Rijnreis vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Transcriptie

1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 17 august 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Rijnreis Vooraf Activiteiten 1: De Rijn 2: Soorten rivieren 3: Zijrivieren 4: Boven-, midden- en onderloop 5: Bochten in de rivier 6: Verhang 7: Eindproduct Begrippen Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Rijnreis Vooraf De Rijn is met 1233 km een van de langste rivieren van Europa. De Rijn stroomt door verschillende landen en taalgebieden. Een reisje langs de Rijn is een zeer populaire trip. In deze opdracht ga je als medewerker van het reisbureau 'Ontdek je plekje' een Rijnreis samenstellen. En je mag zelf als reisleider mee! Leerdoelen Aan het eind van deze opdracht kun je: de begrippen stroomgebied van een rivier, waterscheiding en rivierverloop (verval) omschrijven. de begrippen bovenloop, middenloop, benedenloop van een rivier en het begrip rivierdelta omschrijven. Eindproduct Je maakt voor een reisbureau een A3-poster waarop je een Rijnreis aanprijst. Activiteiten Groepsgrootte Activiteit Vragen beantwoorden over de Rijn met behulp van het internet en teken de loop van de rijn op een A3-papier. Vragen beantwoorden met behulp van de atlas. Kennisbank over rivieren bestuderen en op de poster gebieden van de Rijn aangeven. Kennisbank over rivieren bestuderen en ontbrekende woorden in een tekst zetten. Filmpje over bochten in de rivier kijken en vragen beantwoorden. Foto's en verhang op je poster zetten. Poster met promotie voor een Rijnreis afmaken en door de docent laten nakijken. Benodigdheden A3-papier en een atlas. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig. 1: De Rijn Pagina 2

4 Ga op internet en in je atlas op zoek naar informatie over de rivier de Rijn. Zorg dat je in ieder geval antwoord vindt op de volgende vragen: In welk land begint de Rijn? In welk gebergte begint de Rijn? Door welke landen stroomt de Rijn? Hoe lang is de Rijn? Hoe wordt de Rijn genoemd in de verschillende landen? Bij welke stad/dorp komt de Rijn Nederland binnen? Teken nu op een vel A3-papier heel precies de loop van de Rijn na. Het begin van de poster. Zet de antwoorden op de vragen hierboven op de poster. Schrijf ook de namen van een aantal steden die langs de Rijn liggen op de poster. De poster maak je af in de volgende stappen. 2: Soorten rivieren Rivieren kun je onderverdelen in regenrivieren, gletsjerrivieren of gemengde rivieren. Een regenrivier krijgt zijn water van regenwater, een gletsjerrivier krijgt zijn water van gesmolten gletsjerijs en een gemengde rivier van allebei. Gletsjers vind je alleen in het hooggebergte en gebieden in de polen, zoals bijvoorbeeld IJsland, Groenland en Antarctica. Aan het einde van een gletsjer gaat hij smelten. Dit smeltwater is het begin van een gletsjerrivier. Zoek in je atlas de bron van de Rijn op en volg de rivier tot in Nederland. Wat voor soort rivier is de Rijn in Zwitserland? En wat voor soort rivier is de Rijn in Nederland? Hoe zie je dat? Probeer de antwoorden een plaatsje te geven op je poster. 3: Zijrivieren In de Kennisbank Aardrijkskunde vind je een onderdeel over rivieren. Bestudeer dit onderdeel. KB: Rivieren Een rivier kan behalve regenwater en smeltwater van een gletsjer ook water uit zijrivieren krijgen. En die zijrivieren krijgen op hun beurt ook weer water van zijriviertjes en die op hun beurt ook weer. Het hele gebied waar de hoofdrivier zijn water uit krijgt noem je het stroomgebied van de rivier. De scheiding tussen twee stroomgebieden noem je een waterscheiding. Een waterscheiding is vaak geen gebergte of een heuvelrug. Aan de ene kant van het gebergte stroomt het water in een ander stroomgebied dan aan de ander kant van het gebergte. In Nederland is iets geks aan de hand. Daar stromen geen nieuwe riviertjes in de Rijn, maar daar vertakt de Rijn zich in verschillende rivieren. Het gebied van de Rijn in Nederland noem je een delta. Geef op de poster het stroomgebied van de Rijn aan. Geef op de poster ook het deltagebied van de Rijn aan. Geef op de poster ook de waterscheiding tussen Maas en Rijn aan. Pagina 3

5 4: Boven-, midden- en onderloop Een rivier kun je in drie stukken verdelen: de bovenloop de middenloop de onderloop Lees de tekst over de verschillende onderdelen van de rivier in de Kennisbank Aardrijkskunde. KB: Rivieren Lees de tekst hieronder. De is het eerste gedeelte van de rivier. Vaak is dit een gebied met veel De rivier vervoert nog niet zoveel water, maar stroomt wel erg snel. Dit komt door het sterke In de bovenloop vindt er plaats: klei, zand en grind worden door de rivier meegenomen. Hierdoor worden de steile rivierdalen steeds dieper. Vanaf de is de rivier breder en de stroomsnelheid zo laag dat er alleen nog fijn grind, zand en klei wordt meegenomen. Omdat de rivier nog steeds voor erosie zorgt stroomt de rivier nog steeds in een Vanaf de stroomt de rivier zo langzaam door het geringe verval dat de rivier niet meer voor veel erosie zorgt, maar voor : verweringsmateriaal bezinkt door de zwaartekracht. Hierdoor stroomt de rivier niet meer in een dal, maar moet de rivier bedijkt worden. In de tekst ontbreken nog een aantal woorden. Die woorden zie je hieronder. Selecteer de tekst en plak de tekst in een Worddocument. Vul vervolgens de ontbrekende woorden in. a middenloop c bovenloop e reliëf g erosie b sedimentatie d dal f verval h benedenloop 5: Bochten in de rivier Bekijk het volgende SchoolTV filmpje: Beantwoord naar aanleiding van het filmpje de volgende vragen. Pagina 4

6 Bochten in de rivier maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ van 11 Je ziet vier afspraken uit de arbeidsovereenkomst van meneer Schuurman bij architectenbureau De Boer. Welke afspraken behoren tot de primaire arbeidsvoorwaarden? a. De reiskostenvergoeding bedraagt 140,- per maand. a. Het aantal vakantiedagen is 25 per jaar. a. De heer Schuurman treedt voor 36 uur per week in dienst bij werkgever. a. Het loon bedraagt 2700,- bruto per maand. 2 van 11 Je ziet vier afspraken uit de arbeidsovereenkomst van meneer Schuurman bij architectenbureau De Boer. Welke afspraken behoren tot de secundaire arbeidsvoorwaarden? a. De reiskostenvergoeding bedraagt 140,- per maand. a. Het aantal vakantiedagen is 25 per jaar. a. De heer Schuurman treedt voor 36 uur per week in dienst bij werkgever. a. Het loon bedraagt 2700,- bruto per maand. 4 van 11 Soms mag een werkgever een werknemer op staande voet ontslaan. Wat zijn redenen voor ontslag op staande voet? a. De werknemer heeft een ander geloof dan de werkgever. a. De werknemer steelt. a. De werknemer komt te vaak te laat. a. De werknemer wil niet overwerken. a. De werknemer weigert het opgedragen werk. 5 van 11 Bekijk de bron. In de bron zie je een voorbeeld van afspraken over overwerk. In het bedrijf van Aziz geldt de overwerkregeling uit de bron. Aziz verdient 12,- per uur. Hoeveel verdient Aziz voor één uur overwerk op een zondag? Pagina 5

7 a. 3,- a. 6,- a. 12,- a. 18,- a. 24,- 6 van 11 Wat betekent de afkorting CAO? a. collectieve arbeidsovereenkomst a. centrale arbeidsovereenkomst a. collectieve arbeidsonderhandeling a. centrale arbeidsonderhandeling 7 van 11 Is deze bewering waar of niet waar? Als je werkt in een beroepsgroep waarvoor een CAO geldt, hoef je geen individuele arbeidsovereenkomst meer te sluiten. a. Waar a. Niet waar 8 van 11 Is deze bewering waar of niet waar? Afspraken die een werknemer en werkgever maken mogen afwijken van de CAO-afspraken als de afspraken voor de werknemer beter zijn dan de CAO-afspraken. a. Waar a. Niet waar 9 van 11 Is deze bewering waar of niet waar? Een vakbond is een vereniging van werkgevers. a. Waar a. Niet waar 10 van 11 Is deze bewering waar of niet waar? FNV en CNV zijn voorbeelden van organisaties voor werknemers. a. Waar a. Niet waar 11 van 11 Is deze bewering waar of niet waar? VNO-NCW is een voorbeeld van een werkgeversorganisatie. Pagina 6

8 a. Waar a. Niet waar 6: Verhang Het verval van een rivier is het hoogteverschil tussen twee punten in een rivier. Als je het verval per kilometer uitrekent, spreek je van het verhang. Kies twee of drie interessante plaatsen uit die langs de Rijn liggen. Zorg in ieder geval voor één stad in de middenloop en één stad in de benedenloop. Zoek een of enkele foto's van die plaats. Zorg dat op die foto's de Rijn duidelijk zichtbaar is. Probeer ook uit te zoeken hoe groot het verhang is tussen Basel en de steden die je hebt uitgekozen. Geef de foto's en het verhang een plaatsje op de poster. 7: Eindproduct Als het goed is ben je al bijna klaar met je eindproduct: een A3-poster voor een reisbureau waarop je een Rijnreis aanprijst. Kijk nog even onder het kopje Eindproduct' of je alle informatie die op de poster moet ook daadwerkelijk op je poster staat. Vermeld tenslotte op de poster: Hoelang de reis duurt. Hoe duur de reis is. Klaar en tevreden? Laat de poster beoordelen door je docent. De docent kijkt of: de inhoud van de poster conform de omschrijving van het eindproduct is. de poster met zorg gemaakt is. de poster op tijd klaar is. Poster maken Op een informatieve poster kun je laten zien wat de belangrijkste delen van de lesstof zijn. Ook kun je weergeven hoe bepaalde delen zich tot elkaar verhouden. Pagina 7

9 Leerlingen voor leerlingen Op de website vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder een video die goed past bij deze opdracht. Bekijk de video. Video: Verloop van rivieren - Flash Begrippen Stroomgebied Het gebied waaruit een rivier (plus zijrivieren) het overtollige water afvoert. Rivierloop Beschrijft het verval van een rivier van de bron van de rivier tot de monding. Middenloop Dit is het deel van de rivier waar de stroomsnelheid afneemt. Het grind dat in de bovenloop is meegevoerd, wordt hier afgezet (sedimentatie). Waterscheiding Een grens tussen twee stroomgebieden. Bovenloop Dit is het deel van de rivier bij de bron dat meestal het verst van de kust afligt. Het verval is in de bovenloop het grootst en het water stroomt het snelst. Benedenloop Dit is het deel waarbij de rivier bij de monding aankomt. De benedenloop voert meestal door laagland. Rivierdelta Een stelsel van aftakkingen van de rivier voordat deze in een zee of in een groot meer uitmondt. Pagina 8

10 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 august 2018 om 15:10 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Leerinhoud en ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare Gebruikte Wikiwijs Arrangementen Reisgids digitaal materiaal. (2017). Reisgids digitaal leermateriaal. Reisgids_digitaal_leermateriaal Pagina 9