Fotovoltaïsche systemen in de stad

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fotovoltaïsche systemen in de stad"

Transcriptie

1 Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 FOTOVOLTAÏSCHE INSTALLATIES EN MEDE-EIGENDOM Fotovoltaïsche installaties op gemeenschappelijke daken Michel HUART APERe vzw

2 Burgers en lokale overheden begeleiden bij het zich toe-eigenen van de energie op weg naar een systeem dat 100 % hernieuwbaar, duurzaam en solidair is. Grondgebieden Burgercoöperatie Observatorium Prosumenten Belemmeringen wegnemen Informatie vrij delen Een beroep doen op ieders intelligentie Constructieve oplossingen voorstellen 2 2

3 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE Voorstellen van de fotovoltaïsche opportuniteit en de context van mede-eigendom in het BHG Wijzen op de technische, sociale en reglementaire problematiek bij mede-eigendom Voorstellen van de specifieke aanpak voor plaatsing van fotovoltaïsche zonnepanelen op een gemeenschappelijk dak Voorstellen van de typecontracten, tools om een akkoord te sluiten tussen de partijen bij een PVproject op een gemeenschappelijk dak 3

4 PLAN VAN DE PRESENTATIE I. Context en fotovoltaïsche opportuniteit II. III. Gedeelde daken - een pilootproject Plaatsing op gemeenschappelijk dak (aanpak en gevalstudie) IV. Typecontracten V. Perspectieven 4

5 I. Context en opportuniteit Fotovoltaïsche installaties en medeeigendom 5

6 Meer dan PV-installaties in het BHG MWc 0,41 km² (0,3 % van het grondgebied) 46 GWh 6 6

7 PV 2014 in beeld gebracht PV-eenheden 48,5 MWc 7

8 Observatorium en... doelstellingen GWh Brusselse actualiteit: PACE 8 8

9 Nog veel beschikbare daken 9 9

10 Statistieken onroerend goed (2014) Bron: BISA 64 km² gebouwoppervlakte (161,4 18,4 bebost = 143 km²) 8/10e van de gebouwen zijn woongebouwen 1/5e van de woongebouwen zijn appartementsgebouwen 7/10e van de woningen zijn appartementen (in appartementsgebouwen en in huizen) 59 % van de bewoners huren10 10

11 Fotovoltaïsche opportuniteit Eigen stroom opwekken Vandaag zijn er in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest meer dan fotovoltaïsche installaties. Beschikken over goedkopere stroom Verlaagde stroomfactuur Terugverdientijd van 5 tot 7 jaar Concreet handelen voor het klimaat en meebouwen aan energiezelfvoorziening dankzij zonne-energie (zonneautonomie) 11 11

12 Zonne-autonomie = beperking van de stroomafname van het net 12 12

13 II. Pilootproject Beschrijving en geleerde lessen 13

14 Gedeelde daken Stimuleren van PV-installaties op gemeenschappelijke daken Pilootproject Begeleidingsdienst Bewoners gebouw - Eigenaars van een gemeenschappelijk dak - Advies en beheer Informatie - Haalbaarheid - Coaching - Vaststelling Tools Website Typecontracten Stappen Feedback Perceptie van de betrokkenen - Motivering - Ondersteuningsmaatregelen 14 14

15 Motivatie van bewoner om PV-installatie te plaatsen Wat een bewoner motiveert om een PV-installatie te plaatsen Wil om iets concreets te doen voor het milieu Stroomfactuur verlagen Optimaal voordeel halen uit een goed georiënteerd dak Een proactieve consument worden Bijdragen tot de energie-autonomie (individueel of regionaal) 15 15

16 Motivatie om geen PV-installatie te plaatsen Aangevoerde argumenten om zich niet te verbinden Wantrouwen in de fotovoltaïsche oplossing Efficiëntie; duurzaamheid; rentabiliteit; impact op gebouwwaarde; vlucht in de toekomst! Complexiteit van de administratieve en uitvoeringsstappen (perceptie) GSC-mechanismen; vrees voor veranderingen in regelgeving; aanpak Onvoldoende aantrekkelijk business model Investeringsniveau versus winst; andere investeringsprioriteiten; vrees voor terugwerkende kracht; einde van de jaarlijkse compensatieregeling 16 16

17 Motivatie om geen PV-installatie te plaatsen Aangevoerde argumenten om zich niet te verbinden Moeilijk te integreren in een bestaand gebouw Schaduw; kabeldoorvoeren Moeilijk akkoord te verkrijgen om het gemeenschappelijke dak te gebruiken Deelname; instemming; vrees voor problemen door de PVinstallatie 17 17

18 III. Uitvoering op gemeenschappelijk dak Technische en reglementaire aspecten 18

19 PV-installatie op gemeenschappelijk dak Idem eengezinswoning, maar akkoord vereist Bewoner(s) gemotiveerd door de fotovoltaïsche opportuniteit Gebouw: verschillende bewoners onder zelfde dak (eigenaar, mede-eigenaar, huurder, naaste buur) Toestemming om het dak te gebruiken (recht van opstal, verhuur, terbeschikkingstelling) 19 19

20 Haalbaarheidsanalyse Zonnedak Vrije oppervlakte in de zon Stedenbouwkundige beperkingen Integratie in het gebouw Dakopbouw (toelaatbare belasting, isolatie) Bekabeling en aansluiting Als de voorwaarden vervuld zijn, is de financiële rentabiliteit verzekerd (Financiële simulator - Mede-eigendom Reglement van mede-eigendom, IR Sociaal klimaat 20 20

21 Opzetten van een project in een mede-eigendom Vaak wordt het idee aangebracht door een persoon (bewonereigenaar of huurder) Deze informeert zich Hij informeert de leden van de mede-eigendom Hij identificeert mogelijk geïnteresseerde personen Ze hebben een principe-akkoord van de mede-eigendom De dakoppervlakte wordt opgedeeld in kavels Het project wordt uitgewerkt en er worden kostenramingen geanalyseerd De partijen sluiten een akkoord De installatie wordt geplaatst De installatie wordt opgevolgd 21 21

22 Concrete voorbeelden Per type opdrachtgever 22

23 Gedeelde daken: 4 mogelijke gevallen Mede-eigenaar Verkrijgt de terbeschikkingstelling van (een deel van) het gemeenschappelijke dak - Profiteert van een verlaagde stroomfactuur voor zijn aansluiting Mede-eigendom Profiteert van een verlaagde stroomfactuur voor de meter van de gemeenschappelijke delen Huurder Huurt een deel van het dak - Krijgt een verlaagde stroomfactuur Eigenaar Verlaagt de huurlasten van zijn goed (stroomfactuur) ten voordele van de bewoner (huurder). Maakt zijn goed aantrekkelijker

24 Geval 1: mede-eigenaar investeert Gebruik van het dak door mede-eigenaars Mede-eigendom Houblon 18 van de 30 eenheden voorzien van een PV-installatie 24 24

25 Geval 2: mede-eigendom investeert Gebruik van het dak door de mede-eigendom Ukkel, 2009, Energids 25 25

26 Geval 3: huurders investeren Huurders van het gebouw huren dakoppervlaktes APERe, 1000 Brussel 26 26

27 Geval 4: eigenaars investeren De eigenaar van het gebouw investeert in verscheidene zonne-energie-installaties aangesloten op de meters van de huurders. Elsene

28 IV. Typecontracten 28

29 Typecontracten Regelt op evenwichtige wijze de verantwoordelijkheden van de opdrachtgever en de eigenaar van het gemeenschappelijke dak. (a) Overeenkomst voor het ter beschikking stellen van een dak voor een PV-installatie (b) Overeenkomst om een dak te huren voor plaatsing van een PV-installatie (c) Notulen van de Buitengewone Algemene Vergadering van de mede-eigenaars van de VME (voorstelling van het project en goedkeuring van de terbeschikkingstellingsovereenkomst) (d) Op te nemen bepalingen in de huurovereenkomst van een onroerend goed met fotovoltaïsche installatie. Leefmilieu Brussel in samenwerking met APERe en Lexilitis

30 Inhoud van het typecontract (huur, terbeschikkingstelling) 1. Voorwerp van het contract (oppervlakte, installaties, bestemming) 2. Aanvang - Duur - Einde 3. Vergoeding - Huurgelden - Belastingen Lasten/Waarborg 4. Verplichtingen van de huurder/opdrachtgever (naleving van en verantwoordelijkheden ten aanzien van de wettelijke voorschriften, gebruik als een goede huisvader) 5. Verplichtingen van de verhuurder/eigenaar (respect voor de installaties en de werking ervan) 6. Toegang tot de installaties en tot de oppervlakte 7. Werken aan het gebouw en/of de oppervlakte 8. Verantwoordelijkheid (van de huurder voor de aanwezigheid en de werking van de PV-installatie) 30 30

31 Inhoud van het typecontract (huur, terbeschikkingstelling) 9. Verzekering (tot dekking van de aansprakelijkheid van de huurder) 10. Elektrische aansluitingen 11. Overdracht en onderverhuring 12. Bevoegdheid 13. Onteigening 14. Registratie 15. Bindend karakter 16. Slotbepalingen Typecontract op aanvraag verkrijgbaar bij APERe 31 31

32 V. Perspectieven 32

33 Perspectieven Informatie (PV-oplossing) Promotie (bewoners motiveren) Begeleiding (coaching) Formule van derde-investeerders Evolutie van de regelgeving Collectief eigen verbruik Bronnen TECSOL L EnerGEEK 33 33

34 TE ONTHOUDEN VAN DEZE PRESENTATIE De Brusselse context leent zich tot PV-installaties maar het publiek is slecht geïnformeerd. De actoren van de mede-eigendom kunnen er hun zaak van maken (individueel of collectief). Belang van een sereen sociaal klimaat in het gebouw. De typecontracten vergemakkelijken het proces en stellen alle partijen gerust. Verkrijgbaar op verzoek. Op naar een collectief eigen verbruik om de mogelijkheden te verruimen. 34

35 TOOLS, WEBSITES, BRONNEN: Energie > Groene energie> Fotovoltaïsche zonne-energie Fotovoltaïsche installaties en de specifieke pagina En met name, op verzoek verkrijgbare documenten: Typehuurcontract voor huur van dak voor fotovoltaïsche installatie Akkoord vereniging van mede-eigenaars voor gebruik van gemeenschappelijk dak 35

36 CONTACT Michel HUART Projectverantwoordelijke APERe Contact : 02/ mhuart@apere.org 36

Fotovoltaïsche zonneenergie

Fotovoltaïsche zonneenergie Fotovoltaïsche zonneenergie in het Brusselse Gewest op een gemeenschappelijk dak Typecontract van APERe Burgers en lokale overheden begeleiden bij het zich toeeigenen van de energie op weg naar een systeem

Nadere informatie

Hoe in Brussel een fotovoltaïsch systeem in mede-eigendom installeren

Hoe in Brussel een fotovoltaïsch systeem in mede-eigendom installeren Uitgegeven door Hernieuws (http://www.renouvelle.be) Home > Hoe in Brussel een fotovoltaïsch systeem in mede-eigendom installeren Hoe in Brussel een fotovoltaïsch systeem in mede-eigendom installeren Michel

Nadere informatie

Hernieuwbare energie in Brussel

Hernieuwbare energie in Brussel Hernieuwbare in Brussel Achtergrond en vooruitzichten Hernieuwbare in Brussel: welke opportuniteiten voor de bouwbedrijven? Afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen F. Cornille 19/10/2017

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 Fotovoltaïsche systemen in het BHG Een gewestelijke beleidsvisie inzake hernieuwbare energiebronnen Youssouf BADY Kabinet

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 VOORSTELLING VAN DE ONDERSTEUNINGS- EN BEGELEIDINGSMAATREGELEN VOOR FOTOVOLTAÏSCHE INSTALLATIES IN HET BHG Jonathan FRONHOFFS

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 FINANCIERING VAN FOTOVOLTAÏSCHE SYSTEMEN IN BRUSSEL Rol en invloed van burgercoöperatieven Fanny HELLEBAUT ENERGIRIS Caroline

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de belangrijke

Nadere informatie

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context Seminarie Duurzaam Bouwen: Valorisatie van platte daken in een stedelijke context 27/03/2015 Leefmilieu Brussel EEN DAK BOORDEVOL ENERGIE Jonathan FRONHOFFS, Specialist Hernieuwbare Energie Dienst Facilitator

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel AANGEPAST MECHANISME VAN DE DERDE-INVESTEERDER BIJ DE RENOVATIE VAN COLLECTIEVE WONINGEN Patrick LEEMANS

Nadere informatie

Regelgeving: een jungle?

Regelgeving: een jungle? Elektriciteitswet 1998 Gefundeerd op het traditionele systeem Grootschalige productie, transport naar passieve consumenten Kosten van transport collectief gemaakt Project Stroom: - integratie gas en elektriciteitswet

Nadere informatie

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN 1. CONTEXT Infofiche Energie DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de productie van groene stroom afkomstig van hernieuwbare energiebronnen of warmtekrachtkoppeling

Nadere informatie

Een nieuwe tool om meer te weten te komen over fotovoltaïsche zonne-energie De 9 referentiedocumenten van Leefmilieu Brussel Ontwikkeld in het kader van een openbare aanbesteding in 2008 door Leefmilieu

Nadere informatie

Deelsessie Zonnepanelen. 26 juni 2019 Wijchen en Druten

Deelsessie Zonnepanelen. 26 juni 2019 Wijchen en Druten Deelsessie Zonnepanelen 26 juni 2019 Wijchen en Druten Programma Hoe werken zonnepanelen? Verrekening Manieren van verdeling Subsidie en financiering Hoe werken zonnepanelen? Zonnepanelen zetten zonne-energie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Huurovereenkomst woonhuis/appartement

Huurovereenkomst woonhuis/appartement Huurovereenkomst woonhuis/appartement Tussen de ondergetekenden : Hierna genoemd "de verhuurder"; en Hierna genoemd "de huurder"; is het volgende overeengekomen : De verhuurder verklaart te verhuren aan

Nadere informatie

vragen naar telefoonnummer datum /02/2018 Bijdrage Vlaams Gewest uit zon en wind in het kader van het Energiepact.

vragen naar telefoonnummer datum /02/2018 Bijdrage Vlaams Gewest uit zon en wind in het kader van het Energiepact. Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 2 bus 17 1 BRUSSEL T 2 553 46 F 2 553 46 1 www.energiesparen.be NOTA De heer Bart Tommelein Vlaams minister van Begroting, Financiën en Energie ons kenmerk bijlagen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel Ervaringen met de cel VAMOS; Voorstelling van het typebestek voor installatie van fotovoltaïsche panelen door derde-investering

Nadere informatie

Wie heeft u voor u? Iris Uittien manager Wonen UWOON. Raymond Bouman bedrijfsleider Van der Sluis. Marco van der Meiden algemeen manager Sunforce

Wie heeft u voor u? Iris Uittien manager Wonen UWOON. Raymond Bouman bedrijfsleider Van der Sluis. Marco van der Meiden algemeen manager Sunforce Aanbod zonnepanelen Wie heeft u voor u? Iris Uittien manager Wonen UWOON Raymond Bouman bedrijfsleider Van der Sluis Marco van der Meiden algemeen manager Sunforce Wat bespreken we? Waarom zonnepanelen?

Nadere informatie

AANHANGSEL BIJ DE BEDRIJFSHUUR. Voorstel voor een aanhangsel van het type leegstaande verdiepingen

AANHANGSEL BIJ DE BEDRIJFSHUUR. Voorstel voor een aanhangsel van het type leegstaande verdiepingen AANHANGSEL BIJ DE BEDRIJFSHUUR Voorstel voor een aanhangsel van het type leegstaande verdiepingen April 2014 Ontwikkeld in opdracht van de Directie Huisvesting Brussel Stedelijke Ontwikkeling Staatssecretaris

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel TECHNISCHE EN FINANCIËLE ARGUMENTEN VOOR DE DERDE-INVESTEERDER IN HET KADER VAN DE GEFASEERDE RENOVATIE

Nadere informatie

Burgerfinanciering integreren in projecten voor energieoptimalisatie. 1ste Brusselse burgercoöperatie voor de energietransitie

Burgerfinanciering integreren in projecten voor energieoptimalisatie. 1ste Brusselse burgercoöperatie voor de energietransitie Burgerfinanciering integreren in projecten voor energieoptimalisatie 1ste Brusselse burgercoöperatie voor de energietransitie Tijd voor ACTIE! Klimaatplan België blinkt uit in vage voornemens Het Brussels

Nadere informatie

Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op?

Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Door: Ronald Franken en Maarten Corpeleijn (r.franken@atrive.nl / m.corpeleijn@atrive.nl) 3 september 2013 Ten geleide Met het nieuwe energie-akkoord

Nadere informatie

De EPB-2015, anderhalf jaar later

De EPB-2015, anderhalf jaar later Seminarie Duurzaam Bouwen: De EPB-2015, anderhalf jaar later 27/05/2016 Leefmilieu Brussel Gevalstudie Toepassing van de EPB 2015-criteria op een flatgebouw Maxime BARGIBANT BBT Energy Doelstellingen van

Nadere informatie

GENK-ZUID: GROEPSAANKOOP PV- PANELEN

GENK-ZUID: GROEPSAANKOOP PV- PANELEN GENK-ZUID: GROEPSAANKOOP PV- PANELEN PROJECT HERNIEUWBARE ENERGIE GENK-ZUID Aanleiding Probleemstelling: Negatief imago Hoge energieprijzen CO₂ uitstoot: maatschappelijke verantwoordelijkheid Bedrijventerrein

Nadere informatie

Stroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen

Stroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen Stroom van andermans dak Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen Welke regelingen voor PV panelen zijn er? 1. Salderingsregeling Kleinverbruikers Eigen verbruik

Nadere informatie

SANITAIR WARM WATER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 10 februari 2017

SANITAIR WARM WATER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 10 februari 2017 Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Kiezen tussen de verschillende alternatieven voor de productie en verdeling van SWW: op basis van welke criteria? Thomas LECLERCQ Matriciel

Nadere informatie

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 1 Seminarie Duurzaam Bouwen: Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 21 oktober 2014 Leefmilieu Brussel De regelgeving EPB-verwarming Alain BEULLENS, DPT VERWARMING en KLIM EPB LEEFMILIEU

Nadere informatie

Isolatie en renovatie: laatste nieuws!

Isolatie en renovatie: laatste nieuws! Isolatie en renovatie: laatste nieuws! Leefmilieu Brussel Isoleren in een stedelijke omgeving Nicolas VANDERNOOT STADSWINKEL Doelstellingen van de presentatie Ik wil mijn woning renoveren en beter isoleren

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel PAE2 ten dienste van een globale renovatiestrategie Raphaël CAPART ICEDD asbl Doelstelling(en) van de presentatie De

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW GEDEELTELIJJKE EN GEFASEERDE RENOVATIE HERFST 2018 Bevindingen Technische en financiële argumenten voor de derde-investeerder in het kader van de gefaseerde renovatie van collectieve

Nadere informatie

Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel. Christophe BARBIEUX

Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel. Christophe BARBIEUX Duurzame renovatie Problematiek van het verdelen van de winst onder eigenaar en huurder Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel Christophe BARBIEUX AFDELING Energie 25 maart 2014 Chronologie

Nadere informatie

De Postcoderoos in Berg en Dal

De Postcoderoos in Berg en Dal Energierijck Energiecoöperatie u.a De Postcoderoos in Berg en Dal Samen hernieuwbare zonenergie opwekken op andermans dak. Doet u mee? Jos van der Lint Heilig Landstichting 29-11-2017 Coöperatie Energierijck

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Densifiëren om beter te delen

Densifiëren om beter te delen Seminarie Duurzame Gebouwen Densifiëren om beter te delen 9 november 2018 Gemeenschappelijk gebruik van ruimten en implementatie van processen om ideeën en ervaringen uit te wisselen voor een gedeelde

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam bouwen

Seminarie Duurzaam bouwen Seminarie Duurzaam bouwen Hernieuwbare energie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Leefmilieu Brussel Monitoring van PV-systemen, zonneboilers en warmtepompen David MARTENS CENERGIE Doelstelling(en)

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Hernieuwbare energie systemen

Opleiding Duurzaam Gebouw : Hernieuwbare energie systemen Opleiding Duurzaam Gebouw : Hernieuwbare energie systemen Leefmilieu Brussel Financiële mechanismen voor hernieuwbare energie Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Kennismaking

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 Fotovoltaïsche installaties en eigen verbruik: welke oplossingen? Valorisatie van de PV-productie door integratie in een

Nadere informatie

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN 01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzaam Bouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 Modellen van het type UBER voor de elektriciteitssector Kan dit model de energietransitie versnellen? Ismaël DAOUD ENERGIRIS

Nadere informatie

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties

Nadere informatie

Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen

Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen 2016 Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen 2016 3 Inhoudsopgave Artikel 1 Artikel 2 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel

Nadere informatie

HUUROVEREENKOMST. Nummer:..

HUUROVEREENKOMST. Nummer:.. HUUROVEREENKOMST Nummer:.. Tussen enerzijds: XXXXX XXXXX XXXXX B.T.W. BE. R.P.R... hier vertegenwoordigd door de heer xxxxxx verder de VERHUURDER genoemd, en anderzijds: BELGACOM NV Koning Albert II laan

Nadere informatie

RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom

RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom Veel mensen schrikken terug voor investeringen in zonneboilers, fotovoltaïsche zonnepanelen, kleine windturbines, maar bijv. ook warmtepompen.

Nadere informatie

Studie kost- en energie efficiënt (ver)bouwen. Auteur: Veronique Mattheeuws

Studie kost- en energie efficiënt (ver)bouwen. Auteur: Veronique Mattheeuws Studie kost- en energie efficiënt (ver)bouwen Auteur: Veronique Mattheeuws Onderzoek perceptie impact bouwschil op E-peil Online enquête uitgevoerd in januari 2016 Representatieve steekproef van 700 bouwers

Nadere informatie

MODEL VAN TIJDELIJKE EN PRECAIRE GEBRUIKSOVEREENKOMST WAARSCHUWING

MODEL VAN TIJDELIJKE EN PRECAIRE GEBRUIKSOVEREENKOMST WAARSCHUWING MODEL VAN TIJDELIJKE EN PRECAIRE GEBRUIKSOVEREENKOMST WAARSCHUWING Dit model houdt geenszins een vrijstelling in van de verplichting om een deskundige te raadplegen om, indien nodig, de regels per geval

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel Het systeem van de premies in het BHG en andere klassieke financieringsmechanismen Patrick HERREGODS STADSWINKEL

Nadere informatie

Van burgerinitiatief naar energiecoöperatie. Infomoment 14 September 2018

Van burgerinitiatief naar energiecoöperatie. Infomoment 14 September 2018 Van burgerinitiatief naar energiecoöperatie. Infomoment 14 September 2018 Agenda 20u : Voorwoord door Nico Bergmans, Schepen van Leefmilieu Scherpenheuvel-Zichem 20u10: LICHT-groep Scherpenheuvel-Zichem,

Nadere informatie

Uitleg huurcontract en algemene huurvoorwaarden

Uitleg huurcontract en algemene huurvoorwaarden Uitleg huurcontract en algemene huurvoorwaarden In deze folder leest u een uitleg van het huurcontract en de algemene huurvoorwaarden. In deze uitleg staan alle rechten en plichten voor u als huurder en

Nadere informatie

Productvoorwaarden voor verhuur van laadpalen

Productvoorwaarden voor verhuur van laadpalen Productvoorwaarden voor verhuur van laadpalen Fudura B.V. 2017 Artikel 1 Definities Huurder de partij met wie Fudura B.V. een Huurovereenkomst sluit. Verhuurder Fudura B.V., onderdeel van Enexis Groep

Nadere informatie

Bouwwerven: ervaringen delen

Bouwwerven: ervaringen delen Seminarie Duurzame Gebouwen Bouwwerven: ervaringen delen 30 maart 2018 SPECIALE TECHNIEKEN: GOEDE PRAKTIJKEN EN TE VOORKOMEN FOUTEN Ontwerp van technische kokers Piotr Wierusz-Kowalski MK Engineering Studiebureau

Nadere informatie

HUUROVEREENKOMST KANTOOR. Tussen 1. De heer en/of mevrouw (naam, voornaam, adres)... hierna de verhuurder genoemd

HUUROVEREENKOMST KANTOOR. Tussen 1. De heer en/of mevrouw (naam, voornaam, adres)... hierna de verhuurder genoemd HUUROVEREENKOMST KANTOOR Tussen 1. De heer en/of mevrouw (naam, voornaam, adres)... hierna de verhuurder genoemd en 2. De heer en/of mevrouw (naam, voornaam, adres, ondernemingsnummer en eventueel RPR)

Nadere informatie

Beheer van verontreinigde bodems

Beheer van verontreinigde bodems Seminarie Duurzame Gebouwen Beheer van verontreinigde bodems 29 november 2018 Belangrijkste wijzigingen van de ordonnantie bodem van 2009 Algemene bepalingen Saïd EL FADILI Leefmilieu Brussel PLAN VAN

Nadere informatie

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal

Nadere informatie

Beleid zonnepanelen Versie 16 december 2013

Beleid zonnepanelen Versie 16 december 2013 Beleid zonnepanelen Versie 16 december 2013 Pagina 1 van 8 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 BELEID ZONNEPANELEN... 4 APPARTEMENTENCOMPLEX MET OF ZONDER VVE... 4 EENGEZINSWONINGEN... 4 ONDERHOUD

Nadere informatie

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam Zonnestroom voor VvE s Week van de VvE februari 2019 Amsterdam 1 Even voorstellen Joost de Valk Judith Roodenrijs Zonne-adviseurs coöperatie U.A. advies aan: VvE s, bedrijven, scholen > 160 VvE s in Amsterdam

Nadere informatie

5613ZON: Postcoderoos, wat is dat? Marnix Vlot. Info link:

5613ZON: Postcoderoos, wat is dat? Marnix Vlot. Info link: 5613ZON: Postcoderoos, wat is dat? Marnix Vlot Info link: https://www.hieropgewekt.nl/kennisdossiers/regeling-in-het-kort 1 Introductie 040energie 040energie is een 100% non profit vereniging Vrijwilligers,

Nadere informatie

STUDENTEN- HUISVESTING IN GENT KOTEN WIJZER VERHUREN? Stad Gent Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning STEDENBOUW- KUNDIGE NORMEN.

STUDENTEN- HUISVESTING IN GENT KOTEN WIJZER VERHUREN? Stad Gent Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning STEDENBOUW- KUNDIGE NORMEN. STUDENTEN- HUISVESTING IN GENT STEDENBOUW- KUNDIGE NORMEN KOTEN WIJZER VERHUREN? 14 juni 2014 Stad Gent Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning Inhoud 1. Stedenbouwkundige vergunningsplicht 2. Geldende

Nadere informatie

Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE»

Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE» Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE» PROGRAMMA Plaats : Brussel Voor iedereen, in functie van de gebouwbestemming : OF MODULE «ENERGIE IN INDIVIDUELE OF COLLECTIEVE HUISVESTING (< 10 EENHEDEN)» (6 dagen)

Nadere informatie

Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste

Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste Welkom Waarom zonnestroom opwekken? Koppeling met visie trias energetica 1e stap: beperk verbruik door bv. isolatie, renovaties 2e stap: duurzaam opwekken

Nadere informatie

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET 16 december 2016 Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE De uitdagingen van een

Nadere informatie

fudura-enexis.nl Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen

fudura-enexis.nl Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen fudura-enexis.nl Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen 2012 Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen 2012 3 Inhoudsopgave Artikel 1 Artikel 2 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel

Nadere informatie

SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR

SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN Postcoderoos Project ECZoR Agenda Opening en welkom; Jan Snelders, vz. ECU Klimaatdoelstellingen gemeente Tilburg; Paul van Dijk Presentatie collectief PV systeem Pauze Vragenronde

Nadere informatie

GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN

GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN Seminarie Duurzame Gebouwen GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN 18 mei 2018 BEHEER VAN COLLECTIEVE HUISVESTING Ervaringen van een energieverantwoordelijke in het kader van het Plan voor Lokale Actie

Nadere informatie

Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, gewijzigd bij de bijzondere wet van 8 augustus 1988;

Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, gewijzigd bij de bijzondere wet van 8 augustus 1988; Collegebesluit nr. 03/321 17 juli 2003 Besluit houdende het huren tot aan de aankoop van het pand in de Philippe de Champagnestraat voor de huisvesting van het Huis van het Nederlands Het College, Gelet

Nadere informatie

DURF AVOND CVPP 23/04/2019

DURF AVOND CVPP 23/04/2019 DURF AVOND CVPP 23/04/2019 WAT IS BUURZAME STROOM? Een buurtproject in St-Amandsberg rond hernieuwbare energie Verschillende Europese projecten Interreg cvpp WiseGRID LIFE BE REEL PROJECT COORDINATOR:

Nadere informatie

Vlaams gewest. Aard van het document. Administratieve geldboete van 500 tot 5.000. Enkel volle eigendom 5.000

Vlaams gewest. Aard van het document. Administratieve geldboete van 500 tot 5.000. Enkel volle eigendom 5.000 Overzicht Vlaams gewest Decreet houdende algemene bepalingen betreffende energiebeleid (energiedecreet) van 8 mei 2009. Belgisch Staatsblad: 07.07.2009 Van kracht sinds: 01.01.2011 Besluit van de Vlaamse

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Deel I Huurprincipes... 17. 1.1 Burgerlijk Wetboek... 17. Boek III Wijze van eigendomsverkrijging... 17. Titel VIII Huur...

Inhoudsopgave. Deel I Huurprincipes... 17. 1.1 Burgerlijk Wetboek... 17. Boek III Wijze van eigendomsverkrijging... 17. Titel VIII Huur... Inhoudsopgave Deel I Huurprincipes... 17 1.1 Burgerlijk Wetboek... 17 Boek III Wijze van eigendomsverkrijging... 17 Titel VIII Huur... 17 Hoofdstuk I Algemene bepalingen... 17 Hoofdstuk II Huur van goederen...

Nadere informatie

EPB-reglementering voor verwarming

EPB-reglementering voor verwarming EPB-reglementering voor verwarming 20/02/2018 Christophe Danlois, departement EPB verwarming en klimaatregeling LEEFMILIEU BRUSSEL Inhoud Wettelijke context Bepalingen Vooruitzichten 2 Inhoud Wettelijke

Nadere informatie

VERPLICHT AANDEEL HERNIEUWBARE ENERGIE Makkelijk met zonnepanelen

VERPLICHT AANDEEL HERNIEUWBARE ENERGIE Makkelijk met zonnepanelen VERPLICHT AANDEEL HERNIEUWBARE ENERGIE Makkelijk met zonnepanelen Jo Neyens, PV-Vlaanderen Intersolution conference 15-17 jan. 2014 1 Verplicht aandeel HE met PV Intersolution 2014 1 ODE Structuur platformen

Nadere informatie

Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek. onderdeel van Zonnige Bedrijven in de Achterhoek

Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek. onderdeel van Zonnige Bedrijven in de Achterhoek Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek onderdeel van Zonnige Bedrijven in de Achterhoek Zonnige Bedrijven Zonnige Bedrijven in Oude IJsselstreek maakt onderdeel uit van het programma Zonnige Bedrijven

Nadere informatie

Fotovoltaïsche installaties in het BHG Steunmechanismen en traceerbaarheid

Fotovoltaïsche installaties in het BHG Steunmechanismen en traceerbaarheid Fotovoltaïsche installaties in het BHG Steunmechanismen en traceerbaarheid Seminarie Duurzame Gebouwen - Fotovoltaïsche systemen in de stad Régis Lambert Diensthoofd Groene stroom 17/11/2017 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Infosessie ZON OP MIJN WERK 18/09/18. Zero Emission Solutions

Infosessie ZON OP MIJN WERK 18/09/18. Zero Emission Solutions Infosessie ZON OP MIJN WERK 18/09/18 ZON OP MIJN WERK 1. Zonnepanelen op bedrijfssites 2. Coöperatie van werknemers 3. Doelgroep 4. Types coöperaties 5. Stappenplan 6. Rekenmodellen 7. Modeldocumenten

Nadere informatie

Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw

Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw 1 Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw Leefmilieu Brussel Nulenergie: Globe project, van droom naar werkelijkheid Esther Jakober Green Immo Doelstelling van de presentatie Is de Nulenergiedoelstelling

Nadere informatie

Aanvraagformulier premie fotovoltaïsche cellen

Aanvraagformulier premie fotovoltaïsche cellen Aanvraagformulier premie fotovoltaïsche cellen Gegevens Naam van de aanvrager:. Adres van de aanvrager: Telefoon thuis: Telefoon overdag: GSM: Rekeningnummer: Bent u eigenaar of huurder van het gebouw

Nadere informatie

Dat doen we door te isoleren en te ventileren en zelf stroom te produceren.

Dat doen we door te isoleren en te ventileren en zelf stroom te produceren. Duurzaam Wonen Fijner en zuiniger wonen. Dat is waar Duurzaam Wonen om draait. De voordelen van Duurzaam Wonen op een rijtje: Lekker warm in de winter Gezonde lucht in huis Een zuiniger huis Hoe maken

Nadere informatie

REGENWATERBEHEER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 22 maart De overstromingskaart van Brussel: limieten en correct gebruik

REGENWATERBEHEER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 22 maart De overstromingskaart van Brussel: limieten en correct gebruik Seminarie Duurzaam Bouwen REGENWATERBEHEER 22 maart 2017 De overstromingskaart van Brussel: limieten en correct gebruik Dr. Ir. Michaël ANTOINE Departement WATER / Leefmilieu Brussel DOELSTELLING(EN) V/D

Nadere informatie

Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008. Toelichtingsnota

Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008. Toelichtingsnota Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008 Facilitator hernieuwbare energie - grote systemen Contact : Bernard Huberlant Tel. 0800 85 775 @ : fac.her@ibgebim.be Brussel Leefmilieu Gulledelle,

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN ENERGIEPREMIES VOOR DE INDIVIDUELE WONINGEN

ALGEMENE VOORWAARDEN ENERGIEPREMIES VOOR DE INDIVIDUELE WONINGEN ALGEMENE VOORWAARDEN ENERGIEPREMIES VOOR DE INDIVIDUELE WONINGEN Deze algemene voorwaarden betreffen alle energiepremies van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Naast deze voorwaarden gelden de bijzondere

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen

Seminarie Duurzaam Bouwen Seminarie Duurzaam Bouwen Leefmilieu Brussel Brusselse stadswoningen gerenoveerd tot passiefhuizen: Voorbeeldgebouwen Camille DE SMET LEEFMILIEU BRUSSEL/ DPMT PROMOTIE DUURZAAM BOUWEN Doelstellingen van

Nadere informatie

EPB-regelgeving: klimatisatie

EPB-regelgeving: klimatisatie EPB-regelgeving: klimatisatie Leefmilieu Brussel Christophe Danlois AFDELING ENERGIE DEPARTEMENT EPB VERWARMING/KLIMATISATIE OVERZICHT EVOLUTIE VAN DE REGELGEVING ENKELE DEFINITIES TOEPASSINGSVELD EPB-EISEN

Nadere informatie

BEMIDDELING IN HET APPARTEMENTSGEBOUW. Astrid CLABOTS CLABOTS Advocaten

BEMIDDELING IN HET APPARTEMENTSGEBOUW. Astrid CLABOTS CLABOTS Advocaten BEMIDDELING IN HET APPARTEMENTSGEBOUW Astrid CLABOTS CLABOTS Advocaten Algemene actualiteit Toenemend aantal appartementsgebouwen Nieuwe woonvormen (co housing, ) Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Renovatievraagstukken

Nadere informatie

Aanvraagformulier premie

Aanvraagformulier premie Aanvraagformulier premie Grote Baan 112 3530 Houthalen-Helchteren t 011 60 05 11 f 011 60 05 01 Premie zonne-installatie voor de opwekking van elektriciteit (fotovoltaïsche zonne-installatie) 1. Aanvrager

Nadere informatie

3. Bodemattest in het Brussels Hoofdstedelijk gewest.. 17

3. Bodemattest in het Brussels Hoofdstedelijk gewest.. 17 Inhoudstafel Voorwoord.................................................... 1 Deel 1 - Bodemattest Overzicht... 5 1. Bodemattest in het Vlaams gewest... 8 1.1. Wanneer moet men in het Vlaams gewest beschikken

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER VOOR HET PLAATSEN VAN EEN ZONNE- INSTALLATIE VOOR OPWEKKING VAN WARMTE

AANVRAAGFORMULIER VOOR HET PLAATSEN VAN EEN ZONNE- INSTALLATIE VOOR OPWEKKING VAN WARMTE AANVRAAGFORMULIER VOOR HET PLAATSEN VAN EEN ZONNE- INSTALLATIE VOOR OPWEKKING VAN WARMTE GEGEVENS AANVRAGER Datum:. De aanvrager: Naam: Adres:. Telefoon: E-mail:.... Rijksregisternummer:.. Rekeningnummer:

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van milieubeleidsovereenkomst - fotovoltaïsche zonnepanelen. 19 april 2018

ADVIES. Ontwerp van milieubeleidsovereenkomst - fotovoltaïsche zonnepanelen. 19 april 2018 ADVIES Ontwerp van milieubeleidsovereenkomst - fotovoltaïsche zonnepanelen 19 april 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000 Brussel Tel : 02 205

Nadere informatie

Deel II. Grondlijnen van het Belgisch belastingstelsel met betrekking tot de onroerende goederen... 7

Deel II. Grondlijnen van het Belgisch belastingstelsel met betrekking tot de onroerende goederen... 7 Deel I. Inleiding.... 1 Deel II. Grondlijnen van het Belgisch belastingstelsel met betrekking tot de onroerende goederen..... 7 Hoofdstuk 1. Inleiding.... 9 Hoofdstuk 2. Categoriee n dubbele belasting.........

Nadere informatie

De regelgeving "EPBwerken

De regelgeving EPBwerken Seminarie Duurzame Gebouwen De regelgeving "EPBwerken 6 oktober 2017 TOEPASSING VAN DE AANBEVELINGEN RESULTEREND UIT DE EVALUATIE EN NIEUWE EISEN VOOR NIET-RESIDENTIËLE EENHEDEN Context en gevolgen van

Nadere informatie

Inhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment

Inhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment SDE+ Loket Fryslân Inhoud SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment SDE+ Loket Waarom dit loket Ondersteuning bij SDE+ aanvraag Zon-PV Groep

Nadere informatie

KREDIETOVERSCHRIJVING NR. DEC 51/2012

KREDIETOVERSCHRIJVING NR. DEC 51/2012 EUROPESE COMMISSIE ALGEMENE BEGROTING 2012 AFDELING III - COMMISSIE - TITELS 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33 BRUSSEL,

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN FOLLOW-UP EN MONITORING VAN DUURZAME GEBOUWEN LENTE 2019 Ervaringen van een energieverantwoordelijke Beheer van collectieve huisvesting Roland RIXEN 2 DOELSTELLINGEN VAN DE

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde Leefmilieu Brussel van het systeem voor verwarming en SWW Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Een overzicht geven van de

Nadere informatie

Inhoudstafel. Deel I. Gemeen recht

Inhoudstafel. Deel I. Gemeen recht Deel I. Gemeen recht Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen (1-29) Afdeling 1. Definitie en situering (1-14) Afdeling 2. Algemene geldigheidsvoorwaarden (15-25) Afdeling 3. Bewijs (26-29) Hoofdstuk 2. Duur en

Nadere informatie

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Purmerend stapt over op Zonnestroom Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Wie is Opgewekt In Purmerend (OIP) Stichting die zich inzet voor de bevordering van duurzaamheid in en om Purmerend. Evenementen

Nadere informatie

Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen

Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen Productvoorwaarden voor verhuur van bedrijfsmiddelen Fudura B.V. 2017 Artikel 1 Huurder Definities de partij met wie Fudura B.V. een Huurovereenkomst sluit. Verhuurder Fudura B.V., onderdeel van Enexis

Nadere informatie

ZONNEPANELEN? INTRO COLLECTIEF OF INDIVIDUEEL? 19-5-2014 PROGRAMMA

ZONNEPANELEN? INTRO COLLECTIEF OF INDIVIDUEEL? 19-5-2014 PROGRAMMA INTRO PROGRAMMA 19:15 u Inloop 19:30 u Zonnepanelen Collectief of individueel? Techniek, financiën en organisatie 20:30 u Pauze 20:45 u Maak een plan voor uw eigen VvE-complex 21:15 u Napraten en tijd

Nadere informatie

Collectieve Renovatie - het model werkt

Collectieve Renovatie - het model werkt Page 1 of 5 Het idee De meeste mensen in kansarmoede wonen op de private huurmarkt. Door het ambitieuze energierenovatiebeleid is het risico evenwel reëel dat de armste mensen achterblijven in de slechtste

Nadere informatie

Zonnecoöperatie West-Friesland Burgerinitiatief. 1 september 2014

Zonnecoöperatie West-Friesland Burgerinitiatief. 1 september 2014 Zonnecoöperatie West-Friesland Burgerinitiatief 1 september 2014 Programma: Welkom! Wethouders Wijnne en Nootebos aan het woord Werkgroepleden Presentatie plannen Vragen? Afsluiting: circa 21.30 uur Wethouder

Nadere informatie