TWEEJARENPLAN RDWI 2015 EN 2016

Transcriptie

1 TWEEJARENPLAN RDWI 2015 EN 2016

2

3 Bericht van het bestuur Voor u ligt het Tweejarenplan van de RDWI. Per 1 januari 2015 is de Participatiewet ingegaan. Samen met de decentralisaties van de WMO / AWBZ en de Jeugdzorg krijgen gemeenten optimale kansen om het ondersteuningsaanbod dicht bij de burger en sterk lokaal verbonden aan te bieden. In dit tweejarig plan van de RDWI is de impact van deze ontwikkelingen voor zover nu bekend en te overzien reeds verwerkt. Het plan behoudt wat goed was uit het verleden, en scherpt verder aan wat er in de toekomst nodig is om kostenefficiënt, maar vooral ook effectief te kunnen opereren. Het leggen van een goede verbinding met de lokale mogelijkheden en wensen staat daarin centraal. Waar mogelijk profiteren van de schaalvoordelen die een gezamenlijke sociale dienst voor de regio kan bieden, maar lokaal waar maatwerk de doelmatigheid kan vergroten. Daarnaast zien we verbinding niet alleen tussen de RDWI en de gemeenten, maar ook met de andere partijen in het sociale domein. Door te makelen en te schakelen in het sociale domein, kan de vraag van de burger beter bediend worden en nemen de oplossingsmogelijkheden in aantal en effectiviteit toe. De koerswijziging is waar mogelijk al vertaald in nieuwe prestatievelden en indicatoren. In 2015 en 2016 zal de interne organisatie van de RDWI aangepast worden op de beschreven koers. In de loop van 2015 zullen ook de prestatievelden verder uitgewerkt worden, zodat er in 2016 ook gekoerst kan worden op de realisatie hiervan. Daarmee bestaat er ruimte om de komende tijd in het licht van de ontwikkelingen die zich in de transformatie in het sociale domein voordoen, de koers bij te stellen en verder te optimaliseren. Wij zijn ons terdege bewust van de verantwoordelijkheid om de middelen die aan ons zijn toevertrouwd om onze taken uit te voeren, efficiënt en doelmatig te besteden. Met de herinrichting van de organisatie in 2015 naar het nieuwe dienstverleningsmodel zullen wij de slag maken om het exploitatieresultaat vanaf 2016 weer in evenwicht te brengen met de middelen hiervoor. Daarbij zullen de acties en maatregelen die wij nemen steeds tegen het licht worden gehouden van de noodzakelijke opgave om de tekorten op de BUIG budgetten te verminderen. Een spannende tijd dus, met mooie voornemens. Vanuit hieruit bevelen we dit jaarplan van harte aan. Zeist, 1 juli 2015 S. Jansen D. van Maanen Voorzitter bestuur RDWI Directeur RDWI

4 Inhoudsopgave 1 INLEIDING MEER RENDEMENT EN EEN BETERE DIENSTVERLENING INBURGERING SCHULDHULPVERLENING EN ARMOEDEBESTRIJDING (MINIMABELEID EN BIJZONDERE BIJSTAND) BIGA OVERIGE DIENSTVERLENING APPARAATSKOSTEN BIJLAGEN... 32

5 1 Inleiding Het Jaarplan RDWI heeft als vertrekpunt het Uitvoeringsarrangement Participatie en Inkomen 2015 en verder, wat gebaseerd is op het regionaal strategisch beleidskader Participatie en Inkomen, in 2014 vastgesteld door de Gemeenteraden. De opdracht tot uitvoering van de Participatiewet bezien wij met de focus op de volle breedte van het sociale domein en de transities die hierin plaatsvinden. Onze visie op participatie gaat uit van de verbinding die gelegd wordt met de andere twee decentralisaties. De ontwikkeling van het lokale speelveld en de positie die wij als netwerkspeler in willen nemen staat daarbij centraal. Zo kunnen wij onze ambitie waarmaken om al onze klanten in beeld te hebben en naar vermogen mee te laten doen in de samenleving. Tegelijkertijd is onze opdracht om de middelen die ons ter beschikking worden gesteld verantwoord te besteden. Dit plaatst ons voor de uitdaging om onze visie op participatie te koppelen aan de doelstelling om de tekorten op de BUIG budgetten door gerichte inzet te beperken en daarbij de uitvoeringskosten te beheersen. 1.1 Alle klanten in beeld: sturen op rendement binnen klantgroepen De verbinding met het lokale sociale domein en de inzet op betere dienstverlening aan de burger moet uiteindelijk zich vertalen in een grotere mate van participatie. Daarbij geldt participatie in (betaald) werk nog steeds als hoogste te bereiken ambitie. Vanuit het strategisch kader en in het uitvoeringsarrangement is beschreven hoe de RSD niet alleen wil inzetten op de groep klanten, die snel of vrijwel direct aan het werk kan maar ook de groep klanten in beeld wil krijgen die zou kunnen doorstromen naar dit niveau. Verwacht wordt dat we daarmee beter kunnen signaleren wat deze groep nodig heeft en daarmee uiteindelijk ook een beter rendement op ons klantenbestand kunnen realiseren. Bij het in beeld hebben van onze klanten is een overzicht van hun positie op de Participatieladder en het groeipotentieel leidend. De aanpak die ons voorstaat, kan getypeerd worden als rendementsdenken. Zowel in de zin van maatschappelijk rendement (bevorderen participatie, deelname aan maatschappelijke activiteiten, stijging op de Participatieladder) als (uiteindelijk) financieel rendement (door afname van het klantenbestand minder uitgaven BUIG budgetten). We proberen steeds aan te sluiten op de kansen en mogelijkheden die wij zien en deze zo goed mogelijk te benutten voor het in beweging brengen en houden van een klant. Voor begeleiding bij re-integratie naar betaald werk ligt de focus op de klanten met een groeipotentie naar trede 5 of 6. Bij klanten met een lagere groeipotentie zoeken wij aansluiting bij de mogelijkheden die het lokale netwerk biedt aan participatie door maatschappelijke activiteiten. Deze activering leidt voor een deel van deze klanten wellicht op wat langere termijn tot doorstroom naar betaald werk. Zo voorkomen we verstening van ons klantenbestand. Prioritaire doelgroepen zijn jongeren in de bijstand en klanten met een taalachterstand. Voor hen spannen wij ons extra in. Voor klanten voor wie sociale participatie het hoogst haalbare is zoeken wij samenwerking met ketenpartners, bijvoorbeeld zorgpartijen. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 3

6 1.2 Ambitie beperking stijging klantenbestand en tekort op BUIG budgetten Ondanks uitbreiding van de doelgroep door de komst van de Participatiewet willen wij de forse stijging die ons klantenbestand de afgelopen jaren heeft ondergaan en die mede oorzaak is van een tekort op de gebundelde budgetten, aanzienlijk reduceren. Daarbij zetten we vanuit het principe van de Poort en een centrale toegang enerzijds in op beperking van de instroom en anderzijds op bevordering van de uitstroom. Waarbij we een beroep doen op de eigen kracht, en de ondersteuning bieden die nodig is. Door een integrale intake met een uitvraag op alle levensgebieden zorgen we ervoor dat (multi)problematiek in een vroegtijdig stadium wordt gesignaleerd. Zodat we de juiste actie kunnen ondernemen. Het hoge (bruto) tekort op de gebundelde budgetten van de KRH gemeenten is niet alleen te verklaren uit de hogere stijging van de instroom voor de KRH gemeenten in 2013 en 2014 ten opzichte van de landelijke stijging 1. Daarnaast hebben stoornissen in het objectieve verdeelmodel van de BUIG budgetten een ongunstige invloed op de budgetten voor de gemeenten De Bilt, Utrechtse Heuvelrug en Zeist. Voor de gemeenten De Bilt en Utrechtse Heuvelrug was dit al bekend. Deze gemeenten ontvangen immers een MAU uitkering over de jaren Op de huidige objectieve verdeelkenmerken heeft een gemeente (dan wel RSD) weinig tot geen invloed 2. De staatssecretaris heeft onlangs bekend gemaakt dat het objectieve verdeelmodel wordt uitgebreid met een aantal kenmerken die de kans op bijstand ook duidelijk beïnvloeden 3. G 1.3 Nieuwe doelgroepen Met de komst van de Participatiewet per 1 januari 2015 meldt zich een nieuwe doelgroep: de gedeeltelijk duurzaam arbeidsgehandicapte werkzoekende, die voorheen in aanmerking kwam voor een Wajong-uitkering, en de werkzoekende die voorheen een indicatie Wet Sociale werkvoorziening (WSw) kreeg. Een van de manieren om deze klanten aan het werk te helpen is via de banenafspraak ( garantiebanen ). In de arbeidsmarktregio Utrecht-Midden worden afspraken hierover gemaakt met werkgevers door het regionaal werkbedrijf, de Utrechtse Werktafel. Onze regio is hierin vertegenwoordigd. Op dit niveau worden ook bindende afspraken gemaakt over eenduidige inzet van instrumenten voor begeleiding en ondersteuning. Hier moet geld voor worden gereserveerd, wat dus een beperking van de financiële speelruimte binnen het Participatiebudget voor besteding aan andere doeleinden betekent. Klanten die voor een garantiebaan in aanmerking komen hebben een verminderde loonwaarde. Door middel van loonkostensubsidie aan de werkgever wordt deze hiervoor gecompenseerd. Deze loonkostensubsidie kan worden betaald uit de BUIG budgetten. Voor werkzoekenden die een zeer beschermde werkomgeving nodig hebben en aangewezen zijn op (nieuw) beschut werk zullen mogelijkheden worden gezocht binnen de eigen regio, zo mogelijk op lokaal niveau, bijvoorbeeld in samenwerking met zorgpartijen. 1 In 2013 was de landelijke stijging 8.5 % van het aantal bijstandspartijen en voor de KRH gemeenten 14.9% en in 2014 was de landelijke stijging 5% van het aantal bijstandspartijen en voor de KRH gemeenten 11.5%. 2 Objectieve verdeelkenmerken zijn: het aantal huishoudtypes, het aantal koop- en huurwoningen in een gemeente, leeftijdsopbouw in huishoudens, herkomst (westers niet westers) huishoudens, de genoten opleiding van personen in deze huishoudens 3 Het gaat dan ondermeer om gemeentelijke arbeidsmarkt kenmerken als de groei van het aantal banen, de bevolkingsgroei en het aandeel van WW ers op het totaal aantal inwoners. Ook wordt straks niet alleen gekeken naar de verhouding tussen huur- en koopwoningen, maar ook onderscheid gemaakt tussen sociale en particuliere huurwoningen. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 4

7 1.4 Een toekomstgericht dienstverleningsconcept en een efficiënte organisatie De ontwikkelingen binnen het sociaal domein gaan snel. Op gemeentelijk niveau beginnen de decentralisaties vorm te krijgen en zoekt men lokaal naar verbinding tussen partijen, die met elkaar een betere zorg voor de burger zouden kunnen realiseren. Voor de RSD is dit een belangrijke ontwikkeling. Waar enerzijds de schaalvoordelen moeten zorgen voor efficiëntie in de dienstverlening en daarmee lagere uitvoeringskosten, is het zaak om anderzijds het contact met de lokale partijen te behouden en maatwerk te leveren. Dit spanningsveld is binnen de RSD vervat in de opgave van bolwerk naar netwerk. De ambitie is om een lichte, transparante organisatie te bouwen die zich kenmerkt door het handelen als een partner vanuit de opgave waarvoor burgers en gemeenten zich gesteld zien. Het jaar 2015 is voor de RSD een jaar van veranderingen. Gezocht wordt naar een dienstverleningsconcept, waarbij de RSD een samenwerkingspartner is voor de gemeenten, die lokaal hun sociaal domein aan het vormgeven zijn. Het verandertraject dat binnen onze organisatie is ingezet heeft onder meer als doel een nieuw dienstverleningsmodel te ontwikkelen dat aansluit op deze ontwikkelingen. De effecten hiervan zullen in 2016 merkbaar zijn in een meer efficiënte en effectieve bedrijfsvoering en een nauwere verbinding met de andere spelers in het lokale sociale domein. Dichter bij de inwoner en beter aansluitend bij de lokale en individuele situatie. Met één regisseur en aanspreekpunt voor de klant binnen onze organisatie. Het (nieuwe) dienstverleningsmodel houdt ook in dat wij onze processen gaan herontwerpen om onze klanten beter van dienst te kunnen zijn. Daarnaast zal ook een efficiency slag gemaakt worden om onze uitvoeringskosten in evenwicht te brengen en te houden. Dit verandertraject zal in 2015 extra uitvoeringscapaciteit vragen, evenals de invoering van de Participatiewet. We willen het exploitatieresultaat vanaf 2016 en volgende jaren budgettair neutraal houden. In dit jaarplan worden de ambitie en perspectieven geschetst voor de resultaten die de RDWI ten aanzien van zijn klanten wil realiseren en de opdrachten die wij ons daarbij stellen. Het jaarplan maakt onderdeel uit van de cyclus van planning en control. Bij de voor- en najaarsnota zullen wij over de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van deze opdrachten verantwoording afleggen. In een separate uitvoeringsagenda zullen de te nemen en al genomen maatregelen om de tekorten op de BUIG budgetten en op de exploitatie alsmede de (verwachte) financiële effecten en resultaten in de tijd weergegeven worden. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 5

8 jan-11 apr-11 jul-11 okt-11 jan-12 apr-12 jul-12 okt-12 jan-13 apr-13 jul-13 okt-13 jan-14 apr-14 jul-14 2 Meer rendement en een betere dienstverlening 2.1 Ambitie : groei klantenbestand van 11,5% in 2014 terugbrengen naar 6,5% in 2015 en naar 4% in De uitdaging is om te zorgen dat de uitgaven voor de diverse doelgroepen in overstemming zijn met de middelen die het rijk hiervoor beschikbaar stelt. Dat vraagt om actief sturen op de ontwikkeling van het klantenbestand. Dat is de overall doelstelling voor de komende jaren. In 2014 was de groei van het klantenbestand 11,5%. Wij willen niet meer dan 6,5 % groei van het klantenbestand in 2015 en niet meer dan 4% in 2016 realiseren. Dat maakt de RSD in de arbeidsmarktregio Utrecht-Midden tot een van de laagste stijgers in plaats van, zoals de afgelopen jaren, een van de hoogste.ee Uit een recent gemaakte analyse blijkt het volgende. Het klantenbestand van de RSD is in 2014 ten opzichte van januari 2011 met 35% gestegen. Dit terwijl het landelijke gemiddelde 19% bedraagt. Tabel 1: Stijging WWB gemeenten RSD KRH Stijging WWB (Participatiewet) in percentages gemeenten RSD KRH Bunnik De Bilt Utrechtse Heuvelrug Wijk bij Duurstede Zeist Bron: CBS statline Binnen de RSD-regio zien we dat de WWB-uitkeringen (sinds 2015 Participatie uitkering) in de gemeente UH het meest zijn gestegen met 44% en het minst zijn gestegen in de gemeenten Bunnik en Zeist met 29%. Noemenswaardig is dat de groei van het bestand niet specifiek een KRH-probleem is. De omliggende gemeenten in de arbeidsmarktregio Utrecht-Midden kampen met dezelfde groei. Tabel 2 op de volgende pagina illustreert dit. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 6

9 Tabel 2: Stijging WWB Landelijk, provincie en gemeenten arbeidsmarktregio Utrecht-Midden Regio jan jan jan jan-14 sept stijging tov jan stijging in percentage tov jan Nederland % provincie Utrecht % RSD/KRH % Nieuwegein % Stichtse Vecht % Utrecht (gemeente) % Houten % IJsselstein % Vianen % Bunnik % De Bilt % Utrechtse Heuvelrug Wijk bij Duurstede % % Zeist % In 2013 en 2014 zagen wij landelijk een stijging van respectievelijk 9% en 6% van het klantenbestand, de RSD had een stijging van resp. 14,9 en 11,5%. We willen in onze arbeidsmarktregio positief afwijken van de aanhoudende groei in de laatste 4 jaar. Om die reden gaan we de groei van het klantenbestand van 11,5% (2014) in 2015 terugbrengen naar 6,5% en in 2016 zelfs naar 4%. Ondanks de aantrekkende economie wordt in 2015 volgens het CPB (Macro cijfers) een landelijke stijging verwacht van 2,8% en in 2016 een stijging van 2,5%. Bovendien is de prognose dat het aantal WW-uitkeringen met (-13%) gaat afnemen. Het ingezette economisch herstel wordt volgens het UWV steeds duidelijker zichtbaar op de arbeidsmarkt. In worden meer banen, meer vacatures en minder WW-uitkeringen in Utrecht-Midden verwacht. Echter, in onze regio blijft een sterke afname in stijging doorgaans achter. De aanhoudende stijging van het klantenbestand en onze prognose voor 2015 en 2016 kunnen we aan de hand van de onderstaande regionale factoren verklaren: Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 7

10 1. De arbeidsmarktregio KRH wordt gedomineerd door de zorg- en welzijnssector. Als gevolg van overheidsmaatregelen om de kosten in de zorg te drukken, is de werkgelegenheid in deze sector sterk afgenomen. In de afgelopen drie jaar is de werkgelegenheid in deze sector in Utrecht-Midden met 4% (gecumuleerd) gedaald. Zorg en welzijn zijn 17,3% van de totale werkgelegenheid in Utrecht-Midden en in de KRH regio rond 21%. In bijna alle RSDgemeenten is er sprake van een groot banenverlies. Alleen al in 2014 zijn mensen in de KRH regio hun baan in de zorgsector kwijt geraakt. Deze sector lijkt zich van banenmotor in onze regio tot een krimpsector te hebben geëvolueerd. Volgens het persbericht van het UWV Utrecht-Midden zal deze krimp zich, ondanks het voorzichtige herstel van de arbeidsmarkt, in 2015 voortzetten. Naar verwachting zal de zorg en welzijn sector in 2015 met 1% krimpen. Tabel 3: sectoren RSD gemeenten met meeste banenverlies in 2014 Sectoren binnen de RSD-gemeenten met het meeste banenverlies in 2014 Sector banenverlies BUNNIK Vervaardiging frisdranken, min.water -139 Alg. burgerlijk/utiliteitsbouw -169 Ingenieurs/ov. technisch ontwerp - 47 DE BILT Grooth. in voedings-/genotmiddelen -329 Speur-/ontwikkelingsw gezondh Verzorgingshuizen - 66 UH Verpleeghuizen - 74 Ingenieurs/ov. technisch ontwerp - 74 Overig maatschappelijk advies - 45 WbD Huizen verstand. gehandicapten - 32 Supermarkten - 29 Schilderen en glaszetten - 25 ZEIST Huizen verstand. gehandicapten -169 Praktijken medische specialisten -150 Verpleeghuizen -145 Jeugdzorg met overnachting -126 Verzorgingshuizen -118 Speciaal onderwijs -110 Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 8

11 2. De arbeidsvraag en het aanbod sluiten in onze arbeidsmarktregio onvoldoende op elkaar aan. In Utrecht-Midden heeft van de openstaande online vraag 3,7% (182 vacatures) betrekking op elementaire beroepen en 11,9% (580 vacatures) op lagere beroepen. Dit terwijl 71% van onze bijstandsklanten geen startkwalificatie heeft en 33% van WWgerechtigden slechts een elementaire of lage opleiding heeft. Een op de 6 mensen die de maximale duur van de WW heeft bereikt, stroomt uiteindelijk door naar de bijstand. Dit zijn vaak 55 plussers en laagopgeleiden. Voor deze groepen en de groeiende groep mensen met allerlei verstandelijke, lichamelijke en psychische beperkingen zijn er weinig geschikte/ongeschoolde banen. Uit de pilot Werk maken van garantiebanen die bij BIGA voor de arbeidsmarktregio Midden-Utrecht wordt uitgevoerd, blijkt dat die mismatch zonder twijfel zowel voor de RSD-regio als voor de gehele arbeidsmarktregio Utrecht- Midden geldt. 3. Zoals de meeste gemeenten merken we dat de verdringing, als gevolg van de nasleep van de crisis, nog steeds een groeiend probleem is op de arbeidsmarkt. Werkgevers blijven hogere eisen stellen en werven personen met een hoger opleidingsniveau die de ongeschoolde/lager opgeleide klanten wegdrukken. 4. Nu de implementatie van de Participatiewet voor een groot deel voltooid is, verwachten we meer uitkeringsaanvragen van klanten, die voorheen in de WSw of Wajong konden instromen. Momenteel gaat het om slechts 12 mensen, maar deze aantallen kunnen in 2015 tot 52 en in 2016 tot 146 oplopen. Tabel 4: Nieuwe doelgroepen Participatiewet regio KRH* Nieuwe doelgroepen Participatiewet in regio Kromme Rijn Heuvelrug Nieuwe doelgroepen (voorheen WSw en voorheen Wajong) n.v.t. n.v.t *Prognoses op basis van opgaaf SZW, bewerkt door Berenschot. 5. De taakstelling statushouders laat een aanzienlijke toename zien van de instroom van statushouders. In 2012 was de taakstelling voor alle 5 gemeenten samen 52, in 2013 meer dan verdubbeld tot 111, in 2014 verder gestegen tot 177 en in 2015 gaat het om 326 nieuwe statushouders. Dit ten gevolge van de toegenomen vluchtelingenstroom uit landen als Syrië en Eritrea. Hierdoor heeft het Rijk de taakstelling huisvesting vergunninghouders voor de gemeenten verhoogd. Deze aantallen zullen de komende jaren naar verwachting blijven toenemen. Volgens het Ministerie van Binnenlandse Zaken zal de taakstelling van de eerste helft van 2016 ruim 25% hoger zijn dan de tweede helft van Deze doelgroep blijft wegens verschillende beperkingen als taalbarrière en oorlogstrauma langer afhankelijk van een bijstandsuitkering. 6. De aanhoudende toename van instroom van klanten die hun maximale uitkeringsduur in de WW hebben bereikt en ondanks hun korte afstand tot de arbeidsmarkt geen betaald werk hebben kunnen vinden. Zie tabel 5 op de volgende bladzijde. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 9

12 Tabel 5: Instroom klanten uit WW* Stedelijkheid Aantal personen Doorstroompercentage Bunnik <10 <10 < ,9% De Bilt ,1% 3,9% 3,0% 6,9% Utrechtse Heuvelrug ,5% 4,0% 2,6% 4,6% Wijk bij Duurstede 10 <10 < ,8% - - 3,1% Zeist ,5% 4,8% 5,5% 6,1% Totaal ,3% 3,8% 3,8% 5,4% *Bron: UWV Verwacht wordt dat in 2015 de groei van banen stijgt met 0,5%. Veel sectoren laten een groei van de werkgelegenheid zien. Alleen in de sectoren openbaar bestuur, zorg & welzijn, financiële dienstverlening, industrie en landbouw krimpt het aantal banen. Noemenswaardig is dat meer dan 28% van personen met een WW-uitkering geen startkwalificatie heeft waardoor de kans groot is dat ze eerder in de WWB instromen. Qua beroepsniveau is het aandeel van personen met een beroep op elementair en op lager niveau respectievelijk 6,8% en 26,2% van het totaal aan WW-uitkeringen. 7. Ons IOAW-bestand is tussen 2012 (67 personen) en 2015 (132 personen) verdubbeld. Deze doelgroep bestaat uit oudere en gedeeltelijke arbeidsongeschikte werkloze werknemers die langdurig van de bijstandsuitkering afhankelijk blijven. 8. Opvallend is dat ongeveer 15% van de instroom veroorzaakt wordt door WWB-gerechtigden die naar de RSD-gemeenten verhuisd zijn. Een belangrijke reden van die instroom is het feit dat veel mensen in bijstand vanuit de stad Utrecht in de omliggende gemeenten een goedkopere woning zoeken. Dit omdat het criterium woonachtig zijn in de gemeente van inschrijving is losgelaten. 9. Volgens het UWV reageert de arbeidsmarktregio Utrecht-Midden enigszins vertraagd op de conjuncturele ontwikkeling (zie Regio in beeld 2014, Midden-Utrecht). Als er sprake is van een economische recessie wordt dat in Utrecht-Midden niet direct gevoeld. Gaat het economisch weer beter, dan merkt Utrecht-Midden dat nadat het vertrouwen van producten en consumenten in de economische ontwikkeling toegenomen is. 10. We zien ook een toename in de instroom van mensen die hun inkomsten uit werk hebben zien afnemen en daardoor onder het bestaansminimum komen en geen recht hebben op WW. In 2012 is er een toename van 20%, in 2013 van 23% en in 2014 en 2015 van 20%. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 10

13 Met de gegevens uit deze recent uitgevoerde analyse kunnen wij actief sturen op de ontwikkeling van het klantenbestand. Dit betekent vooral, met de kennis die we hebben van de arbeidsmarkt, onze (potentiële) klanten en de instrumenten die ons ter beschikking staan, zoeken naar kansen en innovatieve manieren om de lokale werkgevers aan personeel en onze klanten aan betaald werk te helpen. Daarbij goed kijken hoe we werkgevers kunnen faciliteren en hoe we de eventuele belemmeringen bij klanten gericht kunnen verminderen of compenseren. Ter preventie van de instroom de samenwerking zoeken met onderwijsinstellingen, UWV en het bedrijfsleven. Om de focus hierop scherp te stellen en te houden zullen wij een Uitvoeringsagenda opstellen. 2.2 Inzicht in het ontwikkelingspotentieel van het klantenbestand Tabel 6 op pagina 14 geeft de indeling van ons klantenbestand op de Participatieladder weer. De gegevens bieden inzicht in de positie van de klanten, zowel wat betreft hun huidige trede (als vastgesteld bij de intake of, bij bestaande klanten, na dossieronderzoek) en de potentieel te bereiken trede. Hieruit is af te leiden welke sociale stijging (ofwel stijging op de Participatieladder) het klantenbestand van de RSD kan bereiken. Tabel 6 : Indeling klantenbestand RSD op Participatieladder (januari 2015) trede huidige trede groei- potentie groei- potentie groei- potentie groei- potentie geen groeipotentie trede 6 trede 5 trede 4 trede 4 of lager 6 (fulltime werk) (betaald werk met ondersteuning) (onbetaald werk) (deelname georganiseerde activiteiten) 2 (sociale contacten buiten de deur) (geïsoleerd) totaal Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in totaal 784 klanten de groeipotentie naar trede 5 of 6 hebben van de ongeveer 2330 klanten die op dit moment op trede 1-4 staan. Inzet op deze groep kan dus zinvol zijn. Het komende jaar willen we ons naast de gebruikelijke inzet op de trede 5-6 klanten ook richten op het bereiken van een positieve ontwikkeling in deze groep mensen. Door dit bredere bereik hebben we meer mogelijkheden om de bestandsontwikkeling in positieve zin te beïnvloeden. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 11

14 2.3 Hoe gaan we dat realiseren? Vanuit bovenstaande uitgangspunten komt de focus van de dienstverlening van de RSD in hoofdlijnen op drie kritische prestaties te liggen: 1. het beperken van de instroom en effectief toepassen van handhaving aan de Poort en op het zittend bestand; 2. Het bevorderen van de doorstroom van klanten uit de treden 1-4 naar 5-6, door met lokale organisaties in te zetten op participatie van deze groep; 3. het bevorderen van de uitstroom van meer klanten naar werk. Deze prestaties, die te converteren zijn naar de bestandsontwikkeling, zijn nauw gerelateerd aan twee andere prestatievelden: 4. Het realiseren van een goede samenwerking met (lokale en regionale) werkgevers, de arbeidsmarktregio, UWV, uitzendbureaus, onderwijsinstellingen; 5. Het realiseren van een goede samenwerking met (lokale en regionale) welzijnsinstellingen, de zorg, het vrijwilligerswerk en de BIGA Groep. In de komende paragrafen worden deze prestatievelden nader uitgewerkt. Hieronder staat een korte beschrijving van elk veld: Ad 1: Effectieve handhaving en beperken instroom Uit analyse van de resultaten blijkt dat we de instroom van klanten goed weten te beheersen en dat toename van ons rendement op dit aspect niet meteen te verwachten is. De resultaten van deze Poort zijn vergelijkbaar met die van andere sociale diensten en we kunnen constateren dat er geen verdere stijging van het rendement van de Poort in de afgelopen 2 jaar was. Het rendement van handhaving (uitstroom door beëindiging van de uitkering op basis van rechtmatigheidsaspecten) is gemiddeld 1%. Ook dit is vergelijkbaar met het rendement hierop van andere sociale diensten. Samenvattend geldt voor dit prestatieveld dat wij de ingezette koers zullen continueren en waar mogelijk verder zullen optimaliseren. Het is echter niet te verwachten dat we hiermee een trendbreuk in de bestandsontwikkeling zullen realiseren. Ad 2: Participatie en doorstroom naar werk Het sturen op de doorstroom in het bestand is tot nu toe vooral in diverse lokale maatwerkprojecten opgepakt. Het kenmerk van deze projecten is dat er verbinding gezocht is met instanties en samenwerkingspartners in het lokale sociaal domein. Het accent in de projecten lag op het activeren van een bredere groep klanten van de RSD, veelal op de treden 1-4. Niet elke deelnemende gemeente was de afgelopen jaren overigens op deze wijze actief. Voor dit prestatieveld geldt dat we meer gaan inzetten op het bevorderen van maatschappelijke participatie van onze klanten, met het oog op uiteindelijke doorstroom naar betaald werk. De nu nog projectmatige werkwijze van de huidige lokale initiatieven zal op basis van de positieve ervaringen omgevormd worden tot reguliere werkwijze van de RSD. In het doorgeleiden van de populatie met groeipotentie op de treden 1-4 naar lokaal maatwerk, past ook een goede analyse van de kansen en mogelijkheden van de klant. Van daaruit kan effectief bepaald worden welke instantie een rol kan spelen bij de (re-)activering van deze klant. De samenwerking met de andere instanties stelt ons in staat het klantbeeld aan te vullen en zo effectiever te interveniëren. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 12

15 Figuur 1: Vijf prestatievelden in het dienstverleningsmodel Ad 3: Uitstroom naar werk (kansrijken) De ontwikkeling van het Werkgeverservicepunt kenmerkt zich het afgelopen jaar door het zoeken van meer aansluiting op lokale werkgeversnetwerken. Een inclusieve arbeidsmarkt is daarbij de inzet. Bij lokale werkgevers is er een grote bereidheid om maatschappelijk actief betrokken te willen zijn. De vraag is vaak hoe dit vorm te geven. Via lokale maatwerkafspraken (convenanten, verbonden) krijgt deze inzet nu gestalte. De verwachting is dat er daarmee meer uitstroom naar werk wordt gegenereerd. Dat geldt dan niet alleen voor de bijstandspopulatie. Ook de bemiddeling van Wajongers en andere doelgroepen (voorheen SW populatie) kan op deze, inclusieve, wijze vorm krijgen. Ad 4: Samenwerking met het lokaal netwerk De RSD streeft naar een stevige verankering met het lokale netwerk aan maatschappelijke instanties en het vrijwilligerswerk. Daarmee ontstaat een goed inzicht in de lokale mogelijkheden die er zijn om klanten op trede 1-4 te activeren. Maatschappelijke activering is een belangrijke opstap naar participatie in de samenleving, mogelijk uiteindelijk naar betaald werk. Omgekeerd kan de RSD als partner voor de maatschappelijke instanties vanuit een breder inzicht het beleid afstemmen op de koers die deze instanties met betrokkenen voor ogen hebben. Ad 5: Samenwerking met werkgevers, onderwijs, uitzendbureaus, arbeidsmarktregio Om de uitstroom naar werk te vergroten is samenwerking met werkgevers, onderwijs, uitzendbureaus zowel lokaal als op het niveau van de arbeidsmarktregio een vanzelfsprekend belang. Voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt is reguliere bemiddeling, bijvoorbeeld door uitzendbureaus, vaak niet effectief. Zij zijn niet altijd in staat om zich goed te presenteren Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 13

16 voor een reguliere vacature. Dat vraagt om extra ondersteuning. Bij werkgevers is er vaak veel bereidheid om mede vanuit maatschappelijk oogpunt zich in te zetten voor een inclusieve arbeidsmarkt. De RSD wil hen hierbij graag ontzorgen. Vaak gaat het dan om administratieve lasten, risico s (niet op komen dagen, ziekteverzuim, beperkingen etc). Het matchen van kandidaten met afstand tot de arbeidsmarkt vraagt dus om het slaan van een brug tussen de verwachtingen van de werkgever en de mogelijkheden van een kandidaat. Het uitbreiden van het werkgeversnetwerk en het intensiveren van de begeleiding van kandidaten om hun mogelijkheden te vergroten worden de belangrijkste ambities van de komende jaren. 2.4 Vraagherkenning en doorverwijzing; makelen en schakelen in het sociaal domein Vraagherkenning en doorverwijzing binnen het netwerk De uitgangspunten die wij hanteren bij de klantbenadering en het inrichten van de toeleiding en de toegang komen overeen met de uitgangspunten die ook gangbaar zijn bij de beleidsmatige uitgangspunten voor welzijn nieuwe stijl: mobiliseren van burgerkracht, eigen kracht ondersteuning voor iedereen die het nodig heeft verantwoordelijkheid en regie duurzaam en effectief. De RSD stelt vast of een inwoner toegang heeft tot een uitkering op grond van de Participatiewet en leidt potentiële klanten zo snel mogelijk toe naar betaald werk of terug naar school, om te voorkomen dat ze op een uitkering aangewezen raken. Daarmee komt het uitgangspunt werk boven inkomen tot uitdrukking. In de praktijk blijkt deze centrale toegang effectief en efficiënt te werken. Nu er zich ook nieuwe doelgroepen melden bij de RSD vanwege de Participatiewet, neemt het belang van een goede intake en onderzoek naar kansen en mogelijkheden toe. Er zullen immers niet alleen potentiële bijstandsgerechtigden komen, maar ook nieuwe doelgroepen als nieuw beschut, Wajong en groepen die geen recht op een uitkering hebben maar toch op zoek zijn naar participatie of werk (de NUGgers, niet-uitkeringsgerechtigden). Denk hierbij aan bijvoorbeeld de VSO / PrO doelgroep jongeren/ schoolverlaters, die voorheen op de wachtlijst voor c.q. in de WSw terecht kwamen. De intake richt zich daarmee niet alleen meer op de vraag wel of geen bijstandsrecht en kans op werk maar ontwikkelt zich naar een bredere vraagherkenning en mogelijke doorgeleiding van klanten binnen het (lokale) sociaal netwerk, om hun participatiegraad te vergroten. Waar mogelijk wordt daarbij samengewerkt met de toegangsfunctie Sociaal Domein zoals die door de gemeenten wordt vorm gegeven. De rol van de RSD medewerker die intake & diagnose uitvoert, krijgt meer aspecten van een rol als sociaal makelaar. Feitelijk vindt in het stadium van de vraagherkenning de volgende afweging plaats: - kan deze persoon direct / op afzienbare termijn aan het werk? o Zo ja: wat is daarvoor eventueel nodig? o Indien niet: is het zinvol om participatiemogelijkheden te verkennen en te bevorderen? - Is er inkomensondersteuning noodzakelijk en mogelijk? Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 14

17 Waar nodig, kan de RSD ook (delen van) de vraagherkenning uitbesteden aan andere partijen. Binnen het SW bedrijf bestaan bijvoorbeeld mogelijkheden om een goed beeld van klanten te krijgen door hen in een werkcarrousel te observeren gedurende enkele maanden. In de samenwerking met zorg en psychiatrie kan aanvullende informatie verkregen worden van klanten, die bij deze instellingen bekend zijn, uiteraard met inachtneming van de privacywetgeving. Zo kan deze informatie bijdragen aan een beter plan van aanpak en dus effectievere interventies. Klanten die vanuit de RSD een aanbod krijgen, zullen meer dan nu onder regie van de sociale dienst werken aan hun participatie of re-integratie naar werk. Daarbij zal de RSD niet altijd zelf de uitvoerende partij zijn, maar makelen en schakelen met andere partijen in het sociaal domein. Handhaving blijft net zo belangrijk Het uitvoeren van een bredere intake betekent uiteraard niet de poort openzetten voor een grotere doelgroep. Vragen herkennen en adequaat doorverwijzen is wat anders dan het eveneens toekennen van een uitkering. Door betere vraagherkenning en een beter klantbeeld wordt handhaving waarschijnlijk ook effectiever. Daarom blijft handhaving net zo belangrijk als het de afgelopen jaren was. Voor het verstrekken van een uitkering vindt zorgvuldig onderzoek plaats en zal op basis van risicoprofielen gerichter onderzocht worden of er signalen zijn die duiden op rechtsmatigheidsaspecten. Een voordeel van de bredere intake voor handhaving is ook dat klanten, die geen uitkering krijgen wel al als melder in beeld zijn. Zo ontstaat een beter inzicht. Acties en maatregelen beperken instroom, bevorderen uitstroom en juiste doorverwijzing: Met ingang van 2015 bij de aanvraagprocedure bij de Poort werken met risicoprofielen. Deze werkwijze is effectiever en efficiënter, want vergt minder personeelscapaciteit; Samen met het UWV de WW-populatie die de maximale uitkeringsduur dreigt te bereiken preventief benaderen met als inzet te voorkomen dat zij in de bijstand instromen; Bij het zittend bestand meer informatie gestuurd werken, bijvoorbeeld met signalen over vermogens en rente inkomsten, bankrekeningnummers, tip lijn etc.; De vraagherkenning ondersteunen met digitale instrumenten, om tot een verantwoorde keus in de benadering van de klant en diens profiel te komen. Een klantregisseur zal de vraagherkenning uitvoeren en het traject voor de betreffende klant vaststellen, uitzetten en volgen. Het traject kan uitgevoerd worden door een medewerker van de RSD zelf, maar ook door anderen in het lokale of regionale netwerk (werkgevers, professionals, vrijwilligers). 2.5 Bevorderen doorstroom door in te zetten op participatie Ambitie: Alle klanten in beeld en aanpak op maat. Bevorderen van uitstroom naar betaald werk voor wie dat meteen kan, bevorderen van doorstroom via toeleiding naar maatschappelijke activiteiten voor wie dat op iets langere termijn kan en toeleiding naar participatie of (arbeidsmatige) dagbesteding voor wie regulier betaald werk ook op langere termijn niet kan. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 15

18 Eerder is opgemerkt dat het voor ruim 700 klanten van de RSD zinvol kan zijn om actief te sturen op doorstroom naar (betaald) werk. Bij het activeren van deze klanten is het de kunst aan te sluiten bij al bestaande of nog te initiëren mogelijkheden die zich voordoen in ons lokale netwerk. Om deze mogelijkheden te kennen en verkennen is het essentieel om te investeren in samenwerking met onze lokale ketenpartners. We kunnen hierbij lering trekken uit de aanpak zoals deze al enige jaren bij de lokale initiatieven plaatsvindt. De ambitie is om de werkwijze van onze lokale initiatieven als reguliere dienstverlening in te bedden in onze organisatie. De ervaringen met deze projecten zijn namelijk in termen van rendement (doorstroom naar een hogere trede op de participatieladder) heel positief te noemen. Een grotere groep klanten wordt geactiveerd. Klanten met groeipotentie naar trede 5 en 6 stromen uit naar een reguliere baan, de grootste groep is echter actief aan de slag als vrijwilliger. Het is zinvol om dit type projecten te continueren en tot de reguliere (niet projectmatige) werkwijze van de RSD door te ontwikkelen. De medewerkers van de RSD zullen daarbij meer energie en tijd gaan steken in de overdracht van klanten aan lokale partners en in het zoeken van aansluiting op de lokale dienstverlening, waarbij een koppeling wordt gelegd met de overige decentralisaties. Het kennen van het klantenbestand en het in overleg met lokale instanties bepalen van een interventiestrategie bieden volop kansen voor het verbeteren van het rendement. Ook tijd is hierbij een factor, deels om het lokale netwerk te bouwen en initiatieven te ontwikkelen en tot wasdom te laten komen en deels om ook de klant meer tijd te bieden voor zijn activering. De aanpak binnen de projecten Lokale initiatieven bieden de mogelijkheid om de dienstverlening van de RSD specifiek te richten op de desbetreffende gemeente en de invulling lokaal af te stemmen. De projecten Lokale initiatieven onderscheiden zich door: Een trajectbegeleider op locatie/in de wijk Laagdrempelige benadering voor mensen met een bijstandsuitkering Directe verbinding met lokale zorg- en welzijnspartners Korte communicatielijnen Sluitende aanpak Evenwichtige focus op de doelgroep van de Participatiewet, ook op de minder kansrijken. Acties en maatregelen bevorderen doorstroom en participatie: Uitbouwen sociale participatie: om meer klanten die (nog) niet naar werk toe kunnen in beweging te krijgen en te laten participeren naar vermogen, samen met gemeenten en lokale organisaties zoeken naar meer mogelijkheden om sociale participatie uit te bouwen. Doel is dat deze klanten op langere termijn zoveel mogelijk uitstromen naar werk. Een van de prioritaire doelgroepen die in de strategische kaders wordt genoemd is de groep klanten met een taalachterstand. Een deel daarvan heeft groeipotentie naar trede 5 of 6. We willen deze groep nu gaan oppakken met de nieuwe participatieaanpak, ook wanneer er een lagere groeipotentie is. Deze groep is overigens groeiend wegens de aanhoudende toename van statushouders. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 16

19 Het lokaal initiatief Tegenprestatie (toeleiding naar vrijwilligerswerk) wordt in de eerste helft van 2015 geëvalueerd door de RSD en regiobeleidsadviseurs, zodat meer duidelijkheid ontstaat over de resultaten en de inzet van formatie. In bijlage 4 een beschrijving van de pilot. Gemeentegericht werken van teams verder introduceren binnen de organisatie, om zo een sluitende (lokale) aanpak te bewerkstelligen. Tevens de samenwerking met lokale netwerkpartners verder intensiveren en formaliseren waarbij reguliere medewerkers van de RSD ook op locatie gaan werken. 2.6 Bevorderen participatie door samenwerking met het lokaal netwerk Zoals eerder beschreven is de RSD op zoek naar verdere verankering met het lokale netwerk. Enerzijds om samen met netwerkpartners participatie en activering van de doelgroep te bevorderen, met als uiteindelijke doel doorstroom op de participatieladder. Anderzijds kan de RSD een waardevolle partner in de aanpak van multi-problematiek zijn. Zo zijn er voor de RSD al enige jaren twee zorgconsulenten actief, die op lokaal niveau intensief samen werken met zorgen hulpverleners om (acute) inkomensproblemen aan te pakken en gesignaleerd isolement tegen te gaan door klanten te activeren. De RSD heeft met de ruime ervaring met de Lokale initiatieven en de inzet van zorgconsulenten tot op heden waardevolle ervaring opgedaan in de begeleiding van klanten in de treden 1-4. In 2015 en 2016 is het streven deze ervaringen te bundelen en de begeleiding voor de klanten in de onderste treden te intensiveren, om zo de continue doorstroom op de participatieladder te bevorderen en uiteindelijk dus meer rendement te behalen. Dit wil de RSD doen door inrichting van Lokale Schakelpunten. Lokale Schakelpunten In een lokaal schakelpunt zitten een of meerdere medewerkers van de RSD die de verbinding vormen tussen het regionale en lokale aanbod. Het streven is om bij elke gemeente een vaste medewerker van de RSD zitting te laten nemen in het Lokaal Schakelpunt. De medewerker is een aanspreekpunt voor de klant én de lokale netwerkpartners. Inrichting van een Schakelpunt heeft als doel te makelen en schakelen tussen participatievraag en -aanbod. Enerzijds brengt het Schakelpunt in beeld wat het aanbod is van de desbetreffende gemeente om klanten te laten participeren. De medewerker bouwt relaties op in het lokale netwerk, onderhoudt en signaleert of het aanbod voldoende is voor de doelgroep. Indien mogelijk investeert het Schakelpunt in samenwerking met de netwerkpartners in uitbreiding van dit aanbod. Anderzijds brengen de medewerkers van het Schakelpunt in beeld voor de gemeente welke klanten mogelijk klaar zijn om te stijgen op de Participatieladder, en wat hun behoeftes zijn om zich zover te ontwikkelen. De medewerker spreekt de klanten, stelt gezamenlijk met hen een persoonlijk ontwikkelingsplan op en leidt de klant toe richting een activiteit. De klant wordt vervolgens warm overgedragen naar een lokale partner, die het participatietraject zal uitvoeren. De medewerker van de RSD monitort het traject, signaleert voortgang of stagnering van een participatietraject en verwijst een klant door naar een werktraject zodra de klant daar klaar voor is. Lokale schakelpuntmedewerkers makelen en schakelen op lokaal niveau, tussen de klanten uit de betreffende gemeente en het lokale aanbod van participatiemogelijkheden. Daarbij gaan ze na in hoeverre het lokale aanbod en de vraag op elkaar aansluiten, en welke specifieke lacunes er zijn. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 17

20 Deze kennis nemen de schakelpuntmedewerkers mee in het regionale overleg met de schakelpuntmedewerkers uit de andere RSD gemeentes. Op deze wijze ontstaat een beeld van het regionale aanbod en de eventuele mismatches in vraag en aanbod. Onderzocht wordt of er aanbod lokaal of regionaal ontwikkeld kan worden en welke partners daarbij betrokken kunnen worden. Een voorbeeld zou kunnen zijn dat diverse schakelpuntmedewerkers te maken hebben met een groep klanten die onvoldoende zelfvertrouwen heeft om vrijwilligerswerk te gaan doen, na jarenlange inactiviteit. De RSD biedt de mogelijkheid om regionaal Actief in eigen kracht trainingen 4 te ontwikkelen samen met partners, en aan te bieden aan alle lokale Schakelpunten. Een regionale benadering biedt hier meerwaarde voor de klanten. De taken van een Schakelpunt zijn als volgt samen te vatten: 1. Lokaal aanbod van participatietrajecten en taaltrajecten in beeld krijgen en houden; 2. Iedere klant in beeld die kan participeren en daardoor meer volume creëren; 3. Het bij elkaar brengen van participatievraag en aanbod; 4. Doorverwijzen naar een participatietraject en het monitoren van dit traject; 5. Lacunes signaleren in participatievraag en aanbod; 6. Verbinding maken met regionaal participatieaanbod indien lokale aanbod niet toereikend is; 7. Nieuw aanbod (mede)ontwikkelen indien aanbod lokaal en regionaal uit blijft; 8. Zelfredzaamheid en ontplooiing stimuleren. De RSD is medio maart gestart met het eerste Schakelpunt in de gemeente Wijk bij Duurstede. Het streven is om, te beginnen met de gemeente De Bilt, op termijn in alle RSD gemeenten in 2015 een dergelijk Schakelpunt te openen. Dit jaar kan gebruikt worden als pilot jaar, waarin het concept en de samenwerkingsverbanden verder vorm kunnen krijgen. Acties en maatregelen bevorderen participatie door lokale samenwerking: De lokale Schakelpunten als nieuw initiatief verder implementeren in 2015 en 2016 bij de regiogemeenten. Voor het meten van de effectiviteit van de lokale Schakelpunten nieuwe prestatieafspraken ontwikkelen. De inzichten opgedaan in het Lokaal Schakelpunt in de gemeente Wijk bij Duurstede zullen hiervoor gebruikt worden; Evalueren van de pilot Tegenprestatie/toeleiding naar vrijwilligerswerk (zie ad 2.5); Verder vormgeven van onze samenwerking met lokale partijen/sociale teams voor onze zorg klanten; Uitbouwen van onze samenwerking met de wijkloketten met als insteek een goede verbintenis van en naar de wijkloketten (warme overdracht klanten); Uitbouwen van kennis van ons product (voorlichting geven aan professionals) binnen de wijkloketten. En andersom: onze consulenten verwerven de basiskennis van wijkwerkzaamheden. 4 Deze worden momenteel door de RSD gegeven in het project Werk voor Zeist. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 18

21 2.7 Bevorderen uitstroom naar werk Een belangrijk doel voor een sociale dienst is om zoveel mogelijk klanten naar betaald werk toe te kunnen leiden. Onze re-integratieaanpak geven wij vorm vanuit de volgende principes: Werk is (uiteindelijk) voor iedereen het beste therapeuticum : het verkrijgen van betaald werk is daarbij een doel in het licht van het verkrijgen van financiële zelfstandigheid. De klant is verantwoordelijk voor zijn eigen situatie en heeft daarmee ook de verantwoordelijkheid om verder te komen: zelfsturing. Liever belonen dan straffen: we motiveren de klant om gewenst gedrag op te pakken maar verwachten daarbij maximale inzet naar vermogen. Tot nu toe heeft de aanpak van de RSD zich vooral gericht op het geven van extra begeleiding aan de zogenaamde kansrijke populatie. Dit zijn klanten, waarvan de verwachting is dat zij binnen een half jaar tot een jaar zullen uitstromen naar een reguliere baan. Intensieve trajectbegeleiding wordt hiervoor als instrument ingezet. Na een periode van intensieve trajectbegeleiding wordt in overleg met het Werkgeverservicepunt onderzocht of er een matching mogelijk is op een vacature. Jobcentre In de loop van 2015 zal op innovatieve wijze een start gemaakt worden met het inrichten van het Jobcentre. Het Jobcentre zal klanten, die in staat zijn om op afzienbare termijn werk te vinden, op een laagdrempelige wijze mogelijkheden bieden om daarvoor de eigen kansen te vergroten. Behalve met het individuele instrument intensieve trajectbegeleiding, zullen in navolging van good practices in den lande vooral groepsgerichte trainingen, sollicitatieprogramma s en digitale dienstverlening, gericht op het verbeteren van vaardigheden beschikbaar komen. Het Jobcentre zal niet alleen beschikbaar zijn voor de klanten van de RSD die direct aangemerkt zijn als kansrijk, maar ook voor de klanten uit het participatiebestand die op afzienbare termijn kunnen doorstromen naar werk. Acties en maatregelen bevorderen uitstroom naar werk: Focus op kansrijken: focus op klanten die met beperkte ondersteuning aan het werk kunnen (de kansrijke en zelfredzame klanten met groeipotentie naar treden 5 en 6 van de Participatieladder). De instroom zal vanuit twee klantstromen komen: o o De klanten die na de vraagherkenning geclassificeerd worden als zelfredzaam en kansrijk voor werk. De klanten die vanuit de participatiedoelgroep zullen doorstromen naar werk. Jongeren als prioritaire doelgroep: jongeren pakken we altijd op, ook als zij nog niet tot de kansrijken behoren (zie hiervoor verder paragraaf 2.9: Jongerendienstverlening). Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 19

22 Het uitbreiden van het aanbod aan trainingen: o o o o een training voor klanten zodat zij meer inzicht krijgen in het solliciteren en waarmee gewerkt wordt aan hun motivatie; een sollicitatietraining voor mensen die klaar zijn voor de arbeidsmarkt. Kortdurend en alleen gericht op het solliciteren naar een baan (bijv. elevator pitch, cv opstellen en actualiseren, social media, netwerken etc.); nieuw: de start van een weerbaarheidstraining in samenwerking met Sport Zeist. Met fysieke oefeningen, sport en spel wordt inzicht geven in de houding. Het doel is bewustwording van zichzelf en wat houding kan doen in een gesprek/sollicitatieproces; begeleiding en coaching bij het opstellen van een ondernemersplan en bij het (verder) ontwikkelen van ondernemersvaardigheden ten behoeve van het starten van een (deeltijd)onderneming of zelfstandig beroep. 2.8 Nieuwe doelgroepen in de Participatiewet Met het van kracht worden van de Participatiewet behoren ook nieuwe groepen tot de doelgroep van de sociale dienst. Het gaat dan bijvoorbeeld om de personen, die op basis van hun arbeidsmedische beperking in aanmerking komen voor een garantiebaan, de voormalige Wajongers, de jongeren die het VSO/PrO onderwijs verlaten en voorheen op de wachtlijst zouden komen van het SW bedrijf en mensen die zijn aangewezen zijn op een beschutte werkomgeving. De regelgeving omtrent deze groep is nog volop in beweging. Inmiddels is bijvoorbeeld bekend geworden dat deze doelgroep zich in plaats van op aangeven van de gemeente nu weer direct kan melden bij het UWV, waar dan vervolgens de indicatiestelling plaatsvindt. Focus op doelgroep garantiebanen We zetten ons in samen met de andere gemeenten in de arbeidsmarktregio om zoveel mogelijk klanten met verminderde loonwaarde te plaatsen op een garantiebaan. Met het UWV en BIGA werken we samen om ons de kennis van deze nieuwe doelgroep eigen te maken. In de arbeidsmarktregio Utrecht-Midden is de afspraak om tot en met 2016 gezamenlijk totaal garantiebanen te realiseren. Voor onze subregio zou dat neerkomen op het plaatsen van 200 bijstands-en Wajongklanten in twee jaar, maar een exacte verdeling naar subregio s is hierbij niet gemaakt. In samenwerking met het WGSP zetten we ons in om ook in onze regio zoveel mogelijk klanten naar een garantiebaan toe te leiden. Ook hiermee kunnen we onze doelstelling met betrekking tot uitstroom uit het klantenbestand verwezenlijken. Op regionaal niveau wordt een pilot uitgevoerd om de betreffende doelgroep adequaat toe te leiden naar werk. De ervaringen zullen leiden tot een goede uitvoeringsstructuur en samenwerking tussen de betrokken partijen (sociale dienst, SW bedrijf en UWV). Los van deze pilot zal onderzocht worden hoe er voor nieuwe doelgroepen, zoals de garantiebaners, nauw samengewerkt kan worden met de Biga Groep om onder andere de geschiktheid voor werk in relatie tot aangepaste arbeidsomstandigheden en/of in combinatie met jobcoaching nader te onderzoeken. Tweejarenplan versie 1.0 Pagina 20