OKTOBER 2017 Een uitgave van de stichting arbeidsmarkt en opleiding in de Metalektro ONTWIKKELING EN ARBEIDSMARKT GEVOLGEN SMART INDUSTRY

Transcriptie

1 OKTOBER 2017 Een uitgave van de stichting arbeidsmarkt en opleiding in de Metalektro ONTWIKKELING EN ARBEIDSMARKT GEVOLGEN SMART INDUSTRY

2 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 In deze Arbeidsmarktmonitor worden de voornaamste arbeidsmarktontwikkelingen weergegeven waarmee bedrijven in de Metalektro in de eerste helft van 2017 te maken hadden. Nieuw aan deze uitgave is dat de uitkomsten korter en bondiger zijn weergegeven, met behoud van de informatiewaarde. Het formaat van het magazine is aangepast aan deze nieuwe opzet. Deze Arbeidsmarktmonitor is in opdracht van A+O samengesteld door het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit Maastricht. INHOUD Inleiding 2 Bijzonder sterke werkgelegenheidsontwikkeling eerste helft Uitvoerende technici moeilijk te werven 7 Vervangingsproblemen rond pensioenuitstroom 14 Inzoomen op Smart Industry 20 Colofon 27 2

3 WERKGELEGENHEIDSONTWIKKELING BIJZONDER STERKE WERKGELEGENHEIDS ONTWIKKELING EERSTE HELFT 2017 De werkgelegenheid in de Metalektro ontwikkelde zich in de eerste helft van 2017 bijzonder positief, met name vanwege de resultaten in het tweede kwartaal. Deze buitengewoon sterke resultaten worden gestaafd door cijfers van het CBS. Zo groeide de omzet binnen de Metalektro in de eerste twee kwartalen van 2017 met 9,8 procent respectievelijk 11,7 procent ten opzichte van diezelfde kwartalen een jaar eerder (al zijn de onderlinge verschillen tussen de verschillende deelsectoren groot).* * kwartaalmonitor-industrie-tweede-kwartaal

4 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 1 WERKGELEGENHEIDSBAROMETER Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, MAART 2009 MEI 2009 JULI 2009 SEPTEMBER 2009 NOVEMBER 2009 JANUARI 2010 MAART 2010 MEI 2010 JULI 2010 SEPTEMBER 2010 NOVEMBER 2010 JANUARI 2011 MAART 2011 MEI 2011 JULI 2011 SEPTEMBER 2011 NOVEMBER 2011 JANUARI 2012 MEI 2012 JULI 2012 OKTOBER 2012 JANUARI 2013 APRIL 2013 JULI 2013 OKTOBER 2013 JANUARI 2014 APRIL 2014 JULI 2014 OKTOBER 2014 JANUARI 2015 APRIL 2015 JULI 2015 OKTOBER 2015 JANUARI 2016 APRIL 2016 JULI 2016 OKTOBER 2016 JANUARI 2017 APRIL 2017 JULI MAART 2009 MEI 2009 JULI 2009 SEPTEMBER 2009 NOVEMBER 2009 JANUARI 2010 MAART 2010 MEI 2010 JULI 2010 SEPTEMBER 2010 NOVEMBER 2010 JANUARI 2011 MAART 2011 MEI 2011 JULI 2011 SEPTEMBER 2011 NOVEMBER 2011 JANUARI 2012 MEI 2012 JULI 2012 OKTOBER 2012 JANUARI 2013 APRIL 2013 JULI 2013 OKTOBER 2013 JANUARI 2014 APRIL 2014 JULI 2014 OKTOBER 2014 JANUARI 2015 APRIL 2015 JULI 2015 OKTOBER 2015 JANUARI 2016 APRIL 2016 JULI 2016 OKTOBER 2016 JANUARI 2017 APRIL 2017 JULI 2017 REALISATIE AFGELOPEN 3 MAANDEN VERWACHTING KOMENDE 3 MAANDEN WERKGELEGENHEIDSGROEI IN BIJNA ALLE PROVINCIES In lijn met de werkgelegenheidsbarometer, tonen ook de analyses op gegevens van pensioenfonds PME dat de werkgelegenheid in het eerste halfjaar van 2017 sterk is gegroeid (figuur 2). Het aantal werkzame personen dat onder het pensioenfonds van de Metalektro valt groeide met 1,9 procent. 4

5 WERKGELEGENHEIDSONTWIKKELING FIGUUR 2 NETTO-INSTROOM NAAR PROVINCIE 2 Bron: PME, bewerking ROA +1,5 +0,7 +2,2 +3,0 +2,1-0,9-0,2 1,5 +2,8 +0,6 +2,7 +2,3 AANTAL PARTTIME WERKENDEN IN DE METALEKTRO VRIJ STABIEL Momenteel werkt 10 procent van alle werknemers in de Metalektro in deeltijd. Het percentage deeltijders ligt daarmee een fractie hoger dan in 2016 toen het 9,8 procent betrof. Het percentage mannen dat in deeltijd werkt is 4,5 procent, het percentage onder vrouwen ligt op 46,2 procent. Voor de mannen betekent dit een lichte stijging, onder vrouwen is het percentage vrijwel gelijk gebleven. 2 Gebaseerd op de woonplaats van de werknemers 5

6 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 KORT EN KRACHTIG Werkgelegenheidsbarometer toont bijzonder positieve ontwikkeling. Data van CBS en PME bevestigen de bijzonder positieve werkgelegenheidsontwikkeling. Percentage werknemers in deeltijd stabiel. 6

7 WERVINGSPROBLEMEN UITVOERENDE TECHNICI MOEILIJK TE WERVEN Ten opzichte van januari 2017 is het aandeel bedrijven met vacatures voor uitvoerende technici sterk toegenomen. Het aandeel bedrijven dat momenteel wervingsproblemen ondervindt is ook flink gestegen; van een kwart naar ruim een derde. Hierdoor worden levertijden langer en moet meer werk worden uitbesteed. Dat leidt tot stijgende kosten. Toegenomen werkdruk blijft echter het belangrijkste gevolg van wervingsproblemen [figuur 7]. 7

8 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 3 PERCENTAGE BEDRIJVEN MET VACATURES NAAR FUNCTIECATEGORIE ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, UITVOERENDE TECHNISCHE FUNCTIES LEIDINGGEVENDE TECHNISHE FUNCTIES TECHNISCH OPGELEIDE VERKOPERS ONDERSTEUNENDE TECHNISCHE FUNCTIES ENGINEERING EN R&D FUNCTIES ONDERSTEUNENDE NIET-TECHNISCHE FUNCTIES LEIDINGGEVENDE NIET- TECHNISCHE FUNCTIES JULI 2016 JANUARI 2017 JULI TOEGENOMEN PROBLEMEN BIJ WERVING De voortdurend aantrekkende werkgelegenheid in de sector vertaalt zich in juli 2017 voor het eerst sinds 2012 in een noemenswaardige toename van de vacatureduur en wervingsproblemen (figuur 5). 8

9 WERVINGSPROBLEMEN FIGUUR 4 DUUR OPENSTAANDE TECHNISCHE VACATURES ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, <3 MAANDEN 3 T/M 5 MAANDEN 6 T/M 12 MAANDEN 12> MAANDEN JULI 2016 JANUARI 2017 JULI 2017 De twee belangrijkste oorzaken van de wervings problemen zijn met afstand te weinig sollicitanten en sollicitanten hebben niet de juiste competenties (figuur 6); Beide oorzaken worden door ongeveer de helft van de bedrijven aangedragen als een verklaring van de problemen. 9

10 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 5 PERCENTAGE BEDRIJVEN MET PROBLEMEN BIJ HET AANTREKKEN VAN TECHNICI ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, VEEL PROBLEMEN ERG VEEL PROBLEMEN 10

11 WERVINGSPROBLEMEN FIGUUR 6 BELANGRIJKSTE OORZAKEN VAN DE WERVINGSPROBLEMEN VOOR TECHNICI ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, TE WEINIG AANBOD VANUIT OPLEIDINGEN TE WEINIG SOLLICITANTEN SOLLICITANTEN HEBBEN ONVOLDOENDE WERKERVARING SOLLICITANTEN HEBBEN NIET DE JUISTE COMPETENTIES TE WEINIG AANBOD VAN MENSEN MET INTERESSE IN EEN TECHNISCH BEROEP TE HOGE SALARISEISEN VAN SOLLICITANTEN TE HOGE ANDERE EISEN (DEELTIJD, FLEXIBEL WERKEN) VAN SOLLICITANTEN CONCURRENTIE VAN ANDERE BEDRIJVEN BINNEN DE METALEKTRO CONCURRENTIE VAN ANDERE BEDRIJVEN BUITEN DE METALEKTRO

12 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 7 DIRECT MERKBARE GEVOLGEN VAN WERVINGSPROBLEMEN ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, TOEGENOMEN WERKDRUK WERK BLIJFT LIGGEN / DEADLINES WORDEN GEMIST LEVERTIJDEN WORDEN LANGER HOGERE KOSTEN DOORDAT WERK MOET WORDEN UITBESTEED HOGERE WERVINGS- OF OPLEIDINGSKOSTEN VERMINDERING VAN DE KWALITEIT VAN DE PRODUCTIE MINDER MOGELIJKHEDEN TE INNOVEREN SLECHTERE CONCURRENTIEPOSITIE 5 9 VERLIES AAN ORDERS Figuur 7 toont dat de wervingsproblemen vooral leiden tot een toegenomen werkdruk. Een ander veelgenoemd gevolg van wervingsproblemen is het blijven liggen van werk en/of het missen van deadlines. Twee andere problemen springen eruit vanwege de enorme toename in het aantal meldingen: het aantal bedrijven dat aangeeft dat levertijden langer worden is bijna verdubbeld (van 30 naar 56), het aantal meldingen van hogere kosten doordat werk moet worden uitbesteed is zelfs meer dan verdubbeld (van 18 naar 40). 12

13 WERVINGSPROBLEMEN KORT EN KRACHTIG Toename in aandeel bedrijven met vacatures voor uitvoerende technici. Aandeel metalektro bedrijven dat wervingsproblemen ervaart neemt toe. Actuele vacatures staan langer open. Veel meer bedrijven maken melding van toenemende levertijden en hogere kosten doordat werk moet worden uitbesteed. 13

14 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 VERVANGINGS PROBLEMEN ROND PENSIOENUITSTROOM Verwachte vervangingsproblemen rond pensioenuitstroom nemen toe, maar onderschatting van de verwachte uitstroom blijft bestaan. 14

15 VERVANGINGSPROBLEMEN FIGUUR 8 LEEFTIJDSPIRAMIDE METALEKTRO, NAAR GESLACHT Bron: CBS, enquête beroeps bevolking, 2016; PME, 2017; bewerking door ROA LEEFTIJD WERKENDE VROUWEN METALEKTRO WERKENDE VROUWEN NEDERLAND WERKENDE MANNEN METALEKTRO WERKENDE MANNEN NEDERLAND De Metalektro is nog altijd sterker vergrijsd dan de gemiddeld Nederlandse beroepsbevolking (zie figuur 8). De leeftijdspiramide toont dat de jarigen sterk oververtegenwoordigd zijn en de groep jarigen een stuk kleiner is. Zonder nieuwe instroom van arbeidskrachten of sterke productiviteitsstijgingen (bijvoorbeeld door toepassing van Smart Industry technologieën) lijkt de huidige groep jarigen niet groot genoeg om op de lange termijn de uitstroom van de jarigen op te vangen. Daarbij lijken de metalektrobedrijven de verwachte pensioenuitstroom voor de komende 5 jaar nog altijd te onderschatten. De bedrijven verwachten een pensioenuitstroom van 4 voor uitvoerende technici en 0,5-2 voor de andere functiecategorieën. Op basis van gegevens van pensioenfonds PME wordt echter verwacht dat momenteel 6,4 procent van de mannelijke werknemers en 3,4 procent van de vrouwelijke werknemers in de komende vijf jaar de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. 15

16 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 9 VERWACHTE VERVANGINGSPROBLEMEN ALS GEVOLG VAN PENSIONERINGEN ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, UITVOERENDE TECHNISCHE FUNCTIES LEIDINGGEVENDE TECHNISCHE FUNCTIES TECHNISCH OPGELEIDE VERKOPERS ONDERSTEUNENDE TECHNISCHE FUNCTIES ENGINEERING EN R&D FUNCTIES Ondanks dat bedrijven niet verwachten dat er meer werknemers met pensioen zullen gaan, voorzien zij wel een toename in problemen bij het vervangen van personeel dat met pensioen gaat (zie figuur 9). Dit is een teken dat de arbeidsmarkt verkrapt: het is moeilijker voor bedrijven om nieuw personeel aan te trekken, wat ook de verwachte vervanging van uittredend personeel bemoeilijkt. 16

17 VERVANGINGSPROBLEMEN TABEL 1 TOP 5 ACTIVE-AGING INSTRUMENTEN OM DUURZAME INZETBAARHEID TE BEVORDEREN Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, Aandacht voor (fysieke) belasting (bijv. tiltraining, fysieke belasting, RSI en preventie) (60) Toepassen van hulpmiddelen 1 om fysieke problemen te 1 voorkomen/verhelpen (62) Rekening houden met leeftijdsopbouw binnen bedrijf bij werving nieuw personeel (56) Aandacht voor (fysieke) belasting (bijv. tiltraining, fysieke belasting, RSI en preventie) (56) 2 2 Toepassen van hulpmiddelen om fysieke problemen te voorkomen/verhelpen (56) Multi/breed inzetbaar maken van medewerkers (56) 3 3 Multi/breed inzetbaar maken van medewerkers (55) Rekening houden met leeftijdsopbouw binnen bedrijf bij werving nieuw personeel (49) 4 4 Voorlichting over gezonde leefstijl (34) 5 Deeltijdpensioen (36) 5 LICHTE TOENAME IN AANDACHT VOOR DUURZAME INZETBAARHEID De meeste active-ageing instrumenten worden in 2017 bij meer bedrijven ingezet dan in De vijf belangrijkste instrumenten zijn te vinden in tabel 1. Nieuw in de top 5 is het deeltijdpensioen; in 2017 door bijna twee keer zoveel bedrijven genoemd dan in 2016 (van 19 naar 36). Navraag bij een aantal metalektrobedrijven leert dat verhoging van de pensioenleeftijd in combinatie met het afschaffen van formele vroegpensioenregelingen, de opkomst van het deeltijdpensioen verklaart. 17

18 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 10 BELEMMERINGEN BIJ HET DUURZAAM INZETBAAR HOUDEN VAN WERKNEMERS ( BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, Onvoldoende geschikte functies beschikbaar voor functieverandering Onvoldoende werkvermogen in relatie tot de lichamelijke eisen van het werk Vrijstelling van beslastende arbeid onvoldoende mogelijk Onvoldoende vermogen om nieuwe kennis en ontwikkelingen bij te houden Taakinhoud is onvoldoende aan te passen Onvoldoende vermogen voor omscholing naar andere functie Onvoldoende motivatie/betrokkendheid Vereiste vakkenis vaardigheden onvoldoende aanwezig Arbeidstijden zijn onvoldoende aan te passen Vereiste aanpassingen aan de werkplek/ werkomgeving technisch niet haalbaar Onvoldoende aandacht voor duurzame inzetbaarheid onder leidinggevenden Onvoldoende werkvermogen in relatie tot de psychische (geestelijke) eisen van het werk Onvoldoende mogelijkheden voor opleiding en ontwikkeling Vereiste aanpassingen aan de werkplek/ werkomgeving financieel niet haalbaar Onvoldoende geschikte HR-instrumenten Geen belemmeringen 18

19 VERVANGINGSPROBLEMEN KORT EN KRACHTIG Metalektrobedrijven onderschatten percentage mede werkers dat de komende vijf jaar met pensioen gaat. Verwachte vervangingsproblemen nemen duidelijk toe. Toepassen van hulpmid delen om fysieke problemen te voorkomen/ verhelpen meest ingezette activeaging instrument. Onvoldoende beschikbaarheid van geschikte functies voor functieveranderingen meest genoemde belemmering bij duurzame inzetbaarheid. 19

20 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 INZOOMEN OP SMART INDUSTRY Van de 131 bedrijven die deelnamen aan dit vragenblok van de Arbeidsmarktmonitor Metalektro, geeft 30 procent aan gebruik te maken van één of meerdere Smart Industry productietechnologieën. 53 procent antwoordt dat ze hier (nog) geen gebruik van maken. Voor de overige respondenten is het niet duidelijk of in hun bedrijf gebruik wordt gemaakt van Smart Industry. Onder grote bedrijven wordt significant meer gebruik gemaakt van Smart Industry dan in het MKB. Dit blijkt uit de eerste uitgebreide peiling in de Arbeidsmarktmonitor Metalektro over het thema Smart Industry en de gevolgen daarvan voor scholing van werknemers en werkgelegenheid. Deze eerste peiling is gehouden in juli jongstleden. Aangezien het aantal bedrijven dat gebruik maakt van Smart Industry momenteel nog beperkt is, hebben sommige van de verdiepende figuren betrekking op een beperkt aantal bedrijven. 20

21 SMART INDUSTRY FIGUUR 11 SMART INDUSTRY PRODUCTIETECHNOLOGIEËN DIE MOMENTEEL GEBRUIKT WORDEN ( VAN DE BEDRIJVEN MET SMART INDUSTRY) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, 2017 BIG DATA EN CLOUD COMPUTING INDUSTRIELE ROBOTICA GEAVANCEERDE ICT INFRASTRUCTUUR D PRINTING 61 ANDERS Noot figuur 11: Het betreft hier percentages bedrijven binnen de subgroep van deelnemende bedrijven die aangeven Smart Industry productietechnologie te gebruiken (n=39). MEEST GEBRUIKT: GEAVANCEERDE ICT INFRASTRUCTUUR EN INDUSTRIËLE ROBOTICA Aan de bedrijven die gebruik maken van Smart Industry is vervolgens gevraagd welke technologie(en) het betreft (figuur 11). Geavanceerde ICT infrastructuur wordt door meer dan de helft van die bedrijven (62) toegepast en industriële robotica bijna door de helft (49). Binnen de bedrijven die aangeven gebruik te maken van industriële robotica, gaat het in ruim driekwart van de gevallen om toepassing van een vaste robotarm en in ruim een derde om toepassing van een mobiele robot met robotarm. Andere typen robots (zoals mobiele robot zonder arm) worden niet of nauwelijks genoemd. 21

22 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 12 DOEL VAN INDUSTRIËLE ROBOTICA ( VAN DE BEDRIJVEN MET INDUSTRIËLE ROBOTICA) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, VERLICHTEN ARBEID 47 VERVANGEN ARBEID VERBETEREN KWALITEIT PRODUCTEN VERVANGEN OUDERE MACHINALE PROCESSEN VERBETEREN ARBEIDS- OMSTANDIGHEDEN VERMINDEREN BENODIGDE VIERKANTE METERS MAKEN GEHEEL NIEUWE PRODUCTEN ANDERS Noot figuur 12: Het betreft hier percentages bedrijven uit de subgroep bedrijven die aangeven Smart Industry productietechnologie te gebruiken en vervolgens industriële robotica hebben aange geven als (één van) de gebruikte technologie(ën) (n=19). MET WELK DOEL WORDT INDUSTRIËLE ROBOTICA INGEZET? Van de bedrijven met industriële robotica, hebben de twee meest genoemde toepassingen te maken met de werknemers: het verlichten van arbeid en het vervangen van arbeid. Ook het verbeteren van de kwaliteit van producten en het vervangen van oudere machinale processen worden door meer dan de helft van de bedrijven met industriële robotica genoemd. EFFECTEN VAN INDUSTRIËLE ROBOTICA OP WERKGELEGENHEID EN SCHOLING Het overgrote deel van de metalektrobedrijven met industriële robotica geeft aan dat de industriële robotica in hun bedrijf geen effecten heeft gehad op de werkgelegenheid en dat de introductie hiervan gepaard ging met scholing van hun werknemers. Dit betrof meestal een praktijkin 22

23 SMART INDUSTRY FIGUUR 13 ZAL ER IN UW BEDRIJF NIEUWE SMART INDUSTRY PRODUCTIETECHNOLOGIE GEÏNTRODUCEERD WORDEN IN DE KOMENDE 12 MAANDEN? ( VAN ALLE DEELNEMENDE BEDRIJVEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, 2017 JA 16 NEE 30 WEET IK NIET 53 structie in groepsverband, maar ook individuele praktijkinstructie en theoretische scholing in groepsverband kwamen regelmatig voor. INTRODUCTIE VAN SMART INDUSTRY IN DE KOMENDE 12 MAANDEN Aan alle deelnemende metalektrobedrijven, ongeacht of ze nu al gebruik maken van Smart Industry technologie, is gevraagd of ze verwachten dat in de komende 12 maanden nieuwe Smart Industry productietechnologie geïntroduceerd zal worden in hun bedrijf (figuur 13). Opvallend is dat een meerderheid (54) dit nog niet met zekerheid kan zeggen. 30 procent geeft aan geen introductie van nieuwe Smart Industry productietechnologie in hun bedrijf te verwachten, 16 procent juist wel. De bedrijven die introductie van een nieuwe Smart Industry technologie voorzien, noemen vooral industriële robotica (figuur 14). Daarnaast verwacht bijna een vijfde van de bedrijven die al gebruik maken van industriële robotica, een uitbreiding daarvan. De beoogde doelen van deze te introduceren robotica (figuur 15) zijn vooral het verbeteren van de kwaliteit van producten en het verlichten van arbeid. 23

24 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 FIGUUR 14 NIEUW TE INTRODUCEREN VORMEN VAN SMART INDUSTRY IN DE KOMENDE 12 MAANDEN ( VAN DE BEDRIJVEN DIE NIEUWE SMART INDUSTRY VERWACHTEN TE INTRODUCEREN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, 2017 BIG DATA EN CLOUD COMPUTING 23 INDUSTRIELE ROBOTICA GEAVANCEERDE ICT INFRASTRUCTUUR ANDERS 19 3D PRINTING 14 Van de bedrijven die al gebruik maken van industriële robotica, dit verwachten te introduceren of hierin een uitbreiding verwachten, geeft een ruime meerderheid aan dat de werkgelegenheid in de komende twaalf maanden als gevolg van de industriële robotica niet zal veranderen. Noot figuur 14: Het betreft hier percentages bedrijven binnen de subgroep bedrijven die ja hebben geantwoord op de vraag of er de komende 12 maanden nieuwe Smart Industry productietechnologie wordt geïntroduceerd in hun bedrijf (n=21). 24

25 SMART INDUSTRY FIGUUR 15 DOEL VAN TOEKOMSTIGE INDUSTRIËLE ROBOTICA ( VAN DE BEDRIJVEN DIE INTRODUCTIE OF UITBREIDING VAN ROBOTICA IN HUN BEDRIJF VERWACHTEN) Bron: ROA, Arbeidsmarktmonitor Metalektro, VERBETEREN KWALITEIT PRODUCTEN VERLICHTEN ARBEID VERBETEREN ARBEIDS- OMSTANDIGHEDEN VERVANGEN ARBEID VERVANGEN OUDERE MACHINALE PROCESSEN MAKEN GEHEEL NIEUWE PRODUCTEN VERMINDEREN BENODIGDE VIERKANTE METERS ANDERS Noot figuur 15: Het betreft hier percentages bedrijven uit de subgroepen bedrijven die aangeven in de komende 12 maanden Smart Industry productietechnologie te introduceren en vervolgens industriële robotica hebben aangegeven als (één van) de te introduceren technologie(ën) en bedrijven die uitbreiding van hun bestaande robotica verwachten (n=16). 25

26 ARBEIDSMARKTMONITOR METALEKTRO OKTOBER 2017 KORT EN KRACHTIG Bijna een derde van de metalektrobedrijven geeft aan een Smart Industry productietechnologie te gebruiken. Geavanceerde ICT infrastructuur en industriële robotica meest gebruikt. Introductie van industriële robotica ging in de meeste bedrijven gepaard met scholing van werknemers. Toekomstige Smart Industry ontwikkeling moeilijk in te schatten voor veel respondenten. 26

27 COLOFON COLOFON Stichting A+O Metalektro brengt elk kwartaal de werkgelegenheidsontwikkelingen van het afgelopen kwartaal in kaart en neemt daarin ook mee wat de verwachtingen van de metalektrobedrijven zijn voor de daarop volgende drie maanden. Dit resulteert in de werkgelegenheidsbarometer die ieder kwartaal verschijnt op de website van A+O. Daarnaast wordt twee keer per jaar een uitgebreidere vragenlijst aan het panel van metalektrobedrijven voorgelegd. Hierin komen de verschillende thema s aan bod die u in deze en andere edities van de Arbeidsmarktmonitor aantreft. Meedoen aan het werkgeverspanel? Meld uw bedrijf aan: Vragen? Monique de Haan staat u graag te woord. Telefoon m.dehaan@ao-metalektro.nl De arbeidsmarktmonitor Metalektro is een uitgave van de Stichting A+O Metalektro Stichting A+O Metalektro Frankrijklaan 10A / 2391 PX Hazerswoude-Dorp Postbus 77 / 2390 AB Hazerswoude-Dorp Telefoon / info@ao-metalektro.nl In het bestuur van de Stichting Arbeidsmarkt en Opleiding Metalektro zijn vertegenwoordigd; Uitgave Oktober 2017 Redactie en productie A+O Metalektro Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit Maastricht Aan deze uitgave werkten mee Expertpanel Arbeidsmarktmonitor Metalektro Communicatieadviseur A+O Metalektro Ontwerp Meester Ontwerpers, Amsterdam Druk Zwaan Printmedia, Wormerveer Overname uit deze uitgave is toegestaan, mits met bronvermelding 27

28 OKTOBER 2017 Een uitgave van de stichting arbeidsmarkt en opleiding in de Metalektro