Duidelijkheid scheppen over de gewenste resultaten

Transcriptie

1 1 Duidelijkheid scheppen over de gewenste resultaten Wat drijft de mens? Mensen zijn niet geboren om lui te zijn. Mensen worden geboren als actieve nieuwsgierige en ondernemende wezentjes. We zijn doeners die actief op zoek gaan naar eten, een veilig onderkomen en naar een sociale omgeving waar we ons prettig bij voelen. Een mens stelt zichzelf onbewust doelen. Of het nu gaat om sport (de wedstrijd willen winnen), opvoeden (je kind leren fietsen), klusjes in huis (de tuin winterklaar maken) of in het werk (winst maken, een brand blussen). Altijd zijn we bewust of onbewust bezig een doel te stellen, een plan hiervoor te smeden en vervolgens in actie te komen om dit doel te realiseren. Als je een aantal mensen bij elkaar op een onbewoond eiland zet, dan duurt het maar even of er ontstaan doelen. Dit kunnen individuele doelen zijn (mijn eigen veiligheid regelen), maar ook groepsdoelen (samen een hut of een vlot bouwen). 6 Faciliterend Leidinggeven

2 Mensen zijn in principe niet gemaakt om zich te vervelen. Zelfs onwenselijke activiteiten als crimineel gedrag vloeien voort uit de wens van mensen om actief met een doel aan de slag te gaan. Als je je dit realiseert is het ook logisch dat je er als leidinggevende voor zorgt dat mensen een doel hebben. Niets is frustrerender dan doelloos rondhangen. Ga er dus vanuit dat het schetsen van een uitdagend resultaat tot veel energie en gedrevenheid leidt. Sterker nog, mensen vinden het ook gewoon mooi om het resultaat te behalen. De invloed van ons sociale leven Het geschetste resultaat moet natuurlijk wel passen bij de betreffende persoon of bij de groep waar je leiding aan geeft. Mensen zijn namelijk niet alleen actief en onderzoekend, maar ze zijn ook erg beïnvloedbaar door hun sociale omgeving. Vraag aan iemand wie hij is en de kans is groot dat je een antwoord krijgt als: Ik heb een gezin, werk bij de gemeente, ben actief binnen de carnavalsvereniging en iedere zondag ga ik een stuk fietsen met een groep vrienden. Als je het goed leest dan zie je dat het antwoord over wie iemand is wordt gegeven in termen van sociale groepjes waar hij deel van uitmaakt: Gezin Gemeentelijke organisatie Carnavalsvereniging Vriendenclub Groepen zijn voor ons erg belangrijk en een groep levert ook veel voor ons op. Het bevredigt je sociale behoeftes, de groep kan jou hulp bieden als het nodig is, het geeft je waardering en Ontwikkel je talent, organiseer je zwaktes 7

3 het gevoel ergens bij te horen. De groep geeft een bepaalde invulling aan je leven. Als je uit een groep stapt kan dat ook voelen alsof er een stukje van jezelf wordt afgeknipt. Kortom: ons sociale leven heeft veel invloed op wie we zijn. Het formuleren van de gewenste resultaten De mens is actief en het lidmaatschap van een groep is dus belangrijk. Als je deze twee samen neemt dan zie je dat je als leidinggevende nog slechts de bal op de stip hoeft te leggen om succes te oogsten want: Mensen vinden het leuk om resultaten te boeken Mensen vinden het leuk om dit samen te doen 8 Faciliterend Leidinggeven

4 Als je als leidinggevende verzuimt om doelen te stellen dan kunnen er twee dingen gebeuren: 1. De mensen gaan zelf hun doelen stellen OF 2. Ze gaan zich vervelen, wat kan leiden tot onwenselijk gedrag (roddelen, ouwehoeren, grenzen opzoeken, collega s pesten). Het gaat nogal eens mis omdat er niet voldoende duidelijkheid bestaat over de gewenste resultaten. Als de resultaten helemaal niet belangrijk zijn dan maakt dat niet uit, maar uitgaande van een professionele organisatie is het hebben en uitspreken van een gewenst resultaat erg belangrijk. Jouw rol als leidinggevende is ervoor zorgen dat deze resultaten worden geboekt met behulp van de juiste mensen en middelen. Wat vaak tot frustratie of teleurstelling leidt is als een leidinggevende wel bepaalde verwachtingen heeft maar die niet uitspreekt. Een voorbeeld: Als teamleider van een onderhoudsploeg verwacht je dat aan het eind van de week alle voertuigen en overige spullen schoon en netjes worden teruggezet in de garage en de werkplaats. Stel dat dit in de loop van de tijd steeds minder vaak gebeurt? De mensen uit je team zorgen er wel voor dat de technische staat voor elkaar is, maar het begint er steeds stoffiger en rommeliger uit te zien. De voertuigen zijn al lang geen visitekaartje meer voor jouw ploeg. Dan kan er irritatie ontstaan aangezien je kennelijk andere verwachtingen hebt dan de mensen uit het team. En als je dan als leidinggevende hier iets mee wilt zou je kunnen kiezen voor de indirecte aanpak door te zeggen: Goh, jullie hebben het kennelijk erg druk gehad de laatste tijd.? Je hoopt dan dat Ontwikkel je talent, organiseer je zwaktes 9

5 mensen het signaal oppikken, maar de kans is groot dat men hierdoor juist geïrriteerd raakt. Hoe heerlijk zou het zijn als je het op voorhand al met elkaar eens kunt zijn over de gewenste resultaten? En waarom is dat heel vaak nog niet het geval? Keuzes maken Dat komt vooral omdat we niet durven te kiezen. Door voorzichtig en indirect te zijn in je communicatie ga je (althans op korte termijn) lastige situaties uit de weg. Als je namelijk niet kiest voor een bepaald resultaat dan hoef je er later ook niet over in discussie te gaan, toch? Nee, Want ten onrechte gaan we er dan van uit dat een leidinggevende die stuurt op resultaten de betreffende resultaten ook zelf heeft opgelegd. Maar hier geldt de klassieke wet van effect: Effect = Kwaliteit x Acceptatie Dat houdt in dat het effect van een gekozen resultaat groter is naarmate het een kwalitatief goed resultaat is dat ook past bij de kwaliteiten in het team. Maar minstens zo belangrijk is de acceptatie van het resultaat. En hoe kun je zorgen voor maximale acceptatie? Door het team zelf het gewenste resultaat te laten formuleren. Het team is er namelijk niet voor jou, maar jij bent er voor het team! Faciliterend leidinggeven is dienstbaar zijn aan de potentiële teamprestaties. En dienstbaar zijn wil niet zeggen dat je doet wat het team wil. Nee, het houdt in dat jij er bent om te kijken hoe het team op de beste manier kan presteren. 10 Faciliterend Leidinggeven

6 Mensen zijn in de kern actief en leergierig. Mensen vinden het leuk om bij een goed presterende groep of team te horen Het is aan een leidinggevende om samen met het team doelen te stellen en het op voorhand eens te worden over de gewenste resultaten en verwachtingen. Ja, maar Je kunt je niet vinden in de doelen of resultaten waar het team mee komt? Dan is het aan jou om te kiezen. Je kunt je conformeren aan het team en je best doen om ze te helpen dit te bereiken. Maar je kunt ook ergens anders je ambities gaan uitleven, wees vooral open en eerlijk naar jezelf en naar het team waar je leiding aan geeft. Om over na te denken... Ga je er vanuit dat mensen lui zijn en moeten worden aangespoord om te werken of geloof je in een wereld met actieve, nieuwsgierige en creatieve mensen? Ben jij altijd duidelijk en direct over wat je van jouw mensen verwacht? In hoeverre bepaal jij sámen met je teamleden het gewenste resultaat? Ontwikkel je talent, organiseer je zwaktes 11