Carbon Footprint Koolstof voetafdruk gunstig voor vouwkartonverpakkingen. actuele informatie over karton en verpakking 04/08.

Transcriptie

1 actuele informatie over karton en verpakking 04/08 Carbon Footprint Koolstof voetafdruk gunstig voor vouwkartonverpakkingen Groeiende bomen filteren door fotosynthese, CO2 weg uit de lucht. 11 % van de totale Europese CO2 emissies wordt gecompenseerd door de aangroei van bossen. Het totale CO2 impact ligt lager dan 326 kg CO2 per ton. 2 Sustainability as a competitive advantage 3 Groeiende bomen zeer efficiënte CO2 biofilter 4 Marketing in a flat world International congres Stichting Marketing 5 Europese bossen breiden uit Netto CO2 captatie 6 Cradle to gate carbon footprint voor vouwkartonverpakkingen 7 GS1 Shelf ready packaging Award nieuwe Signal verpakkingen van Unilever 7 Dag van de Aarde 2008 / Interpack / DRUPA PRO CARTON ASSOCIATION OF EUROPEAN CARTONBOARD AND CARTON MANUFACTURERS BELGIUM

2 actuele informatie over karton en verpakking Deze Newsletter, vrijwel geheel gewijd aan duurzaamheid en de koolstofvoetafdruk van vouwkarton, sluit nauw aan bij bijdragen uit het November 2007 nummer. Doel is heel specifiek de rol van onze duurzame boomplatformen toe te lichten en u tevens inzage te geven in beschikbaar gekomen gunstige carbon footprint gegevens. John de Somer, Voorzitter Pro Carton België How to position sustainability as a competitive advantage? Rond dit thema was Mike Clark, Voorzitter Pro Carton Europe aan het woord in een ontbijtseminarie op de DIY beurs te Kortrijk. Het groeiend belang, de verschillende dimensies van duurzaamheid, de reacties van consumenten en boscertificatie kwamen ten gronde aan bod. We weerhielden voor deze Newsletter slechts enkele krachtlijnen. Mike Clark (Voorzitter Pro Carton Europe) met Thierry Coeman (Chairman Belgian DIY Association). 31 januari The Wall of Sustainability Supply Chain Forests Delivery Measurements Building Blocks Policies Stakeholders Pillars The bricks are shown as illustrative only. They are not always relevant and the list is not exhaustive. Ongetwijfeld zal duurzaamheid een belangrijk thema blijven in minimaal de komende vijf jaar. Het onderwerp haalt vlot de voorpagina s van business magazines en in de verpakkingssector is sustainability intussen zondermeer uitgegroeid tot het belangrijkste thema, na de directe prijsonderhandeling. Er moet, aldus Mike Clark, meteen worden aan toegevoegd dat begrippen als hernieuwbaar en duurzaam dikwijls zeer verkeerd worden begrepen. De CO2 emissies staan nu zeer centraal in de discussie, doch ook economische en sociale overwegingen moeten vanzelfsprekend een plaats krijgen in een duurzame bedrijfsstrategie. Tevens is een gehele onderbouw nodig om tot gunstige maatschappelijke uitkomsten te komen en optimale supply chain bijdragen te kunnen bieden.

3 04/08 Net als CEPI staat de vouwkartonnagesector vanzelfsprekend zeer gunstig tegenover het bevorderen van duurzaam bosbeheer. De Pro Carton Europe voorzitter definieerde duurzaam bosbeheer als Een beheer en gebruik van bossen en bosgronden op een zodanige wijze dat de biodiversiteit, productiviteit, regeneratie, vitaliteit en capaciteit om de relevante ecologische, economische en sociale functies van het bos te voldoen, verzekerd zijn. Dit zowel op lokaal, nationaal als globaal niveau, nu en in de toekomst en zonder andere ecosystemen schade toe te brengen. Een strakke interne opvolging is hiertoe vereist. PEFC en FSC zijn de twee meest bekende externe certificatieschema s. Bij het bosbeheer wordt via GPS zeer nauwkeurig opgevolgd welke houthoeveelheden werden geoogst en ook welke houtstock per perceel overblijft. (Pro Carton Studietour Bezoek aan M-Real Simpele Finland) Groeiende bomen, een zeer efficiënte CO2 biofilter Houtvezels, de basisgrondstof voor papier en karton worden gevormd door groeiende bomen. Hout is opgebouwd uit bio koolstofketens (cellulose) en deze koolstof haalt de boom door fotosynthese uit de lucht. Anderzijds is er de ademhaling door de boom, waarbij ook CO2 wordt vrijgegeven. Het netto effect is evenwel duidelijk positief. Zonder op de gehele complexiteit in te ingaan, dient deze voorstelling wel iets te worden verfijnd. Juister gaat het om een nog ruimer netto CO2 captatie effect van bomen en bosbodem, doorheen de jaren en seizoenen. Bomen vormen niet enkel hout in stam en takken. Ook bladeren, naalden en wortels worden met de CO2 opname opgebouwd, en deze CO2 wordt ondermeer via bladval en naaldverlies gedeeltelijk jaarlijks bijgestockeerd in de humuslaag. Zo blijven ook de wortels na de eindoogst achter in de bosbodem. In een publicatie van het koolstof analyse team ( T. Karjalainen, G- J Nabuurs, J. Liski, A. Pussinen, T. Lapveteläinen en T. Eggers) van het European Forest Institute, vonden we een bijkomende jaarlijkse indicatieve totale netto stockering van 28 miljoen ton koolstof in Europese bosbodems terug. Uitgaande van het scheikundig atomaire gewicht van koolstof C (12) en het molgewicht van CO2 (44) komt dit overeen met een opname van 102 miljoen ton CO2. Tevens is het verhelderend het impact van de duurzame houtoogst cyclus toe te lichten. Steeds weer worden nieuwe generaties bomen aangeplant.

4 actuele informatie over karton en verpakking Voor de aangroei van 1 m 3 hout, wordt door een gemiddelde boom 1000 kg CO 2 uit de atmosfeer weggefilterd en 727 kg zuurstof vrijgegeven. Bron: ECCM (Edinburgh Centre for Carbon Management) - CEI Bois CO kg O 2 727kg Fotosynthese: 6 [CO 2 + H 2 O] g C 6 H 12 O O 2 } biomassa 1m 3 groei a. establishment phase b. full-vigour phase c. mature phase d. long-term equilibrium phase Nabuurs, G.J., et al., 2002 Eerder gaven we aan dat juist de sterk groeiende bomen zorgen voor CO2 opname, en hierdoor is de eindoogst te bestempelen als een regeneratie van de CO2 biofilterende werking van het bos. Door het zorgvuldig uitdunnen, kappen en herplanten van bomen, zorgen steeds weer nieuwe generaties bomen voor de CO2 opname. Wel zorgt de bodemverstoring ook voor een stuk CO2 emissie juist na de houtoogst en in de eerste jaren van de nieuwe groeicyclus. Zonder kappen bereiken bospercelen na aanplant en groei een mature fase waarin nog maar weinig extra CO2 wordt opgenomen. In Europese bossen bereiken bomen gemiddeld een maximale koolstofopname rond de 38 jaar. Marketing in a flat world 30 november- 1 december 2007 Deze sprekende titel bracht een record aantal van 1300 deelnemers naar het international congres van de Stichting Marketing, het jaarlijks marketing topevenement. bod. Heel positief was de ondertoon van een onbegrensd geloof in de verdere groei en ook in de grote verdere vooruitgang inzake gezondheidszorg. De economische groei is enkel functie van de menselijke creativiteit. Peter Schwarz, auteur van diverse invloedrijke boeken als The art of the long view, The long boom en na 9/11 Inevitable surprises, en ook medeoprichter van het Global Business Network (GBN), was dit jaar de keynote spreker die het congres mocht openen. De ingrijpende sociologische en demografische evoluties, het afvlakkend effect van het wereldwijd delen van kennis waren aan Schwarz bracht als futuroloog zeker ook het milieu onder de aandacht. Climate change is in the picture, Every company will have to be green. Georges Van Nevel (DVN), 14 jaar lang voorzitter van de Stichting Marketing congrescommissie. Onder zijn voorzitterschap kende het congres een sterke verdere groei. Een taak die hij na afloop van het congres 2007 doorgaf aan Nicole Berx (The House of Marketing). 4

5 04/08 Europese bossen breiden ook uit en absorberen hierdoor verrassend veel extra CO2. Naast de hierboven beschreven continue actieve filtering in beheerde bossen, ook wanneer de houtstock onveranderd blijft, leidt ondermeer de economische waarde van de hernieuwbare grondstof hout ook tot een aanzienlijke uitbreiding van het bosareaal. Een recente studie door de Universiteit Helsinki toont aan in welke mate deze uitbreiding kan bijdragen tot het bereiken van de post Kyoto doelstellingen. Wellicht zullen energiebesparing en de introductie van nieuwe technologieën immers onvoldoende zijn om de CO2 emissies met 20% te reduceren ( ). de boomdensiteit per ha. De CO2 emissies zijn in de EU 27 regio over de beschouwde periode toegenomen met 0,31 % per jaar. In 2004 bedroeg de koolstof uitstoot 1172 miljoen ton (4297 miljoen ton CO2) of 2,4 ton per jaar per inwoner. CO 2 De betrokken onderzoekers Pekka E. Kauppi, Aapo Rautiainen en Laura Saikku, berekenden hoe de Europese bossen over de periode , voor een jaarlijkse Het impact van de CO2 captatie door bomen en vegetatie doorheen de seizoenen is ook goed merkbaar (zie blauwe curve) bij bijkomende stockering van de NOAA metingen (US admini- Fossiiliset CO 2 -päästöt 126 miljoen ton koolstof zorgden, stratie voor oceanen en atmosfeer) op Mauna Loa (Hawai). wat 11% 2004 van ja de puuston totale jaaremissies hiilinielu in Fossiiliset de EU 27 regio per CO vertegen- 2 capita -päästöt EU- Dit meetstation op een hoogte woordigt. Hierbij werd rekening van 3397 m, geïsoleerd midden maissa 2004 ja puuston (Saikku ym. hiilinielu gehouden met zowel de toenemende de Stille Oceaan, volgt nauwgezet Energy bosoppervlakte Policy per als 2008) capita met EU- de wijzigingen in de atmosfeer. maissa (Saikku ym. Energy Policy 2008) Prof. Pekka Kauppi, lid van het Nobelprijs IPCC team. Het goede nieuws is dat bomen extreem efficiënte mechanismen zijn voor het capteren en stockeren van CO2. Stora Enso Werkvergadering te Helsinki. 14 januari 2008 Latvia Lithuania Sweden Slovenia Bulgaria Portugal Romania Hungary Slovak Republic France (european ter.) NMS12* Austria Finland Poland Spain Italy EU-27 EU-15 United Kingdom Germany** Greece Denmark Cyprus Netherlands Ireland Czech Republic Belgium Estonia*** Luxembourg 5

6 actuele informatie over karton en verpakking Cradle to gate bedraagt de carbon footprint voor vouwkartonverpakkingen minder dan 326 kg CO2 per ton vouwdozen. Hoewel de methodologie voor het ontwikkelen van carbon footprints nog verder dient op punt te worden gezet, is het verhelderend om in lijn met het door CEPI aangereikte kader (zie Newsletter 11/07), de voorlopige te vervolledigen cijfers voor vouwkartonverpakkingen vrij te geven. Cradle to gate staat voor een rapportering over CO2 effecten startend bij het duurzaam beheerde bos tot en met de verwerking tot een bedrukte en verlijmde verpakking. Toelichting: - Voor de CO2 opname in bossen werd enkel het Europees gemiddeld aandeel nieuwe vezels per ton vouwkarton in rekening gebracht. - Bij deze calculatie werd de opname van CO2 vervat in ondermeer de schors en andere resten nevenproducten van het productieproces, ter vereenvoudiging buiten beschouwing gelaten. Deze restproducten worden zorgvuldig ingezet als biobrandstof en zijn door hun natuurlijke oorsprong CO2 neutraal ten aanzien van de omgeving. - De totale CO2 stockering in vouwkartonverpakkingen bedraagt 1474 kg per ton. Recyclage draagt bij tot een optimaal gebruik van de houtvezel en zorgt ook voor een verlengde stockering. We gaven het reeds aan, deze uitkomst is onvolledig, en vele positieve CO2 effecten direct verbonden met de eigen sector en het materiaal vouwkarton, zijn nog niet verrekend. Slechts enkele opgesomd: - Naast de opname van CO2 in het hout gebruikt voor de productie van vouwkarton, kan er ook nog extra CO2 captatie worden toegewezen aan de sector. Enkel over de periode is de houtstock in Europese bossen toegenomen met 27% (Bron CEPI) en daarnaast is er de biomassa die na het oogsten wordt achtergelaten. - Bij een substitutie tussen materialen en een toenemend gebruik van papier en kartonverpakkingen, neemt de CO2 stockering toe. CEPI berekende hoe 10% van de jaarlijkse emissies door de papier- en kartonsector gecompenseerd worden door deze vorm van toenemende CO2 stockering in producten. CO2 eq. opname en emissies in kg per bruto ton vouwdozen.* kg CO2 opname in bossen Stockering in producten Emissies verbonden met bosbeheer * 1000 kg gebruikt vouwkarton. Productie karton en vouwdozen Andere grondstoffen en brandstoffen Aangekochte elektriciteit, verwarming, water Transport 678 kg Biologische CO2 opname Stockering biologische CO2 Fossiele CO2 emissies De CO2 eq. gegevens en CO2 stockering in producten werden herzien en goedgekeurd door IFEU. 6

7 04/08 Pro Carton neemt deel aan de Dag van de Aarde op zondag 20 april en zal er vertegenwoordigd zijn op de happening locaties te Gent, Kortrijk en Westerlo. Tevens richt Pro Carton op 20 april een bosbeheer en CO2 wandeling in. Deze wandeling wordt samen met de Bosgroep Oost-Vlaanderen georganiseerd en gaat door in de Lembeekse bossen Dag van Aarde Van harte welkom. In ieder van ons schuilt een klimaatheld Afspraakpunt : Parking Tragelstraat te Lembeke om 10u. Aanmelding hoeft niet maar wordt gewaardeerd. (Via de Pro Carton website g nieuws/evenementen) GS1 Shelf ready packaging Award toegekend aan de nieuwe Signal verpakkingen van Unilever. Wellicht gaan we in een volgend nummer opnieuw ruimer in op de supply chain onderwerpen ondermeer aan bod op het GS1 forum Olivier Perrin (Carrefour) stelde te streven naar de introductie van SRP verpakkingen voor 50% van de groot volume producten tegen einde Meteen het juiste inhoudelijke kader om ook een GS1 SRP award toe te kennen. voor de rekvulling werd met 90% verminderd. De introductie betekende voor Unilever geen margeverlies en een duidelijk verhoogde merkvisibiliteit. Carrefour en Delhaize gaven er ondermeer te kennen dat SRP een duidelijke prioriteit is en blijft ter verhoging van de efficiëntie bij de schapvulling. De bekroonde nieuwe Signal verpakking kwam tot stand door een samenwerking tussen Unilever en Carrefour en voor beiden was de introductie positief. Ter vervanging van een minder handige transportverpakking werd gekozen voor een correct bedrukte tray met een beschermende hoed uit golfkarton. De benodigde tijd Johan Van Den Bossche (Voorzitter GS1 Belgium & Luxembourgh) met Marc Van Den Hove (Unilever) en Dominique Leroy (Unilever), bij de SRP award uitreiking op het GS1 forum Connecting business, creating value. (18 Maart 2008) Pro Carton neemt deel aan de internationale vakbeurzen Interpack en Drupa. Meer informatie is beschikbaar op de volgende sites :

8 actuele informatie over karton en verpakking 8 De aangesloten vouwdoosproducenten gaan graag in op uw directe verpakkingswensen: BDMO - Bruggeman & Desouter Nijverheidsstraat 11, 8760 Meulebeke Tel.: Fax: Chesapeake Pharmaceutical & Healthcare Packaging Industrieweg 192- B-9030 Gent / Mariakerke Tel.: Fax: Darco n.v. Brixton Business Park, Brixtonlaan 9, B-1930 Zaventem Tel.: Fax: Du Caju Printing n.v-s.a. Industriezone, J. Cardijnstraat 4, B-9420 Erpe-Mere Tel.: Fax: Imprepack n.v. - s.a. / Kart. & Impr. Winderickx Gentse Steenweg B-1080 Brussel Tel.: Fax: M-real Meulemans s.a.-n.v. Industrielaan B-1070 Brussel Tel.: Fax: Rembrandt n.v. Nieuwlandlaan 33A - B-3200 Aarschot Tel.: Fax: Smurfit Kappa Van Mierlo n.v. Steenweg op Mol 60 - B-2300 Turnhout Tel.: Fax: Bedrijf: Naam: Functie: Adres: Postcode: Telefoonnummer: Fax: ANTWOORDKAART Stad: Website: Krijg nog geen Pro Carton Newsletter toegestuurd, en wens deze publicatie voortaan te ontvangen op de hierboven vermelde naam. Taalkeuze: Nederlands Frans Zakwoordenboekje met termen uit de vouwkartonsector. Taalkeuze: Nederlands Frans Engels Wenst volgende Engelstalige brochure(s) te ontvangen: Annual report 2007 Packaging requirements of the over 60 s. Carton Awards 2007 Retail ready packaging. Carton Awards 2006 Packaging recognition study. arton Awards 2005 The PRISM Study 2005 The interface Design competition 2006 between cartons and flexible packaging. Design competition 2004 Zenden / Faxen aan: Pro Carton België Steenweg op Waterloo 715 b25 a 1180 Brussel Fax: 02/ P. van de Velde n.v. Dendermondsesteenweg B-9230 Wetteren Tel.: Fax: Van Genechten Biermans n.v. Raadsherenstraat 2 - B-2300 Turnhout Tel.: Fax: Van Grasdorff n.v. Pandgatheide 10 - B-2890 Sint-Amands Tel.: Fax: Drukkerij Van Lijsebetten n.v. Entrepotstraat 27 - B-9100 Sint-Niklaas Tel.: Fax: VTK Drukkerij Kartonnage Herentalsebaan 594, 2100 Deurne Tel.: Fax: Pro Carton wordt ondersteund door volgende vouwkarton- en andere leveranciers met Belgisch verkoopkantoor: Carton Prime (Reno de Medici) Cascades Bobst Group Benelux Daniel Fain (Baden Karton) Esko Graphics Iggesund Benelux Korsnäs MAN Roland Belgium Mayr-Melnhof Belgium M-real Benelux Plantin - Heidelberg Schneider & Söhne Deutschland & Co. KG Stora Enso Belgium Uitgever: PRO CARTON BELGIË Beheerd door Ecmabel vzw Steenweg op Waterloo 715, bus 25a 1180 Brussel Tel. 32 (0) Fax 32 (0) In samenwerking met: PRO CARTON EUROPE Louizalaan Brussel Tel. 32 (0) Fax 32 (0) Redactie: Jan Cardon Foto s: Stefan Martens, GS1 Belgium & Luxembourg, Pro Carton België, Stora Enso Image Bank, M-real Image bank. Verantwoordelijke uitgever: Jan Cardon, Steenweg op Waterloo 715, bus 25a, 1180 Brussel - Drukkerij N. de Jonge n.v., 1850 Grimbergen