Conferentie

Transcriptie

1 ECNO 16 november 2017 Karin van de Mortel Begrijpend lezen: toepassen! Contactgegevens Karin van de Mortel Wat komt aan de orde? Begrijpend lezen: denken over de inhoud van de tekst om er betekenis aan te verlenen. Een middel om tot leren te komen. Scaffolding: in de steigers zetten van het denken Transfer: van basis naar verdiepend Transfer: soorten Transfer: begrijpend lezen toepassen in de zaakvakken. Mogelijk of moeilijk? Lezen, praten, schrijven 1

2 Gradual Release of Responsibility Instruction Model (Pearson en Gallagher,1983; Allington, 2006; Kelly,2009) Verantwoordelijkheid Leerkracht Introductie en Modeling IK Begeleide oefening WIJ Leerlingen werken samen Leerlingen werken zelfstandig JULLIE JIJ Verantwoordelijkheid Leerling Lessen moeten een heldere doelstelling hebben Lessen hebben duidelijk omschreven succescriteria De succescriteria laten zien wat goed & wat beter is Leerlingen weten waar ze staan in relatie tot de succescriteria (Bewerking van: Fisher, Frey, Hattie, 2016) Vragen stellen in de taxonomie van Bloom Creëren Kun je een nieuw plan maken voor Wat kun je doen om Wat zou er gebeuren als. Bedenk eens Evalueren Analyseren Toepassen Begrijpen Wat vind je er nu van? Ben je het eens met en waaruit blijkt dat? Waardoor vind je het een goede oplossing? Waardoor komt dat? Hoe komt dat? Wat was het probleem? Wat wil jij veranderen? Hoe zou jij dit probleem oplossen? Welke vragen stel je bij Hoe leg jij dat uit? Wat gebeurt er als? Bedenk eens Herinneren Wat gebeurde er na? Hoe vaak? Wie was? (Anderson&Krathwohl 2001) 2

3 7 Scaffolding 1.Vragen stellen om na te gaan of de inhoud van de tekst wordt begrepen 2.Suggesties geven die het (meta-) cognitief denken stimuleren 3.Aanwijzingen geven die focussen en verwijzen naar bronnen 4.Expliciete uitleg en modeling als bovenstaande niet lukt ( Fisher, Frey, Lapp, 2009) Transfer Zelf regulatie om voortdurend leren vaardigheden en inhoud te continue kennis inzetten in nieuwe situaties: Wanneer gebruik ik het? Verdiepend Basisvaardigheid Verbindingen, relaties en schematisering om vaardigheden concepten te organiseren: Hoe gebruik ik het? Vaardigheden leren: Wat is het? ing van het driefasen model. Transfer is een uiteindelijk doel wanneer lln hun verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces nemen en zij hun kennis verdiepen een proces, een leermechanisme, wanneer lln kennis opdoen, toepassen en verdiepen zodat leren ontstaat 3

4 Aspecten van transfer De directe link van de geleerde taak aan de nieuwe situatie = noodzakelijk Een analogie, metafoor, gelijkenis helpt om lln te ondersteunen in het ontdekken van patronen (een lichaamscel is als een fabriek) Cruciaal: ken de leerontwikkeling van de lln! Dé sleutelvaardigheid: overeenkomsten en verschillen kúnnen ontdekken tussen de vorige en de nieuwe situatie Soorten transfer: Verschillende leerdoelen voor dezelfde inhoud (Wiggins, 2017) hoog dichtbij ver weg Bewerking van Fisher, Frey, Hattie, 2016 laag De CPS visie op leesvaardigheid CPS Amersfoort KvdM 4

5 Transfer en de rol van taal Relatie met begrijpend lezen Teksten Schrijven Spreken, woordenschat Vraagstellingen & uitdagen van het denken Toetsen Tijd Transfer: van dichtbij naar verder weg De lkr verbindt voorkennis aan nieuwe kennis De lln rubriceren/categoriseren informatie De lkr modelt en denkt hardop, demonstreert Transfer: van laag naar hoog Lln gebruiken analogieën en metaforen om de raakvlakken tussen thema s te verduidelijken De lkr breidt het leren uit en gebruikt vraagstellingen die het denken stimuleren (WBDU) De lln voeren een dialoog*; praten mėt anderen, om betekenis te verlenen De lln herhalen de informatie op basis van herinnering, inprenting en automatisering *Dialoog: een doelgericht constructief & coöperatief verbaal productieproces van onderhandeling over de betekenis van een begrip of aspect (Bewerking: Bohm 1996; Peterson 1992) De lkr zorgt voor exploratie, veel gelegenheid tot oefenen zodat de nieuwe kennis & vaardigheden toegepast kunnen worden in parallelle situaties De lln passen hun kennis toe in nieuwe (verschillende) situaties De lkr voert een leergesprek De lln schrijven een samenvatting De lln maken nieuwe en originele inhoudelijke producten, op papier of digitaal De lln schrijven een samenvatting waarin-of vertellen over verschillende teksten die vanuit afwijkende standpunten een aspect toelichten 5

6 CPS Onderwijsontwikkeling en advies Plotterweg BB Amersfoort Postbus BN Amersfoort T [033] F [033] E cps@cps.nl 6