RAPPORT. Bestuursorgaan : het College van burgemeester en wethouders Onderdeel : Stadsbeheer Dossiernummer :

Transcriptie

1 RAPPORT Bestuursorgaan : het College van burgemeester en wethouders Onderdeel : Stadsbeheer Dossiernummer : Klacht Verzoekster klaagt erover dat de gemeente niets doet met haar klachten over de overlast die zij ondervindt van de bomen die op gemeentegrond naast haar woning staan. Bevoegdheid Verzoekster heeft zich eerder met haar klacht tot de gemeente gewend maar was met de reactie niet tevreden. De ombudsman was daarom bevoegd de klacht in onderzoek te nemen. Eindoordeel 1. overlast De ombudsman is van oordeel dat de gemeente alsnog inzichtelijk heeft gemaakt wat de reden is dat zij niet overgaat tot herstel van de schade aan de oprit. 2. communicatie a. toezenden beoordelingsformulier De gemeente heeft verzoekster een beoordelingsformulier met begeleidende brief gestuurd. In de begeleidende brief ontbreekt echter een toelichting op het beoordelingsformulier. Zonder die toelichting is het formulier voor verzoekster moeilijk te begrijpen. Van een goede motivering was naar het oordeel van de ombudsman dan ook geen sprake. Met de uitleg die de gemeente alsnog heeft gegeven, heeft zij wél inzichtelijk gemaakt wat de reden is dat de bomen niet zullen worden gekapt. Dit onderdeel van de klacht is gegrond, maar gecorrigeerd. b. gemaakte afspraken contact voorafgaand aan de bezichtiging De ombudsman constateert dat verzoekster stelt dat de vaktechnisch medewerker de afspraak om voorafgaand aan contact met haar op te nemen niet is nagekomen. De gemeente heeft hier niet op gereageerd. Wel leidt de ombudsman uit de reactie op het verslag van bevindingen af dat verzoekster bij de bezichtigingen aanwezig is geweest. De gemeente stelt immers dat verzoekster tijdens de bezoeken uitleg heeft gekregen van de vaktechnisch medewerker. Naar het oordeel van de ombudsman is achteraf vast te stellen dat verzoekster niet in haar belangen is geschaad door het mogelijk ontbreken van een afspraak voor de bezichtiging. gesprek na contact met klachtenfunctionaris De ombudsman stelt vast dat de klachtenfunctionaris heeft toegezegd dat de vaktechnisch medewerker contact met verzoekster zou opnemen. Deze toezegging is niet nagekomen. Daarvoor was een reden en die kan de ombudsman volgen. Die reden is niet aan verzoekster meegedeeld. Daarmee handelde de gemeente niet conform de norm betrouwbaarheid. Dit onderdeel van de klacht is gegrond. Groningen, 1 augustus 2017 mw. M. Hermans gemeentelijke Ombudsman

2 Overwegingen dossier gemeentelijke ombudsman: overlast Verzoekster ervaart overlast van de opdrukkende wortels van de 4 bomen op de gemeentegrond naast haar woning. Deze bomen zijn geplant toen de woning er al stond. Verzoekster en haar echtgenoot hebben de woning 14 jaar geleden gekocht en moeten iedere 4 jaar de wortels kappen en de oprit opnieuw bestraten. Nu ontstaat ook schade aan de overige bestrating en begint de garage te verzakken. Verzoekster vindt dat de gemeente verantwoordelijk is en voor het herstel moet zorgen. De gemeente stelt in haar reactie op de klacht dat medewerkers van de wijkpost meerdere keren bij verzoekster ter plaatse zijn geweest om de situatie te bekijken. Deze medewerkers hebben verzoekster verteld dat de gemeente geen werkzaamheden op privéterrein uitvoert en dat zij zelf verantwoordelijk is voor het herstel van haar oprit, zoals bepaald in de Beheerrichtlijn boomwortelproblematiek. De gemeente geeft aan dat uit deze richtlijn volgt dat de enige manier om definitief van het probleem af te komen het kappen van de bewuste bomen is. Zij verwijst naar pagina 5 van de richtlijn, waarin het beleid bij schade door boomwortels aan particulier eigendom staat beschreven. De gemeente stelt dat zij op grond van de richtlijn niet aan het verzoek om herstel tegemoet kan komen en daarom heeft beoordeeld of de wortelopdruk reden zou opleveren om de bomen te kappen. Voor de regels die gelden voor het kappen van de bomen verwijst de gemeente naar de Algemene Plaatselijke Verordening Groningen (APVG 2009). De APVG bevat vier mogelijke redenen om een omgevingsvergunning te verlenen. Het gaat om de criteria waardering, overlast, dringende reden en kwaliteit. Bij het beoordelen van een boom wordt gebruik gemaakt van een beoordelingsformulier. De ombudsman stelt vast dat: - de gemeente in de Beheerrichtlijn boomwortelproblematiek verwijst naar artikel 5:44 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek, waarin is vastgelegd dat degene op wiens erf wortels van een ander erf doorschieten, deze voor zover ze doorgeschoten zijn, mag weghakken en zich toe-eigenen (wortelkaprecht); - de gemeente op grond van deze richtlijn een omgevingsvergunning voor het kappen van de houtopstand moet aanvragen als door de wortelopdruk de schade op particulier terrein niet meer te herstellen is (verharding kan niet verder omhoog, er kunnen geen wortels meer worden gekapt). - de gemeente op grond van deze richtlijn de houtopstand zal kappen als de bewoner daarvan onevenredige overlast heeft; - de gemeente bij het beoordelen van een te kappen boom gebruik maakt van een beoordelingsformulier; - het beoordelingsformulier leidend is bij het vaststellen van onevenredige overlast. De ombudsman constateert dat de gemeente aan de hand van een beoordelingsformulier heeft onderzocht of er reden bestond om de 4 bomen te kappen. In de reactie op de klacht geeft de gemeente aan tot de conclusie te zijn gekomen dat er geen sprake is van onevenredige overlast. De ombudsman heeft de gemeente vervolgens de vraag gesteld wat wordt verstaan onder onevenredige overlast, nu verzoekster iedere 4 jaar de wortels moet kappen en de oprit opnieuw moet leggen. In haar nadere reactie op de klacht zegt de gemeente hierover dat de term betrekking heeft op de overlast zoals staat omschreven op het beoordelingsformulier. Als het aantal punten dat wordt toe-

3 gekend voor de overlast van de boom groter is dan het aantal punten voor de waarde ervan, dan kan de gemeente de boom kappen. De gemeente herstelt geen schade op privéterrein. Onevenredige overlast heeft alleen betrekking op het eventueel verstrekken van een vergunning voor het kappen van een boom. In reactie op het verslag van bevindingen heeft de gemeente dit als volgt nader toegelicht. Er is een beoordeling van de bomen gemaakt volgens de verordening en de beheerrichtlijn en verwerkt op het daarvoor bedoelde beoordelingsformulier aanvraag omgevingsvergunning, die als bijlage is opgenomen in de APVG Dat formulier kent twee onderdelen: de houtopstandwaarde en de overlastwaarde. Op het onderdeel overlastwaarde tref je onder het beoordelingscriterium 6 aan: schade door boomwortels aan verharding, riolering & bouwwerken. Hierbij wordt objectief gescoord op twee onderdelen: 1. Schade niet te herstellen door preventieve/correctieve maatregelen (bijvoorbeeld het ophogen van de bestrating). Als dat het geval is dan scoort de overlastwaarde 20 punten. 2. Schade te herstellen. Als dat het geval is (en dat is in het geval van verzoekster zo) dan wordt de overlastwaarde van een score 0 voorzien. Alle overlastwaardes worden opgeteld en leiden tot een totaal op overlastwaarde. Als de overlastwaarde hoger is dan de boomwaarde, dan kan besloten worden om de boom te kappen. Er is dan sprake van onevenredige overlast. Als de boomwaarde gelijk of hoger is dan de overlastwaarde, dan mag een boom niet gekapt worden. Er is dan sprake van evenredige overlast. De medewerker kapvergunning, die verantwoordelijk is voor deze beoordeling, heeft de situatie ter plekke bekeken en is tot het oordeel gekomen dat de schade herstelbaar is met behoud van de boom. Hiermee is er sprake van een score van 0 punten. Onder andere hierdoor komt de boomwaarde hoger uit dan de overlastwaarde. De ombudsman stelt vast dat de gemeente tijdens het klachtenonderzoek inzichtelijk heeft gemaakt hoe de term onevenredige overlast moet worden uitgelegd. De term is van toepassing bij de beoordeling of een boom moet worden gekapt. Voor het herstellen van de schade geldt op grond van de wet het wortelkaprecht en de eigen verantwoordelijkheid van verzoekster. De ombudsman kan deze uitleg volgen. De omstandigheid dat de gemeente de bomen heeft geplant toen de woning er al stond is niet van belang, nu verzoekster de woning heeft gekocht toen de bomen er al jaren stonden. De gemeente biedt aan om, als verzoekster de oprit open heeft liggen, haar van advies te dienen bij het kappen van de wortels. Het goed kappen van de wortels leidt over het algemeen tot een langere termijn waarop herstrating opnieuw aan de orde zal zijn. Dat aanbod is netjes. De ombudsman adviseert verzoekster om gebruik te maken van dit aanbod. Zij kan daarvoor contact opnemen met de klachtenfunctionaris. Voorts geeft de gemeente in reactie op het verslag van bevindingen aan dat zij ook wel begrijpt dat verzoekster liever niet voor de kosten wil komen te staan die gemoeid zijn met het herstellen van de bestrating en/of het herstellen van de verzakking van de garage. Zij wijst verzoekster op de mogelijkheid om bij de gemeente een schadeclaim in te dienen als zij van mening is dat zij schade lijdt door toedoen van de gemeente. In dat geval zal een schade-expert bepalen wat de mate van schade is en of de gemeente aansprakelijk is voor de gemaakte kosten. Overigens geeft de gemeente aan dat in de toekomst mogelijk sprake kan zijn van een zodanig verslechterde situatie dat de bomen wel kunnen worden gekapt. Redenen om tot kappen van de boom over te gaan zijn: er kunnen geen wortels meer worden gekapt en de verharding kan niet verder omhoog.

4 2. communicatie a. toezenden beoordelingsformulier Verzoekster heeft (op naam van haar dochter) van de gemeente op 28 november 2016 een beoordelingsformulier ontvangen, met daarbij een brief waarin staat dat de bomen niet gekapt gaan worden. Maar verzoekster heeft gevraagd om herstel van haar oprit, niet om het kappen van de bomen. De gemeente geeft in reactie op het verslag van bevindingen aan dat verzoekster een standaardbrief heeft ontvangen. Zij erkent dat in de brief had moeten verwezen naar het verzoek om herstel van haar oprit. De gemeente zegt toe dit in toekomstige situaties anders te zullen gaan doen. De ombudsman constateert dat in de begeleidende brief een toelichting op het beoordelingsformulier ontbreekt. Naar het oordeel van de ombudsman is een toelichting essentieel om inzicht te krijgen in de wijze waarop de bomen zijn beoordeeld. De ombudsman constateert dat uit het beoordelingsformulier niet blijkt in hoeverre de gemeente de 3 door verzoekster genoemde punten (schade aan de oprit, schade aan de overige bestrating en verzakken van de garage) in de beoordeling van de 4 bomen heeft meegenomen. Tijdens het klachtonderzoek heeft de gemeente die toelichting alsnog gegeven. Zij legt uit dat alle onderdelen zoals deze op het beoordelingsformulier bij overlast staan, worden meegewogen, waaronder ook het onderdeel schade door boomwortels aan verharding, riolering & bouwwerken. Deze punten zijn door de medewerker kapvergunning meegenomen bij de beoordeling. Hij heeft de situatie ter plekke bekeken en is tot het oordeel gekomen dat de wortelopdruk herstelbaar is met behoud van de bomen. Over de gestelde schade aan de garage zegt de gemeente in reactie op het verslag van bevindingen dat zij bij het bezoek aan verzoekster van buitenaf niet heeft kunnen vaststellen dat er schade was aan de garage. Als er sprake is van verzakking, dan is de gemeente van oordeel dat dit niet wordt veroorzaakt door de bomen. De ombudsman heeft tot taak om te beoordelen of de gemeente behoorlijk heeft gehandeld. Om de toetsing goed te kunnen doen zijn er landelijk zogenoemde behoorlijkheidsnormen ontwikkeld. Een daarvan is de norm goede motivering 1. De ombudsman is van oordeel dat het toezenden van het beoordelingsformulier zonder toelichting niet behoorlijk is. Maar nu de gemeente inzichtelijk heeft uitgelegd waarom de bomen niet zullen worden gekapt, is deze gedraging gecorrigeerd. b. gemaakte afspraken contact voorafgaand aan de bezichtiging Verzoekster heeft over haar verzoek meerdere keren contact gehad met de gemeente. In eerste instantie heeft zij het probleem besproken met een vaktechnisch medewerker van een wijkpost. Deze medewerker heeft met verzoekster afgesproken dat hij bij haar langs zou komen en hierover van tevoren contact met haar zou opnemen. Volgens verzoekster is dit niet gebeurd. In reactie op het verslag van bevindingen stelt de gemeente dat de vaktechnisch medewerker naar aanleiding van de melding van verzoekster van 21 maart 2016 bij verzoekster op bezoek is geweest. Bij dat bezoek is een aantal zaken aan de orde gekomen, waaronder de schade aan de oprit door 1 Deze norm houdt in dat de overheid haar handelen en haar besluiten duidelijk aan de burger uitlegt. Daarbij geeft zij aan op welke wettelijke bepalingen de handeling of het besluit is gebaseerd, van welke feiten zij is uitgegaan en hoe zij rekening heeft gehouden met de belangen van de burgers. Deze motivering moet voor de burger begrijpelijk zijn.

5 wortelopdruk. De medewerker heeft verzoekster uitgelegd dat de gemeente geen herstelwerkzaamheden uitvoert op privéterrein. Ook heeft hij haar verteld dat bij ernstige overlast eventueel een verzoek tot een kapvergunning kan worden ingediend. Nadat verzoekster op 12 september 2016 opnieuw haar ongenoegen had geuit over de boomwortelopdruk, is de medewerker nogmaals bij haar op bezoek geweest om gezamenlijk de situatie te bekijken en de procedure nader toe te lichten. De ombudsman constateert dat de gemeente op het verzoek heeft gereageerd door twee keer een bezoek aan verzoekster te brengen en haar daarbij uitleg te geven over de mogelijkheden die de gemeente heeft. Of de vaktechnisch medewerker verzoekster vooraf heeft geïnformeerd over de bezichtiging, vermeldt de gemeente in haar reacties niet. Wel leidt de ombudsman uit de reactie op het verslag van bevindingen af dat verzoekster bij de bezichtigingen aanwezig is geweest. De gemeente stelt immers dat verzoekster tijdens de bezoeken uitleg heeft gekregen van de vaktechnisch medewerker. Naar het oordeel van de ombudsman is achteraf vast te stellen dat verzoekster niet in haar belangen is geschaad door het mogelijk ontbreken van een afspraak voor de bezichtiging. gesprek na contact met klachtenfunctionaris Na ontvangst van het beoordelingsformulier heeft verzoekster contact opgenomen met de klachtenfunctionaris. Die heeft haar toegezegd dat hij ervoor zou zorgen dat de vaktechnisch medewerker contact met haar zou opnemen. Omdat dit niet gebeurde, heeft verzoekster nogmaals contact met de klachtenfunctionaris opgenomen. Deze heeft haar gemeld dat de gemeente er niets aan kan doen en dat zij de schade zelf moet herstellen. De gemeente zegt hierover tijdens het klachtonderzoek dat het geen zin had om nogmaals met verzoekster in gesprek te gaan naar aanleiding van haar telefoontje met de klachtenfunctionaris. De vaktechnisch medewerker heeft verzoekster tijdens zijn 2 bezoeken uitleg gegeven. Daarna heeft een andere wijkpostmedewerker die uitleg tijdens een telefonisch contact met verzoekster nog eens herhaald. Met de beoordeling van de bomen was de rol van de wijkpost uitgespeeld. Daarna is een patstelling ontstaan, waarbij de gemeente niet aan de wensen van verzoekster tegemoet kan komen en verzoekster blijft volharden in haar eis. De gemeente stelt dat verzoekster zich daarbij niet altijd even correct heeft gedragen. Verzoekster heeft in reactie op het verslag van bevindingen haar ongenoegen geuit over deze reactie van de gemeente. Zij vindt dit geen reden om niet met haar in gesprek te gaan. Zij heeft meerdere keren met de gemeente gebeld en heeft 4 keer te horen gekregen dat er geen notitie van de telefoongesprekken was gevonden. De vijfde keer heeft ze gezegd dat ze ervan baalde dat zij steeds alles moest herhalen. Verzoekster zegt dat zij tijdens het eerste telefoongesprek met de vaktechnisch medewerker heeft uitgelegd dat ze graag bij de bezichtiging van de bomen aanwezig wilde zijn. Tijdens dit gesprek is zij niet tegen de medewerker uitgevallen. Dat is wel gebeurd tijdens het tweede gesprek, dat plaatsvond nadat de medewerker de bomen had bezichtigd, zonder dat zij erbij was. In reactie op het verslag van bevindingen zegt de gemeente dat verzoekster naar haar mening niet naar de inhoudelijke boodschap heeft kunnen of willen luisteren, terwijl de gemeente van mening is dat zij deze in allerlei bewoordingen heeft uitgedragen. Verzoekster persisteert in haar eis: herstel van de oprit door de gemeente. Zo gauw het gesprek een richting uitgaat die niet tot herstel van de oprit leidt, verheft verzoekster haar stem, blijft haar wens tot bedoeld herstel herhalen en laat zich niet langer interrumperen. De gemeente vindt een redelijk gesprek op die manier lastig, zo niet onmogelijk.

6 De ombudsman constateert dat verzoekster erkent dat zij zich tegenover gemeentelijke medewerkers negatief heeft uitgelaten. Dat verzoekster geërgerd was geraakt nadat ze voor de vijfde keer haar verhaal had moeten vertellen omdat er geen notities waren gemaakt, kan de ombudsman zich voorstellen. Nu de gemeente aangeeft dat zij verzoekster herhaaldelijk heeft uitgelegd dat en waarom de gemeente het herstel van de oprit niet op zich zou nemen en welke mogelijkheden er wel waren, kan de ombudsman zich voorstellen dat de gemeente een nieuw gesprek met de vaktechnisch medewerker niet meer zinvol achtte. Dat zou enkel kunnen neerkomen op een herhaling van zetten. Maar dat de gemeente het contact met verzoekster als onprettig heeft ervaren, is geen reden om ervan af te zien dit aan haar mee te delen. De norm waaraan de ombudsman in deze toetst is betrouwbaarheid 2. Door verzoekster na de toezegging van de klachtenfunctionaris niet mee te delen dat en waarom zij toch niet door de vaktechnisch medewerker zou worden teruggebeld, heeft de gemeente naar het oordeel van de ombudsman niet behoorlijk gehandeld. 2 Deze norm houdt onder andere in dat de overheid afspraken en toezeggingen nakomt.