op kwaliteit van leven? Hoe beoordeel je een onderzoeksprotocol Prof. dr. Mirjam Sprangers Afdeling Medische Psychologie, AMC
|
|
|
- Karel Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoe beoordeel je een onderzoeksprotocol op kwaliteit van leven? Prof. dr. Mirjam Sprangers Afdeling Medische Psychologie, AMC Plaatsvervangend lid CCMO NVMETC Scholingsdagen Zwolle, 30 oktober 2015 en Amsterdam 6 november 2015
2 Overzicht Wat is kwaliteit van leven? Hoe meet je kwaliteit van leven? Hoe beoordeel je een onderzoeksprotocol op kwaliteit van leven?
3 Wat is kwaliteit van leven? Gezondheid: A state of complete physical, social, and mental well-being, not merely the absence of disease or infirmity WHO, 1948
4 Wat is kwaliteit van leven? Gezondheid: A state of complete physical, social, and mental well-being, not merely the absence of disease or infirmity WHO, 1948
5 Consensus-definitie van aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven Fysiek Functionere
6 Consensus-definitie van aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven Multi-dimensioneel Fysiek Functioneren
7 Consensus-definitie van aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven Multi-dimensioneel Fysiek Functioneren Mentaal Functioneren
8 Consensus-definitie van aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven Multi-dimensioneel Fysiek Functioneren Mentaal Functioneren Sociaal Functioneren
9 Consensus-definitie van aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven Multi-dimensioneel Fysiek Functioneren Mentaal Functioneren Sociaal Functioneren Beïnvloed door ziekte en/of behandeling
10 Consensus-definitie van aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven Multi-dimensioneel Fysiek Functioneren Mentaal Functioneren Subjectief Sociaal Functioneren Beïnvloed door ziekte en/of behandeling
11 Subjectief De patiënt is de primaire bron van informatie
12 Subjectief De patiënt is de primaire bron van informatie Kwaliteit van leven kan betrouwbaar en valide gemeten worden in een individu en in een groep
13 We kunnen kwaliteit-van-leven uitkomsten vertrouwen!
14 Wat voegt kwaliteit van leven toe aan traditionele, klinische uitkomsten?
15 Kwaliteit van leven voegt informatie toe Sommige symptomen en bijwerken kunnen alleen door de patiënt gekend worden b.v. pijn en moeheid
16 Kwaliteit van leven voegt informatie toe Sommige symptomen en bijwerken kunnen alleen door de patiënt gekend worden b.v. pijn en moeheid Richt zich op andere aspecten van gezondheid dan biomedische / klinische indicatoren b.v. functioneren, invloed van ziekte en behandeling op dagelijks leven
17 Kwaliteit van leven voegt informatie toe Traditionele, klinische maten hebben beperkingen Biedt een uitkomstmaat die het perspectief van de patiënt reflecteert
18 Kwaliteit van leven voegt informatie toe Traditionele, klinische maten hebben beperkingen Biedt een uitkomstmaat die het perspectief van de patiënt reflecteert Onderdeel van effectiviteit en doelmatigheid van medisch handelen Leveren bijdrage aan evidence-based medicine
19 Hoe meet je kwaliteit van leven?
20 Kwaliteit van Leven is een Patient Reported Outcome
21 Wat zijn Patient Reported Outcomes? A measurement based on a report that comes directly from the patient (i.e., study subject) about the status of a patient s health condition without amendment or interpretation of the patient s response by a clinician or anyone else. A PRO can be measured by self-report or by interview provided that the interviewer records only the patient s response. Food and Drug Administration PRO Guidance document, 2009
22 Patient-reported outcomes (PROs) Paraplu begrip voor elke vorm van zelf-rapportage
23 Patient-reported outcomes (PROs) Paraplu begrip voor elke vorm van zelf-rapportage Die door patiënten wordt gegeven zonder tussenkomst (verbetering, interpretatie) van artsen of anderen
24 Wat kunnen Patient Reported Outcomes meten? Symptomen, bijwerkingen, therapietrouw, gezondheidstoestand, waardering van gezondheidstoestand (utiliteiten), satisfactie, behandelingsvoorkeuren, ziektepercepties en kwaliteit van leven Food and Drug Administration PRO Guidance document, 2009
25 Wat kunnen Patient Reported Outcomes meten? Symptomen, bijwerkingen, therapietrouw, gezondheidstoestand, waardering van gezondheidstoestand (utiliteiten), satisfactie, behandelingsvoorkeuren, ziektepercepties en kwaliteit van leven Food and Drug Administration PRO Guidance document, 2009
26 Generiek versus ziekte-specifiek Generiek voor algemeen gebruik maakt vergelijking tussen ziekte groepen mogelijk geringe sensitiviteit b.v. SF-36
27 Generiek versus ziekte-specifiek Generiek voor algemeen gebruik maakt vergelijking tussen ziekte groepen mogelijk geringe sensitiviteit b.v. SF-36
28 Generiek versus ziekte-specifiek Ziekte-specifiek voor gebruik bij specifieke patiënten vergelijking tussen ziekte groepen niet mogelijk sensitief b.v. EORTC QLQ-C30
29 Generiek versus ziekte-specifiek Ziekte-specifiek voor gebruik bij specifieke patiënten vergelijking tussen ziekte groepen niet mogelijk sensitief b.v. EORTC QLQ-C30
30
31 Hoe beoordeel je een onderzoeksprotocol op kwaliteit van leven?
32 Hoe beoordeel je een onderzoeksprotocol op kwaliteit van leven? CCMO Jaarverslag, 2014
33 Is kwaliteit van leven relevant?
34 Is kwaliteit van leven relevant? Observationele, prospectieve studies: Beschrijvend: om de gevolgen van de ziekte of behandeling in kaart te brengen
35
36 Range Functional scales The EORTC QLQ-C30 Physical functioning Role functioning Cognitive functioning Emotional functioning Social functioning Standardized score A higher score indicates a higher level of functioning Symptoms Fatigue Nausea and Vomiting Pain Dyspnea Insomnia Appetite loss Constipation Diarrhea A higher score indicates a higher level of symptoms Financial difficulties A higher score Global health status scale Global health status Overall QoL indicates a higher level of QoL
37 Metastatic breast cancer at cycle 2 of doxorubicin/cyclophosphamide Metastatic breast cancer baseline Healthy women (50-59 years) Symptoms scales Diarrhea 4 7 Constipation 2 11 Appetite loss 4 20 Insomnia Dyspnea 6 28 Pain Nausea and Vomiting 2 10 Fatigue 0= No symptoms Functional scales Global health status Social functioning Emotional functioning Cognitive functioning Role functioning Physical functioning 0 = Poor QOL Profiles = Good QOL = Many symptoms
38 Is kwaliteit van leven relevant? Observationele, prospectieve studies: Beschrijvend: om de gevolgen van de ziekte of behandeling in kaart te brengen Klinische gerandomiseerde trials: Vergelijkend: om de effecten van verschillende behandelingsmogelijkheden te vergelijken
39 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B
40 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 90% overleeft 80% overleeft
41 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 90% overleeft Ernstige bijwerkingen: moe, misselijk, migraine 80% overleeft
42 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 90% overleeft Ernstige bijwerkingen: moe, misselijk, migraine 80% overleeft Weinig bijwerkingen: af en toe prikkelende handen
43 Kwaliteit van leven is in vergelijkend onderzoek vooral relevant: Wanneer overlevingswinst geboekt wordt ten koste van veel toxiciteit
44 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B
45 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 0% overleeft 0% overleeft
46 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 0% overleeft Behandeling verlicht pijn, maar veroorzaakt moeheid 0% overleeft
47 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 0% overleeft Behandeling verlicht pijn, maar veroorzaakt moeheid 0% overleeft Behandeling verlicht pijn, maar brengt stemmingswisselingen
48 Kwaliteit van leven is in vergelijkend onderzoek vooral relevant: Wanneer overlevingswinst geboekt wordt ten koste van veel toxiciteit Wanneer overlevingswinst niet verwacht wordt (b.v. palliatieve behandelingen)
49 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B
50 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 60% overleeft 5 jaar 60% overleeft 5 jaar
51 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 60% overleeft 5 jaar 4% peri-operatieve mortaliteit Lange termijn: minder goede overleving Korte termijn: betere kwaliteit van leven 60% overleeft 5 jaar
52 Stel, er zijn 2 behandelingen, welke kies je? Behandeling A Behandeling B 60% overleeft 5 jaar 4% peri-operatieve mortaliteit Lange termijn: minder goede overleving Korte termijn: betere kwaliteit van leven 60% overleeft 5 jaar 10% peri-operatieve mortaliteit Lange termijn: betere overleving Korte termijn: slechtere kwaliteit van leven
53 Kwaliteit van leven is in vergelijkend onderzoek vooral relevant: Wanneer overlevingswinst geboekt wordt ten koste van veel toxiciteit Wanneer overlevingswinst niet verwacht wordt (b.v. palliatieve behandelingen) Wanneer geen significante verschillen in overleving verwacht worden
54 Beoordeling onderzoeksprotocol relevantie Als kwaliteit van leven wordt gemeten: Is dat terecht? Als kwaliteit van leven NIET wordt gemeten: Is dat terecht?
55 Beoordeling onderzoeksprotocol: Calvert et al., JAMA 2013
56 Is kwaliteit van leven een primair of secundair eindpunt? Dit moet al aangegeven worden in het abstract voor indexering en latere synthese (bv. meta-analyses)
57 Is kwaliteit van leven een primair of secundair eindpunt? The primary outcome is the change in COPD specific quality of life at 24 months as measured with the chronic respiratory questionnaire total score Bischoff et al., BMJ 2012
58 Wordt de achtergrond en rationale van kwaliteit van leven gegeven? Dit moet in de introductie staan om de context van de specifieke doelen en hypothesen aan te geven
59 Wordt de achtergrond en rationale van kwaliteit van leven gegeven? Migraine causes severe impairment or bed rest in more than half (57%) of affected people, markedly impairs quality of life both during and between attacks, increases absenteeism and reduces productivity at work, and is associated with increased health care costs Holroyd et al., BMJ 2010
60 Worden specifieke doelen en hypothesen geformuleerd? De hypothesen moeten gegeven worden en relevante domeinen geïdentificeerd ter voorkoming van multipele statistische toetsing en selectieve rapportage
61 Worden specifieke doelen en hypothesen geformuleerd? The protocol hypothesized that there would be a difference in the global quality-of-life scale between both arms, showing worse quality of life in the PEG-IF-α-2b arm. The remaining qualityof-life variables were then examined on an exploratory basis Bottomley et al., J Clin Oncol 2009
62 Wordt de keuze van de vragenlijsten verantwoord? Wordt een rationale gegeven voor de inhoudelijke keuze? Wordt evidentie voor psychometrische kwaliteit gegeven? Als het een nieuw instrument is wordt dat dan extra verantwoord?
63 Wordt de keuze van de vragenlijsten verantwoord? The Dermatology Life Quality Index has wellestablished reliability and validity when used in a dermatology setting and is used frequently in clinical trials of psoriasis Revicki et al., J Dermatolog Treatment 2007
64 Trials die gebruik maken van generieke instrumenten vinden zelden verschillen
65 Wordt aangegeven hoe en wanneer gemeten wordt? Afnameprocedure (papier, web-based, telefonisch, smart-phone) Wie vult in (iemand anders dan de patiënt)? Op welke tijdstippen? Bij baseline voor randomisatie? Waar (thuis, in ziekenhuis)? Worden deze aspecten constant gehouden tussen groepen en in de loop van de tijd?
66 Wordt aangegeven hoe en wanneer gemeten wordt? Participants were asked to provide data at three time points; four, eight, and 12 months post-randomization, using a self completion questionnaire to eliminate any observer bias Chalder et al., BMJ 2012
67 Is de statistiek paragraaf adequaat? Als kwaliteit van leven het primaire eindpunt is, wordt daar dan de power berekening op gebaseerd? Wordt aangegeven hoe om te gaan met missing data? Ontbrekende gegevens leiden tot mindere power en misleidende resultaten Wordt aangegeven hoe de resultaten geïnterpreteerd gaan worden (statistische significantie vs klinische relevantie)?
68 Is de statistiek paragraaf adequaat? Analysis of complete cases, last observation carried forward, and imputation of expected and worse scores per time point were provided to check the robustness of the main results Bottomley et al., J Clin Oncol 2004
69 Kwaliteit van leven eindpunten vereisen dezelfde stringentie als elke andere klinische/biomedische uitkomstmaat
70 Relevante literatuur Fayers PM et al. Quality of life assessment in clinical trials Guidelines and a checklist for protocol writers: the UK Medical Research Council Experience. Eur J Cancer 1997; 33: Efficace F et al. Beyond the development of healthrelated quality of life (HRQOL) measures. A checklist for evaluating HRQOL outcomes in cancer clinical trials- Does HRQOL evaluation in prostate cancer research inform clinical decision-making? J Clin Oncol 2003; 21: Calvert M et al. Reporting of patient-reported outcomes in randomized trials. JAMA 2013; 309:
71 Heeft u vragen? m.a.sprangers@amc.uva.nl
72 Lévi Weemoedt, Eerst Tevredenheidstest, 2014 De kwaliteit van mijn leven een cijfer gevend, Daarbij rekening houdend met de factor plezier, Ook geluk in de liefde in ogenschouw nemend, Depressieve gedachtes als: Wat doe ik nog hier? Kom ik uit op een 4.
UITKOMSTEN WAT IS EEN UITKOMST? 30/04/2013. A is beter dan B? C is goedkoper dan D? Uitkomst = Het effect van een bepaalde interventie op
UITKOMSTEN WAT IS EEN UITKOMST? A is beter dan B? C is goedkoper dan D? Mijn innovatie is beter dan de concurrentie Uitkomst = Het effect van een bepaalde interventie op Bijvoorbeeld: Mortaliteit Kwaliteit
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Patient Reported Outcome Measures (PROMs) - design your own
Patient Reported Outcome Measures (PROMs) - design your own Tara Mackay, PhD-candidate chirurgie AMC Bengt van Rijssen, PhD-candidate chirurgie AMC en ANIOS Flevoziekenhuis Dutch Pancreatic Cancer Project
INVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren
De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:
Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5)
Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Hester A. Lijphart Eerste begeleider: Dr. E. Simon Tweede
Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50
De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and
Gebruik van PROMs individueel versus groepsniveau. Riekie de Vet
Gebruik van PROMs individueel versus groepsniveau Riekie de Vet Klinimetrie: meten in de geneeskunde Het meten van symptomen, diagnostiek, uitkomsten van behandelingen, gezondheidsstatus en bijvoorbeeld
Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing
Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing Quality of Life and Depressive Symptoms of People with Multiple Sclerosis:
Kwaliteit van Leven in Onderzoek en Praktijk
Kwaliteit van Leven in Onderzoek en Praktijk Prof. dr. M. A. G. Sprangers Afdeling Medische Psychologie Mini Conferentie Gezondheidsfondsen 9 juni 2011 Overzicht Wat is kwaliteit van leven? Hoe meet je
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Kwaliteit van leven na de diagnose oesofagus(/maag) carcinoom
Kwaliteit van leven na de diagnose oesofagus(/maag) carcinoom Hanneke W.M. van Laarhoven Medische Oncologie Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Take home messages 1. Chirurgische behandeling
Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op
Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1 De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Contingente Zelfwaardering en Depressieve Klachten. Tammasine Netteb Open
ICHOM en het belang voor de patiënt
DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term
Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie
Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie De beroepsgroep is aan zet! Philip van der Wees NVVC, 5 april 2017 Opbouw 1. Wat zijn PROs en PROMs? 2. De PROM-toolbox 3. PROMs in de cardiologie:
bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven
Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form
Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.
Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
PROMs en PROMIS. Colloqium NIVEL 27 jan 2014
PROMs en PROMIS Colloqium NIVEL 27 jan 2014 Dr. Caroline Terwee Dutch-Flemish PROMIS group VU University Medical Center Department of Epidemiology and Biostatistics Inhoud 1. PROs 2. PROMs 3. PROMIS 2
Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere
Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Adherence aan HWO en meer bewegen
Adherence aan HWO en meer bewegen Een experimenteel onderzoek naar de effecten van het motivationele stadium van patiënten en de adherence aan huiswerkoefeningen (HWO) bij fysiotherapie en het meer bewegen.
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van. Leven
De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van Leven The Effects of the Kanker Nazorg Wijzer on Psychological Distress and Quality of Life Miranda H. de Haan Eerste
Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic Play Group Therapy for Children. with Internalizing Problems.
Spelgroepbehandeling voor kinderen met internaliserende problemen De Effectiviteit van een Psychodynamische Spelgroepbehandeling bij Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic
PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen
Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:
Agenda. Huidaandoeningen HUIDFONDS Kwaliteit van leven bij chronische huidaandoeningen
Agenda bij chronische huidaandoeningen Oda van Cranenburgh oda@huidfonds.nl Huidfonds bij chronische huidaandoeningen Het meten van kwaliteit van leven E-learning Kwaliteit van Leven Module Omgaan met
Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN
Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural
Het ontwikkelen en valideren van een vragenlijst
Het ontwikkelen en valideren van een vragenlijst een praktijkvoorbeeld Dr. Marie Louise Luttik, Senior Onderzoeker Lectoraat Verpleegkundige Diagnostiek/Projectleider IWP Familiezorg, Hanzehogeschool Groningen
De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering
De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent
23-1-2014. Patient-Reported Outcome Measures in de fysiotherapiepraktijk. De presentatie op hoofdlijnen. Patiënt Reported Outcome (PRO) Het wat en hoe
Patient-Reported Outcome Measures in de fysiotherapiepraktijk Het wat en hoe Philip van der Wees Guus Meerhoff De presentatie op hoofdlijnen Introductie Patiënt Reported Outcome (Measure) (PRO(M)) Uitleg
Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?
Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety
Welke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste?
Welke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste? Maarten de Wit 31 mei 2013 Lokatie Tilburg University Overzicht 1. Wat is het patiëntenperspectief? 2. Hoe krijg je als onderzoeker toegang tot de
Vragenlijsten kwaliteit van leven
Click for the English version Vragenlijsten kwaliteit van leven TNO heeft een aantal vragenlijsten ontwikkeld om de gezondheidsrelateerde kwaliteit van leven te meten van kinderen, jongeren en jong-volwassenen.
Bouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie
Symposium ter gelegenheid afscheid Ad van Dooren Zelfredzaamheid van patiënten bij gebruik van veilige medicatie. Bouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie Rudolf van Olden, arts Medisch Directeur
Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth
Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:
De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie
De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een Vergelijking met Rusten in Liggende Positie The Effectiveness of a Mindfulness-based Body Scan: a Comparison with Quiet Rest in the Supine
De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie
De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support
Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en. Bevlogenheid
Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en Bevlogenheid Emotional Labor, the Dutch Questionnaire on Emotional Labor and Engagement C.J. Heijkamp mei 2008 1 ste begeleider: dhr. dr.
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering The Relationship between Daily Hassles and Depressive Symptoms and the Mediating Influence
De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis.
De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis. The influence of resilience on the relationship between pain and psychological symptoms
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/887/869 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Jong, Kim de Title: A chance for change : building an outcome monitoring feedback
Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij
Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Een vergelijking van een depressieve en een niet-depressieve groep met Experience-Sampling-Method
De Relatie tussen Hechting en Welbevinden bij Ouderen: De mediërende Invloed van Mindfulness en Zingeving
De Relatie tussen Hechting en Welbevinden bij Ouderen: De mediërende Invloed van Mindfulness en Zingeving Relationships between Attachment and Well-being among the Elderly: The mediational Roles of Mindfulness
25 jaar whiplash in Nederland
25 jaar whiplash in Nederland Vanuit een fysiotherapeutisch perspectief Maarten Schmitt M.Sc 1 2 Fysiotherapeut & manueeltherapeut Hoofd van de Divisie Onderwijs Stichting Opleidingen Musculoskeletale
Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie
Effects of motivational interviewing and self-determination theory in a web-based computer tailored physical activity intervention: a randomized controlled trial Master thesis Naam student: S. Friederichs
Pesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim.
Pesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim. Bullying at work and the impact of Social Support on Health and Absenteeism. Rieneke Dingemans April 2008 Scriptiebegeleider:
Het effect van een verkorte mindfulness training bij ouderen op mindfulness, experiëntiële vermijding, self-efficacy in het omgaan met emoties,
Het Effect van een Verkorte Mindfulness Training bij Ouderen op Mindfulness, Experiëntiële Vermijding, Self-Efficacy in het Omgaan met Emoties, Zelftranscendentie, en Quality of Life The Effects of a Shortened
Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en
Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers
PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?
PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike
Patient-reported outcome measures. Spreker Diana Delnoij Plaats Kwaliteitsinstituut
Patient-reported outcome measures Spreker Diana Delnoij Plaats Kwaliteitsinstituut datum Waarom PROMs Van complicaties naar toegevoegde waarde Gebruik PROMs: Wetenschappelijk, t.b.v. Klinische trials;
Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD
1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational
Abstract. Keywords. Foot and Ankle Outcome Score (FAOS), Ankle, PROM, Validity, Reliability, Dutch translation
Validation of the Dutch language version of the Foot and Ankle Outcome Score I. N. Sierevelt, L. Beimers, C. J. A. van Bergen, D. Haverkamp, C. B. Terwee, G. M. M. J. Kerkhoffs Abstract Purpose. The aim
Falende Interpretatie? De Samenhang van Faalangst met Interpretatiebias
Falende Interpretatie? De Samenhang van Faalangst met Interpretatiebias Failing interpretation? The Relationship between Test Anxiety and Interpretation Bias Kornelis P.J. Schaaphok Eerste begeleider:
Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme
Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:
Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken
1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:
Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children
1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-
Helpt het hulpmiddel?
Helpt het hulpmiddel? Het belang van meten Zuyd, Lectoraat Autonomie en Participatie Faculteit Gezondheidszorg Dr. Ruth Dalemans, Prof. Sandra Beurskens 08-10-13 Doelstellingen van deze presentatie Inzicht
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten
23-1-2014. Classificeren en meten. Overzicht van de officiële definities van de meter sinds 1795. Raymond Ostelo, PhD. Klinimetrie
Raymond Ostelo, PhD Professor of Evidence-Based Physiotherapy Dept. Health Sciences EMGO+ Institute for Health and Care Research VU University Amsterdam, the Netherlands r.ostelo@vumc.nl 1 Classificeren
Modererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal
Running head: momentaan affect en seksueel verlangen bij vrouwen 1 De Samenhang Tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen van Vrouwen en de Modererende Rol van Seksuele Gedachten The Association Between
Het meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA
Het meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA Measuring quality of life in children with JIA Masterthese Klinische Psychologie Onderzoeksverslag Marlot Schuurman 1642138 mei 2011 Afdeling Psychologie
De Rotterdamse Ambtenaar: Bevroren of Bevlogen. Over de Invloed van Procedurele Rechtvaardigheid, Empowering Leiderschap en
De Rotterdamse Ambtenaar: Bevroren of Bevlogen. Over de Invloed van Procedurele Rechtvaardigheid, Empowering Leiderschap en Identificatie met de Organisatie op Status en Zelfwaardering. The Civil Servant
Mentaal Weerbaar Blauw
Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.
Tahnee Anne Jeanne Snelder. Open Universiteit
Effecten van Gedragstherapie op Sociale Angst, Zelfgerichte Aandacht & Aandachtbias Effects of Behaviour Therapy on Social Anxiety, Self-Focused Attention & Attentional Bias Tahnee Anne Jeanne Snelder
Geloof in een Rechtvaardige Wereld en Afkeuring van Geweldsslachtoffers: De Invloed
Geloof in een Rechtvaardige Wereld en Afkeuring van Geweldsslachtoffers: De Invloed van Sociale Categorisering, Persoons-identificatie, Positie-identificatie en Retributie Belief in a Just World and Rejection
Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1. The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety
Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1 The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety De Rol van Gevarieerd Ontbijten en Consciëntieusheid in Angst
De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats
De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants
De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Het Effect van Gender op de Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive
Gender, Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive 1 Het Effect van Gender op de Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive Gender Effect on the Relationship between Personality Traits and Sex Drive
Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of
Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:
Spitzer quality of life index
Spitzer Quality of life index Spitzer, W. O., Dobson, A. J., Hall, J., Chesterman, E., Levi, J., Shepherd, R. et al. (1981). Measuring the quality of life of cancer patients: a concise QL index for use
22-10-2015. Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie
220205 Condite, Nieuwegein, 205 Disclosure belangen spreker kwaliteit van leven en kosten Potentiële belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsering of
Economische Evaluatie: Is zorg z n geld waard?
Economische Evaluatie: Is zorg z n geld waard? NVA Wintervergadering 2016 Wilbert van den Hout Afdeling Medische Besliskunde & Kwaliteit van Zorg Is zorg z n geld waard? Kosten, effectiviteit en kosteneffectiviteit
Master Thesis. Early Career Burnout Among Dutch Nurses: Comparing Theoretical Models. Using an Item Response Approach.
1 Master Thesis Early Career Burnout Among Dutch Nurses: Comparing Theoretical Models Using an Item Response Approach. Burnout onder Beginnende Nederlandse Verpleegkundigen: een Vergelijking van Theoretische
Het modererend effect van de moeder kind relatie op de effecten van prenatale blootstelling aan PCB s op de cognitieve ontwikkeling van het kind
Het modererend effect van de moeder kind relatie op de effecten van prenatale blootstelling aan PCB s op de cognitieve ontwikkeling van het kind The moderating effect of the mother child relation on the
Psychologische behandeling voor SOLK-patiënten door de POH-GGZ: resultaten van een rct
Psychologische behandeling voor SOLK-patiënten door de POH-GGZ: resultaten van een rct Kate Sitnikova 8 november 2018 Amsterdam UMC Locatie VUmc Afdeling Huisartsgeneeskunde & Ouderengeneeskunde Sheet
De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie
Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal
Welke vragenlijst voor mijn onderzoek?
Welke vragenlijst voor mijn onderzoek? NHG wetenschapsdag 2010 Caroline Terwee Kenniscentrum Meetinstrumenten VUmc Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU medisch centrum Inhoud 1. Presentatie 2. Kritisch
de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality
De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit
Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders
Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Influence of Mindfulness Training on Parental Stress, Emotional Self-Efficacy
Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel
Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Een onderzoek naar de invloed van cognitieve stijl, ziekte-inzicht, motivatie, IQ, opleiding,
Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen. bij Voormalige Borstkankerpatiënten
Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen bij Voormalige Borstkankerpatiënten Influence of Coping and Illness Perceptions on Depression and Anxiety Symptoms among Former Breast
The community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community
The community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community Bianca Buurman, RN, PhD, Professor of Acute Geriatric Care AMC & HvA Deze link openen om te laten zien Link youtube:
Moderatie van de Big Five Persoonlijkheidsfactoren op de Relatie tussen. Gepest worden op het Werk en Lichamelijke Gezondheidsklachten en
Moderatie van de Big Five Persoonlijkheidsfactoren op de Relatie tussen Gepest worden op het Werk en Lichamelijke Gezondheidsklachten en Ziekteverzuim Moderation of the Big Five Personality Factors on
Proeftuin multiple sclerose Value Based Health Care
Proeftuin multiple sclerose Value Based Health Care Dr. Brigit A. de Jong, neuroloog 1 Achtergrond informatie multiple sclerose Statement WHO over MS Achtergrond informatie multiple sclerose Man : vrouw
De Invloed van Cognitieve Stimulatie in de Vorm van Actief Leren op de Geestelijke Gezondheid van Vijftigplussers
De Invloed van Cognitieve Stimulatie in de Vorm van Actief Leren op de Geestelijke Gezondheid van Vijftigplussers The Influence of Cognitive Stimulation in the Form of Active Learning on Mental Health
Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten?
Samenvatting 403 Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten? Lage rugpijn (LRP) is wereldwijd de meest voorkomende oorzaak van beperkingen. Dit blijkt uit studies naar ziektelast
De Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria
De Invloed van Religieuze Coping op Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria Ria de Bruin van der Knaap Open Universiteit Naam student:
Validatie van de Nederlandstalige. Mindful Attention Awareness Scale. Validation of the Dutch
Validatie van de Nederlandstalige Mindful Attention Awareness Scale Validation of the Dutch Mindful Attention Awareness Scale Marie Anne Schulten December 2009 Eerste begeleider: Dr. A. Brouwers Tweede
MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen
MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen Maureen Rutten-van Mölken SELFIE tweede nationale workshop 29 maart 2018 Agenda 12:00 12:30u Inloop met koffie, thee en broodjes 12:30 12:45u Voorstelrondje 12:45
De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS
Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering
Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit
Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691
Running head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1. Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende
Running head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1 Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende Problematiek: De Mediërende Invloed van de Ouder-Therapeut Alliantie
STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1. Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer
STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1 Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer Stigmatization of Patients with Lung Cancer: The Role of