De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo

Transcriptie

1 B. D. Poppen De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo Het dorp Baflo is bekend door het feit dat het de geboorteplaats is van de humanist Rudolf Agricola (1443 (of 1444) ). Op de wierde van het dorp staat de St. Laurentiuskerk. Naast deze in het begin van de twaalfde eeuw gebouwde romaanse, met deels nog tufstenen, kerk staat een vrijstaande toren uit de 13e eeuw. Rond de kerk liggen enige tientallen oude grafzerken, waarvan meerdere van een molenmotief zijn voorzien. Het eenbeukig kerkgebouw met de vrijstaande toren. Foto: Vrijwel alle zerken zijn van zeer oude datum en de teksten zijn niet of nauwelijks nog te lezen en ook de afbeeldingen en wapens zijn in veel gevallen moeilijk te herkennen. Wat betreft de op het oude kerkhof te Baflo begraven molenaars, zijn die, voor zover bekend, vrijwel allemaal afkomstig van het dorpje Rasquert. In Rasquert stond reeds in het midden van de 18 e eeuw een pelmolen. Dit was een rietgedekte achtkante stellingmolen op een houten tussen- en onderstuk, ook de kap was met riet gedekt. Het gevlucht bedroeg 68 voet (20,40 m). 1 De eerst bekende eigenaar van deze molen is Reinder Jans Homan, die in 1696 is geboren. Hij wordt in oktober 1734 vermeld in het Ledematenboek van Baflo: Reiner Jans Pelmulder met attest. van Uithuisen. 2 Zijn verhuizing van Uithuizen naar Rasquert heeft te maken met zijn voorgenomen huwelijk, die een maand later, en wel op 14 november 1734, wordt voltrokken. Zijn bruid is de acht jaar jongere, in 1704 geboren Trijn(t)je Engberts, afkomstig van het naburige Ranum.

2 De vermelding van het huwelijk van Reinder Jans en Trijnje Engberts op 14 november Reynder of Reinder Jans wordt na zijn huwelijk ook vermeld als Rein(d)er Jans Pelmulder - pelmulder te Rasquert en later treffen we hem aan met de achternaam Homan. In het gezin van Reinder en Trijntje worden tussen 1735 en 1745 zeven kinderen geboren. In het kerspel wordt Reinder Jans benoemd tot ouderling, een functie die hij tot zijn dood blijft bekleden. Reinder Jans overlijdt op 74-jarige leeftijd op 18 juli Hij wordt begraven aan de noordzijde van de kerk te Baflo. Op zijn nu nog aanwezige grafzerk is het volgende gebeiteld: Gedenksteen van REINDER JANS HOMAN, in leeven pelmulder en ouderling te Rasquert, gerust in den Heere den 18 July 1771, oud LXXIV jaar, XI maanden, XXV dagen, verwachtende een zalige opstandinge door Jesum Christum. Embleem: Een stellingmolen met wieken in de rouwstand. Geen vroomheid, deucht noch eer kan van het graf behouden den braaven molenaar, den vriend van god en t volk hier rust in t stof zyn lyf, dat weedwe en wees berouwen de ziel kwaam door t geloof in d vreugd langs lugt en wolk staa wandelaar, beschouw in hem den dood van t leeven uw eind is ook naby, leer na Gods heil te streeven. 4 Op 11 mei 1741, wordt Jan, de zoon van Reiner Jans Pelmulder en Trijnje Engberts gedoopt, hetgeen is te lezen in het Doop- en trouwboek van Baflo en Rasquert. 5 Ook de doopdata van zijn broers en zussen zijn hierin vermeld. Bij het huwelijk van zijn zuster Abeltje, op 30 maart 1766, wordt voor het eerst de achternaam Homan gebruikt, namelijk Bruidegom Derk Reinders, wonende te Baflo, Bruid Abelje Reinders Homan, van Rasquert. 6 Van de overige kinderen zijn geen nadere vermeldingen aangetroffen. Jan is evenals zijn vader pelmulder te Rasquert en dat zal ongetwijfeld op de molen van zijn vader zijn geweest. Zeer waarschijnlijk is hij echter nooit getrouwd geweest, want een huwelijksvermelding is niet gevonden. Wel is van hem een vermelding in het ledematenboek opgenomen, namelijk: Den 26 Maij Is na voorgaande Onderwijs en de vacatuire van Baflo-Rasquert op Belijdenisse der waarheid tot Lidmaat der Gemeente angenomen Jan Reinders Homan van Rasquert. Soon van Reinder Jans Homan. Ouderling te Baflo-Rasquert. 7 Drie jaar later, op 7 maart 1783, overlijdt Jan op de leeftijd van 41 jaar. Voor de tekst op zijn zerk zie verderop. B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 2

3 De vermelding van de doop van Jan, op Hemelvaartsdag 11 mei De tekst op zijn zerk luidt aldus: In t jaar 1783, den 7 maart, is overleeden JAN REINDERS HOMAN, zoon van Reinder Jans Homan en Trynje Engberts, wonende op die pelmoolen tie Rasquert, in den ouderdom van 41 Jaaren en 10 maanden, verwagtendie een zaalige opstandinge door den heere Jesum Christum. Embleem: Een stellingmolen met wieken in de rouwstand. Bijbeltekst: 1 Cor. 15, vers Dertien jaar na het overlijden van haar man Reinder Jans en anderhalf jaar na het overlijden van haar zoon Jan, sterft Trijn(t)je Engberts, 80 jaar oud, op 29 november Zij wordt naast haar man en haar zoon begraven. Op haar grafzerk is in het midden, net als op die van haar man en haar zoon, eveneens een afbeelding van een stellingmolen in de rouwstand gebeiteld. Hierboven en onder is de volgende tekst aangebracht: Gedenksteen van de eerbaare TRYNJE ENGBERTS, weduwe van de E. REINDER JANS HOMAN, in leeven pelmulder tot Rasquert, zynde overleeden den 29 november 1784 in het LXXXste jaar haares leevens, nadat zy den tyd van 13 jaaren de zaaken der pelmolen loflyk bestiert had. Embleem: Een stellingmolen met wieken in de rouwstand. Wat maakt een mensch op aarden goed wat maakt den ryken overvloed tot nut, t is deugt en eerlykheid t is liefde tot geregtigheid t medogent oog, t meewaardig hert de open hand, t welk heelt de smert der armen en den weeuw en wees der naakten, wien elk arme prees siet, zulk een vrouw, die mildlyk gaf rust hier, schrei armen om haar graf en ryke, volgt haar voedspoor maar so segent u der armen schaar. 10 Zoals uit de tekst op de grafzerk van Trijnje Engberts blijkt, heeft zij de pelmolen na de dood van haar man loflyk bestiert en met de dood van haar zoon Jan Reinders en het ontbreken van een opvolger, komt er een eind aan het bewind van het geslacht Homan c.q. Pelmulder. Dochter Abeltje Reinders zal zich ongetwijfeld met de verkoop van de molen hebben bemoeid en in 1786 is er sprake van een nieuwe eigenaar. Het is Jan Derks Mulder, die ook vermeld wordt als Jan Derks Pelmulder. B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 3

4 Jan Derks is te Scheemderhamrik geboren en is op 17 februari 1760 te Nieuw-Scheemda gedoopt. Hij is een zoon van Derk Jans Mulder en Bouwe Freerks. 11 Op 9 april 1786 treedt hij te Baflo in het huwelijk met Grietje Everts Elema. Grietje is in 1764 te Middelstum geboren, als dochter van Evert Sirps Elema en Anje Jacobs. 12 In het gezin van Jan Derks en Grietje Everts worden acht kinderen geboren, vier jongens en vier meisjes. Verschillende van hen worden eveneens molenaar. Zoon Evert Jans huwt met Aaltjen Rotgers Veldman en wordt pel- en oliemolenaar te Appingedam. Hij koopt op 6 april 1816 de pel- en oliemolen Reithoek te Tjamsweer. Na het overlijden van Aaltje huwt hij met Aagjen Scheltes Scheltens. Zij is eigenaar van de houtzaagmolen onder Oling bij Appingedam. Hierdoor staat Evert Jans tevens vermeld als houtzaagmolenaar en houthandelaar. 13 Zoon Freerk Jans huwt met Alstje Jans Hoving en koopt op 12 februari 1821 de molen Grote Geert te Kantens. Alstje huwt na de dood van Freerk met Albertus Cost, die de molen in 1852 tot een stellinghoogte van 38 voet omhoog laat brengen. De jongste zoon, Sirp Evert Elema Mulder, wordt eveneens pelmolenaar en blijft op de molen te Rasquert gegevens over hem worden verderop vermeld. De vermelding van de geboorte- en doopdatum van Marthtjen op resp. 4 en 25 december 1796 te Rasquert/Baflo, dochter van Jan Derks Mulder en Grietje Everts Elema. 14 De zaken van Jan Derks Mulder, pelmolenaar aan de Warffumerweg 5 te Rasquert, floreren en een latere vermelding spreekt zelfs van hereboer te Rasquert. Net als zijn voorganger is ook hij op kerkelijk gebied actief. Zo is in het kerkboek van Baflo het volgende te lezen: Den 2 December Is, na behoorlijke kerk-kondigingen in plaatse van den afgaanden Ouderling Hero Lammerts, verkoozen Jan Derks, Pelmuller te Rasquert. Welke den 23 December in zijn dienst bevestigt is. Op 26 november 1826 overlijdt zijn vrouw Grietje Everts Elema op de leeftijd van 62 jaar. Ook zij wordt begraven bij de kerk te Baflo en op haar nog aanwezige grafzerk aan de zuidzijde van de kerk staat vermeld: 1826 den 26 November is overleden GRIETJE EVERTS ELEMA in den ouderdom van 62 Jaren en 7 maanden, Eerzame huisvrouw van JAN DERKS MULDER, pelmolenaar te Rasqwert. Na eene echtvereeniging van 40 Jaren en 7 maanden nalatende haar Echtgenoot en 8 Kinderen. Embleem: Een stellingmolen met de wieken in de rouwstand. Hoe nietig is ons aards bestaan, Wie kan den zekeren dood ontgaan? Van Bedelaar tot aan den Koning Valt mensdom steeds als bladren af. Betracht dus wandlaar t somber graf. Eens daalt ge ook in deez duistren woning. Zoo nam den onverwrikbren dood Deez Moeder huisvrouw even groot Uit dit zoo wisselvallig leven. Dat nu haar waardig kind ren tal, Een traan op dit gesteent ontval, Ons moeders deugden doen herleven. 15 B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 4

5 De overlijdensakte van Jan Derks Mulder, gedateerd 4 juli B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 5

6 Jan Derks Mulder, 71 jaar oud, hertrouwt op 3 maart 1831 met de 40-jarige Grietje Alberts Frielink. 17 Zij is op 12 januari 1791 te Eenrum geboren als dochter van Albert Geerts, landbouwer, en Matje Arijs. Grietje is weduwe van Nicolaas Jacobs Sijtsma. Vijftien jaar duurt het huwelijk van Jan Derks en Grietje Alberts, tot Jan Derks op 2 juli 1846, op de leeftijd van 86 jaren overlijdt. Hij wordt begraven naast zijn eerste vrouw op het kerkhof te Baflo. Hun beider grafzerken zijn voorzien van de afbeelding van een stellingmolen met de wieken in de rouwstand. Grietje overlijdt op 23 januari 1855 in Baflo, 64 jaar oud. Sirp Evert Elema Mulder, de jongste zoon van Jan Derks en Grietje Alberts, is in 1805 te Rasquert geboren. Hij huwt op 30 mei 1833 in t Zandt met Catharina Jans Wiersema. Catharina is in 1813 in Oosterwijtwerd geboren, als dochter van Jan Garbrands Wiersema, landbouwer, en Grietje Pieters Vos. 18 Uit het huwelijk van Sirp en Catharina worden tien kinderen geboren. De tweede dochter Johanna Magrietha, geboren 19 oktober 1836, huwt op 4 juni 1863 in Baflo met Abraham Jurjens Bus, van beroep molenaar. Abraham is geboren op 29 juli 1835 in Veendam en is een zoon van Jurjen Abrahams Bus en Anje Wolters Smit. In 1897 staat hij vermeld als olieslager op de oliemolen te Veendam. Ook hun zoon Jurjen, geboren op 20 november 1867 in Veendam, wordt later olieslager. Sirp Evert Elema, pelmulder te Rasquert, overlijdt op 1 november 1868 te Rasquert. Zijn vrouw Catharina overleeft hem 32 jaren en overlijdt op 8 januari 1900 te Groningen. In 1847 wordt Nicolaas Jacobs Boer, broodbakker te Rasquert, vergunning verleend een tweede molen in het dorp te laten bouwen. Dit wordt een koren- en pelmolen. De molen is geen lang leven beschoren, want op 18 juli 1876 brandt hij af. De pelmolen van Mulder te Rasquert wordt na de dood van Sirp Elema verkocht en in 1889 vervangen door een nieuwe molen, die in 1898 al weer wordt afgebroken. 19 En daarmee verdwijnt de molen definitief uit het dorpsbeeld van Rasquert. De afbeeldingen op de grafzerken van hun molenaars, gelegen rond de kerk te Baflo, vormen de laatste herinneringen. Noten: 1. RHC Groninger Archieven. Documentatie Groninger molens, toegangsnummer 2489, inventarisnummer Website Ledematen Provincie Groningen: 3. RHC GrA. Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Toegang 124, inventarisnr. 25, folio A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden: teksten, wapens en huismerken van Uitgegeven door Van Gorcum te Assen, ISBN: De tekst van de zerk is nr RHC GrA, Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Toegang 124, inventarisnr RHC GrA. Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Toegang 124, inventarisnummer 25, folio Zie noot RHC GrA, Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Toegang 124, inventarisnummer Zie noot 4. De tekst van deze zerk is nr Zie noot 4. De tekst van deze zerk is nr RHC GrA. Kerkeboek Nieuw-Scheemda Toegang 124, inventarisnummer 323, folio 93v. 12. RHC GrA. Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Toegang 124, inventarisnr. 25, folio 121v. 13. J. E. Emmelkamp, De historie van boerderijen en molens in de gemeente Appingedam, 2005, uitg. Profiel, Bedum. Pag. 566 t/m RHC GrA. Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Toegang 124, inventarisnr Drs. F. P. Roobol-Lintelo en dr. L. P. Roobol, Graven in en rond de kerken van Groningen, Groningen, RHC GrA. Burgerlijke Stand gemeente Baflo, 1846, akte nr RHC GrA. Burgerlijke Stand gemeente Baflo, 1831, akte nr RHC GrA. Burgerlijke Stand gemeente Baflo, 1833, akte nr Zie noot Deze pagina is onderdeel van de homepage van B. D. Poppen B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 6

7 Parenteel van Reynder Jans Homan (Pelmulder) 1 Reynder Jans Homan is geboren in Reynder is overleden op , 75 jaar oud. Notitie bij overlijden van Reynder: op grafsteen te Baflo: Reinder Jans Homan, in leeven pelmulder en ouderling te Rasquert. Notitie bij Reynder: ook vermeld als Rein(d)er Jans Pelmulder, pelmulder te Rasquert. vermeld in Ledematenboek van Baflo oktober 1734: Reiner Jans Pelmulder met attest. van Uithuisen. Reynder trouwde, 38 jaar oud, op met Trijntje Engberts, 29 of 30 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Reynder en Trijntje: Registratie Baflo en Rasquert, gehuwd te Ranum. Bruidegom Reinder Jans, van Rasquert. Bruid Trijnje Engberts, van Ranum. Bron Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25, folio 104 kinderen: Anje Abeltje Abeltje zie Jan zie Engbert Jacob zie Engbert zie 5 Trijntje is geboren in Trijntje is overleden op , 79 of 80 jaar oud. Notitie bij overlijden van Trijntje: grafsteen te Baflo. Notitie bij Trijntje: ook Trijnje Kinderen van Reynder en Trijntje: 1 Jantjen Reiners [1.1]. Notitie bij Jantjen: vermeld in Ledematenboek van Baflo: Den 3 October Op de Belijdenisse des geloofs Angenomen Jantjen Reiners dogter van Reiner Jans Pelmulder uit Rasq. 2 Abeltje Reinders Homan, gedoopt op Volgt Jan Reinders Homan [1.3]. Hij is gedoopt op Notitie bij de geboorte van Jan: Doop Baflo en Raskwerd. Dopeling Jan. Vader Reinder Jans Pelmulder. Moeder Trijnje Engberts. Opmerkingen beroep pelmulder. Bron Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25. Jan is overleden op in Rasquert, 41 jaar oud. Notitie bij overlijden van Jan: op grafsteen te Baflo: overl Jan Reinders Homan, zoon van Reinder Jans Homan en Trynje Engberts, wonende op die pelmolen tie Rasquert. Notitie bij Jan: pelmulder te Rasquert. Tinallinge: Jan Reinders Homan. Angenomen den 26 Maij (Met Attestatie na Baflo gegaan den 9 Sept: 1770). Den 26 Maij Is na voorgaande Onderwijs en de vacatuire van Baflo-Rasquert op Belijdenisse der waarheid tot Lidmaat der Gemeente angenomen Jan Reinders Homan van Rasquert. Soon van Reinder Jans Homan. Ouderling te Baflo-Rasquert. Bron: Ledematenboek van Baflo. 4 Jacob Pelmulder [1.4]. Hij is gedoopt op Notitie bij de geboorte van Jacob: Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer Engbert Pelmulder [1.5]. Hij is gedoopt op Notitie bij de geboorte van Engbert: Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer Abeltje Reinders Homan, dochter van Reynder Jans Homan (zie 1) en Trijntje Engberts. Zij is gedoopt op B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 7

8 Notitie bij de geboorte van Abeltje: Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25. Abeltje is overleden op in Baflo, 76 jaar oud. Abeltje trouwde, 26 jaar oud, op met Derk Reinders. Notitie bij het huwelijk van Abeltje en Derk: Bruidegom Derk Reinders, wonende te Baflo. Bruid Abelje Reinders Homan, van Rasquert. Bron: Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25, folio 116 kinderen: Reinder, geb Trijntje, geb (bij deze geboorte staat de moeder vermeld als Abeltje Reinders Homan) Reinder, geb Bron: Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25 Gegenereerd met Aldfaer versie 4.2 Parenteel van Derk Jans Mulder 1 Derk Jans Mulder. Derk trouwde met Bouwe Freerks. Notitie bij het huwelijk van Derk en Bouwe: kinderen: Jacobje, ged te Nieuw-Scheemda, ovl Freerk Tjapkes, ged te Nieuw-Scheemda Jan, ged te Nieuw-Scheemda Freerk, ged te Nieuw-Scheemda, ovl Wendel, ged te Nieuw-Scheemda, ovl te Termunterzijl Kinderen van Derk en Bouwe: 1 Jan Derks Mulder, gedoopt op in Nieuw-Scheemda. Volgt Jan Mulder [1.2]. Hij is gedoopt op in Nieuw-Scheemda. Notitie bij de geboorte van Jan: Kerkeboek Nieuw-Scheemda Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 323, folio 93v 3 Freerk Mulder [1.3]. Hij is gedoopt op in Nieuw-Scheemda. Notitie bij de geboorte van Freerk: Kerkeboek Nieuw-Scheemda Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 323, folio 95. Freerk is overleden op in Nieuwolda, 82 jaar oud. Notitie bij Freerk: gehuwd met Eppijn Aeilkes. 1.1 Jan Derks Mulder, zoon van Derk Jans Mulder (zie 1) en Bouwe Freerks. Hij is gedoopt op in Nieuw-Scheemda. Notitie bij de geboorte van Jan: Kerkeboek Nieuw-Scheemda Collectie DTB (toegang 124) Inventarisnummer 323, folio 93v. Jan is overleden op in Baflo, 86 jaar oud. Notitie bij Jan: ook vermeld als: Jan Derks Pelmulder, pelmulder te Rasquert, pelmolenaar aan de Warffumerweg 5 te Rasquert en hereboer te Rasquert. Den 2 December 1804 Is, na behoorlijke kerk-kondigingen in plaatse van den afgaanden Ouderling Hero Lammerts, verkoozen Jan Derks, Pelmuller te Rasquert Welke den 23 December in zijn dienst bevestigt is. Bron: kerkboek Baflo. Jan: (1) trouwde, 26 jaar oud, op met Grietje Everts Elema, 21 of 22 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Jan en Grietje: Registratie Middelstum en Toornwerd. Ondertrouwboek Middelstum en Toornwerd Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 291, folio 79. B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 8

9 Registratie Baflo en Rasquert, attestatie van Middelstum. Bruidegom Jan Derk Mulder, van Scheemderhamrik Bruid Grietje Evers Elema, van Middelstum Bron Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25, folio 121v. Grietje is geboren in 1764 in Middelstum. Notitie bij de geboorte van Grietje: Vader Evert Sirps Elema, moeder Anje Jacobs. Grietje is overleden op in Rasquert, 61 of 62 jaar oud. Notitie bij overlijden van Grietje: op de grafzerk te Baflo staat vermeld: 1826 den 26 November is overleden Grietje Everts Elema in den ouderdom van 62 Jaren en 7 maanden, Eerzame huisvrouw van Jan Derks Mulder, pelmolenaar te Rasqwert. Na eene echtvereeniging van 40 Jaren en 7 maanden nalatende haar Echtgenoot en 8 Kinderen. Bron: Drs. F. P. Roobol-Lintelo en dr. L. P. Roobol, Graven in en rond de kerken van Groningen, Groningen, Notitie bij Grietje: ook Ellema; pelmolenaarsche. (2) trouwde, 71 jaar oud, op in Baflo met Grietje Alberts Frielink, 40 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Jan en Grietje: beroep bruidegom: ; bruidegom 71 jaar; bruid 40 jaar; weduwnaar van Grietje Everts Elema; weduwe van - Jacobs Sijtsma. Grietje is geboren op in Eenrum. Zij is gedoopt op in Eenrum. Notitie bij de geboorte van Grietje: Vader Albert Geerts, landbouwer, moeder Matje Arijs. Grietje is overleden op in Baflo, 64 jaar oud. Notitie bij Grietje: Grietje is getrouwd Baflo (1) met Nicolaas Jacobs Sijtsma; gedoopt Baflo (Niclaas), overleden aldaar , zoon van Jacob Jenes Sijtsma en Elisabeth Hiddes Bonnes. Kinderen van Jan en Grietje (1): 1 Bouwina Jans Mulder [1.1.1], geboren in 1788 in Rasquert. Bouwina is overleden op in Baflo, 58 of 59 jaar oud. Notitie bij Bouwina: huwt met Harm Gerbrands Stelma. 2 Anje Jans Mulder, geboren in 1789 in Rasquert. Volgt Derk Jans Mulder, geboren in 1791 in Rasquert. Volgt Evert Jans Mulder, geboren op in Rasquert. Volgt Marthtjen Mulder [1.1.5], geboren op Zij is gedoopt op in Rasquert. Notitie bij de geboorte van Marthtjen: Doop- en trouwboek Baflo en Rasquert Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 25. Marthtjen is overleden op in Kloosterburen, 58 jaar oud. Notitie bij Marthtjen: huwt met Hendrik Klasens Borgman. 6 Freerk Jans Mulder, geboren in 1799 in Rasquert. Volgt Lupke Jans Mulder, geboren in 1801 in Rasquert. Volgt Sirp Evert Elema Mulder, geboren in 1805 in Rasquert. Volgt Anje Jans Mulder is geboren in 1789 in Rasquert, dochter van Jan Derks Mulder (zie 1.1) en Grietje Everts Elema. Anje is overleden op in Kloosterburen, 72 of 73 jaar oud. Anje trouwde, 36 of 37 jaar oud, op in Kloosterburen met Habbo Sijbelts Rotgerts Veldman, 39 jaar oud. Habbo is geboren op in Nieuwolda, zoon van Rotger Freerks Veldman en Kornelske Habbes. Hij is gedoopt op in Nieuwolda. Notitie bij de geboorte van Habbo: Doop- en trouwboek Nieuwolda Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 319, folio 262v. Habbo is overleden op in Kloosterburen, 80 jaar oud Derk Jans Mulder is geboren in 1791 in Rasquert, zoon van Jan Derks Mulder (zie 1.1) en Grietje Everts Elema. Derk is overleden op in Zandeweer, 69 of 70 jaar oud. Notitie bij Derk: in 1828 landbouwer Derk: (1) trouwde, 24 of 25 jaar oud, op in Uithuizen met Jantje Harms Bakker, 22 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Derk en Jantje: beroep bruidegom: landbouwer; bruidegom 25 jaar; bruid 22 jaar. B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 9

10 Jantje is geboren op in Uithuizen. Notitie bij de geboorte van Jantje: Vader Harm Cornelis Bakker, moeder Ietje Jans. Jantje is overleden op in Kantens, 31 jaar oud. (2) trouwde, 36 of 37 jaar oud, op in Usquert met Geske Loewerts Welt, 57 of 58 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Derk en Geske: beroep bruidegom: landbouwer; beroep bruid: kuipersche; beroep vader bruidegom: pelmolenaar; beroep moeder bruidegom: pelmolenaarsche; beroep vader bruid: molenaar; beroep moeder bruid: moelenaarse; bruidegom 37 jaar; weduwnaar van Jantje Harms Bakker; bruid 58 jaar; weduwe van Egbert Jans Kuiper. Geske is geboren in 1770 in Usquert, dochter van Loewert Sikkes Welt en Elizabeth Hindriks. Notitie bij Geske: in 1828 kuipersche. (3) trouwde, 53 of 54 jaar oud, op in Kantens met Gerharda Harmanna Margaretha van Lacum, 44 of 45 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Derk en Gerharda: beroep bruidegom: landbouwer; beroep vader bruidegom: rentenier; beroep vader bruid: predikant; bruidegom 54 jaar; bruid 45 jaar; weduwnaar van Geeske Louwes Welt. Gerharda is geboren in Notitie bij de geboorte van Gerharda: Vader Nicolaas van Lacum, moeder Enna de Cock Evert Jans Mulder is geboren op in Rasquert, zoon van Jan Derks Mulder (zie 1.1) en Grietje Everts Elema. Hij is gedoopt op Evert is overleden op in Appingedam, 88 jaar oud. Notitie bij Evert: Pel- en oliemolenaar. Evert: (1) trouwde, 22 jaar oud, op in Appingedam met Aaltjen Rotgers Veldman, 27 jaar oud. Aaltjen is geboren op in Nieuwolda, dochter van Rotger Freerks Veldman en Kornelske Habbes. Aaltjen is overleden op in Tjamsweer, 34 jaar oud. Notitie bij Aaltjen: ook Aaltje Rotgers Veltman. (2) trouwde, 48 jaar oud, op in Appingedam met Aagjen Scheltes Scheltens, 55 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Evert en Aagjen: beroep bruidegom: pel-en oliemolenaar; beroep bruid: negotiante; beroep vader bruidegom: koopman; beroep vader bruid: rentenier; beroep moeder bruid: renteniersche; bruidegom 48 jaar; bruid 55 jaar; weduwnaar van Aaltje Rotgers Veltman; weduwe van Sikko Smedes. Zij is gedoopt op in Loppersum. Notitie bij de geboorte van Aagjen: Vader Schelte Scheltens, moeder Hilke Derks. Aagjen is overleden op in Tjamsweer, 90 jaar oud. Notitie bij Aagjen: Broodbakster. Aagjen huwde vier keer: (1) trouwde, 18 jaar oud, op 12 maart 1806 in Appingedam met Wijbe Tammes Dijkstra, 23 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Aagjen en Wijbe: Wijbe Tammes Dijkstra en Aaggijn Scheltens beide van Appin. Eerste voorstel den 23 Febrii de den 2 Maart 3de den 9 diti. Getr den 12 dito. Wijbe is een zoon van Tamme Tjaarts en Korneliske Wijbes. Hij is gedoopt op 2 oktober 1782 in Appingedam. Wijbe is overleden op 31 mei 1820 in Appingedam, 37 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 2 juni 1820 [bron: Aktenummer 31]. Beroep: Broodbakker. (2) trouwde, 34 jaar oud, op 8 mei 1821 in Appingedam [bron: Aktenummer 4] met Kornelis Hindriks Compaan, 34 jaar oud. Kornelis is een zoon van Hindrik Kornelis Compaan en Juda Geerts. Hij is gedoopt op 8 oktober 1786 in Bierum. Kornelis is overleden op 7 juni 1824 in Appingedam, 37 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 8 juni 1824 [bron: Aktenummer 20]. Beroep: Bakker (3) trouwde, 38 jaar oud, op 11 januari 1826 in Appingedam [bron: Aktenummer 2] met Sicko Smedes, 56 jaar oud. Sicko is geboren op 9 oktober 1769, zoon van Beerent Aarnout Smedes B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 10

11 en Imke Sikkes. Hij is gedoopt op 15 oktober 1769 in Nieuweschans. Sicko is overleden op 29 juli 1841 in Tjamsweer (Appingedam), 71 jaar oud. Notitie bij Sicko: Zaagmolen ML2 onder Oling. Beroep: Koopman. 1 (4) trouwde, 55 jaar oud, op 7 april 1843 in Appingedam met Evert Jans Mulder, 48 jaar oud. Evert is geboren op 13 oktober 1794 in Rasquert, Baflo, zoon van Jan Derks Pelmuller en Grietje Evers Elema. Hij is gedoopt op 26 oktober 1794 in Rasquert, Baflo. Evert is overleden op 9 augustus 1883 in Appingedam, 88 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 9 augustus 1883 [bron: Aktenummer 64]. Beroep: Pel- en oliemolenaar ML3 onder Oling, houtzaagmolenaar ML2 onder Oling en houthandelaar Freerk Jans Mulder is geboren in 1799 in Rasquert, zoon van Jan Derks Mulder (zie 1.1) en Grietje Everts Elema. Freerk is overleden op in Kantens, 31 of 32 jaar oud. Notitie bij Freerk: beroep: pelmulder. F. J. Mulder kocht op de grote achtkante molen Grote Geert in Kantens. Hij was toen woonachtig te Kloosterburen; notariele akte RAG nr. 42, d.d is aanwezig in document Van Nijenoort toen, tot Nienoord heden! Freerk trouwde, 20 of 21 jaar oud, op in Kloosterburen met Alstje Jans Hoving, 20 of 21 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Freerk en Alstje: beroep bruidegom: pelmolenaar; beroep vader bruidegom: pelmolenaar; beroep moeder bruidegom: pelmolenaarsche; beroep vader bruid: landbouwer; bruidegom 21 jaar; bruid 20 jaar. Alstje is geboren in 1799 in Kantens, dochter van Jan Hoving en Altsje Klaassen. Alstje is overleden op in Kantens, 42 of 43 jaar oud. Notitie bij Alstje: beroep: pelmuldersche. Alstje Jans Hoving hertrouwde op met Albertus Cost, geb te Bedum; beroep pelmuldersknegt. Kinderen van Freerk en Alstje: 1 Jacomina Freerks Mulder, geboren op in Kantens. Volgt Johannes Mulder, geboren op in Kantens. Volgt Jacomina Freerks Mulder is geboren op in Kantens, dochter van Freerk Jans Mulder (zie 1.1.6) en Alstje Jans Hoving. Jacomina is overleden op in Middelstum, 26 jaar oud. Jacomina trouwde, 22 jaar oud, op met Harm Jans Moorlag, 28 of 29 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Jacomina en Harm: beroep bruidegom: commissionair; beroep vader bruidegom: herbergier; beroep vader bruid: pelmulder; bruidegom 29 jaar; bruid 22 jaar Harm is geboren in 1818 in Middelstum, zoon van Jan Harms Moorlag en Anje Brons. Notitie bij Harm: beroep: commissionair Johannes Mulder is geboren op in Kantens, zoon van Freerk Jans Mulder (zie 1.1.6) en Alstje Jans Hoving. Johannes is overleden op in Kantens, 80 jaar oud. Johannes trouwde, 25 jaar oud, op in Kantens met Jacomina Eles, 19 of 20 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Johannes en Jacomina: beroep vader bruidegom: pelmolenaar; beroep vader bruid: landbouwer; beroep moeder bruid: landbouwersche; bruidegom 25 jaar; bruid 20 jaar. Jacomina is geboren in 1834 in Kantens, dochter van Harke Hendriks Eles en Eza Jans Wieringa. Jacomina is overleden op in Kantens, 82 of 83 jaar oud. Notitie bij Jacomina: beroep: landbouwersche Lupke Jans Mulder is geboren in 1801 in Rasquert, dochter van Jan Derks Mulder (zie 1.1) en Grietje Everts Elema. Lupke is overleden op in Winschoten, 76 of 77 jaar oud. Lupke trouwde, 21 of 22 jaar oud, op in Baflo met Jacob Rotgerts Veldman, 31 jaar oud. Jacob is geboren op in Nieuwolda, zoon van Rotger Freerks Veldman en Kornelske Habbes. Hij is gedoopt op in Nieuwolda. Notitie bij de geboorte van Jacob: Doop- en trouwboek Nieuwolda Collectie DTB (toegang 124). Inventarisnummer 319, folio 266. Jacob is overleden op in Nieuwolda, 60 jaar oud. Notitie bij Jacob: landbouwer. B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 11

12 1.1.8 Sirp Evert Elema Mulder is geboren in 1805 in Rasquert, zoon van Jan Derks Mulder (zie 1.1) en Grietje Everts Elema. Sirp is overleden op in Rasquert, 62 of 63 jaar oud. Notitie bij Sirp: pelmolenaar te Raquert. Sirp trouwde, 27 of 28 jaar oud, op in t Zandt met Katrina Jans Wiersema, 19 of 20 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Sirp en Katrina: beroep bruidegom: pelmolenaar; beroep vader bruidegom: pelmolenaar; beroep vader bruid: landbouwer; bruidegom 28 jaar; bruid 20 jaar. kinderen: Grietje, geb , ovl Johanna Magrietha, geb , ovl zie 1. Trijntje, geb , ovl Bouwina, geb Jantje, geb , ovl , huwt met Popke Venhuis Webina, geb , ovl Fenna, geb , ovl , huwt met Willem Lagro Lupke, geb , ovl Lupke, geb , ovl Anje, geb , huwt met Ekke IJpes Katrina is geboren in 1813 in Oosterwijtwerd. Notitie bij de geboorte van Katrina: Vader Jan Garbrands Wiersema, landbouwer, moeder Grietje Pieters Vos. Katrina is overleden op in Groningen, 86 of 87 jaar oud. Notitie bij Katrina: ook Catharina. Kind van Sirp en Katrina: 1 Johanna Magrietha Mulder, geboren op in Rasquert. Volgt Johanna Magrietha Mulder is geboren op in Rasquert, dochter van Sirp Evert Elema Mulder (zie 1.1.8) en Katrina Jans Wiersema. Johanna is overleden op in Veendam, 71 jaar oud. Notitie bij Johanna: Vader Sirp Everts Elema Mulder, molenaar. Moeder Catharina Jans Wiersema. Johanna trouwde, 26 jaar oud, op in Baflo met Abraham Jurjens Bus, 27 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Johanna en Abraham: beroep bruidegom: molenaar; beroep vader bruid: molenaar; bruidegom 27 jaar; bruid 26 jaar. Abraham is geboren op in Veendam, zoon van Jurjen Abrahams Bus en Anje Wolters Smit. Abraham is overleden op in Veendam, 74 jaar oud. Notitie bij Abraham: in 1897 olieslager, oliemolen te Veendam. Kind van Johanna en Abraham: 1 Jurjen Bus, geboren op in Veendam. Volgt Jurjen Bus is geboren op in Veendam, zoon van Abraham Jurjens Bus en Johanna Magrietha Mulder (zie ). Jurjen trouwde, 40 jaar oud, op in Groningen met Grietje Smit, 26 of 27 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Jurjen en Grietje: beroep bruidegom: olieslager; bruidegom 40 jaar; bruid 27 jaar. Grietje is geboren in 1881 in Groningen. Notitie bij de geboorte van Grietje: Vader Ties Smit, moeder Hiske Abels Schuiling. Notitie bij Grietje: Vader Ties Smit, moeder Hiske Abels Schuiling. Gegenereerd met Aldfaer versie 4.2 Noot: 1. J. E. Emmelkamp De historie van boerderijen en molens in de gemeente Appingedam, 2005, uitg. Profiel, Bedum. B. D. Poppen - De pelmolenaars te Rasquert en hun grafzerken op het kerkhof te Baflo 12