Schoudernetwerk Twente

Transcriptie

1 Schoudernetwerk Twente Projectgroep: Training Marion Hassink Tamara ten Elshof Jaap dannenberg Henri Mulder Mariska van Gils Janneke den Butter Raymond Westhoff Gerard Schutten Jeannette Klomp Liesbeth Harmsen Bram Withag

2 Inhoud De start Het proces De eerste resultaten Scores Conclusie en aanbevelingen Bijlagen

3 De start Kennismaking : Kiezen van een onderwerp Discussie, discussie, discussie Opzet product

4 Vraagstelling Product: Wat is het effect van excentrisch trainen bij patienten met een Rotator Cuff Tendinopathie.

5 De start Procesbeschrijving PICO samenstellen Individueel artikelen zoeken Artikelen beoordelen in subgroepen (pedro beoordelingslijst) Samenwerking Groepsindeling: master/niet master 7 Bijeenkomsten en diverse mailrondes Resultaat: Dit product!

6 Het proces PICO: Patient Intervention Comparison Outcome PICO P: Cuff tendinopathy AND SAPS I : Eccentric training OR eccentric therapy C: Physical modality therapy. O: Pain AND Range of motion AND Strength.

7 Het proces Inclusie criteria RCT SAPS beeld Exclusie criteria Artikelen > 2010 Post OK patienten Patienten met Full Thickness rupturen

8 Stroomschema Stroomschema tot artikelen

9 Resultaten Holmgren. Effect of specific exercise strategy on need for surgery in patients with subacromial impingement syndrome: randomised controlled study. (2014) Maenhout. Does adding heavy load eccentrictraining to rehabilitation of patients with unilateral subacromial impingement result in better outcome? RCT. (2013) Blume. Comparison of eccentric and concentric exercise interventions in adults wirh subacromial impingement syndrome. (2015) Litchfield. Progressive strengthening exercisisfor subacromial impingement syndrome. (2013)

10 Artikelen Holmgren Soort onderzoek: Randomised Controlled Trial Jaar van publicatie: 2014 Eigenschappen van de patiëntengroep: Aantal deelnemers: 97 van 102 geincludeerden. Leeftijd: jaar. Diagnose: primair subacromiaal impingement, op wachtlijst voor arthroscopische subacromiale decompressie. Inclusie-criteria: > 6 maand pijn proximale/laterale deel bovenarm, + Neer Test volgens Hawkins-Kennedy, Jobe en Patty +, geen verbetering met tenminste 3 maand conservatieve behandelingen Welke interventie is toegepast? Beide groepen kregen een subacromiale corticosteroid injectie 2 weken voor oefenprogramma. Oefenprogramma s duurden 12 weken. Beide groepen: Fysio de eerste 2 weken wekelijks. De 10 weken daarna om de week. Totaal bezoeken: 7 keer. De controlegroep: 6 niet-specifieke oefeningen voor nek en schouder, geen externe weerstand en verandering gedurende de 12 weken: abductie frontale vlak, retractie, elevatie, nek retractie,stretch upper Trapezius en stretchen M. Pectoralis maj. Interventiegroep: 2 niet nader gespecificeerde excentrische oefeningen voor M. Supraspinatus, M. Infraspinatus en de M. Teres minor. Daarnaast 3 niet nader gespecificeerde concentrische/excentrische oefeningen voor de middelste/onderste deel van de M. Trapezius, de M. Rhomboideus en de M. Serratus anterior. Deze oefeningen werden in week 1-8 : 2x/dd uitgevoerd met 3 x 15 hh. In week 9-12 : 1 x dd. Resultaten: De specifieke groep vertoonde een significant grotere vooruitgang dan de controle groep in functie en pijn, gemeten met de CMS, met een verschil van 15 punt: 24 punt t.o.v. 9 punt. De DASH-score toonde 8 punt verbetering t.o.v. de controle groep. De VAS pijnscore voor de nacht gaf een significante verbetering in de specifieke groep van 20 t.o.v. de controle groep. Er was geen significant verschil in VAS pijn tussen beide groepen gedurende activiteiten en rust. Quality of life, gemeten met de EQ-5D was significant hoger (P<0.001) in de specifieke groep tijdens de 3 maanden training. Significant met patiënten uit de specifieke groep rapporteerden een succesvol behandelresultaat: 69% t.o.v. 24%. Odds ratio 7.6 ( 3.1 tot 18,9) P< 0.001

11 Artikelen Maenhout Soort onderzoek: Randomised Controlled Trial Jaar van publicatie: 2013 Eigenschappen van de patiëntengroep: Inclusiecriteria: leeftijd > 18 jaar, unilaterale pijn > 3 maanden aanwezig aan ventrolaterale schouderzijde, PainfullARC,.2/3 impingement testen positief (jobe/ HK/ neer), 2/4 weerstandstesten positief. Full can abductie in 90 graden, abductie weerstand in 0 graden, endorotatie en exorotatie weerstand in adductie, palpatie pijn op de insertie van de infra- en supraspinatuspees. Exclusie criteria: Aangetoonde partiële of gehele ruptuur van de cuff. geschiedenis met operatie, fractuur of luxatie van de schouder, traumatische aanvang van de klachten, osteoarthritis, frozen schouder, traumatische glenohumerale instabiliteit, letsels van de schouderzenuwen, Patiënten met een nevenpathologie vanuit de nek of neuromusculaire systeemziekte. Welke interventie is toegepast? De eerste 6 weken 1x per week training, daarna 1x per 2 weken. (9 behandelingen). Controlegroep: Oefentherapie met Thera band. Endorotatie/ exorotatie, 1x daags, 3x10hh. Interventiegroep: Dezelfde oefeningen met als aanvulling: excentrische full can abductie in scaptievlak met dumbell. 2x daags 3x15 hh. Voor beide groepen: Fysiotherapie met glenohumerale en scapulothoracale mobilisaties. Advies hoe om te gaan met de klachten, scapula setting exercises en aandacht voor houding en statiek. Resultaten: Beide patiënten groepen toonden een significante toename van kracht over tijd bij 0 en 45 graden scapula abductie en bij endorotatie en exorotatie. Er was een significante verbetering van de kracht in de abductie en exorotatie kracht in de eerste 6 weken. Endorotatie was alleen verbeterd bij onderzoek over de hele periode. De belangrijkste bevinding van het onderzoek was de 15% toename van de abductie kracht in de 90 graden abductie van de excentrische training groep. In de Spadi score is geen significant verschil gevonden tussen de verschillende groepen. Conclusie: er wordt geen specifiek verschil gevonden wordt tussen de effectiviteit van excentrische en concentrische oefentherapie bij patiënten met SAPS.

12 Artikelen Blume Soort onderzoek: Randomised Controlled Trial Jaar van publicatie: 2015 Eigenschappen van de patiëntengroep: Man/vrouw: 14/20, gemiddelde leeftijd is 49,4.jaar Gemiddelde duur van de klachten: 22,7 maanden, Gemiddelde NPRS score: 2, DASH score: 23.2, AROM anteflexie: Kracht schouder: Abductie: 18.7N, Exorotatie: 12.8N. Welke interventie is toegepast? Er is 8 weken getraind, 2 keer per week, onder begeleiding van een fysiotherapeut. De eerste 2 weken pijnvrij oefeningen aanleren en leren omgaan met maximale belasting. Daarna differentiatie in groepen voor excentrische en concentrische training. Concentrische groep: Full can in zit, Endorotatie in zijlig, Exorotatie in zijlig met een handdoekrol, Protractie in ruglig, Horizontale abductie in zijlig, Abductie in zijlig., Schouder extensie in buiklig in neutrale rotatie. Alle oefeningen werden uitgevoerd met een dumbell en werden uitgevoerd in een voor de deelnemer pijnvrije AROM. Excentrische groep onder begeleiding van de fysiotherapeut. Daarnaast een huiswerkschema met de volgende oefeningen: Rekken M.Pectoralis Minor en posterieure schoudermusculatuur, TWK Mobilisaties naar extensie, pijnvrij AROM en flexie en abductie in stand voor de spiegel om scapula elevatie te controleren, HOS werd 1x per dag uitgevoerd op de dagen dat ze geen FT hadden. Ze moesten wel een logboek bijhouden. Resultaten Metingen bij baseline, 5 weken en 8 weken. In beide meetmomenten wordt er significante vooruitgang in zowel pijn als functie gemeten, echter blijft de AROM anteflexie in week 5-8 wat achter.

13 Artikelen Litchfield Soort onderzoek: Randomised Controlled Trial Jaar van publicatie: 2013 Eigenschappen van de patiëntengroep: Inclusiecriteria: jr, 6 maanden pijnklachten van proximale/laterale bovenarm, geen vermindering van klachten na conservatieve behandeling, positieve Neer en 2 positieve testen op Hawkins-Kennedy/Jobe/Patte. Exclusiecriteria: maligniteit, osteoarthritis., os acromiale, instabiliteit, frozen shoulder, klachten komend vanuit wervelkolom, in het verleden een schouderoperatie gehad. corticosteroid injectie in de schouder <3maanden. Welke interventie is toegepast? Beide groepen ontvangen een Subacromiale corticosteriode injectie bij 1 e contact. Oefeningen onder begeleiding van fysiotherapeut starten 2weken na injectie. 7 sessies over 1 per 2weken, thuis dagelijks oefenen en een dagboek bijhouden. Controle groep; oefenprogramma van 6 oefeningen (niet specifiek) voor nek/schouder. Interventie groep; 2 eccentrische oefeningen voor rotator.cuff, 3 concentrisch/eccentrisch oefeningen voor scapula stabilisatie, en posterior shoulder stretch. Resultaten: Resultaat na 3mndn: interventie groep vs controle groep ; -beter resultaat voor interventie groep score op mening pt / dash score (8pntn verschil) 95%, CI / pijn s nachts -10% beter score op CMS bij interventie groep -geen verschil tussen de groepen op pijn gedurende activiteiten of rust. -meer pt in interventie groep ondervinden beter resultaat; 35/51 vs 11/46, odds ratio 7.6;95% CI minder in interventie groep kozen nog voor operatie ; 10/51 vs 29/46; odds ratio, 7.7;95% CI Conclusie: 3 maanden durende specifieke oefenprogramma (rekken, cuff training concentrisch/excentrisch, scapula stabilisatie) was positief op functie, meer patienten vonden dit succesvol, en minder kozen voor operatie.

14 Discussie Doel: wetenschappelijke onderbouwing voor gebruik van excentrische oefentherapie bij cuff tendinopathie. Cuff tendinopathie te specifiek, daarom breder gekeken naar SAPS/SAI Resultaten: Excentrisch trainen bij SAPS/SAI heeft geen positiever effect t.o.v. andere manieren van training Specifieke oefentherapie (oefentherapie schoudergordel) bij SAI/SAPS heeft een positief effect Onderste extremiteit is effect van excentrisch trainen bij tendinopatieen wel bewezen, maar dit betreft gewichtsdragende gewrichten -> niet te generaliseren naar bovenste extremiteit

15 Conclusie en aanbevelingen Zijn de resultaten bruikbaar voor ons? Uit de door ons gevonden onderzoeken blijkt onvoldoende bewijs voor het toevoegen van excentrische training bij SAPS/SAI klachten. Training van de schoudergordel in geheel blijkt wel effectief voor verbetering van functie en afname van pijnklachten bij SAPS/SAI. Wat nu? Verder onderzoek naar het effect van excentrisch trainen bij cuff tendinopathieen is nodig. Wij verwachten dat uit aanvullend onderzoek zal blijken dat excentrische training, net zoals bij de OE, een positief effect heeft op tendinopathieen in de schouder.

16 Vragen?