Geachte L.S., Vertrouwende u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Van: Verzonden: maandag 14 maart :26 Aan:

Transcriptie

1 Van: Verzonden: maandag 14 maart :26 Aan: RVO Natuur Dierentuin Onderwerp: Verbouw + nieuwe diersoort DPA Bijlagen: Rode panda en Cervidae.docx; Pandaverblijf jpg; Kleine panda (details) jpg Geachte L.S., Bijgaand een PVE en tekening voor verbouw en toevoeging van een nieuwe diersoort in de collectie van DierenPark Amersfoort voor 2 e kwartaal Een voormalig verblijf waar oorspronkelijk 0.6 Zwart witte en rode vari s in hebben gezeten wordt geschikt gemaakt voor het huisvesten van 2.0 Kleine of rode panda s (Ailurus fulgens). Totale oppervlakte buitenverblijf 300 m2 + binnenverblijf van 16 m2. Verblijf is overnet en er zijn verschillende klimstructuren tot 5 m hoogte. Tevens een speciaal dieet met o.a. verse bamboe toegespitst op de soort. Vertrouwende u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, Curator Birds, Invertebrates, Lower Vertebrates & Small Mammals DierenPark Amersfoort Barchman Wuytierslaan 224 Postbus BB AMERSFOORT Tel KvK Amersfoort Deze en alle daarbij meegezonden bijlagen zijn vertrouwelijk en uitsluitend bestemd voor de geadresseerde. Het gebruik door derden of het verstrekken aan derden van deze informatie dan wel kopiëren van deze informatie is niet toegestaan. DierenPark Amersfoort sluit iedere aansprakelijkheid uit die voortvloeit uit elektronische verzending. Is het bericht niet voor u bestemd, wilt u ons dat dan laten weten en het bericht van uw computer verwijderen? Denk aan het milieu voordat u dit bericht afdrukt. 1

2 Kleine of Rode panda s (Ailurus fulgens) met Cervidae in het voormalig variverblijf op het pretplein. Door het creëren van een lemureneiland in het project de Nieuwe Wildernis en daarmee gepaard gaande interne verhuizingen is er een mogelijkheid om één of twee nieuwe diersoorten in de collectie van DierenPark Amersfoort op te nemen. Het voormalig variverblijf op het pretplein kan bij uitstek geschikt gemaakt worden om 1 van de meest bekende charismatische diersoorten samen met een kleine hertachtige uit de familie Cervidae te huisvesten. De kleine panda is een monotypische soort die leeft in gematigde en tropische bossen van Bhutan, Nepal, India, Birma en China. Hier komt hij voor op een hoogte van 700 tot bijna 5000 meter. Gezien zijn natuurlijke voorkomen is de kleine panda een dier dat echt winterhard te noemen is; door zijn dikke vacht kan hij temperaturen tot ver onder de 0 graden weerstaan. De soort leeft van nature solitair, maar kan in een ex-situ situatie als paar of als 2 of meer verwante dieren gezamenlijk gehuisvest worden. Het natuurlijk dieet bestaat voor meer dan 80% uit bamboe bladeren (Wilson, D.E. & Mittermeier, R.A. eds., 2009). Het kleine panda EEP is 1 van de oudste geregistreerde stamboeken binnen EAZA. Vanuit de EEPcoördinator zijn aan ons park 2 broertjes toegezegd voor april 2016 Een mixed exhibit met kleine hertachtigen als Chinese muntjak herten (Muntiacus reevesi) is een beproefd combinatie die al jarenlang wordt gehouden binnen diverse dierentuinen in EAZA. Een paar van deze hertjes of mogelijk 2 verwante dieren (dit is nog nader uit te zoeken) kan eenvoudig met minimale aanpassingen in een verblijf voor kleine panda s worden toegevoegd. Het voorstel is om de eerste paar jaar muntjaks te houden om ervaring op te doen in het houden van kleine hertachtigen en vervolgens over te stappen op een verwante soort waarvan een EEP bestaat, namelijk: Chinese kuifhertjes (Elaphodus cephalophus michianus). Deze soort is wat groter, maar kan onder dezelfde gecreëerde omstandigheden) als voor muntjaks worden gehouden (pers. med. Janno Weerman). Naar verwachting zijn er binnen 2 jaar dieren beschikbaar binnen dit EEP. Per 1 januari 2016 is de EU Richtlijn Alien Invasive Species in werking getreden. Deze richtlijn geeft aan dat het verboden is om een aantal niet inheemse soorten te houden die bij ontsnapping faunavervalsing en daarmee gepaard gaande verdring van inheemse soorten bewerkstelligd. Dierentuinen zijn niet uitgezonderd van deze richtlijn. De Muntjak staat op deze lijst en het is bij Europese verordening niet meer mogelijk om deze te verwerven, te fokken of anderzijds binnen te brengen. Een andere mogelijke gegadigde om in een mixed exhibit te plaatsen met rode panda s, is de Himalaya fazant (Lophophorus impejanus). De combinatie met deze soort is nog niet geprobeerd in andere dierentuinen. In Vogelpark Avifauna leven mandarijneenden, Japanse kraanvogels en Lady Amherstfazanten al ruim 1,5 jaar zonder problemen samen met rode panda s in een open verblijf (pers. med., Joost Lammers). Het is het proberen waard om nakweek van het koppel Himalaya fazanten uit de vogellaan t.z.t. in een dergelijk mixed exhibit te houden. 1

3 1. Verblijf 1.1 Oppervlakte Kleine panda s moeten in een buitenverblijf worden gehouden. Een binnen accommodatie is alleen noodzakelijk indien er continue natte en koude omstandigheden heersen met daarbij veel wind. Een buitenverblijf voor tweetal kleine panda s moet minimaal 80 m² groot zijn. Chinese kuifherten hebben minimaal 80 m² grondoppervlakte nodig. Daarnaast is een gedeeld binnenverblijf van 6 m² een vereiste. Er zijn geen guidelines bekend voor fazanten. Echter, de ervaring binnen DPA wijst uit dat een oppervlak te van 60 m² ruim voldoende is voor het houden van een koppel glansfazanten. Glansfazanten zijn wintertolerant en hebben geen binnenverblijf nodig. Het toekomstige buitenverblijf met een opgegeven oppervlakte van 300 m² biedt dus voldoende ruimte voor één van de twee diersoorten samen. Daarnaast is er een gedeeld binnenverblijf van in totaal 25 m² in het apenhuis beschikbaar. 1.2 Omheining De trend binnen dierentuinen is om kleine panda s en hun verblijfsgenoten in open goed beplante verblijven te houden waarin zij toegang hebben tot bomen om in te klimmen. Kleine panda s kunnen zeer goed klimmen en zwemmen. Veel kleine hertachtigen kunnen ook zwemmen en daarnaast behoorlijk hoog springen. Daarom is een omheining met een volkomen glad oppervlak (glas) van minimaal 1,5 meter hoogte noodzakelijk om de dieren binnen te houden. Indien een volkomen glad oppervlak niet realiseerbaar is, moet er een overhang gecreëerd worden van bijvoorbeeld stroomdraden zie ook bijgaande foto s; deze geven een impressie van de afscheiding in de dierentuin van Wroclaw, Polen en van het rode pandaverblijf in de dierentuin van Zlin Lesna in Tsjechië. Takken en bomen moeten niet over de omheining reiken. De genoemde diersoorten graven niet. De omheining hoeft niet ingegraven te worden. Plaagdierwering moet aanwezig zijn. Er is inmiddels een keuze gemaakt om de bestaande netconstructie van het verblijf intact te houden. 2

4 Foto 1: Afscheiding rode panda verblijf in de dierentuin van Wroclaw. Foto 2: Afscheiding rode panda verblijf in de dierentuin van Wroclaw. 3

5 Foto 3: Afscheiding rode panda verblijf in de dierentuin van Zlin Lesna. 1.3 Inrichting Kleine panda s zijn zowel dag- als nachtactief en brengen veel tijd slapend door op hoger gelegen plaatsen. Natuurlijke of kunstmatige aaneengesloten klimstructuren, zoals sterk vertakte (levende) bomen waarvan enkele met een hoogte van ruim 4 meter, moeten aanwezig zijn (Zie foto s hieronder als voorbeeld). Foto 4: Grote klimboom in de dierentuin van Zurich, Zwitserland. 4

6 Foto 5: Klimboom in National Zoological Park, Washington, USA Naast voldoende klimstructuren wordt er vanuit de EAZA Best Practice Guidelines (Weerman, 2015) aangegeven dat minimaal 50% van het verblijf moet worden aangeplant met eetbare grassen (o.a. bamboe). Deze grassen vormen een groot aandeel in natuurlijke verrijking voor de dieren en zorgen voor meer activiteit. Concreet betekend dit voor het verblijf in DPA dat meerdere aanwezige bomen gesnoeid moeten worden om het gras te kunnen laten groeien en tevens om zo gewenste zonplekken te creëren. Het huidige boombestand met bladerdak zorgt momenteel voor een te donker verblijf. Verdere inrichting kan bestaan uit allerlei natuurlijke structuren als boomstronken, een aangelegde kleine vijverpartij, struiken als bijv. Rhododendron, etc. Hoe meer variatie in structuur en inrichting, des te meer mogelijkheden dit geeft voor de panda s om gevarieerd gedrag te vertonen. In bijlage I is een lijst te vinden met geschikte planten voor een buitenverblijf met rode panda s. Een belangrijk onderdeel van de inrichting is de aanwezigheid van schuilplaatsen in de vorm van zgn. nestboxen op verschillende locaties in het verblijf. Holle boomstammen en grote wijnvaten met een opening worden aangeraden. Er moeten minimaal 3 nestboxen per 2 dieren aanwezig zijn en dusdanig gelegen in het verblijf dat 2 hiervan zich bevinden in de schaduwrijke en koelere plaatsen. Een veel gebruikte minimummaat is 91x61x51 cm (lxbxh). Zie ook onderstaande foto s als voorbeeld. Heden ten dage willen we binnenverblijven voor dieren altijd toegankelijk laten zijn als onderdeel van het welzijnsbevinden. Voor de rode panda s moet dit ook het geval zijn. Een goed ingericht buitenverblijf zorgt ervoor dat dieren zich buiten prettiger voelen dan binnen. Het binnenverblijf hoeft niet verwarmd te worden of in geval van de aanwezige soorten apen, Laponders op een maximum van 18 C worden gehouden. De al aanwezige toegangen zijn geschikt om rode panda s in en uit te laten. Een aantal makkelijk te reinigen balken met een diameter van minimaal 20 cm moeten hoog en schuin oplopend geconstrueerd worden in het binnenverblijf. Een schuilgelegenheid binnen lijkt niet wenselijk te zijn gezien zichtbaarheid van de dieren voor de bezoekers. 5

7 Bij bovenstaande inrichting hebben Chinese kuifherten en/of Himalaya glansfazanten geen aanvullende eisen. In het geval van de eerstgenoemde soort moet er 2 toegangen gecreëerd worden op grondniveau naar het binnenverblijf, dusdanig geconstrueerd dat er een rondgang mogelijk is. Van binnen uit moeten toegangen afgesloten kunnen worden door op afstand te bedienen schuiven. Een geschikte maatvoering voor toegang is 55x80 cm (bxh). Foto 6: Holle boomstam als schuilgelegenheid in Zlinn Lesna. 6

8 Foto 7: Lelijke schuilhut (boven) in dierentuin van Wroclaw. 1.4 Voeding Zoals al eerder aangeven bestaat het dieet van kleine panda s in-situ voor meer dan 80% uit verschillende soorten bamboe. Om dit in gevangenschap na te bootsen is het geven van dagelijks minimaal 200 gram verse bamboe per dier een vereiste voor het houden van deze soort vanuit het EEP. Bamboe moet als takken met blad gegeven worden en intern worden gecultiveerd of in voldoende hoeveelheden vers worden aangekocht Soorten die in aanmerking komen zijn: Pseudosomas spp. Phyllostachys aureosulcata Phyllostachys japonica Phyllostachys bissettii Phyllostachys nuda Naast het geven van verse bamboe moet het dieet worden aangevuld met een zgn. Biscuit speciaal ontwikkeld voor Rode panda s 7

9 Foto 8: Kleine panda met bamboe in National Zoological Park, Washington, USA 1.5 Bronnen EAZA, 2008, Husbandry and management guidelines Red Panda (Ailurus fulgens fulgens), Amsterdam, The Netherlands; Weerman., J. et al., 1st edition, october 2015, EAZA Best Practice Guidelines Red Panda (Ailurus fulgens), Amsterdam, The Netherlands; Wilson, D. E. & Mittermeier, R.A., eds., 2009, Handbook of Mammals of the world., Vol. 1, Carnivores, Lynx editions. Wilson, D. E. & Mittermeier, R.A., eds., 2011, Handbook of Mammals of the world., Vol. 2, Hoofed Mammals, Lynx editions., EEP coördinator Kleine panda en Chinees kuifhert, september 2015 (pers. med.), Curator Vogelpark Avifauna, oktober 2015 (pers. med.) 8

10 Bijlage I Planten geschikt voor een thematisch verblijf voor rode of kleine panda s Bomen: Carpinus betulus Ginkgo biloba Larix decidua Larix kaempferi Pinus mugo pumilio Pinus nigra Pinus wallichiana Struiken: Jasminum nudiflorum Rhododendron sp. Viburnum plicatum Pragense Vinca minor Andere Planten: Fargesia jiuzhaigou Fargesia murielae vampire Fargesia rufa Helleborus niger Miscanthus sinensis Phyllostachys aureosulcata aureocaulis Phyllostachys bissetii Phyllostachys nuda Phyllostachys parvifolia 9