Ger. W. (oud) DEEL IV. DE INTERNATIONALE HANDELSARBITRAGE Hoofdstuk 1. De omschrijving van handelsarbitrage [Piers] Definitie en situering Ad hoc en institutionele arbitrage Nationale, internationale en buitenlandse arbitrages Kenmerken, voordelen en nadelen Hoofdstuk 2. Basisbeginselen van handelsarbitrage [Piers] Algemeen De partijautonomie of wilsvrijheid XVII

10 3. Arbiters beoordelen zelf hun bevoegdheid Kompetenz-Kompetenz De autonomie van de arbitrageovereenkomst Separability Res judicata van arbitrale uitspraken De algemene principes van behoorlijke rechtsbedeling Hoofdstuk 3. Het juridisch kader van de handelsarbitrage in Belgie [Piers] Arbitrageovereenkomst en arbitragereglement Deel VI van het Gerechtelijk Wetboek De verdragen UNCITRAL: zijn Reglement en zijn Modelwet Hoofdstuk 4. Het toepasselijke recht op de arbitrageprocedure en op het geschil [Piers] Algemeen Procedureel recht het belang van zetelkeuze Substantieel recht A. Rechtskeuze B. Afwezigheid van rechtskeuze Openbare orde en dwingend recht Hoofdstuk 5. De arbitrageovereenkomst [Piers] Omschrijving Arbitragebeding en arbitraal compromis Vereiste van een schriftelijke arbitrageovereenkomst Geldigheidsvereisten van de arbitrageovereenkomst A. Objectieve arbitreerbaarheid B. Subjectieve arbitreerbaarheid C. Gelijkheid van de partijen Hoofdstuk 6. De arbitrageprocedure [Piers] Procedureregels Inleiding van het geding Samenstelling van het scheidsgerecht Informele, snelle en confidentie le procedure Hoofdstuk 7. De relatie tussen arbiters en overheidsrechters [Piers] De rechterlijke macht heeft geen rechtsmacht ten gronde De taak van de rechter tijdens en na de arbitrageprocedure Het bijzondere probleem van de prejudicie le vraagstelling XVIII Kluwer

11 Hoofdstuk 8. De arbitrale uitspraak [Piers] De uitspraak Gewone rechtsmiddelen hoger beroep Buitengewone rechtsmiddelen vernietiging De erkenning en uitvoerbaarverklaring van een arbitrale uitspraak DEEL V. DE ALGEMENE TECHNIEKEN VAN HET CONFLIC- TENRECHT Hoofdstuk 1. Het aanwijzen van het toepasselijke recht Een verwijzingsregel of conflictenregel A. Algemeen B. De opbouw van de verwijzingsregel en complexe verwijzingsregels De herverwijzing A. Het conflict van verwijzingsregels en renvoi B. Argumenten pro renvoi C. Toch besluiten contra renvoi D. De praktijk tot 2004 en rechtsvergelijkend E. Renvoi en het nieuwe wetboek De verwijzing naar een niet-geu nificeerd rechtsstelsel De federale clausule A. Niet-geu nificeerde wettenstelsels B. Complexe nationale rechtsstelsels volgens het wetboek De kwalificatieconflicten A. Probleemstelling: de kwalificatie B. De oplossing van de kwalificatiemoeilijkheid C. Kwalificatieconflicten D. Verdragsuniforme interpretaties De hie rarchie in de verwijzingsregels De intertemporele conflicten in het internationaal privaatrecht. 275 A. Overgang van forale verwijzingsregels uit wetgeving en rechtersrecht B. Veranderingen in het vreemde recht Het conflit mobile Hoofdstuk 2. Het toepassen van het aangewezen recht De ambtshalve toepassing van de Belgische verwijzingsregel De toepassing en de interpretatie van vreemd recht Hulpmiddelen voor de kennisneming van vreemd recht hulp van de partijen XIX

12 4. Cassatiecontrole op de toepassing van vreemd recht Hoofdstuk 3. De technieken van afwijking van het normaal toepasselijk vreemd recht De exceptie van internationale openbare orde A. Begripsomschrijving B. Het verschil met de interne openbare orde C. Het actuele karakter van onze fundamentele beginselen D. Het relatieve karakter en de verworven rechten E. De exceptie in het verdragsrecht De voorrangsregels (rechtstreeks toepasselijke regels) A. Begripsomschrijving van de positieve werking Voorrang opeisen B. Buitenlandse voorrangsregels (of autolimitatieve regels) C. Communautaire voorrangsregels De wetsontduiking A. Begripsomschrijving B. De sanctie op wetsontduiking C. Wetsontduiking als grond voor weigering van exequatur De algemene uitwijkclausule of uitzonderingsclausule DEEL VI. BIJZONDER DEEL Hoofdstuk 1. De nationaliteit of de gewone verblijfplaats als aanknopingsfactoren en de Belgische nationaliteit Algemene situering De notie nationaliteit en de teruggang van de nationaliteit als verdeelsleutel voor burgerlijke rechten Voordelen en nadelen van de verwijzing naar de nationaliteit of de verblijfplaats A. Een ordelijke opdeling van alle individuen B. De nationale rechtsgewoonten en de mondialisering C. Verschillen in het nationaliteitsrecht en zijn politieke functie De bepalingen van het Wetboek van de Belgische Nationaliteit 303 A. Kenmerken van het wetboek B. Algemene termen C. De toekenning van Belgische nationaliteit door geboorte D. De nationaliteit door adoptie E. De nationaliteit als gezamenlijk gevolg van een akte van verkrijging F. De derde generatie vreemdelingen XX Kluwer

13 G. De vrijwillige verkrijging De tweede generatie vreemdelingen Vreemdelingen jonger dan 12 jaar Vreemdelingen tussen 18 en 30 jaar die vrijwillig Belg worden door nationaliteitsverklaring H. Het huwelijk en de Belgische nationaliteit I. De nationaliteit wegens het bezit van staat van Belg J. De verkrijging door nationaliteitskeuze (optieverklaring) Personen en gestelde voorwaarden De procedure van artikel 15 WBN De rechterlijke beoordelingsvrijheid tot aan mei Na mei 2000 de snel-belg K. De naturalisatie door de wetgevende kamer L. Het verlies van de Belgische nationaliteit M. De herverkrijging van de Belgische nationaliteit N. De procedure van vervallenverklaring De vrijwillige verkrijging van Belgische nationaliteit met behoud van de bestaande nationaliteit A. Beperking van de bipatriditeit B. Verdragsrechtelijke beloftes en hun consequenties Het oude nationaliteitsrecht (1932) en het overgangsrecht van de Wet van A. De Belgische nationaliteitsregels van 1932 tot B. Het nieuwe Wetboek van de nationaliteit trad in werking op 1 januari Nationaliteitsconflicten en -betwistingen Hoofdstuk 2. Natuurlijke personen [Jansegers] De staat en bekwaamheid A. Algemeen B. Het wetboek voorziet in een residuaire regel C. Het wetboek voorziet in een beperkt renvoi inzake bekwaamheid D. Een verandering in de nationaliteit heeft geen invloed op de bekwaamheid E. Onbekwaamheden betreffende een bepaalde rechtsverhouding 324 F. Overgangsrecht Ouderlijk gezag, bescherming van onbekwamen en voogdij De naam en voornamen A. Het recht toepasselijk op de vaststelling van naam en voornaam B. Het recht toepasselijk op de verandering van naam of voornamen XXI

14 C. De naam wordt zelfstandig aangeknoopt D. Nationaliteitsconflicten De afwezigheid Hoofdstuk 3. De huwelijkssluiting [Jansegers] De bevoegdheid van de Belgische ambtenaar van de burgerlijke stand om het huwelijk te voltrekken Wat valt onder het begrip huwelijk? Het recht toepasselijk op de huwelijksbelofte Het recht toepasselijk op de totstandkoming van het huwelijk. 337 A. De distributieve verwijzingsregel B. Bijzondere exceptie voor huwelijken tussen personen van gelijk geslacht C. De algemene exceptie van internationale openbare orde D. Polygamie De vormvereisten toepasselijk op het huwelijk A. Algemeen B. Huwelijken gesloten voor diplomatieke of consulaire ambtenaren C. Documenten vereist om te huwen Schijnhuwelijken De nietigverklaring van het huwelijk Erkenning van huwelijken aangegaan in het buitenland Overgangsrecht Hoofdstuk 4. De huwelijksgevolgen [Jansegers] De afbakening tussen het primair statuut en het huwelijksvermogensrecht Het recht toepasselijk op de personele gevolgen van het huwelijk 351 A. De werking in de tijd van de nieuwe collisieregels B. De toestand vo o r de invoering van het Wetboek van ipr C. De toestand onder het Wetboek van ipr voor alle bestaande huwelijken De verwijzingsregel Het toepassingsgebied van de personele gevolgen van het huwelijk Uitzondering: rechten betreffende de gezinswoning Het recht toepasselijk op de vermogensrechtelijke gevolgen van het huwelijk A. Overgangsrecht tussen oude en nieuwe ipr-regeling en wijzigingsbepalingen Het overgangsrecht: oude huwelijken oude regeling XXII Kluwer

15 2. Wijzigingsbepalingen B. De toestand voor huwelijken gesloten vo o r 1 oktober Objectief toepasselijk recht (oud) Conflit mobile en intertemporeel conflictenrecht (oud) Huwelijkscontract: keuze van stelsel en toepasselijke wet (oud) Wijziging van het stelsel tijdens het huwelijk (oud) C. De verwijzingsladder voor huwelijken gesloten na` 1 oktober De rechtskeuze De modaliteiten van de rechtskeuze Het recht toepasselijk op de vorm van de keuze van een huwelijksvermogensstelsel Het recht toepasselijk bij gebreke van keuze Het toepassingsgebied van het recht van toepassing op het huwelijksvermogensrecht De veranderbaarheid van het huwelijksvermogensregime De vereffening en verdeling en de invloed van de lex rei sitae De bescherming van derden De hypotheek van de gehuwde vrouw Hoofdstuk 5. De echtscheiding en de scheiding van tafel en bed [Clijmans] Algemeen Echtscheidingen volgens het Wetboek van internationaal privaatrecht A. De verwijzingsregel De objectieve verwijzingsregel Beperkte rechtskeuze B. Het toepassingsgebied van het echtscheidingsstatuut De voormalige Wet Rolin (1960) en artikel 3, lid 3. B.W. (oud) 368 A. De verwijzingsregel B. Het toepassingsgebied van het oude echtscheidingsstatuut Hoofdstuk 6. De samenwoning of het partnerschap [Jansegers] De moeilijke afbakening tussen de relatie van samenwoning en het huwelijk A. Definitie B. De kwalificatie is van belang voor de gevolgen XXIII

16 2. Internationale bevoegdheid van de Belgische administratieve overheden inzake de relatie van samenleven A. De registratie van de sluiting van de relatie B. De registratie van de bee indiging van de relatie Het recht toepasselijk op de relatie van samenleven A. Het recht van de plaats van de eerste registratie B. Het toepassingsgebied C. De Belgische Wet van 23 november D. Dringende en voorlopige maatregelen en artikel 10 WbIPR. 377 E. De vermogensrechtelijke gevolgen en de bescherming van derden De erkenning van buitenlands tot stand gekomen relaties van samenleven Het overgangsrecht inzake de relaties van samenleven Hoofdstuk 7. De oorspronkelijke afstamming [Jansegers] Het recht toepasselijk op de oorspronkelijke afstamming A. De vaststelling en betwisting van de afstamming Hoofdregel 381 B. Het recht van toepassing op de toestemming van het kind C. Positieve afstammingsconflicten D. De exceptie van internationale openbare orde en voorrangsregels E. Het toepassingsgebied van het recht toepasselijk op de afstamming Nadere regels voor vorm en bevoegdheid bij erkenningen Overgangsrecht Hoofdstuk 8. De internationale adoptie [Jansegers] De inwerkingtreding van de nieuwe Belgische wetsbepalingen Het toepasselijke recht volgens het Wetboek van ipr A. Het recht toepasselijk op de voorwaarden voor de totstandkoming van de adoptie De conflictenregel De voorrangsregel B. Recht toepasselijk op de toestemming van de geadopteerde en zijn wettelijke vertegenwoordigers De conflictenregel De voorrangsregel C. Recht toepasselijk op de wijze van de totstandkoming van de adoptie D. De aard van de door de adoptie geschapen band XXIV Kluwer

17 E. Recht toepasselijk op de omzetting, de herroeping en de herziening van de adoptie De conflictenregels De voorrangsregels Internationale samenwerking onder het Verdrag van Den Haag van 29 mei A. De implementatie van het verdrag in Belgie B. Zijn toepassingsgebied voor adopties met overbrenging C. De termen internationaal en interlandelijk D. De aard en het mechanisme van het verdrag Hoofdkenmerken van het Verdrag van Den Haag Erkenning van de verdragsconforme adopties onder de lidstaten Diverse imperatieve en procedurele aspecten uit de federale en Vlaamse Wetten tot hervorming van de adoptie A. Algemeen Materie le voorschriften in de Belgische Adoptiewet De terminologische kwestie ( interlandelijk ) en de structuur van de Adoptiewet B. De procedure voor een interlandelijke adoptie in het gemeen recht C. De vaststelling bij vonnis van de geschiktheid tot adopteren. 402 D. De voorwaarden voor de overbrenging van het adoptiefkind naar Belgie E. De adoptieprocedure na de overbrenging van het kind F. Beschermingsmaatregelen De erkenning van vreemde adoptievonnissen Het recht van toepassing op adoptieaktes van vo o r 1 september A. Het overgangsrecht B. Het oude recht van toepassing op de toelaatbaarheid en de grondvoorwaarden C. De conflictenregel wanneer de geadopteerde ouder was dan 15 jaar D. De conflictenregel wanneer de geadopteerde jonger was dan 15 jaar E. Het recht van toepassing voor de toestemming tot de adoptie 408 F. De vorm waarin een adoptie tot stand kwam G. De gevolgen van de internationale adoptie die tot stand kwam voor 1 september XXV

18 Hoofdstuk 9. De onderhoudsvorderingen [Jansegers] Algemeen Het toepasselijk recht A. Onderhoudsverplichtingen ten aanzien van kinderen beneden 21 jaar Verdrag van Den Haag (1956) Algemeen De verwijzingsregel B. Het gemeen recht in het Wetboek van ipr Algemeen De verwijzingsregel Een ingebouwde correctie Overeenkomst tot onderhoud Het toepassingsgebied De invloed van de openbare orde-exceptie Overgangsrecht Hoofdstuk 10. Het erfrecht en de testamenten [Clijmans] Algemeen De wettelijke erfopvolging A. De devolutie Eenheid of versnippering Het objectief toepasselijke nationale recht Beperkte rechtskeuze is toegestaan Het toepassingsgebied van de lex successionis B. De wijze van aanvaarding of verwerping van de nalatenschap 423 C. De bijzondere onbekwaamheden D. De wijze van samenstelling en de toebedeling van de loten E. Het beheer en de overgang van de nalatenschap F. De afschaffing van het voorafnemingsrecht De testamentaire erfopvolging A. De vormelijke geldigheid van testamenten Verdrag van Den Haag van 5 oktober Het testament in de internationale vorm B. De interpretatie van testamenten C. De registratie van testamenten Het overgangsrecht van het internationaal erfrecht Hoofdstuk 11. Het zakenrecht Algemeen A. De verwijzingsregel B. Het werkingsveld van het situsrecht C. Onroerende zakelijke zekerheden XXVI Kluwer

19 D. Roerende zakelijke zekerheden Zakelijke rechten volgens de aard van de goederen A. Onroerende goederen B. Roerende goederen in het bijzonder De plaats van ligging De verplaatsing van een roerend goed (conflit mobile). 434 C. Rechtsalgemeenheden Bijzondere patrimonia D. Derdenwerking van een cessie van schuldvordering E. Zakelijke rechten op een banktegoed F. Cultuurgoederen G. Verhandelbare effecten Waardepapieren Op rekening geboekte effecten H. Gestolen goed I. Onlichamelijke goederen de intellectuele rechten Begripsomschrijving Auteursrechten op internationaal vlak Auteursrecht of merkenrecht op materiaal via satelliet of digitale media verstuurd Industrie le eigendomsrechten op internationaal vlak Het zaakstatuut onder het Belgische Wetboek ipr Hoofdstuk 12. De contractuele verbintenissen De algemene verwijzingsregels [Clijmans, Rommelaere] A. Het Verdrag van Rome ( EVO ) Algemeen Het toepassingsgebied van het EVO Interpretatie en de interpretatieprotocollen Verhouding tot andere rechtsnormen De algemene verwijzingsregel voor contractuele verbintenissen in het EVO Algemene aspecten Toepassingsgebied van de lex contractus Recht toepasselijk op specifieke aspecten van de overeenkomst B. Aanvullende regels in het Belgisch Wetboek van ipr Een uitbreiding van het werkingsveld van EVO Verdere aanvullende verwijzingsregels inzake verbintenissen C. Elektronisch gesloten overeenkomsten D. Het oude gemeenrechtelijke conflictenrecht (verbintenissen van vo o r 1988) De verwijzingsregel XXVII

20 2. Algemene aspecten Het toepassingsgebied van de lex contractus Bijzondere contracten [Clijmans] A. Aannemingsovereenkomsten B. Arbeidsovereenkomsten De verwijzingsregel voor contracten vanaf 1 januari De arbeidscontracten van vo o r 1 januari 1988: het oude ipr Voorbeelden van imperatieve wetsbepalingen De Detacheringsrichtlijn en de Wet van 5 maart De EEG-Verordening over de sociale zekerheid C. Auteursovereenkomsten D. Bankcontracten en betalingen Conflictenrecht van de cheque Grensoverschrijdende overschrijvingen Betalings- en afwikkelingssystemen Kredieten Overeenkomsten met betrekking tot bankrekeningen E. Bewaargeving F. Cessie van schuldvordering (inclusief conventionele subrogatie) G. Concessieovereenkomsten H. Consumentenovereenkomsten [Rommelaere] I. Dading J. Franchiseovereenkomsten K. Koop-verkoop tussen handelaars Wanneer is het Weens Koopverdrag van toepassing? Interpretatieregels De geldige sluiting van de overeenkomst Verplichtingen van partijen Keuring of ontdekking van een verborgen gebrek Risico-overdracht Rechtsmiddelen L. Overeenkomsten met betrekking tot onroerende goederen M. Overeenkomsten inzake persoonlijke zekerheden Autonome garanties Borgtochten Patronaatsverklaringen N. Overeenkomsten met tussenpersonen O. Pandovereenkomsten P. Ruilovereenkomsten Q. Schenkingen XXVIII Kluwer

21 R. Technologieoverdracht en licentieovereenkomsten S. Timeshareovereenkomsten [Jansegers] Het begrip timeshare De Wet van 11 april 1999 en zijn toepassingsgebied Dwingende aspecten onder de Belgische Timesharewet De overeenkomsten en de rechtsvragen in de marge van wat voorafgaat T. Trust en gelijkaardige fiduciaire overeenkomsten Het trustbegrip Het toepasselijk recht volgens het wetboek Overgangsregeling U. Vervoersovereenkomsten Algemeen Internationaal zeevervoer Internationaal wegvervoer Internationaal luchtvervoer Internationaal spoorvervoer Multimodaal vervoer V. Verzekeringsovereenkomsten Afbakening van de toepasselijke verwijzingsregels De verwijzingsregels ingevolge de Verzekeringsrichtlijnen en hun omzetting De verwijzingsregels ingevolge de toepassing van het EVO W. Wisselbrief en orderbriefjes Hoofdstuk 13. De onrechtmatige daad [Clijmans] Algemeen ter inleiding De aansprakelijkheid volgens het Wetboek van ipr A. Overzicht van de conflictenregel B. De algemene verwijzingsregel C. Bijzondere gevallen krijgen bijzondere regels D. De algemene accessoire aanknoping E. Rechtskeuze (achteraf) F. Lokale gedragsregels G. Algemene bepalingen H. Het toepassingsgebied van het delictstatuut I. Subrogatievordering en rechtstreekse vordering Schade veroorzaakt via het internet Het oude gemeenrecht: de lex loci delicti-regel A. De lex loci delicti-regel B. Nuanceringen op de oude strakke verwijzingsregel XXIX

22 5. Het Verdrag van Den Haag inzake verkeersongevallen op de weg 553 A. Het toepassingsgebied van het verdrag B. De verwijzingsregel voor schadegevallen in het verkeer C. Het toepassingsgebied van het aldus gevonden delictsstatuut 555 D. De rechtstreekse vordering tegen de verzekeraar van de schuldige partij Andere verdragen en Europese regelgeving Hoofdstuk 14. De quasi-contracten [Clijmans] Algemeen Het Wetboek van internationaal privaatrecht A. De objectieve verwijzingsregel B. Rechtskeuze Het overgangsrecht van de verwijzing voor quasi-contractuele verbintenissen Hoofdstuk 15. De rechtspersonen Algemene zaken Het recht toepasselijk op rechtspersonen in het Wetboek van ipr 564 A. Het toepassingsgebied van de conflictenregel B. Het recht van de plaats van de voornaamste vestiging De verwijzingsregel Een geval van renvoi C. Het toepassingsgebied van het toepasselijke recht op de rechtspersonen D. Aandelen en deelrechten Wie mag vennoot worden? Rechten en plichten verbonden aan deelrechten of aandelen Het overdragen van aandelen en artikel 12 EVO Rechten in aandelen beheerd door een administratiekantoor of in trust Verlies of diefstal van aandelen Overeenkomsten tussen aandeelhouders Bescherming van aandeelhouders Vorderingen van aandeelhouders voortvloeiend uit een openbare uitgifte E. De plichten van bestuurders en de bestuurdersaansprakelijkheid F. Bescherming van de vennootschap in groepsverband en de doorbraak van het vennootschapsscherm XXX Kluwer

23 3. Het toepasselijk recht op een vennootschap en de nationaliteit van een vennootschap Inbreng van een algemeenheid en inbreng van een bedrijfstak. 576 A. De bescherming van werknemers Medezeggenschap B. Joint ventures De verplaatsing van de voornaamste vestiging A. De nieuwe regel B. De Europese impact op de vestigingsvrijheid (verplaatsing) van vennootschappen De fusie van vennootschappen De erkenning van vreemde rechtspersonen Invloed van het Europees recht: de vrijheid van vestiging A. De vrijheid van vestiging in de Europese rechtspraak B. De implicaties voor de werkelijke zetelleer De Europese vennootschap Hoofdstuk 16. De insolventieprocedures Inleiding Universaliteit of territorialiteit De Europese Insolventie-Vo inzake faillissement, akkoord en soortgelijke insolventieprocedures A. Algemeen B. Het toepasselijke recht volgens de Insolventie-Vo C. De plicht tot samenwerking tussen rechtbanken en curatoren onder de Insolventie-Vo Het Belgische Wetboek van internationaal privaatrecht A. De regeling uit Europa doortrekken B. Het toepasselijke recht De lex fori als lex concursus Uitzonderingen op de lex concursus C. De eenzijdig uitgedrukte wens dat curatoren over de grenzen zouden samenwerken De oude regeling voor procedures reeds aanhangig op 1 oktober TREFWOORDENLIJST XXXI